장음표시 사용
11쪽
Praelatio. Cap.j. PII ortus,ac monastica disciplina .pag. h. Comi.Curiae,& Bergomi sacro : Inquisitoris munere sungitur. 9iij. Sacrae Inquisitionis Commissarius generalis Romae constituitur. Is iv. Nepesinus, ac Sutrinus Epitcopus legi
ri Cardinalis creatur, ac summus Inquisi
vj Montisregalis in Subalpinis declaratur Episcopus, eamq. dioecesim visit, &
vij. De senatoria ipsius in dicenda sententia
libertate. I9viij. Praeter omnium exspectatione summus
Pontifex creatur. 2 3ix. Eius res gestae Pontificatus initio. 28 x. Ecclesiasticam disciplinam,ac mores in Vrbe restituit. 3 xj. Sacrosaninum Tridentinum Concilium in mores curat induci. 3 xij. Decreta de cultu diuino, & ecclesiastica disciplina restituta. 3 6 xiij. De Regularibus constituta. 6 xiv. Edicta de iure Ecclesiae retinendo,alijsq. de rebus. ALLIBRI SECUNDI.Cap.j. Card.Commendo num legat ad Caesarem, Sedis Apost. dignitatem tuetur. rem Christianam in Germania lapsam restituit. p g ij. Melitae succurrit. 69 iij. Caesarem contra Turcas in Pannonia humanis,&diuinis opibus iuuat. I aiv. Galliam perduellium,& haereticorum armis vexatam iuuat, ecclesiasticaq. disciplinam ibi lapsam restituit. 3 sv. Auenion enLm ditionem tuetur. 6o vj. Bella Galliea,ijsq. a PIO contra haereticos missa subsidia. 63 vij. Horrenda haereticorum scelera in Gallijs commissa ,quibus permotus Pius eos bello comprimit. 6sui . Galliarum Regi ,regnoq. nefarijs haereticorum armis oppresso varia praebet auxilia , . 6 ix. De alijs contra haereticos a PIO Galliae datis auxilijs,indeq.victoria reportata. TIx. Haereses,& motus in Belgio tollere PIVS enititur. 76 M. De rebus alijs in Belgio contra haereticos Pij Pont.ope gestis.
Cap.j. De re ecclesiastica in Regno Neapolit no restituta. paga ij. Ius Pontificiae constitutionis in Cama D mini ubiq promulgatari IVS tuetur. 8siij. De rebus in Hispania pie constitutis. 9 iv. De caussa Archiepiscopi Toletani. 9 v. Rem Christianam in India procurat. 93vj. Card.Commendo num iterum legat ad Cς- sarem contra Ausustanam haereticorum consessionem. 97 vij. Ecclesiam Ttidentinam defendit. 98 viij.Catholicain religionem in Seotia lapsam restituere, Mariamq. Reginam,& regnum varijs haereticorum seditionibus opprerusum liberare contendit. 9six. Catholicis Anglica persecutione vexatis auxiliatur PI S, de Elisabetham inique re
x. De rebus in Polonia restitutis. Io 6 xj. Catholicae teligionis cultum in Prusii PIVS restituit. II xij. Haereses PIV, euellendas curat. IIIxiij. Ecclesiasticam disciplinam , enetiis ordi
xiv. Eccletiae Mediolanensis iura protegit. II in xv. Humiliatorum ordinem delet. II 6 xvj. Magni Etruriae Ducis titulo Cosmum Medicem Horentiae Principem exornat. II 3
Cap.j.Sacro in Turcas foedere Christianos Principes iungi procurat. I 23 ij. M.AntoniusColumna Pontificiae classi praeficitur. III iij. Sebastianum Lusitaniae Regem, ut Venetis
ope serat,& uxore inducar,hortatur. I 2 giv. Christianae classes con unguatur, foedusq
12쪽
v. Totius scederatorum exercitus Imperator deligitur, foedusq. sancitur. Is vj. Sacri foede. is condiciones. 136vij. Supplicationes indicit , bellicae pecuniae subsidia concedit,& comparat. I 3 8 viij. De Hispaniensii Card. Alexandrini ad Philippum Regem Cath. legatione. ota. De Card.Alexandrini Lusitanica legatio
x. Eiusdem Card. Alexandrini legatioGallica , I 8 xj. Caesarem ad opem Christianae rei p. contra Turcas serenda PIVS adhortatur. I Ixij. Italicos Principes ad rem Christianam co-tra Turcas iuuandam hortatur. I xiij. Poloniae Regem, magnumq. Moschorum Ducem ad sociale foedus contra Turcas ineundum cohortatur . IIIxiv. Foedus cum Poloniae Rege iungi curatur. 37.
