장음표시 사용
41쪽
23 manavit nutem fama ipsius in totam regionem circviiij acenterii Ga
29 Et statim e synagoga egreSSi,vCnerunt domuit Simonis et Andreae cuin Jacob et JOBnne. 30 Socrus alitem Simonis decumbebat febricitans et statim dicunt ei de illia. S1 Tunc accedens erexit eum, re hensa manu ejusci et dimisit eam febris statim, et nitriis travit eis. 32 Quum auten serum diei SSet, occidente sole, adducebant ad eum onmes male affecto et daemonia-
S Et civitas tota coacta erat d
34 Et sanavit multo male affectos variis morbis, et daemonia multa 6 cit et non sinebat dicere daemonia, quod ipsum nOSSent.
quum Surrexisset, exiit, et abiit in de-5ertum locum, et illic precabatur.5 Et prosequuti sunt eum Simoii et qui cum ipso erAnt. 37 Et quum invenissent eum dicunt ei, Omnes te qUaerVnt.
33 Tunc dicit eis Eamus in contigua oppidula, ut et illic praedicem;
ad hoc enim rim egreSSUS.39 Et praedicabat in synagogis eorum in tota Galilaesi, et daemotu ejiciebat. Venitque ad eum leprOSIJS, Precans eum, eique ad genua proci-cens, ac dicens ei, Si velis, pote me
purgare. 41 Jesus autem comi nigeratione intima commotiis, extenS Inant tetigit eum, et dixit ei, olo purgator. 42 Et quum haec dixisset, Statim abiit ab eo lepra, et purgatu fuit. 43 Et graviter interminatus ei JeStis, statim ablegavit eum,4 Dixitque ei, Vide ut nemini
quicquam dicas sed abi, ostende teipsum Sacerdoti, et Osfer pro purgauione tui quae imperavit Moses, ut hoc sit eis estimonio. 65 Ille vero egressus cepit praedicare multa, et rem divulgare, ita ut jam non posset Jesus manifeste introire in civitatem sed foris in desertis locis erat, et veniebant ad eum undique.
CAP. II. ET rursus intravit Capernaum interjectis siliquot diebus et audi-
2 Statimque coacti sunt multν, adeo ut jam non caperent eos, ne e quidem loca quae erant ad ostium; et loquebatur eis Semnonem Cangelii. Tunc venerunt ad eum serentes paralyticum, xii u quatuor Pori
Et quum non possent ei appropinquare propter turbam, detexerunt tabiliatum l0ci in quo erat; eoque perf0880, funibus demiserunt
grabbatum, in quo paralyticus ace
5 Quum autem vidisset Jesus idem. eorum, dixit paralytico Fili, remissa sunt tibi peccatu tud. Erant autem illic quidam ex
scribis sedentes, et ratiocinantes 11 cordibus Suis,
Quid iste ita loquitur blaspliemias Qui potest remittere peccatη, nisi solus Deus 8 Et quunt Statim cogni ovissct Jesus Spiritu suo, eos ita ratiociitari apud se, dixit eis, Quid ista ratioc Damini in cordibus vestrisq9 Utrum est facilius dicere paralytico Remissa sinit tibi peccatad undicere, Surge, et attolle grabbatum tuu ni, et ambulat 10 Ut autem sciatis ilium hominis liabere potestatem remittendi peccata in terru, ait paralytico)11 Tibi dico, Surge, et attolle grabbatum tuum, et abi domum tuam. 12 Tunc ille statim surrexit, Sublatoque in huineros rabbato, egre8SUS est coram omnibus adeo ut obstu-Pe Scerent omnes, et glorificarent De-Um, dicentes, utiquam tale quicquam vidimuS. 13 s Et egressus est rursus a mare totaque turba veniebrit ud. eum, ac docebat OOS.. a Et quum praeter Ieder2ta 1 , vidit Levii Alphaei si iuγγι sedentem ad
telonium, dixitque ei, e liuere me. Et is surgens sequa itu CStium.15 Et factum est, ut quunt eSUS accumberet in domo illius, ulti etiatu publicani et peccatores intui stiScubuerunt cum Jesu et discis ulis ejus: erant ei1im multi, et equuti fuerant
16 Qtiumque scribae et Pharisaei vidisseiit eum edentem ii in publicanis et peccatoribus, dixerunt ei cipulis esus, Quid est quod cum publicanis et peccatotibus edit ac b
42쪽
17 Et quum hoc audisset Jesus dicit eis, Iis qui valetit non opus est medico, Sed iis stili male se habent:
Iion veni ut vocalem juSt Ois, Sed eccatores, ad resipiscentium.18 Discipuli aut eiu Joanni ac Pharisaeorum jejunabant: emunt igitur et dicitii et Quare discipuli Joaimis et Pliarisaeorum jejunaIit, tui autem discipuli non jejuitalit 19 Tunc ait eis estis, Num P0S- sunt filii thalami, quo te Ηιy0r Cum ipsis est sponsuS Hulaure qua itidiu habent secun SPOIISUm HOI POSSUnt jejundre. 20 V uitetit autem dies, quum Sublatus eiit ab eis Sponsus, et tunc eju-itabunt illis diebus. 21 Sed ii uiuo patiniculum impexum in Suit vesti in ento veteri alioquin illud ipsius supplenientu in novum Olli tiligi d ex vetere vestimento, et sit pejor iSSuru.b Et temo injicit vinum novum in Ut re veteres alioqui vinum effunditur, et utre pereunt Sed vilium novum in utres recentes injicietiduin CSt.
