장음표시 사용
761쪽
arbitrio cuncta agi in uertiq. queresantur. Regemque duobus hominibus mancipari,quas iniecta carminibus vaecordia aegre serebant. soluta Rex Escalones obsidione,unde maius periculum imminebat,sestinauit. Vallisoleti non prius intra moenia est admissu quam osorio ex aula curiaque amandato. Regis 1 in perium quamuis necessitate usurpatum an tum insolenti homini dolorem in ussi ut a Rege planὸ delicereti atque cum Ioanne Emanuele vires iungeret. id illi exitio fuit Rafairus Gusmanius simulata a Rege iuga in amicitiam insinua
tus, incautum obtruncavit. arces thesaurique ingentes, quo tempore rempublicam pra dae habuit,congesti a Rege occupati. multorum criminum accusatus, nulloque defendente conuictu lege perduellionis damnatur, sententia a/ Tor to dehumos abs Rege ipso pronunciata. is exitus duorum ea tempestate magno rum virorum stili. Iraephum ignobilitas tutata est,gentisq; contemptus. quodetiitio esse potuisse aluti fuit. Regis nuptiae ad Mirobrigam celebratae, quae Ciuitas Roderici hodie est. Alfons, Aragonij placandi ab Emanuel eq: diducendi inier duos Reges Castellae & Lusitaniae consilia communicata. Ex priori coniugio e ibi Eleonora Regis Castellae soror in coniugium oblata accepit Aragonius conditionem: rebusq; constitutis Turiasone Regum duorum conuentu, Castellae at Arasoniae nuptiarum celebritas petacta,magna utriusque gentis' i 3 a s laetitia plausuque auspicante salutis anno millesimo trecentesimo vigesimo nono:quo syncerior amicitia effer,multiplici asinitate obligata. Blanca petri prin alocipis filia, eius quem ad Granatam occubuisse dictum est, Petro Lusitani Re gis filio maiori desponsa est Reginae . Castellae tradita in Lusitaniam mitten
da. Inter tres Reges foedus aduersus Mauros sancitum si gentis impiae reliquias viribus sociatis delere possent.cautum p terea,ne perfugas inter se recaperent.
in quo iranquillitatis publicae spes continebatur. Ioannes Emanuel eo scedere taciusus,ab Aragonio 3: destitutus,nouis affinitatibus se munire satagens, ipse quidem secundis nupti s Blaneam duxit,Fe inandi tardae filium: Ioanni autem Lara Maria Ioannis Coclitis proles connubio iuncta est spe commun1bus armis Vis 4ae principatum puellae dotalem recuperandi eripiendiq: Castellae Regi .cum quo simultates Emanuel Laraque apertius simpliciusq; exercebant: 3o callidius alij &implacabilius petrus Castrius, IoannesAlburquerquius Dionysi j Lusitani Regis ex Ferdinando Sanctio nepos, Ioannes Harus Camerorum regulus,saei ionis princeps.lios stagna prouinciae pars sequebatur NouNasconum Reges ipso anno Pompelonem appulsi concessi regni h reditatem creue
re his legibus. Ne intra δuodecimum annum nouae monetae genus cugeretur. Erat enim pecuniae deprauandae inuectus ea aetate mos prauus recomita uri .exiatq; de ea re Ioannis pontificis lex, at est de crimine fali; unica per idem tempus promulgata. Ad aulae obsequia externi ne udmitterentur: idem de arcium pi secturis cautum. Regni ven lendi, permutandi, regi)ve patrimonii alienandi ficultas sublata si proles mascula nata esset,cum primum vigesimum aetatis anuum explesset Vasconum Regem fore reipublicae moderatorem, datis Philippo patri centum aureorum millibus. Si nullam ex se prolem reliquissent, noui Regis instituendi liberam potestatem penes tres ordines suturam sic Vascones leges ut aeciperent clederunt quibus iureiurando sancitis in tem
762쪽
plo eius vinis statii mo Rex & Regina coronati, inunctique sunt tertio Nonas Marti j. laetis faustisque ominibus plausuque omnis ordo, omnis artas felix faustumque regnum comprecari. viae scire, fronde, virenteque herba stratae: uu-Jaris, picturis,labuiis parietes vestiti:nullum laetitiae genus praetermissum, quasi noua rebus luce reddita, publiceque prouinciae salute reddita, Regibus quasi postliminio in augustas eas sedes post annos quinque S quinquaginta resti tutis. Fuerunt hi Reges numerosa prole felices: Curolum Philippum, Ludovicum magnis principatibus auctos: Ioannam, Mariam , Blancam, Agnetem, magnis Principibus consequenti tempore iunctis susceperunt. Flan/ri perro i iem tempus tumultuantes, LuJovicum Comitem suum in carcerem coniectum, liberatum postea intra Gandauum obsedere. Domo profugi patrocinium Res Gallis suscepit. missis in Flan triam legatis nihil esectum. ventum ad arma, huic bello tum alij principe tum Philippus Rex Vasconum afluere. Ad Caselum oppidum castra castris collata. mense Augusto ardentiss1mo S Je, neglectis custo/ijs Flandri in Gallorum castra atque munimenta irrumpenies, regium tentorium invasere. priusquam arma sumere & equos conscendere pollent,plurimi Francorum obtruncati Rex proximus periculo fuit. sea cum ex alia castrorum parte occursum esset, Flandri armorum pon9cre,aestuque solis debilitati, oppressi, reiecti in fugamque compulsi sunt. sic utriusque Regis
