De Renato Rapino

81쪽

circulis ac poeno dicam in ipsa cena dominabatur,noc dum a physici aut ab hi Storici Oppugnabatur, penitus insidebat in puerorum mentibus lacessita libidinibus juvenilibus , non convul Sa, XSpectabRt donec aestus de sorbuisset et frustratae cupiditates arbitrium lasso atque indefensae Voluntati permitto rent l). Illuc etiam nobilitato inclinabant communicata cum clero privilegia. Quod ad Bussaeum attinet, incerus, me judicio est quum Jam aetate

provectus et ab aula ante multos annos relegatuS, non modo philo Sophatur, Sed Rupino, ut Supra diae imus admonente christianam orationem Surpat. Jam do insania hominum cogitare per se inceperat qui parandis rebus in Sudent, et aedes Sua ornare animi causa, et reciproci epistoli eXSilium Olari, paucioreSque quam quibus aulici gaudeant Voluptates paucioribus aerumnis compensare 2 . MOX Deum appellare inter philosophicas cogitatione incipit jubet enim Deum rogari ut a lego tantum ad aulam revocetur si ad numinis gloriam se ad ipsius salutem pertineat, te Status se si quid Obsequentius aut patientius noverit, libentissimo coram Deo fuisse

lin Satis luculente Rapinus miseriam ejus descripsit quisquis libidines

cum pietate sociare cupiens, haesitatione animi saevius fatigatur quam Vere Christianus vitae austeritate exercetur Dans e sauSses reglesqu'il se ait our outeni son dereglement les combat Son plus requentS le Victoire plus incertaines, te succes plus douteuxu i ne ressent plus de consolation il est dans te decolaragement et de ceti satasse liberto qu'il tache de se latre it tombe dans une veritabie servitude qui leueti dans uitroubie perpetuet parce que selon te Prophete, ilis' apa de Palx ourra impie. Importance u salut Edit Amstelod ., 69b,

82쪽

effusurum l). Praesertim in morte Gulielmi Lamonii piam commentationem his verbis concludit MonRev. Jre, je ne intrat potui, si e vovistis votis diroto ut se que ceti morti' mi penser 2). Hoc tamen dolores quod pleriquo ex illis peccatoribus illustrissimis quorum mnitentia se dolicta pari

fama Vulgata sunt, tum ad bonam frugem e recipiebant quum pecuandi acultas defuerat. Continuati quantum potuerant Voluptatibus, Occasiones delinquo nili rotro sublapsas cupido prensabant. Vel quum moribus corrigendis animos incere appulerant, alacrii or in sueta flagitia mentibus provolabant. Vix quatuor ut viginti dies effluXorant e quo rerum humanarum inconstantiam do ploraverat doloremque o Guli selmi Lamonii morio conceptum se leniendum commiserat, quum Si mulieri cuidam respondit intorroganti quid si quando alior alterius copia contingeret, inter se transacturi osson Nihil si

mus 3). y En quem culparum poenitet En cujus ob emendationem Rapinus Deo gratulatur se sibi placot Docilis illo admonsentium auditor SeXaginta annos natu S, Spem adultorii ovoti Eum dom cum Maria a Scudery 4 deprehenda non adeo proterVe, ambiguo tamen colloquontem hae et ipsa cum Ra-

4 Hanc allemant des Roaux vocat une des plus grandes ebleuses de France et une demo iselle romanesque qui ourait 'envi de 'ire u roman ideoque Georgio antea nupsisse ait Edit Monmerque, X, 137, 144.

83쪽

pino consuetudine conjuncta est, et, collocandi olim silii causa, multis sanctis neces Situdinibus munita; sed vesperi, dimisso pio familiarium coetu, epistolas ad Bussaeum Xarat quibus parum Obscure significat Se aliquo egere quem deamet nunc submoestis litteris Xplicat quam dissicile sit amicos reperire l);

nunc queritur quod abbas a Clio is quum sit jucundus, urbanu , et amicitiae opportunu S, amore an- quam nugis puerilibu Oblectetur Se vero, ubi ex eo quasi morbo auatus fuerit, primum in jus famili ritate locum pactam esse tum unam e moechi BuS-saei in amatorem abalienatam sic purgat ut iste nebulo 2 , iste pudicitiae expugnator, Victoriae commemoratione perfruatur ac superbiat 3). Alias se amicitiae peritiorem quam BuSSaeum mori S Sserit, monetque amicorum perinde atque amantium tenerosos Se animos; et percontata quam formosam seminam in Burgundia ille assectetur, rogat num a pulcherrimis tantum multoribus deliniatur so quidem conjicere etiamque Rudire manSuetas se Silvas, jucundaSViris diutius placer spectari pulchritudinum in pactione conficienda inita vero familiaritato, nihil

oculorum arbitrio permitti, animi solum ingeniique Valero judicium; quia vero Bus Saeu per Ocum RSSeveraverat aliquam abbatiam ei cujuslibet amore potiorem Visum iri, protinus Maria ros pondo id salsum eSSe, et quanquam haud leno ei nari soleat, quo S-dam existere a quibus amari tanti sit ut S. Dionysii