23 Factum est autem ut ipsgpraeteriret sabbat per Satan et coeperunt discipuli ejus iter iaciendo vellere SpicnS. . 24 Tunc Pharisaei dixerunt et Ecce, cur faciunt abbato quod non licet . I. 25 Et ipse dixit eis, di unquam legistis quid fecerit David, quum egeret, et esuriret ipse, et qui cum eo erant χ26 Quomodo ingressus sit domum Dei sub Abiathar pontifice maximo, et palles proposititios ederit, quo non licet edere ais sacerdotibus, et ded vi etiam iis qui secum erant 27 Dixit etiam eis, Sabbatum propter hominem actum est, non Omo propter sal, Riuna. Itaque Filius homini est etiam sabbati doluinus.
V introivit rursu in Synagogam erat 1 te illic quidata arefactant
Tunc ait homini habent manum Mefactam, Surge in medium. Eis autem dixit, Licet sabbato heiae facere, an malefacere ci pium rhominem servare, aut trucidare Θ Ipsi vero ,ebant. 565 Et quura circuinspexisset eo cum ru, sivi ut dolens quod occalluisset cor eorum, dicit homini, Extende manum tua1ii. Et i extendit re-Stitutaque S manu mus an ut al
I tui egressi Pharisaei tatim cum Herodianis consilium inierunt adversus eum, ut eum perdereIit. Sed Jesus cum discipulis suis secessit ad mare et magna multitudo Sequuta est eum a Galii aea, et ara B Et Hierosolymis, et ab Idumaea, et regione quae si trans Iordanem; et qui ctica Tyrum ac Sidonem habitabanti Diagna multitudine, quum Udissent quanta faceret, venerunt ad
Ipse autem dixit discipuli SUIS, ut navigiolum ibi semper adesSet propter turbam, ne ipsum opprime
10 Multos enim Sanaverat, adeo ut inciderent in eum, ut ipSum tangerent, quotquot tenebantur flagel
11 Et spiritus impuri, quum eum ConSpexerant, accidebant ei ad pedes, et clamabant, dicetites, Tu es Filius ille DCI. 12 Ipse ei multum intermmabatur eis, ne ipsum manifestum face
13 unc ascendit in montem, et advocavit ad se quos ipse voluit: et venerunt ad eum.14 Et constituit duodecim, ut secum essent, et ut mitteret eos ad praedicandum evangelium; 15 Et ut haberent potestatem Sanandi morbos, et liciendi sem
16 Primum, Simonem cui imposuit nomen Petrum) 17 Et Jacobum ilium Zebedaei, et Joannem fratrem Jacobi et imposuit eis nomina Boanerge8, quod est, filii tonitrui ;18 Et Andream, et Philippum, et Bartholomaeum, et Matthaeum, et Thomam, et Jacobum Alphaei strum,
ba adeo ut ne capere quidem cibum
21 Et quum haec audissent ipsuis Propinqxu, venerunt ut prehenderent
43쪽
22 Scribae vero qui Hierosolyinis
descenderant dicebant, Certe habet Beelγebulem, et certe Per UIΙ-cipem daemoniorum ejicit daemollia. 23 Quum alitem eos novo JaSSet, dixit eis per parabolas, Quonaod PO-test Satanas Satanam ejicere ' 24meque si regnum adversu Sese dissideat, potest Stare regnum illud. 25 Neque si Omii COIitra Semot- ipsam dissideat, potest Stare domus illv. 26 Si quo lite si Satanas insurrexit et dissidet adversus semetipsunt, Sture non potest, sed sinent habet.
27 Non potest iiisquam potentis
alicujus vasa, ingressu domum ritis, diripere, nisi primo validum illum vinxerit et tunc domum ejus diripiet. 23 Amen dico vobis, quaevis peccata emittentur filiis hominiana, et blasphemiae quibuScimque luSphemu-rint:
29 Sed quicunque blasphemari iii
Spiritum Sanctum, non habet remis-Sionem in aeteritu in Sed tenetur aeterno judicio. 30 Dicebant enim Spiritum impurum habet.
31 eniunt igitur fratres et mater ejus et foris stantes miserunt ad
32 Sedebat autem circa eum tir-ba illi vero dixerunt ei Ecce, R- ter tua et fratres tui foris quaerunt
33 Tunc respondit eis, dicens, Quae est mater mea, aut fratres meiq34 Et quum circumspexisset in circuitu eos qui circumsedebant, ait, Ecce mater mea, et fratres mei l35 Quicunque estim fecerit quod Deus vult, is est frater meus, et So
CAP. IV. 'Τ rursus coepit docere apud male:
et coacta est ad eum turba multa, adeo ut ipse navigium ingressus rederet in mari tota autem turba apud niare in terra erat.
