[Peri chēmeias] Opus historicum et dogmaticum ex gallico in latinum simpliciter versum / et nunc primum in lucem aeditum

81쪽

LIBER III. 3T aut frangere: Nam totum in hoc quod di,

Ni refertur, clare potes uidere intelligere, quod istud uerbum est unum ex mel1Ori/hus uerbis quae unquam dicta fuerunt ira respice quae dicit coae toxius ueritatis, sic inquiens Dealbate rubeum postea rubes facite album, quia in hoc est tota ays, ni rium&sinis. Et ego tibi dico,quod nisi ni prefacias, non potes dealbare, quia nigre do est initium albedinis S uerum signum Putrefactionis&alterationis,&est signum quod corpus sit penetratum Z mortifica intum: S meo iudicio dicit orienus sapiens philosophus Romanus , Nisi putrefiat cnutriatiar, non dis oluctu unquam 5 mii dis luatur , citis aqua non poteri r Perso Am penetrare nec dealbare: Nam opus est mixtione seu ennoye seu summersione Asopositi

antequam habeat unionem Sopus est ad

teratione anterniKtionem: ROPHScst como Damo. positione ante alterationem: Erita per gra dus haecnbstra materia est faeta exemplo naturae in omnibus,&per omnia ,siue plus uel minus , inuidere potes per mea didia.

Sed quia posset aliquis loqui de pondet D folia

nostrae materiae, cita quomodo natura capiat illud pondus , dico respondeo uod in locis minerarum nullum est pori

us, ut dixi: Nam pondus si quando sui sta , dux

82쪽

DE CHEMIA. quae uel plures res: sed quando adest solum

una res uel una substantia , non respicitur ad pondus,sed pondus est respei tu sulphus xis quod est in Hercurio: anni ditat, Ele mentum ignis quod non dominatur mers curio crudo est illud quod digerit otiateriar Et ideo qui bonus est philosophus . benescit quomodo clementum innis est subtiφlius caeteris, Sc quomodo potest uincere inquavis compositione tria reliqua elemen ra:& ita pondus est in prima compositione elementali mercurii, Sc nihil plus: Et ideo qui uult naturae assimilari in omnibus c

i per omnia sua facta, debet proportionare suum pondus ad illud elemcntale naturae,

de non aliter: d ad hoc propositum respici te is es dicat Turba,quia ita dicit,Quando sic confedhio uel compositici sine pondere, ueniet mora ob qua irasceris nisi sis sapiens. Item in hunc propositum dicit Abugasar, qui sui magis e Platonis in hac scientia,

en I, pro sotestas terminata super suo resistenti se cundum resistentiam differtur actio agen tis in ista materiaci quae sunt aurea uerba Propter fundamentum ponderis: Et aliis epilogaui hoc: cquii 'n erit clarus, non intelliget tam cito sed nisi sis clarus ac tibi exponere aut declarari per unum sapiente discretum hominem egomet ben ceX

83쪽

LIBER IN. monerena, sed promisit quoui Deo, tio Aui. -, ni &philosophis, quod per me nunqV m ubi. in uerbis claris c uulgaribus ponam Potne

dUS, materiam nec colorem, nisi in uerbis

Parabolicis, quas cito habebitis. Et uobis dico in Deo meo, quod ista parabola qu Autoris ora. erit post hanc tertiam partem mei libri, est ui quavi. tota uera fine ulla diminutione uelibrerra uitat e in se .u eris morem fabienium. Ergo iam locutus sum in prima partem ei libi id. ilogus. huius scientiae nuciatoribus , de et his qui illam habuerunt,ct de Deo muto tis in si

nem deceptorum,na earum expensarum, claborum,&quomodo cam habuerim. Ecdico tibi in Veritate , quod natuSeram an nos Tq. antequam eam scii cm si ince pissem operari in scientia in 17 anno aetatis

meae. Sed si habuissem libros quos postea Boni 2 shabui , non tantum tardan em ad haben μ Irm dam hanc scientiam: nam non alia causa tardavi,inii mob defectum honorum se hi Orum,quos Diadum habebam,nam so liimmodo habebam falsas receptas 5 fabs OS librQsines communicaui nisi cum igna ris, deceptpribus is furibus maledieris a

