장음표시 사용
241쪽
dinis sensus adsit aut nisi praecedenti nocte nihil aut parum admodum quis dormiuorix Hio xc Somnus immodicus efficit, ut excrementa diutiuSqua oporteret in corpore detineantur ac praeterea spiritus obscurat sensus omnem mentis vires torpore debilitat c lorem obtundit; functiones naturale infringit Vcrudos pituitososque humores, omnis generis superuacara exv Eerat: corpus immodice refrigerat;& humectat destillationum, frigidorumq; , diuturnorum morborum est author. Tantisper durare somnus debet, dum alimenta perfecte concocta fuerint;quod ex urina modice rufa, mediocriter pallente dignosci poterit. Non itaque omnium est eadem somni quantitas magna tamen ex parte septem, aut octo horarum spac o finitur. Hyberno tempore, palustribus locis, tenebris, 'auito vino somnus facilius obrepit. In somni ratione obseruanda est' decubitus torm ut 'i, imo Is,... mirum initio in dextrum latus deinde in sinistrum taxi quo cibus prompte in ventriculum descendataac ranae auri 3. - ,. iecinore illi incumbente concoctio eius adiuuetur. -- Supinus decubitus est summe noxius;quoniam cum rus defluxus superuacuorum ad posteriora corpori fiat, non potest iusta per nares, palatum eorundem expulsio fieri, grauissimorumque morborum amplexiae resolutionis neruo
Quae per somnum accidunt, necnon ipsa insomnia tam , et
Medico expendenda sunt PT 1 Somnium fit, s cum visa ante,siue audit siue sensib a qua etialiis percepta intimis in sensibus primum inlevere dem in ut sumptastinem emori thesauro sese induere; postremoque nocturnis a Grai et
pulsibus varie reddunt sese. in-Ιnfantibus multarum rerum satagentibus, temulentis, a que helluonibus confiasa somnia reseruntur Nimius torpor spirituum,& hebetudo, aut emundem mia lubricitas, vel tenuitas causa est aliquibus,ri nunquam somnienti quod de Cleone muliense,& de Thrasymede H remise Plutarchus resert.
242쪽
Quae per somnia coniici possisnt, si quis nota habeat;magnum ad omnia sane Medicinae opera momentum ea conserre intelliget. Cum naturalia somnia aut ab animae affectionibus,ut cura,mem,odio,laetitia;aut ex corporis affectibus, puta ebri tale,inedia,biliosa constitutiones aut ab euentis veluti pa pertate,exilio,diuitijs fiantSab insomnijs, quorum corporiSaffectus causa est; praesentem, futuram vel valetudinem, vel aegritudinem praecipue dignoscimus. Diurnas actiones in noctem transmittat cogitatio id a. 'T. homini bonum est: sanitatem enim significat. Vigilia dicitur, per quamvis in cerebro residens exter na omneS,qua potest toto corpore functiones it. Aetius lib.s Statim a prandio vigilandum. nonnihiIque deambulam 8'i' dum;&animi laxamenta aliqua adhibenda ζ Iota. Vehemens vigilia 'tum cibi,tum potionis cruditatem efficit;spiritus exhaurit corpus, praesertimque cerebrum siccat;sensus obtundit mentem perturbat; bilem inflammata phrenitidis, continuarum febrium, acutorumque morborum est procreatrix; natiuum calorem, primigeniumque humidum dissipat.
De animi perturbatismbus Cap. X.
N est affectuum vis miras in humano corpore motiones excitandi;vt illorum qui-
2D2I Esdra liber ciri exceptao vehementer auctus ad k, interitum deducere solus hominem postit. I ira quanquam non interimita ita tamen il
Hine Graeci,&Iatini authores eade appellatione morbum cor is, affectum animi nominarunt; sicut diuersis locis a cicerone scriptum est. Non tamen humanae luti sic insensi suntaffectus, ut ex
G-- lib. . rationis praescripto ad mediocritatem quandam reuocati
' - conseruiadae valetudinia non plurimum conducant. Affectus
243쪽
Affectus est motio facultatis appetentis ad iocunditatem, vel tristitiam ex consensu, vel repugnantia inter facul talem,appetentem, obiectum. Non voluntati,neque ulli rationis participi facultati, sed appetenti virtuti,quae rationis expers est,affectus omnes inhaerescunt;quod Galenus aeum Arist. censuit. 2 si Errauit proinde Iulius Caesar Scaliger, vir alioqui summa distant, 'r' eruditione,ingentiacutie;& compta oratione laudatissimus
cum exercit. 3o7. contra Gardanum scripsit affectum esse priorem appetitu. Affectuum prima genera sunt voluptas; aegritudo; libi bs ero inpar
do; metus; quia duo sunt opinata bona;& duo pinata mariorijs.la praesens futurum. Hallucinatus est proinde idem caliger existimans ex opinione boni,aut mali praeteriti affectum aliquem progigni AEgritudini subiecta est' inuidentia,aemulatio, obtrecta . . . ' 'tio, misericordia, angor, Iuci uS moeror, aerumna, dolor,lamentatio,sollicitudo , molestia, afflictatio, desperatio, similia.
Sub metum collocantur pigritia,pudo terro timor, pavor,exanimatio,conturbatio,formido,tristiti verecundia, perculsio, consternatio, horror, trepidatio,agonia, dubitatio,ephialtes,stupor,ecstasi ex timore canities, admiratio,
id genus reliqua. Species sunt voluptatis malevolentia, laetans malo alieno delectatio iaci alio,gaudium,exultatio,& similia. Ad libidinem referuntur amo ira excadescentia, tum, inimicitia,discordi indigentia,desiderium,optatio,&c era eiusmodi. Accipio autem hoc loco voluptatem dolorem quat nus motiones quaedam sunt;quae opinionem de boni, m li praesentis possessione nihil etiam agente extimo sensu consequuntur; non autem quatenus extimorum sensuum, pr sertim tactus functiones vel conuenientes, actuque lincundas,& gratas;vel dissentanea molestasque, iniucundas significant. Amor est appetitus mioras.
