장음표시 사용
441쪽
tibus pyramidalibus, ut supra dictum suit, quandocunque magis longa quam lata apparebat. ista & alia deducere licet ex eadem narratione , quibus imaginem non transversam iuisse demonstretur . Si enim trant versa fuisset , Neistomus in optiris tam ver satus, admiratione captus non fuisset, ut se fuisse testatur , videns ejus lonstit dinem tanto latitudinem superare ἱ quod eis phaenomenum obvium , & quod facile per vulgares Refractionum leges explicetur. Etiam locus ille, in quo eicit, quod in hoc experimento Resraelioves Radiorum incidentium aequales erant Refractionibus Radiorum emergentium , rursus evincit quod memorata oblonga imago erat non transversa sed parallela. Nam fieri non potest , ut imaginis transversae longiis tudo tanto latitudine maior sit , quin illa: duae Refractiones valde fiant inaequales; ut computatio inita secundum vulgares Refractionum leges , & experientia conspirantes testantur . Quapropter immerito Neistonus Patrem Paries incusat pag. 4 I. Transactionum , & pag. 3 r. hujus quasi hallucinatus esset , dum duas nasce Refractiones valde inaequales pag. 488. Transactionum , & pag. 3α huius posuit . Siquidem Uir ille in opticis eruditus optime perspexit, quod die sereno tanta longitudinis & latitudinis disparitas accidere non pollet, nisi duae illae Refractiones pariter valde dispares fierent. Hi duo loci, inquam, primo addi possent , & ampliore explicatione donari, si opus esset. Quod cum necesse non sit, te amplius in his detinere desino.
Consideraιιones in ea, quae superius reposta fuerunt, una cum quibusdam monitis de ratione rem insituendorum experimentorum controversorum . missaia Essitorem e Cantabrigia A. D. decimum tertium Mensis Novembris An. I 85. Ibidem . pag. Io .
DOMINE.CUm a te mihi ostensae fuerunt secundae Lini litterae, memini me dixisse, quod
responsonem scribere arbitrabar negotium inutile ; quandoquidem disputatio non erat de ratiocinio aliquo , sed de hona fide mea In reserendo experimento quodam , cuius eventum ille negat futurum , qualis in mea edita Epistola deicti plus est . Haec autem disputatio verbis dirimi nequit , sed experimento rursus im
Intelligere nequeo quidnam Linum sesellerit ; sed suspicor illum hoc experimenis tum non fecisse postquam meam Theoriam legit , sed niti veteribus notionibus , suibus se imbuerat antequam illi iniecta fuisset aliqua cogitatio observandi figuram imaginis coloratae. Quapropter eum rogo, ut, antequam responsones iteret , semeIilluci tentet, ut sibi ipse satisfaciat, & quidem hoc patio . Accipiat aliquod Hisma , & illud ita collocet ut Axis eius an3ulos rectos cum Radiis solaribus constituat, & in hoc situ illud ponat , quam-maxime poterit, Pr pe foramen, per quod Sol obscurum Cubiculum irradiat, quod foramen Pisi crassiotiem, circiter, habere debet. Deinde lente Prisma circa Axem suum convertat,&Videbit Colores moveri per oppositum parietem, principio quidem illum locum versus , ad quem ferretur dires a Solis linea si Prisma abesset , deinde vem retroversum . Quando Colores sunt ad amussim inter hasce duas oppositas motiones , hoc est,
442쪽
est, quando sunt quam-proximi loco, ad quem directi solares Radii tendunt, tune Prisma immotum detineat ; tunc enim Radii aequaliter ab utroque Prismatis latere refringuntur . Prismate hunc situm occupante , Colorum figuram observet , quam comperiet , non rotundam, ut contendit, sed oblongam , & quidem eo magis ob longam , quo maior est ille Prismatis angulus, quem reflectentia plana comprehendunt , quoque remotior a Prismate est paries, in quem Colores incidunt ; Colore, autem rubeus, flavus, viridis, caeruleus , purpureus , ordine dispositi , ab altero figurae latere aliud versus non tendunt, ut secundum Lini coniecturam, sed ab una ad alteram extremitatem; & longitudo sgurae ad Prismatis Axem parallela non est , sed transversa . Hoc pacto ego experimentum institui, quod felicem successum nousortietur nisi dies serenus si , & nisi Prisma positum sit ad seramen ipsum , aut saltem adeo prope illud , ut Solis Lux , quae per foramen transiicitur , per Prisma etiam ita trant meare possit , ut sub rotunda serma appareat , si papyro , statim ae Prisma transgressa est, intercipiatur . Cum hoc periculum secerit Linus , ulterius, quaeso , trans re dignetur , & illud instituat , quod appello experimentum Crucis . Quando enim haec tentaverit , quaecum neget, perspicio eum illa non tentasse, ut erant tentanda, arbitror quod animus eius expletus erit.
