Ioannis Rhodii De acia dissertatio ad Cornelii Celsi mentem

151쪽

DI SERTAT ID. Id

de Marchetiis Chirurgo manu ac mente promto per familiare colloquium oggererem, ingenioso

ille siti spicatus fuit, plagulis glutine oblitis fibulas siue ansulas qneas fidisse insertas , quq ad stabiliorem

partium unionem constringebantur; nec unquam

ob dolore exquisitissimum Hamos carni injectos. Quos si quispiam alias voluerit interpretari Ansu las e filo contextas, parum peccabit; quum & Fabritius ab Aquapedente linteis tales e duplicato filo contorto ceraque obducto alsiaedas glutine co-

sulat. Hamos etiam Lucius ApuleJUS men Iae p. s.

delitiis annumerat, sine ulla Materiet, vel Usus ' convenientia, a sola fortassis figura. Cusus generis apud Varronem videtur Circulus, qui miaeta farina, caseo, dc aqua circuitum aequabiliter fundebat. Qualia in Commentariis ad hunc locum Tur- Dὸ Ling. nebus Arculata veteru lacris accenset. Ideo ii nulla sub Hami nomine Metalli necessitas. Sed ex diverticulo in viam. Oratio quippe utilitatis causa facta est, u vestimeta. Porro Fibulotum antiquptum nostrates, quum omni non vacent suspicione, quod perpetuo dolore, inflammatione, & lanie copiosa ex multiplici perforatione adglutinatione impediant, aut saltem protrahant, δί cicatricem quoque deformem relinquant ; Glutinis usum , adlabiorum conjunctionem, semper tutum ac necessarium monet diligentissimus per omnia Hieron. Fabritius, i plumque vinculi seu fili perrosio-O a nem

152쪽

nera

De cura

nem prohibere: imb Cl. Sanctorius hunc ipse imSuturae praefert. Etsi vero cum Tho. de Vega, & Fab. Pacio in gravioribus plagis majorem solutae

unitatis coagmentationem firmioremque Suturam huic auxilio libens concedam: nolo tamen cum

Petro Martyre putes Fibulam Galerii fieri ex pittaciis lineis medicamento fuse varieque a diversis descripto infectis: quamvis hanc quoque opinionem fovisse videam eruditi stimos ac subtilissimos Galeni Interpretes Ioan. Bapt. Montanum, & SalVum Scianum , a quibus neque aversior Vallesius. Hi quippe cum excusatione potius audiendi, quam, veluti apud Argenterium aliosque MontanuS, irrisui sint. Quanquam enim Sutura vel Fibula nocutem tantum, sed aliquid etiam ex carne comprehendi oportere dum jubet Celsus, testis sit ipse locupletistimus non solum satis esse glutinum : idetamen volueIunt fortassis viri insignes, quod Ves- salius, & Taglia cotius, qui tradunt Fibulae jam penitus obsoletae Suturam Siccam, quae Uessalio Adglutinatoria , successisse. Quod neque publico apud Patavinos Galeni Interpreti Dominico Sale Viro ingeniosissimo displicere Video. Ea nempe apud Vestalium fit pittaciis siue pannis figurae triangularis, vel , quod Francisco Arcaeo placet , quadratae, ad plagae longitudinem glutino adstringente, seu ovi albo, de cataplasmate illitis, κ . partis vulneri ad latera utrinque labiorum admo-

153쪽

tis , quae vel filis sericis validioribus ab utroque capite impositis nodo, vel sultione, copulantur . Sic

enim, dum adducuntur VulneriS Orae , nec committuntur, lata cicatrix inducitur. Similitudineioitur ejusmodi Adglutinantia Fa Dulas appellativere monet Bapt. ivlontanus, qua partes divulsis earum in modum continent: minori quide incommodo quam Sutura, sine dolore, inflammatione,& suppuratione insigni sed minori etiam est cacia. Tutius tamen hoc sine ansulis pra sit dium,& expeditius, quod simplici pannorum firmiter haerentium per acum & filum connexione silue sutura nosolci m distantes unit partes, sed puris effluvio mi

ventur, utilia ut sint, studendum est, maxime si aegrae parti diu inhaerere debeant .