84쪽

abbatiam minoris faciat I). Femineas artes VerSRD-tem Bus Saeus pungit ac sellicat interdum Hu Vicos dolet quod talom maritum sit nacta qualem amare nequivorit illa ubi rati Verbis re Sponden S, Georgium mortuum laudat, ita sero ut palam fiat eum

nunquam Omnem illi amorem sordero Bussaeus fingit; ne hoc quidem ab illa surri vidimus aliquando Maria ait se, quoties de amor dicero incipiat, ut unΟ- quoque Silere juberi, quippo quae in tali argumento plane rudis sit, nodum sui docum sentum odorit, totamque rem divination quadam, non Su CognoVerit 2ὶ et Apago i Xclamat Bussaeus, apagosis nihil est quod se artis amatoris antistites doceant, quod quidum attinet ad disputationem academicam Rm scientiam didicisti dum amicos unico diligis. Num quo amat Ore habueris , nescio Verum, Si ita St, rem pro Spere occultavisti, tuumque cor integrum e SSe quispiam diXerit 3). , Quum admodum pueri paedagogo inspicioni pensis incumbunt , eodem

RVerS ciconiarum colla curvant, sic Rapini amicos credRS coram eo Vultus componere, inter Se genio indulgere. Non tamen ad irritum omnino reciderant Hu admonitiones, neque illi mentiebantur, si quando pio SSen Su prae so ferebant iisdem senim in rerum articulis quibus gravi Ssima oratione Rapinum alloquebantur, eadem inter se utebantur : Sic enim Bussaeus

85쪽

ad Mariam a Scudor de Guliolmi Lamonii interitu

κ 'admire e monde, 'est-a-dire se se mepris sortquand se ais refloxion surcia Ort dii Premio Pre- Sident et surrious es mariages Messio urs de LamOigno et se Basvillo soni prossent semon abim6 dodo ut eurot necrotentias so Ouvoir amnis OnSoler. Le gens qui se marient soni transportes, joi et ne croient pas amat auoi d amiction copo dant te. un et les aiatres se tromponi ius peinos et les plat8ir so sul vent necessatromunt dans a te, et les peine Son bie plus frequentes , commorat lo pro-Verbe our u plai si mill douleurs l) Sed hoc ausim amrmar quod tot viri seminaeque, chriStianae religionis senacissimi, ad castos moro lentiS- Simo gradu redibant, et ad vitia omissa furtim recurrebant, et Rapinum et uniVorsos sacerdotes causae pro Virili portione fuisse imprudentes. Profecto pietate, continentia, doctrina, eloquentia, religioni majestatem ornabant, facilitate, humanitate amoenitatem commendabant quum vero OptimateSSic observarent ut vel impudenter peccantes effuSO Ob Sequi prOSequersentur et amplissimis laudibus palam cumularent, et populum dominis suis etiam injuste imperantibus morem gerere juberent, quomodo principes viri in libidinibus non acquievissent quae nec Suam potentiam labefactare, nec amam imminuere viderentur Nisi orto viatorem in iam ancipitem ingressum citissimo sevocabis si storibus humum eo sporges Bussaeum cupiditatibus eripere Rapinus constituit ougo Idem Bu Ssaeum Xula

86쪽

tum flagrantemque merita invidia honorificentissimo Salutat, Oblectat, consulit, ovet quid aliud igitur quam ju Stae poenae noxium quantum potest subtrahit - Α salva dignitate cum famos Vir Se geSSit. Fateor concedo nunquam illi inter jocandum eas cavillationes excidisse quas, ut laico homini conceS-sas, ita in Ruligioso aliquid habentes of sensionis Buli ursius interdum offudit I); duo raro potulantioribus dictis auros ejus Violatae Sunt, quamVi neque Bussaeus nec Bussae similes Religiosorum pudori parcere Solorent 2 . sed aliud os sui overentiam aliis injicero, aliud cupiditatum alienarum impetus

rotundere.

Id. ibid. 17 jun. 1678. 2 Bussaeus Cosimo Folietano nuntiat se desiisse unam ex amici suis

cujus Cosimus erat consessor, amare quum paulo ante VerSum Ovidianum dictitaret is versor morum crimina corpus amo, rogataque Venia

ob istum versum interpositum, addit illum luculenter significare quod in mente habeat, idque satis esse 2 dec. 667 . s. celebratissimum Sermonem marescalli ab Hoc qui ncour et Patris Canaye. V. etiam Se- grais ianu, edit. 172 l. p. II 8-ll9. Ad ipsum Rapinum Bussaeus scripsit de marchesina a Montespan peu de religion, n e de politique et beauco u de degout deci'usageta 'une me me viande obtigeront lero de la qui iter avant qu'il sol peu. ul. 16TI. Vol. III, 298.