Et docebat eos per parabolas multa, dicebatque ei in doctrinu Fuli 3 Audite, Ecce, quidam sator exiit
Et factum est inter serendum, aliud quidem cecidit secundum viam;
teneruntque volucres caeli, et devOraverunt illud. Aliud vero cecidit in petrOSI, ubi noli habebat terram imitam; et statim exortum St, propterea quod non habebat profundam terrani: 6 Sole autem exorto ardore tactum est; et propterea quod non habebat
Et aliud cecidit in spina ; et ascenderunt spinae, ac suffocurunt illud, et fructum non edidit. Et aliud cecidit in terram bonam, ediditque fructum HSSurgentem ac crescentem; et tulit aliud tricena, et aliud sexagena, et aliud
Turi dixit eis, Qui abet aures
ad aridie1idiim uudiat.1 Quum autem esset Soli1S, interrogarunt uti qui circum eum erant cum duodecini de Parabola. 11 Et dixi eis, Vobis datum StDOSSe mysterium regni Dei iis autem qui foris Suiit, per parabola Oimii ista struit: 12 Ut videntes videant, et non cerna Iit et audientes audiant, et non intelligant nequalido Se Convertunt, et remittantur eis peccata.
13 Praeterea dixit eis, Nescitis parabolam istuti et quomodo omnes Parabolas cognoscetis 14 Sator ille sermonem erit. 15 Isti autem sunt qui juxta viam Semen excipimit, in ilibus fidelicet
Seminatur sermo: Sed postquam a die rurit, Statim venit Satanas, et tollit Sermonem qui Seminatus fuerat in cordibus eorum.
16 Et isti stiri similiter qui in et Sae Senien excipiunt; qui videlicet, quum audierint Sermonem, Statiin cum gaudio excipiunt eum 17 Et 1ion habent radicem in sese, sed temporarii sunt deinde Orta afflictione alit perse limitione Propter
18 Hi sim aliteminit in spinas Semeri excipiuiit; hi sunt, inquam, qui
19 Sed solicitudines seculi hujus, et fallacia divitiarum, et i liditates
quae in caeteris rebus versantur, introeuntes, SustbCarit Sermonem, Sque redditii fluctus CXPCrS. 20mi sunt velo qui in terram O-ΠRm Semen exceper mi, qui videlicet audiunt sermoIieni, et excipiunt; et fructuin serunt, aliud tricena, aliud sexagenu, ultu Centena grana.
44쪽
et Dixit etiam eis, Num lucerna
venit it tibi or Oditnii potiatur, aut subter lectum nolui ui candelabro impoliatur ΤΝonis enitu quicqtiam ocCultum quod ii in sit iunii estum futurum teque quod ubscondatur, Sed oportet ut in apertum veniat. 2 3 Si quis habet aure ad audiendum, audiui.
24 raeterea dixit eis, Videte quid
bis nielietur; et adjiciet ii vobis qui
25 Qui enim habet, dubitii ei et qui noli liabet, etiam quod habet tolletur ab eo. 26 Item dicebat Ita est regnum Dei, ut si quispiam jaciat semen in
terram 27 Et dormiat, et exsurgat nocte ac die, et Semen germinet et assurgat quomodo ipse neSCIt. L Spolite iii in terra fructum fert primunt herbam, deinde Sp1- caua, deinde plenum frumentuin inspiCH. 29 Quum autem prodiderit sese fructus, Statiin mittit meSSOres, quo- Dinna adest meSSIS. 30 Dicebat ei iam, Cui rei assimi laverimus regnum Dei Z aut qua collatione contulerimus illud 31 Velut gratio sinapis; quod
quum seritur in terra, mittimuin est Onanium seminum quae in terrasimi: 32 Sed quum Satum fuerit, ASSU git, et fit maximum inritum olerum, editque ainos magnos, ita utpo sint sub mus umbr volucres celi
33 Et talibus testis parabolis loquebatur ei sermonent e bangeli , Proiit poterant uia dIre. 34 Absque parabola vero On loquebatur 1S privatam autem discipiat suis explicabat omnia. 35 Γ Dixit auten eis die illo, quum seram diei esset, TranSeamus in ulterior ni ipGAR. 36 Di inissa igitur turba, acceperunt cum ut orat ii navigio ; sed et alia navigiola erant cum eo. 37 Turi oritur turbo venti mag- nus, et fluctus irruebaIit navigium, at ut uni impleretur. 23 Erat autem ipse in ptippi, cervicali indormiens. Tunc expergefaciunt euin dicuntque ei, Magister, non est tibi cursu quod pertinus. '
39 Experrecthis igitur objurgavit 36
ventum, dixitque mari, Side, obmutesce Tunes quievit Ventus, suctaque ost tranquillitas Una. 40 Dixit autetri eiS, Quid ita inlidi estis quomodo idem non habetis 41 Et timuerunt timore magno, di- rebantque alius ad alium, QuiSIiam iste est, quod etiam ventus et mare RUScultent ei CAP. V. ΕΤ veneruiit in ulteriorem ripam maris, in regionem 4ndarenO
Egresso autein ipsi e navigio, Statim occurrit e monumentis quidam, in quo erat spiritii impurUS, 3 Qui domiciliuni habebat in monumentis; et ite cateIiis quidem qui quani poterat euin vilici re: Propterea quod saepe pedicis efcatenis vinctus fuerit, sed discerptae fuerant ab eo Catenae, et pedicae COntritae; neque quisquam potuerat eum
Et per omne temptis erat die ac nocte I montibus, et in moriumentiS, clamans, et coincidens seipsum lapidibUS. Quuii vidisset autem Jesula' cul, cucurrit et adoravit euita; Et latitans voce magna, dixit,
Quid mihi tecum Jesu Fili Dei allis- sinit Adjuro te per Deum ne me
Dicebat enim ei Iesus, Exi, spiritus iiiipure ex isto homine. Tunc interrogavit eum, Quod tibi tomen est Et respondit, dicen8, Legio mihi nomen est; quia uulti
10 Et multum precabatur una, ne ipsos mitteret extra illam regio
11 Erat autem illic apud montes grex Porcorum an gnia PuSCen S. 12 Et precati sim eum omnes illi daemones, dicentes, Mitte nos ad porcos, ut in eos Iat eamUS. 13 Et permisit eis statim e SIIS. Egressi vero Spiritus illi impuri introierim in porcos et ruit ille grex praecipitio in mare erant autem
quasi bis mille , et suffocati sunt iu
14 Qui vero pascebant porcos, si gerunt, et renunciarunt in urbent et in agros. Et illi egressi sunt, ut viderent quid illud esset quod factum
15 4 eniunt igitur ad Jesum, et
45쪽
conspiciuiit eum qui fuerat daemonia-CUS, sedentem, ac vestitum, et ansementis, eum, inquarn, quiliabuerat legionem et timuerulit. 16 Et qui id viderunt narraverunt eis quomodo actum eSSet cum daemoniaco, et de POrCIS. 17 Tunc illi coeperunt eum rogare ut abiret ex finibus ipSOrum.18 Ipso vel xiiigresso ii navigiuna, rogabat eum ille qui fuerat daemoni cu ut esset Chim ipso.
