De potestate et sapientia Dei (Tr: Marsilius Ficinus)

11쪽

das antiquae theologiae partes obtinuit Orphei sacri initiatus εAglaophemus Aglaophemo successat in theologia Pytagoras quem philolaus sectatus est diui Platonis nostri praeceptor Itaque una prisca theologia undiq; sibi consona scita ex theolo

gis sex.miro quodam ordine consata est exordia sumes a Mercurio.a diuo Platone penitus absoluta.scripsit autem Mercurius libros ad diuinarum rerum cognitione tinentes splurimos

in quibus proh deus imortalis garchana misterii stupeda paduntur oracilla. nec ut philosophusiacum sed ut propheta laepenumero loquitur. nitque futura Hic ruinam praevidit pii/scae religionis hic ortum nouae fidei hic adeuntum Christi. hic suturum iudicium resurrectionem saeculi beatorum gloriam

supplicia peccatorum Quo factum est. ut Aurelius Augutiisntis dubitauerit.peritia ne syderum.an reuelatione demonem. multa protulerit Lactantius autem illum inter sibillas. ac prophetas contaremerare non dubitat. E multis deni Mercurii liΓtis.duo sunt diuini praecipue unus de uoluntate diuina. alter

de potestata ec sapientia dei.Ille Asclepius hic Pimander inscribitur.Illum Apuleius platonicus latinum fecit Alter us' ad haec tempora restitit a ad graecos At nuper c Macedonia in Italiam aduectus diligentia Leonardi pistoriensis docti probiqi monachi ad nos peruenit. o autem cum tuis exhortationibus prouocatus: graeca lingua in latinam overtere statuissemariiqum Osre putaui. Cosmes Celiκ: ut nomini tuo opusculum

didicare. Na cuius ipsc adiurus opibus:librisq;:affatim refertus studiisgraecis ictibui eide studiora graecorumcuret offerre primitias. fas erit opus ta sapiens philosophi ta pii sacerdotista potetis regis dicare cuia nisi ipse ei:cui dicatur:pietate sapientia. tena reliqsii sate celleret Est aut:ut ad scripta Mer

12쪽

cis indetra:fcredo conaunicauit aegyptioru myi ieria Propositu huius opifed ptate dc sapia dcidisserere.Cuq; sint horu opationes gemia: Quaru priam a dei natura permanet. Secuda porrigi ad extrema Et illa de mundu primae aeternu inconcipit:haec uero mundus cc Palma parit De utris popati inibus

uGp mundo utrol grauissima disputati uid deipias: sa,

plenaquo ordie litiisecus cocipia quo progressu exterius pareant.braeterea quae producta sunt quo se Hice heant.quo couemat:quoue discrepet:quodenil pacto suum respiciant auctorem.Ordo aute uoluminis eruti libellos' tuordecidi lauama: H prima dialogi pies Pimadro dic Ecdas teneatir ministus: Tertias Aesculapius. Quartum locu obtineat Tatius. Instedit ergo Mercurius idiuinis Aesculapiti ac Tacium erudire. Uiuina docere neqta no didicit. At humano igenio quae supra natura sunt. inuenire opossiimus. uino ital opus e lumia ut lori luce sole ipsum tueamur. me uero diuina metis nuctinlun die aiae nisi ipsa ceu luna ad sole:aduci mentem penitus couerta: Non connertitur ad mente ala nisi cum ipsa quom ait mens.Mens uero non prius sit:u deceptiones sensuum de phantasiae nebulas deposurrit. Hac d ca Mercurius modo sentias d phantasiae caligines emit:in aditum mentis se reuocati re o Uimander.1.mens diuina in hunc insuit. Unde ordine rerum 'innium:& in deo existentium doex deo manantium cote plat Uemu quae diuino sunt numie reuelata:caeteris hoibus in

p icat. Is igie e libri titulus id proposui illius cordo. uero linclasti legestaliciter ac diu uitici ut d diu patria uiuat

13쪽

Mercutii Tritaegilli Liber de potestates sapietis Dei. νη

in latinum traductus a Marsilio Ficino Florentino ad Cibκmum medicem patriae patrem:Pimander incipit.

