Observationes medicinales de febribus intermittentibus et qua ratione eisdem medendum sit

231쪽

AEGROTus XCI. Mulier 34 annorum uteri prolapsu affecta in febrim intermittentem inordinatam incidit, quo tempore sua menstrua accipere debebat. Etsi autem ejus uterus protinus manu libius reduetus fuerit, nihilominus secuta tanta sanguinis profusio est, ut ob eam aegra saepe animo dest. eerit. Excussa ver per corticem pexuvianum febre

sanguis ipse emuere desiit. AEGROTus XCII. Anno i si die IS Augulti flamina et 8 annorum spongiosi corporis habitus febrim quartanam aliquamdiu absque medicina traXerat, intraque ejus accessiones multum sanguinis eX utero amisit, mediis vero diebus nihil. Sie . que per certos circuitus hucusque. EXpuncta per corticem peruvianum febre sanguinis ille fluXus desiit, neque idem deinde, nisi eXpleto mense, quemadmodum sanis mulieribus

convenit reversus est.

Similiter alia quaevis humorum eXcretio, siquidem ob febrim intermittentem exuperat, cortice pexuviatio intus cohibetur. AEGROTus XCIII. Anno I so die 9 Junii vir 3a annorum post febrim intermittentem , qua diu laboraverat,i continua imposterum sputatione salivain, quae plurima in ore coissiuaeerat, rejicere debuit ; turpi occupatione.

232쪽

aΙ Quod vitium, quoniam a febre relictum erat, utique cortice beruviatio tolli debuit , quae curatio, successit. Posset caeteras quoque humorum excretiones, si excedunt, maximeque sanguilais sive ex utero, sive ex haemoirhoidibus profusiones etiam quae sine febre sunt. adhibito cortice peruviano cohiberi quidamnathsunt. Illud autem verum non est; quemadmodum expexientia saepe docuit, nam nisi febris intermittens in causa sit, aut fortassis putrida humorum. solutio, nihil a morbo corteX peruvianus demit obtinuit quidem nonnunquam aliquas eX Inu, lieribus, quae talem sanguinis fluxum diu trahebant , deinde cum febris intermittens incidisset, per eorticem ad tempus restitutas fuisse. At eaedent imposterum maximeque post sex menses, etsi febris expertes nihilominus in idem sanguinis profluvium

reciderunt.

. Bonus corporis habitus a cortice reruviano. Etiam corteX peruvianus, si recte adhibitus

suit, lautum corporis habitum posio se relinquit. AEGROTus XCIV. Vix, qui a prima juventute macer et excarnis erat, in febrim intermittentem, cum annum aetatis quinquagesimum agebat,

ii cidit i expuncta febre corticem diu assumere coib

233쪽

tinuavit, quae curatio hominem pinguem et plenis carnibus robustuin effecit, qualis in longam senectutem mansit., Ita post longum a febre corticis usum alius ex hydropico pinguis, alius eX pleuritico omnino torosus, alius pinguis et robustus evenerunt; alius gravem Vocein accepit; pergracilis alius ita mole corporis increvit, ut metuisset praeter naturam et ultra sanitatem intumescere se: alia mulier tussiua aridam amisit, canoram vocem et lautum corporis habitum ex gracili accepit: sed et alia beneficia in morbis, qui suam originem a febre non habent,

per corticςm peruvianum corpoxi contingunt; is enim in magnis vulneribus curationem adjuvat, pus bonum efficit, ulcera antiqua tum. interna tum eX- terna sanat, fistulas claudit, gangraenae medetur. AEGRO aevs XCV. Anno 17 6 die et a Januarii vir 72 annos natus crus ad trabem non multum quidem offendit; ex quo laesa exigua cutis portio est. Inde vulnus versituri in ulcus est, atque continenter in P ejus ruit, neque ullam ab eXternis remediis curationem admisit. Caro illi ulceri sordida putrisque erat simul et si ingosa: proximaque cutis albis pustulis impleta, rubra iuxta inflammataque cum dolore erat: omniaque qa simul serpserunt: ulcus in locum pustulosum , pustulae in eum, qui inflaminatus erat; inflammatio in id, quod inteἡgrum erat, transiit. Inter haec multa eae rupti

