장음표시 사용
781쪽
rum: & contra quam opus fuerat, ab Algeet irae obsigione cessatum. commeatus inopia in paucos dies comparati, & propter anni tempus in hyemem inclinaniis, re necessaria compulsi Reges Hispalim reuersi sunt. Triumphi perso
mili pompa omni aetate,omni ordine obuij ciues,patriae liberatores,impietatis vindices victores, Augustos faustis vocibus acclamantes in urbem excepere. reliqua Hispania decretae, habitaeque supplicationes. Diuis immortalibus actae frutiae: dies festi ludis, spectaculis, tripudiis Hispanorum more agitati. Rex Lusitanus ephippiis, gladiisque Mauricis ex omni prae la acceptis ut victoriae munimento essent, in pati jam sese retulit: rei Christianae adiutae, inuictaeque vartutis laudem deserens ad3iti nonnulli captiui nobilissimi. abeuntis iter Rex gener ad Casalliam oppidum ossicij caussa est prosecutus. Auenionem equi
centum,gladi),parmaeque e corio totidem e praeda Maurica Bene ficto Pontifici missa sunt quatuor prarierea &viginti Maurica signa: equus vexillumque Regis, quibus in praelio usus erat, alia. Letua legatus aliquanto spario a Cardianalibus obui)s exceptus. pontificis voce cum sacris Ae more e ser operatus, Al- sons Regis laudes maximo principum,hominumque concursu celebratae sunt.
Freii Gaditani custodia, ne se hostes resecta classe θenuo in Hispaniam insunderent Egidio Genuens demandata maris Praesecto,pro Rege Castellae creato. id nauatae operae praemium suit genti blan/imentum ne triremes Genuenses reuocarent quasi bello consecto: uti Aragonius, & Lusitanus secerunt. tametsi aliquanto post Castellae Regis precibus ut auctae numero classes reuerterentur, datum est neque enim quieturos Mauros iudicabant prudentes, quin instaura tis viribus belJum supremo conatu,primo quoque tempore repetcrent.
AGNO metu liberatos Regem Hispanosque victis ad Tari sani barbaris, maior cupiditas incessit impiae gentis reliquias cxtirpandi: solicitudoque in belli sus, quod sore diuturnum prouidebatur, pecuniae conquirendae. Nam quae ex praeda erat redacta,
plurima quamuis in praemia militum, paucaq; stipendia consumpta erat annuis tributis exhausta prouincia. Mercatoribus tantum immunitas erat,impudensque census reliqui ordines oppressi grauitate vectigalium. Et le-renae atque Mauriti concedentibus prouincialibus aliquantum pecuniae collatum est. Leve id subsidium tantis factis suturi sq. sumptibus:sed ineunte tamen 1 salutis anno millesimo trecentesimo quadragesimo primo, Corduba, quo copiae militares conuenire luse erant,in Grana tenses spes irrumpitur arte quam viribus victoria gloriosior. Praemissae naues aliquot commeatu onustae, Malacam inuadendi speciem praebuerunt. Mauricis copi js ea urbe munienda occupatis Rex Alcalae regiae agros improuisus inuast. Augusti vigesimo sexto die oppidum deditum. oppidani salutem pacti dimissi incolumes. magno id hostium dolore acci ii sua se opinione delusos consὰerantium. Eo oppido capto
Prieghum Rutes, Aenamexillum,aliaque oppida & arces eo tractu,pars vi pars deditione in potestatem venerunt. victoribus omnia pronaeian Mauria aspe-
782쪽
ra. copiae in hiberna reductar, praesidia tantum opportunis locis disposita, si nibus tutandis classi imperatum vii fretum insderent, Afrosque transitu arcerent. Regem obsidendae Alge irae cura solicitabat , atque in eam rem pecuniae comparandae quacunque ratione. Datum consilium,ut a mercatoribus nouum vectigal exigeretur. ea ratio facillima in praesenti visa est, in posterum grauia incommoda attulit: ut est improuida mortalium mens: sepeque in perniciem ertuntur,quae prudenter excogitata esse videbantur. Eo consilio Rex Burgos principem ciuitatem contendit, limitis cura D. Iacobi Magistro commentiata. Vallis leti Christi Dei natali se tenuit principio anni millesimi trecentes- 13 a1 o mi quadragesimi secundi. Burgos Egidius Toletanus, Ioannes Lara, Garsias Burgensis Praesul,proceres alis es Episcopi nominatim euocuti. horum Regiaque summa contentione vigesima rerum venalium in usus belliMaurici a Burgensibus concessa:/efinito tempore,dum Alyetirae obsidio duceretur. Burgensum exemplum Legionenses,aliaeque serme tota ditione ciuitates secutae sunt.
