Institutiones historiae ecclesiasticae N.T.

311쪽

Schisma Mich. Caerularii.

In quieti praviqiae ingenii specimen dederat Michael Caerularius Constantinopolitanus in ea Con-juratione quana habuerat adversus Mich. Paphlagone in Imp. Vindici propterea monasterii claustro coercitus. A Constantino Onomach in thronum Constantinopolitanae Ecclesia inde sublatus anno Iogi 3. et longa dissimulatione tandem evolutus, in Romanam Ecclesiam furere an IO53 a neqUiS-simis eam calumniis divexare caepit Ouippe Latinis exprobrabat ineptam Eucharistico Sacramento agymorum Consecrationem, immundas animalium epulas, quadragesimae violationem, additionem denique particulae Filioque, Unde processionum Divinarum doctrina depravaretur, abnormem Romanae Sed is praestantiam, aliisque multis catholicos sacerdotes et astores onerabat. Hunc necnon et LeO- Democridanum Archiepiscopum sceleris socium, Leo IX. ori t. ax tum disertissimis Epistolis, tumh6nestissima Legatione ad abjiciendos errores inducere conatus est, deinde Apostolicis Legatis contumeliose obsistentem sacris communibus privavit. Hinc exagitante animos furore damnatoriam eandem sententiam in Legatos Michael retorquet, Ontificis nomen e sacris Dyptichis exscindit, suisque odiis piscopos alios et Graecas provincias inflam-ΤΟΜ.GIL O

312쪽

mat. Quod tamen incendium non orientalis nanis plaga eodem saeculo concepit, licet male obrutum altius identidem postea resurrexerit. Caeterunt Graeci allaciis et captionibus pleni ila errores UO Obtegebant, ut pauxillum a Catholica veritate sejungi viderentur. Id conqueritur apud Eugeniunt III. Ber- nardus quia, ut ipse ait u Nobiscum sunt et non Sunt, juncti fide , ac diuisi , quanquam et in ιδε claudicauerunt a semitis rectis o 377 .

Berengarius.

Berengarius civis et Canonicus uronensis, et Andegavensis deinde Ecclesiae Archidiaconus, vir optimis quidem institutoribus, at indocili ingenio usus, id inauditum antea ac novum protulit, guram tantummodo Corporis Domini in Eucharistia exhiberi. a hominis audacia vehementer commoti Ecclesiarum Antistites, et octores Catholici qua Synodis, qua scriptis vulgatis meliorem illi mentem ingerere studuerunt. Hanc scio demissoque vultu simulavit an ios . in Turonensi Concilio, quo adhaeresim jurandam Gerardus Card et Hildebrandus Victoris I l. Legati eundem induxerant VerUm, Concilio vix dimisso, nullus Berengario pudor a-

577 Vid. Naialis ah Alex Hist. cci T. VII pag. 72. edit. I.

cit MalitibOuigiis de schisinale graeconum at cit et Leo Attalius de Ecclesiae occid et orient. Perp. cons. l. it.

313쪽

dem, quae antea edocendi, adeo ut opus fuerit Nicola II Pontifici an to 59. Concilium Romam vocare frequens piscopis tribus supra centum, ubi sermula fidei ab Humberto Card oblatae Berengarius jurejurando subscripsit immo et librum suum igni dedisse fertur. Sed et turpius abrupit fidem, eamque apud gallica Concilia nonnulla flexiloquis

ac mendacibus testificationibus iterum atque iterum involvit Romam accitus Gregorii VII perspicacitatem sesellit, calumniatus praeterea quod a tanto

Pontifice in Concilio an io 78. Romae habito ubi aliam quoque fidei consessionem edidit, percallides fuisset deceptus deceptor ipse, ita vivam , qui inviolatae rursus fidei crimen apud Burdigalens Concilium hiennio post vocabatur. Haud amplius prOdiisse coram Ecclesia Berengarium, et in paraecia quadam suburbana Turonensis civitatis, seductam ab hominu ni frequentia vitam egisse legimus, Usque ad an io 83. quo eam absolvit Haesisse autem ad extremum in errore suo minime contendendum videtur, cum obstent Scriptores illorum temporum nec pauci nec obscuri, qui perdolentem admissorum Berengarium describunt: at utinam clarioribus monumentis illius paenitentia testaretur.

314쪽

Berengarii doctrinae.