Cap j.Clades hoc bello nostris a Turcis illatae obiter memorantur,Christianae Classes Messanam conueniunt. Is 9 h. Io. Paulus Udescalchus ad Ioanne Austriacum,ct ad alios belli duces legatur de nauali pugna cum Turcis committeda: Christiana classis cum humanis,tum dinis praesidiis insiluitur. I 63 iij. Christiana classis Messana mouens, ad pugnam instructa progreditur. I 66 iv. Nauale praelium,quo Aculorum omnium maxime memorabilis victoria de Turcitreportatur. I 69 v. Caesorum hostium,& captarum trirem tum numeruS. 178 vj, Victoria PIO mirabiliter enunciatur, eaq. audita,ipse laetus cum alijs immortales Deo gratias agit. 17svij. Christiani Pr incipes de victoria PIO gratulantur,eiu'. tum Pontificis , tum victoriae metu Turcae contremiscunt. Igiviij. M. Antonio Columnae , deuicta Turca rum classe,ad Vrbem redeunti,PIVS,&Populus Rom. magnos honores habentis 3. ix. Principes tum Christianos, tum Ethnicos i n sociale bellum contra Turcas conspirare,PIVS omni studio contendit. 18s X. Aegrotat PIVS, ac veluti mortuus depi
xj. Septem Vrbis Ecclesias moribundus in, uisit, r88 xij. PII obitu . 19 xiij. Quam acerba Christianis,& iucunda Turcis mors eius acciderit. I9 Ixiv. PII forma,statura corporis, funus,& sepul- . tura . t si 'xv. De translation e corporis eius, I9
Cap.j. Pietas eius, at q. religio. rygij. Qua occasione pium sacrorum nummis matum usum induxerit. Io I
iij. Non pauci impuri ChristianiJudaei,& haeretici, PII religione excitati ad Clui-
iv. Pia Iiberalitas eius, & in egentes benefi
v. De ipsius in Urbanis,& externis aedificijs magnificentia . aogvj. Singularis eius in reserenda gratia liberalitas. 2I
vij. Comitas ipsius,atq.clementivi a I sviij. Iustitia,& in restituenda Christiana disciplina seueritas eius,atq.constatia. 2IT ix. De ipsius in deserendis honoribus iustitia: ubi de Cardinalium ,& Epilcoporum electione,eomq. congregationibus. 2 a Ix. Difficilioribus in rebus fortis, ac prudens suisse declaratur. 223 . Eiusdem siue submissio, siue magnitudo animi. ars xij. Integritas eius, & castimonia . 227. xiij. Frugalitas eius,ac vita quotidian . 222 xiv Vt se gesserit in propinquos, a Ioxv. Eiusdem domestica disciplina- a 3 Avj. Innocentiam eius, ac sanctitatem vel haeretici commendant. 237xvij Alia quaedam lanctitatis eius indicia. 2 3 xviij. Imagines eius in Hispania ex incendio
mirabiliter seruantur illasae. 141 Disili co by Cooste
15쪽
PII V, PONT. MAX, Liber Primus.
