장음표시 사용
471쪽
SYMPTOMATA DUO FEBRILIA , ET FEBRES ALIAS IN COMMODUM ΤIRONUM APPONUNTUR.
Febris est : Morbus cujus ideam
pulsus naturali Velocior absolvit, et quem laessio functionum aliarum Utplurimum
Ipsa pulsus velocitas major jam aliqua functio laessn est. Divisiones febrium in aeUtam , et lentam : Communem , Seu epidemicam ; et sporadicam, seu huic illive homini singularem , et subdivisio febrium aeutarum in
Continuas ContinenteS, Continian S remittentes , et intermittentes , quas Boerhaavius proponit sunt omnino retinendae. Inter continuaS ContinenteS , qUM Uno veluti ictu suum Cursum absol Viant pro
ponitur primo diaria seu ephemera , quae Vigintiquatuor horis terminatur. Si haec ad duos vel tres dies extenditur non dicetur
472쪽
q34 APPENDIX. ephemera , seu Unius diei, sed diaria extenSa , Sive SynOChUS PUrn. Febris continua inflammatoria , Seu Synochus non putriS , qUae etiam est continua continens brevissime a Boerhaavio
pertractatur Aph. Unico 729. Febris ista inflammatoria hac nostra Regione calida frequens Valde est , ideo amplius pertractanda. MOX igitur uberior hujus febris descriptio proponetiar. Quando calor in febribus acutis inflammatoriis, putridis , ardentibus, et intermittentibus etiam ad summum aestum adscendit Sive a putrefactione , sive ab inflammatione , Sive ab utrisque Simul Varia symptomata terrifica ObserVantur, 'Uxharum febrium divisiones utiles e rmant. Tales Sunt:
Febres Dialae, in quibus frigus , et
aestus CutaneuS alternatim Velociter transeundo eX Uno ad aliud observantur. Hae ab humore erisipelatOSO interno Vago , et carbunculoso procedere creduntur. Peri
Culosum est istud symptoma , et fere semper letale. Videatur infra febris eri-
Febres opiriae , in quibus summa Si
iis , et calor internus Summus clam te-POre cutis Observantur. In his inflammatio CaUStica aortam , Venam caVam , Por tamque circa cor , et jecur Octapare CIeditur, cum circa ista. partes summus Tim
473쪽
APPENDIX. qastus observetur , et Sanguis ejusque calor ibi remoram passi ad Cutim non perveniunt , hincque in iSta frigus, Vel ad minus tepor obserUatur. In iis remedia su prema antiphlogistica statim adhibenda. Inflammatio ista in gangraenam praecipi lato tendit. Febres Assodes in quibus anxietas summa , jactatio , et inquietUdo Ciam perpetuo stomachi fastidio , et naUSea. Haec Om4nia ab acerrimo humore Ventriculi orificium vel ejus tUnicas mordente, Seu ab inflammatione Ustiva in arteriis Cysticis, hepaticis , CaeliaciS . . proCediant Ut anato mia demonstratur. COpiOSUS SUdor, et diar-rhhea biliosa circa diem quartum advenientes proficiunt, et iSta fortase Solvunt. Venaesectio , emetica, acida mineralia, balnea Uaporis , SangUistlgae , epispastica, cortex per UVianuS . . prodeSe poteriant.
Febres elodes sunt illae , in quibus praeter symptomata inflammatoria Sudores co liquativi ab initio ipso ObserVant Ur, Vires dejicientes, linguam exicantes , interna adurentes. Venaesectio in ipso initio , cor
media unica ; Ut plurimum tamen insuficientia. Febres phricodes seu horrificae et algidae hae dicuntur in quibus horrores frequenter solent accidere. EX mixta materia biliosa scilicet, et pituitosa emergere
474쪽
36 APPENDIX. creduntur. Disert ab hemitriteo quod quotidie rigores longi parOXySmum commitentur ; alternis Vero diebus in hemitriteo. Cortex per uvianus eSt Unicum auxilium.