Memim , quod, post tres aut quatuor dies , ex quo mihi copiam fecisti legendae secundae Epistolae a Lino lcriptae , ea de causa ostendi primum ex his duobus experimentis nobili illi Uiro, quocum eram tum, cum tu mer ob idi plum, visum venisti; dum vero huic experimentum istud ostenderem , venit A. H. Regiae Societatis Membrum ) cui pariter illud monstravi . Et meminisse potes , quod R. H. ante hos duos aut tres annos, in litteris lectis coram Regia Societate atque ad me missis, testimonium dixit tum pro hoc ipso experimento quod Linus in dubium revocat, tum pro omnibus illis , quae continentur in mea prima de Coloribus Episto la, ut de experimentis quae ipie secerat; & cum Linι litteras legisti in ejusdem So. cietatis consessu, & dignatus es rogare, ut haec experimenta coram Societate iterarentur , R. H. de illis verba fecit tanquam de rebus in controversiam non reum candis . Sed si nondum coram illa fuerunt instituta , & Sociorum aliquis , homo Lino certus ac fidus , de iis dubitat , me ad nutum haec experimenta ostensurum polliceor, ubi adeo selix ero, ut saepius Regiae Societatis conseisibus adesse possim; neque rem intricatam suturam spero , siquidem perfici possunt , quanquam non tam bene , etiam Cubiculo non obscuro , & uno horulae octante . Licet , si LAnus ea negare pergit, Optarem ut fierent antequam Opportunitas serat ut apud eos fim
Excerptum ex Dissola Gast, nil ex Lini nuper mortui Discipulis ad Mitorem distis A. D. decimum quintum Mensis Decembris An. ivue. Leodii , in qua continentur sequentia υerba , ad qua spectare videtur sequens Neuvioni Disola , quocum fuerum
Ibidem. pag. 3m. marg. Saepius experimentum memoratum tentavit Linus, nuper mortuus, &plures ad illud videndum appellavit , & non aegre ostendit omnibus illis , qui, aut sorte in ejus Cubiculum venerunt dum illud conficeret , aut vel minimum illius perspiciendi desiderium testati sunt ; ita ut, quod ad experimentum attinet, hinc Ne-
no, nobis inde par sit confidentia , quibus plane persuasum est , quod difficile stabit Neistoni experimentum , nisi sorte diversa pone adi Prismatis ratio , aut for Pars II. Y -
443쪽
minis amplitudo , aut aliqua similis circunilantia pariat discrimen , quod intra nos
i - Ibidem. pag. IIS EX G uinii litteris suspicari quis posset Linum experimentum instituisse alia , ac ego, ratione; quapropter expect ibo donec ab eius Amicis iactum fuerit eci modo. quo nuper faciendum esse sgnificavi . Ad quod experimentum perficiendum prodelle poterit seire quod Prisma plures imagines ministrat . Harum prima est o longa & Coloribus di itine a , de qua verba facio ; & Me duabus tantummodo Re-
flexionibus obtinetur . Altera fit duabus Refractionibus , Sc una intercedente Resse-xione; atque ea longa eli ac Colorum expers, si anguli Prismatis accurate sunt aequales ; erit autem Gloribus praedita , si anguli ad uasim reflectentem sint inaequalest, & quidem eo magis in ea Colores apparebunt, quo magis anguli illi sat ina quales , sed etiam eo magis a rotunda figura discedet , nisi tamen anguli maxime sint inaequales . Tertia imago conficitur unica Reflexione , ia haec semper rotundati Colorum exsors . Dum taxat autem timendum est ne per errorem fecunda loco prima habeatur. Sed alia tamen ab alia discerni potest, non solum, quia prima eli longa vividisque Coloribus picta , sed etiam quia altera altero modo movetur . Etenim , dum Prisma semper easdem partes verius circa suum Axem convertitur , Iecundi & tertia celeriter moventur, & semper ad easdem partes eunt , donec evanescant prima vero lente movetur, & semper lentior fit, donec stet , deinde regreditur, & retroversum it semper velocius, quousque evanescat in loco illo, in quo
Si Cubiculo non obscurato , Prisma statuunt prope ligneam senestram , in aperta Solis Luce , ita ut Axis Prismatis rectos angulos cum solaribus Radiis constituat , & deinde Prisma circa Axem suum convolvant, fieri non potest Quin primam im dinem conlpiciant ἰ sua inventa , papyrum his aut ter in se replicare posIunt , illamque circa meditullium perterehrare foramine lato circiter Iertiam, aut tres qua
tas pollicis partes , & ponere statim ante Prisma , ita ut Sol per foramen hoc in Prisma Radios suos conjiciat ; tunc autem, Prismate retento & firmiter fixo in eos tu in quo imaginem stantem & immotam praehet, si imago directe cadit in oppositum parietem sive papyrum a Prismate remotam quindecim vel viginti pedibus,
vel etiam amplius , imaginem videbunt oblon ea facie , eiusque extremitatem alteram Color mlκus , alteram purpureus , meditullium autem viridis ad caeruleum vergens occupabunt . Et si Cubiculum , quam- maxime pollum , obscurum reddunt aulaeis obductis aut alio quocunque pacto , sic Colores valde conspicuos o,
Haec ita singulatim sum persecutus, ut quicunque tandem, in cuius manibus inciderit Prisma, misit nulla difficultate & labore, experimentum illud instituere. Quod postquam hoc pacto consecerint Amici Lini, progredi possunt ad illud repetendum in obscuro Cubiculo , cujus lignea tenet ira perforata fit. Tunc mittant, quaeso . descriptionem in qua singulatim N perspicue narrent rationem , qua illud exsecuti suerunt. Rem etiam mihi iucundam facerent, si me docere vellent quo pacto Linas hactenus b c tentavit , ut, quid contra me facere possit , animadvertam.
