장음표시 사용
21쪽
A tum in studia diligenter incumberent, fratres suos idemtidem hortabatur, Ex his veluti duobus & pietatis.& eruditionis uberibus quod ille a sanctis Patribus traditum ustirpare consueuerat P lac spirituale sugi Oportere, utpote suae quo humanus animus prorsus exareseeret, sterilis l. redderetur. Illud vero etiam dicebat interdum; Religiosum hominem a suo conclaui semotum, nihilo melius habere sese, quam ex aqua pistem extractum . Quare quamdiu coenobia gubernauit, iuuenes domi fere semper conti nuit , neque nisi admodum raro, gravi q. de caulla suos prodire patiebatur . alienum enim esse ab regulari homine,atque instituto,temere per urbes, vicos'. vagari, ac facile se in laicorum consuetudinem dare. Quod ipse non verbo solum, sed exemplo quoque docens, quoties pro rerum , B ac muneris sui necessitatibus prodibat in publicum, magno secijs suis,magnoq alijs erat Christianae moderationis, religiosqq. disciplinς documento . Sensibus namq. religiose compositis, oculis'. demistis, cum in eo sui n-ma quaedam tum animi, tum corporis conformatio mirabiliter eluceret, atque omnibus in rebus singularem quamdam modestiam,& grauitatem prae se serret, eam sibi reuerentiam apud omnes peperit, ux non amplius
Michaelis, sed S. Bernardini nomine passim appellaretur. quippe qui ipsum sanctis sinum virum,ut moribus, ita & corporis gracilitate, de aspectu venerando egregie reserret. atque haec quidem opinio, famaq. sic incre buit, ut hocne nomenian illud ei proprium esset,non pauci dubitarent. Per multos autem annos toto in dragesimae tem fore secras conci C nes magno pietatis ardore, pari q. cum audientium fructu varijs in locis habuit. Et cum ceterorum cui uiuis ordinis, tum vero etiam principum virorum apud quos pro suς fama virtutis magna erat in gratiauacras coim
festiones frequenter audiebat. In iis erat Alsensus Attalus, Vastij Marchio, ditionis Mediolanensis pro Carolo V. Caesere, Hispaniarum Rege, praesectus. qui pro sta pietate cum licet ab urbe Mediolano viginti sere millia
palluum absentem, Ut glebaniq. residentem, constientiae suae iudicem, ac vitae moderatorem elegit, eiusq. virtuti valde fidens eleemosynarum,quas egentibus erogare consueuerat cum sibi ministrum esse voluit. Quae vero . in usus suos tribuebantur, ex ijs nihil omnino retinebat sibi, sed omnia, ut regularem decet hominem, in commune conserebat.quin etiam ab iis re-D bus, quae sibi necessariae ad usum videbantur, religio paupertatis cultor egregius interdum abstinebat o σViglebant, sodalibus suis eum cohortantibus, ut e collata stipe pecu niarum aliquid reseruaret, quo pallium pluuio tempore Mediolanum ad Marchionem proficistenti sibi necessarium conficeret, minime id quidem expedire respondit; sed uti ceteris praepositum se bono illis exemplo esse oportere. mendicantes pauperes debere una qualicumque tunica conten, tos esse. inanem illorum esse paupertatis prolastionem,qui more diuitum splendide vestiuntur. Ceterum pauper ille quidem erat, ac tenuis; sed
22쪽
tultus tamen, munditiaeq. studiosus . propterea dicere Blebat; paupera- Αtem semper quidem sibi valde placuiste, sordes vero numquam. Ad ordinis vero sui comitia, sibi q. assignata domicilia, ne ab instituti sui legibus vel modice declinaret, pedes prosciscebatur. In itinere sarcia nutas suas humeris impossitas gestabat ipse,raro cum comitibus sermonem conferens : sed vel recitandis precibus, vel rebus diuinis meditandis piet
cu patus. A mbitionis autem vanitatem ita fugit, Vt ne minimam quis dem eius dederit suspicionem . sed ad omnes dignitates, gradus, & hono res absque ulla sua contentione, immo pene coactus, ut passim dicemus. euectus est. Prouincialibus fratrum suorum in comitijs ob summam ominnium de illius integritate existimationem saepe lectus est iudex extraordinarius . atque ubi Iustitiae ratio, vIrtutis q. decus ageretur, tam inexorabi- Elis fuit, ut nemo magis. Quibus in comiti js, quandoq. Definitor,ut aripellant, quod munus ad Prouincialis praesidis dignitatem proxime accedit,electus est. Aegre porro,magnoq. cum timore administrationis albcuius , praecipue vero monasticae praefecturae, atque regendarum anim
