De Renato Rapino

61쪽

contubernio uteretur omniaVerit, gratulemurque quod homo novus inter homine Veteris prosapiae intactus a contemptu ad finem Vitae pervenerit. Semo quidem usu cognovit pronas S So offensioni principum aures. Nam quum ibi induxisset in animum Condaeae genti plus Sapientiae laudem quam sortitudinis lac , et ea mente prudentiam utique

magni Condae laudavissu in libro De Sublimi, Henricus ullus orbonius aegro tulit quod ollica patris sui sae in ora Turonnii factis quasi posthabere

Videretur Frustra antoquam librum ederet, Rapinus Henrici Julii animum praetentaverat fruStra popOΠ-dit, se, Si cum quolibet adVersari coram illo componeretur, Sententiam Suam purgaturum ess si oportuit magni Condae laudationem ab integro conscribero et operam BoSSueti, acinii quo interponere 2 . Sed id genus ossensae non ideo Rapinus vitavisset quod se intra cellulam continuisset. Coterum Rapino omnes dotes suppetebant quibus instructus inter homines a moribus vel opinionibus ipsius alienos cum mutua utilitate posso interesse. Sic enim jus animum oscribit Maria a Scia dory, dum Bussae tradit in amicitiam : ipsam faciumviri benignitatem ac mansuetudinem prodero; ia

i u Ensin 'ai fait sit par m de La Fayette a M. te duc que 'il

62쪽

vero se gerere ut nihil ametati sicut in lorisquo

eorum qui Vestem Religiosorum induerent, depretion datur; modo te eorum retinere, inmque Sapientiam colere quam aeta et ratio Vitae suscepta

postulent et quum probitati multam adjunxerit pietatem permulta ipsum sacere religiose, alii vero non praegravem S Se qui vitiis affecti sint, Sic ratum correctionem morum pendere e arbitrio Dei, ut numen peccantium gratia implorare malit quam eos admonendo tempus terere, ubi eos intelligat admouitionibus exulceratum iri tantum igitur pietatis xhibursequantum Opus Sit ut quemvis moveat non mediocriter, et probet homines exsister liberalissimis iis-d0m quo seligiosissimis ingoniis i . Quare ii quorum

culpas placat animo ferebat, magnam gratiam habebant, Hu Sque Virtutem eo magis amabant quod non motuebant. Siquidem BuSSMu Semetis Sum unico diligere suetus , mira caritate a pinum ostprosecutus. Ubi se ab eo ultro appetitum cognovit,s flagrantissime cupere micitiam cum e contrahor respondit Vou Voule et re do me amis, et

mo j'0 me ars 'euvie n. s Et Mariae a Scudoryper quam a Rapino coeptus erat probari et amari immortales gratias pollicitus est 3). Vix inchoato epistolarum commercio, o Stquam re SciVerat Rapi num ad therma ivisse, jam cura Sollicitabatur 4 .

63쪽

Rogatus indicare quid in quodam Rapini libro notaret, jussit sua animadversiones nomini ostendi, ne quis minus hujus studiosus audirui nonnulla in illo libro mendanda Bussae Visa esse I . Eidum aegrotanti triginta lagonas mittebat Alisiano aqua plenas ut etiam ut otio Valotudinem curaret 2 . Nominum inter amicos pluris faciebat paucos enim perinde atque illum Omni laudum genere pollor declarabat 3 . Quare, ubi accepit Ludovicum Maim bour Jesu ita ejus en Surn egi S SQ, OBCR-luit ulciscundi cupiditat Rabios inflammor, aisebat, in illum insanum qui ad Versu amicum noStrum Scripserit q): Si quam ulciscendi iam perspicerem, non parcerem perae forsan et cogitata por-ficerem , nisi esset ille Religiosus. Nominem plusam aut pluris aestimo quam Patrem Rapinum 53. At enim sporavit adeo impensam voluntatem om-ciis viri bonigni et gratiosi remuneratum iri. - Percepit quidem ex amicitia Rapini aliquam utilitatem

a Bourbon 'en sui un ea alarine, car mon amitte sui de te presmon Stimeon Epist. ad Mariam a Scud. 16 aug. 67l Vol. II, p. 8.