dio virtute Ludovicus in paternum principatum restiturus esimam caetera post victoriam procliuia suere. Rex Vasco rebus patratis in prouinciam redijt, caeda bus, latrocini js, scelerum licentia ex priori Regum absentia in sellam. De regni statu aequitateque reuocanda actum. Adhibitis in consilium viris principibus, iurisque tum communis tum priuati peritissimis, nouae leges sancitae unde ius populo diceretur, quibus Novi fori nomen est. rebus compositis, reique publicae tranquillitate sundata, noui Reges re/iere in Galliam. Species erat Gallo Regi propinquo &necessario opem serendi aduersiis Anglos regni iura armis repetentes. re patriae desiderium incitabat: s prae Galliae copijs, cultu praediuite ubertateque Vasconum regio contemptui erat. Henricus soliberius ho-3o mo Gallus rebus Praesectias: magno multorum dolore obtrectationeque breuem
laetitiam sui se o nulla longi temporis felicitas)suaque se spe delusos sero considerantium atque dolentium,
Bellum Iaatirictim renascit r. Cap. XXI,
ASTELLAM intestini motus vexabant: bellique Maurici
instaurandi cura solicitabat. pecuniae in stipendium redigendae praecipua difficultas opponebatur. Madriti in regni conuentibus oblata a prouincialibus eo maiori studio est, qu/d per eos dies Prieghum oppidum in utriusque regni sinibus a Mauris erat occupatum ablatumque Calatrauae militibus sine sanguine praefecti tantum per- fi lia. In testini motus componen ii erant. Ioannes Emanuel & foeij concia 4 iundi Regi. Aragonius ad belli societatem alliciendus. utrunque praestitutum.
763쪽
ri retenta seruataque .l ephus Iudaeus ad rationes regiorum vectigalium compulsos citra fidem non satis probasset s& occasio euertendi hominis quaerebatur, neque deesse poterat aerari j praefectura abi it cautumq; ne deinceps exterianae religionis homini demandaretur. Almo1arisi vox Arabica oclij mitigandi caussa praesecti thesaurari j appellatione mutata. in ea re uniuersae prouinciae abs Rege gratificatum. Q ingentos equites Rex Lusitanus in auxilium misit. Aragonius & Emanuel alia parte in Maurorum fines irrupturos polliciti. &erat Emanuel Murciae limiti praefectus,petro Atala vicario. omnibus contractis copi js in Granatenses lines penetrutum abs Rege Castellae est. Theba va-133o Idi sinum oppidum obsesium salutis anno millesimo trecentesimo trigesimo. io Ogminius cum sex equitum millibus abs Rege suo datis, Turoni se tenui duodecim a Theba passuum millisus. in te nostris assiduus infestusque immine bat , praesertim cum ad pabulum adaquatum ve progrediebantur, acie dimi
care non ausus. pruna opp1do interim a nostris capto conuersus ad artes equites tria millia ad vicinum sumen mittit: ipse ex insidijs nostrorum castra ubi pugna ancaluisset aggredi alia parte constituens. Rex Mauri consilio indicato validam quidem manum aduersus Mauros praemisit. armatus ipse in castris substitit. se ars arte delusa. sugati Mauri: eodemque impetu ipsorum castra clim nullo praesidio tenerentur,capta direptaque. Thebae incolae spe defensio nis abiecta, mense Augusto oppidum dedidere, vinam salutem pacti. Cagne- acitum Pri humque nostris continuo cessere, aliae praeterea arces:eb maiori Alia solis laude v bd neque Aragonius neque Ioannes Emanuel auxilia comm nni caram: hic nondum fatis s3ncera fide: ille sardiniae motus a Genuensibus concitatos excusuns. praeterea Lusitani equites in patriam redierant. Nouar eae irarum caussae, praesertam aduersus Emanuelem & socios: pacisque proximo tem .pore cum Mauris sanciendae, annuis duodecim aureorum millibus pactis: mutui comercii iure concesta , dataque facult te annonae e Castella exportandae.