Um de rerum natura cogitarem ae mentis aciem

ad superna erigere:sopitis ii corpi sensibus: Nema

admodu accider soletiis: qui obsaturitatem: l defatigationem somno grauati sunt:subito mihi uisus sum cernere quendam immensa magnitudine corporis:qui me note uo icans:in hunc modum clamaret QMde o Mercuri:quod de vi

dire:& intueri desideras Quid est quod discere at pintelligere cupis Tum ego quisnam es inquam Sum inquit illa Pisander

mens diuina potentiae:ac tu vide quid uelis:ipse uero tibi ubi padero. pio inquam rerum naturam discere:deamognosce te. Ad haec illa.Tua me mente 5plectere:oc ego te in custis quae operaris erudiam.Cum haec dixit set:mutauit formam Sc uniuersa subito reuelauit Cernebam enim immensum quoddam spactaculum omnia uidelicet in lumen conuersa suaue nimia attiucundumquod intuentem me mirifice oblectabat.Pauiopol tumbra quaedam horrenda: liqua reuolutione:subter labeba: in humidamo naturam migrabat ineffabili tum uultu egagitatam. Inde sumus quidam manus in sonitum erupebat:eκ 1o aitu uox egrediebat quam ego luminis uoce existimaba ex hac luminis uoce uerbii factum prodiit Verihoe naturae humidae adstanseam fouebat Ex humidae aute naturae uisceribus: sincerus ac leuis ignis protinus euolas alta peti Aer quoci leuis spiritu parens edi regionem inter ignem 5 aquam sortiebatur Terra uero oc aqua:sic inuicem comiatae iacebant ut terra facimam obruta misil pateret.Haec duo deinde comota sunt a spi

14쪽

ritali uel bo:qd is pserebatur:aures eoru chisonans. Tunc mader ait Aduenis quid sibiliacit uisio uelit Cognosca inq-Ait ergo Pimaden me illud ego sum mes deus tuus antiqui

or se natura humida:quar κ umbra effulsit. Metis uer germetocet hum lucens deifiliti. Quid ergo in Si insit.Cogita: iure uidet caudit uerbo domini mens aut pater deus eqvia distant adinvicem horti unio uitae est . TRISM. Gratias habeo tibi mader. Verum in primis meditare lumen:atq; cognosce. TRISMEHaec ubi dicta sunt:diu illum oraui uictu idea admecduerteret. uod curn ille fccisisci repete prospicio mea in

mente luce uiribus innumeris exi uente:ornatum sine termino

ignem:ui ingenti circuscptum:& in ipse stabilitate dominante. Haec ipse poepi per pimadii uerbia:sime stupore attonitum sic item affatus e. Uidisti in mete prima specie infinito perio praeualete:Eiusmodi quaeda mihi pimader. At ego illi Elemeta natur und manarui: AEMANDER.E uoluntate dei:qua uerbii cripleZa pulchrulatuita mundu:ad eius eZeplar reliq sui ipsius cicinentis uitabilibus isseminibus exorauit. Me aute deus utriusq; Ωκus fecuditate plenissimus uita clux cum uerbo suomete altera opifice pepit quiade deus ignis atq; spiritus nume. Septe deiceps fabricauit gubernatores:q circulis naiida sensibile coplectuns cortaq; dispositio fatum uocas Concguit de deitici bui cicinctis dei deorsum tenetibus purinaturae artificiuunitumq; est opifici menti. substatiale.n.crat. Relictaq; sunt clcmeta naturae deorsum cadetia sincrsine ut sit tali j sola in renes. Me quide opifex una cum uerbo circulos contine ac lcri rapacitat c errens sua ad se machina sexit eamq; uolui apricipio ad finem absq; sine praeccpit. Incipit.n.ilii semper ubi definit Horum prosecto cunctoru circuitus xl adnaodu ipsa

