De Phaedri sermone grammaticae observationes

91쪽

- 73 juasit ipsum posito praemio. 3. 10, 22 dormire mater nαtum

jusserat.

γ Quam licenter poetae cum infinitivo adjectiva nomina conjungant, qualia et doctus, indoctus, docilis, indocilis, patiens, impatiens, potens, impotens, bonus, utilis, etc. , neminen praeterit 13. Imo nonnulli eorum, qui post Augusti tempora prosa oratione sunt locuti 2), eamdem licentiam saepius admiserunt. Cujus Vitiosae locutionis ne unum quidem exemplum apud Ρhaedrum reperias. 3 Quid, quod post ea verba, quibus inest notio permittendi, qualia' dare, donare, tradere, dedere, committeres, aequaleslhaedro scriptores, interdum etiam priores 3 infinitivum modum adhibent, Phaedrus autem, ut optimus quisque Scriptor, participio in ius dosinente utitur lΙ. 14, 16 Cui calceαndos nemo commisit pedeS. 3l Qui se committit homini tutandum improbo.

ε Quid, quod aequales Phaedro poetae ipsiquo

prosae orationis scriptores cum Verbis motum indi-

1 Cf. Draeger 2 p. 70, Sq. 2 Exemplo sit Valerius aximuS 4 6 praes cognosci utiliα. 6. 8, 5 arduum dignosci T. 3, 6 regi dimotiis gens). Exemplo sit quoque Vitruvius i. 1, p. 135 timidiores erro

resistere.

3 Virg. n. I. 65 tibi et mulcere dedit uetus et tollere vento. 523 novam cui condere Iupiter urbem-dedit. Cf. 5, 217 30 et . . . Hor. Sat. 2. 3, 191 Di tibi dent classem deducere. Ovid. . , 619 cui saepe dedisti ferre tuo arcus Trist. 3. 5, 21 Di tibi tribviant defendere SemPer.

92쪽

cantibus infinitivum modum 13, haedrus autem, quod quidem bonae latinitati convenit, supinum Semper conjungit l

Ι. 16. 1 Fraudator homines cum Mocat sponsum imprOLOS.2. 4, 14 Simul aeteris p tum. 4. 18, 1-2 Canes legatos olim misere ad Iovem elioris vitae tempu oratum Suae.

ζ Non admodum pura est Phaedri oratio, cum in ea, quae infinitiva Vocatur, Verborum comprehensione personale aut demonstratiVum pronomen, quod sungitur subffecti partibus, omittitur

Ι. i. 8 Cogit sol miseras arida sede emori m nos emori . 4. 18, 3 Non veto dimitti, verum cruciari same eos dimitti . 3. 3. 7 Pertinere ad domini respondet caput m hoopertinere).5 Pr, 3 Auctoritatis esse scito gratia hoc eSSe).9. 5 Qui doctiorem emendat, sibi dici putet m hoc dici .

Illa ver subjecti ellipsis, ut parum sano Sermoni consentanea est, ita saepius Vel apud bonos scriptores 2 occurrit. Ρraeterea non sicut plurimi aequalium usque eo Noster procedit ut, cum idem sit subjectum infinitivi et orbi regentis, infinitivo solo utatur atque infinitivr praedicatum in nominativo caS adhibeat.

1 Virg. n. 1. 27 populare penates enim- - Prop. 1. 6, 33 Seu pedibus terras seu pontum carpere remi Dis. 20, 23 processerat suaerere sontis aquam 3 8 16J, 17 mittit me quaerere gemmaS. Ovid. . , 660 rursusque per aera misit at lectQ jussit, Sacro agitare jugaleS. Her. 1. 37 te quaerere misso M. lecta juSSO). Val. Μax. 5. 1 ext. 1 quis illam osculari non curreret 2

93쪽

inta ponis Non enim, ut ropertius Ovidiusque latine pessime dicet.

sed, quod puri est sermonis, ita eloquetur

Ι. 13, 1 Qui se ἰαudαri gaudet. s. 2. 7, 1 me contemptum gaudeo .

Non ut Ρropertius,

12, 568 13, sed grammaticae legibus inserviens dicet:

3. Pr 43 Dignum laterer esse me tanti maliS. B. - DE SUBJUNGIVO MODO

In ea re quoque magis emendate quam aequaleSNoster loquitur, quod illi pro indicativo subjunctivum modum, pro subjunctivo indicativum saepius usurpant, ipse autem Suam cuique modo Vim propriam ubique SerVat. a Nempe in obliqua interrogatione non, ut fleri solet, conjunctivum modum sed indicativum Vir-

1 CL Ovid. Μ. 13, 14 rettulit Nax Esse Iovi pronepos. 13, 314 Esse reus merui. Vellei. 2. 26 4 parum αbebαι Summa accepiSSe et proaeimus a Pompei - consul creatus

esse.