234쪽

pustulis aqua eHuxit, quae omnem undique culinaeXedit. Ita ulcus quinque polliees longum et tres Pollices latum evenit: flustraque in id alumen, viniolum ustam, aut myrriaa, gut calaminaris lapis

aut caustiea, quae luxuriantem carnem vel coercere

vel eXedere debebant, adllibita sunt. Nequo duodecim dies assumtum decoctum lignorum, adjectis sentiae foliis , profecit. Pio secerunt autem pitulae, quarum unaquaeque ex quatuor corticis granis erat, ammista terebinthina, singula singillis horis: potusque ex dimidia corticis drachma in aquae libris quinque costus. His depuratum ulcus, secutumque bonum pus est; et undique veluti eX recenti vulnere hona caro provenit, quae eXesam plagam implevit, et cicatrice clausit, decimo tertio post duas corticis uncias die.. Similiter antiqua juxta tibias ulcera persanata sunt, juvenis coqui, et virginis vetulae, et venatoris amiosi, et senecionis hydropici, et juvenis a c checticis parentibus geniti. AEGROTus XCVI. Vir Io annos natus testiculum dextrum ante 4o annos durum accepit, qui progressu temporis magis atque magis intumuit, donec caput hominis crassitie sequaslet. Postremo ortus in isto tumore acutus dolor est cum frigore; secutus magnus calor est, sitis, vigiliae, inquietudines , rursum horripilatiories vagae, calor iterum,

donec factu in iii astecta parte pus fuerit. Aperto

235쪽

tumore ultra tres librae nigrae, crasta, tamarindo. rum pulpae similis materiei exierunt, cum summa mephiti. Curatum uleus uia lento digestivo est; cegerque

pitulas ex cortice pertiviano cum terebinthina assumsit; et corticis peruviani decoctum superimbibit. His depuxatum ulcus est, aegerque Omnis febris ex-Pers quatuor intra menses perfecte sanatus est lim. tegro imposterum cuin testiculo. Etiam fistulas corteX pertivianus recenti carne impleVir. AEGRoivs XCVII. Anno II 66 centurio S annos natus, et qui plurimam aetatem militiae egerat, multas gonorrhaeas habuit, eX quibus aliquae longum tempus trahebant ; postrema inveteravit, faedumque ulcus usque huc reliquit. Ortae etiam in urethra carimcul se sunt, ob quas urina cum labore emissa, nonnunquam etiam praecepta est, Cum his nullo in cibis ordine nulla ratione usus est, inque vino e cessit. Inde tractu temporis , universum corpus mali habitus evenit, prostratus appetitus, et collapsae vires sunt. In tali morbi statu oi ta in perinaeo vehemens inflammatio est, quae scrotum juXta prehendens idem gangraena infecit. Quare corruptae seroti caranes profunde inrita sunt, ips xque plagae simul et perinaei tumor cocta cortice Peruviano soti sunt.

236쪽

Medicinae dedi eorticein peruvianum, potui item aquam , ita qua cortex decoctus erat. His corruptae carnes a sanis secesserunt, ruptus perinaei tumor est, isque multum puris et omnem urinam emisit; qualem exitum urina diu retinuit. At continuato , cum pertinacia , corticis usu

factus bonus corporis habitus est, pus laudabile evenit , ipsaque perinces simila perfecte sanata est,

iterumque urina per urethram emittituri

Ita alia sistula juxta sternum fabri , alia quae

circum mulieris genu viginti fere exitus habebat, Persanata est. Nonnunquam etiam ulcera quae interius corrupta aliqua corporis parte nascuntur, curationem a cortice recipiunt. AEGROTus XCVIII. Juvenis annos et 8 natus tabe ab antiquo pulmonum ulcere consiamtus erat, contra quod ulcus, etsi enim multa et diversa medicamenta etiam integrum annum adhibuit, nihilominus cum his continenter in pejus ruit. Perinfirmus enim evenit, multuinque faedi odoris pus tussiendo pejecit, noctia multum maXimeque circum caput collumque insudavit, et exeste corporis carnes sunt.

Hunc initio Augusti anno 17ss febris tertiana

sorte prehendit. Contra quam multum corticem

i0ngo tempore praestiti; scilicet qui et febrim pel-

237쪽

lere possit, et ipsi pulmom prodesse. Quae curatio omnino successit. Similiter virgo s annorum, quae quotidie multum foedi puris e xene sinistro cum urina emisit, sanata est.