F IS VL Vulneraria Suturae species. Nimum minus fatigat Sutura Fibulae loco diu Medicis recepta, luς planior est,quam ut insignem dubitandi ansam dederit.

Nam , missa notione alia, qua Galeno aurore ea λ ής si in Fasciarum seriem conjicituri Uulnerum oris

convenies,vel Simplex est siue Una, quq apud Celsum

154쪽

, , e . , sam una perforatione peragitur in cute, & proprie Sutura nominatur; Vel Multiplex , eaque modo Continua , quae unico ductu a principio ad finem perficitur , modo Discreta, de puncto in punctum, quae Sutura per puncta appellatur. Atque ex his quamlibet filo perfici concedunt omnes , dummodo fuerit Adglutinatoria, quae Barbaris Incarnat, va mollioris partis Vulneribus proprie facit. Proi t de Marianus Sanctus in Examine Medico- Chii ur. non inepte SVI URAM ponit Labia mulneris separata e u Filo idonee unire, ut unius lateris pars alteri parti apte cohaereat , ut cicatrix pulcra consolida-hione remaneat. Quam licet molli parti destinatamansit Ohir tradat Hollerius, & quidem vulneri extremae cutis,

' ' quemadmodum post Latafrancum suggessit Mich.

IV. 3-C-α Blondus, praecipueque Capitis, attestante Roge- Enchi . IIo, secundum latera, non in vertice , Chalmetari' praecepto , ob inflammationis metum, ut suspicatur Felix VurtZiusi studiose cavendo risum , ne rumpantur Fibule, monente Anonymo quodam Chirurgo Animadversio nibus sce cu ndo, quem e relictis U. CL Roderici Fonsecte libris cum Celso M. S.

Venetiis habui : attamen iis non simplicibus tantum , sed multis aliis non parvis, hoc est, magnis, festransversiis, addocente Galeno , qua partes unit, cir

i 3 C- Hieratibnem ab aere multum nocivam prohibet, uti-

M ii C.so lem Guido judicat. Hanc vero Acu filum ducen- te adminisciandam, peritorum instituto probavit usus

155쪽

usus: qui, ut refert ipse , ad evitandam aeruginis asperitatem , Chalybem ferro , dc ad sustinendum

oneris robur, argento atq; auro longe commodiorem deprehendit. Sed Filum etiam lineum siue fericum hic postulant fere omnes, idque crassus, vulnere profundo labiisue plusculum dissitis: alias subtilius. Quod enim in Chirurgicis Eneum depinxerit Celeberrimus Andreas a Cruce, sivis id usibus reservatum abunde patet ex iis, quae ex Hippocrate alibi dicta . Lineum sane , tanquam usί-

de prς fert ille serico: hoc tamen neque minus laudatum , quin potiori loco habitum viris multo rerum ui 1 exercitati stimis, Nicolo Florentino, Ro-lando, Michaeli Angelo Blondo, dc Ioanni Riolano Patri. Primus hic Guido Cauliacus inter Latinos a reliquis diversus, Suturam Incarnativam ex Galeno, ut putat, cum Hamis describit, quam& Incarnativam cum Acri appellat; Taga ultius transcriptor ejus paulo cultior , quiq; hunc ad verbum fere expressit magna flaia ae celebritate Vesialius, Adglutinatoriam Acu: quomodo & Taglia-cotius: Felix Uurta ius inter Germanos sui seculi celebris Chirurgus u imit derna dei, ac si diceret Suturam cum e M. Haec autem nihil habet a Fibula Celsi alienum : ut vere asseveret Eustachius Rudius, Guidonem Fibulas cum Sutura confundere . Quin ea horum Praesidiorum est assini

