장음표시 사용
11쪽
imperialibus,quondam in Universitate IngoMa-dicnsi iuris Caesarei Prosetaris Primarij,
V A N D o in Erus de hac Renunciationum materia nullus in Iure ciuili extet Titulus.& qui extat lib. I. Decretatum,non est generalis,sed specialis de Renunciatione officii & benefici)EC- .clesiastici. Sub titulo autem pactu.& sub Tu de Transeo . quaedam sunt Leges de hoc argumento: Proinde recte,&ordine facturus mihi videor, si ad hos titulos hoc Argumentum de Renun elationibus plene & accurate explicem.Sunt vero huius Argumenti Leges sub Tit. depa I. in Codie. r L postquam liti a. u cumproponas .a .sactionem, orcpenu Et sub Tit. Codicis de eum mota, ra.praesis, sunt Malia quae leges,in Pandectis,sub Tit acλin Lyr.ol. o.NamRenunciatio,siue remissio. est pacti quaedam species dict. ly .depact. Nos omissis aliis videamus breuiter, de his legibus, quae sub Tit. Codicis.depact. ad hoc Argumentum pertinent.
12쪽
HAnclesem summatim tantum explicabimus, eo quod
plenillimo a nobis sit explicata in Commentario ad leges Codicis dissiciliores de celebriores. Est autem haec lex
de pacto,quo renunciatur,suleremittitur Fideicommissumi Vt estίIo. cum proponin. C.kt. or lar. desideisommisso. Caetrasα Sed hae duae leges sunt de fideicommissis reciproco. Illa vero lex prima non est de mutuo, siue reciproco. ita namque hic ponenda est seecies facti,ut unus frater liberos habeat, alter non habetata Pater horum duorum filiorum,Testamento facto,utrumq; filium herede instituit , sed eum,qui liberos non habebat, iussit fratri liberos habeti suam portione restituere, si sine liberis decederet. Mortuo patre, inter hos fratres de Fideicommisse cotentio intercessit haec. Alter renunciabat Fideicommissum, accepto in praesentia sextante heredita- tis. Post hanc Renunciationem is, qui resim clauit, liberos
quot suscepit,qui liberi,patre suo mortuo, nantur renunciationem uue conuentionem a patre suo cum patruo factam rescindere,quetritur an possint Respohdetur non posse. Ratio dubitandi est, quia haec Renunciatio videatur esse iniqua. 5 contra setquitatem naturalem,eo gis Per eam nepos,hocest Filhius,qui Imperatorcm consuluit,priuatur hereditate debita sibi iure naturae, & contra ipsam quoque aui voluntatem, qua cautum fuit, ut eius duo niij aequaliter se cederent,si uterquemoveretur relictis liberis.Ratio autem decidendi est incertitudo conditionis. Cum haec couentio fi ret, alter tantum frater habebat liberos/incertum erat an& alter esset habiturus,atq; ita incerissim erat,an conditioFideicommissi esset extitura nhcne. Ob hanc incertitudinem .conuentio haec&facta est, Maequa censetur, ut scilicet pro incerto maiori certum aliquid, licet minus, capiatur. ina eonuentione utrita fratrum sui consultum, tam ei qui iustus
13쪽
ici H liberti Giphanis Tractatus
est restituere, qui iam potest dereliquo statuere pro suo adibitrio. quam alteri, qui pro in certo toto accepit partem certam. Quare hic Filinus iunior Imperatorem coualuit, & -- probe petiit,conuentionem a patre suo factam rescindi cum
tamen ea conuentio duo commoda patri eius attulerit, r. μ curitatem cum ratreis concordiam. l.rr. Cis Transact. 2. Certum aliquid,puta q. uncias pro incerto. Posscnt tamen aduersus
hanc legem quςdam obiici,primo quod conuentio de her ditate viventis non valet.Sed hic no de viventis sed de mori tui hereditate Renunciatio facta est. Secundo, quod haec conuentio est de re futura. Remittitur enim Fideicommi sum, sed conditionale hoc est datum, s sine liberis si ater abrer decesserit. Ius autem futurum non videtur posse remi ii 3 Resp. Sed de eo remitti bene potest, sec. l. qui perstitis. δε acquir. heredI ; .sittas plum. g. r. deligat a. Tertio quod haec conuentio videatur esIe facta de re aliena, & illud Fideicoma missum potius relictum fratris liberis. Sed dicendum, fratris liberis nihil videri relictum. Ovia, ut vulgo dicimus,positus in conditione non cense cur estHostus in dispositione, siue conditio non disponit t. r g. ire irra.adc Faloae Verum tamen est, quod dicitur l. Luci- δέ. in . de heredit . instituend. Testatorem Fidoiconimissatio praeferre liberos, sed ex eo non sequitur liberis aliquid relictum. Atque haec breuiter Alexi.ubi de Fideicommisso non reciproco.