444쪽
Pecabaris reo fio Itbaci Novioni ad Epistolam Francisci Lini editam fis Num.12 I. ρα . 49'. Trausis. , pag. 33. hujur de experimento pertinente ad novam doctrinam de Luce N Gloribus . Hane responsionem complectebat, ν Disola ad Editorem data Cantabrigiae A. D. undetracesimum Men is Februari An. I 67 L. Trans. Phil. 23. Mensis Mart. An. I 676. Num. I 23. pag. 316.
EX Lini, Epistola, cum eam legissem, quindo tu mihi illam legendam praebuisti
Londini , nihil aliud retinere potui , quam , in genere , Lintim inficiari, quae ego amrmaveram , quapropter nuper nihil peculiariter aut sinsi l latim reponere licuit ; sed cum illius iterum perlegendae facultatem in Transactionibus habuerim , vidi quod ille tibi suadere vult descriptionem experimenti huius a me suffectam neque cum meis editis litteris , neque cum experientia consentire : quapropter , Π quis , qui hasce litteras non legerit , silentium de hac re meum pro consessione accipiat, non extra rem duco nonnulla ad te perscribere, quibus ad haec respo
Ait, quod dum eum certiorem facis, quod , primo, dier erat ferenus ciam tericulum initum fuerat. Secundo, quod Prasma ita prope Dramen attingebat, ut noctus Δ- varicandi locus Luci relictus fuisset . Tertio , nou imago non parallela erat ad Prima- νιν Axem, sed transversa; quod, innuam, δε nsertiones has comparemus primae hujuς experimentι ennaratimi a memet- ipso stristae in Philolophicis Transactionibus Num. . pag. 3o . , Transact. & pag. 3. & seq. hujus , identer consab.t ilias a mmitti non posse, M se Irontifus adveois pugnantes cum iis , quae in Alia narratιone traduntar . Rationes , quibus innititur, hae lunt. Primo, quod ego dixeram , quia extemitates imaginis colinatae videbantur semicimcularer, id quia, dicit ille, nunquam aeriit , eum res es aIiquo ex ιribus hisce modis. Atqui id est me , non contra memetipsum , sed contra experientiam , in tugnam adducere: etenim experimentum ibi descrillitur tamquam successu gaudens, ὀum res
omnibus illis tribus modis se habent ; & etiam nunc assimare pergo id eventurum esse . Alii experimentum ineant & iudicium ferant. Αiserit insuper, quod Proma situm es ad aliqtiod a fornmiue intervallam in Ichemare exsterimenti Num. 8 pag. 4o9 I. Transact. 24. huius Fig. 7. b. II. P. Sed, quid inde Schema illud ad demonstrationem pertinet, non ad experimentum, & demon strationi inservisset etiamsi hoc intervallum vicies majus. polii um sitisset, quam est. In schematibus experimenti Num. 8o. ρος. 3oZ6. Trans. a . huius Fig. 2. Tas. I. in atque Numeri 81. pag. 3or 6. Trans. Σ huius Fig. q. Tab. II. dclineatum est prope soramen , & latis prope in Schemate Num. 8 r. pag. 4otii. Trans. 12. hujus Fig. S. Tia. II. Sed Lino placet oculos occludere hisce Figuris , & eligere Tiguram demonstrationis, & quidem Figuram, a qua foramen prorsum abest . Etenim Schema Num. . pag. 4 9 i. Vide Figuram I. Tab. Iι. ejuscemodi est , & in eo tantum non est Radiorum interVallum ad G L , ut foramen , si delineatum esset , ibi poni non potuisset, & eos tamen comprehendcre. Sed si statuere volumus foramcn ad at, ubi Radii sese deculsant; nihil tamen inde conficietur, quandoquidem intervallum x G, sive x L est , circiter , dimidiata latitudo lateris Prismatis LAC quod , opinor , non aequat vicesimam partem intervalli, quod cundum eius conjecturam re
quiritur . Tertio addit , quod alia dedueere licet ex en i m narratione , quibat imuinem muiro ergam Diste i monstretur. Si etenim tran eris fui ci , Nevvlonus in opticis
445쪽
