De cantv et mvsica sacra a prima ecclesiae aetate vsqve ad praesens tempus

11쪽

EMINENTISSIME ET REVERENDISSIME

ARCHIEPISCOPE,

ELECTO

uod vota publica dudum, famaque undique a morte statim f. r. Antecessoris ferebat, id , Vel eo etiam nomine felix faustianaque accidit, ut fiammia Romano-Germanici imperii, ecclesiceque ierarcha, ac rinceps Elector renunciareris, dum in lucem publicam aspirans isthaec de cantu es musica sacra a prima Eccle de aetate usque ad praesens tempus, commentatio, in Elam clientelam illam est consecuta, quam antea pro instituto S. Ordinis togatus, sperare haud poteram. Resumsi

12쪽

Resumsi vero animum, religios congratulatus cauis,

clavum Ecclesiae assumtum cognoVi , memor comitatis humanitatisque, quam ante aliqUO ann OS Xpertia sileram, cum Vienni, grati stimus Ulae Caesareae legatus degeres, eo munere amplissimo iam Francinoris in inauguratione IOSEPHI I. Augusti FRANCISCOlatri, ac Filio tunc Romanorum Regi

commendatissimus, inter actuale intimos etiam connumeratus consiliarios. A Ummo enimUero usque ad infimum

omnium TIBI INDULGENTISSIME RINCEΡS animos

conciliat magnitudo animi, cum mira moriam facilitate coniuncta, qua E ad omnes demittere soles, promte lite indulsisti, ut hoc Xcelso nomini TUO inscriberem opus, quo nihil mihi tum ad testificationem devotistim animi, cum ad argumenti etiam praesidium , Xoptabilius esse potuit. Ipsa narrationis series palam facit, cantum ecclesiae a sua simplicitate , uuam mille ultra annis religiose conserUaverat, paullatim desciviisse sequiore V : Lenti quidem per non pauca saecula restibus, musica , quam figiaralem appellant, in ecclesiam admissa, cui instrumentalis nostra aetate demum, memoria fere hominis consociata, quotidie magis magisque lu-Xurians, ac insolescens, discrimen iam Ormiae musica sacrae a profana sustulit. Probe reminiscor damnasse E irreligionem istam, cum adhuc dignitate Cantoris cathedralis ecclesiae Bambergent is per fungereris, perinde ac Custodis rarietis Moguntime , cui

nunc praesides, PASTOR VIGILANTISSIME sedis quae sci

licet munera sacram attinent liturgiam , cuius pars est cantus

musica sacra non modica Nec abludit Reehoris Magnificentis

simi

13쪽

simi almae academiae Moguntinae ossicium, quod ornasti ANTLSTES LITTERATISSIME. Fuerat quippe etiam natalica pars doctrinae publicae necipuis in scholis haud longo abhinc tem pore, cum adhuc suus huic disciplinae haberetur honos, ut sunt hodieque alicubi in Anglia praesertim doetores, professoresque

mus1cae in priecipuis academiis olim Vero anc stissimi spectatissimique viri, etiani principes sacrum Concinnabant mel OS, quam nunc spartam quisque sibi assumit ludio, suasque nenias

sacrario temerarie infert.

Ad hanc tollendam saneste religionis nostre contaminationem, cum consilio opus sit, opera, ad quem potius

convertam ' qui pietate, uti Choritateque perinde praestas, Ut valeas inveterat equidem remedium aflerre malo , honestatem Vero ac decorem nostris restituere templis, divino dignitatem cultui ut agatur , quod agitur ad concelebrandum Divum Numen, nobiSque propitium reddendum precibus, gemitibusque. Neque committendum est, ut ad ecclesiam eluti ad theatrum lenocinii aurium diemque luculentiam, ut i int, seu hilarem habendi caras concurratur , Cantus a mi siCaid-cra sic sit composita, ut mentem avocet potius ac distractam