156쪽

Pras. Chi

las , ut multis summi ingenii viris haec suturae species a Fibula vix reapse discrepet. Hinc laudatus h. niodo Crucius: SUI QR oras jungit , nec quidem ex toto haec est vera fibulandi ratio. Idemque alibi de Sutura utitur verbo Fibulare. Quid vero Hesychio planius Z P αφὶς , πινόν,1. Sutura, Fibula. Pαφ

forsan scripserat primitus. μή quippe Acus: quaa Fibula separasse ipsum quis dubitat, nisi plane in

sipidus Praetereo, antiquissimis Graeci sermonis autoribus Homero ac Herodoto non alia similit dine in medicationis partem assumtum esse Ver bum 'AHομα, quod Latinis Sarcire: unde non ineptius Aciam forsan nonnulli, quam alii Acum de

in Onomastico Latino Graeco apud Bona v. Uulcanium. Eleganter in hanc rem Cous nolle r:

totis in partes diuisis , secando et pungendo, corrupta in tegra reddunt. Idem etiam in homine contingit. Ita Zeno Romani porticuS: cur in numero viventium

me positum segauderem ' an ut cibos oe potiones percolarem Θ ut hoc corpus casurum ac fluidum periturum arcirem Neq; ab hac sententia multum se abhor

rere

157쪽

rere suis ad Clariss. Gabrielem Naudaeum declaravit & docti ina & med edi peritia celeberrimus Re nat. Moraeus,Parisiis Chirurgiae Pro sessor Regius.

Fibulam veterum scribens non suisse ex Metallo, sed ex Filo, neque contrariam Suturae, quae Gallis Vulgo Entre-co ee vocatur, Latinis mea sententia Intercis siue Divisa quam Celsus noster a Simplici omnino separavit. Postquam enim dixisset: 1 c.' orae vulneris inter se simplici sutura committendae.' Subjungit: aliae Suturae a Miciendae, auisupra tres essse non debent. Ecce . quomodo Suturae, quae alibi simpliciter Plurium numero dicuntur oras vulneris comprehendere, i Inliciendae, hyc numero discreto varietatis indice determinantur: ut Multiplicem Divisam h c indicaverit omnino scriptor politissimus. Quam Suturam si Fibulam voluerit Fallopius, quando ait Fibulam apud Medicos filu' --

collectum nodo ad labia vulneria conjungenda, C. nihil sine absurdi cogitauit; quum Galenus eadem ι. Moth.

sententia qua Celsus per Suturas puncta ipsa intel- si 'ligat, etiam fatente idipsum Eustachio Rudio, vi. De Uuo ro alioquin perspicacissimo, sed qui Fallopium amen diligentissimum h c erroris arguit. Hujus igitur cum Fibula ut evidentior fit communio, intuere , Lector, utramque intimius. Materia, Forma, & Fine convenientes, solo nomine dive is, speciem utique non mutant. Easdem plane utriusque propterea apud Celsum Proprietates, P Cau-

158쪽

II DE AC IA

λ 1 C si Cautiones e dem . Utrobique scilicet e fcus corpV3, T, travμit In Sutura, Filom in nodum finitur, autore Galeno ue Vinculum ex duobus linis acu traje tis con-I. . C. 19 scitur, apud Celsum. Hoc autem sine Nod o mi-ο -- nime factum . quum subciat ipse tempus solvendi Fibulas . Modum ver sic ii adit Nicolus Florentire Tr. nu S: cum distoluendipuntita tempus ad enerit, tunc

cis . h. forficibus incide filum juxta modum facitumi deinde

labia mulneris teneantur . Vestalius aliquanto cla-i rius: Stitura fiebat ex flo, quod consolidato mulnere subjedi aspecilli cauda abscindendum , in flammatione

