장음표시 사용
61쪽
Bies Arbor nota est, vulgo Abeetro, siue Absio dicta, ex qua fluit illa Resina quae nc mine in proprio vocatur olcum dictum olio di beZEo. At Abies marina a Theophrasto descripta a Doletissimo viro, unquam satis laudato Domino Andraea Carsas no Aretino inter Rectritiores Hethai H, Firuscos , ne dicam Italos facile principi in libio 6 deplantis cap. XXXILI putat ut esse Corallicis species quς habeat similitudi icna cum ramuli Abictis. A Brotonum; licet sit omnibus no Πm, putaueram de ipso nihil animaduertere, tamen hoc utentio non est prae creundum , quod nota Caesalpinus lib. et de Plantis cap Ii nempe eophrastum unicum Abrotonum descripsi ila quod est Abroton una caenam eum nostrum vulgare, Ad ynthium tanquam notissimum, d robis non ob eruntur. Nisi de illius thymologia aliqua dicamus, quotcrabit Author Historia Plantarum i 8 cap. 32 nempe lae ca-bsy hion vocari per AEntiphrasim contrectando , quas quod nu los: . ni mal altim heibam attingat ob suam amaritudincin Bee ncurri ob causa iactiam Graece vocari Bathypuro , en Baiypicro .i,5 apud Graecos comicos Apinthion, hoc cil impctabilim cibam. quam A --
62쪽
nemo propter inspirem amarorem bibere possit. Vnde ego soleo dicci vocatum sitisse Absynthium, quia velit dicere 4 sit, ac longe maneat ille, qui vult gustare talem Plantam, est etiam valde amara. A Caci avide e canthi sunt enim unum ridem , sed tinacia Dioscoridis est Acantha vera Theophrast A Canaceum, non est Planta particularis , sed quid uniuersa legenus amplectens magna ex parte ea, quae solio constant aculeato, ut asserit Theophrastusti demissi plant. cap. III. Ἐς salpinus
lib. 13 . de Plantis cap xxvi dicit Ecanacea esse ea, quorum conceptus, ct id cui flos insidet, aut etiam fructus, spina vel spinace una est, sic folia, Caulis.
A Canus, putatur Doctissimo Caesalpino lib. rs de Plantis
cap xxxvii esse illud Cardui Sylvestris genus in Ruderibus frequens, a quibusdam C arduus Lacteus , siue ac Diua Mariae vocatum , ob maculas candidas , quas habet in follis, lamio iacori de lib. . cap. Lili. a Plinio r. cap. xxv. dicitur Silybon, vel Silybum . Author Historia plantarum ii b. et . cap. vii videtur asserere a canum esse illam plantam , quae alatinis chamaeleon albus voca tur in aperitis Herbari j Hodie cartina dicitur Ioannes rona V onensis inter Recentiores Herbarios adhuc, uos dili gentissimus in sua dei craptione o uis Baldi Folio CX dicit esse illam Plantam, qua oritur locis cretensibus sub nomine vulga.do e atra nodi canota,
in Cantha simplicite di ista, est eadem ac Acacia Dioscoridis, siueis in AEgyptia eiusdem Theophrasti tali' e cacia ortuna
habet a verb3 AE caco Graecorum . quod est aeuo Latinorum ex Authore Hist Phraat. b r. cap 8. sed Aduertendum est quod talisa cacia vera hodie virens reper tu Florent: m viridario Pulcherrimo, i di eu P Fratris Hatthaei .ines, fini Florentini, sic -ibo vitae inferius dicenda, relictis multis alijs Pulcherrimis Plantis quae apud ipsum existunt. Praerere notandueli quod scanahos siue canibus differunt ab Acantha na Acanthielt inter arbores conum erat a Theophrasto lib. de His plant. c. r. at et canthos siue Acathus est Helba, quae vult: o Branca Orsina vocatur, quia folia sua pracsemicra Orca visi animalis imitetur iam Amato Lusiis auo
63쪽
eano liba. supra Dioscoridem enarratione 17 dicitur Marmorariam exba, vel quia ut puto locis laxos s. Marmoreis oriatur , ut patet in platea quς est ante ecclesiam diui Zenonis, vulgo a Santo Zeno, in eius claustro diruto sic etiam inter Mcenia Campi Cancti Pisarum,4 Moenia ipsa Pisana, quo loci copio te oritur,4 adsunt multa frustula Marmorum ibi dissecta, vel quia antiquitus in Marmoribus delinearetur, columnis tanquam planta amplais notissima culpat et Romae inquit Amatus 9 in sciliperetur. Notandum etiam est lolium Auguillaram libro de simpli-eibus vocato Parere num V cap. de Acantho velle Acam hi duas
species a Theophrasto descriptas esse easdem ac Duas Acacias a Dioscoride delineatas A Carna. Teste Caesalpino lib. 13. de Plantis cap xx xxv. est idem ac A Orna, utroq; enim modo legitur in nostris Theophrasti ex eplaribri reponiturq; ab eode Theophrasto i is de Hist plani.