reddat, quam in se colligat sanctu verba scistbcet, confundat, dum suaviter animo insinuare debuerat. Qiuod Vero dolendum maxime est, continue ingra 'escitruatum. Qui statum musici ecclesiasticae taesentis saltem, aut etiam praeteriti feculi sub oculos posuerit quin imo lustra tantum aliquot elapsorum proXime annorum cogitatione sibi repraesentaverit, obstupescet, tam brevi tempore ad tantum Xcessum rem deVenire potuisse . a quotidie in peiUS

ruere

14쪽

ruere ut nisi statur licentia , Vertumni instar immutandi musicae facteria, actum sit de publico religionis cultu , qui

ardenter quidem praeprimis flagrantem devinetissmi animi hoc edere argumentum, graUissimae porro causae impulerint, ut lucubrationem hanc de Victilitudine cantus ac musicae a cr. a prima ecclesiae aetate usque ad praesens tempus TUAE committerem fidei, patrocinioque potenti, quo eget, ut finem propositum ab iactore nanciscatur , quem TUO dudum haud dedignatus es faVore, supplicem iam, ut deditum hierarchico TUO edo clementer accipias ac tuearis

ARCHIEPISCOPALIS ET ELECIOR ALIS

Dabam apud D. Blasi mense Dec. in feriis at D. obsequentissimum servum

15쪽

morem musicae, quem cum lacte matris

bibi, quodque ei disciplinae haud segnia

ter a teneris annis consecraVi studium,

severioribus addictus Musis , non depOsui penitus, sed mutavi. A iuvenilibus annis propositum semper habui de musicae aliquid conscribere historia. Inflammatum fuit desiderium incomparabili codice sic mea memoria Bibliothecae an BIoianae illato, eo ipso, quo olim sus GL AREANUS in edendis Sezer. BOETH operibus, eum statim in fronte aureum Voca iteriamiaque ad finem praefationis DO DECACHORDI dilaudans qui in quit, omnium scientiarum tractattis Parios habebat, ἐγκυκλοπαὶ νzocant Graeci. Inerant quinque divi SEVER1NI solumina de muscis pr.eterea GUIDONIS ARET IN I qu.edam, BERNONIS, UUILE HELMI OTTONIS, THEOGERI episcopi S IOANNIS,

qui sese Pontifex Max. XXII. eius nominis fuit. Per hos libros audaciorem se factum profitetur quod, mihi in susciapiendo hoc opere acciderat, dum ecce code iste fato acerbissimo in conflagratione monasterii huius an . 1768. facta, perit cum omni apparatu, item feceram adornando huic Operi Italiam, Gatham, Germaniam perlustrando, tum aliis quibusvis studiis, ac opera etiam amicorum solerti. Id unum solatio erat, quod, qui Unc prodit, OmUS primu tunc fere typis Xpressus esset , Xemplaque scriptorum de re musica e lacidato codice descripta iam in aliorum a. nibus fuerint, praesertim . Io Bast. MARTINI Bononie is u-

16쪽

noritae, quocum amice OnVeneram, Ut dum ipse in eadem musices Veteris litoria a multis annis desudat, duobus iam aditis tomis tardius nunc demum Cl. Doctor BURNE Angidis Certiorem me reddit, de historia musices universa abs se in lucem edenda, susceptis, descriptisque etiam eam in rem per Italiam, Galbam Germaniam itineribus ego peculiarem partem musici sacrete illustrandam sumerem, a prima scilicet ecclesiae aetate usque ad praesen tempUS. Musica Hebraeorum, quantum scire interest, satis, Ut pinor, ab aliis est pertractata. Quos inter Mar. MERSENNUS lucubrationem suam ea de re ab iis scripturae locis Xponendis orditur, quae prophetiam Vi concentus musici prophetis contigisse vel insinuant, vel affirmare Videntur. Inde ego Verisimilius venisse autumo, ut apud ethnicos etiam , iidem mu-

ci N ales. sapientes iudicarentur, teste QUINTILIANO

In it. Orat. l. l. c. o. quam quod aliis Videtur, musicam sacram a Iud eis ad alias gentes Latinos Graecos, Syros c. transiisse Ante DAVIDEM , SALOMONIS nalagurationem templi musica in usum publici ossici divini ordinata dici nequit cum tamen Vel testimonio LABAN Gen. XXXI. 27. musica instrumenta adhibita fuerint alio iisti, sorte in conviviis potissimum. Atqui vero mos antiquislimus suit, quem loco

citato QUINTILIANUS refert, inter regalia conVivia laudes heroum ac deoriam ad citharam canendi, de quo iam LATO

