장음표시 사용
391쪽
Jus ex carne Bubula Uitulina ovilla
Gallinacea, parteS aequales. Decocta in aqua resperge pauco Sale, et Succo citri. I ac recenS. Decocta Aph. 28. Num. I.
ternUS , SenSU aegri , et rUbore urinae internus Cognoscit cir
67 Semper requirit majorem ignis copiam in illo loco, quem plus calefacit. 675 Quae ortum debet violentiori par-
servatur ab aliquibus incautis pro malignitatis inuitio indiscriminatim habetur. Hoc senSU Sumta malignitas pulveris pyrii inventione laetha- r est adnotante Siden hamo : Cardiaca enim alexi pharmaca quae pro ista debellanda iune e XLibentur nocent pessime. Maxi lianus Stollpost symptoma istud': Debilitas febrilis Boerhaa via aliud addidit sub hoc titulo : Maligni: as i. -υraiis in a pendice transcribendum. TOMO III. P
392쪽
tium fluidarum in Se mutuo , in Vasa, horum in illas attritui sa).6 6 Illa violentia a magno motu Partium ex corde , et magna reSiStentia va-Sorum contra cor , Oritiar.
677 Magnus motus ex corde pulsi sanguinis aestimatur a densitate liquidi pulsi, et Velocitate HUS per UaSa. 6 8 Densitas scitur ipso conspectia eX-travasati , dissipatione praegressa rarioris, duritie pulSUS. 6 9 Velocitas supputatur ex ictuum
Cordis numero , collato cum magnitudine pulSutam. 68o Magna resistentia cognOScitur ex mole movendorum inertium, et paucitate , vel anguStia , Vel immobilitate canalium tranSmisSUrorum.
681 Moles movendorum ingens percipitur ex signis plethorae IO6ὶ , cacochymiae, vel solutorum jam cito liquidorum,
o) De igne adeo eleganter diseruit Clar. Borrh. ut fere tantum eadem repetere , pauca addere fas ait, ait Petrus Van-Muschembroela Elem. Physic. TOm. I. Cap. 26. Nihilominus recentior Chemia consulenda. Videndum praecipue Doctoris Adair Crawsor opus super calore animali , et disertationes super eadem re, quae extant m nalibus chemicis Lavolsierianis Tom. V. pag. Ι9,
Ataritus corporum solidorum ignem c olgri , eeXcitat , unde calor nascitur pro ratione attrι ius praesertim tuter corpora elabiica.
393쪽
quae antea stagnabant; ut in obesis r maxime inflatus VenarUm cum arteria Vo
loce , et magna a) simul ejus praesentiam
tructionis s1O7. ad I 24. , Vel vulnerum 1 s. ad 33Ι.), Colligitur. 68a Angustia vasorum intelligitur
Conspectu , tactu , Cognita temperie Sicca, ad parva motus atlgmenta magno a Ugmento CaloriS.
684 Ιmmobilitas canalium , qua SVae dilatationi valde resistunt, Cognoscitur omni signo rigidarum fibrarum, VASOrtam,
rum iterum infinitae numero et varietate aliae remotiores eSSe POSSUnt. 686 Potest vero inerescere ex in remento unius harum cauSarum Solitario, a) Maxime notandum in summa plet hora ob
nimiam molem movendorum suffocato fere omni motu , et calorem , et pulsus auctam velocitatem ViX observari , adeoque tunc hujus signi absentia quis falli poterit. Hoc casu potest in acuta febrς calor esse adeo moderatus ut ViX Per cipiatur ; sanguine autem aperta Vena Paulo copiosius educto febris emicat , et vehementior a P paret, ut Siden hamus vidit , et frequenter contingit. Hoc casu solet ab ignorantibus culpari
394쪽
tumque se habet aUgmentum Caloris , ut augmentum CBUS32.687 Si rursum duae causae increscunt simul, habebit se auctUS Calor, Ut prodia tum incrementoriam CauSarum , Si multiplicentUr per Se m Ut UO.
688 Qui idem calculus in caeteris Obtinere poteSt. 689 Calor auctus liquidissima dissi Pat ex nOStro cruore, id est aquam , Spiritus, sales, Olea subtilissima , reliquam masam siccat, denSat , Concrescere Cogit in iiDmeabilem , irresolubilem materiem; Sales , Oleaque expedit , Ritentiat, acriora reddit, exhalat, movet ; hi AC minima Va- Sa atterit , rumpit; fibras Siccat, rigidas, contractasque reddit; hinc Subito multos, Celeres , pericul OSOS, lethales morbOS pro ducit ; qui a priori facile deduci possunt. 69o Ex his demum intelligi bene. potest , quid requiratur ad mitigandiam calorem , et quam Varia eo remedia spec
691 Si sola velocitas aucta calorem facit, remedio erit quidquid eam minuit. Quies muscularis , et animi, misSio Sanguinis; levis brevisque compreSSiO Uenariam in artubus , frigidorum sa) lenta et blan-
-) Maxime notandum frigidum potum affatim imprimis haustum dum transit per infOPbagum accumbentia ipsi vasa intercob talia , ec
395쪽
FEBRILIS. 3s da applicatio interna atque eXterna, dia Codiata prudenter assumta , primaria.