iv. a Plinio lib. 1 I. c. xvi. inter plantas spinosas, S Acanaceas. Author Hist. Plant. lib. cap. xxviiii refert ipsam Acarnana a Fu-chso vocatam fuisse tractylidem mitiorem a Dodonaeo Carlina in Sylvestrem, S a Lobellio ac Petro Fena Cir sium Luteum Caesalpinus autem lib. I 3. de plantis cap xx xxv. ut esse illam plantani quae habet similitudinem cum Atractylii, de cuius differentia, quaeso videas in Verbo Fusus Agrestis, ubi pulcherrima dicere conati
in Carnica Rigua ita ab Atheniens bus vocata, est species Hede
Is rae, ut testatur Theophrastus lib. . de Hist. Plantarum cap. xviii de cuias reductione si licet mihi in hac re meam proferre sen tentiam, ira dicerem . Nempe facile esse quod Hedera Rigens Plinii de qua ipse loquitur ibis cap xxiv. st eadem cum Hedera Rigua ab theniensibus vocata ex Theophrasto loco citato Cum auten a Hodera rigens Flinii apud Doctissimum Caesalpinum lib. . de Plant is cap. i. reducatur ad Aqui folium, seu Agrifolium Recentiorum , & vulgarium ungi opi: idcirco ex hac animaduersione patet , quae sit Acarnica Riguam edera Theophrasti. Sed de hac re vide etiam in verbo Aqui folia
64쪽
Montano, nam cer campestre est illa Arbor, quia Latinis dic tur carpinus, vulgo i carpino, scios docent , Caesalpinas It a. de plantis cap. xli. Muthor Hist plant. lib. i. cap. s. vidε in verbo carpinus ACer est idem ac Gallica quam vertit Theodorus Gaxa diei Caesalpinus lib. 2 de plantiscitato cap. xii. AChradae pγraster, hoe estis rus bluestris, ita dicit Casalpinus lib. .cae Plantis cap. xli. quae solia deperdit. antequam
Cicula vulgaris vide in verbo standis A Contium. Quid, sit 5 quot eius genera ab omnibus sere Herbaoriis tam antiquio: ibus, quam Recentioribus declaratur.
