De scaenico dialogorum apparatu capita tria

발행: 1913년

분량: 114페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Dialogo tantam esse similitudinem cum dramate, ut 0n80lum quasi ex e0dem λnte profluxi8se videatur, sed etiam rati0ne, qua p0Stea Xcultu sit, quodammod cohaereat cum illo,

Hirget in libro, quem eximia subtilitate a d0etrina de dial0g0c0nscripsit, accuratius stendit i Ac praeeipue dramaticorum, qu0 dicitur, dial0gorum genus aptissime c0mparari p0test cum

tragoediis vel comoediis pers0nae enim ut in caena inter eloquente prodeunt, quarum e Verbi Π0mina, mores, ingenium isSarum non minus quam cetera, quae pu Sunt ad argumentum operis intellegendum, cogn08cuntur, neque raro etiam actione Sadumbrantur, ut iam antiquitus dial0g08 in m0dum tabularum aet08 esses non mireris Ut vero inde ab initi fere in theatro pictis parietibus aliisque instrumentis, quo 1000 ageretur re S, illustrabatur, ita dialogorum quoque per80nae non Sermocinantur 10 e quolibet aut temp0re incerto, Sed plerumque, ubi et quando conseratur c0lloquium, script0res alius magis sus ali indicant. Huiusmodi ornatum ab ipsa dial0gi natura alienum iusto iure Scaenicum V0cari, quippe quo cuncta fere legenti Grantur, quae speetat0ri in caena videre licet, quis est, qui infitietur Hic quam vari modo a quibus de causis in dial0gis et Graecis et Latinis per saecula adhibitus et qua rati0ne cum dialog0rum

argumento it 0niunctus, mihi n0 indignum esse studio ac labore vi8um est exp0nere nec, etsi cum ab aliis tum ab Hii gelio iam nonnulla annotata unt, per me operam et oleum perdidisse; quamquam qu0d volui num c0nsecutu sim, ali0rum 8t iudicium. De Dialo I p. 12, 1994s. 2944s.' De quo conferas infra 9. 149. y Cf. Plutarch. quaest. 0nviv. Vt 8, 1. - Totam antiquitatem mihi pro 'situm est peragrare, quam more usitat medio fere V saec. p. Chr. n. termino Sed ne commentationem nimiam in longitudinem extendam, de iis solis disseram dialogis, qui proprium Vel pus vel Opusculum explent, sermonibus, qui aliis scriptorum generibus insunt ne facile cum illis comparari possunt,

12쪽

Caput .

Haud medi0criter dolendum est, qu0 Alexamen Tei ac Zenonis, qui primi seruntur dialogos eripsisse, i opera aetatem n0 tulerunt magnopere enim nostra interesset scire qualis Drma atque eaena primis huius generis Scripti suisset. Nec quicquam certius novimus de Hippiae reliquorumque s0phistarum libris hoc m0do 0mpositis; nam qu0d Philostratus vit. 80ph. p. 14 Kay8.)ab illo dial0gum c0nsectum esse tradit, quo Nestor Tr0iae urbe expugnata praecepta daret Neoptolemo, haud set an Platonis tantum ex dial0go, qui Hippia maior inseribitur, conclusum sit; )quae ver de Pro die et Critia Hirgei p. 60 88 654. contegit, tam dubia sunt, ut nihil valeant ad id, qu0d40bi prop08uimus. Hoc modo laetum est, ut apparatum scaenicum iisdem in dia-I0gis, in quibus primi integer speetari p0test, Platonis dico,

divinitate quadam summaque iam arte tractatum videamus Plato, quitant erat arti p0eticae amore inflammatus, ut adule Seens carmina et dram ipse c0ndidisse diceretur, etiam dialogorum argumentum, quod ad philos0phiam lepumque pertinens a p0etarum regione multum aberat, et iust undissim dicendi genere et Drma, quae ad summam tabularum similitudinem essedit, exornavit artificem poetico ingenio praeditum imprimi in caenarum usu e praeStitit, qu eum, quamquam multi imitati, pauci tamen c0nsequii sunt. Τ CL Athen. XI p. 505 be Diog. L. III 474. Cf. p. 286 ab.