ram versatus admiratisne captus non fuisset , ut se fuisse te tur videns eius longitudinem tanto latitudinem superare ; q uod es phaenomenum ομium , o quod facile pervulgares Refractionum Leges explicetur . Sed e contra, potius dici potest , quod , si imago parallela suisset , nunquam admiratione captus essem , illam videns tanto magis longam quam latam; est enim phaenomenum maxime obvium , & nulla indigens explicatione . Etenim illi , qui communi sensu non carent perspicientes totum Prisma , aut fere totum Radiis illustratum , nonne expectabunt in pariete Lucem eadem praeditam fisura oblonga , quam habet dum e Prismate egreditur P Itaque Linus , dum ratiocinium suum confirmare vult me dicens in Opticis valde peritum, illud destruit . Sed , quoniam dicit Longi dinem imaginis me nulla admiratione incere debuisse, s imago fuisset tran resa, cum id sit istae obvium , O quod facile per vulgatas Refractionum leges explicetur. Age, quilibet sumat experimentum integrum , quale a me traditum fuit , hac videlicet Lege , ut Refractiones ad utrum oue Prismatis latus sim aequales , & inter se conciliare tentet illud & vulgatas Refractionum leges . Contra hoc fieri non posse inveniet a me demonstratum fuisse in mea ad Patrem Pardies responsione Num. M. pag. g I. Trans. Denique objicit, quod uos ille, in quo dico quod in hoc experimento Refractiones disrum emergentiam aequales erant Reseactionibus Radiorum inridentium, Num. SO. pag. 3 7. Trans , & pag. a. huius , γ russus evincit imaginem oblongam fuisse parallatam . Veruntamen haec ipsa assertio satis probat me contrarium intellexisse, quia est valde a proposto aliena, cum accipitur de imagine parallela, & valde necessaria, cum de transversa. Quapropter quae subiicit de Patre Paries, omittere poterat , pretiertim cum doctus ille Vir orationem meam de transversa imagine intellexerit . & meis responsionibus acquieverit. Hactenus ad Lini Epistolam respondi . Nune , ut eiuscemodi suspiciones ab ejus Amicis auseram , si illis non suffcit mea meae sententiae declaratio, afferam non nullos alios locos ex meis litteris , quibus cognoscere possint , quomodo quae dixi
de saepius memoratis tribus hisce circumstanti is, ab initio fuissent intelligenda. Ouod ad Diem pertinet , ubique aperte dixi , quod experimentum factum fuerat in Luce solari, & in Num. 8o. pag. 38 . Trans. & pag. a. huius , quod ima inis latitudo, iuxta mensuram , Solis Di ametro respondesat. Sed, quia me falsum
rise contenditur, rogo quomodo experimentum . quale narratum est ubi illud voco
Experimentum Cruris, perfici possit die nubilo. Si enim experimentiam Crucis , cui totus innitor, factum fuisse nequit die nubilo, extra rem est de die nubilo verba facere in primo experimento, quod tantummodo ad hoc introducit. Quo s contenti non sunt, consulant Transactiones philosophicas Num. 8ῖ. pag. 4Cco. & pag. 3i . huius, ). Ibi et enim dico quomodo, Lente ad Prilma applicata redii lineae extremitates oblongae imaginis fiant magis distinctae, quam cum Lens adhibita non su rat . Quod accidere nequit , eum adest fulgens Lini nubes. Uentamus ad Prismatis postionem. Tibi dixi, Num. So. pag. 3 6. Transi, &pag. r. huius, quod esO Lucem in obscurum Cubiculum ingredientem Prumare excepi, & pa . 3α . Trans . , at pag. 3. hujus , quod lignea fenestra Ioram ne terebratur , Y Luic foramini aptatur prisma s atque pagina proxima , quod ABCrepraesentat Prima prope foramen F lignea fenestrae E G: & iuxta haec prope foramen in Figura delineatum perspicitur . Pariter pag. ῆ 7. Trans. , & pag. I. hujus , )dico quod imago a foramine vel Primare dilabat viginti duobus pediatis ; quod in idem recidit ac s dixissem Prisma, puta, Prismatis latus soramini propinquius, maue distare ab Imagine ac foramen ipsum, & idcirco Prisma & foramen esse quam-Proxima . Et pag. 3o78. Trans. , & pag. a. huius , ubi pro lignea senestra
adhibeo asserem solutum , te moneo expressis verbis , quod asserem collocavi satim
Hs Pri mn . Omnes hi loci in ipsa mea prima Epistola de Coloribus agente leguntur. Quis igitur credere posset, quod aliquis, qui lianc Epistolam legerit, suspicaretur me Prisma posuisse ad aliquod notabile a foramine intervallum , nedum ad tantum, quantum Linus supponit. Nunc
446쪽
Trans, & pag. 3o. hujus, ubi utor duobus Prismatibus se decussantibus , dico
tibi totidem verbis imaginem ad utrumque transversam fuisscte angulo quinque &quadraginta graduum. Item computatio Num. M. Dag. 3O T. Trans. , & pag. χω.