15쪽

mensvoluitae: Hemetisti moribuis alatia cogauit ronis egper ditia necl3.n praebuit ratione aer uolatilia protulit:aqua uero nata tu .Dii lincta quoq; inter se sunt aqua terra: cit imodum qui . menti placuerat T rra postmodum anim illa: quae intus habue irat peperit:quadrupedia uide oet serpetia scra:agrest ia pariter il domestica a pater tum iptellectus uita cfulgor Gistens. homine sibi similem procreauitiati citan filio suo cogratula..t est.pulcher inaerat:patrisq; sui ferebat imaginem Deus.n reuera propria forma nimirum delectatus . opacius Oia usui concessit humano. Homo aute.cum cossiderauci intpe suo rerum

Omnium procreatione:ipse quot fabricare uoluit. Unde a conreptatione patris:ad speram generationis delapsus est.Cuq; omnium in septatem heret.opilicia septe gubernatorum aiadueri tit. Hi aute humanae mentis meditatione gauderes.singuli corti

proprii ordi'is participe holem reddire Qui postsi didicit horum essentia propria i natura cospexit penetrare atq rescinde abia Yoptabat ambitum circulorum uisi gubernatoris praesiodentis igni copra hedere Quive arbitrium , potestate olam habuerat.in animantia naudi mortalia ecrone carentia per harmonia emersit atq; Ziliit penetras ac resolues potentia circulorum.Ost editq; natura:quae deorsum labit .velut pulchram dei forma.st cum natura contueret mira pulchritudine praeditice:

actiones ioes septem gubernatoria. atq; insu de ipsius effigiem possideret ita amore ingenti subrisit utpote quae humanae pulchritudinis specie in aqua specularet cius deq; admiratione quada in terra cospiceret ille praeterea cosecutus simile sibi sorma in se ipso rict ente uelut in aqua amauit ea siccuq cogredi concupivit. Effectus uestigio sequutus est: uolutate formi carentaxone progenuit.Natura illud in qd tota Drebatur amo

16쪽

recoplexa:illi penitus sese iplicuit Micomiscuili Quando caulam soli ho ex uniuersis terrenis animatibus duplicis naturae

censet mortalis adei corpus imortalis aut re holam ipsum

lubitantialem mortalis.n.est:cunctorum arbitrium obii nci: aetera uero uiuentia qua mortalia sunt fato subiccta patia uiatur.N5igie harmonia superior obsitit in harmoniam uero lapsi periclitatus seruus effectus est.Hic utrius sexus facunditate munitus:ab eo arborum&tiuinum fons est vigili fa

.IHI EPost haec:mes inqua meae rationis ipse es mPl mander.Id est inquit mysterium uod in hanc usq; die genua humanium latuit Natura quippe homini sese miscens miraculum attulit'domnium miraculorum uincit admiratione. cus te illorum harmonia ipse Usuisset ibutus ab eo:que tibi Fuloante narraui:patre uidelicetati spiritu natura ipsa norestitit L Binimos te protinus holas peperit:septe gubernator naturaxmasculini pariter ac foeminini geneti copotes a sublimcs.At haec ipse sic intuli. Amancer ardenti dei idei nup nectus sum:audire praeterea reliqua cupio. Quare:ne hic me delera obsecro. tersi ille mihi.PIMAN.Sile.nondu . primu sermone absolui:TRISEcce a taceo.PIM .Horus inuidixi generatio hunc modii essecta .rimina.n.aeres

aqua cocudicripos ex igne maturitate:exethere sumpsit spumcoglutinauiti natura colla ad hola spem effingeda Notat ex uitae lucer latam morte i processit ita ne alam artita : tu demi morte. lia proiecto usi ad fine circuitus incipioru simul oc generii cucta naudi sensibus meis manebat Vciuaudria reliquu:que umore cupiebas sermone tapleto demu

