장음표시 사용
401쪽
nolentia Cum effectu , Vel sine eo sa); ponit ubique eum in Cerebro Statum, unde impeditur sensuum, motuumque animalium exercitatio; qui oriri potest a defectu appellendi liquidi arteriosi ad cerebrum , aut ab impedito ejus circulo per cerebrUm, aut ab impedita secretione spirituum a Samguine in nervos ; aut ab denegato horum
per nervos fluxu, et refluXU. a Valde notabilis est distinctio comatis in
Coma Somnolentum, et coma vigil . Istud accidit quando aegri somnolentia insuperabili laborant quidem , verum in ipso quasi somni limine horrendis somniis perculsi mox evigilant
Summo cum tremore , et Saepe cum convulsio
nibus , moxque iterum in priorem somnolentiam relabuntur. Coma somnolentum accidit si omnes actiones animales aequabili impedimento sopiantur : Pervigil autem coma tunc videtur obtinere quando per quaedam loca non impeditur subtilissimi liquidi illius motus , tunc tamen in reliquis , et plurimis hoc fit. Unde majori cum impetu , et inordinato motu quaedam loca sensorii communis agitantur , et in quosdam nervos spiritus ruunt , hinc cum tremore , et motibus convulsi bis excitantur tales aegri , muciterum in priorem somnolentiam relapsuri : sicque alternis hisce malis maxime laborant et curari debent.
402쪽
a64 COMA FEBRILE. 7O4 Hinc plurimae, diversae , et Saepe
Contrariae causae hunc affectum in febre productant, quales sunt omneS VehementeS eVacuationes , aut repletiones ; Omnes nimiae sanguinis inspissationes glUtin OSae, pingues , inflammatoriae; omneS CRIS92 Cerebrum ipsum comprimentes , qUaleSCUΠ-que fuerint ; quae ea lem in nerVOS , Si ag Unt, eadem fere efficiunt. 7Os Unde iterum patet , a Medico Per signa prius indagandam causam illam Singularem esse, antequam definiri queat, quid applicandum sit , et quomodo : nam
Saepe Contraria exiguntur ; et Saepe Coma diu pertinax , irrito tentatis omnibUS, Sponte tandem cessat, pepasmo febris absoluto.
7O6 Illa autem , quae delirio sa), hic apta 7Oa , inprimis fomenta capiti, collo
que applicata. 7O7 Si autem magnae inflammationis Signa adsint , curandum ut morbuS Princeps , de quo POStea.
o) Anodyna , quae in delirio curando prudenter , et debito morbi tempore adhibita pros-dunt rarius hic usum habent ; vixque adhibentur unquam nisi alium quodam symploma hoc Postulet. Diarrhoea , dysenteria . . Vehementes ita, ut Vitae periculum immineat ea exigunt perci sinata praehertim injicienda. Si coma a nimia Velocitate motus circulatorii nascitur, ut iu
403쪽
PERVIGILIUM FEBRILE. νοῖ Contrarium illi malo oa) est
Pervigilium ; unde intelligitur: et pro causa habet plerumque levissimae inflammationis cerebri prima initia , quibus aue
tis in coma mutatUr Saepe. 7O9 Curatur quiete musculari Corpo ris ; pace mentis ; absentia objectoriam sensuum ; frigore modico ; aere humido ; victu blando emolliente; potu farinoso , leni , emolliente ; susurro leni, asSiduo, grato , blande tinnulo ; medicamentis farinosis, suboleosis , humectantibus, demulcentibus ; odore vegetabilium soporiferorum; usu anodynorum , ParegoriCOrUm , SOPO Uferorum , narcoticorum praemissis semper , quae inflammationi CUrandae, et Compescendo ejus incremento valent sa).
febre illa secundaria Variolarum accidit an o
dum illum Orgasinu in compescere satagebat. uJ Ad inflammationem istam levissimam ce-
, ά Α-ς0nducunt , imprimis pedum bal
, et frictiones , situs corporis erectus eoi 5- pastica partibus corporis inferioribus applica-
404쪽
CONVULSIO FEBRILIS. mio Convulsio prius descripta 23O.
ad 239. hic semper a vitio cerebri sa), quod vel ab inferioribus per nervos 627. 63 I.
cerebrum vellicantibus assicitur ; vel ex inordinato appulsu , tranS'UXU , egressu liquidi cerebrosi, quod oriri potest ex Omni illa causa , quae deliria , Comata , pervigilia creare potest 7OI. 7O2. 7O3. 7O -7O8. , quare iterum magna hic Varietas
in aetiologia , et Ciaratione. 11 Si diu perseverat, Commercio nervorum facile totum genus nerUOSum aDficit , unde tristia mala.