Et seq. huius , intelligi nequit, nisi imago parallela fingatur . Sed neque meae de diverta Reseangibilitate notiones alio pacto possunt intelligi . Etenim in Lini sup
sitione Radii , qui tendunt ad duas imaginis extremitates , aequaliter sunt refracti. Quod ad Colores spectat, rubeus, juxta meam descriptionem, alterum imaginis exintremum occupat , alterum vero caeruleus , quod locum habere nequit nisi in transiversa imagine . Quod etiam demonstrari poteit ex iis , quae narro Num. M. pag. go 6. Trans. , & pag. l. huius , de oblonga imagine, quae in orbicularem mutatur contraria secundi Prismatis Refractione, & quae explanantur in Num. 8q. paet. 4o6 I. Trans. , at pag. 17. hujus, . Nam haec non possunt evenire in parallela Lini imagine e quapropter, si ad haec Linus animum advertisset , nunquam in hanc cogitationem lapsus esset. Haec , arbitror , lassiciunt , ad tres memoratas circumstantias in apricum proserendas; ti , harum singulas evicisse satis est ad scrupulos omnes eruendos . Itaque Lini Amici nullum locum habent verendi , ne monita , quae nuper iis misi de ratione periculi ineundi, diversa sint ab iis , quae ipse ab initio secutus sum , neque de ulla re solliciti debent esse , quam de experimento recte conficiendo . Attamen. quoniam G coinio libuit inlinuare me mihi non satis conliare dum viam inititueniadi experimenti monstro, moletium . non ducam , omnia quae de hac re dixi, in certa capita distribuere , & indicare ubi unumquodque caput reperire liceat. Primo , de prismate habente angulum sexaginta , aut quinque & sexaginta graduum, circiter, agitur Num. 8G. Pag. 277. . Trans. , & pag. r. huius de 3o s. Trans. at 6. huius . Si anguIus esset lexaginta trium, circiter , graduum, ut illo Prismate, quo me usum dico Num. 8o. pag. 3O77. , & pag. r. hujus, omnia comperirentur ad amussim succedere secundum descriptionem a me ibi traditam. Si vero esset maior vel minor, veluti triginta , quadraginta, quinquaginta . aut septuaginta graduum , Rcfractiones essent proportionaliter maiores vel minores χ& idcirco imago longior vel brevior . Si Prisma seret , quam-proxime , aequi lacerum , qualia passim esse reor in omnibus regionibus, ut in Britannia, maximus angulus adhibendus est . Sed cavendum, ut ita disponatur Prisma, ut Refractiones
fiant a duobus Planis maximum angulum hunc comprehendentibus. Dum nonnu
la, quae sunt in Lini epistola, considero, fere eo ducor, ut suspicer illum in hoceri asse, quod credide it imaginem aeque longam exorituram ex parva Restactione , atque ex magna ; sed cum hic error tantus sit , ut in Virum in opticis versatum cecidisse credi non possit, nihil affirmo, sed haec tantummodo G eoimo indico , vi omnia ponderare possit . Secundo , hoc Prismate parato , ita locandum est , ut eius Axis rectos angulos cum Radiis constituat, Num. 84. pag. 4O9I. lin. I 8. I9. Trans. , sed pag. m. huius . Exiguus error circa hoc , effectum , quod Sensibus nosci possit , non im
Tertio , Prisma sic aptari debet , ut Reseactiones , quae a duobus elut lateribu fiunt , sint aequales , Num. 8o. pag. 3 7. ITrans. & pag. r. huius id quomodo expedite fieri possit convertendo Prisma cirea seum Axem - & immotum illud lis endo , quando imaginem inter duas contrarias motrones stare conlpicis, tum e plicatur in ultimis meis descriptionibus, tum innuitur in anter ei Numero M. pag.
