장음표시 사용
381쪽
ores hic indicare, sorte non erit, extra oleas agari. Sunt igitur IVAΤ1Ν Μ.YRT. cum ρο- hone Iudaeo, o RrGEN1 contra Marcio,sistas, THANASII de j infra triuitate, PALLADII de ita Chrybosomi, CARYsosΤΟΜ de sacerdotιο,
YRILLI Alex cum Hermia, THEODORETI rOS, ENEAE GAZAE de animae immortalitate, et W21 frum resurrect One, ZACHARIA stlitylen de
raudi piscio, contra philosophos mundi aeter
alutis humanae, et reliquorum. Neque Latinis is licuisse plane hanc methodum, si lem aciantio Minucii solum, sed aliorum quoque dialogi,
prouerbia et ecle, laseu Salomonis, ut de Ponerio, Gregorio Papa et dialogorum scriptori-aus sequioris aeui reliquis taceamus. A. Recontioribus paullatim vel displicere, cel ignota esse coepit haec scribendi ratio. Ne me tamen nulli aliquid ea in re ausi sunt. Nam ut colloquiorum scriptores, iuem Erasmum, Castellionem, Pontanum, Corderium, L gium, etc. G. omittam, et qui in Vernacula eiusmodi quid tentarunt, y sicut auctori ni libri men-trui, monatriche uterredungen, aliosque; G. non in uenulti sane sunt dialogi quidam, ANΥ.
LIPSII, ct in scriptis de philosophia Stoicorum atque antiquariis, et qui hunc imitatus cis vi detur, in limilis, inanii matici praesertim, argi menti libris, LAVR. EGER i. Post renatas litteras PETRARCHA de remediis utriusque fornae, LATINA de albo et ero, etc. et plerique eius ad ui hoc seribendi genere excelluerunt de inde eodem sunt si HIER. soRsus in libris . de gloria, AN T. AUGUSTI Xus de mea a tione Z Gra-
382쪽
Gratiani, et de numis Veterum, quem posteriorem librum in Latinam linguam ex Hispanicaa
ANDR SCIIOTTUS transtulit, Iitie. ODINVS in theatro naturae, et colloqui hepta Ameri, Io. PARTHUN GIANNETASIVS in a latibus et aariumuis Surrentinis, qua eo loquia sunt RiLiCo- frum de rebus iucundis L eruuitiS, IO. STUR Mius in partitiones oratoria CiceroniS, etC. o LYT, FARRICIVS in variis opusculi S, ANT BOR REΜANSIVS de poetis et pro8hetis o P. DE RE SA 1 tentamine logico, IOS AUREL. DE IANUARIO in re liblica ictorum, et alii. Quin nostraetate haec consuetudo quasi postliminio venit in sum, inprimis ANT FONTEN ELLIVS ciues suos suo Xernplo excitauit, qui patria lingua ad dialogorum formam libros nobis plures dederint in his aurei sunt effacis de is nasture, set uiolagura Socratiques, etc. Neque apud nos desunt scriptores qui idem sunt laudabiliter co-nuti De dramatis hic non agitur, nec de coruloquiis mortuorum Germanice scriptis, nec dolibris Erotematicis Reimannianis et Hubnerianis,
tare nos non sinunt fabulae, minia, derisso ines, piceura, poesis, etc. . I. omnis imitatio habet, quod nos cupiat atque obtestet ita non potest non dialogus cum o iptate legi, qui doctorum Virorum mores Vrbamla ena, dicterendique rationem veluti in theatro sistit. Nec iucunditat. solum, sed et utilitat sua, nos numquaIn se com-rnendant dialogi. Istari enim Veritates nonnulla ita sin conrib. V liue, ut si nuda ac me inuolucro tantur, animo Pasiam com Tito di riores videri postin consultisi uia erit, an s. meritis in utramque partem adlatis, de iis dispi tam, et J ctori perniti re iudici 'm Chii rei maxim inseruient dialogi. Unii facile pateticu GALIL EVA a GAML 1 lilarum, de stentato
383쪽
rate mundi dialogistica, quam dogmatica, meliodo conscribere mutuerit. Et nescio sane, non id innuere Voluerit QVINCTILIANUS, Uano dialogis lib0rtatem adscribit, lib. X. c. I, II. uaproyter historiae nonnumquam ubertas in alia in exereendi stili arte suenda, et dialogorum IBERTATE gestendum. Quamuis enim ibi proibertate Uolitani codices habeant ubertate ta- ne quum id vocabulum iam paullo ante adhi- merit scriptor elegantissimus, non sane verosi-nile est, eum illud hic repetere voluisse. Fonao me mouet simpliciter; sed in tantum, ut otius Una phras comprehensurum fuisse putemniitorium et dialogos. Illa vero dialogorum uti ita magna sane, quae in eo inest, ut a caue mice philosophari voiuimus in tramque partem, et ac occultare t ententiam; non raro tamen lecto, tibus parit incommodum aeque magnum Ioc, quod vera auctoris sententia tota sucile potest cognosci. Ita Platonis, et in libris oratoriis, Ciceronis sententia quaesiti, perspicere, res est
maximae dissicultatis. G.) Equidem iam olim elegantem de dia-lago librum diuit AR SIGONIVS adeso. MorOnum, cardinalem, excusum Venet ClDIDLXII. et
pol us et criticus est, quam rhetoricus, quod et a GEORG. PASCHI diatriba de usitata Veterum eXemplo ratione tradendi per dialogos, itonii Dcc. q. edita, dicendum Videtur.