94쪽

gilius 1 primum, deinde Tibullus 2 Ρropertius 33

saepius usurpant. Ιm Vel in prosin orationis scriptoribus, ut Valerio aximo 4 et Vitruvio *, idem interdum reprehendas. Quam orationis pravitatem haedrum Vitasse haec sola, ethaedri opere excepta, satis comprobabunt exempla:

QUIS. - 3 2, 1 mentini quis me saxo petierit. 13, 14 Apertum est quis non possit et quis fecerit. pil. 32 qui sint, requires. 5. 2, 7 Sentiat quos itemptarit. QUALIS. - . 5, 38 En hic declarati les sitis judices ΑΝ - 1. 23 4 tentans, citi posset capi. 4 5 Interrogavit an bove esset latior. 4 9 6 rogavit esset an dulcis liquor,

ν Tum quoque a sincera latinitate dessectunt qui Phaedri aetate, imo ante ejus aetatem ScripSerunt, cum conjunctionem dum minterea dum cum subjunctivo modo efferunt quod non modo apud Tibul-

l AEn 6 614 ne quaere doceri tuae forma viros ortu-nme mersit. 2 2 4, 17 Nec reser qualis - versis Luna recurrit equiS. 3 1 2 9 Aspice quo submittit Μuellem submittat humus formoS coloreS. Alibi subjunctivus juxta indicativum invenitur, ut in his versibus: 3 8 164 29 spice quid donis riphyla invenit amaris Arserit et quantis nupta Creusa malis 28 30J, 29 canere ut Semela est combustus, ut est deperditu Io, Denique ut adar ius tecta volarit aviS. 4 4 3 praef. referendum Si quantopere, Summoti sunt. 5. 7, exi a jam patebit quam multa, superavit Car. Halm SuperaVerit). . , praef. recordemur quibus de ausi aut absoluti sunt aut damnati. s. 8, 1 l. Praef. 5 2 praes pag. 33 quemadmodum ab his sum institutus exponam.

95쪽

tum 1 in Ovidium 23, Valerium aximum 33, Verum otiam apud Virgilium 4 Liviumque 5 invenitur. Phaedrus autem boni sermonis legibus obsequitur, qui indicativum adhibusrit:

I. 0, 6 Dum loquitur, ipsum accipiter rapit. 11 9 Quae dum pavente exitu noto petunt, indiliguntur. 2, 5 Dum Lαudαι cornua - subit conterritus 13 9 Dum vult vocomOStendere, emiSit caSeum. 24, 1 dum vult imitari, perit. CL 27, 7 31,2 3.7, 15 4 4, 2.

Hic locus qui a nonnullis admittitur

I. 4, 2 Canis per numen carnem dum ferret natans

ita insolitus os ut eum ejiciendum judicaverim nempe pro et dum s. Schem recto conjicit, cum , quod habet AnonymUS.

Y Denique ut Ovidius 6 Tibullus T ipsiquo

prosae rationis scriptores Velirius 8 Valerius

1 2 3, 10 αneret dum valle sub alta. 23 Pont 3 3 3 dum - referα- at lecta resero). 3 3. 3, 2 dum legationis mici fungeretur, a rege Gentio interceptus. 9. 12 2 dum sententiae diriberentur, conScendit. 4 G. 4 457 illa dum te fugeret non vidit. n. 10, 799sOeii sequuntur, dum ibiret. 5 Plurima exempla raeger indicat . p. 609. Cf. O. Rie-munn. 9. 223. 6 Am. 3 9 68 Et sit humus cinori non onerOS tuo. 7 2. 1, non audeα una Lanificam pensis imposui SSe

manum.

8 Vellei. I. 13, 5 non tamen dubites quin ... 2, 12 6 non hujus consulatus fraudetur gloria. 26, 3 non perdαι gloriam. 86, 3 non praetereatur Asinii Pollionis factum.