692 Si a densitate 678), curatur iis,
69s Moles movendorum in plethora facile superatur IO6. d) ; in Cacochy
mia lente , et per vices eVacuando , Corri gendo ; in solutis pinguibus , prius Stag nantibus , maXima difficultas : tum aquosa, acida , mellita , Vitelli OVOrum , Sae
Charina summi usus sunt, Una cum eUacuantibus assiduo usurpatiS.
69 obstructio calorem pariens s 682
eae curatione Obstructionis Ι2 s. ad I ψ , et ablatis vasis in Vulnere Super Uenientium malorum sanatione, intelligitur.
diaphragmatica constringere , dein in ventriculum delatum frigore suo hepati ventriculo accumbenti , venae cavae sinui venoso adeo vicino pessime nocere posse cum sanguis noster in si igida in aquam demisus ilico coaguletur. Nonne frigidus aer calefacto corpori subito ad misus adeo nocet , ut plures inde perire e XiStimaverit Siden hamus Sec t. VI. Cap. I. qua pe te , fame , et gladio simul Praestat ergo priusi pida , et parum minus calentia quam corpus sanum applicare , atque sensim , et per gradus ad trigidiora descendere. Repetendum hic p0- tu in frigidum in morbis putridis ; tepidum in innami tortis generice Praestare.
396쪽
696 Quibus iisdem s tollitur Ca
lor ex nimia Uasorum rigiditate ortus. 697 Quoties autem exceSSus caloris eX combinatis Oritur causis , toties reme
698 Ex tota hac doctrina Caloris 673 ad 698 intelligi potest , cur febris Calidissima Sit acuta, celeris, putrida sa) ; et in Calore summo pestifera Cur lecti b), aeris
clausi , Victus , medicamentorum calor adeo his noceant Cur aestus circa Cor, u) Ingens calor liquidissima distat , sanguinem ejusque serum in concretionem vix resolubilem postea tendit , qui status inflammatorius dicitur. Si calor plus augetur sales , et olea eX pedit , attenuat , acriora reddit , exhalat , mo Vet . . hoc, est putrefacit.
b) Quantum prosit per aliquot horas in
morbis ardentissimis e lecto surgere , aerem re novare . . Omnibus patet. Celsus in cura labris ardentis jam dixerat : Etiam amplo conclavi tene idus reger quo multum , et purum acrem trahereptissit, naque multis vos: imentis strangulandus i sedia modum levibus tantum velandus est. Lib. III. C p. I. Siden hamus postea testatur Se Venae sectione , aliisque artis auxiliis nimium febrilem impetum compescere non potuisse , si lecto in carcerarentur aegri, et Otragulis obruerentur.
397쪽
trefacit , putredo facta ex se non calefacit.
699 Quin ex eadem perspicitur ori-gO , natura, efficacia siccitatis ; et curatio inde dirigitur , quae potu , fotu, balneo, Clysmate , gargariSmate , eX aquOSiS , S
bacidis , mellitis, laxantibus fit.