21 Si inflammationis cerebri signa
PraegraeSSa subsequitiar convulSiO , fere lethalis. Si post Urinam crassam prius emis-Sam mOX aqUOSa , pellucida exit , dein convulsio fit, pessima est: si in febre post magnas eVachiationes oritur convulsio , et haec fere lethalis : ut et quae cum delirio perpetuo. α) Convulsio labrilis de qua hic agitur in
musculis mobendo corpori destinatis, et Olua iratis imperio subjectis locu in habet , adeoquς semper 1 vitio cerebri pendet. Hoc vitium laesione aliarum partium potest etiam Proveo re , ut alibi dictum.
405쪽
CONVULSIO FEBRILIS. 367 13 In curationem priUS per Vestiganda est causa singulariS 7IO , et locus primario affectus , Unde ConUulSio Ortum habet io , dein Ocyus medicamenta applicanda illa , quibus acre leniri, impae tum resolvi, contractum laXari possit. Unde diluere , laxare , re Vellere , lenire sa),
fere sanare solent conVulSiones hasce ; nee Unquam specioso antiSpasticorum titulo
fides adhiberi debet. 14 Si autem caput primario assectum deprehenditur , debet curatio fieri
i cujus cauSa paulo pertinacior b), pro causa
a Est unus vel alter locus apud Hippocratem. V. Aph. a I. et as.) ubi frigidae copiosae affusionem laudat ad convulsiones. In aliis reprobat. Si aliquando prodest erit forte calorem revocando , vel stuporem nervis inducendo ex eodem. Convulsiones hystericae aquae frigidae asi persione quandoque tolluntur. Horror Sub Itus, et concusio totius corporis , quae frigidae assu - Isionem sequi solent , poterunt mutare illam spirituum directionem , quae jam adest , et convul- isiones facit. In convulsionibus labrilibus curan- dis parum tuta videtur ista methodus. υ Per initium febris acutae intelligitur hie
406쪽
Labet Vasoriam extremor tam laxam debilitatem , cruoris circulationem Vehementem , facilem aquae ex reliquis Sanguinis principiis expeditionem. 16 Si perennat , orbat sanguinem liquido diluente , reliqUUm inSpiSSat, Obstructiones facit lethaleS , Sanguine postea vix diluentibus vel resolVentibus auscultante ; unde omne sere morborum acu-
tortam geratas prodiaci potest a . 17 Ergo initio semper Cohibendus,
nisi constet, materiem morbi adeo tenuem
totum illud morbi tempus in quo nondum apparet manifestum coctionis indicium. Hoc sensu initium febris acutae saepe compraehendit magnam partem illius temporis morbi , quod incrementum , vel ascensus solet vocari. In febre acuta a causa subtili orta sudor tertio die jam poterit esse criticus , si vero ejus causa paulo fuerit pertinacior erit symptomaricus. Causa Sudoris tripleX revera est , ut iii textu innuitur. α) idea per sudores in morbis acutis cΚ- pellendi materiam morbosam , etsi non Inlegre saltem pro parte perniciosa luit. Siden hamus generoso ausu primus , et solus iere se huietorrenti Opposuit , et perniciosam hane medendi methodum gravissimis argumentis debellavit; illique contrariam felici in periculosissimis etiam morbis eventu stabilivit. Quanta bona ex pec tanda a Medicis qui pari audacia illustrata maliis abusibus compescendis intendanti i Quant bona attulit humano generi Sidennamus iste
Medicus incomparabilis non nisi suamHSSa reve rentia nominandus l
407쪽
SUDOR FEBRILIS. 369 esse, ut cum primo sudore difflari possit sa). 18 Prohibetur b) surgendo ex lecto;
sedendo ; Corpus a nimiis integumentis ii berando ; aerem frigidiusculum admittendo ; calidis , calefacientibusque abstinen
do ; potu plurimo leni, blando , frigidius
culo saepe utendo , Ut amiSSi damniam resarciatur cito , Circulationem nimis velocem re nando IO2. ad 1O6 .
a Exceptio ista vera est in peste , et in illis febribus pestilentialibus 1 materia adeo tenui , et mobili productis , ita ut primo sudore distari possint ipso Sidenhamo ita an uente et exequente. In mirabili illo morbo, qui Ephemerabritanica , vel et Sudor anglicus vocari solet
etiam prossunt. Electuarium cordiale Pharmacop. hispan. cum aliquot cochlearibus mixturae aromaticae ... his casibus prodesse poterunt.
b) Sudor in febrium initiis ortus omni
arte , sed prudenter tollendus ; Sudantem enim aegrum subito e ceto educere , ViX tecto corpore aeri frigidiusculo exponere . . nemo prudens suadebit. Abstersio sudoris ab Esraneta laudata , et communiter in usum adducta non adeo proderit ac flabello leviter refrigeratus Su-clori hic ipse adstringet Vasa culanea , et Seda-ltur. Adstringentia nimis laxa cutis spiracula roborare valent. Pinguia etiam prodes6e quandoque possunt. iSudores , qui in fine febrium diuturnarum
408쪽
muccina, lympham, gluten sa), PUS, Saniem sanguinem , nari iam , OriS , faucium , Ces phagi , Ventriculi, hepatis , VeSiculae fe- lis , pancreatis , inteStinorum, mesenterii pro causa vires in inteStina expellentes validas, dum in ipsis intestinis contrahentes Uires debiles s b) , vel in vasis intestinorum absorbentibus impedimenta, ne admittant.
