Ioannis Rhodii De acia dissertatio ad Cornelii Celsi mentem

141쪽

Alterum, cujus vera h c exprimitur species, nominatur a Pedil , Filum retortum ex lana, siue lino, GaD se relli nostri versione: quam e peritioribus Hebraeorum Magistris primi nominis Leoni Mutinensi laudatam memini.

Postremum simpliciter dicitur Pibui nudi dux Meetsim schen m,viod significat ex duobus lignisi quς, Autoris ad verbum prccepto , hinc inde alligantur; cmendo,ne super vulnus nimium costri g ntur: quia non possient ejus orae pus emittere. Concors ei Incertus ille Vetu---α stior eundem exhibet typum: cui sequentem addidit.

Hujus Libri priores, quos de Materia & Vsu Fibulae peculiariter scriptos advocat , nisi temporum injuria periissent, minus fortassis mentis aciem rudis penicillus obscuraret . Quae omnia etsi parum ad rem, non tamen pr ter rem. PlureS equi 'dem figurae miras fateor tenebras Ofindunt, sed quas dissipabit animus perspicacior, cujus opera ex hac dissicultate non penitus deplorata emergendum . Salva igitur aliorum sententia, si quid addivinandum, diversς non videntur h1c delineari Fi-N bulae

142쪽

buit , quamvis species distinclς ; sed in unum cotire omnes credo apparatum . Circulum nempe

junctis plagς oris recte injectu binς stringunt hinc

inde utriusque lateris,quq squales pinguntur , regulet Diametrales, intervallo laterum in circulo eadem longitudine, iisque superdanda sunt fla, siue, quod magis placet, vincula duplici figura hic

delineata , quq uncis alteri sui extremitati ad caput, ut Videtur,ansatς innexa, non aliter quam in ianticulis hodie, Fibulam optime continebunt: & qUI dem tutius ac jucundius,quam circulus ille Hier nymi a Ponte Chirurgi Vicentini certis ration, M.fl M. . bUS eruditissimo Pacio in suis ad Galenum Com-- i' ' mentariis parum probatus . Zonulae sane hujusmodi tantum tribuit instrumetorii inventione felix admodum Hieron ab Aquapendente, ut ten- lentia non multum ab Argenterio diversa hanc aliquando veterum Fabulam fuerit opinatuS, que-

admodum summi ingenii judici jque ir Clariia

sinus Ioannes Uc minacus Sala in Gymnasio I'atavino eruditus in primis Galeni interpres rogatus hac de re piidem retulit . Nec ligna h c, in quibus nihil emine dum pro vitiosς partis habitu fuerint flexilia vutrinque apposita vulnerum labris infensiora putarim , quam pinnas tereti figura longe molestiores; quas nihilominus nulla doloris injuria diuturnior usus admisit. Ceterum , diversas

si quis hasce opinetur forma Fibulas, Circulus cer, q

143쪽

te absq; Ahia quomodo haerebit, quomodo etiam ligna, ostendat necesse est. Ea vero sine horum alterutro vulneri glutinando vix suffecerit. Neque enim aliud videtur,quam Ligatura Simplex ex Galeno haut dubie ut alia Avicennae nota 3 quq nunc aliquamdiu desiit. Illud memorabile, nulla ex his necessitate confici, cutem Fibula semper fuisse perforatam, sed adstricta sollim vulneris labia; ut vel eb Fibulae finis non male censeri possit constrictio, quum ea cutem sine transitu ad suturae stabilitatem contineat. Inde Ioannes Costaeus Avicen-Ligaturam non abs re quidem exponit conservationem conjunctorum ulceris labiorum : am.