eo propensius, quod Rex Hispali, rubi scedus factum est , Eleon orae Gusmaniae
amoribus in i uigere coeperat: prorsus ut iustae propemodum uxoris loco esset. Haec mulier genere,forma,opibus,1ngenio,praeterea patre petro Gusmanio vi- 3οroque Ioanne Vesasco paulo ante defuncto satis fortunata fuerat: regio pellicatu maiori fama quam laude. prole kecunda fuit, filioque tandem Rege felix. Amicitia inter utranque gentem sancira, Oaminius quidem Granatae decessir, Abrahamo & Abucebeto filiis relictis. Rex Maurus eo praesdio destitutus,nouasque spes captare volens, in Africam nauigciuit, nouas inde copias, noui a
me grauissimi belli molem attracturus in Hispaniam: uti proximus liber explicabit.
764쪽
HISTORI ALDE REBUS HISPANIAE. LIBER XVI.
Anatae Reae trisnfimitiis in Africam. Caput. I.
N parte tertia orbis terrarum Africa est,snes habens ab Occasu quidem Oceanum Atlanticum, ab ortu autem AEgyptum rubrumq; mare, vadosum iniportuosumque: Mediterraneo mari ad septentriones alluitur saeuis utrinque Oceani sumsut castigata, exestq; pyrami lis latissimae figura in promontorium desinit , cui a sona spe comen recenti memoria est inditum. Pleraeque gentes legibus, moribus institinis, ipso animorum & corporum habitu discrepantes ea lo-ao ca obtinent. interiora Asthiopes incolunt latissime susi, susto omnes colore. succedunt Libyes, dehinc Numidii Atlantis montis summis iugis discreti. Se cundum rostri maris littora,qui proprio nomine Asri,Mauri ve nominantur, extensi sunt. ager ea parte bonus frugibus pecorique,arboribu a plerunque Dudus,rarar c o pluuiar terrorque fontes & sumina. Homines salubri corpore, laborum patientia durati velocitate magna in bello multitudine potius quam vera virtute vincunt. in equite praecipua vis. In ea prouincia Albobscenus ex Merinorum familia nonus Marrocii Reet latissimum imperium hac tempestate tenebat omnibus circum Africae regulis perpetua bellorum selicitate domi. iis : Hispanici imperii spei imminens, Christianoque adeo nomini formida 30 bilis, claris maioribus, egregius ipse, multis animi & corporis bonis Cum Emtexefinio Treme senio Rege bellum gerebat. paternas in eo inimicitias persecutus. id unum adun uel sam prouinciam subiugandam deerat: Hispaniaeque inuadendae conatum retardabat. vetera gentis trophaea ad audendum incitabant; Mauricique imperii in Hispaniam restituendi studium aecendebat. Ad hunc Mahomad Granatae Rex nauigare constituit, infirmus ipse varibus,arma tamen sociare, atque cum Africa Hispaniam committere cupiens. phuth Maurita tae Tingitanae urbem nobilissimam clim esset peruentum , splendide a Rege barbaro acceptus atque habitus est, detersa veteri simultate: nam inmunio antea suerat eiusque familtie insensus. amore virinque L munificentia uo certatum. Die constituta Granatensis ad barbarum Regem hac sententia ora , , tionem habuit. Bellum in Hispania Rex maxime, vix toleramus, imminutis, , regni viribus, veteri gentis gloria obscuratamostra an temporum culpa haud , , facile dixerim. in extremum tamen Baeticae angulum compacti, omnibus op-
, , pressi malis, aegra spe vitam libertatemque sustentamus. Turpe est diccre seclA a a ue dicam
765쪽
, , Alcam tamen. utinam seruire aliqua conἡitione liceret, vitaque fides hosti es , , set nobis violandis 3 iuinum numen promereri persuaso, nullaque nobiscum, , foedera, quavit sanctitate vallata , firma sore cogitanti. Corrumpuntur quo- , , tannis segetes, agrique incenduntur: oppiὰa, viri, foeminae, pueri, pecora prae- , , dae sunt, nullum datur respirandi spatium. An non emori semel praestat, quam, , in tantis periculis acerbitateque versarii Vbi nune virtus illa maiorum,qua in- , , credibili celeritate Asia, Africa, Hispania laudibus victorijsque nostris pera- , , gratae sunt: disiunctisse aeque nationes virtutis nostrae admiratione samaque , , coniunctae t Maiorum facta non diemulari turpe est: partam vero ab illis digni talem gloriamque & imperium tueri non posse sagitiosum. In his aerumnis Io, , tua nos virtus perpetuaque felicitas hactenus sustentauit: & nunc prouoca- , , uit,ut supplex in Africam relicto regno nauigarem. erit mihi pretium eguis , , se externae amicitiae. Regium est in amore respondere a quibus sueris prouo- , , catus: gentis patrocinium suscipere, imbecillium causam tueri, religionis pa- , , triae, ut es, vindicem dici gloriosum, diuisque immortalibus par. Subditis om-