13쪽

Dialogorum duo genera ex forma diScernulatur dramatic0rum, qui quasi nobis speetatoribus aguntur, ac diegematicorum, quibus aliqua ratione refertur sermo principalis Platonem h0 genus in prioribus, illud in p08terioribus adhibuisse Teielimvellerii expr00 emi Theaeteti dialogi conlegerat, cuius sententia quaesti0nibus de genere distendi Platonis paulatim c0mmutat habitis revicta est; nec vero Raeder 8criptorem p0st illum dialogum legematico c0mp08uisse probabile putavit. quidem Verbis, quae alio m0d interpretari conatus sum, δ non tantum tribuendum esse arbitror; lat0nem p0tius promi8cue utroque genere Sumet, ut 0d hanc, 0d illam formam ad libr08 adm0veret, variis

In his non minimi m0menti fuerit, quantum caenae Vellet tribuere; nam hae traetanda ambae maxime inter e disserunt. Narrante enim aliquo colloquium, cui ipse partem maximam interfuit, cum habitus et acti per80narum, tum 100118, tempus, cetera uberrime nullo neg0tio p0ssunt explicari in dramaticis

contra dialogis haec omnia ipsi sermoni inserenda sunt, id quod, si eleganter fit, ut difficilius ita maiore dignum est admiratione. Plato et huius et illius generis exempla singularia p08teri prodidit; quomodo in dramatici ars eius luceat, ut prius explanarem mihi pr0p08ui.

Ac primi quidem libri 0 modo conseripti, quibus Platon0 tam magistrum ipsum quam rati0nem eius inquirendi exprimere videtur intendisse, exiliore tantum apparatu caenico ornata

sunt. In Alcibiade priore et one et Meneae en dial0gis de loc nihil accuratius audimus Athenis caenam con8titutam esse, quod in Hissi maiore p. 28 14 aperto dicitur, similiter atque in omnibus sere dial0gis Plat0nis vel inde licet 0gere, qu0 80grates, nisi stipendia meritu nunquam e patria egre8SuS- 0ll0qui particeps indueitur. Hippiae minoris autem theatrum ἐν ost Φειδοστρατου dida bκaisto' cogitandum 8Se Script0rem ipsum arbitror significare Cum Hippias enim cinin Uber die Rethensolge . lat. Diat. Liter. Feliden im vieri.

14쪽

dialogo maiore p. 286b se torus ili illo ine Rudiet eommotum

dierit, in in o p ras si destinuium eodem Rudies audi olla rennectitur, qua uippias domi,mero m0do publied disseruii; hanc igitur declamat innem eandem esse reique illam, quam unam indixerat s0phisia, eonii a Meti artium ' mihi persuasi Condicio similis initio G oroiue dialogi 0nseia est. Num

Socrates et Chaereph0n ex soro veniunt, ut intersint 0rgiae oras0ni in gymnasio aliquo vel p0riteu, quo ips0 0e07 illam

finem iam cepisse certiores saeti dum ophista Sermonem instituunt. In Lachete pariter, qui sunt participe disceptationis, versari in aliqua palaestra n0 iniuria inde conglusum est, qu0d gladiat0rem quendam 3 paulo ante arti suae pectaculum narratur praebuisse p. 178 a), ac log publie eiusdem generis etiam Sermonem, qui Menone continetur, seri ex e c0lligo, quod Socrati atque Men0ni disserentibus, utrum doceri 088it virtus ne De Anytu - au8cultaturus, ut Haggidit, β sed particeps disputationis faetus atque ironia Socratis offensus paulo p0St

Cum in dial0gis adhuc e0mm0moratis de scaena nihil nisi coniciendo explorare potuerimus, in Etι thyphrone Plato locum magis perspicue n0tavit. Prope basilicam p. 24 περὶ χην του βασιλεως oro ν c0nveniunt Socrates et Euthyphro, ille in ius voeatu a Melet0, hic ut patrem de servi nece reum taciat; disputatio de lietate orta ad locum, unde initium capit, bene