Dial Iu de repubi itemque lib. III de legibus testatur, suis lecantus, ad deos precibus placandos, quos hymnos Cocabant; lib. VII. rectissimum fore, ait, Phlymni laudes Et precibus mixtae canantur. EXtant etiamnum hymni antiquistimorum poe

tarum:

17쪽

tarum quorum Versus cani solebant, Utque canit THEOCRI-

Ut divos celebrent, audes e brentque Tirorum

fuνειν θανάτους, ροῶν ἀγαθων κλεα ἀνορων.

Suo loco ostendimus S patres, quando fideles ad DEUM hymni concelebrandum Xcitant, Xemplo Christi inpostolorum uti, qui hymno dicio Xiisse in montem Iseret, I AGI Usque SILA Vel in carcere, media nocte surgentes, DEUΜhvmnis celebrasse in Adtibus leguntur. Qiuod alii deinceps Martyres sunt aemulati, ut singulari dissertatione de hymnis Martyrum in primitiva Ecclesia, en an ITO O. edita, stendit Io. Georg. OSTIUM: quem quidem si audimus, Omnia prope hymnus sunt, quae S. Martyres aut diXerunt, aut in ΡRUDENT II hymnis . αφάνων, sive de coronis, diXisse, seu cecinisse inducuntUr. Nihilominus id ille praeterit, quod eXactis martyrii S.IOL CARPI, discipuli S. IOANNIs, colligitur apud EUsEBIUM lib. IV. his eccI. c. 17. Iacobique USSERII append. Iguatiana p. 2s in Oratione a tortoribus interrupta, OLYCARPUM iisdem pene verbi doXologiae etiamnum sitatae comma νῶ σέ, λωγω , M σε expressisse uti eius initium Gloria in exce=is c. e Lucae . I . LIBERATUM socios Martyres per plateas lana Voce decantasse, VICTOR Africanus in historia Vandalicae persecutionis lib. IV. narrat : passimque psalmos, Ut OrUm κρος. , seu Versiculos, in ecclesia praecini solitos, intonasse leguntur TERTULLIANUS testis est, qua animi contentione,

18쪽

attentioneque fideles, quae in ecclesia audiebant, perceperint . in libro de Anima cap. 9 sororis Uiusdam reUelationes enarranS, Iam Ter , inquit, prout Scripturae leguntur, aut psalmi canuntur, ut a locutiones proferuntur , aut petitiones et

gantur 3 Ita iri materiae Dionibus subminis; antur. Sunt hae divini ossicii partes apud Christianos , qua EUSEBIUS in Vita CONsTANTINI Iib. IV cap. s. de restituto per CONSTANTINU publico DE cultu commemorat, orationes, psalmorum cantus universo populo communes, acrurumscripturarum Iectiones, Pasorum conciones, benedictionem N participationem Sacramentorum. Haec autem qua celebritate Xultationeque celebranda sinteXistimata, ZONARAS BALSAMON inde declarant, quod luctuoso quadragesimae tempore, ut iam in Concilio Laodiceno can. 9. statutum legitur, ab Eucharistis celebratione abstineretur. Sacris care D E O sis celebritatis esse putabant, eamque celebritatem hilaritatis atque ititiae, at nulla pacto maerori quempiam ac lacrymis indulgere imulque Letitia exultare, triumphare gaudio psis exissimabant. Haec ZONARAS incan. TruII. LII. qui est de Missa praesianc lificatorum in Quadragesima Vicissim vero notandus est seXagesimus seXtias eiusdem quini exti Concilii canon de solemnitate paschali rite concelebranda: A Lla Christi DEI Myri resurrectionis die ui que ad nomo diem Dominicam tota septimana vacare deles iugiter oportet I ahnis N hymnis, spiritualibus canticis, in Christo gaudeutes, festumque celebrantes N i5inarum scriptur rima lectioni mentem adhibentes, ac sanctis museriis iucunde

Iaule fruent .