Deo dc ab omnibus philosopyiis. Sedio steaqua habui hanc sciςntiam habui Og i Q '

cionem cum quindecim hominibus uere eam ciebant se inter alios fuit unxi Barba

84쪽

Barbarinus,qui sta ut nos di putabamus d loquebamur simul, quamuiSego arte carulerem biennio ante, tamen nondum iacis sem,casu inter disputandum de sc entia, si xii e nondum eXpertum fuisse aut fecisse: Tunc ille Barbarinus uoluit postea quoti diem deuiare ac decipere a uera uia is sci, eniti Et propterea eum reliqui quia tam bene sciebam artem quam ipse , denos di sputauimus utanter fratres: de maior res de qua nos loquebamur,erat de bene celando hanc scientiam: dc ut uobis dixi postquam sciui,habui societatem c cognitionem mulrorum qui eam sciebant antequam ego Peratus effem loquebamur aperte simul: sed quantum ad ignem unius modi erans contra rhianus alteri, quamuis in sine esset idem: omnino ut dicit Turba, facite nefa sianus uolet ante insequentem dc hoc dicit quia ignis fit multis modis ut homo uult. Propterea nuc concludo, &me intelligite. C imico Nostrum opus fit ex una radice S duauel ompei bus substantiis mei curialibus, accentismnibus crucias extractis e minera puris Scin undis coniunctis per ignem administraue

tam us materia requirit, coctis continue,

donec duo fiant unum,& in isto uno qua nodo sunt mixta corpus est factum spiritus, ct i spiritus est factus corpus tunc uigora ruun

ignem

85쪽

Nota. Nota.

uixum,in suo colore di in sua natura: Nam scitote, quod quando est bene mixtum, suo Perat Omnia, oreducie omnia ad se, is ad suam uirtutem Et notate quod postea te nec Sc tingit ac uincit mille millia dc ducen ties milla d qui habuerit uiderit, bene cre dat: e multiplicatur in uirtute&quantitas

te, ut uerissimus Pithagoras casmidrius in turba loquuntur apertissimcd expertissesnac: Sed scitote quod nunquam in aliqui bus libris inueni multiplicationem, prstero

quam in septem libris, id est, in magno O sario in magnis pandectis Mariae, in Veriodico testamento Pythagorae, in Turba, in morieno in Avicenna, bc in libro Abago zal qui fuit frater Ben legiti: Si in libro que composuit Gessit Constantinopolitanus, dc in Salon , Si in alijs libris si fuerit, nun

quam scire potur: uidi unum Anchoni tarium qui bene sciebat lapidem,sed nescie hac tam eri inustiplicationem , 5 ut sciret eam sequutus est me annis sci sed nun quam a me sciuit,quia habebat libros, ut eam sciret tam bene atoque ego.

86쪽

de tota scientia speculativa, Scte docui de prscipuis iminera libus, informavi de rationibus necessari s quibus, res eleuare tu uim intelle fili, di cognoscere falsitates intrahi eritatem , cesse informa tus Sc securus in hoc opere. Nunc volo particulariter docere te praκim in obscuris uerhisec parabolis, quemadmodum ego fecidc composui lapidem quater Et certo tibi Hie , quod quicunque habuerit hunc lia

Brum, erit aut cise debebit extra Omnes an guitias Sc miserias,&scire debebit compleste ueritatem sine ulla diminutione. Nam

per Deum nescirem clarius loqui quam nunc loquar nisi tibi ostendam in effectu cum digitisi sed ratio non uult, quia timet: cum scies uerum tibi dico plus occultabis uim ego:& eras admi ab tundit, is terraru se hoc quod locutus tum tam uulgariter se clareat 3 aperte, nam Dei uoluntas est,

ut ars

87쪽

LIBER HII. go ait ars ista bene occultetur, ut di it Turba, in omnibus & Per omnia.

PARS MEI LIBRI,

IN QUA ONTINE-tur Praxis. VNc CIRE DEBE quod postquam multum stitue

lueram, d sentiebam me cla rum coepi quaerere homines uere certOS huius scientiae , ctio errantes nam sapiens homo petit alitimi

sapientem dc non ignorantem, quia simile appetit suum simile: Et eundo per regiones uarias , transiui per Apuleam ciuitatem sus est in India, Scaudiui illic esse magnum doctum in omnibus scientijs, qui expendi derat cloyan gemmam pro disputatione, d aderat bonus partius liber cuius folia eo eant exsino auro , ita etiam tegumenta eius id erat positus .andus pro disputa

elotae contra omnes euntesic uenientes.