, , nibus Asticae populis, aut finiencla vobis militia est, aut in alias gentes trans , , serendum bellum. Magni saepe Principes bello, quam post victoriam, clario,, res extitere quod otium frangat, bella ex bellis serendo,ope gloria,imperium , que quaritur. Finitimi Hispani sunt, angusto certe dirempti freto inter se im , , perijs iuisi, intestinis moribus aestuantes, ne consensu quidem suturo aaueri a , , sus externos hostest tibi validissimae legiones multis erea citae bellis, in aditu, , Hispaniae munitissimae arces bello opportunae.nobis viri,arma,pecunia super , , sunt Praeda uniuersa vestra erit: quem locum reliqueris labens tenebo. Victo , , ris satis magnum fructum arbitrabor de gente impia atque nefaria vindictam.
Ad haec Rex barbarug, gratum eius aduentum extitisse respondit: ad belli so cietatem inuitari iucundum . quoad inter utranque gentem amicitia extitisset, res prosperὸ cessisse: labefactatas clis sidio. quod ad traij ciendum inuitare sibi id curae futurum. quam primum belli Africani reliquiae consectae essent, cum omnibus copijs transmisurum. Asomelicum filium cum valida equitum manu praemittendum videri. id amicitiae initae pignus futurum. Interea 3o Granatenses Mauri Lod no & Abiacebito Ducibus in Contestanos inuecti, agris illata uactitate, Guardamarem ad staberi ostium id oppidum est in mare prospiciens, unde nomen factum captum direptumque incendere : capita mille ducenta in eaptiuitatem abacta. Mahomati in patriam reuerso, Ioanne, Emanuel alijque factiosi ad foedus ineundum attracti sunt. sancitata amicitia; ministro Petro Caluillo vitro citroque commeante. usque adeo fatali dissidio cunctorum animi occupati erant, nulla religionis memoria, nulla gentis suae misericordia, in quam bellum grauissimum comparari non considerabant, modo Regi suo aegre facerent , priuatasque ulciscerentur in iurias. o
is elisi m/nit in Hispaniam. p. II ERAT
766쪽
R AT adhue in vitiis Regina Lusitaniae Elisabetha, quamuis iaextrema aetate pro communi salute publicaq. tranquillitate quen-cunque laborem subire prompta Eius accitu Castelis Rex pacem Augustam venit: nullo maiori ex mutuo colloquio fructu , quam quod auia sanctissima fremina salutata,otrinibusque ossicijs culta est Discedenti eY ea urbe Regi ad Burguillos oppidum Alsonius Cerda, a quotandiu tantoque reipublicae discrimine de regno certatum erat,improuisus occurrit cum aetate prudentior irrito toties conatu in genua procumbeos Regis
dextram deosculatur quo3 gentis more honori obsequioque ducitur. gratissi-ro mum id Regi fuit Alsonso salutare. in patriam tandem restituto data oppida, unde vitam sustetitaret. Duaerat in Gallia Ma telum, ex regio Gallorum sanguine nobilissimam ex ea Ludovicus Ioannesque suscepti. Ludovicus Datu maior patrem in Hispaniam secutus est. Ioannes a Rege Galliae propinquo Engolismorum comitatu donatus: Geinde etiam equitum Magister esectus. inani; umbra in Hispania quidem,& sine potestate appellatio, in Gallia autem supremae secundum regiam in bello auctoritatis nomen. Processit Rex in Carpetanos. peruentum Talaueram. D. Eulaliae oppidum medio itinere Toletum uersus, loannis Emanuelis ditione tenebatur, caedibus & latrociniis viae inse stae erant, in vicinos agros identidem eri impente ex eo oppido perditorum ho o minum manu ij Regis iussu comprehens, iudicioque conuim poenas capite soluerunt. simile seueritatis exemplum Toleti constitutum inde Madritum,Se gobiam allisoletum itum est. In eo municipio ex Eleon ora pellice filius Re si natus cui Petro nomen, Aquilaria Campestris principatus fuit AED1 ij supplendi cura monetae genus institutum, quam Coronatos dixere, non probur, neque sano consilio. aucta annona est,magno populi damno iraque . nam aere adulterato commercia sublata sunt. Burgos ex ea Cantabriae parte, cui Alauae nomen est, legati aa Regem venerunt eius regionis principatum offerentes, liberae eatenus suoqi iure vivere solitae:Victoria & Treuigno exceptis, quae iam
