Animaduersiones, siue obseruationes in libros de historia, et de causis plantarum. Theophrasti per Dominicum Vignam ... factae, & obseruatae circa arbores, frutices, subfrutices, stirpes, plantas, & herbas, quibus omnibus difficile nomen sit, & ad no

71쪽

oriri in Insulis Cretensibus inter legumina , flumentacea. ARacum fortan est Aratus siue Araca wCracca maior, vel Vicias luestris Lobellii ici Aphac a Dioscoridis ex Dalecham pio AR acus, aut Cicera. Italice Mocho dicitur, ex Lobelli libio

obseruationum cap. de Araco

ARbor Iuda est eadem ac cercisabeophrasti ut dictum est

verbo Cercis.

ARbο Vitae, vide in verbo Tuya sui: Thula, quae repetitur', die Florentiet in Viridario Admodum Reu P. Fratris Mattheti Pandolfini in Ecclesia Minoritarum vocata Borgoogni Santi. ARbutus, siue nedo, Epime Iis perperam Galeno, ex Lobellio libro obseruationum cap. de Arbuto,in est ab in dubio illa parua Arbor Montana, quae vulgo i batre sue 'Albatrelle producit, sic putauit a lo)sus,inguillara lib. . de simplicibus vocato , Parere , capite de Arbuto ec est idem ac Nelea ex Caesalpino lib. 3, deplantis cap. γ ubi dicιtquQq; Comaron, dc Me meo lon.

uocari

Ristion Graecorum, vide in verbo Lappa.ARia est Puleherrima Arbor,quae hodie reperitur in Viridatior sano vulgo Italice Malallo dicitur ex vetathore Hist Plat. lib. a cap. 6 I. ARneglossum, siue Melius Agnoglossum est plantago vulgaris. quae habet similitudinem in foliis cum Lingua, ni dicitur Plantaggine, siue cinque nerbi uel centonerbi. ARon, vide a rus. ARrenogonon est Mercurialis herba species, quae valeat ad procreandos masculos ex Caesalpino lib. 8. de plantis ea p. a 3 MAloysius Oenguillara pareret . seu ultimo,capite pariter vititsino, sue de Phyllo an em opinionem habuit. Arun

72쪽

ARundo est Canna vulgaris; reperitur hodie in Vitidario Pisano Canna Indica flore Luteo, fore Rubro, quae sunt Pulcher

rima piantae.

A Rus, siue ron, sorte apud Theophrastum sunt unum,in id ira deses Aron uaagnunt vulgo Colocasia vocatum quod oritur in Sicilia, ex Caesalpinoib. s. de plantis cap 3 8 sc etiam videtur putasse Aloysius Anguillara libis de simplicibus vocato parere, ubi agit de Ato: dc ut puto est dem ac Faba AEgyptia, de qua Iuo loco egimus. Aspala . Quid sit, difficile cst asserere cum sotu Theophrastus cicat lib. I. de Hist. plant. cap. xi ip um habere radices si is miles Croco perdicio. Asparagus,&corruda idem sunt ex Caesalpino lib. I. de plantis capite xxvi

II Sphodolus, Hastula regia vocata. Vide Albucum, siue Albucus Asphodelus Luteus minor Lobelli est Iob Flos , siue Iph voci Theophrasti Splenon vide in verbo scolopendria,&est Cetracca vulgatis Ster Atticos, siue Ader Atticus. Vide in Verbo Iaguinalis, suari Inguinaria. AStrion,est Herba stella uulgaris minuetbo Silago dictum eluAThragena, siue tragena est illa, qu alijs nominibus vocatur

vi orna a Fuchsos itis nigra, a Mattheolo, cordo ClematIs altera, His sylvestris Dioscoridis, ex Lobellio lib. stirpium duersaria noua cap. de Viorna vitis alba recentiorum. LVitalba, sue torne Italorum. Sed aduertendum pro iunioribus, quod non antelligo Hem albam antiquorum, nam ipsa est Bryonia alba, vulgo ucca saluaticam haec vitis Alba Recentiorum, est illa quae

. o '' 'n'mina vocatur etiam Flammula

rulgaris, uuiitore albo praedita.

73쪽

ATractylis, est idem ac Fusus agrestis a Theodoro areta inter praetatus ex Caesalpino lib. a. de plantis cap dc ita vocatur, quia debeat reddere succuna sanguineum, unde Graece phcnos , delici uor dicitur, sed videas rogo in verbo Fusus Is resus, ubi aliqua scita digna dicta iunt.