fer viros doctos ' colloq rum, quo variae de s tmateria quadam dubia jententiae ' hexpen-
untur Nimis angustam puto definitionem, Certe nec viri, nec docti, nec de s mate-
384쪽
materia dubia loquentes necessario et sen per inducuntur. G.)
Plerosque ergo dialogos sermones personis tribuere, quos numquam inter se habuere satis constat. Ac proinde SOCRAΤES, viso PL Tovis Lyside Proh dii immortales, quit, quam multa de me mentitur adolescens DIOG. LAERTUI, 33. Non magis veras esse, quae in v CT NI CICERONIS, aliorumque veterum dialogis viris summis tribuuntur, orationes, facile nusquisque, qui in his non plane hospes est, intelliget. CIC. fam. IX, 8 ad Varronem Puto fore, Ni quum legeris, mireris, nos id loquutos ese inter noS, quod numquam loquuti sumus. Sed nostmorem dialogorum. G.) Exstant etiam dialogi in quibus dii vel mortui in campis Elyseis inter se contabulari finguntur, quale e Veteribu LUCIANUS consecit.
Cuius etiam meretrices et sutores Et galli adeo gallinacei colloquuntur. G. Hos o ΕΤIcos dicere possis ob ingeniosam fimonem, quae hie utramque paginam facis. Sed quum ob utiles libellos, nostra memoria hac methodo scriptos,
hi dialogi fere ridiculi facti sint, s quamquam bibliopolas ditarunt: G. iis iam quidem non
φφ Equidem, quemadmodum familiares durebus varii inter se caedunt sermones ita et dialogos de rebus omnibus conscribi posse, nemo dubitauerit. Sod quum hic de iis potissimum agamu colloquias, quae inter viros eruuitosa bita finguntur, hi v pro non videantur de linac prina sermocinari aptit mam dialogis materiam suppeditabunt quaestiones dubiae, de quibus in utramque partem solet a viris doctis disputari. Sic CICER modo diuersas de diis sententias, modo ancipites Peterum de diuinatione d sputationes, modo quaestiones de fado, vel de summa
385쪽
ominis elicitate, examinat paullo adcuratius. Igitur quodammodo, et recte quidem, tolliti Auctor, quae supra posuit Ι, 2, 38. n. t ubi egauit, imitandum Platonem ac Ciceronem. Vid. uae ibi obseruauimus G.
III. Quamquam autem multiplices sunt uoluptis ilialogi ): praecipue tamen hic obseruan ς' inlum, alios HISTORICOS esse, illos COMICO ) Quae diuisioaon ab obiecto, sed a forma vel scriben-li ratione, desumitur.