IN hac lege agitur de Fiat ei commili , rcciprocb, de quot Ir.C.de Transe I.Nam in his legibus testator siue pater duos filios ita scripsit heredes ni quidem cum proponas Μ. ita duo mei fili) ςqualiter heredes mihi sunto,sed volo vicorum,qui prius mortuus fuerit, alteri suam portionem restituat. in I. Ir. C. d. iit. Ita duo filiu mei ex aequis partibus heredes sunto, sed
14쪽
plo, ut si alter vestrum sine liberis decesserit, suam porti nem superstiti fiatri restituar Mortuo patre, fiatres inter se
transigunt de hereditate pate . Quaeritur, an ea conuenistio valeat Z Rcspondetur in utraque lege valere, & ratio adii- Citur1nd. Er. ἐum quia haec conuentio parit concordiam inter fiatres, & votum captandae mortis tollit, tum quia ne
ter circumuentum, aut laesum se dicere potesL Est enim reciprocum,& vicissim datum Fideicommissum. Quare haec conuentio retandi non potest ne a minore quidem facta, per restitutionem in integrum. Quia ea non datur minori, nisi laeso, tr. sciendam.deminor. At in hac specie neuter millaesus, quod minor fiater maiori non plus dat, quam ab eo accipit. Vterque enim spem tantum fideicommissi remit- tit, & remittit uterque alteri, unde nulla laesio neque fiaude aduersarij, hoc est, fiatris, neque reipsa, hoc est, damno
HAEc lex est de renunciatione litis motae de praedio. Sententia haec est, eum qui liti domini),siue rei Vindicati vionis semel renunciauit, non posse eam postea instaurare. Quia exceptione pacti, siue doli mali repelletur obrenunciationem. Idem locum habet in actione Tutelae l. C. da anse Ziri petitione hereditatis ex causa inocticiosi O. d.tit. o. Ciae Transact. Litis autem verbum non de instantia, siue
exercitatione iudicit,ut Bardi Gl. aliique ι; c. I. g. l.-H.Liti de Procurat in o. sed de ipsa causa,&iure intelligendum, neque aliter in iure accipi soler, quam de ipso iure, &actione,c sitis. de V. S. Quare non recte Decius concludit, ex hac lege eum , qui liti renunciat, instantiae tantum renunci re videri, ut recte Alciatus monuit. Ait enim Imperator,
hac renunciatione causam ipsam finiri. -ritur, an possit & nudae instantiae renunciari Plerique,ut Bart. & alij n B 1 gant
15쪽
dicit,quod errent. Quaeritur celam,an. quiairrhac lege dicitur liti iam motae, possit etiam renunciari lici mouendae, hoc est,an ante litem contestatam, vel etiam nondum denunciatam facta renunciatio valeat ξ Respondentpleriq; non valere, absent aduersario valere se praesente faciam, quia inquiunt iuri futuror non postic renunciari. Sed hoc intelligem dum de instantia potius ,, quamde causa, hoc est de actione. Nam & actio potest iam competere', licet iudicio nondum . instituto, siue nondum coepta instantia , ideo potius haec vera dicitur esse ratio, cunabuente parte non pollit renunciari.
Quia ea sipeciem facti continear, quod utriusq; consensem requirit. Quaeritur amplius,an &ex eminuis is sequi
ratur. Qi enim si praesenti litem renuncieractor, sed tacenti, & non expresse acceptantit De hac quaestione duos muli certarunt,Iasen & Decius. Hic enim negat, ille ait e pro lsumconsensum requiri. Sed Dech opinio est recepta iniiq; enim censetur consentire in suam utilitatem,etiam tacite, si est prςsens.Αnsaltem apud acta licet absente rebcta ab actore litis renunciatio valeat, prosit ne reo & noceatne actori. Hugo Donelius negatvalere. Quia nec confesso quidem valet facta licet apud ast a re absente actore. cem
tame inter P.aiunt vale- 've, nec obstare argumentum, a confessione,aa renunciationem. Quia confessio inducit siue confirmatobligationem,& actiotiem: Renunciatio tollit,hoc autemtest fauorabilius; quam illud Arrianus dboblig. Puto tamen Donesti sententiam esse veriorem, quia actorum praesentia non induete consensum etiam tacitum partis. Licet nota ignorem magnam esse vim actorum, apud acta infine. C. Transact
16쪽
HAEc lex est de renunciatione exceptionis, ut . de Re nunciationesitis actionu,&est de exceptione no qualibet, sed fori, de quac .d Mis. Sententia legis est,Renunciationem exceptionis fori siue pacti , quo quis exceptione se non usurum promisit, in Instrumento scribendo,& contrahendo valere. Idq; non tantum ipsos cotrahentes siue paciscentes, sed etiam Iudices seruare debere, nisi litem suam fa-ςerevelint Ratio huius i. redditur ab Imp. tum, quia pacta sint seruand tum quia vetus sit regula posse quem , his,quae pro se sunt introducta renunciare. citfudex. i. de Minori Hoc priuilegium fori staintroductum eri pro militibus, Clericis: Legatis & Studiosis a. deludie. M. Babita.Cn filis propatre.