AGNO, ac prcussis diuino consilio Titum Creis tensium Episcopum, & una cum eo Christianos uniuersos, in primis vero sacrorum Antistites Paulus Apostolus hortabatur, ut in omnibus bonorum IB. s. operum sese priberent exemplum.intelligebat enim egregius doctor ille gentium,mortalium animis ita natura comparatum esse, ut ad virtutem, sine qua vel bonus, vel beatus esse nemo potest, praeclaris actionibus potius,quam praeceptis omnes impellantur; & cum ceteris in rebus omnibus, tum vel maxime in deligendo, aut instituendo genere vitae, clarorum virorum facta, quam verba libentius consectentur. Itaque summus, idemq. s D pientissimus rerum omnium opifex, ac moderator Deus, diuinas leges, ad quas, tamquam ad certissimis regulas, humanae dirigerentur acti nes, dedisse non contentus, ipsemet e caelo venit, homini'. formam induit, ut homines admirabili exemplo suo, de reuocaret a vitio, & ad amplectendam, colendamq. virtutem incitaret. Parum enim erat, i qui L. B. Augustinus, Dominum hortari homines Verbo, nisi firma. M UM. M. ret exemplo. Caelestis porro huius, diuiniq. humanae vitae magistri prinesaratam praecepta, quam exempla sectati cum innumerabiles alij san. risimi homines, tum in primis qui persenam eius in terria, potest Α temPDiuiti eo by Gorale
16쪽
temq. gessere, nobis eadem Id innitandurei & vita, B: motihus expressa Areliquerunt. Viderunt prista illa saecula quam plurimos viros plane diuinos, ac virtutum omnium laude florentissimos; qui veros Christi veri Dei ae Domini nos Vtcarios agentes , heclesiam eius cum optimis &institutis, & legibu&constituerunt, tum vero ediaincla tino sanctarum actionum splendore mirifice collustrarunt, neque tunc viventes selum , sed posteros etiam omnes ad illustria limrum sectanda vestigia stimularunt. Viderunt maiores nostri vidimus de nos singulari Dei beneficio legitimos eorum saccesseres pari auctoritate ac dignitate praeditos, nee
dissimili vinule ornatos qui veterum sinetimoniam, & studia diligenter aemulati eximia virtutis quisque tuae nobis dedere documenta, atque rerum magna cum laude administratarum amplitudine immortalem Bsibi apud Deum, de homines gloriam pepererunt. Quorum in numero PIVM huius nominis Quintum, Pontiscem sane Maximum, cuius praeclara facta plerique omnes, qui hac luce fruuntur vel percepisse auribus, vel oculis etiam spectasse potuerunt, cum primis elucere prudens, aut pius nemo negauerit. Quoniam igitur, ut scite sapiens quidam dicebat,
usque eo nobis bona prosimi exempla, ut magnorum virorum non misenus recordatio, quam praesentia iuuet, & gloriae Dei. & Reip. Christianae commodis conduceIe merito existimatum est, si tanti Pontificis vita, ac res gestae Latinis quoque ii iis c signarentur. cum praesertim hiastoriae huius utilitas non ad unum tantum hominum genus sid quod in alijs saepe solet euenire sed ad omnes omnium ordinum gradus vel ma- oxime pertineat. Religiosum sertasse profiteris institutum Z in habes egregium hic obedien riae, castimoniae, & paupertatis, de quod maxime
. t adrnirere simul,& imitere in semilia potestate insigne Christianae humi. litatis, ac pietatis exemplum. saecularibus alius rebus addictus, vel domi,
vel istis rem aut publicam, aut priuatam administrat Sed huic etiam non desunt hic pietatis, prudentiaeq. plena consilia; quibus instructus S propriae, & alienae consulens siluti, cuncta sipienter moderetur. Militaribus alij si ijs ducuntur ;bellisq. vel gerendis, vel legendis valde
delectantur habent & hi sit uberrima praecepta, & quae iucunde peri gant , non inania, aut protina; sed grauia, eademq. pia bella maxima, di omnium sere, qtiae umquam de Christiani nominis hosiibus reporta- Diae suerint, victorias celeberrimas. Hinc denique habent squod caput in Pontifices ,& Epscopi, unde ad rem Ecclesiasticam omnem liu
