Memoria Heusdii

251쪽

244 oporteat. Quod si intelligerent, oro Melini, ut rebus

eam omnibus anteponerent, unam quippe per totam vitam, a prina is nostris progressi hus ad migrationem in alia invitam, salutarem nobis et necessariam. Ipsi assiduo

--ον ως ει vim v ano divinam sententiam a saleb iur, oratorem sacrum, in singulis emunendaturum suis dorationibus. Tum vicax opinor, atque diseria sutura fuisset adhortatio viri, qui iri tertia pietat se Vigere Cupiebat, qui alios consilio, opibus, auctoritate juvare

gestiebat, qui in dijudicandis hominibus vilia eorum a dulo ab ipsis secernere, illa vituperare, hos non odios, invidere nemini, bonis alienis laetari solebat, qui hoc dictitabat ostendebatque sibi longe omnium felicissimum

videri, nullos plane habere intulicos Acerrimus vero boni in honi illibus spectator fieri non potuit, quin lenius interdum quam quod probares de iis judicium erret. Id sibi evenisse seque deceptum nonnumquam fuisse haud dissimulabat, sed se maluisse addebat in hanc quam in illam partem errare. Huiusmodirue dii vita fuit, singulari plane necessito dine cum studiis conjuncta iisque ac egregium illi illodvirtutis fastigium irreta. IIae conjunctio in onmeni ejus institutionem scriptaque omnia penetrarit, ad mut facillime ubivis in arietate consensum, in progrea sione constantiam cernas, cunctaque ad alem res ras virvi', qualem nunc specia inius. Si autem iud

1 Bri ora Mind. p. 130.2 Eod. p. a. d. p. 32.

252쪽

publico privatimque mens, sumina omitum, qui eum norant, gratia florebat, et ab optimo quoque plurIummeolebatur; quod dici vix potest quam gratum ei acciderit, qui diligi so mallet quam nullis non honorum insignibus splendere. Cui quidem bonorum voluntatiquum singularis ei discipulorum pietas ei amor uxoris ei caritas liberonim tum vero conscientia vitae neque sibi nequo aliis neque disciplinis suis frustra aciae a

cederent, quo quantaque elicitatis consecutus est praesidia i t ultimo vitae tempore ei institutionis fructus, quos toties in aliis viderat compluribus, in filiis quoque videre consigit, quorum duo, ipso auctore, studia sua in publicam notitiam pertulerunt. Numquam ego paternum ejus animum maiore gaudio completum vidi quam alteris Academiae Trajectinae Saecularibus Primo dio esto etisdius solemnem habuerat orationem, pietate erga eriligam ductus infirma v

letudine brevi ante a suscepi dicendi munere impediatum, egeratque da -- αἰ a ι-- ει dourinarum conmintions argumento ex Encyclopaediae studiis promis et in duplici omnium artium laudatarum vin-

eulo, historIa et pla Ilosophia, elegantis Inulli explicationis ejusdemque peraptae ad doctorum viror uiri, qui Trauecti floruerant, merita exquisii cum lacilitate india 1 1. A. c. an modo Diauro in Gui Ἀ--λ uousum u-, ingemum, merita Trail ad Rh. 1835. M. Tullius Cicero Diaonisτων. Disquisitio de philosophiae Ciceronianae fonte praecipvs. Od. 336. Disquisitio a L. Aelio Stilone , Ciceronis in Rhetoriciis manstro Mihi ilirioi mum ad Harrensum , t videtur . auctor inserta suis Aeti Milonis a Servii Claudii frumenta Trad. - Α. c. un

253쪽

canda. Sed postridie in iis ille Pros sorduis uti, qui octo Academiae alumnos moris nuO-- Munniis in sua quique disciplina honoribus ornarent. A ceteris clari rishonores illi in dilectissimos discipulos, ab eusilio in

filium conserebantur natu Iaximum. Ac promotoris

quidem verba erant pauca, et a vulgari praeconio, rito remota; verum mox patrem audiebamus graviter monensem eum, a quo se intelligi proliarique eonfideret. Inde commotus ille dulcissimis affectibus animus, quem vultus, habitus, singulorum sere, verborum pronuntiatio prodebant inde funima illa pectoris eloquentia, a requenti concione alto ac solemni silentio excepta, quum toto Proto leo, tum his ejus verbis conspicua: si sine liberinis nec discere quis, nec docere, nec vero vivere recte potest Te vero non est quod moneam, quam ego intelligam δενι--. Tenes veru, de ea Ahium, a cicerone prolatum nostro: e m omnes