peri curabantur a Siden hamo. Salviae in sussum Vino paratum , Vel vini Spiritu. . . proderit. a) Gluten est muco naturali tenactus , et quandoque ex hujus accumulatione, et mora diuturniori natum. Miras talis glutinis in intestinis concretiones offert historia medica. Legatus Caroli V. Imperatoris per SeX annos tanquam schirro lienis laborans curatus fuit. In-jecto tandem acriori clystere prodit corpus durum longum , atque repetitis clysteribus simili eduuta materie integre convaluit , ita Fernelio
reserente Lib. VI. Ρath. Cap. 9. Pituita illa
vitrea , et alia similia huc referri possunt. Ex be pate per porum biliarium , ex vesica fellis per ductum cysticum in intestinum duodenum Via patet i unde diar rhoeae biliosae , he-Paticae , atrabiliariae . . fierit possunt. b) Advertendum hic non in omni di arrhaea per resoluta , et paralytica intestina dilabi contenta , Verum etiam quatenus naturalis effcctus contractionis illius , resorptio nempe liquidi per
409쪽
et o Quare liquet, fluorem alvi in se-bribus multiplicem esSe quoad materiem;
21 Si continuatur diu , Viscera abdominalia magis magisque in e tandem morbum disponit ; eadem labefactat ; eX- coriat ; inflammat; reliqua autem Vasa et viscera emungit, exhaurit ; hinc atrophia,
macies , debilitas , dysenteria , inspissatio fluidorum per totum habitum corporis b
vasa absor ventia minuitur , licet vi contractili intestinorum satis valida manente accelerato motu peristallico expellantur contenta. Pariter de Lienteria intelligendum , quae alias intestinorum imbecilitati tribuitur, alias mordacibus , acribusque humoribus ventriculum et intestina irritantibus , ita Galeno pronuntiante.
a) Haec est illa diarrhina , quae in phthisi
consumata morbo , et vitae finem imponere Solet. Similis et hydropicis sub finem vitae contingit dum diuturna stagnatione corruptae aqua putrefecerunt viscera , quae his alluuntur , tuncque miseri aegri saepe optimam spem curationis concipiunt dum mors instat.
b) Per diarrhinam saepe evacuari constat de corpore noxios humores quandoque , et nimiam Donorum humorum abundantiam minui , adeoque , et quandoque prodesse di arrhoeam. His etiam casib s Hippocrates noluit ut ultra se Diti ulli diem alvi fluxus excurreret. Celsus Hip-AA 2
410쪽
solidorum laxitas ; fluidorum jactura ; leucophlegmatia ; hydrops ; tabes sa).722 Sanatio absolvitur acris irritantis lenimine ; expulsu per emetica b , purgan-pocratis vestigia sequens dixit : Sed uno die fuere
alvum saepe pro valetudine est : atque etiam pluribus , dum febris absit , et intra septimum diem id conquiescat. Purgatur enim c0rpus , et qu0d intus laesurum erat utiliter effunditur. Lib. IV.Cap. I9.) Si amplius continuatur in textu dicta mala timeri debent.
o) Hoc casu illud quod remanet diluente
vehiculo orbatum obstructionibus , et inflammationibus producendis aptissimum erit. Hinc patet ratio qua re Hippocrates qui ophtalmia laboranti diar rhoeam prodesse dixerat , alibi nota- Verit , oculorum rubedinem ortam diuturnam alvi malignitatem significare. Coa c. ptae not. n. 22O.)Ob eandem rationem in diuturna lienteria rubet facies , et quasi maculis quibusdam omnium colorum distinguitur ex Celso Lib. II. Cap. 8.)In phthisicis desperatis : in hydrope inveterata
post diar rhoeas colli quati vas pustulae in dammatoriae in facie nas euntur , quoniam ruber Sanguis jam solus paucus quidem , sed iminea bilis , et spissus circa arteriarum angustias haeret. Denique de diar rhoea pertinaci idem dicendum ae de purgantium ab usu : assuescit enim
non ali corpus Celsus Lib. I. Cap. 3. b Vomitoria ui di arrhoea tripliciter prOdesse possunt I. sursum educta materie circa ventriculum , et intestina superiora haerente , quae continuo stimulo irritabat quidem intestina , nec tamen prompte poterat per intestina versus al-Vum Propclli. a. inter vomendum validis illis