Ordinandam, siue tuendam, siue amplificandam petant exempla, ad Verm. religionis cultum retinendum magis,ac magis incendantur. His . eo etiam ardentius, quod veterum sanctorum Patrum vitas lectitare, e rvmq. res bene gesias idemtidem memoria repetere, proprium Sace dolum ornamentum esse, sacris littetis erudimur. PraeceperM nam Exod. a . Dominus Olim, ut Patriarcharum nomina ad pectus inscripta perpetuo Mi M
17쪽
A gestarent sui ni Sacerdotes. quod Gregorius Romanus Ponti sex se I b. t. epiLLcti silinus interpretans; Adseriptos patres, inquit,in pectore semper ferre, *ψ- Ο P est antiquorum vitam sine intermissione cogitare. nam tunc Sacerdos sine querela vivit, cum exempla patrum praecedentium Intuetur, ac sat chorum vestigia sine cessatione considerat. Ceterum haec sumniorum virorum auctoritate, iussiq. scribere imgressi, nihil in medium ineremus, quod a probatis auctoribus, locupletibusve testibus non acceperimus ; aut quod nimia libertate quemquam iure possit ostendere. Nam licet alienae auclaritatis imperio, non tamen
ad alienae voluntatis arbitrium, sed sincero , candidoq. animi iudicio, grauem hanc , licet viribus meis imparem, seribendi prouinciam fuse B pi. Ac, quae tria iurantibus proposita esse oportere, diuina tradunt oracula, ne quid falsum, alicuive noxium, aut futile proferatur, ea mihi mortalibus rebus iampridem abdicatis perfectioris vitς studia utcumque profitenti, humaniq. nihil, sed unam Dei gloriam, hominumq. salutem spectanti, cum in omni vitae ratione, tum in ptimis in hoc grauissimo scribendi genere summa religione custodienda esse existimavi. H- tui q. potius multa alioqui vera, citra tamen ullam historicae dignitatis iniuriam, pio silentio praeterire, quam ad alicuius gratiam de meo quicquam assingere, aut ea tangere, quae nulli prodella, sed vel Deum, vel nomines quoquo modo queant irritare. Quae quidem omnia,vsiqua tum in me esset, optima fide praestarem, nullis laboribus parcens aut im- C pensis, complures tum in Urbe, tum seris, eost locupletissimos M oculatos , qui Pio in omni sere vitae gradu familiares extiterant, testes comsului ; epistolas, aliat multa hinc inde mihi suppeditata manu seripta volumina diligenter inspexi. Quae vero alij de Pio seripta reliquere, ea ijs, nonnullis, quatenus fuerit opus, praetermissis; multis vero etiam, ni sillimur, verius explicatis; plurimis denique, quae illi non attigerant, memoratu dignis adiectis, illustre cunctis ordinibus virtutum omnium in hoc Pontifice splendestentium sincera fide proponetur exemplum. Sicut enim ex igne seapte natura emicat splendor, ex unguentoq. prinstanti suavis ditanditur odor, quod ait S. Basilius, sic e sanctorum com- ωM. in memoratione gestorum ad omnes prouenit emolumentum. Sed iam ad GO . D institutum aggredior.
18쪽
ΡII ortus, ac monastica disciplina. Cap. I.
N ea Cisalpime Galliae regione, quae ad Liguriam
pertinet, in ditione Mediolanensi, insigne ac Peruetustum oppidum est, Derthonensis dioecesis, sex millia passitum ab urbe Alexandria distans, Boschuappellatum. Id ubertate seli, caeli temperie, inc larum frequentia, ac pietate praestans, Alexandrini agri finibus continetur. N Comitis titulo a proprio domino tenetur hoc tempore. Tenuerunt antea Marchiones, ex iis praecipui, quos septem in Italia septingentis ferme iam ab hinc annis Oino II. Augustus insti. tuit, magnisq. muneribus exornauit. In hoc oppido, Gisteriae gentis, quae perantiqua & nobilis ex urbe Bononia ob ciuiles discordias varias in regiones commigrasse perhibetur, veluti fropaginem quamdam, anno a Virginis partu millesimo quadringentesimo quadragesimoquinto, coninsidiise serunt; ac deinceps, uti fert rerum humanarum vicissitudo, licet ad inopiam redactam, inter primas tamen eius loci familias honestum perpetuo gradum tenuisse. Illud vero satis constat, Gisteriorum pleri'. per idem tempus in ciuili tumultu Bononia pulsis, qua excesserant, portam in odium seditionis protinus obstructain, deinde in huius hon
rem Pontificis suo tempore ex Bononien . Senati consulto apertam, Orna tam,ac Piam nominatam fuisse,cum olim porta S. Isaiae diceretur. Quod
ibi in lapide excisa huiusinodi testatur inscriptio.