244쪽
Odium est appetitus amouendi rem aliquam; ex anesmi elatione profectuS. Gaudium est voluptas faciens effusis spiritibus animum sese efferentem. Desiderium est inclinatio ad habenda bona, quibus caremus aut ad excutienda mala,quibus premimur. Ira est feruor sanguinis in corde: proindeque Galenus a Lib. . letue contra Aristotelis opinionem recte scripsit ultionis appe- ea si ritum non speciare per se, scimo ad irae essentiam cum is etiam in odio reperiri possit. Excandescentia attrahit cor,& pulmonem in seipsa; in caput calidum tumidum; sicuti magno Hippocrate Lib. s. pid scriptum fuit b ' i' Et tamen sicut verecundantibus motu repentino sanguinis, spirituum ab externis ad internata ita feruore sanguinis, iratis, excandescentibus calor augescit. Addo etiam aeque ira, ut amore, verecundia, imilibus calorem in extima diffundi; spiritibus exeuntibus;quasi suae petias laturis instrumentis ad iniuriae depulsionem musculis scilicet ad ictum inferendum in fortibus; linguae in imbellibus Differt autem non parum iniuriae depulsi ab ultione vindicta. Tristitia est deprestio animi ex re non conuenienti. Timor, tristitia calorem spiritus intro reuocant, nec tamen interiores partes calfaciunt; quod ante recursum ibium frigefecerint eas cum toto corpore immodice . Gaudium, quando illi admiratio ex re aliqua noua cona meis, lib. iuncta est;risus comitatur qui est vibratio quaedam libe- re facta septi transuersi, ac musculorum estoracis, iris cinterem spirituum subsilientium effusionem consequens. Titillationem quoque risus excipit; quod titillatu partes laxiores,ad quas musculorum capita sunt,ex tactu volupta- .. zz I temseritiant;delinitis veluti carneis partibus:quae voluptas eam cum repentina est, si gaudium ad cor transfundit cum obi
:Σ led .ctu ipsius nouitatu . . λι- Non assentior diuino Aristoteli scribenu i calfactu septi
245쪽
transuersi risum ex titillatu fieri, calore per c tum titillationis exestato, In septua tranSfuso. Ex contemptu aut indignatione risum oboriri non inficioAhinc enim dicti irrisores , quod inde fit, quia cum contemptus sit ira quaedam adumbrata in ea spiritus in septum transuersum est undantur. Vt gaudium risus, ita dolorem, aristitiam fletus conssquitur , qui constrietio est quaedam cordis, musculorum thoracis,ac faciei,oculorumque maxime. Compressis oculorum musculi lachryma exprimitur squam recte Aristoteles sudorem quendam esse pronun iam, ' ciauit. Pueri muliercula facilius ingemunt tum quia affecti bus animi facilius tanMntur ptum quia temperamenti sunt humidioris
Calfactu tamen, motu vehementiori atque adeo risu immodico exprimuntur saepissime praeter omnem fletum Iachryia 'ae. In eiulatu vox interpellatim editur propter spirituum inria coactorum, aeque ebullientium concursum, & quasi conflictationem.
Risus Democriti,&fletus Heracliti tametsi ex seplanti contemplatione occasionem habebanis negari tamen haud potest , quin leuioris cuiusdam desipientia symptomata fuerint. Ex moderatis affectibus nullus aeque ut gaudium, valet. dici, conducens est , quod spiritus reddit alacriores nati bioni ruraetuum calorem suscitat sanguinem humoresque attenuat die: τα Tristitia nemini frugifera est, nisi illi, qui gaudio eo inin s. ex s.
siore sit dissolutus pathologiae ca-
Iraealoris vitalis debilitati remedium' est eademque pie 13. somniculosis, inertibus magnopere conducar in Lepid-α5 Timor prodest temerarias,& iuribundis at agonia omni ui s. bus aduersissima est V. Profusum gaudium ac insolens calorem interdum adeo lius urus e
vehementer a corde in extima corporis effundit;Vt illud ca a': Mioris beneficio omnino dest tum conuat. vitai hcaa, Ira
246쪽
a GH litisaee Ira si immodica sit, corpus inflammat ita, ut' illud vel in iis i ςxμφω ' ephemeram, vel in synochum, vel in putridam febrem, Volin alios morbos agat.b GaI lib.1.de Timore calor cordis primum imminuitur, dein obrusesno tur,xstrangulatur.
Ista piissile Fallitur Aristoteles dolutam aluum, aut urinam profu-- in timore, sanguinis in aluum compulsi indicium esse existimans. Dolor ita nos torquet,& rationem subiicit ut totum 'itae spacium cum molestia transigere faciat; cuius rei praecipuadrin lib. dedi causa ut sapienter Galenus moneo ipse sibi est insatiab,
ζζά. Σ lis,& inexplebilis hominis animus.
nimi morbis Tristitia corpus totum, cor vero maxime φ exsiccat; ille': Ic refrigerat innatum calorem offundit a vigilias inducit pulsuum cap. concoctionem labefactati succumque melancholicum exaggerat. Lib. . . d. sani Vere igitur gloriari Galenus' potuit se non paucos quo-tatorum με tannis persanauisse solis animi motibus ad debitum m dum reuocatis.