λ Plat. p. Vers. I p. 107. Cf. L. Paul, estgrus d. tele Gelehrtensehule a d. T. Philol.-Vers. p. 194s. Cui rat locum non mutatum esse etiam inde apparere, quod in itinere verba paucissima collata essent p. 324.), non 8Sentior. Neque enim videt difficillime in genere dramatico significari posse iter, ut etiam in prooemi Theaetet p. 143 b, postquam Euclidi domum in-Vitanti Terpsion assensus est, sequentia domi iam Euclidem dicere singatur. R Cf. Steinhart. I p. 343. ε Stesilaum nomine cf. p. 183 c. β Quod eum iam ab initio quasi in scaena esse Hirg. I p. 22l dicit, neque probare; nam si ita erat, cur ei denuo necesse erat X-plicari, qua de re ageretur

15쪽

accommodata est. Artificiosius in Critone perpaucis colloquentium verbis quasi oeulis Subicitur, quantopere admirans 80 crates in carcere expergefactus aspiciat Crit0nem 8Sidentem, qui quamquam multo mane, ut amicum sugere iuberet, Venit, tamen verecundia perm0tu illum e 80mno excitare noluit. Quae sequunturdo boedientia legibus servanda ab illis disputata artissime cum scaena iuncta esse diei 0 opus St. L0nge autem manifestissime etiam in genere dramatico scaena c0pi080 suaviterque deseribi p0sge Phaedro demonstratur dialogo, cuius occasio et locus tanta arte exprimuntur, ut tibi non legere serm0nem, sed ei intere8se videaris. Socrates, ut ex

initi cogn08ei 0test, prope urbis portam incidit in Phaedrum, qui orationem quandam Ly8iae, quam cum illo communieare c0ncupiscit, ini8tra fert sub veste conditam. 0eum ab arbitris remotum inquirentes Secundum li88um progrediuntur, dum de Orithyia, quae a B0rea ibi rapta 88 sertur, di8serunt p. 229 48.). Brevi consistunt sede maxime id0nea, quae quanta illam Oenitate, ipsis verbis 80 crati mirantis, qu0niam magnum adiunt momentum

Οαντει κανὴ πεφυκε aTaκλινεντι τὴν κεφαλὴν παγκάλως ἔχειν. - Haec daena per totum fere dial0gum respicitur:

Phaedrus iurat per platanum p. 236 d), cuius in umbra sedent ib80grates cicadis in arbore stridentibus ut fabulam de iis narret, permoVetur p. 258 688. ac qu0 divino qu0dam spiritu inflatus verba facere videtur, loco Musis sacro tribuit identidem p. 238 ed,

in Cf. Luc. Vit aucti, in qua 16 Socrates his verbis iuris iurandi uti consuesse dicitur.

16쪽

iam hora meridiana p. 242u reliquantulum re egit, prius in

urbem rexeriuntur, quam indi geni0s precati si in i p. 279bo Regi o rustica hi, modo suaviter deseripia Plato tantum assequius est admirati em, ut scripilares posteri0rum temp0rum Phaedri scaenam etiam es tu etiam imitati0ne expresserint i)Λc loculo amoeno iam iucunde verbis picio animos legentium re vera hilari late et tranquillitas quadam asses qui insitietur Ut hoc ornamentum adhiberet in dialogis, Plato c0mpli tribus

exempli commoveri poterat. Nam cum Homeru8, SummuSomnium Graecorum praeceptor, aliquoties ) 0ca amoenissima

natura multis verbis describit, tum 80phron, cuius mimos Plato dicitur dies n0etesque lectitasse, huiusm0di ornatum amplexatu8 erat. Certe Theocritus, qui eum idylliis imitatu est, venuste ac verb0se depingit edes, in quibus pa8tore suos colloquente ne certantes sagit quin scaeni n0nnullorum carminum ut quinti v. 14s. 454s. atque septimi v. 1314s.), cum neque sontes neque ronde neque gramina aut aer od0ribus c0mpletus aut cieadae desint, idem subesse Sophr0nicum exemplar atque Phaedri Scaenae mihi veri est imillimum.