Aberat

19쪽

Aberat nihilominus antiquioribus Ecclesiae temporibus a simplici illo cantu, Xperte modulatiori musica Veliocum vel instrumentorum, omnis incantatio ille, ut ita dicam, quam

S. L EM M. Serm. LXXXVII. qui est quartus de elimio septimi meois proscribit In dioso, inquit, etiam ono

moltibus ictibus pussantur auditus, ut animi soliditas decebrofa modulationes Datur N lethalium consuetudine suavitatum, incauta , parum bria corda capiantur. Agit nempe ibi dediUersa tentationum arte, qua nobis ad Versarius noster insidiatur, Vocatque tela daemontis neutiquam Vero de divina psalmodia seu psalmis, hymnis, canticis spiritualibus, quibus pie animus in coetibus ecclesiasticis commovetur. Daemoniaca cantica sunt Verba EVAGRII apud COTELERIUM T. III. D- nument. Ecclesiae Graecae p. 2 8 L. cupiditatem no fram cient, animamque in foedas imaginationes iniiciunt contra falmi omni, ct cantica spiritalia semper ad recordationem irim iis provocant, ei Gentem animum no rum refrigerant, ac D deria extinguunt. Cum tamen proclive sit, ut hic etiam sese insinuet delectoationis quidam nocivus sensus, retulimus suo loco , quam studiose S. Ρatres id prsecavendum allaboraVerint. Unum hic addo S. IO CHRYSOsTOMI locum , qui quidem ad nostrum argumentum de cantu musica sacra pertinere haud Videatur, cum de sermonibus in Ecclesia haberi solitis sit ad propositum tamen nostrum apprime facit. Hoc inquit, Hom. XXX in Act Apostol subserti ecclesias, quod

Tos non meritis audire fermonem, qui compungere possit, sed qui oblectet, tinnulo repitu erborum compo itisue, quasi citharoedos N cantores audientes invehitur mo in ipsos a I sacros

20쪽

sacros oratores: Asculos verborum v compostionem, Wharam niam curio, ius fectamur : ut exhilaremus, non ut prsei mus:

ut imus in admiratione, non ut doceamus ut oblectemus, nonti compungamus ut plausu N audibus obtentis abeamus, non tit mores componamus. Proh l tiam apte haec in musicos nostros, musicamque etiam ecclesiasticam aevi nostri valent, a fine suo sacro prorsus abeuntem, abhorrentemque ab institutis Patrum, ac Ecclesiae sententia tot sanctionibus prodita. Id quidem perspicuum fore Xistim e hoc per de cantu musica sacra a prima Ecclesiae aetate et que ad praesens tempus scilicet quibus initiis aetate prima quam ad tempora iis que GREGORII Magni Xtendo progressuque per medium aeUum , quo simplici cantu musica polyphona, mensurata

seu figurata addita demum est, ad tantiam Xcessiam perVenerit a seculo decimoquinto potissimum, ii musica hodierna, quam figuratam dicimus, olim infucata, semper magis magisque

aberrat a suo sancto scopo sitamquam tamen tanta, quam nostra memoria praesentique hoc tempore eXOrbitatione, ausi musicorum lascivientium luXuriantiumque in templis temerario, ac intolerabili quo eo usque iam Uentiam, Ut nec nomen canti Sac musicae ecclesiastici sustineat, nec adeo modus quidem Oni posse videatur, nisi absoluta summarum potestatum auctoritate interposita, in integrum restituatur divini cultus decor profligatus, sacraque nostra profanata, maXimo apud O piaculo, qui iugem in altaris sacrario praesentiam Christi incarnati contra rotestantes catholicos , minus hac in re culpabiles, agnoscimus 3 nec satis tamen, ne irreligiosiores, irreverentioresque Videamiar, satagimus.