17쪽

generis:animanti a una cum homine dissoluuntur. Et mascula quidem e parte:femineaq; similiter officiebatur.EXaepto deus uerbo sancto clamauit. lulate adolescite: propagate uniuersa germina:at ar opera mea. Vos insuper quibus mentis portio concessa est:genus recognoscite uestium uestramq; natura immortalem considerate Amorem corporis mortis causam: esse sciae rerum omnium naturam discite.His dictis prouidelia per fatum armoniaq; 6flauit mixtiones Diacrationesi costituit. Undecucta sunt secta tu genus propriti propagata. Dcmu qui seipsum cognouit:bonu quod ei su essentia consecuius citi ui uero corpus amoris errore coplactebatur: is oberrabat in tenebris mortis malas crasti percipiens. Quod tame delinquat: norantes in qua ut ob ea camimortalitate privene PIMAN. Videris o Mercuri no satis itelligere:qua audieris.TRISME. Et si noda intelligere sim proscitus intelligo tamena ac mem.

ni PIM AN Gratulor si que dista sunt tencs TRlSME Rci sponde mihi ques a Pimader:cur digni morte sunt hi: in morte iacet:PI.Quia precessit proprio corpi tristis umbrate hac

de natura humida.Ex hac uero corpus inaudos ensibili collitiue hoc deniq; mors ipsa scaturiit.Na hoc aenta Mercuri. Tenes etia qua de causa: seipsum cognoscit:transit in deu:ut de uerbii tradidit. TRISME iam Luita dolucccollat olum pater: c quo natus est ho.PIMAN Recte i queris.Luid uita cuses dc pater:e quo natus e i ho Stagio coprehcndcris te pium egesita ac tu ccopositu ad uita rursus luce lirascedcs I ri me. Haec ait Pimader.At ego Adduc milai me dicas oro. quona pacto ad uitam ascendere quea:PI Deus ipse me iussit ut hom a mentis particeps: ciplum aiaduerteret. TRIS Non ergo holes sin ruti mentem possident.PL Rc te dicis crcuri adium ni

18쪽

ego mensus qui boni pii puri:religiosi san sunt praesentia

u mea ier illis ope adeoq; ut statim cuncta dignoscantipatre lapacatum d propitium habeant. Ima gratias agunt benedicetes pie' hymnis solenibus collaudantes cocedui sane corpus morti: sensuum illecebras fastidiunt.utpote qui clare diiudicants letifera sint sensuum lenocinia:quin etiam ipsa mens ianitoris munere fingens incidentes in insidias corporis haud quail ex

mitto fine consequi fusi aditus enip quos turpes blanditiae manare solent iugiter itercludo libidinum isomites oes exti uo. tra ab ignaris:improbris ignauis. inuidis iniquis homicidis impiis procul admodum habito promittens eos daemonis ulto/ris arbitrio qui ignis acumen incutiens sensus affligit magis in ad patranda scelera armat homine: it turpioris culpae reus acriori relato sit obnoxius. in i sine ulla inrermissione: ad insatiabiles concupiscentia inflammat Cum eo pugnat in tenebris: peccatum exanima: ignis impetum in eius cruciatum mirum mmodum concitat:atq; adauget.TRI.diligenter mihi omnia omen quemadmodum postulabam exposuisti. Ulterius autem id responde quid post accessionem futurum sit Primum quide Uimander ait. In corporis materialis resolutione corpus in alterationem labitur Smcies quam ante habuerat insensibilis delirescit in postcrum Morum ociosus habitus daemon coceditur atq; dimittitur. Sensus corpore partcs animae facti suos in fontes refluunt aliquando in suo actus iterum surrectuti irascedid appetendi uires in natiiram conuertunt ratione carerem.Itacuresiduum tum per armoniam recurrit ad supera Primae dehinc zona crescendi pariter ωdccrescendi officium reddit.Secundae machinationem malorum: ociosum i dolum Tertiae ociosam