Nihil tune nimium videbatur: cunctis ardentibus stu3io belli Maurici prosi gandi. metu depulso, quam graue id vectigal fuerit, su intellectum: in te cerate Hispanicae immunitatis opprimendar in 1lium factum est. laetitia,metus cupiditas, pessimi consultores in fraudem impulerunt Regii ministri augendi lis irationibus, principis gratiam aucupabantur. quae ars nimium prospero muluao torum successu creuit. ab his prouincialium simplicitas circumuenta. prudentiores dissimtilabant. Nam suadere principi quod opportet periculosum rarasdes,parata assentatio.Nouo vectigali Alcauatae nomen fuit re & voce a Mauris hostibus mutuata. Aurit studium ciuitatum victoria de Mauricae classis parte uno tempore nunciata. tres & octoginta triremes ad Septam in Africae littore erant, bellum repetitura . in Bullonio portu duodecim aliae priusquam secum reliqua classe coniugerent, decem e nostris aduentu oppressae sunt vere ineunte. uniuersa deinde Maurorum classis, quae ad Guadamecili suminis ostium appulerat, insgni praelio deuicta est. Mauricae triremes quinque & vi ginti, qua captae,qua submersae. duo classis praesecti Granatensis,Africanusque 3o intersecti Aragoniae triremes huic pugnae non interfuerunt. ab Aragonia quo se contulerant redeuntes a i Steponae vel Astaps littus tredecim hostium triremes commeatu onustas oppressere. quatuor captae, duae submersar reliquae fuga tenuerunt Asricae littora. nostrorum virtuti & se licitati terrae, mariaque fauere videbantur. suissetque mulio amplior clades illata, si uno tempore hostium copiae ad Gua lamecitum terra marique luissent impugnatae. quo consilio Rex Hispalim primum deinde C sarianum magnis itineribus erat progressus cum in ea urbe commissi pr ij nuncium accepit. necessitatem pugnae,casus attule rataeum tres e nostris naues in vadis haerentes remisso maris aestu hostes inua sissent, nostri defenderent,utriusque classis concursu conatuque maXimo.
ANTIS uno tempore victorijs terra marique partis, reliqui belli ex sententia conficiendi spes erat. nostra classis ad Satare frum
783쪽
sium portum. prope Tari Tam se tenebat. eo Rex accessit Algeetirae situm, cuia ius obsidendae cupiditate flagrabat, locorum , naturam mari lustraturus. Urbs nobilissima visa est, fertilis ager, amoeni colles circum ambientes, multat frumentariae molae, villis aedisci)sq; regio uniuersa qua vitiis erat,collucebat. Regis animus eo amplius ad rem perficiendam accensus, quod ex captiuis cogni- , tum erat rei frumentariae non magnam in urbe facultatem esse : & firmissi mo Maurici imperio propugnaculo sublato, reliqua prona sere sperabat. Verum exiguae copiae, parum commeatus erat.id regios conatus retardabar. Locis
sinitimis raptim delectus habiti sunt.viri principes nominatim euocati assuere Egidius Toletanus praesul, Bartholomaeus Gaditanus, Alcantarae,& Calatraia Iouae Magistri, militum manus non exiguat quam veteri instituto Baeticae esuitates suis sumptibus miserant,eius belli conficiendi studio ampliorem.festinan ti mora omnis longa est ommeatus expediendi,reliquaque comparandi caussa Re2 Hispalim abi j t. equites duo millia quingenti. pedites ad quinque millia conuenerant. cum iis copijs Alge ira obsessa est tertio Nonas Augusti maris cura Castellae & Aragoniae classibuscommendata. nam Lusitani ex quo ad Guadameciliam pugnatum erat, nulla arte retineri potuerunt,quin in patriam abirent. obsessi nihil voluntate facturi viδebantur urbis munitione, de numero conss. octingenti enim equites,sagittarii ad Quodecim millia propugnabant , non arcere vim modo sed etiam aequo congredi campo isonea ma- dicinus. erumpentibus Mauris leuia praelia vario eventu commissa. Carthago arx vicinis locis Mauris erepta.a captiuo,cum pugionem militis arripuiset,ne Rex