rum onus, utpote angelicis humeris sermidandum impositum sebibat. viroq. sibi admodum familiari serio dicere consileuerat, ob salutis suae declinanda diserimina, ubi sine diuini honoris, aut virtutis detrimento
id fieri potuisset, huiusmodi se dignitatum gradibus libentissime abdicaturum: ratus cum Illis maxima pericula esse coniuncta. propterea sacri
Quaesitoris, violataeq. religionis Iudicis muneri sestinendo, quod minus eiusmodi.periculis esset obnoxium, si ad id sescipiendum adigeretur, pm Cardenti seo in exterminandis haereticis desiderio, ac tuendae Catholicae fidei studio, se propensiorem esse demonstrabat. Quod munus a B. D minico singulari Dei prouidentia diuinitus institutum, atque in Ecclesia
Catholica receptum, ob idq. in sacra Dominicanorum fiatrum familia hereditario quasi iure deinceps perpetuo retentum, quam utile ad euellenda ex agro dominico haeresium zizania, atque ad Catholicam fidem siue protegendam, siue ympagandam necessarium semper fuerit, uberri. mi ac salutares,qui in Cnristiano orbe ad gloriam Dei, eius'. Ecclesiae s lutem pietatis fructus in dies percipiuntur, luce clarius ostendunt. Prae- . clarum hoc igitur, sanctumq. in naereticos inquirendi ossicium superiorum iussu sibi delatum tam ardenti animo Michael sutapit, dc exercuit, D ut & acerrimum Christianae veritatis protectorem,& S. Dominici alumnum egregium se ubique semper exhibuerit: Atque inde siminus ille rerum omnium moderator Deus, qui suaviter omnia disponit,qui q. pios ministrorum suorum conatus,actionesq. sanctas de benigne seuere,& la ge remunerari pro immensa sua bonitate consaeuit, fidelis famuli siticum Virtutem probandi, tum persenam, ac nomen illustrandi sumpsit occasionem. quae Lit huiusmodi. Comis Diqitigod by Gooste
23쪽
Comi, Curiae, de Bergo mi sacro Inquisitoris munere fungitur.
V B idem tempus Rhaeti, qui nunc Grisones appellati ab
pes incolunt,qua Germania ab Italia diuiditur,ob magnam cum haereticis Helvetiorum pagis vicinitatem & usum, utpote imperita gens, naturaq. rudis, haereseos Veneno tab scebant . Atque haec pestis manabat latius, in valles'. Te- linam, seu Volturenam, & Clauennam, primarias Comensis dioecesis B partes, iam penetrauerat. Verendumq. erat, ne ob assiduam cum illis populis consiletudinem,& mercimoniorum commoditaterri, sensim omnem Cisalpinam Galliam labefactaret. Huic tam graui morbo depcllendo, tantoq. vitando periculo cum magno, praesentiq. opus esset remedio, re diligenter considerata, inueniri nemo potuit, qui ad sacrum Quaesit ris munus Comi gerendum artior,& melior esse videretur Michaele Gis. terio: quiq. minus pro Catholica religione ullum periculum extimest Tet,ac uitam ipsam, si opus esset, profundere dubitaret. Hoc igitur ossicio in hisce rerum angusti js ei delato, in id tam acriter incubuit, ut nullus ferme inibi fuerit aut locus, quem ille non perlustrarit, aut incola, quem uel in rectam religionis uiam reducere, uel in ossicio continere non con- C tenderit. haud ueritus ad omnia perscrutanda in eas se ualles uel noctu conferre.ad eam rem usus inprimis opera Bernardi Odescalchi Comensis patriiij; qui a propinquis suis, eas valles incolentibus, de rebus haeretic rum omnibus certior fiebat. is erat e sodalitate Crucis eius ciuitatis, uigpius, & apud Cardinales sacrae Inquisitioni praefectos ualde gratios . . Sed quoniam inter alias pessimas haereticorum artes in suis proseminandis erroribus, praecipua semper ea fuit, ac sorte onlatum perniciosissi
ma, ut speciosis tirulis, editis, peruulgatisq. libellis, uenena tua longe lateq. dissunderent, hominesq. mellito, ac pestifero poculo seductos perderent, hanc potissimum fallendi viam,quam scilicet in Gallia, Germaniaq:& alibi uiderant sibi belle processisse,ad Catholicos quoque Italorum ani-D rnos pessime, si possent, imbuendos, inire perniciosi illi diabolicae doctrianae magistri constituerunt. Hoc igitur consilio cum haeretici Lutherant; Caluintaniq.dogmatis librorum abs se conscriptorum in Pesclauio Rh ticae ditionis, immo haereticae fictionis oppido, typis excuserum, duodecim sarcinas ex Volturena ualle exportan)as curauissent, Vt subinde ua rijs in Italiae ciuitatibus, praesertim Cremonae, Vicetiae, Mutinae, Fauentiae, & in Calabria Consentiae,atque alijs in locis, quibuscum negotiorum eonsuetudo ipsis intercederet, per Comensem mercatorem disseminarentur; ea de re Michael admonitus, uidenh. id magno Italiae exitio fore si Diuiti sci by Cooste
