Respublica Moscoviae et urbes : accedunt quaedam latinè nunquam antehac edita

281쪽

DEmum bellum cum Tartaris quorum tamen ex parte tributarius est Suecis, &Polonis, limitanearum urbium caussa gerit, Nullo negotio ingentem exercitum, brevi spatio, convocare potest. Populosa enim regio, & in obsequium , pene dexeram servit item, prona. Magnates, nobiles, plebei, rustici, quivis denique expeditioni, ubi imperata illa fuerit, se accingunt. Ingentem exercitum

282쪽

longo tempore sustentare potest; neq ; enim militibus suis stipendia persolvit , sed agros illis exiguo pretio elocat, quo beneficio opera militu demeretur. Conscripti autem milites coram Magno Duce lsinguli comparent , & nummum unum, quem patrio nomine Den-gam vocant, Principi offerunt, reversique ex bello eundem nummum repetunt , occisorum vero lnummismata retinere Princeps lsolet, atq, ita eorum numeru co- ignoscit non illaudabili instituto.

Nobiles autem omnes, Magna- ltes & Consiliarii adeo dura servi-1ute prem Untur, ut quemcunque lapud se in aula esse velit , Vel in lbellum ire , aut legationem ali- l

quam obire jusseris, id tumptibus l

suis facere cogatur. lPer singulas quoque Provin- lcias Magnus Dux filios o obilium ltenuioris Fortunae conscribere so- llet, ut numerum illorum & quot lquisque equos ac servos habeat, l

283쪽

cognoscere possit; singulis autem exiguum stipendium annuu concedit,& in bellum proficisci jubet. Unusquisq; autem nobilium sex equos & totidem servos in bellum

assumit ; unum equum, qui vitae necessaria, ut milium, sive pultes contritas , suillae carnis aliquot frustra, sal commixtum cum pipere, farinam & legumina; ollas, ite lebetes, cistella' ; gestare cogitur. Adeo ut mirandum non sit, quod se & suos tam exiguo stipendio & tamdiu sustineant; sumiama enim est eorum parsimonia &frugalitas. Allium aEt caepas si ha beant ceteris omnibus carere possisunt, quibus impense adeo dele.ctantur , ut caeterorum ciborum praecipua condimenta habeant. Sitim extingunt,&corpore roburi addunt vini adusti strenuo potu.' Nec id improbandum tam geli- da, dc frigida regione. Porro si dominus famelicus totum absumat, tunc servi aliquando ad totum bi-

284쪽

Σς RESPUBLIc Aduu aut triduu egregie jejunant. Felicius eminus quam cominus pugnant: atque ideo hostem circumvenire, & a tergo adoriri, praecipue student. Moscus quamprimum fugam arripit, nullam fa-lutem cogitat praeter eam quae est in fuga e apprehensus ab hoste, nec se defendit , nec veniam pr catur. Facilius etiam intra muri.

menta propria defendere sese, &hostium insultus sustinere possunt, quam aperto marte aut campo praeliari. Acerrime illa,& usque ad extremum spiritum defendunt. Apud Mosco vitas haec administrandorum tormentorum bellicorum ratio est. Tormenta terra

defodiunt ante ea atque os adeo tubi justae altitudinis fossam du- scunt. In hac q ui onerandorum cu- iram habent, delitescunt: ad os tuia ibi funis aptatur : hoc , cum im-

plenda sunt, in fossam deprimun-'ltur, quum exoneranda, rursum la-

285쪽

num imagines atque nomina.

Formentis bellicis, & bombardis, peditatuque nunquam olim,

ante annos o utebantur , nunc

autem frequentissime &peritissime bombardis & tormentis utuntur, a profugis quibusdam Italis, Germanis, Lituanisque instructi. Nuper facta ad potentissimos foederatiBelgij Ordines legatione instrumenta militaria, aliaq; ad eam

rem necessaria enixe petiere. Cavendum autem est cum Mosco congredienti , ut armis scite utatur, ne in manus eius incidat; brachiis enim, lacertis, & toto corpore robustissimi sunt, sed arte dimicandi ut plurimum vincuntur. Arma praecipua, quibus in bello utuntur,haec sunt: Pharetra sagittis referta, arcus, securis , framea, caestus, cultelli oblongi; quibus frequenter pro pugionibus utuntur. Multi quoque lanceis, praecipue pedites , equites autem

l Rue aliqui

286쪽

aliqui hastilibus brevioribus

iuuntur. Armantur autem loricis

oblongis, aliquando duplicibus, armillis , toraccis , galeisque. Equos parvos castratos 1 oleis carentes habent , fiana levissima; ephippiis quoque in eum usum accommodatis utuntur , ut se in omnes partes absque impedi