violaretur periculum stlit, suorum concursu seruatus. diuturnam fore obsidionem prouidebatur.Caesa,comportataq; materia opera aedificari coepta,plus se midinis , quam utilitatis allatura. Classis Aragonia interea mense Septembriaeeuocata est, specie Balearici belli quod Rex Aragonius comparabat, magno Regis Castell, dolore.eius tamen precibus Θecem triremes Matthaeo Mercero Pra secto auxilio ex Aragonia miliae: quibus deinde totidem accesserunt Iacobo scriba Duce. Ciuis uterque Valentinus erat. D. Iacobi Magister diuturna valetudine extinctus belli, pacisque artibus, regiaque gratia ea tempestate cla- 3 oris,imus. is honos prideri eo Regis stio, in ipsis castris delatus, rebus gerendis
aetate nondum matura. Octobri mense tanta caelo missa vis pluuiarum,ut omnia corrumperentur: magnae dissicultates in castris essent, pecuniae maxima:
quam exhausta penitus prouincia, Assensus ab externis principibus mutuam petere compulsus est, Benedicto pontifice Rege Lusitano. Ad Gallum Egi siti, Toletanus ea caussa legatus, quinquaginta aureorum millia impetrauit. e qua summa viginti continuo repraesentata, alia certis pensionibus a mensariis Genuensibus numerari mansatum. parum subsidi j tantis molitionibus; sed regia constantia omnia victa. In urbe magnis praemi)s propositis de Regis capite, quo superstite quietem nusquam fore prouidebant,obsessi licitabantur. grati osmam superis victimam sere praedicabant: inimicum Maurico nomini Regem mactari. neque deerant qui eo facinore clari, aut nobiles evadere cuperent, nulla salutis propriae cura quae saepe magnis conatibus a suersatur.a plu- ribus in Regis necem coniuratum, uti ex Mauro,quem altero minorem oculo ceperan A
784쪽
ceperant, intellectum est, ea mente in regia castra venisse. idem paucis post diebus duo alij Mauri de iis quaestione tormentis habita,professi sunt. seaca teste numen quos tuetur hos ab insidijs & periculo eripit. Reges Mauri obses sis cupiebant opitulari. Marrocius se ad sepiam tenebat Abberras mani fili voluntate diffisus, cui noua moliri per idem tempus capitale fuit. Grana tensis suis viribus totius certaminis sortem subire sormidans, ne nihil videretur agere, anum militarem ad vassandum Astigitanos agros prs misit. ipse palmam oppidum ad confluentes situm ubi Singulis,i est Xenit, Baeti confunditur, diri
luit, incenditque,praesidio occupare non ausus,neque diutius iis in locis moraro ri, quoniam finitimas urbes arma expedire nunciatum erat Manus altera Ferdinandi Aquilarij accursu oppressa, praedaque omnis quam copiosam agebant ablata. annus iam millesimus trecentesimus quadragesimus tertius agebatur 13 3 nullo magno oper pretio ad Algeetiram facto:opera tantum a Jificata Horos co p esecto agger institutus. ligneae arces circum urbem extructae vineae atque arietes ad moenia agebantur. sea tanti erant antiquitus rerum omnium apparatus, tantaque vis tormentorum in urbe, vi nostrorum diligentiam eluderent,operaque missis lapidibus corrumperent machinis admouendis locus im portunus. milites neque consistere poterant propter locorum iniquitatem, neque inter opera sine periculo versari. Duo sunt in freto Ga litano sinus tini a a o res magnitudine; pares natura. minori Tarissa adaacet maiori Algeatra modico dissita interuallo, clivo imposta, ascensu arduo, saxisque impedito: in duas disiecta spatio interiecto partes, veterem novamque praecipua moenium firmi tale gemina extrinsecus fossa geminoque pomoerio, angusta regionibus: caeterum ea tempe state Africi in Hispania imper ij sedes eoque pulcherrima in paucis & nobilissima. Ad obsesios ne qui 3quam commeatus inferretur,mari terra que diligenter cautusae nis qui lembi noctis tenebris tecti nostram classem eluia sistent. exiguum id famis leuamen erat.