Tragena, vide supra in uerbo Athlagena . A Triplex est olus norissimum, uulgo spinaee dictum triplex marinum,est idem ac Halimus, siue Alimus, de quἀuide in uerbo e uro. Vena uide in uerbo Crocos Vis lingua est solliculus in qua continetur semen Fraxini, siue

Bumeliae

AVrelia est Eliochrysen siue Aureus flos, Chrysanthemum ἰAmaranthus Galeni ex Lobellio libro stirpium Aduersaria Noua cap de Eliochi3:o, ut puto, Tignamica vulgaris Etruscorum, 'quae it Corrupto Vocabulo, vocatur Tignamica a Timiama, quia ad iustatus sit vitiis, ut notat Caesalpinus lib. I a. de plantis cap. 13. cum Tignamicae maxima oritur quantitas non solum in u5tibus Diui Iuliani supra Balnea Pisana, ted etiam supra Moenia Pisana , de praecipue di Calce sana dicta. AVreus flos . idem est ac Aurelia, siue Elioch yson, vel Tigna mica dicta,quae oritur supra Moeni tisana a palle, qxia spectant calcesanam,in alibi. R Vrlo.vide ur idem cuin Auro in serius dicendo nam Theophra stus lib. s. de causis plant cap. a r. ipsi clario saliuginem m-buit, sicut reperitur tu Auro,hoc est alimo AVro, ita interpraelatus est a Theodoro Ga za, Caesalpinis tib sede plantis cap. putatur Halimus siue Alimus vulgaris, estq; olus, iri tyimum a Recentioribus Atriplex Marinum dictum quod a Praeceptore meo Amantissimo Reu P. Fr Francisco Malocchio Florentino vocabatur Disciplina Fratrum, quia eius ramuli

74쪽

s muli militis teminibus unde quaq; repleti pendeant ab Alimo anzquam Disciplinae , quibus se concutiunt Fratres, ab Arabibus

Iocchia vocatur

Accellina est Linogenista, vi in uerbo Linogenista dicitur. . colae, Baculae Bagul: Sunt unum , & idem acie pili hi

miles, ut suo loco diximus.

BAiucolo, est liliae a vulgaris , siue a Iua uiseus in Hybi iacum, vel Malua si luestris . ut suis propri is locis dictum est. Cur autem Bam colo vocetur talis ratio a me affertur, nempe quod tota planta Althaeae colore Badio siue alio, vel Carsio sit praedita hoc est colore Baio, quasi quod sit Catilis Baius, siue color Bavis, me tamen remitto meliori iudicio, teriori opinioni

BAlaustium, est Punici mali species 'luestris, ut in verbo P

nica dictum est. Alsamites vide in verbo Costus. BAlsamum de ipso nilii Iadnotare melius esse existimavi, postquavatiae, ac infinitae opiniones circumferuntur , quas omnes vellem recenseres, nec annus sufficeret, causa autem fuit, quia hodie verum Balsam uim a Paucis, ne dicam a nullis cognoscitur.

43 Ammia vide inueIbo Trionum.

Bardana Latinorum vide in verbo rappa. Talis vox Bardana est meo iudicio uox corrupta a Dardana spulei, ut in uerbo Dardana dictum est. Arypicron siue Batypicto n. vide in uerbo b Inibium ἰ flos est Rubus spinosus totus, qui efficit illos fructus uulgo More uocatos, ex Caesalpino lib. 3. de plantiscar. xi. Echium, uide in uerbo Tiphium

Ehen, sue denui de in uel bo Glans Bellis

75쪽

Ellis coerulea, uide in uerbo Prondiflora. En siue Bhen,uide uerbo Glans. Ela, uulgaris est notitiae uulgo Bietola dicia differri, a

BIbinella, forsan corrupto uocabulo, ali pinella, siue impiisnella, quae alio nomine.yanguis orba, uulgo salvast rella dicitur Ex Caesalpino lib. 8. de plantis cap. 18.est eadem ac Thryallis, de qua uideas in uel bo Thryallis Ipinella est eadem ac Bibinella nuper dicta Is lingui uide in uerbo laurus eislexandrina. B Lechon siue Blechrum ita legit Caesalpinus libri I. de plantis eapLx. uult esse Pulegium uulgare Pisis dictum Puleggio. B Litum Tuberosum, uide in uerbo Erysimum , Win verbo

Trionum.

