Respublica Moscoviae et urbes : accedunt quaedam latinè nunquam antehac edita

311쪽

1va duci Altinos diuos, Notario octo Dengas. Si vero partes redeunt ingratiam , priusquam in locum duelli venerint, non minus judici& Notario solvant, ac si judicium factum fuisset. Si venerint in locum duelli, quem Ocolnich de Ne-desnish duntaxat decernere possunt, ibique forte in gratiam redierint, selvant judici , ut supra,

Ccolnico L. Derias. At hico similiter L. Derias de duos Altinos:

Scribae quatuor Altinos & unam Mengam: Si vero venerint ad duellum, & alter victus fuerit, tum judici reus quantum ab eo postulatur, solvat, O colaico det Polainam&arma victi , Scribae L. Devas, dosnico Pollinam , dc quatuor Altinos. Si vero duellum committitur propter aliquod incendium,

necem amici, rapinam vel furtum, tunc accusator si vicerit,ab reo accipiat, quod pethti Ocolnico detur Pollina Sc arma victi . Scribae I. Nede'nico Pollina, Veno

T 1 test

312쪽

est autem Veson, qui ambas partes praescriptis conditionibus ad duellum committit) quatuor Altinos : & quidquid victus reliqui habuerit, vendatur, judicibusque

detur: corpore autem, juxta delicti qualitatem puniatur. Interfect ores dominorum suorum, proditores castri, Lacrilegi, plagiarii , item qui res in alterius domum clanculum inferunt, eas. demque furto sibi ablatas dicunt, quos Podmeteteheh vocant, praeterea qui incendio homines assii-gunt 3 quique manifesti malefactores fuerint , ultimo supplicio assiciuntor. Qui primum furti convictus fuerit, nisi forte sacrile-gij aut plagi, accusetur , morte non est assiciendus , sed publicapaena emendandus: hoc est, bacuistis caedendus,& pena pecuniaria a iudice mulctandu S.

Si iterum in furto deprehensus fuerit, & non habuerit, unde judici aut accusatori satisfaciat,

313쪽

M O s e o v I T I C A. 2' faciat , morte plectatur, Si alioqui fur convictus , non habeat,unde accusatori satisfacere posset, caesus baculis, tradatur

accusatori.

Si quis furti accusetur , & honestus aliquis vir jurejurando a Lfirmet, illum antea quoque furti convictum , aut furti causa cuipiam reconciliatum fuisse, negle- fio & omissis judicio, morte assiciatur, de bonis eius fiat, ut supra. Si aliquis vilis conditionis, aut suspectae vitae, furti insimuletur, vocetur in quaestionem. Si vero furti convinci non potest, datis fi- dejustaribus , dimittatur ad ulteriorem inquisitionem. Pro scripto decreto , seu lata sententia, aestimatione unius Ru bli solvantur judici novem Den-gae , Secretario, qui sigillum ha

314쪽

is REs PUBLICAnendi ac sententiam serendi , hi alteram partem in aliquot Rubsiscondemnent , dein decretum ad judices ordinarios mittant. Quod si justum ac sequitati consonum illis videtur, tum de singulis Eu-Mis, singuli Alami)tidici, Secretario vero quatuor Deria solvan

tur.

Quicunque alterum furti, spo- iij seu homicidij accusare vult, Mosco viam proficiscitur; petitque ut talis in jus vocetur. Datur illi definiisse , qui reo diem dicit,

eundemque Mosco IViam perducit. Reus porro in judicio constitutus, plerumque crimen sibi obiectum negat. Si actor testes producit, tum ambae partes interrogantur, an distis stare velint. Ad id communiter respondent: Audiantur testes secundum iuniitiam ct consuetudinem. Si contra reum attestantur , tum reus statim se opponit, & contra testimonia & personas excipit: dicens: Peto mihi decerni

315쪽

Mos C O VI T,ICA. 29 decer=ni iuramentura , meque iustitia divina permitto , petoque campi

o duellum. Atque illis ita, iuxta

patriae consuetudinem, duellum decernitur. Iterque quemvis alium , suo loco ad duellum obeundum constituere , armis etiam uterque se

instruere quibuslibet potest ; pcit

de& arcu exceptis. Commum ter autem loricas Oblonga S, aliqUando duplices, thoracem, armilla S, aleam, lanceam , securim Se ferrum quoddam in manu , instar pugionis in utraque tamen eX tremitate acutum, habent, quo alte, ra manu ita expedite utuntur , ut in quolibet congressu non impediat, neque manu cadat: eo autem

in pedestri certamine plerumque

utunt Ur.