oppida regio Castellae imperio parebant. Ariagae in planicie, ubi veteri insti
30 tuto conuentus gentis erant, egi praesenti is principatus defertur atque libe tas per tot aetates inuiolata illius primum fidei ditionique ultro permissa est datum expetentibus, ut Calagurris legibus viverent. antiqua gentis priuilegia conseruata, in omni actione omnique vitae parte conditio proxima libertati. uoua vectigalia imperandi saeuitas ablata .ertant 3e tota pactione Alsons Re sis litterae Victoriae datae,quarto Nonas Aprilis salutis anno millesimo trece in i, te simo trigesmo secun 3o. In ea urbe noua militia a Rege excogitata inuectaq: Bandae nomine. Banda vulgari Hispanorum lingua Taenis est: quam thou 1 milites rubro colore quatuor latam digitos a dextro humero sub sinistro brachio corpori circunducebant, honoris insigne . ingenui tantum,& qui decem mini-ψo mima annis in castris aula que versati essent ad eum ordinem allecti nobilium modo fili)s maioribus exclusis Rex ipse uniuerse societatis Magister institutus. eo honore iuuenes nobilissimi ad res maximas capesiendas perficiendasque in-fammati qui longo tempore in magno pretio habitus,consequentium Regum ignauia,rerumque humanarum inconstantia in desuetudinem abi jt ut ne vestigium
767쪽
giusn quidem extet. compostellae Rex, quo religionis causa concessit balteo militari donatus, Burgis inunctu regium insigne desiimpsit ipse, Reginaqj, in
utraque urbe Ioanne Limia pro sule Compostellano sacris de more operante. Regina inuncta non est. pudori id datum,& quoniam uterum serebat. Assuere praesules magno numero:viriq; principes non pauci abs Rege militiae honore donari,recti corpus serro omni ex parte: od lege in posterum nouis militibus creandis sancitum,more gentis confirmatum dei nese est. Publicam ex his rebus hetitiam duae res incommodae exceperunt. de Blanca, quae Petro Lusitanae iuuentutis principi pacta erat,dimittenda consilia agitata: substituendaq, in eius locum Constantia Emanuelis filia. utrunque Calhellae Regi graue acc1- acldit B sanca valetudinaria erat, neque gignendis liberis apta Balboa prior Hospitalarius,Reginae cui intimus erat, ut dolorem ex viri pellicam ulcisceretur, eius consili j praecipuus auctor ext1tit. & erant Regi per idem tempus ex Regina quidem Ferdinandus in spem regni si vita suppeditasset, ex pellice autem sanctius,cui Ledesinia oppidum datum est,uno tempore Uallisoleti nati.Pra terea Abomelicus Regis Matroci j filius, uti cum Granatensi conuenerat. traiecto freto AlgeYiram venit,seque eius urbis &Arundae Regem dixit sequebantur ex Africa equites septem millia totius Hispaniae imperium inuadendi cupiditate speque . Heraclea circunsesa mense Februario ineunte anno mille simo trecentesimo trigesimo tertio. vineis, turribus & machinis omnium ge- a rerum impugnata. Rex factiosorum motibus componendis in Viteriori Castella districtus, Gotiste tum Te norium classis praefectum mari, sacros mili tum Magistros,ut terra opem serrent obsessis praemisi. impar hostium viribus
manus. annonae penuria in urbe erat praesecti culpa cui Vasco Peresio nomensuit: nam militiam quaestui habens, neque se mit te neque commeatu satis instruxerat. Granatae Reae alia parte in Cordubenses agros inuectus latissimas populationes facit. Egabrum caprum . arx diruta. incolae in seruitutem abacti. Presecti perfidia cladis accepta Mauros ultro in oppidum & arcem vocantis.