In alias quoqu0 Ecclesiae Catholicae doctrinas peccasse Berengari uni volunt, utpote qui parvuloruin baptisma, legitima conjugia, et continentia in damnarit at hisce erroribus vel omnino caruit, vel cito abstinuit, Eucharistiae tantummodo obfirmate resistens. ano ut saepe fateri non puduit nega Vit, i esse ero substantialiterque Orseus et Sanguinem Domini , sed sola uoce sic a mellari contendit Pro eo quod tamquam umbra et figura signisi catio sit Cori Oris et Sanguinis Domini u Sunt qui putent, Berengarium Catholicis doctrinis undique perstrictum ad Realitatis veritalem accedendo transubstantiationi repugnasse, adducti ex eo quod an hancus, qutim ille in suas partes allicere studuit, utrumqUe

in eum vehementissime asserat, raesentiam simul realem et eram ac νορ iam conuersionem Christum sub pane talentein, seu, ut Ocant in anationem, e Berengari placitis minime colligere licet inelius vero se secta quadam illius doctrinis addita, quae germanas Berengarii sententias in proprium succum ac sanguinem vertere gloriabatur. In Berengarii errorem autem undique conclamatum fuit, o mirificus inde Calliolica veritatis splendor accessit. Ut Enim Caeteros praetereamus, Berengario obviam itum

cst ab A delm anno disertissima in uin Epistola ab

315쪽

Hugone Lingonensiuni Antistite brevi de Corpore et Sanguine Christi Tractatu a Durando Ab Troarnensi, qui optimis Scripturae et S S. Patruin argu-nientis utitur a Laristanc A rch. Cantuariensi libro ten d Corpor et Sanguine Domini, mult-

mundo, Ruperio Algero, aliisque multis, quos inter Ecclesiasticos Scriptores invenias 378j.

S. VII.

Petro-Brusiani et Henriciani.

Errores etri de Prusio de ruis , qui Arela

tensem provinciam anno Circit. III 9. OCCUpabant, descripsit et rus veri Ab Clunia censis. Inde procul dubio colligimus, improbasse Baptismum immatura adhuc insantium pueritia, mendacem Ulasse Consecrationem, nullam Christiani Sacrificii potestatem, et in templa divino cultui addicta, in cruces ac Venerabiles cones insano furore Xarsisse,undo simul et Berengarianos et Icono clastes in hoc hominum grege fortasse etiam, ut putariant ΟΠ- nulli Manichaeos ostensos videas. Cuni Petrus natiliae sceleris paenas igne dedisset, Henricus, ut Petrus Veia appellat, haere nequitiae ejus, qui Onasticam professionem abjecerat, illius sectam pro-

578 Vid. n. nota su p. 274). Tres fidei sormulae ab eo editae in tribus concilii romanis extant in analeci. abillonii l. it. p. 49. et in Bibliotheca medii ovi Fabricii T. I. p. 242. Cs. Dupiti in Hi-Stoire des controoerses traiiees dans Ponzieme siecto alias cit.

316쪽

pagabat. Rigidae virtutis speciem et Divini Spiritus

afflaturi simulans, haeresis virum haud ita callido adspersit, quin in aperta agitia erumperet, nam Cenomani ejus ni pulsu et crudelitate plebs in Sacricolas irruens, indignissimam caedem perpetra it. Tanti facinoris gravitate commotus Eugenius III. Albericum Ostiensem Episcopum in Gallias Legatum abire jussit, qui adscito sibi Bernardo Claraevallensi, multos ad avitam pietatem revocavit 379j.

Petrus haelardus.

Petri .haelardi patria fuit alatium, quod est oppidulum Namnetensis Diaecesis, prima vitae institutio militaris deinde quo natura serebatur, philosophica et dialectica exercitatio ingenium sponte peracutum ad subtilissimas disputationes compara-Vit Famam vero quam inter discipulos Guillelmi Campellensis, et Anselmi Laudunensis, ac deinde Varias provincias docte peragendo excitaverat, Valde inquinarunt libidinosi amoris vincla , queis Heloisae 33οὶ cuidam adstrictus est, quibus laxatis, et cum ambo ad monasticam disciplinam conversi es-

579 Vid. Petrus venerabilis sive Maurilius Monachus Cluniaceii- sis in tractatu adversus Petrobrusianos haereticos exi. p. arrier in Biblioth. Cluniacensi edit. Lut Paris. 644. p. 1148. 580 Quam tilbertus Parisiensis Canonicus avunculii et On miserat ut i litteris institueretur.

317쪽

sent, inagnas tempestates subiit, tum ob intestinas fratrum discordias, tum ob librum quem de Trinitate conscripsit. Huic obstitere S Bernardus Guillelmus Ab S. Theodorici, Causseidus p. Carnutensis atque alii, perinde ac Filii et Sp. Sancti potentiam imminueret, atque hunc atri et Filio consubstantialem inficiaretur, liberi arbitrii Vim plus aequo extolleret, concupiscentias et delectationes culpa vacuas constitueret, neque tuto habenda essent quae

protulit in descendentem Christum ad inferos, in potestatem ligandi atque solvendi Apostolis traditam, et sic de multis praeterea Ouae ad Suessionense Concilium delata an IIui. Contrarias ac tristes libro atque auctori sententias acceperunt, O-que absimiliter an ii o. in Senonensi Concilio, a quo cum Abaelardus ad Romanam Sedem provocasset, Innocentium Ι. Pont. Max Concilii comprobatorem persensit. Quae in sui defensionem ipse cum aliis nonnullis adducit, ea vel aliquid error uni numero detrahunt, Vel peccatum multiplicis atque insolentis dialecticae impiae haeresis peccato interdum substituunt. Caeterum Pontificis oraculo penitus acquiescens inter Clunia censes pie defunctus an ii 42. aetatis suae 63, et Petri ven et logio honestatus, graVes Vitae notas aliquantum eximit 38 i)

58l Vid vita Petri venerab in Biblioth. Cluniae cit pag. 555.