3 7. En. 34. 31. 36. Trani. & pag. 2. hujus . In hoe etiam si parvus error ace,
Quarto, soraminis diametrum statui quartae pollicit partis Num. M. pag. 3 7. Trans . , ac pag. r. hujus , prope quod posui Prisma , de etiam adeo prope ut esset contiguum c ibidem ). Ueruntamen haec omnia sollicite dc religiole seruare ni
447쪽
hil est necesse . Foramen potest esse alicuius alterius amplitudinis . & Ptisma ad aliquod a seramine intervallum , dummodo res ita sint dispostae , ut Lux sub r tunda figura conspiciatur, si, statim ac a Prismate egreditur, ad rectos angulos interci latur. Sed, neque dies est anxie deligendus. Clarissimus quisque optimus est ;sed si qua nubes adesset, non inde multum detrimenti acciperet experimentum, dummodo Sol distincte per nubem eluceret. Hisce hoc pac o dispositis , Lux refracta ad rectos angulos incidens in parietem vel papyrum ad viginti pedum intervallum a Prismate, aut amplius , oblongam ha-hebit faciem, eritque ad Axem Prismatis transversa , eiusque extremitatem alteram Color rubeus, alteram vero purpureus tenebunt, atque illius longitudo, quinquies, plus aut minus pro Refractionis quantitate , latitudine maior erit , latera eiusdem erunt rectilinea, & extremitates confusae , sed quae semicirculares videantur. Quapropter spero iuturum , ut Lini Amici non diutius in incongruis cogitationi bus haereant, sed experimentum tentent , ut Gas inius est pollicitus. Atque, cum tibi G coinius dicat , quod , quoniam experamentum inum es institum o admiramdum , quoniam, praeterea , ducis ad nova intices principia , qua communibias atque receptis stini ainino, difficiis erit de ιilius veritate persuadere, danec omnibus ita sit manifestum , ut pudor si illud inscias ire : si hoc experimentum tam insolitum exitii mat , potest habere privilegium reddendi id adeo manifestum , ut pudor si illud inficias ire. Etenim audeo affirmare, nullum, poli ejus telliinonium, de eo dubitaturum . Neque dubito , quin ad experuncatum hoc perficiendum perveniat ; est enim tam planum atque facile, ut mente complecti nequeam quam viam inierit Lia
Dat. Cantabrigiae ad diem vicesimum nonum Mensis Februarii, Anti. r67 L.
Disola data Leodii pertinens ad Neuvioni experimentum de Spectro colorato, continens nonnullas exceptiones mi eius Theoriam de Luce & Coloribus. Trans. philos. 23. Mens. Sept. An. I 676. Num. 128. pag. 692.
CUm Gascianias , acceptis humanissimis litteris tuis datis A. D. duodevicesimulis
Mensis Ianuarii , cum novis N isoni monitis , careret commodis ad experimentum secundum memorata monita conficiendum necessariis , me rogavit ut quod
illi deest supplerem . Quibus adductus plura tentamina conseci , de quorum exitu te monitum voloe, hisque subdam nonnullas exceptiones experimentis innixas in Neistoni Theoriam de Luce & Coloribus . Mei Prismatis angulus verticalis erat sexaginta graduum paries , in quem incidebat coloratum Spectram, a senestra distabat octodecim , circiter, pedibus ; diameter soraminis, quo lignea senestra terebrata erat, non multum aberat a pollicis quadrante, eamque diametrum, cum usus fuit, ad medietatem usque redegi, sed eventus , quod ad maximum experimenti momentum spectat, semper idem fuit. Utrum que prismatis latus, quantum quidem efficere potui, Refractiones aequales praebebat quae idcirco erant graduum octo cic quadraginta cum quadraginta minutis, computata refractiva vitri facultate secundum rationem sinuum ut T. ad 3. Prilnia a tenelliae foramine remotum erat intervallo , circiter , duorum pollicum I Cubiculum autem aeque erat Obicurum ac nox obscurissima , cum scilicet senestrae foramen erat Obstructum
Quod ad meorum tentaminum exitum pertinet ; semper comperi longitudinem
448쪽
imaginis coloratae transversae ad Prismatis Axem admodum eius latitudine mal tem , quotiescunque sereno die periculum aggressus sum: cum vero aliqua nubes sulgida fuit prope Solem , aliquando conspexi imaginem ad amussim , qualem Linus tibi descripserat, videlicet magis latam quam longam, praesertim cum inter Prismati foramen intervallum magnum intercedebat s quod experimetum cum receptis quoque Refractionum legibus conciliari posse non inficiabitur, puto , Nemeontis . Et lane, facile inter se conciliari possunt , tum duorum horum aes orum Uirorum observationes , cum observationes istae & Veritas ; quandoquidem pro longitudine imaginis ad Pril malis Axem transversae quando diei facies est perquam serena ,
dumtaxat pugnat Neistonus; Lιnus autem solummodo contendit majorem esse eiusdem imaginis, ad eundem Axem parallelae, latitudinem, cum sulgida nubes Solem Obducit . Ueruntamen . quod attinet ad ea , quae , p terra , tradidit Nemronus &oppugnavit Lιnus , sci licet , quod imaginis Coloribus distinctae longitudo quin is, latitudinis diametrum complectebatur ; ego 'uidem nunquam discrepantiam illam triplo diametri majorem inveni , aut , plurimum , triplo cum dimidio dum Re fractiones ab utroque Prismatis latere aequales conficiebantur . Hactenus de rebus
Veniamus nunc ad Minoni Theoriam de taee & Gloribus . Fateor pulchram seriem acutissimarum & sponte fluentium illationum ab eo contextam mini suisse, dum primo sua scripta legi , firmum indicium pro novae suae Doctrinae veritate ,
cum antea similem illationum seriem observassem in naturalibus veritatibus investigandis. Sed, quoniam hactenus non attigit nonnulla experimenta ad Refractionum negotium pertinentia, arbitrabar eorum prosecutionem suturam valde utilem ad melius huius assertionis veritatem detegendam . Etenim , prout novae huic Theoriae vel consentanea vel adversa comperiuntur, aut valde illam confirmare, aut prorsus destruere debent. En autem experimenta, quae ad Me delegeram.