Sed obicii potest Monueneni. --Respondeo casis de
conuentiones utriusq; Iegis essedissimiles. In hac lege unus renunciauit praescriptioni fori specialiter. In d. cri nulla est reminciatio facta,sed tantum nuda conuentio de alio iudice adeundo. Proinde potest ante aditionem mutare Volunt tem,ibi Conuentum erat ut Iudex fieret, qui non erat, hic ut non effer, qui erat,quod non est tam graue, GL Ibid. Plane si aditus sit Iudexalius mutareamplius voluntatem non licet. In hac lemussim ipse contractu conuenit de omittenda praescriptione fori & adeundo Iudire, 1 lcompetenti,& proinde cogi potest is qui conuenit. Nascitur enim actio ex pacto in continenti adiecto contractui bonae fidei, stricti vero Iudicii exceptio . bona eius dena b deis credit. Itaq; qui re- mim Hanc ex privisti in contracta bonae fidei, cogi potest actione ea pacto qui remisit eande in contractu stricto,si
Couctus coxa inc5peteti reuocet domu, repelletur ex pacto replicatione pacti Secudo videtur obstare cisiallent extra. δε foro competent. improbatur pactu clerici ut Conurncantur coram Iudice laico, etiam iuratum. Ratio, quia hoc pam
17쪽
ctum sit contra canones Mius publicum. Pacta autem contra ius publicum improbantur,ut haec Pae . Sed haec ratio no probaturCuiacio,tum quia iure ciuili valet hoc clerim pactum,da. ρen. oris quis. Cis s. oriar. tum quia hoc pactum est contra priuatum alicuius commodum , siue priuilegium forvnon contra Reipub. utilitatem. Nec ante dictum capitul fuit vetitum aut legibus aut canonibus. Nam
c. l. ε 2.q.R. non agitur de pacto, sed in Cap.4r.tantum vetatur ne clericum trahat clericus ad iudicem laicum. d. c. a. necleticus appellet a iudice Ecclesiastico ad laicu, no vetatur, ne pacto demutando iudice stet, vel ne paciscatur. Nec obstat,quod inest HI genrcdicitur hoc pactii derogare sacro cle ricorum ordini uniuerso Non enim uniuersitati, sed uni tan- tum, quo fuit interpositum,nocet. Non enim eadem est ratio singulorum, quae est uniuersitatis. La L .ssem. g
niuersit. Mom. I. M. de reb. dub. Alio tamen iure utimur
propter auctoritatem summi Pontificis Innocentii Tertia qui auctor fuit d.c.s dii genti Excipiuntur tamen praesertim in Galliis castis aliquot,quibus clericus coram laico conueniri possit. Sed ea tractatio de sero competenti ad iurisd.&iudicia pertinet. Illud non omittendum, quod etiam ab Imp. Friderico. I. hoc pactu clerici est improdatum N prohibitum. Obiici varia etiam solent,non tamen aduersiis nocpactum de foro, de quo nos agimus, sed aduersiis rationem legis , ubi quiuis fauori suo potest renunciare, ut ina du
His legibus explicatis accedamus ad ipsum argume tum, de Renunciationibus, quod his capitinus continetur, Et I. de verbo matura,siue definitione,ac diuisione. 1. de Pe senis. 3. de rebus. causis,&negotiis. Postremo de effectu, vi&potestate.
18쪽
De RenunciationibuL Is verbo, natura se modo Renunciationis,
o sis definitioncs diuisione. .
REnunciationis verbum habet varias notiones, sed in hoc argumento est repudiatio siue remissio quaeda,ut eum latine renunciare amicitiam,hospitium, hereditatem, dicitur, pro eo,quod nolle uti amplius amicitia,hospitio &α nolle hereditatem habere. Voluntas enim hic *ectatur ilia primis. Eoq; pertinet p.riRM.tur. Eius est nolle, qui potest&velle, cuius regulae usus ad renunciationem & repudiati nem pertinet, nempe ad repudiationem hereditatis,&ad itionem. r. se . de aequiῆheria. Est&non absimilis reguLm L I fit de Reg. 1. .Quod quis habere non potest,id repudiare non potest. V. G. si seruus seb conditione heres sit institutus, potest pendente conditione petere bonorum pos sessionem. Ergo potest eam quoque repudi ae l. eru-.Mbonor.8 E ecunae Tabel. & contra hereditas nondum delata ut adiri non potest,ita nec repudiari potest. l. detita deverb.