19 Jesus autem non permisit ei, sed ei dixit, Abi domum tuam ad tuos, et eis renunci quanta tibi Domitii is praestiterit, et quod misertus sit tui.
20 Abiit igitur ille, et coepit pretedicare in Decapoli quanta ipsi iecisset
cisset lavigio in ulteriorem ripanr, coacta est turba multa ad eum : eratque apud mare. 22 Et ecce, venit Unus ex Praefectis Synagogae, nomine ni rusci et
quum vidisset eum, accidit ad pedes ejus
Et multum precabatur eum, dicetis, Filiola mea in extremum adducta est rogo ut venias, et imponas ei manus, ut servetur; et vivet. 24 Abiit igitur Iesus cum e et Sequebatur eum turba multa, et Omprimebant eum.
25 Tunc mulier quaedam, quae erat in fluxione sanguinis ab annis duodecim,
26 Fueratque multa perpesSa multis medicis, impenderat omnia SUR, et nihil adjuta fuerat, sed potius in deterius venerat; 27 Quum audisset de Iesu, venit in turba a tergo, et tetigit vestimentum ejuS. 23 Dicebat enim, Si vel vestimenta ejus tetigero, Servabor. 29 Et statim exaruit sons sanguinis ejus in sensit corpore se sanatum esse ex eo flagello. 30 Statim autem Iesus, quum apud se cognovisset vim illam quae ex seip-8 prodierat, conversus in turba dixit,
Quis tetigit vestimenta mea 31 Et dixerunt ei discipuli ipsius, Vides turbam te comprimentem, et dicis, Quis me tetigit Z . 32 Ipse vero circumspiciebat, ut ubderet eam quae hoc fecerat. 33 Multor autem timens et tremens, quum sciret quod in se factum
34 Ille autem dixit ei, Filia, fides
tua te servavit abi cum pace, et esto Sana ex flagello tuo. 35 Adhuc eo loquente, veniunt quidam a praefecto synagogae, dicentes, Filia tua tortua Si quid amplius vexas magistrum 8S Jesus autem statim ut audiit launc sermonem qui dicebatur, dicit praefecto Syriagogae, Ne metue, SO-lummodo Crede. 37 eque permisit ut se quisquam uni sequeretur, nisi Petrus, et Jacobus, et Joannes frater Iacobi. 38 Venit igitur domum praesecti synagogae, et tumultum conspicit, lentes et Hulantes multum.