Cum saepius animadvertissem formam rerum Micro scopio perspectarum, seu potius ipsius Micros copii , ) in punctum sere indivisibile redigi ; ninc arguebam duo
perexigua stulta serica , alterum coccineum, alterum purpureum, de re , si iuxta ponerentur, valde inaequaliter distincta apparere in Microscopio, secundum Ne toni Theoriam ; siquidem dispar Radiorum inde manantium Refrangibilitas efficere de-het ut Radii aut mecies coccinei Coloris occupent Retinam in ipso violaceorum Radiorum Foco politam, & ideo, ut non parum confuse videatur primum frustum, cum unum & idem coccinei frusti punctum plures Retinae nervos percellat . Attamen, quamvis saepius periculum iteraverim, nullam, quod ad hoc spectat, discrepantiam observare mihi licuit.
Secundum experimentum in aqua feci . Sumpsi regulam aeneam , cui plura serica frusta , rubea , flava , viridia , caerulea , atque purpurea illigavi, ac deinde ea potui in imo quaὸrato vase aquae pleno , a quo pollea recessi , ita ut neque regulam neque frusta Coloribus imbuta videre possem, nisi ope Radiorum refractorum . Iam , intelligebam me , si Ne toni doctrina esset vera , non visurum omnes memoratos Colores regulamque in una eademque recta linea ; quia , diversa divers rum Radiorum Refrangibilitas alios magis alios minus e loco movere debet . Uerumtamen re ipsa, eos iii aeque recta linea , ac ea , in qua visi fuisset regula nuda,
449쪽
III. Hoc experimentum prosecuturus , alteram Refractionem addidi primae illi, quam
aqua ministrabat, ita disposito meo Prismate, ut ad rectos angulos refractas sericorum frustorum atque regulae species reciperet quapropter , dumtaxat emergentes species Refractionem patiebantur. Sed eventus semper idem fuit ; semper serica fruita inulo per Prilma relpicienti in recta linea apparuerunt. IV.
Duabus hisce Refractionibus tertiam adiunxi Species Coloribus distinctas ita obliquato Prismate excipiens , ut refrangerentur cum ingredientes, tum emergentes .
At res , ut antea , etiam tunc successit , illis in rectam lineam dispositis apparentibus aQuo de experimento certior essem, ne sorte praeconcepta opinio, inde nata quod serica frulla in recta linea iacere noveram, oculorum iudicium perverteret , quod nonnunquam eum Oculus de rerum perspectarum intervallis iugitat , accidere observaveram ) in Cubiculum advocavi aliquos , quorum nihil hoc intererat quique prorsus ignorabant ubi spectaret experimentum illud; cumque ab iis petiissem, nomne viderent regulam & frusta sub curvae lineae facie , negaverunt.