finita, purgato vulnere, ut oras ejus cicatrix de in-ciat . Iam Vero Fibulas quoque incidendas & sol λ.7,C- '. VendaS pari sensu proipit Celsus; apud quem fercae. , C., . septimo die Suturae eximi debent, quae etiam ouar-Ch; . Whl. to tollendae. Prudenter: ne, quod advertit Uur-δV M Eius, ierici corrodentis mora praeter consolidationis dissicultatem cicatrix foeditate ipso Vulnere gravior evadat. Quod ipsum ne in facie contingat, secundo etiam die Suturae demi poterunt. Vt in pauca consera, rei momentia in Varia vulneris glutinatione consistit. Suturam praeterea Oris cutis C. . 3. injiciendam ait Celsus; Fabulam pariter , quae oras, . . UlnerjS comprehendit, 'Uemadmodum Sutura. irri onti . Inab vero satis uno eodemque loco semet explicuit L. . C- 16. ipse , quando inguine inciso ait, i, plagae insiciendae duae Fibulae sunt: Scroto pariter; orae scroti suturis

interse committenda. Vt non male ad vocem Fibula

159쪽

bussae hic annotarit Rob. Constantinus Nodi fili traiecit: quanquam universum malim Suturae apparatum . Sic enim Scribonius Largus de Emplastro viridi Gliconis , quod vocatur Isis: Iungit omnem partem divisam, oes Fibulis arctatam, praecipue cum Intestina prolapsa , cs' reposita siunt, alisarium mutuus ι quod is Graecis dicitur DL ορὰ ia nimi- , vulnerati ventris connexio.

Hςc tamen Sutura penitus a Fibula non videtur alienas etiamsi praecepto Celsi iisdem filis iisdemqs acubus fuerit continua. Fibula nempe si laxiore nominis ustu, ob communem uniendi rationem , apud Largum cujuscunque partis divisioni, quidni ventris etiam, convenit λ Si tamen proprie consideretur Fibula , Suturae Intercis e forma aequali punctorum distantia ejus cum Fibula Uestiarii similitudinem non parum illustrat. Quod enim fibula longa serie vestem commisit, omnis Vetustatis certi stimus autor Homerus indicat:

nti. quidem portavit maena perpulcra veste Varia . intus autem erant bula duodecim, omnes e ureae , junEcturis bene- flexibilibus congruentes.

tur aduncas sue uncinatas inferre . Quod venuste Corippus expressit:

160쪽

ea juncturas morsupraestrinxit adunco Fibula.

M antisse loco accedit, quod pene praeteriera: quod I. 3 c α . apud Celsum utra Sutura & Fibula eatenus utilis, qua cutis ducentem qua uasponte subsequitur: idemque F4briti ab Aquapendente de Puncturis

etiam pronunciat. De Sutura Chirurgorum cum 1,h. . f. Fallopio intelligit CL Sanctorius. Ab hac mente AE Vidus Vidius: f ibula Sutura smilis es, quum acu flum ducente admoveatur ad conjungenda ea, quα conjunximus. Tiffert aurem quod non accipitur FAIum perpetuum , veluti in Sutura ; sed ubi trajectu,nes per utrum labrum, praeciditur, ac nodo alligatur: quanquam latius patet Fibula, quam Sutura, quum clamis tam ligneis quam metallicis distineat inter sieconjuncta, qu alioquin separata. Et mox: Fibulast per acum ducentem flum sericum, aut ex lino, non secus quam Sutur , ea rimi animadversones requiarit. Recte ac erudite; modo simplice Suturam non

accipiat . Cetera que de Fibula Mechanica addit, ex jis quae supra dixi plana sunt. Sed reciprocu etiaSuturς ac Fibulς usum ingerit Galenus,apud quem

ex veteri Codice legitur: οῦ ἀρκεσουσιν, ου ἐλαχις ω

α, ραφα aut Fibula satis erunt, aut minimae admoduci utura. Quin Latinis etiam Scriptoribus Stilum esse Fibulatu,& R inrefibulatu Suetonii autori- Moi.Voses tate Salianasius probavit. Adde,quod apud Iul. Pollucem de Sartore & Acu disputantem P pariterque