3 uiae 'ai potnt, ami que 'osti me avaritage que te P. Rapin Iloen a peu qui aient ii lui tant de sortes de morites. o Epist. 22 mari. l672 vol. II, p. 82. 4 Respondet Mariae a Scud. quae Bussaeum fecerat certiorem his verbis uiae suis bien e colere contre te P. Maimbourid'eci ire contrenotre amici P. Rapin n 5 urae suis enrago contre e so de P. Maimbourg 'ecrire contrenotre amicie P. Rapim si e savais que latre Our me Venger, e ne 'yepargnerat Pas, et eut-cire que Si Maimbourg 'otait u religi eux envi endraises h bout , 6 aug. 6J7. V. etiam BuSSMi Epist. 2 Sept.

64쪽

vo perceptam Voluit. Notam enim jus gratis candi cupiditat se hab0hat, et oblatam ultro operam Maria a Seu der Bussae venditaverat lin. Eum igitur adhibuit qui filios littoris in Collegio Claro montano Vagantes observaret 2 vel muneribus regiis assiciendo curaret rogaVitque ut sibi finem exsilii Iagitanti adusset 4 . Et a pinus, ubi freni ipsius Sedulitati laxati sunt, Bussaeum quantum potuit adjuvit 5). Tum ipsa optimi viri amicitia ea erat quae famam Bussae aliqua e parte rostituet ut id fac010 Rapinus declarabat M. Quin tiam illustrissi-

l Bubursius, in Commentario suo dein apini moribus, ait eum suisse ultra opinionem melosum nec spatium rogandi aut optandi reliquisse, et etiam ignotis adfuisse. Illud Maria a Scuder Bussaeum monuerat Epist. 2 jun. l67 in Epist. Busspei, addideratque u aueZ-VOu bien, Monsi eur, qu'Outre t 'estime qu'il a potir uous, illa solitiait ei eire de vos amis our, dans la ui te de temps, avoircite de uous servir n

saeus et combi en cela me donnera datSance our ouSSermon Secondsit dans i Eglise , Epist. 5 sept. 1678. 4 u En e rivant ceci ci me passe par la tete que ou me mandeZque ous serie bie content si vota pOuVie Contribue a mon retour. POurquo non, o Rev. Pere Votis ave de amis OnSiderabies, et plus qu'il ne aut ou une assaire comme la tenue qui me emble con-SOmmee BuSSaeus ad Rap. I Oct. 16 2. 5 Bussaeus ad Mariam a Scudery 13 deo 16 2 Maria a studer ad Bussaeum, Trian. 673. - Rapinus Suasit ut Bussaeus ad inimicitiam marchionissae a Thianges placandam prospiceret 24 deo 16J2, in Epist. BuSSaei, Ol. II. p. 10 paruit BuSSaeuS, et ad archionissam Seripsit, 1 an. 16 3. - . etiam de Bussae restitutione hujus epist 6 an. 672, 20 et 16 3. - Verisimile quoque est Rapino partim esse imputandum quod Lamonii Bussae faVerunt. 6 uiae commencerat a reponse, o Rev. Pere scribit BuSSaeus), parri endroit Oh ous me mande querae commere aveo V Dupre et ΔVe Un Onhom me comme uous a me retabit dans te monde surda

65쪽

mas in domos Rapinus contulerat beneficia non contemnenda, quoniam Laurentiam a Bullo sonds apud archiepiscopum Parisiensem, Mariam Magdalenam Adolaidam a Rochocho uari apud Ferrier commen

daverat, ut illa Otho magi, haec Fontis Ebraldini abbatissa fleret l).