Corna Quid intelligat Thcophirassus perruleno mcndeclara ium est a nobis superius in nomine Acarna. A Cotus Theophrasti, est eadem ae Herba venere ita interpretavista a The dolo ae , sic asse iit Aloysius Alipuillara libro de simplicibias Parer ex cap. de γε- cophia ui, mi lota Oss ut hi die repta iri quanda, plantam , quae multis locis voca a et H 4bad Venere, ip:amq; describi cs mimilem in foliis coron Opo, hoc eum ciba stella vulgari, equortim folioru Dedio ex unt mulii iure ut palui ad aloiudinem palm irum in quorum summitate exe-oni foris fimit cili: foribus, quos producit Tragop gon , sius Baiba Hircina, hoc est asse sic vulgatas, d commeditur simul cum semine quando recens est tota planta lacteo succo stat et Radix ei est ad crassitum digiti, alba , longuudine Palaaari, orituro in Monistibus , Patauit, olloni q. ACcrus nostras alii stiis est id ni ac Puto mi caulis siue dcitiatm n titio loco di x. mus in cibo Butomi caulis,dc est idem ac iris in pio baia, suo loco
AC est ambucus vulgaris , ex Cisalpino lib. I. de Plantis
A ueula vulgaris vide in verbo scandix A Culeos inter canacca cita vertit Theodorus Gaza in ea
65쪽
eadem, ac polyacantha, ex Caesalpino lib. a 3. de plantis cap xxxvi qtiae est carduus sylvestris, cuius nos Praesura vulgo vocatur, ut iuverbo polyacantha dictum est
AC uta spina. Quae sit vera apud Theophrastum dissicile est asserere, cum Omnes plantet, quae Mutam spinam emittunt Acutae spinet vocari valeant, meo magis quia Theophrasthi libri de Uist plant. cap. xv. dicit Acutam spinam ex sylvestribus semper virere, in libro uero. 3. de Hast. plant. cap. iv asterit ipsam Acutam spinam in Monte,& in plano nasci, de tandem in libo eiusdem Hist. Plant cap. vi eandem acutam spinam ineunte sere Germinare eQtiae omnes notς in multis plantis cutis spinosis reperiuntur. Hoc tamen mihi placet pro Re Herbariae udiosorum cognition quod a Caelalpmo lib. 3. de plantis cap xiii d x vi. dicitur, nempe Acutam pi mi; oscordis, siue Oxywantham eiusdem cssi illam planiam mi ae ab aliquissi vulgo pitinus albus vocatur, Oxya canta sue Oxya canti L desii Acutam spinam Theopbrasti esse itum planeam, qLCrii Itura lycitum vocatur, vulgo Licio Italico, de quo uenistionem sacit Autho Hist plant. libo. cap. xii. Dianthum est plantanctissima , quae viilgo Capeluenere diciatur, vicptinae nota. Caeta pinus lib. deplantis cap xii. Drachne, siue Andrachne, est portulaca latinorum, vulgi a temporc cliana lue procacchia. Egriopesiue forsan AE'ylops. Tutatura Ioanne Ponam sua ad Dei criptione Montis ualdι sol. s. eu. qu rium genus Queriscus apud Leonenses,
AEn rone populus nigra ex Casalpino lib. 3. de planii eap
xxxxv. quet vulgo Piopponero dicitiar. Era a Caeselpino lib. η de plantis cap xxxxviiii. Lolium inter pistatur, quod uos vulgo Gioglio dicimus.
AEraria ron tur ambigua planta,a Theophrasto lib. 6 de Hi
Plant cap. v. cum dicat Aerariam natura spinosam esse , cnon aculeatis scitis constare Attamen inhor Hist. plant libo 4.
cap. 27. videtur assctare chalceios, ita Acrariam esset unum, idem ii
66쪽
raliqς nomine dotatam , vel quia eius foliis vasa ne etergeren turantiquitus, vel quia Erei coloris sit, nem perii recitis obscurius, intersperso lauescentis nitoris paululo splendentis ,
A sculus a Theodoro Gaza interpraelatus, est vulgata ibor XL dicta Fargno, ex Alos Anguiliara libro de simplicibus Parere quarto cap. de Arboribus Glandi seris. Λ Gallocchon alIocchum hoc est xy Iob lori seu lignit Aloe licet a Theophratio non sit delcriptu, tamen hoc in loco pulcherrimum obseruare mihi placuit,&est in Musaeo seu aderia dicta Viridarii pilani, hodie reperiri maximam portionem ligni A. Ocs Cptimi, quae portio est ad altitudinem octo cubitorum , tu ad pondus octuaginta Librarum, taleq; lignum missum fuit ibi a SEREN Is- IMO FERDINANDO MEDICE. I. M D, E TR IE ad quod emendum forsan mille nummi Aurei non sufficerent.