Litum. uulgo tetulone Pisis dicitur, apud Ianuenses Gioin. Onifatia,uide in uerbo Laurus Alexandrina. Borissa Cisalpini est Numularia, ut in uerbo Erestedanum di ctum est, Ottonaria Italorum,uide in uerbo Frondissor, Ranc ursina cur ita dicta,uide in uerbo Acantha B Rassica uulgo i Ica olo dieitur, si est Hortensis.&satina auis sit Brassica marina uocatur soldanella. BRium idem est a My n 'ioc est Muscus Quernus, Arboruma Villi acuscus saaoium,in Terrae, Vsnea Arabum, offici narum

76쪽

harunge ei obellio lib. obseruationum cap. de Musco. BRomos, sine Bromus, est Fqslucagosa et q. Egylops Mattheoli

Vena vana. siue oret saluatico, ex Lobellio libro stirpium Aduersaria nouaca de Bromo, qui LObellius facile talem opinionem

accepit a Caesalpino lib. q. de plantis cap. 47. Rron idem est ac Brium de quo supra actum est. Onia. Videtin verbo Melothrum. BR3 o Marinum. Ex Caesalpino lib. IV. de planris eap is. idem est ac Lichei siue Epatica, vulgo Fegatella dicta. BV bonaria, Bubonion vide in verbo Inguinalis, sue Inguinaria

BVlbus est vox aequivoca ad omnes illas plantas , quae Radieem Bulbosam, hoc est ad instar caepa facta an producunt ut Verbi gratia Hyacinthus, Narcissus, Tu lipa Lilium album,&similia.

Bulbina ita legitur apud Casalpinum lib., de plantis. cap. x. est ornithogalon, siue illa Planta, quae vulso Lati di Galli

na Vocatur.

BVmelia. est Fraximus Campestris , d qua extrahitur Manna solutiva ventris dicta di Corpo apud Calabrenses , ex opinione Caesalpini lib. a deplantis cap. 13. Cuius Fraxini semen a Medicis Avis lingua, siue Lingua quis vocatur , quia Folliculi in quibus cntinentur semen, desinunt in tenuiorem, & oblongi rem Ligui m. BVtino sit legit Aloysius Anguillara Parere qninto, de simplicibus, capite de Butino, aitq; esse illam plantam foliis Cyperi, α caule quadrat quae in Calabria vocatur hodie Mucanos, forsan corrupto vocabulo Butinos in est ut puto idem ac BV tomi caulis, siue nutomo eiusdem Theophrasti quod vocatur illo bellio libro stirpium Aduersaria noua cap. de Acoris Acorus nostras patu tris a Dodonaeo Pseudoicis, siue Iris lutea, vel

77쪽

hel alibi putatur esse Sparganium ab eodem xobellioloeochato: sed in capite de Sparganio, Idemq; Sparganium putat idem LobςΗ bellius esse Phleos eiusdem Theophrasti m xus Italice Bota, siue Buta uocatur Vxus Asininus . nil aliud est quam Buxus natura spinosus urn dicit idem Theophrastus lib. f. de Hist. Plaut. cap. 3. . Accairepola vulgaris. Vide in verbo Phleus, siue Phleum

ubi aliqua scitu digna dicere conati sumus. eotribulus idem est ae Caccatrepol superius dicta: Actus. Vide in verbo Catius, sue Carduus Catius. Adytas. ex Caesalpino Iib. . de planxis cap qi est eadem ae

Cuscuta Recentiorum, si sit eadem ac adras Plinii, at exemthore Hist plant. lib. xvi cap. 13. etiam ipsa adyta The phrasti reducit ut ad Cusculam, quia recentioribus Graecis Cassythau Latinis cassutha ab Herba misi ossicinis cuscuta, ab aliquibus Podaara lim , quia pedibus lini se se conuoluat ab aliquibus, An

sina lini dicitur,quia adeo se lino illiget, ut videaturimum velle sus care inon aliter ac facit Angina in hominibus Manimalibus. Alamus odor tu , facile est idem cum Calamo e romatico

Recentiorum.

CAlendula, siue Cattha Foetarum in Hetruria Flor Rancio vocatur Ob colorem aureum Mali aurant ii, quem habet, Calendula quia singulis mensibus floret, testatur Caesalpinus tib a cap. et s. Differt q, a Flore vulgo dicto Fior darancio, cum talis ab G bore Mali Aurantii oriatur. Amacia . sue Camatia est species tritici, ex eodem Theoph libra de Hist. Plantarum cal, 7. Aincamum Hicet sit nomen apud Theophrastum non descriptum,tamen quia reser Hur apud Dioscoridem nostrum b. a.

78쪽

ca xxiii.&forsan temporibus elapsis erat ignotum,tamen Caesa pinus cui libenter adhaereo9 lib. a. de plancis cap. t. asserit esse. Laccain Lachrymam , quam hodie vocamus. G cmma Lacca. Ampanuli AZxurra recentiorum. Vide iniveibo Pothonis 'ruleum.