V LTIs diesti, & laboribus haud magno opera pretio consumptis, nostri ancipiti cura suspens absisterent ne incepto,quo niam si ustra erat, an belli exitum expectarent, quo eatenus prospero usi erant, dies noctesque cogitabant. Rex maxime pecun1 a consumpta, quam a Rege Galliae, & Pontifice Romano mutuam acceperat nam Lusitanus nihil contulit) annonae inopia, imminuto numero, De se3ecus acciperetur,verebatur.cautiores de ineundo cum hoste scedere consilium labant. pauone internuncio ultro citroque commeante , de pace primum deinde de inducijs actum est. iri 1 si ij conatus sue rumaeum Rex Castellaeno negaret, concor liae conditionem ullam Granatensi fore nisi Africana amici
ita renunciata qua distracta, quid praesidi j reliquum barbaro fuisset,aliena solitis ope quam propriis viribus stantit Itaque Granatensis ea spe depulsus, ad Guadiarum viginti ab Algeatro millibus passuum Kalend. Mai) castra promouit:magis formidinis ostentandae caussa, quam quod pugna decernere deliberatum
785쪽
beratum haberet. Classis Maurica ait septam erat numerosa, uniuersis Asricae viribus contractis,ad traij ciendum primoquoque tempore parata .recentes
ij veniebantiostri diuturnis laboribus & difficultatibus fracti. Rem Christia
nam periculo proximam Diui tutelares Hispaniae sustentarunt, perpetuaque Regis aduersus ingruentia mala animi constantia,atque selicita nam uno tempore ex Anglia, Gallia, & Vasconibus numero & virtute valida manus venit
Eguardi Angli Regis permissu ComitesArbidi de Solu beri: Fuxensis Comes
cum fratre Bernardo ad opem serendam ex locis disiunctissimis excitat1 sunt: spe veniae quam Romanus Pontifex Clemens sextus Lemovicensis priori an tio in Benedicti decessoris locum subrogatus. omnibus, qui pia arma caperent ro pollicebatur Philippus ipse Vasconum Rex sub Iuli j mensis finem, commeatu nauibus praemisia, copiisque sequi iussis magnis itineribus festinauit , ne praelio deesset quod propediem scire fama serebatur Horum Principum aduentus Regi Castellae, ut oportuit, gratissimus suit: nostris cum spe certa victoria
pugnandi animus accessit. Venerant ante Emanuel,Laraque, nouaeque subinde militares manus tota prouincia submittebantur. uniuersi certaminis aleam Mauri subire detrectabant: Regique Albohaceno de ea re conuitio expostulanti, responsum. Superiori praelio satis magnum documentum datum, quanium virtutis, ct constantiae in hostibus esset numero nuper auctos sere validiore j. Ex distantibus locis consilia agerri tempori & rebus non satis accom- 16modata. Traijceret modo, non repugnaturos eius voluntati. seruasse exercitum saeuo reipublicae tempore, quam praelio dimicasse, ducere maiorem gloriam. Interea inducias repetitis legationibus petere non desistebant. Fueten tibus legatis, ut castra inuiserent datum illi or linem mirati milites in partes tributos,artificium multitudinem ora rerum venalium ciuitatis ad instar, praenostrorum 3isciplina earum rerum rudes se esse consessi sunt.neq; tamen in i clarum spe urbis oppugnatio intermittebatur.Excusa tormentis tela lapides , a nostris barbari ex urbe contra ferreos globos cum igne & stagore, puluereque tormentario eiaculabantur, haud leui saepe nostrorum damno. Huius tonmenti mentionem, nunc primum in historia factam inuenio. Mense Augusto , o Ceruerae in tigro Vrgelitano, insans gemino capite, quatuor cruribus natus
erat. prodigium unde perniciem rebus porte ii superstitioso homines ingenio sibi persuaserant,insantis caede averruncari placuit. vivus sepultu in parentes , quoniam ijs volentibus factum erat. parrici iii lege est actum. Ipso anno Robertus Rex Neapoli supremum diem obi jt, litterarum stu31j s& amore. quam rebus bellicis clarior. eius enim illa vox fuit. Dulciores sibi litteras retagno esse: Ad Algeetiram re leamus, ubi externi milites, quorum animus imp tu valet, mora consenescit, e castris autumno dascesserunt. Angli proceres a
suo Rege euocati sic vi/eri voluerunt) Euxensis Comes stipen iij tenuit:-tem caussatu; sic fama tulit)nos carii Baetici per aestatem inclementiam aegrὸ otulisse, morbis, & laboribus fractos, patriam appetiuisse suspicamur. nostram