qui scirento ue en arguere descientia: Et

iunc

88쪽

tiis sine prosccutione, ci me audacia nun quanam enissem ad honorem, quam uis sci entiam haberem: Et ita animosus ut debet cordatus is strenuus uir, ponens me in iis

Dere tui ad disputatibnem, nucratus sum istum librum coram toto mundo, quia bone disputaui, fuit mihi praesentatus per facultatem philosophicam ui de totus mundus carpit me ualde aspicere tunc tui Per naedium campi,is quia uidebam me es se sessum in studiis,achidit quodam die quo studere debueram ut disputarem sequenti

mane,tunc inueni paruum sonticulum pulcrum Sc larum circumdarum paruo lapi de rotundo , lapis ille erat in ueteri uasecreti de chaisne, 5 circum circa circumda rum erat muro,ne Uaccsaut alis bestiae bris radici uolatiles hiberent aut se madeface rent. Tunc tantus me inuasit appetitus dormiendi, quod super eo sonte sedi. cum se dictem, uidis Osarem desuper api:riri S erathene firmatus ues clausus custodiebatur: transiuit illac antiquus prssbyter, qu pe tu cur hic fons est ita clausus desuber,sub,i ab omni latere dc ille fuit mihi gratiosus Scbonus, Sc incepit ita mihi dicere: Γ omine, uerum est quod hic ioni est mirabilis uir

tutis

89쪽

tutis plus quotiis alio sonte totius mundi. Sestiolum pro rege regionis , quem l P ebene nouit 5 ab eo cognoscitur uicissim: Nam uex nunquam hac transir, quin fons eum ad se trahat quando Rex intrauit

sontem, ut se haliaeet, moratur intus 3 i, radies,dcion ita laetum reddit Regem quod

in tanta uirtute crescit ut nemo cum timce nia,

re poli,ir Ouando ita transiuit Rex, fecit ita clarum s sirimum sontem, primo ex uotio lapide albo dc rotundo ut uideris fons est ita clarus at argentum finum, Sccoloris coelestis Et ne equi aut aliae bestiae Aquae on 'adirent eum, fecit claudere leuer uetus uas descriptio creu de chaisne fissum tran hepernae iv δε- ι

dium , quod respicit Solcm&umbram colus Postea, ut uos uidetis, circumcirca esthene clausus densis muris: tria primo includitur in pulcro lapide ualde claro S postea est in uno uase creta de chaysiae tran clis per medium is postea circumcirca iis Ium est murus, qui est desii per 'subius,5caperisia Permedium , et ma esse oporteret Nam ille fons es tam terribilis utitutis de naturae, quod nisi ita csses, penetraret Onastita si esset inflammatus Ribatus . cli ille fugerer, nos essemus omnes amissi. Postea Deri abeo,uidistine Hegem illum quire.

Pondit .sie, uidi eum in ira mena, sed post, quam

90쪽

Rex clauiatur

να fonte a cu

stode suo, id est sigillo Her

metico.

Color Regisonte ingressum fontis est aureus, post ingressum tres colores successivos ha het,nigrum, album e tu

Nil intranei ingreditur

quam intrauit,fosuit eius custodi firmata, Demo eum Ludit usque adi3o. diesci Tunc enim inclitant parere dc splendescere, Sci ortae curios calfacii suum balneum conti. nue, ut ei custodiat calorem naturalem qui occultatur in ista aqua clara, calfacit die

noctu ci suae cessatione: Rursus su ,stea petri ab eo quo colore es et Rex ille indutus, qui respondit fuisse indutum panno aureo primitus:postea habuisse unum propoine finis erici villosi nigri sin Vellours Echaohebat suurnindusium album ut niueni, ccius caro erat coloris sanguinei ut sanguis. Et ita peti ab eo quotidie de eo Rege: po'stea dixi illi Quando Rex uenit ad sontem ut se madefaciat, ducit ne secum masnam cateruam hominum extraneorum, ite helorum ' qui mihi respondit amabiliter subridens , Certe quando iste Reae statuit uenir relinquit Omnem gentem sciana ex traneam dicto fonti nemo uicinatur, quam ipse 5 iamro audet accedere nisi eius custodia seu custos , qui est homo simpliocior totius mundi, nam nulla alia in reser Dit nisi ut illi calefaciat balneum , sed non aproximatur fonti Tunc abeo interro navi Rex est ne amicus fontis,scson sui cissim eius Ec ille mihi respondit,amant semis hiliter illed fons trahit Regem, non