Sic PLATONIs dialogi vulgo diu di solone φυσικους, quali est TimaeuS; Θικους, qualisbst apologia Socratis λογικους, qua eSlunt Thea- res, Cratylus, Sophista, Lachra ελεγκτικους, quales Parmenides et Protagorax πολιτικους, qua les Criton, Phaedo, MinoS, Sympo su Legra, Menexenus, Clitipho, PhiletuSς πειραςικός, qua les Euthyphron, Meno, Ion Cha mitio μαιευτικὰ, qualis Hibiades ac denique ἀνατροπτι- κους, quales Hippias, Euthydemu et Gorgias. Vid. ALB1Ν introd. in Platonis dialog. n. I. apud FABRIC. Bibl. Graec HL a. p. ψα Bisoricos dialogos voco, in quibuS, . quid inter personas actum sit, historice narratur. Quod fit interdum indirecte per infinitivos, plerumque directe per ait, inquit. G. Tales sunt 1CERON1s dialogi de oratore, de finibus, de diuinatione, aliique s VARRONIS de re rufica, quidam voAΝI, G. in quibus tum occasio colloquii, tum ipsi, qui inter amicos ultro iatroque habiti sunt, sermones historice enarran
Comicos adpello dialogos, ubi sine narratione, sermones porsonarum, directa oratione, proponuntur Tales sunt cacERoNis dialogi de
386쪽
legibus, ut et eius dom topica ad Tirebatium, ni
L IANI et ERASΜ dialogi plerique sunt comici.
IIII. stuakιρε - Ad historicos quod adtinet dialogos,
primo omnium eligendae sunt personae, i
φ Ridi ulum ergo esset v. c. Abrahamum, Pomim et Malimneduim collo auentes introduce dire, quiquam eodem tempore haud vixerint, nec lloqui pro icto inter se potuerunt. Et tamen ne L ΛΤ quidem sibi ab hoc vitio temperauit, qui ii Timaeo hi osophum hunc Pythagoraeum
Litroducit colloquentem Cum Socrate, quos ta- men eodem saeculo ait vixisse, iam AcRon. I turn L i. obseruauit, quamquam et CICERO de Dib. eum in Platone auditum reserat e Nerup T maeus et Socrates licet non fuerint j eiusdem avia , ut Macrobii saeculum interpretor, una tamen eis pol uerunt. G. Immo et Socratem cum Parmenide, cuius pueritia vix Socratis senectutem adprehenderit, et arulum
a Xanthippum, Periclis silios, cum Protagora coimmittit Plato, quum illos multo ante uisemis illa pestilentia Athenis sumsilset. Acson ibi cs Plutarchus VII supientes conduvit, non a tis caute Generales hoc iit dialogorum omnium praeceptum Ceterum in dialogis mor-norum maior hic licentia, quum apud in seros una ei se fingi neant; qui totis saeculis alioquin fuere seiuncti. G.)φ' A t bique, ita et hic το πρέπον tram' que paginam acti . Hinc ludibrium deberet lectoribus, qui e g. AugusTum et Liuiam do in
387쪽
antiae desinitione, aut de usu syllogismorum quentes introduceret. Qui enim credat, par tui coniugum de quaestionibus eiusmodi leuis. imis inter se disseruisses Peccauit ea in re ipse
ICERO Quum enim in quaeitionibus acade- uicis Lucullum et Catulum introduxisset loquenes, ab Attico monitus, tantos ' viros de rebus iusmodi colloquutos, ViX est Verisimile, auit consilium, aliasque persona elegit.' Pro illo tantos rectius dictum esset os.
emo rum tantus, aem non deceret disputare te argumento academicorum. Sed scilicet L ullus et Catulus hoc genus litterarum non ama ant. y Ceteroquin maXimi saepe de minimis igunt, et nuga amant maXimaS. G. V.
Partes eiusmodi dialogorum tres nU- uot partitas Meram US, παρασκευην exordium λάγωνα, - sique t
Π ασκευὴ Occasionem colloquii, γων quom mi Vio. . ipsum colloquium, τίλογος de- atque, quomodo illud abruptum sit, enaciat.
VI. Παρασκευ partim prologo ), partim datis' narratione '), Constat, tametsi prologus t non semper videatur necessarius. ΝῆVη Prologus nihil aliud es, quam totius di
logi exordium, sto vel ab ipsa re, vel a Ci eum stantiis loci, temporis, personarum, potest desumi. Sic CICERO dialogos de diuinatione auspicatur a Vetere quaestione, an sit diuinatio quaedam praesentioque rerum futurarum Di logis de natura deorum prologum a philosopho rum dissensu de existentia et natura deorum praemittit. In principio librorum de legibus, de
388쪽
laudibus municipii Arpinatis alibi de laudibuLuculli et Hortensili disserit. Tanta suauitas es
horum prologorum, quae tenere etiam illos possit, quibus de cetero longum est, ptis dialogos legere. Quod etiam de Platonicis ita se a bet M. Narratio quasi viam pandit ad collo.
quium, et qualis fuerit sermocinandi occasio enarrat. Dicendum ergo, ubi viri isti congresssint, et qua occasione in hanc disputationem imciderint. Ingenio ergo non magis, quam iudicio, hic opus est, ne quid fingamus, quod idicumstantiae non ferant.