geSio citatum proderit φOmnia ista symptomata terrifiea, atque deleteria nedum febres inflammato riaS , putridaS , ardenteS . . Commitari pos- Sunt , sed etiam intermittenteS , tertianas praeSertim quas omnimode perniciosas efficiunt. In his cortex per UVian US raptim , et affatim exhibitus ab orci faucibus miseros eripere fauste poterit. Notae etiam sunt divisiones aliae febrium v. gr. febres eruptivae ut Variolosae, morbilosae miliares, petechialeS..HOSOCOmi-Cae, Carcerariae . . De his postremis nuperrime scripsit Sebastianus Cera brevem, sed tamen dilucidum tractatum. AIl. 1792. Divisio febrium in diurnas, et nocturnas
proponitur sex Hipp. Lib. I. Epid. et aliis locis) ab Antonio Gometio Per ra Tractatu de Febribus cap. XLV. pag. 3Iq. et a Pet. Mich. Heredia cap. LV. Seci. IX. Pag. 26q. Sunt etiam sebres quotidianae , pitui
tOSae Sive mesentericae , stippuratoriae, heC-ticae, catarrhales benignae , malignae, lac
Divisio febrium continuarum iis nostrii temporibus usitatissima est in sy-
475쪽
APPENDIX. q37nochum seu inflammatoriam ; et typhum,
seu lentam nervosam , et aliam ex Utra
que mixtam. De Morbo Typhus jam Hippol Crates tractavit Lib. ΙΙΙ. de inter. assec- tion. Sed tamen videndi Recentiores Callenius, HUXhamus , aliique qui Spartam
istam amplius exornaerUnt. Denique Observantur , et ObServatione
exactissima dignae sunt febres Stationariae, i et annuae , de quibus mox ex Maximii-liano Stollio, cujus etiam en duo Symp- tomata febrilia , malignitas nempe febri LS , et Status nerUOSuS, quae Scitu Sunt ad modum necessaria , et de quibus non agit Boerhaavius inter sua Symplomata se-brilia vere OPTIMAl
MALIGNITAS FEBRILIS. lebilita; sitatis in principio febris,
Sponte orta absque causis cognitis debilitantibus , plethora , inflammatione maxime abdominali, gangraena , SabUrra turgente , jactura humorum gastricorum per Vomitiam , secesSum , sanguinis ; hysteria, hypochondriasi , &c. malignitas appellatur , Cuicumque febri, frequentius tamen putridae sociata , non bene quaesita in syndrome symptomatum magnorum , ni me rOSOrum , insolitorum ; nec in abnormi de-
476쪽
438 MALIGNITA s. cursu morbi ad exquisita remedia pervicacis, ejus liae magno diSCrimine. . Hinc synochus putris cum hae vitae debilitate invadens cas exochen seminen ter) febris maligna erit. Sunt ergo febris malignae, et communia putridarum Symplomata , et pathognomonicus Character virium vitalium pro
Hanc produnt subita non praevissa de bilitas , lassitudo , dedolatio, cum Vertigine, carebaria scapitis dolore), sensibus interniS, eXtemisque tardis, Obt Usis, Confusis aspectu lugubri, lacrymoso, despera blando, vel Ob morbosam indolentiam indifferenti unde fallax morbi perniciosi lenitas non
raro) ; pulsu molli, tenui , debili, parVO,
accelerato, remittente, intermittente, Omni modo inaequali, situs erecti impotentia ob metum typothymiae letalis. Ubi haec in morbi exordio adsunt, erit Mali nitas vera , primaria; rarus morbUS. Ubi vero synocho putri seritas Super Veniunt , Sponte , mala medicatione , malignitas secundaria , Spontanea , aut facti cia ; Utraque non rara. Causa proxima malignitatis protopathicae ignota , atque anonymos, sola esseC-tia enervante , mortificante se manifeStans, CordiS , et Uasorum arteriosorum irritabilitatem , atque adeo vitam ipsam aggreditur directe.
477쪽
remotiores caUsse Sunt , eVRCUationeS prae gressae , et preSente8 , magnae, repetitae, diu continuatae , spontaneae , artificiales,
sanguinis, seri, bilis, SeminiS , spirituum, sudor, diabetes, salivatio ; diarrhoea ; defectus cibi assumpti, retenti, digesti, intropulsi ; humores circumeuntes acri quO- cumque infecti, eorundem discrasia , UndecUmqUe nata , causae febriUm biliosarum, PhatridarUm, plures, graUiores, diutius applicatae , Vitium epidem ictim , erademicum. Ex hac idea malignitatis notio praC-tica , directrix, nascitur , Unde ageΠda,
Convenit ergo , quidquid in amplissima classe titulo cardiaci Venit , potissimum Vinosa , Spirit UOSA , aromatiCa , LO-borantia , adstringentia , acida mineralia dulcificata , salia Volatilia acida, alcati na , media : corteX peruVian US , Serpentaria Virginiana , contrajerVa , angelica , hisque similia quam plurima, ori ingesta , ano immissa , naribus , locis Subaxillaribus, scrobiculo, abdomini adplicata per modum potUS , Odoramenti, enematiS , epithematis , frictionis , cataplasmatis , epispastici, rubefacientiS, VesicantiS. Debilitatem non febrilem , Virium animalium , et vitalium , in convaleschntibus
tollunt cibi liquidi, sanguini similes , arie digesti, gelatinosi , blandi ex anima-
478쪽
mali is, Secundiam artem miSti, Saepe, parva dosi dati, cum leni frictione eXtern rum , repletionem emciunt commodam, in primis si sumuntur ex idonea, contra morbi curati ingenium , materie, si et conveniens corporis exercitium , habitatio , et
anni tempus opportuniam ACCedat.