39 Et ingressus dicit eis, Quid tumultuainini et fletic puella non est
mortu3, sed dormit. 40 Et deridebant eum. Ipse vero, ejectis omnibus, assumit patrem et matrem puellae, et eos qui secum erant, et ingreditur eo ubi erat puella
41 Prehensaque ianu puellae, dicit ei, Talitha uini quod est, si interpreteris, uella, tibi dico, Surge. 42 Et statim surrexit puella, et ambulabat; erat enim annorum duodecim. Et obstupuerunt stupore mag
43 Ipse vero multum imperavit eis, ne quis id resciret dixitque ut dar
patriam Suam et sequuti sunt eum discipuli ejus. Quumque advenisset sabbatum, coepit in sFilagoga doceres multique audientes percellebantur, dicentes, Unde mi ista et quae est haec sapientia irae data est ei, tuo etiam virtutes tales per manus ejus edantur Smonne iste os faber ille, filius Mariae, rater Iacobi, et Jose, et Judae, et Simonis nonne et Sorores ejus hic sunt apua nos Z Et offendebantur in pSO. Dicebat autem eis Iesus, Onest propheta inhonoratus, iis in patria sua, et inter cognatos, et domi
Neque potuit illic virtutem ullam edere, nisi quod quum paucis aegrotis imposui55et manu8, sanavit
46쪽
6 Mirabaturque propter incredulita
Tunc advocavit duodecim illos, coepit lite eos mittore binOS; deditque eis potestatem odversiis Spiritus
B Et praecepit is, ut nillil timerent ad iter, nisi virgain tantum non
Sed, calcearctitur sandaliis istne induerentur binis tunicis.1 Et dicebat eis, Ubicunque introieritis domum, illic manete, iisque dum exeatis illitic. 11 Et quicunque non exceperint Vos, neque audierint vos, egressi illinc ex chilite pulverem qui suberit pedibus vestris, ut hoc sit estimonium udversus eos. Amen dic vobis, tolerabilior erit Sodomorum conditio
aus Gomorrhorum in die judicii, quam urbis illius. 12 Egressi igitur illii clamabant
ut resipiscerent homὶnes. 13 Et daemonia multa ejiciebant, ungebantque oleo multos aegrotos, et
a s Audivit autem ha rex Herodes; clarum enim factum erat nomen e ius; dixitque, Joannes, ille qui baptizabat, suscitatu es CX Or- tuis, et propterea virtutes agi aut in eo. 15 Alii dicebant, Elias est. Alii vero dicebant,fropheta est, vel Unus ex prophetis illis.16 hium igitur haec audisset Ηerodes, ait Iste est Ioannes quem ego
decollavi ipse suscitatus est ex mortuiS. 17 Ipse enim Herodes, missis Satellitibus, prehendorat Ioannem, et vinxerat eum Carcere, Propter HerO-
diadem uxorem Philippi fratris sui;
18 Dicebat enim Joannes Herodi, Non licet tibi habere uxorem fratris
tui. 19 Herodias autem imminebat ei, et cupiebat eum trucidares; nec poterat: 20 Herodes enim metuebat Joannem, Sciens eum esse virum justum ac Sanctum, et obServabat eum; auditoque eo, mita faciebat, et libenter eum audiebat.
21 Quum igitur dies opporthinusadeSSet, quo tempore Herodes in natalitiis suis coenam faciebat proceribus suis, ac chiliarchis, et primariis Galib
22 Et introisset filia ipsius Herodiadis ac Saltasset, placuissetque Herodi et simul accumbentibus, rex nit mellae, et a nae quodcunque vo- ueris, et dabo tibi. 23 Juravitque ei, Quodcunque a me petieris da D tibi, usque ad dimidium regni mei. 24 At illa egressa dixit matri suae, Quid petam Z Ill a vero dixit, Caput Joannis BaptiSta . 25 Puella igitur cum festinationestatim ad regem ingressa, id petiit, dicens, Velim ut jam ni in des mihi in patina caput Joannis BaptiStae. 26 Rex autem valde tristis factus noluit tumen, propter jusjurandum et eos qui simul accumbebant, cam
27 Et statim rex, misso spiculatore, imperavit ut asterretur caput ejUS.
28 Ille vero abiit, ac decollavit eum in carcereri attulitque caput ejus in patinh, et dedit illud puellae, et puella dedit illud matri Suae. 29 Quuinque hoc aussissent discipuli ejus, venerunt, et suStulerunt CB-daver ejus, et posuerunt in monti
30 Coacti sunt autem apostoli ad Jesum, et annunciaverunt i Omnia, et quae egerant, et quae docue
31 Et dixit eis, Venite vos seorsim in desertum locum, et requiescite paullulum: erant enim multi venientes et abeuntes; et ne cibum quidem capere ipsis vacabat. 32 Abierunt igitur in desertum locum navigio SeOrSim. S Vidit autem eo abeuntes tu ba, et agnoverunt eum multi, et pedibus ex omnibus civitatibus concuI-rerunt illuc praeveneruntque OS, et convenerunt ad eum. 34 Tunc egressus vidit turbam multam Jesus, et commiseratione initinali commotus est Super eis, quoniam erant ut oves non habentes pastorem: coepitque eos docere multa.
35 Quum autem jam multus dies esset, adierunt eum discipuli ejus, dicentes, Desertus est locus iste, et jam multus dies est 3 Dimitte eos, ut abeuntes in i Cumjacentes agros ac vicos emati sibi
PunOS: ntam quo Vescantur non habent.
37 At ille respondens dixit eis, Date vos ipsis quo vescantur. Tunc dicunt ei Num prosecti emerimus in
47쪽
centis denariis panes, et dederimus eis quo vescantur Z38 Ipse vero dixit eis, Quot panes habetis Z abite et videte. Et illi, recognita, dixerunt, Quinque, et duos
39 Tunc imperavit eis ut facerent discumbere omnes per convivia Super viridi gramine. 4 Discubuerunt igitur sigillatim per areolas, partim centeni et partim quinquagent. 41 Et acceptis quinque illis panibus, ac duobus illis piscibus, quum SuspexiSset in coelum, benedixit, ac
fregit panes deditque discipulis suis,
ut alli apponerent et duos pisce Partitus est omnibuS. 42 Comederuntque omnes, et Saturati sunt. 43 Et sustulerunt fragmentorum duodecim cophinos plenos, et ex PiScibuS.