24쪽
pestilentia dogmata passim, & impune legerentur; de repente pro sua au- Αctoritate libros penes publicanos intercepit. Quamobrem mercator ad sacrorum Uicarium, Comensiumq. Canonicorum collegium, uacante illa Sede, confugit. Itaque, rogante mercatore, nec mora ad tollendos libros Vicarius accurrit. At uero Michael, qui prior eos pro iure suo recte repetierat, cum intercepti libri sibi minime redderentur, sed potius
mercatoris ciuis caussa multorum fulta patrocinio defenderetur, in eius criminis assines anathematis sententiam tulit; ac de re tota Romam perscripsit ad Cardinales uiolatae religionis iudi res , nempe ad Ioannem P trum Caratim, qui postea lectus Ponti sex Paulus IIII. est appellatus; ad Rodulphum Pium Carpensem, S ad Marcellum Cervinum, qui mox Pontifex fuit Marcellus II. & ad Ioannem Toletum, uiros omnes Chri- Bstianae religionis studio ilagrantissimos. Qui,re cognita,Michaelisq. FO-bata sententia, atque consitantia,Vicarium ipsum, & Canonicos Romam citarunt: quod ij praesertim Inquisitori essent acriter minitati. hac cit tione ciuitas il la commota Micnaelem habere odio coepit. Itaque magno infimae plebis puerorum,aliorumq. uulgarium adolestentium globo co cto, arreptisq. lapidibus ipsum urbem ingredientem nam extra muros coenobium est θ primum petulanter compellare, tum impressione facta, praecipites aggredi non dubitarunt. ille uero in fugam conuersus,in Ode icalcorum aedes uix se proripere quiuit . Interea Vicarius, S: Canonici ad Ferdinandum Gontagam, Mediolanensis prouinciae Praefectum, auxili j gratia perfugiunt. illud obij cientes, quod ipse ciuitati tumultum iniecis- Gset . atque ut ea re supersederetur, impetrarunt. Non tamen ille ob id incoepto sibi abstinendum, aut deserendum officium, immo uero sortius insistendum existimauit. Ira percitus Gonzaga , graui poena proposita , mandat illi, ut mane postridie eius diei t quod utique nimis breue temporis erat spatium eiusmodi itineri circiter triginta millia passuum contaciendo P adesset Mediolani. Per idem tempus de insidiis, quas ad eum, ut in comminatas poenas incideret, retardandum, aduersarii parauerant, Michael admonitus, lecto sibi certo itineris duce, atque ea,qua Beriasina, ubi S. Petrus Martyr occubuitὰ recta pertransitur, uia praetermissa, per Licini j serum sincini plebem uocant P prosectus, noctia pedes tantopere contendit, ut ad praescriptam sibi horam coram Gonzaga constiterit. qui Diruci aseectu eum intuitus, audire noluit. immo ceteris dimisi is, in cubiculum sese abdidit. Tum uero Michael agnito nobili uiro, Praesecti si miliari, eum rogat, ut quid sibi Princeps de ipso uelit, ab eodem diligenter exquirat. Rogata praestat ille, refertq. ipsum in eo consilio esse, ue Michael arctissimam in custodiam conhceretur. Quod tamen diuino, atque amici illius intercedentis beneficio non euenit. Quocirca ueritus ipse, ne notam aliquam, aut dedecus importune subire cogeretur,rriagnis itineribus Romam contendit. Hoc loco iucundum eius tum patienciae a
25쪽
A tum modestiae documentum, futuriq. Pontificatus haud inanem , licet ironiae plenam praedictionem silentio non praeteribo. Vrbem ingressus, cum ex itinere lassiis, ac ieiunus seb noctem ad sanctae Sabinae ordinis sui coenobium mula vectus se contulisset, qui tum loco praeerat, homo se te paulo durioris ingenij, virum non agnoscens, aegre hospitem excepit, ratusq. sertasse propris commodi, & ambitionis caussa eum aduentia Quid tu , inquit, tibi in Urbe quaeritas Θ num existimas te summum re Pontificem 3 stilicet isti Cardinales designans) te sunt electuti. Ad haec vir Dei, se ChristHausia venisse, eiusq. honorem, & gloriam auctam quaerere, pr terea nihil. sibi vero qualecumq. breuis temporis hospitiolum, ac pro mula seeni modicum rogare. Vtcumque igitur acce-d ptus, eisdem proinde Cardinalibus quaecumq. in ea causta gesta fuerant.