mento Vertere , arcumque inten

dere facile possint. Pedibus curte attractis equis insidere solent, adeo ut nullum hasta , lanceaeve impetum sustinere queant. Vulgo vestibus oblongis ad talos usque protraei is, bombice lanave suffe- utuntur. Collocandis castris amplissimum locum deligunt; qui

natura sit munitus, castra autem

non curribus, sed vepribus, sentibus arbustisque circumtexunt, in muri similitudinem. Praestantiores in meditullio tentoria sua erigunt ; reliquae vero multitudinis Vulgus ex arbustis casas conficiunt ue quidam etiam arborum

287쪽

frondes , in modum arcu S, incurvant , desii perque pennis tegunt. Tempore conflictus tubicines multos habent,ij dum gentili more omnes pariter dissonante melodia tubas inflant, mirus ac inusitatus quidam clangor auditur. Arces Sc omnes munitiones strenue de pervicacissime propugnant. Haec omnis gens magis servitute, qua libertate gaudet. Omnes autem & singuli vestibus conditioni suς convenientibus, eX mandato Magni Ducis, utuntur: nam tenuioris Fortunae hominibus vestes pretiosiores sub gravi paena

prohibentur. Si autem aliquem humilioris familiae nitidius indutum conspiciant, proditorem perfidumque eum appellant ue dicentes : Perfide, unde tibi talis etesitus, more dominorum lia Polonos &Li- tua nos appellant te siris, se ad eos deficere moliris i tu enim pro huius usu pretio nonsusscis. Statim ergo accusatus,gravistinae, ut perfidus,puntia

288쪽

168 RΕs PUBLICA punitur. Aliae itaque aliis vestes, secundum uniuscuiusque dignitatem, conditionem,& opulentiam, attribuuntur. Adeo ut easdem hic habeant quas veteres Romani, leges sumptuarias, quibus vestibus, opibus, luxui modus suus, & meta praescribitur. In Thesauro etiam Magni Du. cis vestes plurimae elegantes, ad id sunt repositae dc confectae, ut cum aliquando triumphus celebratur, vel cum Legatus alicuius Principas excipitur , tunc omnibus &singulis aulicis suis Magnus Dux

illas vestes ad tempus commodet. Caeteri quoque nobiles ad nuptias amicorum , vel peregre etiam profecturi , vestes istas induunt, certo pretio, pro temporis spatio , usurae earum causa attributo , & deinde easdem Thesau- rario Ducis restituunt : quod si

conspurcatae fuerint, tunc usurpator secundum aestimationem pecuniam pro ea numerare cogitur, verbeis

289쪽

verberibtisque ne id in posterum amplius committat, cςditur. Simili ratione Legati Magni Ducis, ad exteros Principes abituri , expe- diuntur. Ad Pompam,& ostenta tionem quam gens ista ubique, praesertim ubi cum exteris agens dum est, prae se fert. Solent apud Mosco vitas ct Rulf thenos, certis diebus , adolescen- tes , pueri, viri etiam conjugati, extra civitatem pagumve , in lo- cum amplum & eminentiorem

confluere, ibique quibusdam libi lis & vociferationibus, s noda-l to, concurrere, tunc manus, nullisl armis instructi, conferunt ; certa-

men, pugnis, pedibus, magno cuml impetu faciem, pectus, ventrem,l & genitalia utrinque quatientes,l ineunt, saepeque inde Iemineces,l plerumque etiam mortui expor-li tantur. Hoc autem certaminisi genus ideo institutum esse dicunt,l ut adolescentes assuescant verbet rapati , & quoscunque impetus

290쪽

perferre. Quod ipsum in Republieat sua etiam itistituit , & cavit

Liberi servi , qui dominis suis

pro praetio servierunt non possitne j quando volunt a Dominis se abdicare ; si enim absque Domini voluntate aliquis abierit , ab alio domino in simulatum non assu- lmitur , nisi fuerit a Domino , cui primo servivit , vel ab amicis , se pro fide eius obstringetitibus,

commendatus.

Consul silve praetor, qui personam Iudicis obtinet , a Magno Principe in unaquaque cIvitate principali ordinatur , gentiliter Ocolnich lNobiles , magni viri & Consiliarii, frequenter a Magno Duce, absque ulla dedecoris nota , Verberantur , verberatique Principi gratias agunt, dicentes , Sanin tu sis is incolumis Domine , Rex is Dux Magne, quod me servum rufi cumque tuum verberibus emendare dignatus