Certamen primum ineunt lancea, dein aliis utuntur armis. Cum multis annis Mosci cum externis, aut Germanis , aut Polonis, aue Lithmanis certantes, pler Umque

316쪽

RE spvBLICA succubuissent : Novissime tamen cum Lith anus quidam xxvI annos natus , cum quodam Mosco, qui plusquam xx duellis victor evaserar, congressus, occisus effet, Princeps indignatus, illum ut viderit , continuo accersiri jubet, quo viso, in terram expuit, &statuit, ne in posterum ulli externo duellum contra nos decerne

retur.

Utraque pars habet multos amicos & fautores , certaminis sui spectatores ; sed prorsus inermes, exceptis sudibus , quibus interdum utuntur. Etenim si alterihoru videtur iniuria aliqua fieri, t unc ad propulsandam vim fautores eius accurrunt, mox etiam a I-terius : atque ita certamen utrinque spectantibus exoritur jucundum. agitur enim res capillis,pugnis sudibusque praeustis. Unius Nobilis testimonium pluris est , quam multorum viliseonditionis hominum. Procuratores

317쪽

tores rarissime admittuntur; quis que causam stram exponit. Uam-l vis autem Princeps severiminus s sit, nihilominus tamen omnis justitia, & palam fere, muneribuSi venalis est. Pauperibus non pateti aditus ad Principem, sed ad Con- siliarios tantum, & quidem dim-ellimus. Oeolnish per nam Praetoris,seu judicis a Principe constituti sustinet, alias supremus Consiliarius, qui semper apud Principem versatur, eo nomine Vocatur. Nedia 'ich est commune quoddam eorum ossicium, qui homines in jus

Vocant , malefactores capiunt, carceribusque coercent. atque hi nobilium numero continentur.

sunt coloni miserrimae conditionis , quia illorum bona, nob lium ac militum praedae exposita sunt: a quibus etiam,per ignominiam Christiani , aut nigri ho

muncione S vocantur.

Nobilis, quantumvis pauperri-

318쪽

mus , ignominiosum putat, sibi

manu victum acquirere : Turpe autem non esse putat, cortices, seu putamina fructuam, &praesertim melonum, aliij, ac caeparUI3,a nobis & famulis nostris abjecta , de 'terra levare ac devorare. Omnes

fere tardi ad iram, item superbi inapaupertate ; .cuius gravem comitem habent, servitutem. Vestes soblongas , pileos albos apicatos sex lana coacta , qua penulas bar' lbaricas confectas habemus , solidosque ex officina gestant. Qui artes mechanicas exercent, , & operam suam vendunt, merce- lidem unius diei referunt Dengam; cum dimidia : artifex duas, neque llii strenue laborant, nisi bene ver- lberati . lDe ingressu in alterim domum. lIN singulis aedibus & habitatio- l

319쪽

iccedit , ingressi is habitaculum

zontinuo caput aperit, ac ubi imaro sit, circumspicit: qua visa, ter e crucis signo munit , caputque

inclinans, inquit: DomIne

Dein salutat hospitem his verbis:

Devidet ianitatem. Mox porrectis manibus deosculantur se mutuo: dein continuo alter alterum intuetur, Uter nimirum se magis in blinaret, dimitteretque : atque ita ter quaterque alternatim caput inclinantes, honoremque mutuo exhibentes , quodammodo con- ertant. Post sedent, negotio quo tuo confecto, hospes recta in me

tum habitaculi procedit. Postre-ino data acceptaque prioribus Verbis salute , abit. Si est alicuius authoritatis vir, illum tum hospes sequitur ad gradus usque: sin priae stantior, longius comitatur, habita & observata cuiusq; dignitate. Domini intra privatos parietes semper considere solent, raro au danunquam inambulando quidquam

320쪽

3oo RESPUBLICA quam tractant. Mirabantur plurimum dum nos deambulantes, in diversoriis nostris , atque inter ambulandum negotia frequenter tractare viderent. eredarios Princeps,ad omnes ditionis suae partes, diversis in locis, cum justo equorum numero habet: ut cum curser regius aliquo missus fuerit , equum sine mora in promptu habeat. Est autem cursori liberum , ut quem eumque voluerit, eligat equum. Licet cuilibet uti celerrimo equorum cursia: & si forte aliquis concidat, aut durare non possit, tume proxima quaque domo alium trapere , aut alioqui a quovis obviam forte occurrente, Principis duntaxat cursore excepto, sumere

impune quidem licet. Equum porro in itinere viribus exhaustu,

relictumque postarum, iqui erarum lingua Ia chnish di- lcitur, requirere, item alterum ei, lcui ereptus erat , restituere, pre- l