libertas est, quae o titia vindicatur studio Tenes et a puero percepisti, quod sancta nobis religio de liberi. iato morali praecipit, veritatem esse, quo no liberosodiat. Reconditae haec sunt sapientiae placita; sed libinon obscura, mi fili. Nam crebri nobis de rebus his

omnium gravissimis, ut meministi fiermones suerulit. Tu autem me mone litem, praecipientem, cohortantem et

lubenter audiebas et intelligebas facile. Quo lactum maxime est, ut necessitudo nobis amoris mutui, imo sauciissimum honestatis, triuiis, pietatis foedus intercederet. Sed haec antea inter nos coram fuerunt. Nunc vero, age, publice, in hoc solemni lectissimorum hominum coelu,

laedus nos nostrum , Deo teste renovemus. - CPli nun

accipe, cum monitis ac praeceptis, vota etiam Patri Dissiligo by Omle

254쪽

Vitae ubi felicitarum exopto, fili earissime fimitaιουοι autem non vulgarem dico, quae pilara, honoribus fama commendatur illam tibi precor, quam optimus

quisque maxime appetit, quae moribus, quae virtute quae pii, ita te illi lur. maeo vitae felicitas vera, qua

sit, quemque habeat liuotum, te non latet. Illius vitae nuper, cum Bisquisitionem mihi tuam dicares, mentionem fecisti, quae sola vitatis, sola vita dicenda esset Iungamus dextras, in fili hac tu ita propitio Deo, ruere perpetuo is 3 - Ηinc, qualis ipse pater

suerit, larius quam ex aliorum verbis patet. Nisi sorte ea excipienda verba censes, quae excellanti filiorum

debemus erga optimum virum pietati, quibus dubitonum gratiora magisque ad persuadendum idonea pro ria liberis una possint. . Illis autem honis publicis atque privatis Rei diu s

reno gratoque erga Divinam Providentiam animo frue-halii r. In rebus secundis non exsultabat plura e e

petu appetebat sed quae fruenda labantur, lara revas uti eaque ad suam et aliorum utilitatem conferre sole hat, id etiam essatum tenens optinium obria bono. 0 In rebus adversis, qua ei pauciores quidem sed in paucitate graves acciderunt, ne prostratus iaceret, mens

255쪽

im rediebat studiis et religione pasta Aequabili coii- spie ius co μψ, in agendi principiis eam, eritis io magnis viris mantissimus erat, ipse reserebaci impliciis latem pueri. Ut paucis complectar, quod in senem

suum hujusque familiares transtulit, valere pariter de Heusdiana doni celisebatur: re cietio ιιἐν αυτος ζῆ, μω αριο δε ο ξ γοοι των ἐκ του σο φθονο πιος στό- ιια- οντων λογυν. IIaec vita amoris, quae incredibilem plurimorum ora ἐρ- suscitabat, qui non, ui diuinima esset, viarii, et vegeia aliquando concluderetur senectute Mira illa ingenii alacritas et augescens sapientiae cupido, quae variis deinde vari modo profutura late hiatur, tum optatum illud firmabati tum menteni nostram suepe a tenuibiis avertebant corporis viribus, quibus

. quidem consulere pareo in potuque ille et mature ei facile assueverat, consulere vero prudenti ingenii inientione numquam didicerat. Sed irrita suerunt vota, et imus-dius eo nobis ereptus est tempore, quo optimi ri obitum

nemo unu i ii patria nostra exspes labat. Iirni ut illuc unde orsi sumus, redeamus, In peregrinatione dezessit.