Exemplo Siculi illius Plato alia qu0que in scaena fingenda usus esse mihi videtur. Nam cum Philebus et Cratylus dial0gi,

in quibus quasi prius, quam aulaeum mi88um est, ermo initium cepit, Scaenico Ornament pror8u careant sub finem Cratyli tantum Hermogenem et Cratylum in agr08 velle pr0gredi commemoratur in Lestibus pariter atque in Theo erit idyllio VII v. 1 - 130 colloquium a tribu viat0ribus confertur, quae convenientia num sorte laeta sit adm0dum dubito. δ Tres illi Gnoso matutino temp0re pr0laeti sunt p. 811 c), ut antrum Iovis adeant p. 25 b) aetate iam i0nlaeti qui serv0re atque aesti dieii Cf. infra cap. II. Cf. ε 34s. η 1l24s. ι 1324S.' Cf. praeterea id. XV, quo, nisi omnia n0s fallunt, exemplo Sophronis expresso, e cubiculo Praxinoae per multitudinem confertam Alexandrinorum festum Adonis celebrantium in aulam regiam legentes ducimur loci commutatione sol prodeuntium colloqui elegantissime Significata.

17쪽

pr0pe 0lstitialis p. 683 c fatigantur, decernunt in itinere interdum

10cis ad quietem aptis se reficere; talem in Sedem paci0rem veluti ipso meridie perveniunt p. 22 e), ubi de anima disputati0nem esse habitam, quae quinto t0t libro continetur, censeo 0gitandum esse. Etiam aliis locis colloquente iter sacere atque

dial0gi theatrum esse Cretam indicatur es p. 32 e, 6854, 842 b),

sed scaenie ornatui Platonem minus iam minusque peram dedisse, ut etiam plane eum libris p08teri0ribus neglegeret, facillime cognos eis. Id factum esse, quod extremum perp0liendi

operis lab0rem scriptor non adhibuisset, teinhart VII p. ill)recte Drta88 opinatu e St an enem opere in comp0nendo vim ingenii desedisse vel eum id oblitum Sse, quod u8ceperat, credamus 3 Multo comm0dius ad scaenam illustrandam die gemati eum dialogorum genus est, ut supra i vidimus, qua re efficitur, ut nunquam fere hic, qu0 in dramaticis non raro fit, caena ilentio transeatur Plato ad hoc quoque genu excolendum magnam diligentiam c0nsumpsit. Primo induxit Sostratem narrantem e0 ipso veritatem imitans, quod ille tradere sermone ip80 consuevisse dicitur; postea, cum ex aliorum ore melius effingere magistrum vellet, aliis quoque reserendi partes a88ignavit. Proprium eius id est, ut ita soleat inducere narrantes, ut non legentibus, sed iis, qui simul in eaena Versantur Vel, si minus loquuntur neque appellantur, tamen in caena 8Se putandi sunt,) colloquium reseratur. Quo fit, ut etiam hi dial0gi proprie ramaliel

vocari 088int atque duae caenae, Sermoni quasi 0ram nobis

instituti A et enarrata disputati0ni principalis B), nobis

osserantur; quas Si accuratiu8 0ntuemur, illam A magis magisque a Script0re amplificatam 88 sacile intellegimus. y p. 149. CL Hirget. I p. 130.

δ Nam sermonem si seriptor ipse narrat neque ullo modo, qui audiant, significantur, legentibus narrari patet; sin alium scriptor inducit referentem, ponendo e8Se, quibu referat praesentibus, mihi per se videtur apparere, quanto magis in dialogis latonis Socrate narrante, cui perquam usitatum fuisse hune morem coll0quendi modo audivimus lCf. etiam, quae de Politia infra p. 159 disserentur, et M. Politeng, AusPlatos erdegei p. 14s., qui liber mihi hane commentationem typis exscribendam curanti demum in manus devenit.