Ea emistat Prologus non aliter, Uam quodcum- 'l' que aliud orationis XOrditam elaboratur ). 'arratis vero Ordinem temporis
hQuemadmodum ergo orationis exordium proto, aetiologia, apodos et bas absoluitur: ita eaedem partes in dialogorum prologis obserua tur. Id quod vel unico exempjo demonstrare iuuat GCER de nat deor. I, I in prologo huius dialogi diuensum philoibphoraim de deorum eXistentia et natura hoc ordine eXponit. I. PROTASIS. Magna semper Iuli uter philo sophos contentis dematura deorum. H. AETIOLO HA Di putant enim Ι. de GVtentia deorum. II de eorum sentia. ΙΙΙ. de provise utia. III. APODOSIS E tamen haec quaestio maximi momenti es
389쪽
tormat. Vnde etiam methodo academicorumi natura deorum byutabo. abes hic omnes Xordii partes, ad quas faciletium reliquorum dialogorum prologos licebit
euoc3re. y Cous quae supra obseruata sunt ΙΙ,r, M. n. . G.) Hinc vulgo aiunt, narrationem constare antecedentibus, concomitantibuS, et consequenti-,us CICERO eodem dialogo ita narrationem dis
'onit: I. ANTECEDENA. Veni ad Cottam feriis Latiauis, et inueni disputantem cum Velleio Epicureo et Balbo Stoico. II. CONCOΜΙTANTIA. Tum me Cotta inuitauit ad disputandum. II1. CONSEQvENS. Facile ei assensus, primo Velleium rogaui sententiam. Elegans inprimi est παρασκευῆ, quam Octauio
suo praemisit,1NVCIVS FEL1N. Exorsus enima laudibus Octaui Christiani, deinde narrat Ca cilium, deorum cultorem, Octauio familiarissimum, salutatum hunc Venisse, quocum hic ad maris litus deambulatum exierit. In via Caecialium incidisse in amulacrum Serapidis, quod
quum more maiorum veneraretur, Octauium monitum esse a Minucio, ne pateretur, familiarem diutius in tanta re errare. minc occasionem
illis natam de religione disputandi s Si nihil,
Platoni certe παρασκευίς illas legant harum litterarum studioli LG. '
'Aγων ipsum enarrat colloquium. Vbi stoid sobseruandum, Varias de quaestione sen--γων τι tentias inter personas colloquentes esse distribuendas Primae parte plerUmque deferuntur personae, AEUae Opini nem vel vulgarem, vel paullo absurdiorem
390쪽
rem defendit '). Vbi haec persona di
xit sententiam, altera respondet, et prioris argilmenta partim probat, partim re
fellit, et, quid ibi videatur, exponit '' Idem et reliquae, si plures sint, persona
faciunt. Accedit nonnumquam Vel Ut arbiter, qui totam litem componit '' ).
Si nempe tractatur quaestio Vna, quo non semper fit nam interdum narrant de acto ubi sententiam quisque dicit de antiquitate disputant, ubi uni hoc, aliud alii in mentem venit Sed nempe Audio Socraticum illud genus tractat. G. Hanc regulam adcurate plerumque
obseruat CICERO . Sic in dialogo de natura deorum alium X mente Epicureorum, alium ex sententia Stoicorum, alium ex Platonicorum princi. piis de diis disserere fingit. Ita et 1 NUCIUS FELIX Caecilio parte paganorum, Octauio Christianorum tribuit. ' Hinc in IcERONI s saepe laudato dialogo VELLEIVS EpicureuS, in I NUCI FELICIA Octauio CAECILIVS deorum Cultor, prior dicit
sententiam. Sic in Tusculanis incipit A. a. Iuni nihi videtur se mors. Sic semper in Petrarcha a principio proponitur vel elicita quaedam vel infelicitas. G.) ' Hic quoque exemplum luculentissismum dabit 1NUCI FELICI dialoguS, in quo Octauius Caecilii argumenta non solum adcuratere tollit, e et pro chri itiana religione copiosus disserit. Ita eodem dialogo MINUCIUS FELIX veluti arbitri pari sui se suscipit. Sed obseruandum, arbitro eiusmodi locum vi es in dialogis CICERO Ni A. Quum enim hic cadeificorum scholae dedidisset nomen, qui nihil temere adsit inabant facile patet ratio, cur umquam componat