S0 quod amicis prodesse Rapinus Semper Voluit et aliquando potuit, non continuo oportet jus in familiaribus adjuvandis auctoritatem et gratiam XRggerare. OStquam coeperat restitutionem Bussaei moliri, hic ducem annos in X filio continuavit; ip Se monuerat si parum Valero apud Sodalem Suum L Chaiso 2 . Quin instituta intor Rapinum ac BuSSaeum familiaritas non obstabat quominus auctionum perquisitorem Jesuits mitterent qui hujus reditus caperet, unde obitum minerva recuperare ut 3 . Duniquo intor nobiles Rapin amicos plurimi ejus sedulitat haud indig0bant. Per alias igitur artes in eorum familiaritatem ponitus intravit. Quas epistolari a jusdem Bussae Volumina jam patefacient.

66쪽

Primum hoc summatim dicam, Rapino, dum cum hominibus et multarum imaginum et multae urbanitatis VerSaretur, plurima Xeidi Ss Verba quae ita auribus lenocinarentur ut meram adulationum haud Saperent, Sed a pio eorum aestimatore atque amatoro Viderentur proficisci. Ei enim contigerat arguta eademque incera humilitas quae ingonuis blanditiis animos laudibus assu setos singulariter permulceret. Indignatus esset, exempli cauSR, BuSSaeus, si quis pl0b ius solennes honores sibi tribuere prae contemptu noluis sui; sed qua diligenti suorum titulorum

enumeratione, qua obsequio Sarum formularum usu

pation aequo delectatus fuisso at tu his Rapini

verbis desperationem quamdam exhibsentibus a Satis accurato Xsequendi quae illustrissimo domus amplitudo sequireret et Excusog, Monsiour, Si ovous euri sans lacon cie prones Volontior e parti poli ne a meprendro au sacon qu 'il aut miroau perso nos de Votro qualite lin. soanta obse vantia colendos optimates Rapinus X istimabat, ut ViX in coelo omnum nobilitatis discrotio non tolli crederet non enim ut sacer ille coram Ludovico Vconcionator, diXit et Moriemur cuncti Vel o ne cuncti s Sed lucem qua pii olim illuminandi sint ait nullum o ne aliud discrimen ordini S generi S conditionis relicturam quam quo Angelos inter se

discornat 2 . Pro luro inguitiosissimi illi optimatos,

quanquam e Sun Stemmata unice amplexari dicti

l Epist. Rap. ad Bussaeum, 24 jul. 16TI, in Epist. Bussaei. 2 Presetite polii Sautre disti notion de ang, de quali te, 'δtat parmi les elus dans te ciet, que celle ultio a parmi les anges. n te despredestines dans a bienheureus eternite, eh. ΙΙ.

67쪽

tabant, laudem litteris comparare gestiebant titillabat igitur Sensus eorum, Si quis qui litterarum artem prolitoretur, eas ipsis dicendi Virtutes gratulabatur quas perso qui solebant. Nam cui animum tuum non apseruisti, si id in se potissimum laudat quod socroto moditaris, ipsa laudo dem tacit te sex sententia rom

gessisse. Ergo Bussaeus admodum sibi placobat, quum audiret S Solum ea simplicitate scribere quae Sorde effugeret, a Veritate quae non insulsa ideretur cita enim Rapinus in prima ad eum pistola lin. Quid si nobilibus amicis libros suos, quum jam in

1 'art 'eerire simplement sans paratire bas, et d'δtre naturet sans tre plat s Epist. 24 ul. 6Il in Epist. Bussaei I. 438-439. 2 V epistolam in praecedente notula citatam.

68쪽

obsequentia quantum illustre amici delectarentur, Bussae vorba declarant POur roveni Ru P. Rapin, j suis bio contunt de lui Monii seu qu'il me paratiun honneto hommes Si vo us savior ave quelle docilite illa recu los remarque quo 'a saltes Sur Son liVre, Vou l 'ostimeri e sene Oro plus, 'it se e ut I Interdum etiam, si quid illi lepido se sapi0nter in epistolis Scripserant, diligenter exeipiebat, rogabatque veniam ut olim in libris suis insereret, inn- quam sententis quae illis aliud agentibus occurrerent, Sua ipsius lucubrationes essent illustraturae. Scilicet postquam ad eum scripserat BuSSmu nemino Gulielmo Lamonio invidisse quippe qui extra cujuslibet comparationsem fuisset positus, Rapinus qui tum summi praesidis laudationem exarabat, eam Sententiam, Bussae non repugnante, arripuit Statimque in adem aliis Verbis esserenda se exercuit 4 a reflexion quo vota saltes Sur cela est justo et delicatori 'ostis trait qui ne 'ocli appora pas, ilest trop beau et cola est comm uous te dites. O ne love Volontior que les gens horido comparat son 2j. Si qua igitur matoria tractanda erat quam nobiles amici cognovissent, ut ab illis adjuvaretur rogabat;

