Memoria Heusdii

231쪽

credo, eadem ali amici opinioni hus sensilitisque pronuit-tiaturi suissent Pari diligentiam usdiu erat in liberorum educatione cum studiis suis conjungenda. Tenebat

illud, hominem in tenella aerito latere totum uino momodo se quo paulatii exsera et educa tinnis insintutionisque prudentia opportune iuvandus sit, non paserpriumni inda verat. Attamen o pueritia et adolescentii I unus tui constiterat quam de iuventute, longo etiam usu cognita. Hoc igitur usu quam primum in

coieris quoque aetasHis duco uti licebat, liberim suos sedulo attendere coepit. Exin devius intelligere earumdem aetatum naturam, rim, studia, appetitus, disertinen iusiam deni suo ringuli e congrueniem in

volui et scriptis praesertam de Mademie tristitutione Epistoli , nudis sibi derinxit parentes. Sed -- minimus, hine dii sententia hamini aetatum succes-ώonom aeque in generis Miniani atque in , lingulam

hominis vita cerni. Hoc autem vereno statueret, ut multiplici a somnioque studio explorabat, ita linhitis

quoque liberis inquirebat. Nam delectar ipsos in pomeridianis maxime ambulationibus, quam vegeta Minio adeo amans suit, ut uiri eurru per agros veriliseret, nihil ei a bora jucundius acciderei, tum igitii liberos delectaro narration 1m inaritate solebat.

Argumenta o nuthologia omnique historia petebantur ea, qua gmeris nostri Conditionem plurimum res re in si eae inde ab Epist. V. 2-- οἰνε. p. sis. Dipitiae by orale

232쪽

viderentur. Talia pueris illis saepissitne narrabat e rebus ac traditimuinis Orientalium adolescentulos sensim inuisserebat ad historiam Graecorum et Romanorum cum aetate progredientibus saeta potius communicabantur gentium Germanicaruna Quum liberi a patris ore pendebant, hic totus in eo erat, ut quaerendo et eliciendo videret, quid flagrantissimam illam audiendi copidinem, lucentem in vultu, pareret, quatenus in rebus

V o Achillis, Bruti, Hugali aliquid inesset, quod penitus

convenire studiis inrctibusque aetatis ipsorum propriis. Quicumque in domestici Heus dii vita non plane uni hospites, tenent, quant Ille fecerit horas matutiatus. Frequentabat sermone illud a Crasso sibi serio mandatum hora moturinis aerenitatem, opertino reumquiui ια-- erurit quovis anili tempore multo mane sum bat, e veteri consuetudine, cujus auctor es idem exstiterat Crassus, juvenem ionia interdum valetudine utentem pallentemque, assidua lil Euhiati Oli etiam atque etiam hortatus, ut nocturno studiorum tempori substituere maiotinum. Praeceptori illo magis in mutando, quam inminuendo studiorum tempore, in dicio audiens, paulatim morem contraxit inter horam quiuiam ei sextam in museum so suum recipiendi Iam de iuvenili aetate nihil affrino;

sed quod posteriores annos attinet, ita hu; us consuetudinis tenax erat, tam aegre illis hora saluberrimae solitudinis

carebat, ut, si vel in itinere iis frui haud liceret, parum albi per reliquum diem placere videretur. Quod non explicandum e metu es diei alioquin perdundi. Nam haud adstricius certo tempori lucove in meditationis gravitato

233쪽

erat , ei qui, o reditus ad libros interdum datiniit nulliis , ad studia innis renovabatur aditus ei, quem non ambulantem modo, sed etiam cum vectimi et ubicumque locorum a b relinqueretur, in studiis totum versari potuisse novimus 3 Verum deo mano sibi eripi nolebat, quia tum maxima erat ad dissicillima quaeque et perspicienda et crinendo illustranda alacritate. Pra terea tempus illud erat animi diligentissime in semetipsum convertundi, quo interna vita aleretur. Ah hoo intimo usu dium exordiri solebat. Nam hinc exordiotitia.