96쪽

A. De inflnitivo modo. ψ In hoc consentiunt poetae et Omnes ii qui post argenteam aetatem scripserunt, ut iunnitivo liberius utantur atque exempli causa, ubi subjunctivum cum cutis egregius quisque scriptor solet efferre, infinitivum usurpent. Merito quidem haedrum possis reprehendero, quod infinitivum cum hisce verbis conjunxerit captare 4 8 6 me captas laedere) merere 3 11 7

quod meruit sati); optarei 3 10 optem necare);

quoerere 3. Ρr. 25 eaeaggerare quoeritin suadere I. 15, 6 1h suadebat animo fugere). Illorum ero Verborum nullum est quin apud aequales haedro Scriptores, imo apud priores ita cum inflnitivo

adhibitum reperias M.

1 Alibi suadere cum istis construit 2 6, 1 suadet ut Scopulum Super illidat. 2 Captare. - Ovid. et 10, 5 Prendique et prendere captans Colum. 8, 1 agricola captans undique voluptates

acquirere.

Merere. - Ovid. . , 243 quam poenaS meruere pαti. 8, 42 merui perire 9 563 merere meo subscribit Sa Sepulcro. Trist. 5. 11 16 Quae merui viti perdere cuncta meo. d. Pont. 3. 2, 20 Sic appellαri non meruere molio Prop. 2.5 3 Haec merui ferare. Veli . . , 1 Solus HomeruS)appellari poeta meruit. - Val. ax. 9. 3, 2 occultari non

merentur.

Optare. - erent Andr. 4 5, 2 inhonesto optavit parere hic divitias potius quam in patria honeSte pauper ViVere. -

97쪽

Ιnsolentius quidem cum his duobus vocabulis causa delector Inflnitivus modus construitur:

3. r. 6 Non απια est manibus id tangi tuis. 5. 3 9 Quae delectaris bibere humanum Sanguinem.

Ideo ero aliquatenus excusandus est haedrus,

quod et alibi se ipso corrigit dicitquo

En, ait, hoc unum eSt cur ἰαborem alidius I. 11 4,

et, quam in haedro reprehendimus, dicendi ratio apud priores aequalesque invenitur nempe ut substantivum nomen causa, Virgilius ac Tibullus

En 10 90 Quae caus fuit consurgere in arma Tib. 3. 2, 2940 dolor huic laus perire suit,

ita Verbum delector , oratius cum inflnitivo modo construxit

Ep. I. 16 32 Vir bonus et prudens dici delector. Virg. AEn 6 50 Quis tam crudeles optavit sumere poenaS' Ovid. . 4, 18 aliquis .... πια Sic fieri turpis. 3l6, visumque optαvit habere. s. 5 559. 10, 364. Quaere e - Lucr. 4, 1090 bibere in somnis sitiens quom quaerit 1111 contingere quaerunt. - Virg. En 4, 631 quaerens abrumpere lucem. 6 614 ne quaere doceri. 7, 449 quaerentem dicere plura. - ΗOr. d. I. 16, 26 mutare quaero triStia. 37, 22 perire quaerens. - Ovid. . l, 55 Si descendere quaeris. Τrist. 5. tristitiae QSam Si quis cognoscere quaerit. s. Her. 12, 175. m. Ι 8, 5 l. adere. - Cic. de r. I. 59, 25 nemo suaserit studiosis dicondi adolescentibus, hiStrionum more elaborare. Virg. G. 4, 264 Galbanos suadebo incendere odoros. - Ovid. Μ. 10, 688 iter longum requiescere suasit. 15 650 non emittere Opem nec numina tradere suαdent. De verbis similiter cum insulitivo constructis vide Draegeri historicam Syntaxin V. p. 300, Sq.

98쪽

- 72 Adde quod ubi sinceri sermonis legibus Phaedrus inservit, ibi nonnunquam aequales infinitivum modum insolentius usurpant. Non enim, ut Ovidius 13. infinitivum cum Verbo Drare , sed, ut optimi Scriptores, Sub unctivum modum cum ut adhibet

Non sicut Tibullus 2 et Ρropertius 3), cum verbo

c timore u infinitivum, sed cum et ne v conjunctione subjunctivum modum

4 18, 18 Timentes aliquid ne simile accidat.

ν Etsi cum verbo jubere , Cicero ipse semel atque iterum subjunctivum modum construxit, id nihilo minus reprehendendum esse judicaverim d). Ita quo ea re laudandus est Phaedrus quod non, ut

Horatius 53, Virgilius 6), Ovidius T), vitiosam

illam dicendi rationem admisit, sed Secundum grRmmaticae logos infinitivum cum accuSatiVO casu Semper adhibuit:

I. 1l 12 Asinum ubet vocem premere. - 14 9 bibere l), 6 413 urbesque propinquae rαvere-ire. Cf. Virg. Eoi 2 43 a me illos abducere-orcit. En 6 313 Orantes primi

transmittere curSum.

