[Peri chēmeias] Opus historicum et dogmaticum ex gallico in latinum simpliciter versum / et nunc primum in lucem aeditum

71쪽

.aOUentUr 3 excitatur paulatim, quia sunt digniora elementa quana sint aqua uel ter ra Mercurii: Sed tamen frigus Schumidum dominantur in Mercurio, sed quia calor de siccitas sunt digniora elementa uolunt Uinocere alia nempe frigiditatem d. humidita tem quae dominantur in Mercurio , capiunt motum ignis Scaloris motuum corporum coelestium , ita mouentur etiam quatuor elementa Mercuri ,id est iu MVR vsh brita, litates,&per longum tempus commouen aevo ilia. tura Ac primo siccitas Mercurii uult uince retinum gradum suae humiditatis , dc sit plumbii postea uincet etiam unum alium gradum, odistud fit stannum espostea calor Mercuri consumet plus adhuc suo humi ditatis de frigoris,& fit Luna postea caloraneo magis dominatur, sit oes,&postea fit ferria. Et postea calor dominatu retiarii Plus urna antea dc fit aurum persedium eiicicadus qualitate Mercurri uidis sunt anstequam fiat aurum perfectum. Ergo duae illaequalitates quae antea silebant succum here obfrigusta humidum, nunc cohsuramunt alias,dc calor de siccitas dominantur: dcti dux qualitates quae primo succubuerant, nempe calor Sosiccitas, cum incipiunt

72쪽

tas merciirii licitur a pli tricacia

DE HEMIA. scita oporte intelligere, quod Lilphur no est res remota ab argento uiuo, nec ab eo separata ed est solum ille calor Sosiccitas usnodominantur Ob frigus humiditatem mercuri sed postea dominantur dodi erunt alias duas qualitates nempe frigidita tem dc humiditatem dc imprimunt tuas ut, res,o per hos diuersos radus decoctionissiunt diuersitates metallorum. Ex experientia uidebis plumbum ex longa ignis conti nuatione fieri uolatile: nam clus huius qua litates nempe frigidum c humidum mei . curi nondum suerunt alterato a suis con trari j qualitatibus , quae nondum domis

nantur nam si dominarentur nos ueterent tillo modo uel ullo igne, ut faciunt: nam

Mercurius sic purus ignis ram bene atque igniS, 'uapropter non sugeret quia ignis suum sitirile non pelleret,sed in igne gaude re ut in uo simili, omnia alia metalla suo giunt ignem Scepto auro , quia sunt ad

huc frigida, Schumida, aliqua plus aliqua

minu S ira prout sunt magis aut minus ro

tinentia adhuc de frigiditate doli timiditate:

tunc fugiunt suum corrarium, nec possunt

serre, imo evolant, quia quaelibet res fugit suum contrarium , d quodlibet suo simili gaudet ergo sequitur, Solem esse purum ignem in Mercurio:nam ullo nunqua igne'

73쪽

qualicum,fugii cu alia metalla nequeant ignem ferre, sed unis plus suffert alio proutiunt magis uicina complexi ni ignis: Et ita

potes intelligere complexionem metallos rum,d eorum mincras: Nam sulphur nil gulahuraliud est quam purus ignis , id est calidum xsiccum Occultatum Mercurio, quod longo tempore in minera motu naturali corporum coelestium mutatum est super alias qualitate Mercuri j, nempe frigiditas ct humiditas, S eas digerit secundii gradus 5 respectum alterationis in diuersis formis metallicis. Et prima forma,ut iam superius dii tum est, est plumbum, is est nigrum cminus calidum. Secunda si stannum, tertia est argentum, quarta forma est aes seu e Rus,quinta est serrum, sexta est Sol, quae est inici sed ione omnis materiae metallicae, Ecest purus ignis digestus a sulphure interno existente in Mersurio. Igitur uidere potes clare , quod sulphur non est res separata ali abstantia mercuri , nec pest sulphur, ub are: quia si talem materiam nempe suis iuruulgare , velles dicere materiam essemctallorum , Onesie naturae homoge Deor, quod est contra omnia dicta philosbophorum: sed philosophi istud appellarunt Materla me sulphur,quia ista qualitas dominans est res Mum qualis, inflammabili ursulphur commune,quod

74쪽

DE ME MI A. est calidum A siccum, ut sulphii Mercur'.