bus I raesto esse aiebat, quod per tolum leni iti omni negotiorum varietate et latilitate etiam vini habeat salutarem. M in primis tempore sibi adhibebat, quod numquam non aliis commendaxit, Socraticum illud πιθι -- . Ei huid quidem praecepto religiosissimo observando πιαλι- debuerit neuinius, definire non poreum qui a debuerit plurimiam, linime dubito. Quod iis mirum videbitur, qui pleraque omnia, qua hona in illo et

amabilia erant, sponte ac sine ullo impedimento essexseruisse putant. Veluti modestiam iri ita nonnulli loquuntur, eum ut in aurea hac riuio paene ad lexisse credas sed ipso euinius quoties de tu nulli aetate loquebatur, alia proferebat omnia, eumque grain

Wyttenbachii sui recordatione subnasceri te ut Illo tem pore vanitatem memorabat et arrogantiam. ii auctiore Epistola ad Cretiae in editione narraturus fuisset,

quid sibi aerississet, primum ruenta hi tradius aliquo in Platonis alio tamque loca cotheciunis. Jux' saepe praesens in magistri bibliotheca rogatusque γηρο

234쪽

.22τnuinquam, quid de hae ipsim eoniectura, quid de alii, aliorvin judicares, aliquis situ ipse videantur nec sano contemnendus. Hoc non latebat ii intellitum, cave tem sero, ne ilis Ipul spiritu guuierent. Itaquo ille inquit Heusdiu. acceptis, de quibus equidem praeclaro existimabam , conjecturis, vix eas inspicere, mox de manu ponere et de aliis mecum rebus agere dein mensis unus, ei alter, item eruus neque ille arenimentionem licere, neque ego sciscitari, quae huius e

set silentii causa, audere Taliden cognovi causam, Rediunt cognovi, po8l quam ex ipso silentio uberrimum iam tructum ceperam. Nam quo magis nouo videbatur de

in entis meis iudicium ferre, eo peius equidem de iis augurari coeper in Veniebat item in mentem lectionis publicae, qua ille nosci quem terrae stium iradux

rat, qui eorrupta emendare ausus sitisset, anteaquarii sana intelligere coepisset tum quidem riseram ego cum condiscipulis ineptum et arrogantem hominem, nunc memet ipsum suspicabar illa in lectione significatum fuisse. Quid phira sic meae me stultitiae puduit, ut, tapio emuntio, praeopiorem adirem, animum e corrum underem totum, sancieque promitterem, non prius

me deinde corrupta tentaturum, antea quam ipso duee, sana coeli figi ni intelligere. Ille ad haec ne veri,uni

quidem, sed aperto scrinio, expromebat inde sched las meas, mihique eas reddens vultu cum benevolentia fruniam spirante, recto facis, mime di ait, video in nunc temet ipsum cognoscere oepisse quod tuam si dissiciles, ego in dies experior magis eum haec scriberes, nondum te cognovera': Otulis tuis lium in ludi

eium adscripsi. - is me verbis, data dextra, dimittebat. Ego domum redux quin aedibus praeceptoris sy

235쪽

vix egressus, schedulas pervolvebam in mesenti Mitem mihi, miserrabile dictu ubivis sere ecurrebat margilii adscriptum vel ἰω- a miniora non nulμι- ei Deus Meger et amis, qua-- - ων parucis conjecturis annotatum videbam haud displicet, duabiis tribusve hoc recte. Quis milii, his lectis, sensus fuerit, non attinet dicere postea similia passus,

illium respiciens diem, subieci interdum mihi τετλαθιδὶ κρυωρ. sic ille prudentius vicacius tu quam lom

gis orationibus, homines sere enecantibus, me reprehendebat, utque postea vidi, id agebat sere Socrates ille naeus, ut mentis nil hi oculum aperiret, quo me ipse cognoscerem, udicarem , corrigerem. Iam perspicuum, quod supra alligimus, in cur Wytten-bachium euinius suum sibi Socratem filias dictit ret. Ae probe animadvertendum, quanti huic esset, quod a magistro non modo in praesens vanis purgaretur

opinionibus, veru in eliani fistulo converteretur ii s metipsunt, seque se iisim explorare et judicare assuesCeret;

ut, sibi aliquando relictus, intrinsecus vim peteret erroribus, si qui deinde aut similes prodirem aut noxia ederent , sortiis resistendi. Et prodierunt reapse, iique aliquanto vehementitus. Nam Tri tinum munus

postquam juvenis summa cum audientium approbatione auspicatus erat institutionisque novitate a m Om Pulsi phl-cere omnibus coeperat, flagrans eum invasit gloriae cupido. Id mirentur lartasse aetate provectiores Trmecum cives, qui ante hos triginta quinque annos a uiatori miliariter usi, citius modestiam Hiis laudant, quam