coniecturam euentus comprobauit: nam Fotienss Comes Hispali in reditu
obiit. Philippus Vasco Regis Castellae voluntate castris digresus Caesariani: terque mense Septembri. utriusque corpus in patriam relatum. Ea re Mauri
786쪽
incitati mutato consilio, praclio 3ecernere statuunt. sexag;nta triremes Mauricae Octobri mense ad Steponam appulsae, mox Heracleam renuere. eλ terre ities copiae posuerunt castra. ad palmonem amnem interfuentem , utrasque copias cum semel iterum & tertio ex interuallis accessissent in transitu praelio pugnatum est. non animo,non armis, non bellica disciplina non corporis robore par Hispano Maurus suit. breui victi, fusique hostes in urbe suprema annonae penuria erat. triremes una& altera commeatu onust ea nostra classe
interceptae. quinque tantum Myoparones ineunte anno millesimo trecentes i 3 mo quadragesimo quarto in urbem penetrarunt: reuersque in Africam diutius 1 o sustentare non posse renunciarunt aut pereunsum omnibus, alit urbem Aeden
dam. ergo continuo de ineundo scedere actum. Mariij mensis si si mo sexto die deditio his conditionibus sacha. Vt Granatensis qua ante belli tempus lege Castellae vectigalis esset. Obsessis incolumitas, ct cum rebus suis quo vellen discedendi data facultas. In/uci se decennales cum Mauris Regibus pacta . Re3ere sanciro Mauri in Asticam frequentes concesseriisti Castellar Rex in urbem solenni supplicatione ingressus, sexto Kalend. Aprilis, proxima luce templo maximo Mahumetanae superstitionis sirdibus expiato. D. Mariae Paliamur nomen indidit: quod Dominicus Palmarum dies esset. In eo templo ingenti omnium istitia di gratulatione sacra ex ritu Christiano peracta sunt agridio militibus dati,eo domicilium transferre, propter locorum amoenitarem certatim cupientibus Rebus omnibus constitutis Hispalim Rex abijt. In ea urbe ab Eduardo Rege Anglo per legatos de nuptijs, perrum inter Alsonsi filium iu stum & Ioannam Angli filiam appellatus, in praesenti quidem annuit: dein letamen pactae nuptiae,non coaluerunti. t sunt nux Principum voluntates es ex
commodo scirpe mutantur, nulla fidei cura. Duae Albohaceni filiae superiori ad Tarisiarn praesto captae, ad patrem remisse. id promerendo barbaro Regidatum neque vinci is munificentia passus est. legatos continuo amplaque inu nera ex Astica ad Regem misit. Victoriae fama per Hispaniam atque adeo Europam uniuersam pios omnes gaudio compleuit. consectum Mauricum Bel 3o lum. duos Reges superatos. vires Africae concussas. ergo i j omnes dies festos agere.omnis aetas, sexus, ordo adire templa, vota soluere: nullum laetitiae, religiosaeque gratulationis genus praetermittere, o i ad ostentandam conceptam animis laetitiam pertinere iudicarent
V O haec tempore in Baetica gerebantur, Aragon a arma mota sunt Rexque Balearis paterno imperio est eiectus, in quo praesidium esse debuit, summa Aragoni j Regis iniquitate,atque perfidia. Dira ambitio dominandi transuersum egit,ne propinqui Regis calamitate moueretur: aut quid homines iudicaturi essent. consideraret. Mompellerium nobilis & lauta eluius in Gallia Narbonens, Magalonae pontificibus olim subclita fuit. iis sue concedentibus, siue dissimulantibus peculiares eius urbis principes extiterunt Pontificum beneficiarii
787쪽
eo pr1ncipatu et g Aragonios primum deinde Baleares Reges deuoluto, uri superius est demonstratum, Magalonae pontificum auctoritas contemni sensim abrogarique coepit. vis Regum & libido, non ius aut aequitas valent. illi cum pristinae auctoritatis locum recuperare non possent: quod prorimum erat,vim dicti studio Gallis Regibus , urbis eius imperium pretio vendiderunt ante quinquaginta amplius annos. Eo Galli Reges iure innixi, Reges Baleares solicitare non desistebant, ut quasi beneficiati j sdem sacramento firmarent: ciuibus Lutetiam prouocan i libera facultas esset. Negare illi, 3etrectareque
imperium non eaoletis vetustate annalium tabulis & exemplis imperia con stare, sed recentissimae consuetudinis usu. Quo3 datum non erat Magalonae io