44 Erant autem qui comederant quasi quinquies naille viri. 454 Et statim coegit discipulos suos inscendere navigium, et Praeire in ulteriorem ripam Bethsaida oppositam, dum ipse dimitteret tu
46 Et quum amandasset eos, abiit in montem ad Precandum. 47 Quum autem Serum diei adesset, erat navigiuin in medio mari, et ipse solus in terru.4 Viditqii eos vexatos navigio provehendo erat enim ventus eis Contrarius et circa quartam vigiliam
noctis venit ad eos, umbii laris Super mare volebatque eo Praeterire. 49 Illi vero, viso eo ambulante Super mare, putarunt Pectrum esse, et exclamaveiunt
50 Omnes iiii videbant iam, et turbati sunt. Sed statim loquutus est cum eis, et dixit, Confidite; ego sum, ne tinete. 5 Tunc ascendit ad eos in navigium quievitque ventus et ipsi multo magis apud sese obstupescebant,
et mirabuntur.5 Non enim intellexerant quod factum fuerat illis panibus inuoniam
cor eorum stupidum erat. 53 Et quum trajecissent, venerunt in terram Gentiesaret, et appule
54 Iunc ipsis egressis e navigio, statim agnito eo, 55 ercurs1 tolli illa circumjacente regione, homines loci illius coeperunt
in rabbatis male affectos circumferre, ubi audiebant eum SSe. 56 Et quocunque introissent in vicos, aut urbes, aut agros, in foris ponebant aegrotos, et Precabantur eum
ut vel fimbriam pallii ipsius tangerent et quotquot ungebant eum,
et quidam ex scribis, qui venerant Hierosolymis. Et quum vidissent quosdam ex discipulis ejus pollutis manibus id est, illotis edere panem, conquesti
Nam Pharisaei et omnes Iudaei, nisi pugno laverint maIIus, non edunt; tenentes traditionem Senio
Et a foro venientes, nisi loti fuerint, non edunt et alia multa sunt, quae acceperunt tenenda ; nempe lotiones oculorum, et sextariorum, et aeramentorum, et lectorum.
Deinde interogarunt eum harisaei et scribae, Quare discipuli tui non ambulant secundum traditionem senioruna, sed illotis manibus diint Panem 6 Ille ver respondens dixit eis, Bene certe prophetavit Esaias de vobis hypocritis it scriptum est, Opulus iste labiis me honorat, cor autem eorum procul abest a me. Frustra vel me colunt, docentes doctritias quo sunt mandata homi
Nam omisso mandato Dei, tenetis traditionem hominum, lotiones sextariorun et poculorum aliaquo similia hujiismoni multa facitis. Praeterea dixit eis, Sune belle aboletis mandatum Dei, ut traditio-
1 Moses enim dixit, Honora patrem tu uni et matrem tuam ; et, uti imaledixerit patri vel matri, morte mo
11 Vos autem dicitis, Si dixerit quispiam patri vel iatri, Corban id
est, Onuari est ilocunque a me JU-vari posses, insons erit.
12 Nec permittitis amplius eum quicquam praestare Patri suo aut m
a Irritum facientes sermonem Dei traditione vestra quam tradidistisci et similia hujusmodi multa facitis.14 Advocata etiam tota urbi dixit eis Audite me omnes, et attoudite
48쪽
15 Nihil os extra hominem, quod in te diens in eum possit eum pollu- ei; sed quae egre aiuntur ex eo, illai u latini II Polluunt lio ininem. I Siquis habui urus ad audienduin audiat.17 Et quum iitroissent donium, digressus a turbu, iueri garunt eum
discipuli ejus de parabo tu. a Tunc dici eis, Itane et vos intelligentu caretisci oti intelligitis, quic si id extitii secus ingreditur in
homirae in non posse eum pollisore 19 Non enim ingreditur in cor ejus, sed in ventre ita, et in latrinam abit,
20 Dicebat alitem, Quod ex homine egreditur, illud polluere homi
21 Ilitus enirn ex corde hominum, malae cogitationes egrediuntur, adulteria, scortationes, caede S, 22 Furta, augelidae rei artes, Scelera, dolus, protervia, oculus malus, Obtrectatio, Superbia, amentia: 23 omnia haec scelera intu eXCunt, et polluunt hominem.