19쪽

concupiscetiae deceptionem. Quartae imperiosam a tq; me lebilem ambitioncm.Quilata prophanam arrogantiam: oc audatia temeritatem. Sextae occasiones diuitiarum prauas. Itemque ociosas.Septimaretona mendacium insitum Tunc sane animus

harmoniae motioes exutus:adoptatam naturam reuertitur: uim

propriam habes unaq; cum hiis qui illic sunt:patrem laudat. Ipsi quin in potestamin se numerum conferunt effecti l potestares deo fruuntur.Ati idest summum bonum eorum quibus cognoscendi sors competicinum scilicet fieri. Quid praeter haec

ad te pertinet nisi ut cuncta amplexus dux fore uelis eorum qui cura sint tua digni.ut huminum genus tuo munere diuinam salutem consequatur.Talia quedam effatus Pimander in potellatum diuinarum numerum se reduxit Ego autem benedioens ac gratias agens uniuersorum pareti surrexi iam corroboratus ab illo:totiusq; edoctus naturae ordinem spectaculum& clarissimilcot latus:hinc ipse coepi hominibus pietatis 5c scietie decorementiciare O populi uiri terrigena: qcliuos ipsos ebrietati somno ec ignoratie dedistis:sobri uiuite. Abstinete a uentris luκu uos qin rationali somno demulcti estis.Ιlli autem exaudietcs mecum unanimes couenere:Tuc rursus adieci Cum uiri terrigenae praecipites in mortem ruitis.cu uobis haud quasi desit imortalitatis consequende facultas:reuocateia uosmet qui laboratis inopia: ignorantiae tenebris inuoluti.Discedite ab obscuro lumine alat scite imortalitate:corruptione fugite.eoru uero partim deridentes absedebat in mortis iter precipitati parti aute ad pedes meos prostrati ut eos instruere praecabantur subleuans Viscos duκ

humani factus suingeneris ostendeba quippe illis quae ratio esset consequendae salutis.sapientiae .sermones illorum auribus

20쪽

nfondebi Quo factum estut illi Linibrium procellis emerserint tande aduetante uespere:solis a radiis occidentibus ut deo gratias agerent praecipiebam.Postq uero gratias egerant quum inproprium secubile codebat. Ego aute Pimandri beneficium inscripsi penetralibus animi.a': adeptusque petieratoia i gaudio requievi. Corporiscni somnus cum sobrietas cxtiterat oculorum copressionc uerus intuitus silentium meum bonitatis foecunda regnatio.sermois prolatio bonoru tum genitura. Haec mihi contigerunt ex mente haurienti.i.cκ Pimandro diuine potetiae uerbo Unde ipse diuino afflatus spiritu ueritatis compos effectus sum.quamobrem Oibus animi uiribus patri deo gratias ago.Sanctus deus pater ium.Sanctus deus cuius uoliatas a propriis potestatibus adimpletur.Sactus deus qui suis familiaribus

innotescit Sanctus es.qui uerbo cuncta constituisti. Sanctus es. cuius imago si omnis natura.Sanctus es que nun natura crea uit Sanctus c,olptate ualidior Sanctus es ot cxcestentia maior.

Sanctus es o laude melior EZcipe uerboria sacrificia sancta ab aio dc corde debito tibi manatia Ineffabilis solo silentio predicadus ab eo qui fallacias uerae cognitioi cotrarias declinauit An/nue. corrobora inciati huius far participes cifice cos: in ignorantia uersane cognitione quide mihi fratres tibi aut filii Elchi fide tibi presto te limoniti deic crhibeo. In uita ac lume assurgo. Ipse pateres uenerandas.ho aut tuus sanctitate una tecum potiri desiderat.cti tale illi Oium arbitriti l concesseris.

MERCURII AD AESCU.SERMO UNIUERSALIS.

Eus atq; ipsa diuinitas dico nuc no a genita uidelicet ia ingenitu Si ergo diuinti sit essentia est.sin ictis iii sui essentia.Intelligibile iit id hoc pacto ite ligibilis.n.