Heraclea omnibus sessa malis, spcque defensionis abiecta mense Iunio hosti ὀedi a militum incolarumque incolumitate pacta.Vascus praesectus ex stagiti j 3o
conscientia Regis iram populi inuidiam veritus in Africam nauigauit. in uniuersa Hispania magnus in praesenti' luctus, maior in futurum metus fuit, ea olim parte uniuersae Hispaniae exitium vastitatem illatam a Mauris recordan-lium. Castellis Rex factiosis in speciem pacatis, magnisque tota prouincia deiectibus iusto exercitu comparato, adulta aestate Hispalim venit. Serum rebus perditis aurisium ad Caesarianum deditae urbis tristissimum Duucium accepit
spe tamen priusquam a Mauras muniretur, recuperari posse, eo maturare contenclit. Ailuit Iacobus Exerica cum Aragoniorum manu. pro urbe vario even
tu pugnatum. leuia praelia erant: nam uniuersis copi; s dimicare, pars utraque rei usu bat: Ahomelicus neque socors victoria, neque insolens factus: Rer in ε proposto perflans Heracleae recuperaridae. Rei frumentariae inopia in regi j scastris laborari coeptum grauissima mari semel & iterum commeatus affatim aduectus breui a multitudine absumebatur:prorsus ut multi deserentes castra in Abomelici manus inciderent, vicinis locis tendentis, atque ad omnes occaso-
768쪽
nes inuigilaritis: tanta apud hostes captiuorum multitudine; yt singula captita aureo mimo venisse seratur, gratie Christiani nominis dedecus Hostes Granatelassis Regis aduentu, nostrorum imminuto numero,fractisque viribos animis confirmati,omnibus copi s pugnare constituunt. ter Mauri in aciem pro ducti. Castellae Regi cauta potius consilia cum ratione, quam prospera eXcasu placere, pru/entioribus Heraclea pro qua re venerant capra, caetera fore prona videbatur. Iraque in consilio detrectandi certaminis perilitum: perpetuoque vallo ad irruptiones prohibendas castra nostrorum inclusa: quod a mari ductum sinu quodam flexuque pro locorum conditione curuatiam, rursus altero cornu ad aliud littus pertinebat. ex utraque re hostes metum interprediti victoriae spei ardentius imminebanr. Eman et interidi, Ioannes Lara & so cij curia Aragonio Rege sancito foedere regios fines omni iniuria deformabant. Accesserat Ioannes Harus Cameroruna regulus , opibus & ditione praepotens. unde auxilium ese debuit, itide exitium existere grauissimum Regi fuit. Itaque cum Mauris eapetentibus induciae quadriennes pactae : vemgali retento, quo i Granaienses pendere consuetierant Heraclea relicta,non absque maiestatis sugillatione: sed Rex periculo prudens honestissama ea consilia iudicabat, quae tempori essent di rebus accommodata maximὸ vulgi sermonibus opinionique seruire turpissimum i
ctior uam Pristi m olitus. Cisp. III
OE D E R E sancito castellae ct Grandin Reges inter se collocuti, mutuae beneuolentiae argumento singulari, eidem mensae accubuerunt.dotiis es munificentia viritique certatum .victus Mauros,
unde illi exitium. stellae Rex Hispalim abiit, quanquam inter aduersa integra virtutis fama. Ahomelictis Algeetiram. Rex Graia natae Malacam festinabat, eius Vrbis inuisendae cupidus: cum Ogmini j liiij
qui rebus omnibus interfuerant, in eius necem conspirarunt, hominem dete-3o stati,qui Christianorum coinuictu se gentem, religionemque sic arat Forte vestem gestabat a Castellae Rege dono acceptam. id iracundiam accendit, maioremque occasionem calumniae praebuit. Sequebatur Regem Maurus quidam Athainarus nomine,ex priori Granatae Legum sanguine, nobilis magis, quam clarus hunc Ormini j filii aggrediuntur. hortantur, ut intercepti iniuria regni poenas petat, violatam religionem vindicet. fraude composita incautus Rex serro obtruncatur Augusti die vigesimo quinto. Roduanus antea Granatens spraetor,& tunc praecipua auctoritate aberat , neque saeuae coniurationis particeps fuit. Iugephum is occisi fratrem cognomento Bushagi qum Granatae retagno praeficiendum curauit, sui beneficii regnum sacere satagens, quod superdo bum contumeliosumque erat,eo amplius,quod Ferrachenus retiator natu occisi frater praetermittebatur. sic res Mauricae turbatae erant. Ad nouum Regem Aquilari) fratres Gon saluus & Per linandus Montillae ' Aquilariae reguli, in Baetica praepotentes, a Rege suo auersi qua caussa incertum se i alienaro tamen animo sese receperunt. de finitimis praedae actae. in quo induciae nuper pactae