I. squalis est hereditas sub conditione relieta. l. henues. g.
deaequis. heria. Sic & pupillus ut adire sic repudiare non potis.lpupidorum. α Lacquisaered. Sed haec ad personas potius& ad repudiationem, quam ad renunciationem pertunere videntur. Quae verba &amis inter se differunt. Nam ea quae nondum fiant nostra renunciantur, & ea quae nostin funt epudiantur, siue renunciantur futura, repudiantur praetentiat L C. δενα Verbi gratia hereditas nondum delata ut conditionalis, itemq; legatum , aut fideicommissum aliaq: iura speratadefutura renunciari possunt,repudiari non
possunt,qua de re plenius Dicas ne repudiari quide posse quaesita semel hereditate vel bonoru possessione. M is
19쪽
Hliberti Gipla ani j Tractatus
acquisitum est repudiati non potest. l. I. g. decretalis .succes Edicit. l. Pompostus. de gest. Respondetur verum quidem id esse , hereditatem semel quaesitam repudiari non posse, semel enim heres semper est heres, sed e
men delatam repudiari non posse,licet nondum adita Inter- du tamenbaec duo verba confunduntur Zc nonnunqua etiarefutandi verbo utuntur scriptores, maxime in Feudis. ibi Feudi refutatio pro renunciatione est frequens. Germanic. Est igitur haec Renunciatio quaedam restitatio di repudiario iuris alicuius,ad quam voluntas est necessaria, ut & in pacto,siue Conumtione. Est namq;re. nunciatio velin species pacti l. . de Pact. Et proinde de his Renunciationibus diremissionibus agitur)ὴίιit. de Pact. Transa r. In eo tamen disseri reminciatio apacto, quod pactum requirat duorum veI plurium consentiun , & volunt
su fieri potest ut&pollicitatio L;.depollicitata D a l. r. o .c. de Parit. Renunc ia-enim fit,etiam altero ignorante,&inuito interdum, ut cum renunciatur amicitia, secietas, Sponsalia,Matrimonium, ubi proprie dicitur Renunciatio, quia conditiones uxoriae;hoc est sponsalia,& nuptiae plerumque per nuncium repudiari solent: sponsalia quide his verbis, conditione tua noti utor: nuptiae vexo, res tuas tibi babeto,clauesmihi reddito Ἀ-Scdinhoc nostro tra--ctatu Renunciatio plerunq; factumcontinet, vel enim statitero praesente, ut in pactis dotalibus,vtbenesicus fidei utariis, & tutoriis S c. quidem altero sed tacite consentiente, & alterius renunciationem ratum habente, utpote in utilitatem absentis iactam. ..,.denis. Et plerunq; ni renunciatio , nudo consensu &iurato e. quamui extra. δε Quat i differrunt, v-lniurata&nudae non iterra duum dotale Cripa Econarent sed hac orit mr qua stio an pro renunciatione habeatur promissio de renuncia
20쪽
ando. ut in pactis dotalibus fieri solet, si ascriptum est, ut sponsa renunciet bonis paternis, postea fit, ut omittatur renunciatio,hic qu iritur, An illa scriptura, &nuda pronustio vim habeat renunciationis, qua possit sponsa ex ludi, de qua quaest. Nicol. Boer. deci I. Ioh. Fichard. consi ρι .hb.
renunciando promissionem non haberi pio renunciatione, uemadmodum aliud promittere se venditurum,aliud venere, aliud promittere stipulanti se sponsurum, aliud spondere,aliud renunciare,aliud facere pactum de renunciando,& multa tractentur, quae nonperficiantur. II eisssor .m minisse.de legat. quis vlt.de verb.oblig. a distinctione putant quidam defendi posse vulgarem Sponsaliorum per verba de praesenti & futuro diuisionem , ut per verba depraesenti matrimonium, per verba de futuro non item contineatur. Atq; ita in grauissima causa pro sponsa esse iudicatum testatur Boer. decis. 3. Sed de iurata promissione,quam pleriq; pro renunciatione habent, dubitari potest. Nam licet magna vis sitiurisiurandi,maxime iure Uinonico, non videtur tamen hoc posse, ut idem si romissio, & prinstatio,idem dabo, & do tibi mutuum,renunciabo & renuncio. Affert quidem Couar. leges quasdam, & argumentum ex vulgari axiomate, ambages & circuitus esse vitandos,sed ut& leges ad rem facerent,ut non faciunt,&axioma verum esset,ut non est, qua de re alias, valerent illa non minus prodimplice, quam pro iurata promissione. Ad modum quoq; renunciationis pertinet,quodRenunciatio Interdum ni spe icialiter, & de uno tantum iure, aut beneficio, interdum g rueraliter,&de omni iure,& beneficio. Quemadmodum & . .