Deinde periclitatus sum Colores simplices, ut eos vocat Ne tonus Propos. U. ,& XIII., hae ratione. Duas imagines coloratas ita in parietem proieci , ut coccineus unius Color , & purpureus alterius unam eandemque rectam lineam H rietonti parallelam conficerent. Hos postea Colores per aliud Prisma sum intuitus, quos semper jacere vidi in eadem recta ad Horizontem parallela , in qua prius illos oculo nuὸo peripexeram . Atqui , secundum ea , quae docet Neistonus de Re-
frangibilitate in diversis Radiis diversa, mihi videbatur , quod Prismate iuxta oculum posito magis refringi debebant Radii purpurei quam caerulei , & quod idcirco uterque Color in eadem recta ad Horizontem parallela respici non debebat. VI. Aliud experimentum feci ad detegenda nonnulla pertinentia ad mirandum imaginis Coloribus distinctae phaenomenum , quod ingeniosae Ne toni Theorit de Luce & Coloribus locum dedit aeque ae Telescopio & Microscopio reflectentibus ab
eodem egregie excogitatis . Cum aliquoties suspicatus fuissem non solos directos Solis Radios, sed etiam aliam aliquam extraneam Lucem posse Met rum Coloratum emcere ; me detecturum speravi ope macularum solarium utrum vera esset ista su Dpicio, eas nempe in imaginem suam iam siem appello, introducens Telescopio post Uri ima posito. Sed, cum nonnullae suborientes dissicultates conatus meos irritos redderent , tandem excogitavi quandam detegendi quod volebam rationem , quam quis facilius actu exsequeretur ; ut in experimento sequenti. Assixi papyrum valde albam, in circulum, cujus diameter erat unius pollicis, corrotunὸatam , meae ligneae senellis , quam cum per Prisma respicerem , inveni imaginem coloratam ab illa in Retina mea depictam sere omnino similem et , quam Solis Radii in pariete descripserant , praesertim quando Lux aequaliter erat per totam papyrum diffusa . Colores quidem huius imaginis in ordinem ordini Colorum prioris contrarium erant dispositi ἰ quandoquidem coccineus erat altissimus , infimus autem purpureus, Quanquam languidus . Sed hoc admiratione non affecit me, qui in oculorum dissectionibus observaveram res aliter in Retina pingi, aliter
450쪽
vero perspici . Cum hoc pacto ma3is , quam antea , tractabilem reddidissem imaaginem , bonam spem concepi aliquid detegendi, ad ea pertinens, quae mihi propo
Igitur a mea prima suspicione non recedens firmiter Prisma collocavi , & FQ. ii. Tab. II. papyrum C super circulum chartaceum a b d ad summas eius partesimnendam curavi ; quo facto , violaceus Color , qui prius erat in d , & coccineuxipsuq C in Albedinem evanuerunt . Deinde memoratum circulum a senestra lignea removi, illumque in aperta fenestra posui sublientatum solummodo extremitate d; tunc autem, me vehementer obstupescente , Omnes Colores , quos jam videbam , locum in Retina permutaverunt , coccineo in infimum & purpureo in altissimum translatis; intermedii autem Colores vix discerni poterant. Atque hic, ut obiter dicam , notatu dignissimum est , quod per totam hanc observationem perspicue vidi Lucem utramque , purpuream & coccineam , esse pellucidam ; siquidem mihi per ambas transpicere nonnulla licebat , & nominatim , turres ubi campanae appenduntur , quae sunt e conspectu meae senestrae . Unde conficitur , Colores holce , magnam partem, oriri ex proxima Luce. Denique, rursum ita collocavi circulum papyraceum , ni dimidia ejus pars b senestrae ligneae haereret , reliqua vero pars a in apertam Lucem versaretur . Quo facto 1 semicirculus a terminatus apparuit , superrus Colore violaceo , inserius autem coccineo ἰ at alter semicirculus e contra , superius coccineo, inserius violaceo . Hinc tequentes illationes conficio. Primo, quia non solum Lux , quam chartaceus circulus rei lectit , sed etiam illa, quam reflectit aer ambiens, multum agit in coloratam imaginem , & praecipue quod attinet ad Colores violaceum coccineumque , Quapropter , in posterum fortasse non mirum videbitur, quod Spectrum Coloribus ornatum tam longum in pariete appareat . sis tantum quod non sit latius. Secundo, quod, si fulgentius corpus post Solem esset, maxime verisimile est Coi res Spectri dispositos futuros ordine illi, quem nunc servant, contrario . Unde Tertio, sequi videtur, quod ordo nunc a Coloribus servatus nascitur, non ab intrinseca Ruransibilitati proprietate , quod tonus contendit , sed a fortuitia&extrinsecis circumpositarum rerum circumstantiis etenim, prout corpus post cha taceum circulum erat aut eo lucidius aut obscurius , omnes diversi Colotes stum
Deinde periculum institui pertinens ad ea, quae docet Ne tonus de coloribus primigeniis, ut in Propos. V. Foramen ligneae fenestrae obduxi tenui lamella eburnea, quam transiiciens Lux erat flava ; quae tamen in rubeam abiit additis tribus, quatuor, aut pluribus lamellis . Hinc videtur confici , quod Lucis Flavedo non est color primigenius, sed compositus ex rubeo , &c.
Meorum experimentorum nitimum refertur ad Nemrimi XII. Propositionem , in qua reddit rationem , sane probabilem , a suis principiis deductam mirandi phin meni ab H his relati ; videlicet , quod duo liquores , alter violaceus & alter ruinheus , quanquam quisque seorsum pellucidus esset, cum tamen iuxta ponebantur , evadebant opaci. Ruius rei ratio est , inquit Neistonus , quod, quoniam liquor alter solos Radios rubeos, alter solas ctruleos transmittit, uterque simul nullos transire
pi igitur duo pocilla vitrea , quorum landus erat levis & politus , e trumque alterum compleri Aqua Fons Colore cieruleo saturata , alterum vero oleo ex resisna terebinthina quod rubeo Colore erat insectum ; & omnia per liquorem illum caerulea, per hunc rubea videbantur ἔ cum autem hos liquores iuxta collocavilIem,