Ex his omnibus liquet cur febris maligna absque artis subsidio non Sanetur, et Cur cum eodem tam dificulter, ut vel probe Curata Occidat Saepius. Cur in constitutionem putridam fraequenti as cadat, quam sub dominium aliarum febrium Stabilito discrimine causarum Utri US-que debilitatis essentialis , et grabativae intelligi facilius potest, quomodo vi Vitae
RUCta, actiones animales persaepe debilitentUr : Cur in summa virium vitalium debilitate , Praesente gangrena , pulsu celerrimo, debilissimo , vix micante : artubus frigidis, sudore frigido manantibus , facie hipocratica , nihilominus actionum animalium stupenda integritas , facilitas , quin et mentis subinde vis major, ad mortem persectam Usque Apparet quoque, quanti intersit, Utram-
qtae speciem debilitatis mox dictae) ac
Clarate distinguere, cum quae in una ProSint, in altera plerumque noceant, et C Um Medicus nullo instrumento metiri vires pos-
479쪽
FEBRILIS. 4 Isit, quantopere adlaborandum sit illi, ut usu multo discat virium quantitatem jus te aestimare quam rarus Sit Cardiacorum in acutis intellectus ἰ quam sit debilitas in febribus malum saepe insuperabile s Cur Iassitudo diuturna ante morbum , eundem gravem futurum praenunciet ; Cur diutis si me affligat post piatridaS , malignaS , non diu post inflammatorias ἐAn etiam alia febris maligna datur avolatili, et contagioso miasmate oriundR, Ut quidam volunt , sudoribus motis , dia
protractis sanandat an febres hac methodo sanatae fuerunt Vere malignae ἰ
LPymptomata systematis nervet, illius partis praecipue , quae actionibUS animalibus praeest , irritati , peculiaria , plUra, diutius durantia , per febris decurSUID Unxia set inde vitalium quoque , et animalium functionum pendentes turbae , Status nervosus ; ipsa vero febris, qUam is Sta tUS Commitatur , nervosa acidit, niane sorte frequentior, quam olim. Haec Vero Sunt: tremores , horroreS VR-gi , spasmi, palpiratio cordiS, an Xietas saepe terrifica , imaginatio multipliciter laesa, animi pathemata varia plerumque tristia, validaque , desperatio.
480쪽
q a STATUs NERVO Us. Delirium multiplex , riSus , ploratU , paVOres , tendinum Saltus , convulSiones, per Vices , Universales , partialeS , temp rariae , OpiSthoton S. Paralyses , semiparalyses , StUpores, aphoniae, cito evanidae , cum aliiS Symp- tomatibus alternRnt2S. Pulsuum perpetuae vicissitudines , in mollem , durum , celerem , tardUm, Par-Viam , magnum , remittentem , intermittentem , et varium omni modo, &C. Horum caUSa progumena morbida
mobilitas seumetablesia) excedens , defi- CieUS , ab normis , syStematis nervet, facultatis praeprimis animalis. Hanc dedit gentilitia labes ; educatio
delicatula ; exercitia mentis praematura, nimia, nocturna, aesthetica , Vina , Venus, edaces curae, &c. Superveniens febris, qualiscum Ue, Undectamque nata , instar stimuli peregrini agit , vices supplens procatartices Catasae.
Hinc febris inflammatoria , biliosa , Putrida , pituitosa , haecque frequenti US , Praeceteris , et ipsa subin intermittens , nerΓssae fiunt. Nec semper abest in convalescente, ob febrim praegressam longam , CVaCUationes in ea magnas , neglectiam CVrae confirmatoriae , labores mentis citius re