Aphorismi de cognoscendis, et curandis morbis, et materies medica ejusdem suis locis interposita ...

발행: 1798년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

647 Hinc aer sa), sales oppositi, fructus

horaei, humores putrescentes , vegitabilia fermentantia dant ructui, et flatibus materiem , cujus impetus, foetorque pro Varietate ejus indolis Varius est.

6 8 Nec tamen omnia haec s6 7 , si

libere exhalare queant, ullum dabunt impetum ; unde liquet, spasmos b) sphincteris

a) Materia ructuum', et flatuum vel ingreditur corpus jam elastica , ct calore dilatabilis , vel latens in quibusdam corporibus, unde

extricatur postea. Aerem statuum in corpore humano materiam esse iam monuerat Hippocrates Lib. de Flat. Cap. z. Aer cum cibis inventriculum ingreditur. Hic revera potest fieri materialis ructus , et flatus cauSa. Dubitatur an Aei in liquidis vel aliis corporibus latens sic , ut aeris communis notas phy. sicas non amplius habeat possit aliquando ex iisdem dum in corpore nostro adsunt sic eXtricari , ut elasticitatem , et facilem illam a minimo caloris augmento dilatabilitatem acquirat, dum adunantur simul , quae prius seorsim haeserant aeris elementa. Dicendum , aerem in humoribus ' nostris distributum non posse se nam tu taliter expedire sic , ut intra vasa collectus sorma aerea bullas ibi saciat : et si aliquando hoc factum fuerit , cita mors sequitur e X BOer-haavio in Chemia. Aeris hujus elastici extricatio quam eficiunt e servescentia salium aleatinorum cum acidis , et cetera in textu memorata in primis viis frequenter observatur flatibus , et ructibus peculiariter scelidis d scrvit.

b Elastica materies in iis locis oberrans

382쪽

a BUCTUI ET FLATUS.CeSophagari, Cesophagi, oris superioris , et Infei tot is ventriculi , atque intestinorum Semper concurrere simul , iterumque laxari i inde ructus, flatus, crepituS, bOrb xygmi clausi. 649 Si concurrunt hae duae causae si

mul 6 7. 6 8 ), valide agunt , et diu

Perstant; tum elastica materies Calore, ID tu , propria vi excitata in dilatationem, Constricta in cavo , cujus fibrae convul Sione Constrictae , membranas claudentes

dilatat, tendit, dolere facit, Vicina Com- Primit , Unde dolores , anxietatesque oriuntur intolerabiles, mox ad emissos flatus CeSsantes. Vid. 22O. ad 227. et 63I. 63 )Ad haec autem vis febris sa) accedens inex Plicabilia certe tormenta facit.

causa materialis horum est ; eficiens vero spas- modica contractio earundem , sive ab acri irritante , Sive ab inordinato spirituum motu facta.

Constrictis v. gr. oesophagi fibris interceptus aer globum illum in hystericis sceminis exhibet , dum falso uterus huc adscendere creditur. Si succesive laxatis atque iterum constrictis fibris materia elastica in internis oberrat cum levi solano , et murmure quasi b0rbor)gmi di

cuntur.

o) Ructus , et flatus prout 1 Boerhaavio

tractantur non adeo ad febris symptomata re ducuntur ; sed tanqua in morbi a materie elastica, et ii brarum spasmis producti. Varii effectus ab horum causis producuntur, et hic enumerantur, qui omnes in mulieribus hystericis ut Plurimum ac

383쪽

6so Curatio hujus mali fit I. auferendo materiem s6 7) per diluentia ; calida aquosa leviter aromatica dissipantia; salium aequilibrium sa) tollentia in requisitum praepondium ; putredinem corrigentia ; fermentationem sedantia. 2. CODUUlsiones sedantia ; lenientia acrium , Compescentia spiritus huc revocanda Quo

rum princeps optum, et lenia anti hysteri

cidunt , et utina in Boerhaavius de pasione ista

hysterica peculiariter tractaVisset. Omnia , quae hic enumerantur per abdominalia viscera utplurimum vergunt. Nervi per ista dispersi mirabile imperium in vitales corporis humani functiones habent , hinc multa mala timenda his affectis. Intolerabiles anxietates , paralyseS intestinorum , unde Volvuli , Sive susceptiones intes tinorum dum dilatatum intestini locum proxima pars intestini , quae non tumet ingredItur , gangraena , mors ipsa subita in colicis illis clausis dictis . . . tam facile oriuntur. Febre accedente dum spasmo constrictis his partibus interceptus aer clauditur , immaniter augebitur per calorem hujus rarefactio : si nondum adsit inflammatio , per febrim excitabitur ejusque pessimae sequelae timendae. Hippocrates jam dixerat in febribus infata alvo φιtum nun erumpere malum. In Coacis praenotionibus.) α) Dum oppossiti sales acidi v. gr. et a I- catini inter se effervescunt copiosa sit elastici aeris generatio. Major copia alterutrius acidi nempe vel alcalici salem praevalentem mitiga-Dit. Sapo venetus , diluentia magna copia , oleum amigdalarum dulcium . . . etiam prosSunt.