Etenim sub ferias aestivas euinius laborum multiatudine, partim voluntariorum, partim necessarismim, suavium partim, partim inanium sic sero desiiugatus

erat, ut animi corporisque recreatione indigeret. Hanc sibi vel rusticando vel peregrinando quaerere Solebat. Quem morem ab a. 1816, gram ni impedirent rerum momenta, constanter tenuit. Nam rus amabat et libet

iissimo in illis patriae tractibus degebat, qui collium amoenitate fluviique vicinia exhilariiniur ei proceris

256쪽

24s arboribus consili, laeta his interjecis arva habent. Undo

Getriae tractus quidam et tiarunt in modum placebant. At lamen rusticari in villula male halarajecto ita vicitia, ut, quum quotidie in urbem vehi posset, commorati Ollen extra sesiarum tempus proferre liceret. Quales duas deii

uelim prope pagum conduxit peramoenas, quarum alteram avia publiea paulo remotiorem et rusticis conterminam, de qua usurpabat, en reeoo Deue, alteri haud po8tposui ad viam sitae et magnificis praediis cinciae a Ex iis autem cum ipso in vicinas silvas excurrentes ac suavissima loca lustrantes, quantam saepe ejus in colloquendo et naturae deliciis fruendo alacritatem vi linius: quoties illud recordati effatui sumus uminum sane ab arboribus atque plantis discere licet. v Sed idem per

grinando cum uxore et liberis admodum delectabatur. II enim semper itineris socios hii bini et adeo se habere Cupivit, ut sine iis vix pedem extra patriae solum prolat rus hvsset; animo enim ad suavissimos sensus explicito, uise digere prorsus, coram quibus eos effunderet, quibuscum una frueretur, carissimis cognatis videbatur. In peregrinando autem tum cognitionis, quam domi aegro compares,

ructus spectabat varios, tum animi e quotidianae vita oangustiis firmius erigendi voluptatem et utilitatem. Accedebat multorum praestantium virorum, quorum et iudisciplinas suas merita suspiciebat et honorificentissimis uteris identidem ornabatur, cognoscendorum cupido. Quis Musilianae memor de Heereno sententiae, hujus

257쪽

iuriami cupiditiem ei maxima fuisse miratur ut in sam exstitisse praecipuam itineris Gottingensis a. 1824 suscepti Inter hos duumviri, uis erat animorum

Consensus, ut mutua, quae iride prodierat, mi ilia Heereno usque ad cineres duratura videretur. Et

creugerum suum a jucundissima inde a. 180s salut sono Triuectina cognitum, eo crebrius eonvenire Heu diu potuit, quo saepius in iractibus Rhenanis conmis-rans Hesdelbergam adiit. Sed quocumque tetenderat, nullis o locis tantum et redeundi illuc et Iura videndi desiderium attuli l. tua lilii in II elvetia , . 1828 partim lustrata. Hujus regionis singularem plane in eo vim suisse mox Epiriolarim multis testabatur, dein sese mones eius perpetuo confirmarunt. Quibus si tandem in Italia mentionem ilicideret, apparebat praecis, quanto vel particula antiqui orbis videnda coeloquei lug rtiendi desiderio teneretur. Verum alia ex aliis impedimenta quotannis eum ab Itinere paulo diutur

ni o. rejiciebant. Tandem aestivis seriis a. 183 'olo rum compos evasurus 'idebatur supra quam cuiquam credibile est gaudebat. Mira eum voluptate spem suam amicis enarrabat, proximisque ab itinere diebus, ut

allii marunt illi, perpetuo ei in ore Gem 3 et Italia erant. Fallacem spem Ili itinere eadem quid in hilariins exspectatio deliciarum in dies major, pristina horarum matutinarum cura, at celeris ambulantisci que curru sedentis lassitudo. Basileae, comitante filio, aegre tunderit tum milium et agenbachium salutatum adibat, quamquam cum illo de rasino, cum his de Straussio atque praesenti theologiae condilione sermones miscens nullum σθένειος sensum Prodebat; sed ad suos redux sub vesperam subricul3Dj9jtiae by e

258쪽

corripiebatur. Ber in lamen perendie proficisci minime velante. Ibi febris ei redire ei ila demi decedere, ut

Genevani pergere non dubitaret. In exopiniam urbem quum venisset, triduum jucundifigitne exactuni fuit. Ad lacus Genevensis ripas in Alpes imgpiciens, satiari magnifico spectaculo non poterat. Quidquid suavitatis clarorum hominum in suis ipsorum aedibus recordatio habet, hoc in Voliarii et Maeliae secessibus effuse percipiebat Die Mariis, qui Gaia m. Iulii, vallem Cha motin cogitabat. Sed illuc ne excurreret, vehemens faciebat ateris dolor, inde, ut videtur, contractus, quod pridie e maximis coenaculi caloribus in maeniano se resesens Boreae objecto obrutus somno uerat. Ad morbum exacerbandum quam vim hepar habuerii quoue dius minus sano urebatur, equidem nescio id constat, eum decem annis ante Iamiae si in tumii e palilide suisse, ut vitae Iietueretur. III ius aute nitineris memoria continuo cognatoriam sollicitudiriem augebat, mox acerbum luctum opportune moderatura.