769쪽
violatae erant. Castella Rex diutius opinione voluntateque Hispali restiti 'quorsum ij motus euaderent expectans longius processisset malum,ni Abome licus in Africam reuocatus esset a patre Tremesenio bello aurilium, eo disces sum maturante de instaurando cum nouo Granata: Rege scedere actum: initio
1 33 4 anni millesimi trecentesimi trigesimi quarti induciae quadriennes rursus pacts innummisso Gratiatensibus annuo vectigali. tanta erat cupiditas factiosos vinia dicandi Quo tempore gemina proles ex Eleon ora Gusmania unico partu Regi se epia est Henricus, Fridericusque. Prius se hyems circumegit, quam mouere ex Baetica posset.in Carpetanos ineunte vere itum est:inde Segobiam Valli seletumq;. bello petiti coniurati proceres,irruptionibus,tumultibum: idonei robello iusto impares. in Larae sitionem impetu iacto pleraque oppida abs Rege
eupta:Ventosa,Eustum Ferraria, Viscalae tractus nondum satis domitus in tidem acceptus. In conuentu gentis de more sub annosa Guernicae arbore habito, in Regis, qui aderat, verba iuratum. aliquot tantum arces locorum natura,
magis quam re alia stetae in Larae fide perstiterunt. Ioannes Harus αδ Agoncillum suae ditionis oppidum Regis iustu obtruncatur. ditio uniuersa perti uellionis lege occupata. Cameri oppidum, occis fratribus Aluam & Aisonso reli- hum ne nobilissimi principatus & familiae nomen penitus interiret. Iscaris arcis praesectus eum loci munitione consilis Regi portas clausisset, comprehensus capite poenas soluit:grauique in posterum documento sancitum, nulla uos atramenti religione iniurium Regibus illatam a subditis excusari. IjGem die bus Regi Castellae ex Regina qui lem Burgis filius natus est mense Augusto e
aremo, cui perro nomen fuit: hunc extistio Ferdinando fratre acerba Castet lar fata Regem fore destinabant) ex Eleonora autem nouo partu per linansus alter natus est. In Aragonia duo regi j fratres continuatis suneribus elati: Iaco bus Montesiae miles Tarracone, usi se antea regni haereditate abdicarati Ioannes Tarraconensis praesiit poui ia oppigo nomen est in Caesaraugustae agro. Successit Arnaldus Casicomes Isc a Tasrsconem translatus. Rex Aragonius integra quamuis aetate,perpetua valetudine, ex quo nouis se nupti s impliea rat fractus non militaribus sol tim, sed etiam ciuilibus muneribus absceseia sorat, rerum summa Petro stiorum mari mo demanflata. Eleon ora Regis potens importunis precibus Ferdinando & Ioanni,quos filios ipsa genuerat Dertusam,Orthuelam,Albarracinum,saguntum ha oppida & urbes donari a patre impetrarat . in quo petri principis iniuria continebatur, regni non maximi
opibus imminutis: religionis ignominia, qua se superioribus annis Darocae obstrinxerat, lege in perpetuum lata, ne quidquam de regia ditione est minueretur. Regem parum valere animo, Reginae artibus blanditiisque circumueniri prouinciales accusabant. inde priuignum inter & nouerca in implacabile odium, regnique motus graues. Regina vise muniret si irem Castella Regem
ad mutuum colloquium inuitabat. Id Regis Castellat & sororis Regina collo- ηο uium ad Aretam Calataiuba in agro oppidum suit. in eo oppido foedus sant 1tum, Regem sorori non defuturum: Iacob tis Exerica & putrus eius frater, qui Reginae partes sequebantur, in fide officioque consirmati.