tam ardenti in religionem animo praesens omnia renuntiauit, ut quamuis nonici Romam euocati, multorum haud recte de re doctorum ope &gratia niterentur, nihil tamen essecerint. Sed re praeclare consecta, ex
sententiaq. seliciter expedita, summam inde laudem ipse consecutus est. Quamobrem eam de issius virtute amplissimi illi Patres opinionem com cepere,quae de optimo, ac sertissimo viro,ad beneq. merendum de Ecclesia Dei egregie animato concipi posse videbatur. Inter haec obij cienti, satius futile in his contentionibus cum viris primarijs mitius agere, ML chael ardore virtutis incensus; si quis, inquit, ad homines violatae rei, gionis iudicum ministris vim inserentes respectum habet humanum, is C male assectum animum se liabere ostendit. Ea tempestate, Curiae, quod est primarium Rhaetorum oppidum,duo
ad eam Ecclesiam designati Canonici, de electione in iudicio contendebant. Horum alter e Plantarum, e Salicum alter erat familia. Planta licet haereticus, perditi'. moribus, pluribus tamen sufagijs nitebatur. quamobrem eius elamo Pontificis auctoritate comprobari non poterat. Res coram sacrae Inquisitionis Cardinalibus Romae agebatur. qui Muchaelis virmae in re Comensi egregie probata, atque perspecta, eum ad quaerendum in Plantam, quaeitionemq. legitime sermandam in Rhaetiam legauerunt. Nonnullis vero, ut alieno habitu eo proscisceretur,ob effugiendas haereticorum Dominicam ordinis acerrimorum hostium i
D sdias, consilientibus, habitum nullo pacto immutare se velle resipondit. quin etiam in eodem ipse habitu, si opus esset, pro religione libenter se' moriem oppetiturum,quando id sibi diuino beneficio licuisset. Prosectus igitur quaestionem habuit, & habitam litteris consignari, atque ab haer
taciti cognitam viri virtutem, ac sanctimoniam reuerentibus, detrimenti nillil ipse passus, haereticum electum condemnari curaui .
Inde Bergomum pro tempore misius inquisitor singulari animi sertutudine , nec sine graui ultae suae diserimine, contra Georgium Medu i cum , insignem stareticum, iudicium instituit, is erat eloquentia, qua
26쪽
ciuium caussas tuebatur, & affinitate, qua nobiles sibi multos devinxe- Αrat, in ciuitate potens in primis, Ec clarus. ex quo fiebat, ut Inquisitores , quamquam illius stetera minime ferenda iudicarent, in eum tamen animadueriere, ne se, seaq. in maximum periculum adducerent,no a derent . At vero Michael absentis Inquisitoris locum, & potestaretrina eius, pestem illam e ciuitate alioqui Catholica, prius quam altiores radices ageret, penitus euellendam existimauit, Medulaco in carcerem coniecto, in cumq. iudicio legitime constituto . In quo magno illi adiumento fuit gratia, & auctoritas Comitis Ioannis Hieronymi Albani, celebris iurisconsulti, ac perpetui sacrae Inquisitionis egregiqq. patroni.Quem deinde ipse Pontifex, pij huius offici j memor in amplissimum Cardinalium collegium pro eximijs eius virtutibus, ac meritis cooptauit. is ergo, But miserum illum propinquum sisum ad sanitatem reuocaret, una cum Michaele plurimum, sed nequicquam, cum claborasset, demum carni, di sanguini religionem praeferendam ratus, & ad Inquisitorem conue sus, legibus ut in eum ageret, enixe rogauit. interim reo noctu per uim ab amicis suis e carceribus crepto, cum & illum in uincula reducere, M tot sontes ciues iustis poenis afficere, esset omnino difficillimum, ut omnes eius criminis affines Catholico ritu facinoris se poenitere profiterentur,