Nam, sedato licet lateris dolore, labris tamen remissio emi nulla artis salutaria cura poterat hac vero et con sinua et assiduam asserente delirationem, tenues corporis vires adeo absumebantur, ut, quid immineret, cognat rum tandem nemini dubium relinqueretur. is lecto, unde haud recesserant, adstantibus nulloque morientis sermone confirmatis, e dius die Solis, vicesimo

invo mensis Iulii, sub horam pomeridianam quiniam, placido exspiravit, aeritis anno sexagesimo primo. Nolo describere, quod sentiri, non describi debet,

qua tunc mente uxor et Iiberi in medus peregrinis essent, qui, utilius ait, exceptis paucis, ipsorum neque dolorem intelligere neque iacturae magnitudinem suet

259쪽

eari poteram. Id unice memorandum, praeeunte vi ire, liberos haud umia prius quam hanc epulasse felicitatem suam, quod patrem non in Iapsiens itinere

amiserant, exclusi etiamtum ab Academica ejus institutione. O grati an in II et 8 In summo moerore fulti,

non verebantur dissicultates celerrimi in patriam reditus sponte sua augere. Nam e patris sermoniblis de reliquiis hominum, extra patriam exstinclarum, huc modesiemale ius inductis colligere licebat, nihil se illius mensi adversaturos esse, si Diidem talia ipsi sequorentur exeniis ida. Quidquid igitur itolinullorum prudentia merito objiciebat, nullis sese difficultatibus deterreri a consilio patiebantur, quod multis etiam optimi viri amicis discipulisque probaim iri considebant. Vix tristissimus nuntius patriam nostram pervaserat, quum ipsi, ingemtihus superatis molestiis, reliquias, nullius peregrini

curae in itinere commissas, eas in aedes traductas videbant, unde nondurn duobus mensibus ante aeti uni laetissimo conjuge et patro egressi fuerant. Sed gratiam illis habemus, quotquot die 14, Augusti in s puleres pagi, iis justa peregimus. Illuc nemo im vitaius, nulla, Muinis nostro displicens funeris pompa

arcessita, complures autem ultro venerunt, cognati, amici, Curatores, Prosessores, discipuli pristini recentissimique venerunt Vaillanti fratres. Illic nudo capite animoque penitus commorum doeverium et Boyaard-sium pareniantes, audivimus et, nullius non aetatis virinos tradentes lacrymis, conspiciendum lugentibus filiis praebuimus, quanti laceremus patrem, docium quippo

260쪽

eumdemque honum virum. Et ego surIimo paritor dolore assectus, meque doctoris lumine, parentis caritate ori intum videns, in certiorem tamen spem ducebar immortalitatis et postquam domum redux avunculi verba legeram, in itinere, ut veri mile est, scripto mandata: moliri ipsum norum Pinaeum, sublime argumentum, adlia Iahrandum autem non in muse angustiis, sed in amplissimo divinae ni es talis theatro, mentem ad Dei venerationem aperiunt istam tum igitur cogitari: Non vidit illa Helvetiae loca, non Italiam, non lacum comet sem, verum illuc quum iter parabat, eo abiit, ubi genio indulgendi opportunitas ei amplior est, purior, sancitor. Hanc opportunitatem tibi carissime Heusili minime invidemus et, quotiescumque eo nos cogitatione On-Vertere audemus, tuos ut in vero bonoque, ex quo hinc abiisti, progressus suspicemur, toties nos inhilari sentimus ad praeparationis tuae diligentiam sequendam. Tua consuetudine perpetuone carituri simus, an vero ea aliquando ad persectionem propius accessuri, quidem statiae re non ausim; sed illud teneo, quaecumque nobis divitutus e Pratura sint, ea fore optima. Et Deum precor, hanc nobis mentem duit, ut sive nosmet ipsos sive cognatos discipulosque nostros excellentibus ingenii animique iiii monumentis pascere conamur, in flagrautissimum ivum intueamur eri amorem quo sic nobis praeire siu-duisti, ut illos non possinius te indignos vocare disciis illos, qui illi sibi lirius potiusque esse cupiunt quam