384쪽

a 6 RUCTUs ΕΤ FLATUs.ca a).3. Clysmatibus, fomentis, epithematibus , calidis laxantibus , anodynis, leniter aromaticis , ut et cucurbitis b), sinescarificatu abdomini impositis.

pondetur ad haec , aliter ObScura , qUaeSi ta : qui cibi, potUS , Venena , medicamenta flatu lenta sint Cur vacuis viSceribus primis accidunt Cur vulneratis ἶ Cur arcte Constricto abdomine ἰ Cur hypochon

driacis , hystericis , convulsis , colicisque accidunt o

a) Utinam , inquam , de malo isto hysterico , et de remediis anti hystericis peculiariter Boerhaavius tractavisset , res enim ista dissici lima est aeque ac communis ima. b) Frequentem satis harum usum apud Veteres fuisse patet ex Celso. Galenus per illas ilico dolores a statu lento spiritu ortos tolli ac si incantamento id fieret jam monuit. Cucurbitae suos effectus praestare videntur dum humorum copiam , et impetum in illum corporis locum , cui immediate adhaerent derivant , sicque a vicinis partibus avertunt i simul etiam nervi Per partem cucurbitae su possitam irritantur , et dolent saepe ; atque ita possunt solvi spasmi in aliis locis corporis nati. Harum applicatio crudelem , et invisani plurimis inustionis methodum εuplere poterit.

c) Doctrina ista pro his morbis inteligendis maxime conducet.

385쪽

VOMITUS FEBRILIS.

omitus , expulsio violenta Contentorum Ventriculo primo , dein etiam intestinis , tandem visceribus eo Se CVRCUantibus , agnoscit convulsionem fibra rum muscularium faucium, OeSophagi, Stomachi, intestinorum, diaphragmatiS, mUS-culorum abdominalium , pro CaUSa proXI-ma pro remota omne id , quod irritando fibras descriptas , vel facile conVel lenda vis r era, Stimulat.

6sa Ergo vitio stomachi convulsi, inflammati , suppurantis , scirrhosi cartila ginosi , accedente febre acuta , aliquando accidit , pertinax est, ex idea ejus mali Cognoscitur , eoque sublato demum tollitur : de quibus POStea. 6s Vitio viscerum , et partium Circumjacentium sa), similiter affectorum,

a) Cartilago xiphoides introrsum praessa,

iue ictu , sive alia causa ventriculum irritat, irequens inde sequitur vomitus , qui frustra remediis corrigi tentatur , non curandus donec perita manu cartilago ista restituatur. Joan. Bapt. Codronchius Auctor Libelli optimi : De christiana , et tuta medendi rati0ne, scripsit etiam Tractatu lusia : De morbo n0do Pro-iopsu scilicet mucronatae cartilaginis. I 6o3. Hujus epitome videri potest apud Senerium. Tom. III Lib. II. Praci. Part. II. Cap. XXVI.

386쪽

a 8 vo MIT Us FABRILI s. distento per ingesta stomacho irritatorur idem toties incognita sa) causa pertinacissimus accidit, accedente febre. 6ss Vitio omnis causae majoriS Dau

seae 642 unde cogno situr, dirigitur,,

6s6 Si permanet, producit atrophiam,

ileum, convulsiones , et effecta naUSeae ma

derit , curatio ex historia illorum morbOxum petenda.

epitemata corroborantia , atrahentia , dissipantia. a) Inflammatio hepatis licet levissima : cal

cuius renalis ex pelvi in angustias ureteris delabens , hernia incarcerata . . . totieS nauseam, .ct vomitum produxere necesario praenoscenda, ne in iis casibus naturam turpiter immitando vomitorio dato turpissime noceatur.

b) Ante ista remedia remedium illud anti emeticu in Riverianum dictum ex sale absinthii,. et Succo lunonum , quorum e fervescentia sit mirus stimulus , qui ventriculi nervis inducitur , atque illius spasmi, et convulsiones felicissime toluntur , non expellendo , vel corrigendo materiam in ventriculo aut intestinis haerentem ; sed tantum mutando , et dirigendo nervosi liquidi i m petum in has partes. Aqua frigida ex Celso prodest.

