Antiquitas, et dignitas ecclesiæ vercellensis vindicata : dissertatio apologetica

151쪽

praecedentium Ἐpiscoporum , quorum sorte viae nostra ex illo ferali Diocletiani incendi ,

persecutorum ae Xagitationibus emerserant λ Qua ratione Matthaeus rivanges ista , agens de Christi lumana generatione , priorem commemorat

David non quod David fuerita primus in hujusmodi generationis serie quam conitata, abraham initium . sumere se hiasaυi sunt verba Chrysostomi in omnium

Chrysostomus Mattharum defiennens , , quod

Christi humanam generationem a DaUid , XOrsus fuerit Quibus rationibus mota , potuit

des facili Ecclesia Vercellensis, Eusebium,

cujus nomen tot tantisque facinoribus ingens Omnium Oculos animosque impleverat veluti auctorem suum Petimum Praesulem absque injuria praecedentium Episco porum conclamare. Quod usitatum quoque

icimus apud lalias Ecclesias Des Mediola Mensi, quae marnabam Apostolum . , gloriatur habuisse

152쪽

I 28 habui Te conditorem primum Episcopum , testatur Clamis mus Sol manus in Apolegismo de orig. Mediol. EccL cap. 4. num. o. inquit , amaba clarissimum , in hac u ques Metrop9n oblitisse nonnibi , propter recentius rebar , proximius

que Ductoris . Am si , si Ce inejabili superum

crnte , qua ut Diora videntur ex proximo

Tanta enim Ambrosius , Aecie iam hanc , sapientia ter udi , tam 9 3ribus institutis est orma

causam , . Senator , qui dii ita serie a D. Barnaba , inter Medio an enses Episcopos est ordine XXIII., in quodam Catalogo antiquo Episcoporum Mediolanensium , apud Io. Franci cum Besutius in sua Historia Pontis , edita Mediolani anno DXCVI. l. 327. appellatur decimus , faeta nempe supputatione a D. Ambrosio . Et quamvis hic Auctor asserat dici decimum inter Archiepiscopos quorum primus , qui hoc titulo usus fuerit ei D. Ambrosius tarne probabilius est , ideo appellari decimum , quod ob rapionem allatam a Clarissim Sormano , D. Ambrosius habitus uerit, ceu Conditor Ecclesiae Mediolanensis . Nam titulum Archiepiscopi quod spectat , est certo certius D. Ambrosium illurn nunquam hirpalle , sicKti liquet ex

Aectis Concilii Aquilejensis ex operibus ipsius lancti modioris in quibus nunquam

hunc

153쪽

I et hunc titulum usurpat , contentus , se com

mimi vocabulo appellare Episcopum . Quinimo nomen Archiepiscopi fudi in Italia inauditum , fere usque ad saeculum seXtum , quo florebat S. Symmachus Papa , qui omnium primus inscripsit: Diiecissῖm , atque Charissmo

ratri , Laurentio , Meloianenses focissi Archiepiscopo . 'mmachus Epis copus in Domino IDI.; norunt Eruditi Ex quo factum est , quod antiquiora monumenta Ecclesia Vercellensis , ubi agunt de aliquo piicopo , Succellore D. Eu ebit, illius Sestionis ordinem definiunt , sumpto numero ab eodem D. Eusebio . Plura possient adduci exempla sed duobus contenti simus . In veteri alendario S. sub vi Kal. Iunii, adnotatam legimus translationem Sacri Corporis D. Emiliam primi , his verbis: Anno . . MCLA I. , transpositum es corpus N. Eminant , ullus cc est , Penerase. piscopi , Conoessoris , a N. En sibi , Eecimi antiquis Breviariis S , quo adhuc Xtant , Historia D. Honorati, quae legebatur is adhuc legitur ejus die natali , habebat Honoratus Epigcopus , in Episco is erceuensibus , aue L ebio tertius numeratur . Eam quidem pOste , Episcopus Bonhomius , in libro Sanchorum Vercellensium , qui ejus jussu prodiit post acceptationem Breviarii Romani , summam per injuriam mutilavit , demptis illis verbis a

D. Eusebio, ita ut ad noitra usque tempora legatura absolute Honorarus Episcopus in

154쪽

r3OEpi costIs Verceuensibus , tertium numeratur . Sed id tantum abest , quod nobis vel minimum Oincere possit , quod imo subdole egisse Bon-homium , aperte declarat , ut opinionem suam , recenter invectam , credibiliorem red

deret .