87쪽

Optimae voti intatis Rapinus fuit inter dominantium praeconia jecit interdum gravia Verba et Si placet, fortia in nuncupatoria ad Delphinum epistola quam

suo de Poetica commentari praemi Sit, SuppreSSOme adulari videretur nomine suo, haec legero est erat s 'ilarriVait jam ais, Mons ligneur, c qui arriVe rarementctu prince S, que OH Sinye I e Sprit asse eclaire potarconnaitro lamat teri et i 'am asso sorte Ourcia me-pri Ser. .. Sed in eodem loco doco suum librum Scriptum esse quo magni poetae artem laudandi Delphini discerent. Non igitur timetis qui e prius laudatum intolligat quam aliquid boni socerit, Speret olim se etiam tum laudatum iri postquar aliquid fecerit mali Non accipiendum os quod dixit abbas a La Cham-bro secit nem po Rapinus servat Diu et i monde

par Seme Stro. Sed cariusius ab Argonne, qui hanc vocem excepit si nequo alioqui Rapino insensu e St, hoc argute sapienterque de Religiosorum ad Bus saeum epistolis volt de diroctour de conscienco, tanto on Our manteau diro de precie u Sesbagatellos, tanto e longue solitano, juter acia tra-

dituit parcia longuseu de leur sermon 2 . Illius aetatis ecclesiasticis non virtus in agendo, sod libortas in sentiondo se fuit nam dum uniVersam civitatis formam tuentur quasi a Deo constitu-

88쪽

tam paenitebat eorum animadvertere Vitia quorum cum innocentia Salus civium erat conjuncta ergo ut ii homines ne suae opiniones labefactentur ab haereticis libris sol sent abstinere, Sic ne eo minori SeXistimarent quibus parendum esse censebant, in optimatum delictis connivobant. Itaque in suo commentario do Eloquentia sacerdot0m vetat de episcopi vel praesecti ossiciis concionari, quia ista generale S disputationes aliqua personarum Ot conSequitur

et presbyterum hispanum duri do qui Philippum IV

ea mente in Oratione castigaverat ut aut promoVeretur ad episcopatum aut in exsilium abigeretur, Sed nec praemio nec poena dignatus est l). De reVerentia cum Veritate in regum historia conjungenda ambiguam sententiam explicat M. Ceterum prositetur lectoros in suo de Historia commentari reperturos ess bon sens sui simple s potius quam cune nesso de politi quo qui est e quo es curiouXrechorchon tu plus dans 'histo ire, parco que in Oliti quo si a plus aino de Outes e Science S, et quo te bon sons se est te son dement lo plus univer- Se se te plus solido scit aquo Tacito mal se dicit quod multorum judicia corruperit, civilis scientiae tu

1 Bdflexions fur eloquene de a chaire, ch. 34 in Commentari de eloquentia). 2 M lexions fur histo ire, 'AET.

89쪽

Inutilos suturas fuisso Objurgatione quibu peccante sacri concio natores interpellaVissent, fuso in Ration religionis christianae defendit Rapinus, ubi postquam dixit qui Vero sit chri Stianus, semetipsum castigando, aliis opitulando, eXperimentum Sui edere, adjungit Vo illi e quo 'est quo 'etro chretion, o non pas atro mal a propos te et surcia conduite des aut res. In tolerandis igitur aliorum vitiis

acumen ingenii virtutemque Xerceri portere; Sacerdotes qui tractandos animo profleantur, famam

Hac mansu0tudine et acilitate primi, inquit, christiani s commendaver int 4 . Sto, Sed Si peccantium flagitiis labem haud adspergebant, eorum tamen virtutos non laudabant. Quoniam igitur notare libidinos Ludovici IV se in secretis chartis Supersedebat Rapinus, quid eum, tanquam excellenti S-simum rogum Xemplar, Rudem omnem Xcedere declarat, quem si digne laudaVerit, unum e maxime

lin olerion sur Phistoire n 28. - Nunc Machiavelli fortunam dolet

mox Homeri sortem migerabitur.

90쪽

Sed praeterquam quod incera quidem sed immodica potu statum reverentia tum linguam tum mentem constringi passi sunt et Rapinus et ceteri, dum rus illos praeteriere in hos enim errores contrario Sinciderunt, ut nec quantam im Sua aetate religio cum gravitato morum conjuncta obtineret Satis perspicerent, nec quam dissimilis forsan insequens stas futura esset satis prospicerent. Inde minorem quam res ferebat, auctoritatem in bonorum Voco vel Silentio positam esse pleriquo existimaverunt, rurSu SuRSpoto statum laudationus iisdem olim animis perlectum iri quibus tum audiruntur credidere Equidem quoties reputo, regnante Ludovico XIV, non Solum religionis reverentiam propo universis fuisse insitam, sed maxima Sanctitate plerosque homine e media classe, multos o judiciali ordine, multos e nobilitate provinciali vixisse, et an senistarum Ru Steritatem placita liuologica pur so Gallorum ingeniis parum accommodata commendavisse, quum intueor hujus disciplinae assecla vel saeviente rege in opinionibus permanentes et calamitatem menduci anteponentes, statuo mecum si catholium fido antistites clarius apertius quo significavissent potestatum vitam a christianis moribu abhorrere, regem aulicosque cautius

dicet aliquis , anathsematigari rogo sicut Philippi primi Saeculo, Vel populum per Sacra conciones incendi jusseris D Non ita, sed qui Burdalmum imi-