Episcopis, neque Galliae Regibus conceden/um, quippe illorum Vicari j s. vis admota. contributa Mompellerio oppida, Gallicis praesidiis occupata. Rex Balearis arma expedit. Aragoni; imperii beneficium Aragonias armis desen di postulat, speratque. Rex Aragonius profun/a calliditate, immensaque am-Litione Gallo gratificari magis velle visus est, Regem propinquum per se imbecillum externo praesidio δestitutum, praeda fore prouidens cupiensque: tametsi ἡe serenda ope appellatus, speciosa verba dabat, nihil ptaeterea. mutuo colloquio habito ita se facturum, quae postulabantur, respondit: si iure age re Gallus recusasset. in eam rem missi vitro, citroque legati, distinendi animo, nulla opitulandi voluntate. Quae vi honestatis specie velaret, grauia a Scrimina misero Regi imponenda curauit. Regis eum Aragoni; imperium detrectare. Neque vocatum ad comitia venire. Insolenti sorma & pondere monetam, quod nefas erat, perpiniani percussam. In Aragoni j Regis necem Barcinone , quo per fidem colloqui j venerat, conspirasse. index Regina ipsa Constantia Balearis uxor de fratre solicita. Demum cum Gallo, Italis Principibus, ipso Marrocio Rege secisse foedus aduersus Aragonium. Haec accusationis capita suerunt, sue vera, siue conficta: ut fama tulit, cui calamitos Regis
exitium fidem conciliauit, iniuria suise oppressum. Haec fatalis dissidi; initia: quae Romanus pontifex. Sancti a Regina Neapolitana, utriusque Regis propinqua sopire conati nihil proseccrunt. Et erant ut in exiguis principatibus 3 olit, Baleares caeterique minuto Regi, subditi populi, nouis subinde veEtiga-4ibus oppressi. quorum cum modum non sperarent, imperium mutari haud aegre laturi erant. Ventum ad arma. Petrus Mon cada maris Praesectus ab Al-gepirae ob idione reuocatur, uti paulo ante dictum est. Classe valida comparata , in qua centum & sedecim maiora, minoraque nauigia erant. Is Rubrica ii Dromontorium Aragonius soluens maiorem Balearem tenuit. insulani trecenti equites, pedites a i quindecim millia congregantur, collectit ius effercitus, parumque roboris habiturus Victus continuo Balearis Pontiam urbem se recipit: deinde rebus desperatis in continentem abiit. & erant insulae voluntates in Aragonium propense, omniaque victori procliuia. Insulis in sidem o:cceptis, atque Arnaldo Erilo rebus praesecto, Aragonius cum classe Barci non em sese retulit. Ruscinonenses &Ceretani in extrema Hispantie ora bello petiti vastitas illata agris. aliquot oppida capta Cardanalis interuentu,quem Pontifex ineundae concordiae cura ad eos Principes legarar, ab armis tantispercissatum
788쪽
cessatum: & shyems appetebat,machinaeque oppi iis impugnandis idoneae allatae non erant. Transacta hyeme,men seque Aprili, ipso huius seculi an no quadragesimo quarto,bellum maiori conatu instauratum est agri incens. corruptae a 3η segetes. oppida & urbes,qua vi,qua voluntate expugnatae. Balearis intimi, ut Aragoni; sidem, quam vim experiri mallet suadere. negare a ij, procacibus verbis probare fidem cupientes,moriturosque se antea denunciarc,quam in hostis potestatem venirent, ante bellum feroces in periculo ignaui Regis animus in varias cogitationes distrahi. pudebat libertatis stu8ium maius upud quenquam esse,quam apud se. virium imbecillitate terrebatur,vno Perpiniano te
et o me relicto. anceps animos ad rutiora tandem,quam honestiora conuersus, petro Exerica sermonum ministro 4n potestate se Aragonij futurum di ait: saluatem libertatemque pactus modδ. regni recuperandi a clementia victoris spe an iniecta an prauumpta temere,inense Iul1o accepta fide in Aragonia calira quς ad Elenam urbem erant,Perpiniano vena proceribus tum sui tuna Aragoni j scomitatibus.Ad Regem deductus in genua procumbens dextram deosculatur , , mQI alleuatus: Erravi inquit,Rex invicte, erraui. error tamen perfidiae culpa, , vacat. Quod imprudentia peccatum est, clementia virtus Regum, hoc est, rua, , propria condonare debet Regi supplici,propinquo,necessario proterea quate, , nus rationes nostrae tulerunt, vel idie maiestatis in paucis studioso, nouisque &dio maioribus offici js in posterum superiores ofensas compensaturo. peccato, in ,, uno non semel peccatum fateor: sed tunc priecipua clementiae laus cum ita