24 Et illinc surgens abiit in confinia Tyri ac Sidonis it ingressus domum, neminem volebat hoc scires sed non potuit latere: 25 Quum enim de eo aud18Set mulier, cujus filiola habebat spiritum impurum, venit, et accidit ad pedes
26 Erat autem mulier Graeca, Syroplioenissa gente hel rogavit eum ut daemonium ejiceret ex fili SUR. 27 Jesus auten dixit ei Sine risis saturari liberos non est enim bonum accipere Paiiem liberorum, et objicere catellis. 23 Ipsa vero respondit, et dixit ei, Etiam, Omine sed enim catelli edunt sub ejus mens ex micis pue
29 Tunc dixit ei, Propter istum sermonem abi exiit daemonium ex lia
30 Quum autem illa abiisset domum Ualii, invenit daemonium exisse, et filiam projectam Super lec
Si Tunc regressus e finibus Tyria Sidonis, venit ad niare Galiliuae, per medios sines DecapoliS.S2 Et offerunt ei surduni dissiculterloquentem et precantur eum, Ut imponat ei manum. 33 Ipse vero, quum abduxisset eum
e turba privatim, misit digitos suos iii 40
auricillas ejus et quum pulliget, tetigit lilaguam ejus: 34 Et quum suspexisset in caelum, ingeniuit, dixit lite ei, phphatha,
quod est Adaperitor.3 Et statim adapertae sunt ejus Ruies; et solutum est vinculuna m-gii e ipsius, et loquebatur recte. 36 Et interdixit eis ne cui dicerent Sed qualituniculique ipse eis iuerdixisset, milio magis hoc piiudicabant; S Et supra modum percellebaIitur, dicerites, Bene omnia fecit facit ut et surdi audiant, et muti loquan
CAP. VIII. DIEBUS illis, pium millia omnino
turba esSet, nec haberent quo Vescerentur, advocatis discipulis suis, Jesus dixit eis, Intimu misericordia commoVeor erga turbam; quia jam triduum manen apud me, nec habent quo vescaII-
Quod si dimisero eos jejuno domum suani, deficient in via quidam enim ex eis procul venerunt. Responderunt autem ei discipuli ejus, Unde istos quispiam possit hic Saliareitini biis in deserto Z Interrogavit autem eos, Quot panes habetisci Ipsi vero dixerunt, Septem. Tuli denunciavit turbae ut di cumberet humi et acceptis septem illis panibus, quum gratias egi SSet, fregit, deditque discipulis suis, ut eos
apponerent et apposuerunt turbae. Habebati auten pisciculo pau-COS: et quum benedixisset, dixit ut hos etiam apponerent. Comederunt autem, et Saturati sunt et Sustulerunt fragmentorum quae L perfuerant Septem Porta S. Erant autem qui comederant quasi quater milles dimisitque eos. 10 Et statim ingressus in navigium clim discipulis suis, venit inia tes Dalmanuthn. 11 Prodierunt autem Pharisaei, coeperuntque altercari cum eo, quaere te ab eo signum e coelo, ipsum ten
12 Ipse vero quum alte ingemuisset spiritu suo, dixit, Cur gens ista Signum requirit Amen dico vobis, si dabitur isti genti Signum. 13 Et eis relictis, ingressus Ursus navigium, a Diit in ulteriore ni ia
14 Fuerant autem obliti discipuli
49쪽
Sumere panes, et panem non nisi unum habebant secum in navigio. 15 Tunc dixit eis, dicens, Videte, cavete a fermento Pharisaeorum, et termento Herodis.1 Disceptabant igitur alii adversus alios, dicentes, Panes non habe-
1 Id autem inim nosset JeSUS, dixit eis, Quid disceptatis quod panes non habetis Z nondum animum advertitis, nec intelligentia praediti estis ' adhuc stupidum habetis cor veStrumqI Quiana oculos habeatis, non e nitisse et hium iure habeatis, nota auditis neque memores eSiis Θa Qinim quinque illo paries si e Ii illis itin lities mille, quot copliinos fragmentis plenos sustulisti Dicunt ei, inuo decim. 20 Quum autem septem illos paytesiliis quater mille, quot porta fragmentis plenas sustulistis Olli veto
21 Tunc dixit eis, Quomodo lurcnon intelligitis 22 Venit autem Bethsaidam:
et oblitteriint ei carchini, et precati sunt eum ut ipsum aligeret. 23 iiii prehensli manu Caeci, eduxit olim extra vicuna et quim inspitisset in oculos ejus, imposuissetque ei manius, interrogavit eum Ccquid videret. 24 Qui inini suspexisset, dixit, Video homines instar arborum ambu
25 Deinde rursum imposuit manus oculis ejus secitque ut denuo Oculos attolleret; et restitutus fuit, viditque procii et dilucide miles. 26 Tunc Iesus misit euin domuiti Suaui, dicetis, Neque in vicum illum ingreditor, neque et dicito cuiquam in viCO.27 Egressus est a item Jesus ac discipuli ejus in vico Caesareae, quQcognominatur Philippi et in via interrogrevit discipulos suos, dicen eis, Quemnam esse me dicitiit holitin es 828 velo respondeiunt, Onn-nein Baptistam; et alii Eliam, alii
29 Tunc ipse dixit eis, Os aiatem, quem nae dicitis esse ' Respondens ei Petrus dicit ei, Tu es illo
30 Tunc interminatus est, ut nulli id di serent de C. 31 Et coepit eos docere, quod OPOr- 41 teret Filium honuitis multa pati, et
reprobari a Senioribus, et primariis sacerdotibus ac Scribis, et trucidari, et tribus post diebus re Silrgere. 32 Et aperte erim Sermonem loquebatur. Tunc prehensum eum Petrus coepit objurgare. 33 Ipse ver converSUS et intra itus discipulos suos objurgavit Petruin, dicens, Abscede a me, Satandi; nam non sapis quae Dei unt, sed quae sunt hominUm. 34 Et quium advocetisset turbam cuni discipulis suis, dixit eis, Qui-CUnqiae vult pone ne venire, abdicet semetipsum, et tollat crucem Suam ac
35 Quisquis enim voluerit animam
8UIm Servare, perdet eam quisquis autein perdiderit animam Silam CauSSumea et evangelii, is servabit eam. 36 Quid enim profiterit cuipiam, si lucratus fuerit minadum retum, et animn Sua mulctetur 37 Aut quum dabit quispiam cori Perisutionem animae sum 33 Nam quemcunque puduerit mein meorum Sermonum iii gente ista
adulterh et peccatrice, Filium etiam hominis pudebit ejus, quando venerit in gloria Patris sui cum angelis illis
CAP. IX. PRAETEREA dixit eis, Amen dῖco
bis sunt qiuidam ex iis qui hieadStant qui nequaquam guStabulit mortem, Squedum viderint regnum Dei venisse cum polent tu. Exto vero Oest die assumit Jesus et ruiti, et Jacoburia, et Joanneni, et subducit ros in montem sublimem seorsim Solose et tralissorm tus iii coram ei S. Et vestinient ejus facta sunt coruscantia, candida valde ut lix, qualia non polest ullo in terr dealbare.