Portam ciuilis seditionis caussa Centum & amplius annos obstructam, Pio V. P. M. in summa Ciauium tranquillitate, Io. Baptista Doria, Bononien. Praef. pubi. commodo, atque ornamento aperiri Construi, Piamq. nominari voluit. ex S. C.
Ciuitatis inde pace composita, numquam ex ea familia defuerunt, qui ,l icut etiam antea,summos magistratus,&honores popularibus sta&agijs consecuti, domi foris q. praeclare se gesserint. Sed nanc stirpem multo ante, quam Gisierij Bononia pellerentur, Boschum incoluisse, cum Pius ipse Pontifex asserebat interdum, tum etiam pluribus, & certis eius loci probatur documentis. Ex hoc igitur loco, familiaq. anno salutis M DI V. ad xvj. Kal Febr. qui dies S. Antonio sacer est, Iulio II. ROm. Ponti Maximilianoq. Austrio, eius nominis primo imperante, Paulo
19쪽
Λ Gisterio patre, matre vero Dominina Augeria, honestis, pijsq. coniugibus ortus est Michael. hoc enim Pio ad sacrum sontem nomen est inditum . Qui annos natus quattuordecim, cum optimam indolem praeses erret a vilioribus artibus, quibus eum parentes pro rei familiaris tenuitate nitebantur addicere, singulari animi ingenuitate prorsus abhorrens, utpote ad altiora ac maiora natus, quoquo modo poterat excolendo virtutibus ingenio sese coepit exercere: diuinoq. spiritu commotus eam vi
tae rationem ineundam libi esse constituit, qua posset de Deo liberius inseruire, de terrenarum illecebrarum laqueos euadens ad caelestia facilius aspirare. Quo igitur pietatis in studio fuerat educatus a puero n eo egregie proficiens, antequam rerum caducarum labe commacularetur, suo B retento nomine, sanctissimi Dominicani ordinis habitum induit. Id q. in Vico Iriae, quae nunc Vogeria dicitur, in domo eius sodalitatis, quae seueriorem di lciplinam in Gallia Cisalpina profitetur. Vbi cum magnam de se exspectationem concitasset, Vi glebanensi coenobio,& piorum sodalium frequentia,& duriore genere vitae, de litterarum praeterea madijs per eos dies admodum celebri, adscriptus, eo commigrauit. Nec ita multo
post cum ibi pr clara probitatis,de ingeni j documenta dedisset,Bononiam
itudiorum ciuila milius, in ijsita profecit, ut breui temporis interuallo dialecticae, philosophiae, theologiaeq. docendae munus Patres ei deman darint, atque erudiendis varijs in locis adolescentibus eum destinarint.