, , catisse iustissim .Alioqui tuus su ge me ditioneq: mea,vi tibet statue benigne,, ut spero memor modo rerum humanarum inconstantiae. Ad haec Aragonius
fallaci eblanditur vultu. peccatum excusat. poenitentia veniam promereri ait. Verbis contraria suerunt facta. aliquanto post Barcinone procerum consilio aduocato Baleari regium nomen honoresnq, detrahit annuum vectigal constituit, unde vitam sustentaret. Tum ille, quam grauis casus ex regno esset reputans : deceptumque se sua opinione blandisque Exericae verbis tandem intelligens magnis praesidi s nudatus, de integro resumit bellum. In Galliam pros 3 o sus Clementem pontificem primum adiit: & quoniam in eo parum praesidii iore prouidebat, ad Gallum Regem, unde tempestatis initium extiterat, supplex confugit: & in belli sumptus Mompelleri j principatum, de quo contentio erat, pretio centum millium aureorum vendit. Gallus & Pontifex egeni &prologi patrocinium suscipiunt:segnius tamen cunctantiusque,quippe in alieno periculo. Ipse bello repetito, Baleares, Ceretanos, Ruscinonensesque in
uadens magnis conatibus, nihil aliud quam vitae exitium peperit,quinque post annis in Baleari maiori acie ab Aragoni j svictas casiusque. Is suit calamita tis esitus. honos supremus G tincto At habitus. Corpus Aragoni j Regis iussi Valentiae transalitio funere tumulatum. Filii tum ipsus iiD Ferdinandi ira o tris, paulo ante belli tempus desuncti, alieni criminis, s tamen crimen sui poenas luerunt: capti, profugi, egeni, sine lare familiari vagantes. quod ini quissimum plerisque visum est, praesertim iure regnandi innocentes tilios propter ulla parentum peccata spoliat i. Ipso anno , quo Algeetira capta est,ila Rea Balearis regno decidit illipone ad oram Oceani, terra horrendo stra C c e gore
789쪽
fore mouit. magna mortalium trepidatione aedificia concussa: templi mari mi fornix collapsa maioris id mali omen initiumque extitit.Constantia Emanue-13η 1 lis filia petri Lusitam uxor,morbo extincta est,proximo anno millesimo trecentesmao quadragesimo quinto. eo minori suo virique dolore. γhd Agnetis Cultriae, quae in obsequi js Constantiae erat, eximia formae venustate, amoribus indulgebat: atque ita ut eam iustae propemodum uxoris loco cultuque haberet. quod nefas impiumque erat, Ludovico petri filio, qui in primis annis de functus est, ab ea ex sacro sonte suscepto. Ferdinandus praeterea Mariaque Petro ex Constantia nati erant.
S i Ex castellae peracto ex sententia bello Maurico, maxima cura
rum parte leuatus ad vindicandas iniurias magistratuum procerumq; quas saeuo reipublicae tempore multas & graues existere necesse suit, animum conuertit. Ea vero in primis cura solicitabat,
Custellae & Legionis exemplo B ticos o Carpetanos inducerς,vti vetagal ex rebus venalibus exigi darent. alioqui res tranquillae erant opima pace uniuersa prouincia sorebat Nouorum in Aragonia motuum causi, extiterunt. prauo & inquieto Rex Aragonius ingenio bella ex bellis serendo imperium am- aopliticare satagebat,maiorum importunis donationibus regni vires debilitatas, naui estatem imminutam accusatis:successuq: serox pulso Baleari Rege in Iacobum fratrem germanum iram vertit in Balearem, subeunte post calamitatem
misericordia propensum .prsterea suspecti inuisaq; dominatibus sunt,qui proximὰ substituuntur. Iacobus veteri gentis instituto sic nonnulli disputabant)regni succestir fore praedicabatur Constantia Ioanna,Maria,quas Rex ex vaOre gunuerat,paterna hare/1tate exclusis. eoque Vicarius regni creatus, procerum & populi studia sibi a liunxerat bonis artibus fraude nulla. Rex ad se vocatum re ni procuratione abire iubet. raptim & perturbate aguntur omnia: 1 3 4 6 eo amplius quod salutis anno millesimo trecentesimo quadragesimo serto Ara ausoniae Regina sanctissimis moribus scemina, eoque viro dissimilis, quinto a partu die, quo filium breuis inu, nempe uno die victurum enixa erat extincta est. breue gaudium dolori permixtum tota prouincia fuit. desanctae corpus Valentiae in Vincentis aede tumulatum. ipsa populeti ad vetera Regum pulcra mandarat. Prolis masculae suscipiendae cura intestinis motibus pacandis, de regiis nuptijs continuo actum est. missi in Lusitaniam legati Eleo .
