De finibus inter civitatem atque ecclesiam caute regundis : commentatio juris publici qua viro perillustri, jurium consultissimo, gravissimo Christiano Jacobo Eisenstuck ... summos in utroque jure honores, quos ante hos quinquaginta annos consecutus

51쪽

27, 277 junct. g. 216. administrati bonoriim ad

ecclesias eriinentium delegatis peculiaribus, artim ex decurionum ordine partim ex tribunorum municipalium numero eligendis demandaretur, adhibitis exteris ecclesiae sociis et exclusis ejusdem oppidi civibus alie nae fidei addictis. Haud secus mutatis, quae Ρr diversitate status urbani atque rustici mutanda videbuntur, etiam in ordinandis rebus universitatum rustica

rum necesse erit, eos, qui curam rerum ecclesiastic rum suscipiant, a curatoribus universitatum communibus discerni, licet nil impediat, quo minus iidem, si sint id net, ad utrumque negotium deligantur.

Corollarium. Expungenda est optui existimantium, temΡla, altaria, Vasa sacra, agros, saltus aliaque bona ecclesiastica ita esse in patrimoni universitatis, ut si haec in plures partes dissolvatur, illorum quoque divisio facienda sit. ihi omnia alia magis placent. Etenim quae Dei colendi causa instituta sunt, non unice in favorem quorundam hominum, ut his quasi per aes et libram mancipentur, sed ea de causa instituta sunt, ut aliquo in loco Deus colatur. Quare antiquitus re ceΡtum est, ut non modo collegia, sodalilia et civita tes, sed etiam in corpora, et Omnium maxime eccle Siae, Personae moralis jure gauderent f). Dominium

igitur rerum ecclesiasticarum est penes ecclesiam, tanquam iam causam, non autem penes cives, qui tan-56 Ro Η1Br liber uristische Personen im Arelio fur diecimiististae Praxis h. X. Abh. 13. S. 313 Τ

52쪽

tinnituntur iis ad opus sacrum ex fide, quam ipsi pro mentur, faciendum. Alioquin illud quoque dici posset,

si cives relictis penatibus plane exire e civitate voluerint, communi dividundo judici facio suam quemque partem rerum illarum ferre debere. Quod plus quam absurdum esset. Differunt enim in causae a rebus pariter atque ab hominibus, quorum beneficio institutae sunt. Quod etiam experientia docet. Sunt enim templa, quibus nulla certa paroecia assignata est ut puta templum beatae Sophiae in urbe resda, atque

templum cathedrale isnense), et tamen conserVantur,

ut, quisquis fidelium Voluerit , ibi Deum adorare possit. Sunt etiam sacella, ratoria, capellae, apud gentiles fana atque delubra audiebant 'unc in finem si animo dicata, ut ad Venarum et peregrinantium quis que vel in itinere reperiat locum sacratum, quo Deum invocare atque animum curis exagitatum coelesti solatio reficere queat. Quos Priscae atque devotioris gentis mortalium venerabiles reliquias haud despicienda ce seo, non quasi is ego sim, qui in devotione nimia atque superstitiosa salutem generis humani quaeram, sed ne serpat atque juVetur pini muli prior, instrumenta pietatis esse in commercio, et templa hominibus mo talibus, non De ipsi, SSe Sacra.

53쪽

CONSPECTUS

ARGUMENTI LIBELLI.

q. de notione ecclesiae theologica . . . . Iag. 1. 2. de notione ecclesiae ad normam iuris 1 pro-

- notio civitatis 10. - finis civitatis 11. - non constandendam esse civitatem cum ecclesia - 14. - quod multis auctoritatibus confirmatur I6. - quid si omnes cives ejusdem sint religionis 17. 10 quae res causam dederint, ut illa a multis perperam confundantur ..... I8. 1I quae jura ecclesiae et civitati erga se invicem sint tribuenda A ecclesiae erga civitatem - 22. 12. m. quae sint dura civitatis erga ecclesiam Ι primum genu 24. 13. ΙΙ. alterum genus 26.

16 quaenam doctrina magis expediat 30. 17. consectarium 33. Corollarium 35.