Saepe etiam vidi, magnas corporis contusiones nihilominus bonum pus aecepisse , posteaquam cor lex peruvialius et extrinsecus applicatus et intus assumtus fuit. Ad bonam item suppurationem pervenisse eos, qui tormento bellico vehementer collisi multum corticem comederunt. RAMBY et AEGROTus XCIX. Anno 176s eXeunte hyeme rusticus ictum siclopeti, cui proXimus erat, totum accepit, qui iuxta cristam ossis 1lei deXtri inatravit, et transversum prope Ileum sinistrum exivi: cum vehementi carnium laceratione. Die tertio, quo istitam aegrum accepi, erat febris summa, carnes putres, faetor ingens , vulnusque cavum. Quare quicquid cavum lacerumque

ex carnibus erat, incidi praecidique jussi, lacerasque vestimenti portiones eXtrahi, gyandines plum-.beas pisi magnitudine numero Is ex osse sacro eximi, viridemque pinguedinem demi, et lividas musculorum aponeuroses, quae in latissimo vulnere patebant, decocto cortice peruviano foveri, ipsum que corticem peruvianum plurimum quotidie intus

238쪽

Sie foetor desiit, factum in vulnere bonum pus

novae carneS Provenerunt, eXtinita febris est, et aeger quam ProXime convaluit. Tantam quoque R IcHARD Us MoRΤON corsici peruviano virtutem attribuit, ut possit purulentas variolarum reliquias eodem excutere ) et phthisin, quae variolas sequitur, sanare. l) Ιmo posse ipso cortice, siquidem intra primum variolarum stadium idem offertur, variolarum ipsum venenum sta supprimi, ut aeger eX eo sanus esse videatur. At deinde nihilominus morbum recrudescere. 12eo nulli author erit , ut in hoc morbi sadio, venenatι fermenti extinctiionem moliatur cortice periculano. m WE R L H o F puero , cui abscessus cum febre eontinua a confluentibus variolis remansit, integran valetudinem cortice peruviano reddidit. n AEGROTus C. Anno IT 33 Puella annos Ionata post variolas diversos in diversis eXterni corpo aris parsibus abscessus accepit, qui quam plurimum puris habebant. Magnum item ulcus in pulmoniabus , ex quo ΠIultum puris tussiendo rejecit. Propater haec febris continua erat, vesperi eXaeerbationes; h) Υract. de sebs. inflammat. universat. cap. Io sub sinenti

239쪽

a a Finsudationes noctu, summa debilitas, eXtrema ma

Inc sis prius externis locis, ut puri eXitus fiat, datus multus corim peruvianus est, cibo vero lac. Sicque eLterna internaque ulcera sanata sunt: puellaque bene sana decoraque hodiedum vivit. Hic multos eos non memorabo, quorum antiqua ulcera sive externa, sive interna, corteX peruvianas sanavit ammisto cicutae extracto. Quod et alibi a me scriptum est, et idem saepe imposterunt e Xecutus sum. Pestiferum est, aliquam corporis Partem gangraena prehendi, maximeque si orta a malo corporis habitu ea est. At hanc corteX peruvianuS tutius , quam quaecunque alia remedia, submovit: quemadmodum experientia docuit o) hoc MON-κoo in pessimis variolis, quibus utique gangraena facile contingere assuescit, bonum pus effecit. Ir Imo posse etiam ipsum sphacelum cortice pexuviano cohiberi RusAwORTA q) invenit, et post eum multi alii Medici experti sunt. Tales aliquas curationes nunc jungam.

240쪽

AEGROTvs CΙ. Vir so annos natus, qui ab ipsa juventute in obscuro otio hucusque aetatem egit, et quam plurimum quotidie cibum nec vini

minus assumere consueverat, denique ex pingui rotundaque mole emacuit: fusa coiruptaque humorum massa. Unive a corporis cutis eXesa pinguedine colorem decoremque amisit, et nunc superflua cutis membra circum pependit, eXcavata tempora sunt, facies lutida evenit, graviora membra facta sunt, totumque corpus torpuit, atque loqui et moveri pi-gvit: dum progredi voluit, genua quasi fatigata sunt; lassitudo, sudor et gravior spiritus pressit:

quieto corpore, anima difficulter et cum sibilo movebatur : praeter haec multa aqua pedum inter cutim descendit. Nihilominus aeger, quicquid ciborum arripere potuit, idem vehementer devoravit. Ita duos annos vitiatum corpus traXit, atque quotidie quasi ex ruina magis atque magis revolve.' batur. Tandem anno I 38 initio Junii mensis sinistrum pedem, qui plurimam aquam receperat, sphacelus prehendit, proximaque cutis nigris pustu lis impleta est. Quod aeger initio quidem nihili fecit. At paulo post malum magis occupavit ; ipsa nigrities a pede ad tibiam stipra juxtaque malleolum externum intus serpsit; inque affecta parte cutis frigida erat, et ipsa cuticula rumsa ab ea secessit. Lividae circum venae uinatae sunt, et rubra fer-