An A. per istam similitudinem homo appellat

tis Mercurii sulphur , non quod sit sulphur uulgare ut uocantur iiii tonari putant, quod non intrat composi 's. tronem metallicam, ut didium est. Et ita cla/ re uides quod forma metallicano alitercst Daturaliterquam e pura substantia meo curiali non tamen extranea: is hoc clare loci Gebcrin sua summa, ubi dicit, In pro fundo naturae Mercuri est sulphur quod coquit perficit e longa mora in uenis

minerarum terrae. Hoc idem clare dicunt

. . . 4 P morienus&Aros hoc modo , Nostrum

sulphur 6κum sulphur,non est sulphur uulgi, sed sit Iphure incombin fixitin, 8 non uolat &est de natura mer curiali 5 in combustibile,6 non ex adiare: oc ita dicunt , Nos facimus sicut natura, Quia naturano habet in sua minera aliam materiam ut Operetur , quam puram sub usi nitam&formam mercurialem,quia ubi Mercurius ibi est sulphur: ita pariter inio. stro mercurio est sulphur fixum&incominbustibile, quod nostrum opus persicit sine alia iubilantia uel re Idem similiter dicunt Calid, Iorienus Ren legit, scali quidam. Natura facit metalla ex puro calore dc sic citate superado frigiditate&humiditatem mercur' eum alterando, non quod alia es, sentia illum perliciat. Ita clare apparet per

omne.

75쪽

omnes philosophos quos longum esset re

centere, quod in creatione metallorum in eterueniat una materia sulphurea: dc ita cla re apparet quod intra mercurium quando natura Opcratur includitur sulphur, quod quidem non dominatur,sed ex motu calo rifico dictum sulphur alterat duo alia ele menta Mercurii et natura per illud sulphurinuenis terrae facit secundum gradus alte rationis diuersas formas metallorum. Ita Pariter nos sequentes naturam, nihil poni mus Xtranei in nostra materiaci Sed no serum aroentum uiuum in profundo issius habet suum sulphur fixum incombusti hile mercuriale, quod tamen non domina tur adhu quia humiditas Sofrigiditas mercurri uolatilis dominatur sed ex continua adtione caloris perseuerantis super eo Mercurio, fixum illud Lilphur quod si mixtuper totum uolatilem mercurium,domina

tu dc uincit frigiditatem dc humiditatem mercuri , dccalor di siccitas fixi quae sunt eius qualitates incipiunt dominari: dc se γcundum gradus huius alterationis mercu xij per suum sulphur, fiunt diuersicolores metallici,neo minus nec plus quam natu ranciat in mineris. Nam primus color est

niger, id est Saturni, secundus est albus, ScIouis tertius est Lunaris quartus est Vom si excusa

76쪽

DE CHEMIA;

heretis: quintus est martialis: extus est solio ficus septim uia nos ducimus per gradum plus nostrii arte, quam natura faciat in mi iter : nam nos facimus etiam uno gradu magis perfςctum metallicii, persedi iorem inquam in rubore sanguineo dc ualde alte xante: nam cum sic plus quam perfectum, perficit etiam alia si nim esset tantummo do perfectus color solum in eo gradu iri quo Persicit natura , quanam in re nobis seruire labor temporis huius , nempe se plena uel nouem mensium cum dimidio.

1 uncis quibusan decoctionem Oratus est iam a Uopolias nos ita caperemtis corpus metallicum pro Ut nasura creauit,sed ut uobis dico, Rantea monstraui, Porret ut corPUS ma psculinum sit plus quam per scdium ab artenat aram sequente ergo caeca natura plus ii iam per feeta, quam acquisiuit ab arte, Poterit imperiis, ta metalla perficere ob suam abundantem dc radicantem seu radiosam reduritionem in pondere colore ac subosiantia in se in radice,in principiis,d in uiri tute fit propterea utiquisse tam sapientes acictb uircuosum , ut putet posse talem Derticere qualem petiirius , per alias res Scextraneas m quibus nollam habet commio N. Orae ira in uis radicibus, erit ille tiatdea,

77쪽

LIBER LUeritas eleuatur ab omni falsitate , 5 ut Liber Turba Aristatis qui fuitgubernator annQs 16. O tius mundi per suam magnam scientiam, intelli eritiam scit apientiam , qui fuat Grae cus . cones rectator discipulorum Putha gorae, Ut legitur in cronicis Solomonis: csuit ille Pylla agoras sapientior, post Heremetem , Omnibus qui fuerunt in Dundo,&legitur quod nunquam sit mentitus , cpropterea ille Pythagoras Vocatur in an quibus libris Astronomicis , Elei Di C, S: is in suo libro dicitur, Natura ne te

ei mande se non enia natura. quomodo erens uultis emendare et mander nostram a te