18쪽

praeter 80eralem narraniem nemo verba fudisti iidem, qu0disii india senenum Hidram, simillimi inveniuntur in Lysidi in Midei dueimur palamiram euius anie p iam pr0pe Pan is sentem silam 80eruies ea Academia sub urbis m0dnia in Lyceum tendens in aliqu0i midos incucurrit p. 203 sso pueri ac iuvenes a nati pr0pter Mercuriale estum illic aerisens paene iam persediis et sub divo et in U0dyteri alea se oblectaui; 0siquam 80eruies in

angulo Onsedit, extemplo eum circumsistunt audiendi eupidi, in quibus Lysis et Menex enus p. 2064 8.). Qui cum paulo post dsacriseium v0cetur p. 207 d), cum Lyside sit prima inquisitio; sed

brevi ille redit atque mnes naturam amicitiae definire student, eum paedagogi in onerati neque ullo modo, ut moram praeberent, exorati adulescentes ambos domum cum fratribus ducentes iam multa enim dies erat finem c0lloqui imponunt p. 223 ab). Ita Plat0nem paucis lineamentis imaginem estivam quasi media e vita sumptam arte summa reddidisse quis neget 3 Ad quoniam in palaestri saepe Graec0rum amicitias iunctas esses stimus, quin re traetata optime e0nveniat cum logo quis dubitet Item in Charmide eaenam Plato constituit in palaestra, Taureae videlicet, quae ex adver80 sita est basilicae. Hic p0stquam 80 crates, qui pridie ex proeli apud Potidaeam laeto rediit, amicis eiseitantibus de bello satisfecit, conse88u pari m0d fit, in quo quantopere Se omne premant circa Charmidem, adule8- centem summa pulchritudine insignem, ioculariter narratur. Sen0 minus iuvenili Drma suisse inflammatum Socrate 80dali, qu0cum l0quitur, fatetur p. 155 de), ut 0 ex l0e maxime intellegas, quam multo manifesti0 fiat relati0, si is, qui reseri,n0 m0d quid dietum atque factum sit, Sed etiam ipse quid tum senserit, denudat. In Euthydem c0lloquium a Socrate relatum Sermo antegreditur, quem Ioc non notato ille habet cum Critone, qui qu0d ipse adstans propter turbam hominum non multa pridie excepit, disputati0nem et partistipe perquirit. Hoc modo c0mperimus Socratem in ap0dyteri Lycei daem0nio u retentum a Cliniam Ctesippumque, qui postea a88ederunt, ridie ul08 de verbis certavisse cum uthydem atque Di0nysodoro, quorum calliditatem non m0d0 eatervam sectat0rum sed etiam lycei

19쪽

paene c0lumnas cum tumultu admiratas esse per iocum additur

Similiter in Protagora, quae m0d cum 80phista illo egerit,s0dalibus nonnullis Socrates enarrat; qu0 fieri in palaestra vel gymna8io, cum puer ede excitetur, ut illi 0nsidendi facultatem faciat p. 310M nihil impedit qu0minus reamur. Narratio ip8a

tanto est ornata apparatu caenico, ut nullum iere reliquorum operum Platonis eam adaequet. Res agitur initio d0m 80eratis, quo iam ante lucem nuntians rotagoram in urbem advenisse Hipp0crates irrupit. Tantae tenebrae sunt etiam in cubigvl0, ut nisi contrectando non p088it camnum, quo donSidat, reperire p. 3 linc), ad quamquam summo studi Pr0tagorae visendi ardet, tamen cum Sostrate, a quo ad illum introdue vult, tempus conterere patiand0, quoad lucescat, in cavaedi c0gitur p. 311 a). Sic postquam exp08itio rerum data est, mutata caena ducimur ad Calliae p0rtam, ubi ianit0r, quo est incen8us odio in ophistas d0mini rem familiarem minuentes, auctor fit morae i0g08issime narratae p. 314 c s.). Quae vero culi intromi880rum osserantur, quo paet Protag0ra in porticu 0rona magna cireumdatu8, quae vereeunde se diffindat in vertend0, ambulet, cum Hippia in contraria p0rticu ex sella audientes d0ceat et Prodicus in lecto iacen gr vi 0ce impleat cubiculum suum, ita lepore quodam et acetiis sunt expressa, ut ea cernere ad paene tangere Videari8 p. 3144 8.). Socrate auctore sedilibus ad Hippiam comportatis c0ngessu sit ex quo ille certamine exorto, ut abstinere l0ngis orati0nibus cogat Protagoram, se abiturum 880 Simulat, Sed