69쪽

Addo quod si qua mulier nobilis opuscula clam a se composita in aleam opinionis communis dare Verebatur, illa egebat consultore modest qui vel delinquontem in Scriptis corrigeret, vel metuenti animum adderet, Vel benevolentiorum judicum audientiam conciliaret. 0graisio contigit ut mar

chionis Sm a La Fayetto Zaidam sit Clinianam 2

componenti consiliaretur, onagio, ut idem linguae latinae opseram danti adesset 3 Racinius ac Bolaeus viduntur intorrogati osse an Convivium Platonis a 4bbatissa Fontis Ebratilini litor prolatum typis mandari oportui et 43. Similem aliquam pro-Vinciam OStor alacerrimo suscepiss0 ita tuo domtribuo Segrais ianis Rapinum asserentibus Monagio in latina marchionis sm a La Fayetto institutio noadjutorsem fuis80 5 . Praeterea Videmus, quum BuS

I Epist ad Bussaeum 28 seb. 168T. 2 L princesse de Ciaves. 3 V epistolas marchionissae a La Fayette ad Huetium I dec. 1662,

jul. 663. in libro cui titulus erudit homni du Onde nouetore Henry. Hachette. 879. 4 Epist. Racinii ad Bolpeum, 18 dee. 679. 5 u Trois mois pres que m de La Fayette ut commenco 'apprendre te latin elle e Savait dria plus quem Menage et que e Pere Rasin, Se mattres nidit. 721, p. 36 Quum quadam die Rapinus ac Menagius contendebant inter se de explicanda poetae quem coram illa

interpretabantur sententia nam libros in prosa oratione Scriptos Ver- Sabatur, nec Ciceronem attigerat , marchionissa exclamavit is Musn' entende rien v Et alium Sensum proposuit quem Uterque Verum eSse conseSSus est ibidem). Ea praelectiones ad annos 662-l663 reserendas esse docent epistolae in secunda hujus paginae notula memoratae, quae quidem Huetium modo, non Rapinum nominant.

70쪽

smi filiam aliqua, ut opinor, incessisset libido periculum sui in litteris ac tondi Rapinum ei lectrices, et quidem poetrias praest obtulisse, proprio VerSUS Oppigneraturas scribit enim ad Hus smum 'en-VOie, monsi eur, des vors do trois domo is sellos domos mi es t a mademo is sello de Bussy. . . Si olle Veut 'onvoyer do es uvragos, se os ferai Voirata domo is selles qui ut ait os vors quo e luietivolo 2 . Nec serat quod tantae observantis optimates dissidoron ii orant moros, is Viri simplicissimus candorquem intordum ineptis tantum non proximum suis Se ex locis supra citatis aliquis merito Suspicabitur, et aliis mox prolatis Xemplis confirmabimus. In quo forsitan multi inter illos utpot nasutissimi subrisissent, nisi se ex animo ab eo diligi perspeXissent. Quis nim amantissimis Raptu verbis non commotus fuisset quibus Bussaeum appsellat, seu se clarat se posse aliis eaeemplo esse quanti sit ille instimandus 3), seu pistolam Bussaei ad regem legendo captum mi sorte ordia fuisse 4 , seu interrupto aliquantisper epistolarum commercio eum Sic lacessit

dit Pola moi, qui suis naturelio ment timide, j ne

si Intelligit nisi fallor, Vineam, Pratensem aliamque virginem . cui nomen suit a Vergne. De quibus vide infra.