Et visus est eis Elias ima Mose, qui colloqueb Hiatur cum JOSu. Titii respolidens Petriis dicit Jesu, Rabbi, honum est nos hic ess*: faciamus igitur tubernacilla tria tibi inium, et Mosi unum, et Eliae
tiis orant otii in exterriti. Et exstitit nubes quae immbr vit οὐ vetiitque vox e nube, diCens,
Hic est Filius ille meus, dilectus ille: ipsum audite. Et repente, quum circumspexi
50쪽
sent, non amplius viderunt quenquana, nisi solum Jesum Secum. Quum vero descenderent e monte, interdixit eis ut entini narrarent quae siderant, nisi postquam Filius hominis a mortuis resurrexiSSet. 10 Ipsi igitii hanc rem continuerunt apud Se niuiuo quaerentes quid illud esset, a mortui reSurgere. 11 Et intereogarunt eum, dicentes, Cur scribae dicunt portere ut Elias Prius veniat 12 Ipse ei respondens dixit eis, Elias quidem, postquam priu Venerit, restituet iunia sed ut scriptum est de Filio lioni inis, oportet ut inulta patiatur, et pro nihilo habeatur. 13 Sod dico vobis, et Eliam venisse, et istos ei fecisse quaecunque Oluerunt, Sicut scriptiim est de eo. 14 Et quium venisset ad discipulos suos, vidit turbam multam circa eos, et Scribas cum eis alte
15 Et statim tota turba ViSo eo ex- Pavit , et accurrentes Salutaverunt
16 Tunc interrogavit scribas, Quid altercamini inter vos 17 Et respondens quidam e turba, dixit, Magister, adduxi filium meum ad te, habentem spiritum mutum 18 Qui ubicunque eum corripuerit, lacerat eum; ipse vero Spumat, et striget dentibus suis, et exarescit. Et dixi dis ipulis tuis, ut eum licerent;
sed non potuerunt.1 Ipse vero respondens ei dixit, nati incredula, quousque apudVOS ero in iousque tolerabo vos adducite eui1 ad 141C. 20 Iuum igitii adduxerim Ad eum. Et eo conspecto, statim spiritus discerpsit eum: et ille, quum cecidisset in terram, voltitabA SOS SPum nS. 21 uti interrogavit Iesus patrem
ejus, Quantum emporis est 'trio hoc accidit ei Z Ipse vero ait, Ab infante 22 Et Saepe eum tum in ignem abjecit, tum iri aquas, ut perderet Oi1m. Sed si quid potes, succurre nobis, intinia iisericordia commotu erga
23 Jesus autem dixit ei, Si potes
hoc credere, Omnia fieri pOSSunt credenti, 24 Pater vero ueri statim clamans, cum lacrymis dixit, Credo, Dontine
25 Quum vidisset autem Jesus tur-
bam simul accurrere, Olam gavit Ρ ritum illum impurum, dicens ei, ita spiritus mute et si irde, ego tibi impero, exi ab eo, et ne amplius ingreditor in
26 Et quum clanilisset spiritus, militumque discerpsisset eum, exivit: et ille factus est quasi mortuus adeo ut multi dicerent, Certe mortuus
π Jesus vero prehensli manu ejus, erexit eum; et ille surrexit. 23 Quum autem esset ingredssus O-mum, discipuli ejus interrogarunt eum privatim, Cur nos non potuimus spiritum illum ejicere 29 Ipse vero dixit eis, Hoc genus loemoniorum nulla re potest exire nisi precatione et jejunio. Et illinc egressi, una iter faciebant per Galilaeam nec volebat ut quisquam id sciret. 31 Docebat enim discipulos suos, et dicebat eis, Filius hominis tradetur in Inanus hominum, qui trucidabunt eum: sed trucidatus, tertio die re-
32 Ipsi vero ignorabant hoc dictum, et timebant eum interrogare. 33 Venit igitur apernaunia et quum venisset Omurra, interrogavit
eos, Quid in via inter vos disceptabatis λM Ipsi vero siluerunt: nam alii adversus alios disseruerant in via, quis essetfuturiis ipsorχι mRXimUS.
35 Et quum consedisset, 'cavit duodecim illos, et dixit eis, Siquis vult
Primus esse, erit omnium ultimus, et omnium minister.
36 Et acceptum puerulum statuit in medio eorum eoque in hau recepto, dixit eis,3 Quisquis unum ex talibus puerulis exceperit meo nomine, me excipit; et hiicunque me exceperit, non me excipit, sed eum qui misit
38 Respondit autem et Joannes, dicens, raeceptor, vidimus quendam per nomen tuum ejicientem detentonia, qui non sequitur nos et prohibuimus euna, quia Iton Sequitur nOS. 39 Iesus auteti ait, Ne illum prohibite nullus enim est qui edat virtutem per nomen meum, et possit cito male loqui de me. domam qui non est contra HOS, Pro nobis QSt.
41 Quis iis eniri potum dederit vobis poculun aqua ii nomine meo,