Ampanula Persei folia nostras vide in uerbo Iasione Ros Canaria, a Lobellio libro stirpium Aduersaria Noua cap. de

Ischarmo, vocatur Ischae non vulgare, scirpus Tragi, Crus Gallit pulei, Pes Cotui, siue Coron opus, pulei, Sanguine ita , sue Capri Ola apud Italos a te x Cisalpino lib. 8 de plantis cap. a putatur esse eadem ac Pbnium, seu onopa eiusdem Theophrasti. ut patet in xerbo Cynopa Ancamum . Lege Camcamum. Andelabrum Regis, Candela Regis,Candelaria idem sunt aevcrbascum, ut in Verbo Lana Ita a

Caninae sentis Ductus . forsan est idem acetani rubus sine Ru-bus caninus in adicendus , loq'aendo de fluctu; se vidcturasicrere caesalpinus lib. . de plantis cap. X. CAni rubus, sue Rubus Caninus .est Rubi Genus, in quo Rota

nascitur, 'talice Rouo Canino vocatu ex Author His . plant libri cap. I. ego dicerem esse illum fructicem qui otiis loci s , uel tibias, profertii, stinosam tyluestrem vel candidam,ves ex candido sit brubentem, fructum oblongum nucleo oliua similem, qui per matur: talem fulti eicit,4 floccos intus continet: hoe est Rota aluatica, quasi eius fructus sit Rubus comed cndus Canibus Anna Indica. Vide in verbo a rundo. An ibis veneris vulgaris notitiae Capeluenere uocatus,&est

idem , ac Asia trium.

79쪽

CAprificus. est Ficus θ' uestris ex semine orta, non autem ali, modo ut dicit id ni Theopuastus lib. a. de Hist piant. c.

ApD filium. Viae in verbo tenteria inest Matrisylua ossiesnarum, vide in verbo volucrum. An rinus, ita legitur cor Nup e in Caelare Odono Bononienti . cum legi debeat Carpi ius, ut mira.

Aptiola . vide in Veibo canaria. Apsi cum Vide in verbo Piper. Caput Monachi eapur vituli, est idem ae a tirrbinum fiueia Leonis , de vulgo Boccadi leone , ut diximus in verbo amin

CArdamomum. eius semen reperitur apud Aromatarios ex Carsalo in bibis deplantis cap. 37 videtur esse degenere se- in is x Ataro, leuis iccharaco lectici& feritur leguminum mo- in Iydia orientali Ad tale Cardam imum, em Caesalpinus redu- . t etiam alterum genus quod apud vino matarios rana Paradisi vocatur, ari aibusdam, cleghetta, quia tale semen habeat similitudinem cum Melices, idest aggina vulgari Tertium Cardamomum deniq; dicit idem Caelalpinus vocari Nigellam citrinam. Cardiaca Vide in ebo Marrub:um, quae Cardiaca ara alpitio lib. xi de pumis cap. 13. reducitur di optime ad e tria soli GalenI. Ardones vulgares Vide in uerbo Carduus caltus:&in verbo

rlina vulgaris est eadem ac chamaeleon albus, de quo suo Io- codictu me it, vocatur autem Carlina.quia Carch, Regi Franeorum ostenta fuerit eis praestantissimum Rc medium ad pestem

80쪽

CArduus est uox aequivoca ad plures plantas, sed in uniuersalia nil aliud est quam Carduus vulgatissimus viarum C Arduus Benedictus. Vide Cnicus h luestris ε Arduus Cattus, siue simpliciter Cattus , sunt illae plantae, qua juulgo Cardones vocamus quorum caules , uel potius soliorum pediculi terra obruti hyeme in cibos ueniunt crudi, a cute emandati, candidi enim sunt, succosi δε gustui grati, ut dicit Car-salpinus lib. 3. de plantis cap s. eandem opinionem habuit Aloysus Anguillara Parere octauo cap. de Scolymo Arduus echinatus Gesneri vide in uerbo Rhutrum .

carduus Lacteus sue tacitu Marit uocatum vide Acanus

e Arduus pinea, siue Carduus Pineus est chamaeleon non cusjeatus Lobellii, siue Iacta Montana , Carduus inus at in mensium, ut dicit Lobellius libro obseruationum cap. de chamaeleo isne ex Caesalpino vero lib. de plantiaca 36. connumeraturinister geneta Cardui satiui est autem

Cocrduus sativus, idem a Cynata,&uulgo Careiotas dicitur Arduus Sanctus. Vide Cnicus sylvestris in eius aqua destillata est in usu ad uermes enecandos in pueris, si tres vel quatuor uncia summantur per plures dies C Arpinus arcaso putatur esse Arbor Italice Fusa novo eata raehodie Fusaggine, re ex Lobellio est Euonymus eiusdem Theophrasti, de quo uide suo loco in uerbo uonymus . Caesalpinus

lib. 2. cap. Ia deplantis, Author Hist. plant. lib. I. 28 reduxerunt Carpinum ad Acer campestre, ut in verbo a cer dicere conati sumus.

Carthamus uide enecum. est Zama matto, e saracines . Aruba vulgaris fructus commestibilis,est Siliqua ceronia, euius duae Arbore virescunt in Montibus Cottiani dictis, ubi sunt Posse G