pliori tamen usu addit siue per fascias, fibulasve, siue per Suturas, seu etiam per panni alicujus supra ulcus agglutinationem fiat. Suturae autem Fibulam modo hic proposito quandoque junctam fuisse, non parvam mihi suspicionem faciunt liqc Uegeiij verba : impositis Fibulis consues palpebram foris

mersus, ut oculussi ne deformitate recipiat misium, cingratiam naturalem. Quin etiam societas haec ab

ipso amplius asseritur in suc modu: si jumeto lingua fuerit incisa , flatim cum Fibulis consulto. Et mox: E 3 pοβtquam fibulas acceperint, linguai vino fuerit

elota, mel imponendum esse duxerunt. Quae postrema, licet M. S. Viri Cl. Ioan . Sambuci defuerint, si retinenda censuerint Critici i Fibulam non Suturae instrumentum, sed proprium quid , & Causam N a ut

Meth. Med

. L. C. s. Rei Veter. L. 2. C. Is . Cap. r.

144쪽

ut vulgo sine- qua- non,ab altera distincte positam β', declarant. Ne enim est, inquit AnnaeuSSeneca, cur aliquid putes ejus adjutorio seri, sine quo non potest feri. sine cibo ad virtutem non pervenitur, cibus tamen ad virtutem non pertinet Vegetii simul loco ea lucem dabunt: cujus initium si quis per Sextum casum intellexerit, non minus elegantiae sermoni accedet, quam Veritatis; quum vix probabile fuerit , eos qui pecoribus ac jumentis medentur reme diu malo gravius elegisse: ut frustra Vir doctus h1c putaverit Fjbulas suisse circellorum specie,quae cer te linguae molestiores longe simplici Sutura, quam Autor innuit. Aliam vero Infibulationis rationem jam satis patefeci. Glutinum profectb Suturae ad Chir. Uut, robur semper injiciendum praecipit Felix Vurtzius, Chirurgus inter Germanos olim exercitatissimus Fibulam tamen & a Glutino & a Sutura modo quodam diuersam certis suo loco rationibus coi feci. Ratio interim judicet, quod peritis aequum videbitur , quos hic admissuros confido Galeni vi- ', rissimum : Species accommodatur, edi vitiatae partis

ad GLauc. dum mutnus protendatur Suturis . Fibulis sol ιβ' - um cogere. Mihi si quid liberius exciderit, quam rei d issicultas postulat, excusationem mere bitur. In ulteriores cogitationes edicedere vetat saripientissimum Menandri Monostichum:

145쪽

chirurgica Opinio expenditur.

OCcupata vero ab ingeniis Arabum postqua

a Graecis priscisi Latinis ad Barbaroru familiam transiisset Medicinae possessio,sm-cerioris jam cultus exsors i inter hos primus Guido

Cauliacus in Chirurgia sua,qua Magnam inscrip- IV. 3. Doms1t,Suturam Incarnativam ex Galeno initituit cum Hamis, ipsi debent se parmisecund- membrum ab utralparte curvati, insigendo in uno labio auca-

labium ad alterum labium, cr in illo etiam Agatur , ut faciunt retonditores pannorum . Lanarios intellige. Huic adstipulatur Chirurgus doctissimus Ioan. Tagaultius, quem ut Galeno contrarium iuxta Petrum Martyrem Oddus de OddiS taX Vir me' o. νώ. s. liori jure,quam Ioan Ammonium Agricolam,que Guidonis asseclam fecit. Hic enim sabulam non describit, sed ad Galeni illustrationem solum In fiabulandi modum e Celso recenset. Quod si fibularetiam mentionem fecisset , nullam certe merui Lset inde notam, quum de Vulneraria tantummodo omnis h1c sit controversia . Fibulas vero Andreas a Cruce, magis opinione quam usu, describit instrumenta serrea ab utraque parte recurVata, Chm Ui