A Gnoglossiim aliqui legunt Arnog Iossum, Mest plantago vuli garis, quae habet figuram cum lxngua Agni, vel plantag-
sine vel Quinque Nervia, seu cinque erui , vel centonerbia , suecent ouetur, dicitur. cur vero talibu nominibus vulgaribus vocetur , vade in verbo plantago. A non, sive vitex, ve Agnus castus 3 se Iix Amerina sunta Vnum,&iciem. Caesalpinus lib. de plantis cap. xxx xxi dicitur Agnon hoc est castus, quia conferat ad castitatem seruandam, unde Agnus castus est idem ac dicere castus, castur ilex dicitur quia vinciatur, hoc est eius ramuli sint lentes rim faciis vinciantur' lactantur, unde forsan etiam salix Amerina, quia ad instar laticis quamcumque partem flecti possit.
in eoon, idest sedum, seu semperuiuum , vulgo se praui uolo L-
II Laterna siue Alaternus vide in verbo Celastrus. AL bucum ibucus Ex Caesalpino lib. Io. cap xvi ex Au
elus suc Hastula Regia Recentiorum, inter Bulbaceas plantas ab
67쪽
ab omnibus Herbariis adscribitur. YY;ςς pu RςςζΠxiorum vide in verbo Trionuru ALga a Theodoro aeta interpraelata est Alga Varina, quipliscos Graece vocatur, ex Caesalpino lib. Io . de plantis cap. xxv. ALga crinito solio cognominata a Theodoro Gaza, a Caeli ip no lib. 16 deplantis cap. xxiv. vertitur Tricho phyllon ,α est Muscus marinus hodie apud Medicos,& Aromatarios nostros Corallina vocatus , cuius Drachma in puluere cum vino est in usu ad ene
Alga patui tris pillei vide in verbo Imphaea. I Limus vide in vecbo Auro.Lnus est Arbor, quae vulgo niano dicitur Caesalpinus lib. de plantis cap. viii. Glethra Theoph alio modo vocatur. Alnus nigra videin verbo colycei, vel colo te a Iopecuros siue uda vulpina, quae dubitatiue ponitur a Ct-salpino libra de Plantis cap. xvii an sit Lanceola hoc est illa plantago vulgaris angustifolia dicta Lanciola Alo sitis Anguillara libro de simplicibus parere. xi ubi agit de Alopecuro Theophrasti, asserit esse herbam foliis in caule tritici, sed in summo caulis caudam vulpinam proferentem; de ego putarem esse illam plantam, quaeuu o, praecipue nostris Rulticis uocatur Grano anneb-blato, hoc eli frumenium a Nebulis deaastatum quod producit picas nigras, nam ab aliqilibus hodie uocatur etiam Grano Au uolp to unde potest esse talis cauda uulPina. L sine Media Fuch si uide in uerbo Lappago. Lthaea uide in uerbo Hybiscum,&est uulgo ilia lueolo Althaea patultris est Sida aeiusdein Theophrasti,de qua uideri
merbo Sida Maracus vide in uerbo Helenium, iampsucus
68쪽
AMariago est planta similis Aphacat ex eodem Theoph. Iib.
de Hist plant. cap. xi S quia gustu amara si talei Cmcnac. cepit, ipsamq:describit Caesalpinus lib. s. de plantis cap. 3; nomi-aeeq; Graeco pictas ab ipso uocatur. Maranthus vide in urrbo Flammae sos Abserina Forsan est eadem cum salice rimerina de qua dixi mari uerbo Agnon quod cli Agnus castus. Momum. cum a Theophrasto lib. de Hist plani eap. 7 eoauia num 'retur inter Medicamenta od crata apra ad nsuci xa eLficien a id metu cum momo Plinii.
Mot Hc minis . Vide in vel ho Lappa Vpi oprasum vide in verbo M limum .is est porrum sponta
A Mygdala. Arbor est notissima, vulso Mandurio dicta. Macardus vide in verbo γcr ea A agy is vide in cibo lycea, siue obtei ANcbus esii 'anta locissima cuius in axima cop a oritur statἰῶ
supra Ralnea pisana circa radicem Cntis , ut Iuliani post Domuna qua Manet Catena Forrea ut oci passo siue iliasseeri
zi veliti an ieri. iraebiari est portulaca latinorum, sue vulgaris porcellanti
Ndryala ex uit, His planti lib. v. eap. xi in est illa sonchi I sp ci s. si ieescerbitae species, quae folia spinosa, siue punRE-eia profert, vulgoq; dici potest ciceibita spinosa. Nemone vide in verbo remium , dicitur autem me moniquis talis flua non apiciatur nisi flavi vcmo.