770쪽
inserenum S LUPlania motos, Cap. III I
NNO proximo ineunte, qui eius seculi quintus & trigesimus 1 33ssui Ioannes Emanuel Hari casu territus, Larae a, exemplo inuitatus Regi conciliatus est. tantis rebus breui tempore parratis, diuturnae tranquillitatis spe ex longo interuallo reuocata, ingens tota prouincia gratulatio fuit ludi spectaculat per urbes & oppida
commisti Vallisoleti ludricum militare institutum Eandae milites aduersus reliquam nobilitatem ex prouocatione pugnarunt.Rex quo maior libertas es et, ro dissimulato habitu pugnae intersuit. ictus maximi frequentes, . , sed innocui. nonnulli tantum eX equis in terram excussi.dubia pugnae palma,certamen diremptum Res humanae fluxae & mutabiles, breui in aduersa mutantur. publica laetitia nouorum motuum nuncio obseurata. Rex Lusitanus in proposito Blaticae dimittendae Constantiae in eius locum subroganda pers stebatiferro nis impetratum esset vindicare certus. Aragoni j ii lacrum natu maximo Maria Vasconum Regis filia pacta es quamuis minor natu sorori Ioann in regni successione praelata,s proles mascula patri deesset. edetis conciliandi auctor Henricus pro Rege Vasconum praesectus. utrunq; Ca ite har Regi graue ingratumq; extitit:& aduersus eius potentiam ea foedera comparari videbantur. sane Petrusa o Aragonius nouercae odium ulcisci cupiens cum Vasconibus armorum societatem constituit Fiteri coenobium,quod in Cauestae ditione erat,improuis occupant iure seciali res a Vasconibus repetit ad Aragonium Regem iniuris seY- postulatum mitii legati. eYcusat ille valetudine Iliti j j conatibus se imparem sere ait. ad arma Necessario ventum.Vali la militum manus aduersus Vascones milia,ductore Martino Portocarreriotclim Ioannes Lara id ossicium pG stare, a Rege inuitatus excusasset Ad iudelam collata signa. atrox pugna sint, victi tandem Vascones es sq. multi in Iberum praecipitarunt eam cladem accepisse creditum est quoniam desect1 Duce non secus ac corpus capite, Vascones Ara goni q. pugnam inuaserant.nam Henricus Pra sectus Tudelae si tenuit pericu 3o lum veritus,an publicae salutis respectu,quae in eius capite versabatur. Michael SapalaAragonios Fitero muniendo occupatus quod in illud oppidum primum
belli impetum fore esistimabant sub prae ij finem e vicini collibus se suosque
ostentauit.nouum certamen filii. Aragonij recetes aliquans iu sustentarunt. victi tamen versiq; in fugam sunt. Dux ipse captus.. minor opinione caedes, hostibus continenti totius diei labore fissis: octis j beneficio inter se no cognostebant, cum victi aeque ac victores ob linguχ eommunionem Castellam ingeminarent. eo astu multi struati Cantabri alia parte Duce Lupol astano,Pompelonis finibus euastatis Vnsam arcem locis finitimam occuparunt his cladibus Vasconum audacia repressa, temeritas castigata. Quarum uno tempore in Hispania o Galliaq: fama vulgata Regem Castillae Palentiae eo tempore ex febri quartana
laborantem,gentis commiseratione perculit,ut portocari erio mandaret ab a
mis ut discederet iniuriaq; abstineret satis pinnarum datum,siue inuita militia tuisset,sue voluntaria. sic copiae ex ijs locis deductae. Petri infantis vexillum relatum:quod praeferri placuerat,ne viri nobilissimi eam militiam detrectarent,