liami

146쪽

h1mi essigiem representantia, quae disjunctas partes committunt. Ab eodem fonte effluxit Rob. Constantini Galli observatio, quam curiose adscripsit margini Cornelii Celsi, ubi Fibulas explicavit, Vulgo Happes, ttaches. Asenem huic Suturae ratione quam loco nuper adducto Suturam Incar nativam cum Acu vocat Guido de Cauliaco, Vestalius & alij Suturam Agglutinatoriam acta, Vel pinna cum acu introducta ; in puerorum labiis maxime laudatam, quantumvis sui staculi culpa impolite, in haec tamen verba accurate exhibet .a,. i. c. Bertapalea:Talis Suturast dimittendo e cus oe circumcirca volvendo flum,. annodando, ut non postis disgregari, nec psit acus remo eri usi ad perfectam consili dationem, et puncta acus incidatur cu tenalia , nepuctariatur in carneretsi vis, potes facere acus argenteas imis dimittere in carne. quod erit bonu pro nobilibus oe delicatis . Vereor autem ne modus hic facilius verbis, quam opere exprimatur: quamVis renovato sorsan,quod obsoleverat, Albucasis dog-c . p. m te , eam quoque non una acti, sed pluribus, pro a C. p. 37. Vulneris spatio, cum filo forma ovali revolutis circumscripserint Tagliacotius, & Tagauhius. Haec cho..ti j. Vero Valida minus est ea, quae filo decussatim iiij, . O paratur. Peccetio hic ipse A, est, non Ha-LIC. . mus, nec solum Fibula perforans , sed cum sit circumductione ex Acu & Filo: cujus etiam ex aliena

147쪽

Fabio pacto Hippolytus a Parma Medicus & Chirurgus Patavinus verissimam Celsi Fibulam putat, D . 3. C. ubd perinde ac Sutura acu & acia seu filo perfi- Ih, b tia. ciatur, Quae tametsi in hoc a Sutura nonnullis vi- ς si τε

deatur discrepare, qua nihil proprie consulti Celsi i h

tamen verbis obniti nolo, qui ait utramque impo- L . C, .ni, & Fibulam oras per ratas filo tenere: quorum sensus postea evidentior fiet. Istam in Typographo gravitei Vulnerato quamvis ex Voto quandoque ientaVerit Pacius ; nec absimilem in magnis ac profundis vulneribus ex aliorum mente proponat Vid Vidius, suaque observatione cum dolore fa- ' 'clam tradat Platerus, itemque in labiis leporinis describat exercitatissimus Ambros. Paraeus: audie-da tamen omnino Fabritij ab Aquapendente cautela, qui addit, carnem non parum assici, & silum stringendo labia prorsus irritare, dc agglutinationem impedire,ita dubio procul longo usu edoctus. Iunior enim, Ut cx Pentateucho Chirurgico, Cperationibus Chirurgicis deprehendere licet, Fibulam quoque Metallicam opinabatur; Acum nempe tirream, Vel aeneam , ignis beneficio praeterquam in acie ipsa flexibilem ac mollem, non tamen duram , ut Guido, sed molliorem . Divem sis itaque acubus ferreis, quae cuspide solum dui iore flexiles, vulnerum labia junxit, quarum extremitates sinisti a ad dextras,& vice VerSa retorquendo aptabat Iupra vulnus, vel recte & plane, vel post

148쪽

t D A Ae 1 Anodum Fallopii more factum, easque sic conseravabat,donec vulnus fere glutinatum esset. Quam sententia, licet Paradoxam,secundi quorundame- ventus confirmabant. Nimiru, experientia Veterianarioru, quos Venam in equo apertam viderat clavo flexibili claudere: commodior deinde harum acuum usus, quae aculeorum expertes omnisque erosionis, qua laevigatae dc rotundae, secus ac Gubdonis Fibula, tum majus etiam acus metallicae robur, dummodo ea mollis ; postea nec metallum aeque laxari ac filum, nec a sanie putrescere, quin restigerare atque adstringere . Verum senior ta-dem re melius pensitata in Fallopii sententiam coincedere maluit, Fibulam nempe ex filo instituemdam ratus, quod haec opinio ut verissima Celsi verbis & menti ad amussim conveniat, qui solus Maccurate inter veteres Fibulam descripsit. Nec sine causa. Vtraque enim , de Sutura & Fibula, teste Celso, fit ex Acta molli. Haec Acum Vero qua ratione denotabit, si Sutura non fiat ex Acu sola , sed ex acu &filo, discrete λ Sin universe Acia fili

nomen occupat, ut fatentur omnes cujuscunque partis assectae, utique non erit acus, quae in Sutura