veste a Callia retinetur p. 335 ed); re proposita ad finem quendam denique adducta consensu omnium disceditur. Symposium Platonis ab Ap0llod 0r0, qui n0 ipse convivi0 interfuit, sed tantum ab Aristodem de eo certior factus est, ignot 10 e samiliaribus quibu8dam renarratur. Hod modo, cum praeterea fingatur p. 72 o . non pauc08 anno iam exactOSeSSe, ex quo Agatho amic08 hospitio exdepisset, nimiam fidem relati0ni 0 habendam esse ipse indieare seript0 mihi videtur voluisse. Coterum o dial0go artificem mirandum ea re Se prae8titit, qu0 sapienter m0dum tenuit in eaena de8cribenda. Convivium agi domi Agath0nis, qui primum vicerit tragoedia, p08tridie quam a mai0re multitudine victoria iam celebrata it,

20쪽

resciscimus p. 73M perpaudis autem inna, iba60, hymniis: mlvuntur stique tibicina, ubi intravit, dies diruiuitur p. s76 a Q.

Quidquid , duo iii et ii maius milli ilietur ad aluu-li: millim cratemste mini,dulum si imprimis Alcibiades, qui nvivarum rus0nibus finitis ebrius eum aliis invadu p. 2l2 88.), 0n inducitur nisi ut laudes 80erniis ad astra t0llat, neque alia de ausa, quemadm0dum phil0s0phus etiam bibendo omnes superaverit, ut mane reliquis s0mno oppressis integer abiret, summa eum mi um

primum implicasse ningi magisque viri docti inter se consentiunt; et quid est magis consentaneum quam illum, qui caenarum tantan Sus est Varietate, 0 qu0que genus excogitavi88037 Symposium eius magnam inc0liare seriem huiusmodi libr0rum, quibus exemplum multi modis Variatur, e0mmentatione pr0grediente apparebit. Studi memoriae magistri celebrandae etiam id videtur tribuendum esse, quod tribu in dialogis, Phaedone et Parmenide et Theaeteto, coll0quia cum Sostrate collata non Athenis, sed alio loco reseruntur Plato enim si gloriam et disciplinam viri sapientissimi brevi egressam esse sine Atticae m0nstravit Phliunte Phaedo, quem cum plurimis Socratic0rum post morte 80cratis Athenas reliquisse opinari lisset, dial0go ab eius nomine appellato diem supremum Socratis Echecrati narrat Phliasio. Controver8ia non est, quin haec narratio cum tragoedia acute c0mparata )in Summa omnium admiratione emper iure suerit. Tragoediae in Modum t0tuis diei spatium in j0ntinetur Iam trima luc0' Quod Io Chius εν ταῖς επιγραφομεναι ἐπιδημίαις Athen. 13 p. 603 ess. in convivio a S0phocle dictum factumque refert, minus dialogi quam narratiunculae nomine dignum St. y De iis, qui Antisthenis exemplum aliquod Platonem respeXisse censent, cf. Wilamowitg, Diearlech. Liti des Alteri. Κultur d. egenW. δp. 131 Platonem ante Xenophontem convivium conscripsisse iudicant quicumque ultimi de hac re quaesiverunt A. Graes, si Platon oderXen0phon Symposium das frithere Progr. Asehassenburg 1898;J Bruns, Neu Jahrb. f. d. l. Alt 3 l 900 p. 264s. G. Falinberg, De Xenophonte Platonis imitatore, Progr. Bergedors. 90s; r. Ultrich, Enistelliin und EntWicheig. d. iteraturgatig de Symposion, Progr. Novi Gymn. Virceburg. 908l9 cf. Christ-Sehmid, Gr. L. I p. bl 2; M. Politenet. Aus latos erdegei p. 3944s. 3 a Steinhari. IV p. 4li.

SEARCH

MENU NAVIGATION