2 Ι. 4, 21 Nee jurare time. 3 I. 14, 20 nec timet Ostrino-subire toro . - Cf. Hor. 9.Ι. 5, 2 Nec modica caenare times tu omne patella. - OVid. Pont. 3, 1 119 quid adire times' 4 Cf. advig. 3. 390. 5 Sat. I. 4, 12 Sive jubebat ut facerem quid. 6 Ecl. 5, 15 jubebo ut certet AmyntaS. Tim. 4, 111 jussi nocte venires. 8, 924 in praecordia condαι ube. 11, 7 jube Ceycis imagino mittat somnia. Cf. Λm 1 4, 29 11, 19; Λrt. m. Ι. 50T; Fast. 4, 25'3.

99쪽

- 73 jussit ipsum posito praemio. 3. 10, 22 dormire mater nαtum

γ Quam licenter poetae cum infinitivo adjoctiva nomina conjungant, qualia et doctus, indoctus, docilis, indocilis, patiens, impatiens, potenS, impotens, bonus, utilis, etc. , neminen praeterit 13. Imo nonnulli eorum, qui post Augusti tempora prosa oratione sunt locuti 2), eamdem licentiam saepius admiserunt. Cujus Vitiosae locutionis ne unum quidem exemplum apud Ρhaedrum reperias. 3 Quid, quod post ea verba, quibus inest notio sermittendi, qualia odare, donare, tradere, dedere, committere , aequaleslhaedro scriptores, interdum etiam priores 3 infinitivum modum adhibent, Phaedrus autem, ut optimus quiSque Scriptor, participio in iis dosinente utitur lΙ. 14, 16 Cui calceαndos nemo commisit pedes. 3l Qui se committit homini tutαndum improbo.

ε Quid, quod aequales haedro poetae ipsi quo

prosae orationis scriptores cum Verbis motum indi-

1 Cf. Draeger 2 p. 70, Sq. 2 Exomplo sit Valerius aximus praes cognosci utilia 6 8, 5,rduum dignosci. 7. 3, 6 regi diffluitis gens). Exemplo sit quoque Vitruvius m. 1, p. 135 timidiores serro

resistere.

3 Virg. n. I. 65 tibi et mulcere dedit uetus et tollere vento. 523 novam cui condere Iupiter urbem-dedit. Cf. 5, 217 30 et ...Hor Sat. 2. 3, 191 Di tibi dent classem deducere. Ovid. . , 619 cui saepe dedisti ferre tuos arcus Trist. 3. 5, 21 Di tibi tribuant defendere SemPer.

100쪽

cantibus infinitivum modum 13, Phaedrus autem, quod quidem bonae latinitati convenit, supinum Semper conjungit l

Ι. 16. 1 Fraudator homines cum Mocat sponsum improbos. 2. 4, 14 Simul aeteris pastum. 4. 18, 1-2 Canes legatos olim misere ad Iovem Meliori vitae tempus orαtum SUM.

ζ Non admodum pura est Phaedri oratio, cum in ea, quae infinitiva Vocatur, Verborum comprehensione personale aut demonstratiVum pronomen, quod langitur subjecti partibus, omittitur:

I. i. 8 Cogit sol miseras arida sede emori nos emori . 4. 18, 3 Non veto dimitti, verum cruciari fame m eos dimittit. 3. 3. 7 Pertinere ad domini respondet caput m ιwepertinere).5 Pr, 3 Auctoritatis esse scito gratia mino eSSe).9. 5 Qui doctiorem emendat, sibi dici putet m hoc dici).

Illa vero subjocti ellipsis, ut parum sano Sermoni consentanea est, ita saepius Vel apud bonos scriptores 2 occurrit. Praeterea non sicut plurimi aequalium usque eo Noster procedit ut, cum idom sit subjectum infinitivi et verbi regentis, infinitivo solo utatur atque infinitivr praedicatum in nominativo caS adhibeat.

1 Virg. En 1 527 popuIαre penate Venimus. - Prop. 1. 6, 33 Seu pedibus terras Seu pontum carpere remi nia. 20, 23 processerat suaerere fontis aquam 3 8 16J, 17 mittit

me quaerere gemmRS.