S: Fibula transit. Mulis autem relinquatur Chirurgia isto tergore digna. Nec vero dissitetur ipse Fabritius ab Aquapendete in Haemorrhagia a vulnere fieri vinculum , quoties vas volsella alioue instrumento adunco apprehensum, &filo nonnihil

149쪽

intorto undiquaque obvolutum stringitur. Fibula igitur, qua Vinculum est, materiam veluti Sutu. ra mollem habet . Addit idem, Fibulae Materiam ratione usus posse flum esse vulneribus aptissimum, modo cera candida obductu , ne punctum laxetur , quo firmius haereat, nesie promte perrodat. Sed forma peculiari: quam tamen non

prodidit. Hinc Oddus de Oddis recte statuit,quod -

ea, quae Hamis conficitur, Fibulae antiquorum plane renuat. Sanctorius etia ipsi adhaerens merito Hamos damnat, quod fluxiones, inflammationes, & Affectus vulneribus saeviores excitent ; vix tamen Oribasii verbis probaturus Fibulas ex aere, ferro , dc auro, formam habuisse circuli. Neque enim Fibuit Materiam aut Formam adfert Autor Graecus: sed organa duntaxat scribit fieri exilice, fraxino, aere, & ferro, sine ulla Fibulae mentione, nisi quis forsan velit eam hisce verbis includi : omnia quaecun exigua sunt. Haec tamen Veri USMachinas videntur indicare, quam Chirurgorum ferramenta , que Hippocrates distincte recensuit: et etiamsi Instrumenta ejusdem sint generis cum ma- G 3L in L. chinamentis . Sed enim Fabricii ab Aqua pen- Ο a M. dente lapsu huc inductus fuit vir magnus, ex quo , 'totidem pene verbis hanc divulgavit sen tentia mi quam Rudius etia fuit amplexus. Quanqua enim . Fibulae Materia tenuis in transversis vulneribus labia rumpit,&ipsa rumpitur, crassa etiam inepta O est,

150쪽

est, nunquid ne mollioris materiae textura sine metalli necessitate hisce incommodis occurrere licebiti Esto autem,qubd Fibulς oras paulum contra hant , alio tamen , ipso etiam teste , id assequi contingit ingenio, quam circulo, isto nem pe Suturae modo, quem ipse a Fabula materiae tenuitate nihil discrepare fatetur. Imo timidis i iisque eximii sensus partibus Fibularum loco puncta concer. Maeh. dit. At ne6 apud Oribasium Fibulat alia occurrit consideratio,quam Mechanica , eaque clavo simi, lis esti neque uspiam Auri in ullo Codice M.S. aut edito fit mentio. Nec quidquam ad rem adductusA . 1 L. a multis Virgilii locus laterum juncturas Fibula mordet .

Hunc enim nemo non de Fibula Vestiaria acci piendum perspici Ty panum quidem rotundam machinationem affirmat Oribasius, de Fibulae vero Figura ne verbum quidem . Nec tamen , quod censet ibidem A qua pendens, doloris molestia evitatur, si cuspides sursum spectarent. Vulnus enim, quod improbat ipse, nihilominus relinquitur laxius , utcunque Fibula , quod monet Rudius labia contrahatas: Hami cujuscunque figu-Iς cutem transeuntes semper sunt dolorifici qua do-χ. , C di quidem, autore Celso, cus toties trajecta magna, Ο Τ' In lammationem movet, CP auget: minuS tamen,

quam si continuo pungerent. H qc incommoda quu nuper erimio inter Doctores Patavinos Petro