236쪽

reprehendunt ariantionem sed modestiam hic ne con- Iudanius urbs itali grami hus, temet ipsum in ore habere vetantis magnosque improbantis de propriis laudi hus meritisque clamores. Haec enim parvi utique momenti

abstinentia est, nisi ex interiore manet in ipsius atquo hominis cognitione. Quodsi illi dubiten iamen sciant, idem se ab ipso Heusdio accepturos suisse, si brevissimam de vita sua Scriptionem elaborare potuisset, in qua hoc praeterea exstat nemorabile essatum citantum profecto abest, ut, quae multis placuit,pinio, modestia mihi natura sit propria. Scilicet certandum viro secum ipso

iiiii, habebat quae compesceret, non continuo semetipsum sibi subjecit aut ad integram suam virtutem pervenit. Quod in Socratem transtulit, urgentia i illud

γιεύθι σεα/ον, quo quis magis certare cum erroribus suis debet, eo illum magis semet ipsum cum attendere,

tum explorare id quidem fluxisse ex intimaue suasione et experientia arbitror. Sed veri amore robo raio Hemdiu ambitionis vanitatem atque ineptias persperii in s ipse perpetuo intuens, eam nactio est virium conscientiam, quae hominem vehementius incitat ad praeclara, quam bene gestis delectat et pascit a)exin ab aliis laudatus, sibi saepe placere nullo modo

potuit, et adeo non laudes et gloriam quaesivit, eas ut, si posset, effugeret, deque iis in alios conserendis auctor exsisteret cujus rei exemplum afferam cognitu lignum. Anno. 1828 societas Guer inuan riundie

237쪽

ruinaeide ἐν alumi nuuinium propositer ii, in q-que trientitum, ei scriptori, qui proximo decenni. patriae historiam, sive linguae scientiam et eloquentiana, sive pomin optimo in patria nostra ornasset libro. In quinque iris de praelatio, quod a. 1830 primum decerneretur, ad societatem maturis eratine dius, Mox tor Epistoloru- δε---α---iuo Ia-ιituti ni Superioris. Hoc opus ut literis nostris decori ei ori tamento, ita dignum esse judicabatur, cujus ad adeptio-uem praemii ratio haberetur. Verum eur,di id minimo in votis erat si Epistolae inquit mihi inurabo ne in censum veniani Vereor autem, ut Societatis comsilio satisfieri a nobis possit sed scin quid Velim dimis abiicipii illa et multis in hac patria nostra certissime

displicitura indagalIO ne, una orna i u In cujus diu turnam et vero galuberrimam in literis nostris vim suspiscimus, Omnes Palmium, in eloquentia familiam ducentem, ecquis eximio Meselatis Midensis honoro non dignissimum pronimitabitet, Haec ille. Novinius autem, societatem assensam Quinque iris esse, prius consilium

dissuadentibus, suadentibus vero ut iideri ykio et Pal-nuo, Sul utrique meriti iri, xcellentis Sinio, aureus dona turnummus ParIter ipse aliquot annis anto, quum ordinis leonis Merlandies insignibus ornatus esset , pudet me Hebat identidem uxori-hmus honoris, quem in egregios quosdam os collatum haud rideo. sSed attingebam modo veri amorem. Hujus ex incre-

238쪽

mentis quantos mictus Heusdius ceperii, conjicere ex

eellens in eo itigeratum agnoverat W3 tenbachius, contulitque in eum vetiis illud ima enim natura philosophia

o Hu--- --- quasdam Mira ingenium ulmi militate et constantis intendebatur qua aliundo a

seperat, ita elaborabat ut sua fierent, neque aegre nova parere videbatur. Cujus rei et schola Heus dii et scripta sunt indicio. Sed in fertile ingenium, nondum satis explicito atque firmato veri amore, varia opinionum mnimenta cadunt, a quilare alii lacilo abstinent. Et ne dius iuvenili aetate nimia capius uenit antiquitatis adnuratione. Nodi atque interdiu veterea cogitans, μ' --hia diis puta Latium somniabat et Romam et villam oratii et Ciceronis Tuscillatium, et orbis antiqui velut patriae suae desiderio lenebatur. I libumagnopere, nisi quod antiquum esset, pulcrurn bonumve habebat, malo semini actiun putans, quod aevo, Ma inter mortales sibi vivendum erat. Quaecumquφparum laudabilia occurrebant veterum acta, aut depellere molestam eorum ungi talionem Dunbatur, ut parata qualiscumque tandem excusatio erat. Et si putari