viam uel natura aliter uim in propria tua natura respicite bene Armenide quomo do deca loquitur Nam dico tibi hi uerita te illum fuisse qui extitit meu firmatis dis rector mali itineris ita ergo a Parcs, natus ram metallicam n5 post emendari quam in sua natura metallica &no in alia re quor: cum in illa sit,A per nostram artem no complemus in nouem mentibus cum dimidio, id in quo natura poneret millia ann Ortina . Nam primo calor est debilis c fere nussus: nam maior si adesset, sieret opus natur in paruo repore, ustatim. Sed in nostro ope re nos habemus duplicem calorem,nempe Calor inope calorem sulphuris internum , calorem ψ,quotmea

ignis

78쪽

x nis exteriorem: uno calore alteri aureuliance non tamen ut aiunt Constantius &

Empedocles philosophi dicentes , ignem

esse faetum ex substantia Somateria quae os Pus auget: nam si ita esse isequeretur quod opus ponderaret pesseroit magis in dies, quod est plenum erroris. Sed solum ignis est totum opus, tota ars, qua Sciro natura sumitati Ailium: a nos nesciremus alliud facere. Et propterea scitote,quod ignis fri nidiis no alterat uel miscet inuiccm.quem' admodum ignis magnus impedit inuicem Utrius p motum sed sacite ignem uaporos

sum digerentem seu concoquentem con tinuum mori tamen uolanter aut bu liciatem subtilem,clausum,clarum,circum datum, aereum, non comburentem, alte Tantem, en errantem,&unicum: seu uni

formem. Et per Deum uerum hi dixi o nancia modii ignis. Et recapitulare tequeri tes mea documenta lingulatim quia ignia est totum, ut uidere potes per omnia diei althri ueritatis omnis Adide spectat quoddjcit magnus Rogeritis, Videte ne faciatis Destram solutionem ante debitum tempus: Quia illa festinatio est causa priuatiψnis cori iunctionis: propterea inquit ille facite uestrum ignem perseuerantem dc debitu ricia degre naturae , dc amicabilem corpori

79쪽

LIBER INPhus,oc concoquentem 5opcllentemfrigus, Ad idem respicit quod dicit maria prophetissa , Ignis magnus prohibe quonamus

fiat coniunctio: Sed post coniundilonem, ignis fortis tingit album in rubetam colore Papauerisi patiost campestris, S croci Artoysse. Et ita potes imaginari in te ipso ut eoomet feci: Nam posui ri ignesimi,o I iis sint is, nihil valuit, ' posui in igne carbonum sit ciet probatur. tillo medio, Sc mea materia sublimabatur,

non dissoluebatur ideo pones ut ibi di

mi in igne uaporo , digerente, continuo, toti .m. non tamen uiolento subtili,circumdato igni modus acreo clausis,claro, non comburente, iterante. circulant circulante, pςnetrante,&unico.Quod si iis tali homo qualis esse de hei bonus 5 uerus studens, intelliges per haec uerba ignem qualis esse debeat Et ad hoc idem Apicit quod dicit Turbari sine olla invidia experientia artificialis ostendet quid erit. Aspice quid dicat Lumen Aristo telis dicentis, Quod Mercurius di bet coqui in triplici vase, choc est ad uaporandum

Sconuertendum activitate siccitatis ignis in humiditatem ira Orosam aeris circum dantis materiam: Facit adii cc quod dicit Geber J Seneca Faciendo ira cur magnuignem, non digeretis nostram materiam;

sed eius calor sit alteran is bonus qui est ut

80쪽

DE HEMIA., . hypocaustum siccum per aerem humectao aut destiuiiiii xum uel miti arum digesitum m , tam hoc

opus. Volui Parumper loqui diligerer, quoniam ignis est qui facit aut impedit b destruit. Nam ut inquiunt Aros&Cali 1,in toto nostro opere Mercurius S ignis sussciunt innaediori in sine Ad initio non ita: Nam hic non est nostcr Mercurius qui bene intelli gendus est. Item Morientis dicit , scitote quod laton est rubetis,sed nos nihil prosi

Ilii calidora ciemus quous': fiat rubcus: Et scitote quod humido exeo aqua tepida eum penetrat & dealbat ut est:

u , T . humidus uaporosus facit omnia.

Item aspicite quid dicant etiam Bendegit,ili magister Ioannes de una ' Hal dicen Nora res, surrate uos qui die noctu a expenditis Destras pecunias, consumitis ues rabona, Perditis uestru tempus, rumpitis uestrum intellectum, & studium adhibetis tot subito litatibus librorum: Ego uobis norifico scire facio ex pietate es misericordia in charitate ut pater erga unicum filium , ut dealbetis latonem rubeum saepe,& tantum dealbate, calefacite, tepefacite, donec ab humi ubi ficetur, uel sic, dealbate latonem rubeum per aquas albas calidasS tepidas: Et frangite quot libros habetis, Ze sinite tot regimina, foro subtilitates, A mihi ci cili te: nam aliter istud non aliud eritq:iam a Put