318쪽

S. IX.

Hic quoque philosophia omni ac theologia ornatus, negiae sanctissirno quo fungebatur iuneris erat enim Pontifex Pictaviensium nec partae sibi laudi respondit quippe qui de Trinitate agens Communi apud Ecclesiam universam fidei repugnarit. Etenini ut Catholici illius aevi Doctores de eo interpretabantur, divinitaten et Dei proprietates absolutas et relativas esse Deum negavit, et Divinitatem formam esse, qua Deus est, bonitatem qua bonus, magnitudinem qua magnus, haberi voluit. Neque aliis caruit erroribus, opinatus, nullum mereri praeter Christum , nullum Baptismo donari, nisi salute donandum. Quae curn apud Eugenium III delata essent nec duabus Synodis Antissi odorensi, o Parisiens an ii 47 sinem accepissent, incubuit in eam causam Conciliuria posteriori anno Rheniis habito, CUjus auctoritaten necnon et contrariam sibi Eugenii sententiam Gilbertus humillime reveritus, et juncta cum duobus Archidiaconis accusatoribus concordia, Pictaviensi Ecclesiae est restitutus 38a . Insanae quoque indulsit doctrina sub finem illius saeculi Joaclii in Ab qui divinas personas aliud esse censuit a divina natura, at Gilberti exemplo scripta

582 Apud Cluniaccuses salis cessii. Vid. Ouo Frisingulisis at cit.

319쪽

sua omnia morti proximus Apostolica Sedis iacticio permisit 383 .

S. X.

Arnaldi Brixiensis factio.

Dum A baelardi et Gilburti errores per Galliam serperent, Civilem et sacram omnem rempublicam turbabat in Italia Arnaldi Brixiensis temeritas eo nocentior quo sanctitatis specie et monasticis integumentis atque involucris obtenderetur. Leversus a Gallia, ubi A baelardi auditor fuerat, ut principatum adversus Ecclesiam augeret, hujusce jura infringere Caepit, aeternae salutis aditum inficiaris clericis et monachis qui bonorum possessione, piscopis qui Regalia, Ut Vocant, fruerentur, neque pravis in Eucharistiam et in Baptismum parvulorum opinionibus expers putabatur. Hunc in Lateranensi Concilio an . ii 39. 384 damnavit Innocentius II et exsilio apud Helveticos affecit, at Arnat disia Romam submoventes omnino vellere non potuit. Ouibus animos atque audaciam fecit ipse furialis seditionis auctor

ripuit, instauraturus patriciorum dignitatem, equestrem ordinem, insectatus acriter Eugenium III. Pontificem, et multos e Cardinalibus male a vesana plebe mulctandos permittens Hasce turbas dum rur-

585 Ejus liber sive tractatus contra nonnullas Magistri Petri Lombardi opiniones damnvitis fuit in Coucilio Lateranensi IV. an. 4245. celebr. T. XIII Concit. Labbo col. 950. 584 Vid. . XII. Concit. Labbei Ol. 509.

320쪽

sus cieret an ii 55. Friderici Irnperatoris manus non effugit immo comprehensus a Petro urbis Praefecto, cujus dignitatem Pontificiis uribus assentatorie adeo praetulerat, infanda scelera ardenti rogo expiavit. Eadem fere severitas discipulos Arnaldi triginta coercuit, qui post ejus sata in Callias et in Angliam mi

Waldenses, et varia eorum nomina.

Protestantes qui a Waldensibus originem suam Comminiscuntur hanc non a etro aldo , immo potius a Claudio p. Taurinensi qui saec. IX. Vixit, aut ab aetat S. Silvestri I. aut altius etiam petere gloriantur. At haec actantius magis quam juxta historiae fidem, quae Petrum Waldum e Lugduno, seu a Waldensi oppido apud eam urbem, totius sectae auctorem et ducem procul dubio confirmat. Hic enim subita amici cujusdam morte perhorrOSCen S, et bonis in pauperes distributis, ac si ita loqui possumus, Virtutis impetu plures ad se pertraxit, quos inconsulte primum ae emere Evangelicis doctrinis, deinde in Clericorum instituta et mores invidia tristique odio imbuit. Non aldenses modo

sed et Leonistae et arueres a Lugclun nuncupati fuere Sabbatiati et abutensos vel quia obsolet calceamento, ut Hispanice redditur, Zalmato, Uterentur, vel quod nulla Sabbatha sive dies Catholicorum festos agerent. Haec praecipue nomina quae