DELIRIUM FEBRILE.=66 elirium est idearum ortus non
respondens externis cauSis, sed internae ce
rebri dispositioni; una cum judicio ex his Sequente , et animi affectu ib), motuque
a) Calor in toto corpore sano est fere sequn- Iis , si vero alicubi major resistentia liquidisper vasa propulsis ibi nascitur , sive vitio fluidi transinitendi , sive vasorum transmitentium , vel amborum simul hoc fiat augebitur attritus , adeoque et calor. Hippocrates jam dixerat : qua parte
eorporis inest calor , aut frigus ibi morbus insidet IV. Aph. 39. His sic stantibus hepar , licta
friabilia viscera ab hoc attritu aucto inflammationi , rupturae . . . aliisque ma is crunt Valde obnoxia. Hypochondria sedulo inspiciendae esse vera suadet Medicina. b) Deliria , quae animi affectus a grato vel ingrato ipsorum nati commitantur satis notae sunt ; si vero ideae perceptae adlaphorae sint, sive non habeant sibi adjunctum illud placens, Vel displicens , et sint erroneae dificile cognoscuntur, cum possit etiam sensorium commune illis as-
398쪽
Corporis inde Sequente: atque his quidem per gradus auctis , Solitariis, vel combinatis , varia deliriorum genera fiunt. OI Ponit ergo semper Cerebri medullosi affectionem morbosam quae ab Obsti iactione quacunque ; impedito influ-XU , traffluxu , effluxu per Cerebrum UiOlentiori velocitate , Stagnatione ; et pluri
mis sane causis sa) oriri potest; ad quas in
sectum esse in morbis sic , ut delirent aegri,
quamvis nec animi affectus nec validi corporis motus deliria commitentur. Dei tria ista obscura Medicos licet peritos aliquando fallunt , ad
quod vitandum maxima requiritur praevidentia. Hippocrates dixerat : in febribus mentis emuti estuciturnae in eo qui voce privatus non est perniciosae. Coa c. prse not.) Hunc statum attonitum quasi , et taciturnum , et meticulosum horrendae convulsiones sequi solent. Casum istum funestissimum ego vidi in Domina Excellentissima, atque coram optimatibus aut optis ejusdem consanguineis , aliasque Prcsessoribus pridem aperte, licet incestissime proeli unti vil o) Delirium consideratum tanqua in Sympto-ma febrile si equentissime observatur adesse dum circa praecordia mali origo haeret : quo subla-io , delirium tollitur licet capiti nulla medela ad libeatur. Revera sordes circi praecordia car diam nempe , hypochondria , epigas trium) har 'rentes , sive e X Indigestibili materia a sumpta, et hic corrupta ; sive 1 contagio morboso v cI a sponte secretis liquidis , nec excreta6 tamen, sed hic sta nantibus , et corruptis Omnes actiones cerebri turbare : dcli Ira, surores , et alia P. βιω-
399쪽
DELIRIUM FEBRILE. 36 Ivestigandas serio incumbendum , ut fiat
mala producere possunt. Hippocrates Jam dixerat : Singulae c0rporis partes altera alteri cum huc vel illud impetum fecerit statim morbum facit. Venter capiti, et caput carnibus ac ventri, et reliquae omnes eadem ratiune. De Loc. in hom. Cap. I. Comunicationem istam ab Hippocra te cognitam alii per nervos , alii per vasa lymphatica , per textum cellularem alii explicare contendunt. Ael montius potestatem illam qua una pars affecta aliam distantem turbat actionem regiminis non inepte vocitabat. Medico su-ficit novisse a talibus in his locis haerentibus
feri posse deliria , convulsiones , &C. quam vi Signoret qua lege haec fiant , quia hoc cognito
facile inveniet indicationem curatoriam , quae jubet hare illico tollenda esse.
An concentus musicus prodesse poteriti Celsus varia pro affectibus anniti contrariis excitandis affert : saepius tamen concludit) assentiendum quam repugnandum est : paulati Atque , et non evidenter ab his , quae stulte dicuntur ad meliora mentem abducendam suadet.
a) Affectio morbosa cerebri medullosi serio investiganda ut fiat illius curatio. Affectio
ista adeo imminet , atque perniciosa est ut jam Medici veteres sedulo notaverint signa futuri
delirii undecunque potuerint colligi. Haec ex Se in otice in memoriam revocanda. Christiani Medici, quibus a Lege impossitum est curationem animae praeponendam corpori hic peculiariter adstricti sunt de animae curatione Sagaciter deliberare. Et quoniam dubitari solet an Me ici Ore vel amicorum , propinquorumque aegrum
cc iP. ius periculo conEcium fieri debere , pla-
400쪽
7O2 Nam pro varietate illarum o 1 in diversa remedia , et medendi methodus debent eligi : pediluvia , epispastica pedum et poplitum ; frictiones harum partium;
clysmata diluentia saepe applicata; victus tenuis, potus Sedans , deobstruens, diluens; medicamenta ad caput emollientia ; emetica quandoque ; purgantia ; levia anodyna ; cruoriS ex pede emissio ; haemorrhoidum solutio ; menstruorum laxatio , primaria habentur.eet judicium Bassiani Carminati apponere his
Verbis comprehensum : In hae autem re , de qua aliorum erit fusius disputare n0n una adductus Nati0ne existimo , generatim praestare d Medico potius , quam ab aliis funestum morbi eventum cubanti declarari. Hic enim paulatim , et leuius
quo fieri potest , dum id ipsum revelat , inspiciens
quae aegro accidant , funestum nuntium ita leniet, ut minus ipse convellatur , ac sanguinis , et necessitudinis vinculo non impeditus poterit majori animo argumenta infrino suppeditare quae , et quiem tem adducant , et spem futurae felicitatis , quα sit praemium lab0ris , atque virtutis. Hygiene . . . TOm. I. Cap. XII. num. SIS.