387쪽

vo MITUS FEBRILIS. 3 an

6s9 Hinc liquet ratio dissicultatis sis

tendi vomitus in multis febribus acutis: tum falsitas , et periculum regulae, domitus vomitu curatur sa): Cur saepe sudorifera Vomitum tollant, Ut in peste ; cur saepe SiStatur ille facta crisi, Ut in variolis Cur saepe mlSSU SanguiniS, Ut in acutis inflammatoriis Cur, quibus initio febris acutae vomituS perpetuus sine Causa inflamma toria ), diarrhoea pro crisi, quae caveatur dato in principio morbi emetico Cur vomitus omniS ingesti, Statim ac receptum eSt, peSSim S in acutis fit φ ex iisdem Sin gultus nasci, et sanari potest sc).

Regula ista a multis pro aXiomate Re-

pp. um iXIt , tune vomitum vomitu Sedat, si una cum vomitu eluantur illa , Quae vo-um iaciunt. Lib. de locis in homine Cap. I e.

q) Hoc imprimis locum habet in illa febri

- . spuries : Vostilius a crapula :

388쪽

DEBILITAS FEBRILIS. 666 Debilitas ingens sequitUr im

peditum influxum et pressionem liquidi. nervosi in musculos sa) 661 Quod impedimentum ab inanit te Vasorum , eXhauSto liquido , ab immea- , bilitate liquidi, obstructione CnnaliS, CO- , pressione hujus , maxime circa Originem isuam in cerebro et cerebello , debilitate :

u) Per debilitatem febrilem inteligitur hic

impotentia exercendi motus musculares , quuvoluntatis imperio pendet. In fluxus arterio Si San guinis videtur tantum requiri ut musculus ps s evadat ita , ut possu assici 1 causa muscularis per nervos ab encephalo in muscu

' P o, butius hie divisio illa utilissima , a

necesaria debilitatis esentialis et pernem. Aliquando adsunt In corpore q

389쪽

DEBILITAs FEBRILSI. 3sΙ morbi; haemorrahagiae morbosae, artificialesve; sudor; diabetes, salivati O, diarrhoea; defectus cibi assumti, retenti, digesti, in tropulsi ; pallor; macies ; pulsus parvus; vaSa collapsa ; musculi flaccidi.

66s Immeabilitas liquidi glutinosi, vel

inflammati cognoscitur ex signis datis

causa debilitatis perspicitur ex ObSerVR-tis iis functionibus simul laesis , quas ab iis integris pendere certo noVim US ; ut si deliria , sopor , tremor , Vertigo , tinnitus simul adsint.. 666 Sed a debilitate cordis scimus ex signis deficientis circulationis ΙO6).667 Cibi liquidi, sanguini similes, arte digesti, gelatinosi, blandi, ex anima

libus , vegetabilibusque, VinOSis , et aromaticis, secundum artem miSti, Saepe , par va dosi dati, cum leni frictione eXternorum , repletionem eniciunt commodam;

quae debilitatem maximam producunt. 'ς ςi QR Praecordia haerente non tantum con-lVuiSiones , sed et syncopem ortam fuisse obser-Vavit Galenus de Locis affectis Lib. V.Cap. IV.) R. . hae Saburra per vomitum ilico cesabanta haec mala. Idem observavit Sidentiamus.

390쪽

os 2 DEBILITAS FEBRILIS. inprimis si sumuntur ex idonea , contra morbi ingenium , materie.

668 Si ex immeabilitate liquidi 66; remedia adhibenda s7s) et Iaa. ad 137 ,

aliter enim nil contra hanc Speciem pro- deSt.

Ut plurimum tollitur his , quae illi loco applicata , deObstruere possint impactum I 2 . ad Ιqq.) , et impetum avertere in alia loca. Id fit humectando DareS , CZ-Put , faciem , OS , collum , fomentis blandis ; applicando pedibus epispastica.6 1 Debile cor raro, nisi lente, JU- Vatiar ; generalia vero dicta 667. ad 671. prodesse POSSUnt. 6 et Inde 66o. ad 672.) nobis constat , quam rarus Sit Cardiacorum in acutis intellectus sa); quam sit debilitas in s bribus malum saepe insuperabile b .

sa) In principiis morborum acutorum Optimum cardiacum , quo debilitas tune observata itolitur solet esse verice Sectio , quae in debilitate in morbi lane observata noceret pessime. Hippocrates jam dixerat , debilitates istas maxime distinguendas esse : Cum haec eGnita aut ignorata salutem aut murrem adferant. Momentosa Verba serio ab omnibus Medicis pensitanda. Ia. Inst.

b) Debilitas , quae in febribus ab Uritio Ob

SEARCH

MENU NAVIGATION