Ex quibus omnibus , quis statim intelligit , quid sibi naturaliter velit illud primus, teritus , quod legitur in Epitaphio D. Honorati . Vel enim Eusebius mus dicitur ob praeclara , .celeberrima merita , qui hus Ecclesiam Vercellensem sibi devinxit , ita ut suspiceretur veluti roto Parens', sicut eX eadem ratione , Ecclesia Mediolanens , teste Clarissimo Sormano , D. Ambrosum , ceu afterum Condito em spe stat . Vel primus tertitis , in Epitaphi usurpata fuere , juxta Tisitatum morem Ecclesia Vercellens , mox exactum , supputantis Sessionem Episcoporum , qui . Eusebi successerunt , ab ipso D. Eusebiora intelligendo scilicet verba illa

primus tertius , non absolute , sed relative , ad denotandam horum duorum Episse coporum Lusebit Honorati , distantiam inter se quorum Honoratus est dubio procul tertius a D. Eusebio . Ad cujus numeri appositam verificationem , rem D. Eusebius appellari debet primus , hoc est , quod duabus Sessionibus D. Honoratum praecesserit

quin hoc inserat D. Eusebium fuisse absolute Primum Vercellensem Episcopum . Sicut enim

nemo dixerit Ambrosium duisse primum

155쪽

Mediolanessem Episcopum , ob id , quod D.

Senator dicatur decimus ab eo D. Eusebium fuisse primum Episcopum Vercellensem ob id mecise , quod D. Honoratus dicatur tertius ab eo , de D. Emilianus , decimas ita pariter nil nos cogit , ut dicamus D. Eu ebium primum Episcopum Vercellensem per id priecise , quod dicatur sit rimus relative ad S. Honoratum Emilianum qui dicuntur su a tertius ecimus

ab eo . Comprobat id manifeste , quod D. Eusebius nullibi appellatur primus , nisi in relato Epitaphio . Ibi enim dumtaxat habet

relationem ad Successores , quorum sedes ab eo numerantur . Certe in Epitaphio ipsius D. Eusebii , in quo nulla ad Successores relatio, legitur tantummodo Eusebius Pr u , nulla facta mentione , quod fuerit primus . Quod tamen nullo bono jure omitti debuerat , ut O

te ipsi magnopere gloriosum , si revera fuisset primus Vercetonsis Episcopus . Adde , qu0d

in monumentis nostris , nulli Episcoporum nostrorum , quoties numerati describuntur, assignatur locus , .numerus Sessionis abs tute tertius ecimus c. , sed semper re-

Iative , nempe tertius , decimus c. a D.

Eusebio . Quod evidens signum est neque D. Honoratum fuisse absolute tertium Episcopum qui Vercellis sederit , neque Emilianum decimum , adeoque neque Eusebium primum ab

156쪽

Honoratum tenuisse tertium , Vercellensem Sedent , postquam iuiebius e vivis excessit Tettius hic Urbis Sedem tenuit Honoratus Antistes , cujus Spiritus astra tenet

Eusebius iretes ut primus qui Martyr

Alumnus

Coelorum postquam Regna beata petit. Demum primus , quod in Epitaphio D. Ho- norati legitur , non ita clare asticit Praefui, quineommode applicari possit verbis subsequentibus,

hoc aeto usebius Pr u , primus qui Mar- r c.', unde haec lectio apta reddatur : --Z 9 atus enuit tertius Vercorientem Serim , ob suam Ausem , mari ris cor9 nasus , primuscinio petiit . Qua lectione retenta , corruit in dubie totum argumentum nostri Dissertatoris

Hunc autem esse verum sensum Epitaphii , sua lant Verba , quae sequuntur , quibus Eusebius dicitur non fundasse Ecclesiam , sed dum-ta Xa docuisse ogmate recto , atque complesse se/monibus , ct actibus Atque te dicta sint, perinde ac si Epita-phius illud , vetustissimum est et , ac incisim Sepulcro D. Honorati , quo primum tempore, hoc vos tum fuit . At non ita , prosedio sentiendum est . Nulla vel debilis conjectitra sua et , nulla monumenta produnt lapidem illum, ad Sepulcrum D. Honorati R ertum fuisse si uti nullis monumentis constat Arcam epulsi alem D. Hon axi , effossam fuisse apis illes

157쪽

ille , quinquaginta tres ter ante ann0s , adhuc superstes erat , nulli quidem Arca appositus

sed in congeriem lapidum rudium is informium, veluti nullius momenti res , conjec tus Nunc arnplius non Xtat . Licet arguere , pro

clemento , in labricam Ecclesiae illatum fuisse adeoque in nullo fuisse pretio ; cum de caetero reliqui lapides , continentes memorias San- florum , quorum Corpora , in hac Eusebiana Basilica , exhumata fuere , summa diligentia ad hanc usque diem , conserventur , uti est

Epitaphium D. Eusebii , D. Flaviani , aliorum . Quod indicio est , vel Epitaphium illud apocryplaum esse , vel fuisIe recenter incisum .