noram a Rege patre in coniugium expetitum. eas lem nuptias Ferdinandus frater ambiebat, Castellae Regis auunculi sauore & fore iuuentutis nixus. Vicit in contentione, ut necesie erat, Aragonius: annirente in primis Ioanne Emanuele, qui Eleonorae Gusmanior, eoque Regi Castellae insensus se clo totum voluntate ad Aragonium contulerat: Ioannamque eius patruelem
Ra undi Berengari j siliam filio suo Ferdinando connubio iungendam
nuper curarat, atque perfecerat : tres regias arcta propinquitare comple Ius, eoque caeteris per Hispaniam proceribus validior. Proceres Aragonij&Valen
790쪽
idi Valentini cum plebibus tumultuari coeperunt, con piratione facta, liberta rem iuraque prouinciae armis etiam, si opus sol et iuraturi. osensionis praeci pua causa obtendebatur, quod Iacobo Vrge litano abbicare compulso Constantiae Aragonij Regis filiae nomine, quasi haeredis suturae leges edictaque
sancirentur. semenus Urrea, Petrus Coronesius, Blascus Alationa, Lupus Luna Segorbij principatu,& Violantis quae Regis amita erat, nupti js prae corteris eximius, libertatis conseruatores designati. Iacobo Vrges tano, vii necesse erat, primae partes datae sunt. Ferdinandus Ioannesque eius fratres e Castella. ubi Aragon j voluntate distis se cum matre tenebant, litteras nunciisque euo-xo cantur. rem iuscipientibus quingenti equites ab avunculo Casles lar Rege pri stiij caulia adiuncti sunt. Aragonius non ignarus ciuilibus bellis irritotae multatitudinis quantae sint vires,valere imperu, mora consenescere regni conuentus Caesaraugule habendos curat. in i 3s conuentibus gentis pacandae studio magis quam sy ncera vo untate, resciso priora decreto,Iacobo iratri regni procu ratio restituta a Rege et , regnique haeres renunciatur. Ex ijs rebus reddita rea publicae pax lux rebus ipsius Iacobi obitu,qui mox accadit,conturbata est. Aru-gonius nouas nuptias maturandi l udio Barcinonem ab)jt, quoiponstim classe vehendam ab eYtrema Lusitania curarat . eodem Vrgelit Dus appulsus defunctues morbo est sine anni thillesimi trecentesimi quadragesimi septimi. fa- ra rao ma tenuit noetio insectum medicamine. assctati regni suspicio malo soat. nullo sane praecipuo apparatu nuptiae celebratae, uniuersa prouincia praesenti luctu es impen3entis tempestatis metu occupata. Iacobi corpus in ea urbe ad D. Francisci sepultum est. Ferdinandus de Ioannes fratres, qui s.-luio Caesaraugustano conuentu sese in Castelltim retulerant, consilio cum ma- ire & auunculo Rege Madriti communicato, duces se coniuratis populis pr*buerunt. Octingenti equites e Castella abs Rege dati. Ferdinandus Vage mliam tenuit. Ioannes Caesaraugustam. Regina mater Conchae & Requena ibi frequens morabatur, 3e belli euentu filiorumque salute solici a substia iit. missi anter Reses legati: e Castella Portocanerius amicitiae inter sca 3o tres conciliandae studior ab Aragonio Thaustes iniurias expostulatum , 8ene rebellium partes rueretur expetitum. ut sexcenti Castellae equites Aragoni js stipen3 ijs, ductore Aluaro Albornocto conducerentur impetratum. Aragonius non absque sugillatione maiestatis penὰ supplex, &quas in rebellium potestate futurus Valentiae praesto fuit. parum abfuit quin violar ius. x ij & populares voluntatibus inter sese diffisi obseruare inuicem sermo
nes, vultum oris inter se habitumque notare,contariijs contumeliisque initium pugnae occasionemq; captare. in)e seauione sam ventum a s arma In regiam ipsam irrumpitur. magna aulicorum trepidatio fuit. Rex equum conscen
de re & in populum se .lare compulsus, commotam multitudinem pacat do perdinando datum, t Rege superstite vicarius, seiuncto successor, filiabus exesulis esset. scedus metu expressum haud diuturnum e se poterat. Re ge digresso Lupus Luna, qui se iam a a Regem traduxerat, ab Irmis non desistebat insensus importunusque coniuratis hostis, Rege dissimulame o si iuum, deinde annuente. Ad Darocam vicinaque loca castra erant. Fecdi