videretur in Ciceronis, in Platonis ui scriptis atque philosoplua non tamen plane deesse, quae improbares, id vero aegro serebat. Omnino, ui ipsius veri is di, eam, servus erat phantasiae sua ei ludificantium ius

mentem opinionum. Sed veri amor eum meliora lumdo aevo suo tum de antiquitate docuit et vero vindia m. Mi a p. 3 ei BoLiris ill 3, 67. Diuitias by o rate

239쪽

Vii in liberinisui uitie se magis viisque tradetis, didici a saltis notioniblis Maala ei ab his adeas sejungere. Illa ipsa cernere in irnperfectis hominum popolorunaque actionibus desiit, itidium vero illorum exprimendorum animadvertit, viditque porro, quum alia aliis hominibus temporibusque dealia rint, exigenda haec, ui de eorum veritate constet, ad ideas esse puteri, boni justi, sancti sive potius has ideas ipsi tandem

menti humanae tribuens, internum sensum eo diligentius acuendum et perficiendum esse statuit, quo Triggis

indo omnis judicii de ideatibus integritas et firmitas penderent. Itaque a memet ipses aiebat cincipiendum. sensum pulcri et boni et justi inprimisque veri, -- munem mihi cum omnibus hominibus, hunc artium ei

disciplinarum studio vestrum recentiorumlue retione, hum aliis colloquendo unaque investigando, continenter acuere pergam. Id quo melius mihi cedet, eo minus

salias notiones et g -τα ι' pro puris dealibus, nubem pro unone amplectar, eoque certius meum erit doeo, quod revera pulcrum, revera bonum ei iusium et Mnctum est, omnino de eo quod monest, judiciumn Aptissima sane adineusdium cognoscenduri verba, quibus ut ipse alia addidit Iectu perdigna cita nobis anin advertendum est, dehinc eum studia et vitam jungere arctissimo vinculo didicisse. Tenebat illud et reserebat prorsus ο ανε ναστος βίος ου βιωτος ---ψ studiisque - aiebat qui non ipso emendatur neque alios emendare coniiur, quid sibi operae pretium cit Laudetur ob doctrinam licet sed animum quando negligit, quando plenum eum ambitionis, livoris, invisdiae, suspicionum, aegrum nantia esse sinii, quo tandem pacto selix erit - llac praestantissimum est, quo

240쪽

magnus vir ornetur, laudis testimoniunt: ex uobat μιε- aequalεa ised in vivendi agendiquo pririeipii perpetuo simplicitatem pueri νειαι ι. Sic He dius ultimum studionii proposituin totius hominis persectionem, magis magisque spectare coepit. Ne profecto veri in rem, quo ad inuiora se revocatum esse sates,atur, alere uiuam desili. Eius contra illo nemo se magis indigere ei sit. Quocirca severior paulatim in exploramio sese, et herior inra reprehendendis exstitit, a quibus nisa omnem arcuerat reprehensionem. Multi

mecum hanc in veri studio progresumiere, eamque adrilae exitum augescentem animadverterunt. Inde erevit et aroma quidem aetate jam provectioris evasit in ipso Platone diiudicando libertas, hoc lectoribus symbolo fiagnificata a , γαρ προ γε τῆς - ειυς ιιιν έος ἡ ξρ. in Sed lacta illius severitatis et libertatis mentione, haud praetermittere licet, eamdem internae vitae vim ver cundiae cujusdam atque cautionis essectileem suisse, qua in maximarum rerum studio non alii is ille, quam hominem deceat, evolare conaretur. Hinc maturiore aetatolioli tantum philosophi esse judicabat multum redere, nihil ciri, omnia e lorare, neque in ore modo habebat quio mi ta, qua pueri enaum Ueo,

His , H D ophi nomina remuMur sed ex eodem etiam optimorum progressuum sonte verba senescentis in exordio Sohoria in Mamas, qua haud mimis ad interim emine dianomim operum intelligentiam faciunt,