Doctoris vero munere tanto cum auditorum fructu, siue rerum cognitio
C nem, siue morum syches integritatem, sexdecim sunctus est annos, Ut eius esse discipulum felicitati tribui soleret Inter haec Genuae factus Sacerdos,anno a Christo nato MD. XXVIII. reiq. diuinae primum faciendae, ac suos bellorum cladibus Michos cons
lanὰi caussa Boschum prosemas, cum direptum oppidum, de a Gallorum exercitu, duce Lautrechio, succensum ossendisset, pro sua in patriami ietate propinquis, dc amicis pie recreatis, Seetadij, qui pagus inde neconge distat, Blemni ritu sacrorum primitias obtulit Deo. Cum vero T, cini fratres suos de superiore loco doceret, optimarum artium, scienti rumq. positiones publice defendit Parmae, in frequentissimo Ordinis sui conuentu . ubi de praestantem sui felicitatem ingenij, dc eximiam erga s D crosanctam Sedem Apostolicam fidem, quod nec sine diuino fieri dixeris consilio, probe declarauit. Nam ex triginta propositis enunciatis, bona
pars erat δe ruenda Romani Pontificis auctoritate, dc contra haereses, quς
ijs temporibus insurgebant. Quibus in studijs si quid vacui dabatur temporis , ut in omni una, ab otio turpi semper abhorruit . nam de in otio . ne desidia, de litterarum in negotio non sine pietatis ardore versabatur. haud ignarus, ut otium sine litteris esse vivi hominis sepulturam, ita li teras, sc scientias absque charitatis ossicijs inflare hominem potius, quam aedificare. Itaque praeclaris, de illustribus lanctorum Patrum vestigiis --
20쪽
sistens, ad vitae persectionem solidiore fundamento stabiliendam, augerL A dumq. spirituin religionis, assiduum sacrae precationis usum adhibebat.ae
B. Dominici aliorumq. sanctitate praecellentium Virorum , pr sertim eorum, qui eiusdem fuerant instituti, vitas lectitabat. Porro ceteris frequen tius ad officia diuina statis horis conuenire, aliaq. monastica vel humilli ma prompte obire ministeria, nullius respuere consuetudinem, sed omni bus comem se, facilemq. praebere; aspictos recreare, errantes corripere ignaros docere, labantes confirmare, cunctis ad perfectioris vitae formam pr claro virtutum exemplo praelucere; nullum aut leuitatis, aut vanita.
his indicium prae se serre. Quod si inter aequales, ut fit, animi gratia eum
iocari contigisset, eam omnino decori rationem semper habuit, ut illius iocos id magna grauitate temperatos,ac sapientiae plenos esse intelligeres.& quemadmodum ijs, qui religionis laude ceteros anteibant, se comitem adiungere; ita quoad eius fieri poterat,obtrectantes homines, maledico'. refugere solebat.
Ordinis sui coenobijs praesuit, bis quidem Vi glebanensi, Soncinensi v ro, Albensiq. semel. Quo in munere non ambiendo, sed obediendo suscepto, domi forisq. pascendo dominico grege, pastoris vigilantissimi, egregijq. religiose disciplinae magistri tam verbo, quam exemplo paries
impleuit. Ac varijs in locis sacratarum virginum curam ita gellit, ut e rum complures coetus ad perfectam religionis disciplinam egregie conformauerit;ubique in omni rerum administratione sine querela; immo summa cum integritatis,prudentiς,& pietatis laude versatus. quas,84 alias in cise vi tes priscos illos, ac sanctiores Christianae militiae duces imitatus sic
exprestit, ut eas non tam usu comparasse,quam in mores ac naturam conuertisse videretur. Albensii coenobio cum praesideret, ut interim omittam,
quod postea commodius de Comite Trinitatis sim loco narrabitur, exi mi a Michaelis fortitudo. gregis'. dominici tuendi studium in primis enirituit. Nam cum in bello Subalpino, quod per id tempus Hispanos inter& Gallos exardebat, trecentum milites seu necessitate adacti, seu presan di libidine adducti, monasterium,cui ipse praeerat,expilaturi Albam convuenissent, nefariuml opus perpetrare conarentur, eos ille non armis, ted graui oratione repressos, ut alter Leo Magnus,cui erat successurus,repulit,
Ceterum licet corpore non admodum firmo,sed imbecillo potius esset, tamen ibrietatis ope incolumem sese, atque ad ordinarios labores, com--muni'. vitae rationem idoneum perpetuo conseruauit. Diuini vero cu tus siue diurnam, siue nocturnam exercitationem numquam aut remisit ipse, nisi cogente necessitate,aut fratres suos remittere permisit. hoc enim sacris in collegijs instituto accurate retento, ibi omnia de ad victum, S ad alios Vsus necellaria, Deo prouidente, cumulate suppeditari. Quam ad
rem ut semper vigiles se, sollicitos'. praestarent, simulq. uacrarum EIterae