69쪽
ANe semota legit Casalpinus lib. . de plantis cap x. .est
ut alii legunt. tanquam notum a nobis
II non consideratur, solum dicimus quod de ipso est illud prouerbium vulgatissimum Anetaogni male accheia, quasi quod disia soluendo fatus, omnes morbos sedet, Δ Aduertendum est quod hodie apud mulierculas idem prouerbium dicitur de vulgari Daueta aqua est Tanacetum non Anetum .
ANgelica vide in verbo laserpitium, MagidarisANgina lini, vide in verbo Cadytas, euec est euscula vulgaris
ANguina aquatica Lobelli . vide in verbo Dracunculus: RNisum, est idem ac senesum supra dictum vulgo Anaeli
ANthedona Caesalpino lib. s. de Plauti cap. 1 .e Zarolus vult go vocatur, re Pisis Lazzaruole dicuntur eius fructus. ANthemum est chamarmelum; vulgo camo milia dictum ex C salpino lib. I a. de plantis cap. 22.ANthenoides, reducitur ad Oxyacantham, quam aliqui vulgo, prunum album vocant, a Caesalpino lib. . de plantis cap.r3. Sed aduertendum est non effe Oxyacantham eiusdem Theophrasti, Vedictum est a nobis in verbo ox Iacantha.ANihirrizon siue Antirrizon est idem ac Antirrbinsi, siue Anariarinum, vel vulgo Boccidi Leone vocatum , de caput vituli, Decaput canis, flos enim ipsius si aperiaturos Leonis imitatur, ubi continetur semen videtur caput vitulinnm. AParine Iaruis vide in verbo Lappago parine siue speronella vide in ve parine. siue speronella
Pate vide Fraus herba verbo appa P
70쪽
Apbaca genus olerum ex Matthia de Lobet, siue ex iobellio lib.
stirpium, duersata a Noua cap. de Hed νono Plinii alio nomine vocatur Cichorium lutcu praten sedentis leonis flore. hieracii solio vel Cichorium verrucarrum. Ex Caesalpino vero lib. Is deplantis cap. 3. est Tara racum, sue dens Leolais. vulgarium iis sciat letto, sic etiam putaui ε losius Anguili ara lib. 7. de stillicibus vocato parere cap. de chondrilla Phaca legumen , est Vesicione, siue e erone Italorum ex laeulio lib. obseruationum cap. de Aphaca. Pharca apud Authorem Historiae Plantarum lib. 2 eap. 6: ex opinione aliorum putatur esse idem ac Lycium ab aliis Phil lyrae Graecorum, at Mon spelliensibus harmacop ς' Bourge pinevocatur hoc est Spm Burgundica est enim arbor foliis 2 inosis Ierambitum sectis in rigidiusculis Pinthion vide in verbo Ab ynthium II Pium, de eo aliqua scitu digna diximus in verbo selinori . Qui folia, siue qui folium est idem .ae gri solium siue Ruia
D cus Sylvestris vel Paliurus secundus Lacunar, ex iobellio libro oo eruationum cap. de qui folio,& vulgo dicitur pungi topo, de qu' vide in verbo γrtus sylvestris, desin uerbo Acarnica Rigua.
QSynegia, Aquilina. vide in verbo Desiderium, in vel bo lac
ἀ3sione flos A Rachidna est plantaeon genereum orobanche, ut diei Caesel-
pinus lib. 8 de plantis cap. xxx. Fabius Columna in sua Ecfras minus cognitarum stirpium cap. 36. OEthymologiam talis nominis dicit esse quid compositum ex Araco de Tubere, quasi sit Cicem uiae species radice Tuberosa, Aracos enim est cicerculae species, Id non vero est Tub'r. Ab aliquibus teste Ioanne Pona inde iacriptione Montis Baldi fol. 17. Putatur est e Papa sindorum se uia pas peruuianum de uulgatum ab Excellentissimo Gaspare Bahuinae an tio Mattheolo inpliato . Licet idem Pona postmodum in ses 7.
andem inachidnam proponat, ae Fabius Columna, dicit quipiam 2riri