Et quidem esse recentissimum non superare saeculum XV. , firmissime suadet sorma chara rum , quibus constabat . Eos uisia se rotundo valde laevigatos testantur Viri fide dignissimi , adhuc in vivis agentes qui Epitaphium pius legerunt attente considerarunt , quosque hac de re , diligente cinterrogavimus . Notat eruditissimus ab illonius antiquitatem SS. , a characterum forma , potissimum colligi , addens omnia vetusta , quandoque oblongis , Plerianque Verbquadratis characteribus Onsicripta exarata esse , nunquam Veio rotundis . Doctissim imΡ. Honoratus a S. Maria latine redditus , derecto usu crit Om. I. dissert. I. art. . . . signantius loquens , scribit characteres ante

Caesarum Principatum simplicissimos fuisse

158쪽

I qab Augusto vero ad Antoni nos , quadrato , peraequae proportionis : paulo post obliquos is in longos apices , productos

demuin ab inundatione barbararum Nationum, in rudem quandam rationem de Te Gothicos prorsus apparuisse mirare cum D. Honoratus obierit Ceculo quinto ineunte , quorempore characteres non amplius rotundi , sed alterius figura . in usu erant certum est quod de eo tempore , Epitaphium exsculptum non est . Quinimo eadem certitudine tenendum , neque Xsculptum fuisse ante dimidium taculi V. . Nam ex testimonio ejusdem .

Honorati it dissert. I. art. s. num. 7. tunc tantum incaepit Characterum rotundorum usus , cum antea semper fuerint in usu haracteres Gothici , vel Gothicos proxime imitantes . Adde stylum ipsum scribendi rationem , qua Epitaphium conceptum est aperte redolere morem scribendi ejusdem culi XV . . Possem hic ulterius rem persequi, armila nostri Dissertatoris tectus , ejus lectus eludere . Ipse fol. 6. me carpit , quod asse feram Epitaphium D. Iustiniani , ad ostendendum hunc anetum Praesulem , Vercellis sedisse , hoc argumento utens : Epitaphium Vnaeici Iustinianum sedisse Verceuis is quamvis

Herceuis tumulatus dicatur , nonne possunt

ait 'ercein in Sepulcro condi illius Spolia qui alibi natura concessit λ Et nequit si vjta migrare is , qui alibi munere Pontificio defungebatur Iam Nero Epitaphium D i Honorati

159쪽

non prodit hunc Sanctum Pontificem , Eusebium , Vercellis Episcopos sedisse , non prodit ibi defunctos esse . non prodit demum Vercellis tumulatos fuisse . Quid ergo Sed lite futilia sunt. Discat tamen quibus pugnet

Verum quid longius verba frustra profundo λNoster Dissertator , nullo Ono jure , nobis ob ijcit Epitaphium S. Honorat . P. Eustorgiani Mediolani, cin ipsolum Basilica condi tum esse , .usque ad haec tempora asservari, S. Honorati Vercellensis Priesulis anmim Corpus , constantissima traditione credunt Illud honorifice theca argentea inclusum , apud se sepositum di eunt illud quotannis publici in supplicationibus , blemniter deserunt illud demum ibi sepulcrum , sortitum esse affirmant Annales S. Carnobi Eustorgiani ; quorum Auctor postquam narravit quosdam insignes Viros , in Basilica Eustorgiana, sepulcrum na

con eguis . Quod cum ita sicci qua fronte later mi Admodum Reverende tenobi-

160쪽

ta Eustorgianus cum sis monumenta ejus dem Caenobii , probe calleas , Epitaphium illud nobis ob ij cii Nonne inde convinceris

improba fide contra propriam conscientiam , nobiscum agere λ Et ecce quo tandem desinit ariumphus UUS .

Addis sol. in omnibus Elenchis Episcoporum Vercellentium , in Synodo Episcopi Brolite , in picturis Palatii Episcopalis , in iis

demum , quae antiquitus conspiciebantur in Basilica Eusebiana , semper primum locum occupare D. Eusebium is aliorum Episco Porum agmen ducere . Deinde subdis fit Ieppus D. Albino , in Eoncho Antistitum Ver- reuensium , sextam Sedem post D. Eusebium

teriusique effigies , iisdem Iocis , peniciu δε- sicribebantur . uua e caussa , ipsi N. Eufetio

prima sub euia concerire renuit , aliosique anίe um Pra uos φngit , cum in eo em Templo , imago . fusebii , primum cum ab antiquis obfinuerit λ Hoc argumentum , sicutis car-tera, frivolum esse is nugatorium , O patebit . In omnibus Catalogis Episcoporum Vercellensium , in Picturis tum quae olim erant intra Basilicam Eu ebianam , quam quae nunc extant in Palatio Episcopali , depictae opera Ioannis Stephani Ferreri , Episcopi Vercellensis , taculo elapso ineunte , Eusebium occupasse , occupare primum locum, certum est Ergo me duit primus Episcopus