Michael estecit: Medulaco statim ipsius Albani ope in custodiam restituto. qui postea Venetias relegatus, ibidem in carcere per ijt infeliciter. Nec ita multo post, Bergomum cum potestate Apostolica ab Iulio Tertio sit innio Pont. ac memoratis Cardinalibus denuo Michael desilia a natur, ut in Victorem Superantium, nobilem Venetum, eius ciuitatis Episcopum, de haeresi delatum inspiceret, ac legitimam quaestionem institueret. I1repserat namque in eam urbem naeretica pestis, contracta potissimum ex haereticorum lectione librorum; quibus deprauatus etiam Antistes, ijs iussas arcas repleuerat; ea'. in saburbana uilla, ne deprehenderentur, clausas abscondi curauerat. ex quo fit etiam perspicuum, id quod ante memorauimus, quam periculoses, atque adeo perniciosus semper fuerit eiusmodi libellorum usus, quo ueluti virulento pabulo non solum Christi oues, sed pastores quoque aliquando foede corrupti conta- beseunt. Cum igitur sine graui,& aperto quaerentium periculo res inspici non posset, quod & a magistratibus, ερ ab alijs quamplurimis Epi- D
scopus vehementer protegeretur, Michael negotio sertiter, ac prudenter insistens, testimonia clam excipi, quaeitionem haberi, de incommentarios reserti caute procurauit. Quod ubi compertum est, Episeopus, Magistratu'. miserunt, qui eum ad necem conquirerent. Inter alias vero illi structas insidias, illud Bit sane facinorosium, cum Nonis Decembris, anni M. D. L. intempesta nocte, armata manu, coenobium, in quo ipse quiescebat, aggressi, Dei ministrum inde eripere, male q. habere tentaverunt. Quo ille cognito, surgens e lectulo, ad inexpugnabilem sacret
27쪽
Α precationis arcem de more confugiens, diuinam opem stipplex implor, uit . nec irritas famuli sui preces ella voluit Deus, qui de callo respicit in
preces humilium . protectorq. est omnium sperantium in se. mox enim fidei plenus, ac caelestibus munitus armis irruentem cohortem una voce
ita repressiit, ut in fugam omnes conuersi, damni nihil intulerint. At ipse memor Dominici praecepti monentis: Cum persequentur vos in una ciuitate, fugite in aliam: Bergomo de nocte discedere, rustico duce, properauit. auiis itineribus discedenti paratas in via recta ab aduersarijs insidias, diuino potius quam humano consilio,mirabiliter euasit. constriptam vero quaestionem, ne periret, apud Aurelium Grianium Franciscanum caute deposuit eaq. mox recepta, ad Vrbem remigrauit. Vbi rem bene ge-B s lana omnes, praesertim Cardinales sacrae Inquisitionis praesides, laudibus extollere, eximiam q. Michaelis cum prudentiam, tum sertitudinem, religioni'. tuendae studium praedicare. Romam proinde ductus Antistes, multorum licet gratia fretus, in S. Angeli arcem inclusus,iudicium lubijt. conuictus foedorum haereticae prauitatis errorum, exempliq. perniciosissimi . ex quibus comperiebatur,eum fictum ex pastore lupum, pessimam tenere artem, e Lutheri, Caluini q. colluvie haustam , inficiendi Christi gregis, nisi tot. tantis q. malis diuina prouidentia per ipsius Michaelis anteuel tisset industriam. Ille vero tandem Ecclesia priuatus, Venetijs, seu veneno, seu , Ut alij volunt, moerore consectus interi j t. Itaque sublata haeretica peltilentia, ciuitas Bergomensis alioqui pia, & auitae, Catholi-C caeq religionis cultu iam inde ab initio nascentis Ecclesiae inclyta, in sincerae pietatis prosessione deinceps perseuerat.
Sacrae Inquisitionis Commissarius generalis Romae constituitur. Cap. IlΙ.
OST haec autem anno M. D. LI. mense Iunio,
Theophilo Dominicani ordinis, in Urbe Proinquisitore, quem generalem sacrae Inquisitionis Commissarium appellant, officio sitnul & vita functo, cum plerique spectatae virtutis viri in demortui l cum apti proponerentur, Cardinalis Carali, prim rius illius Congregationis praefectis , Micnaelem sim a Collegarum, atque adeo Iulij Ponti voluntate sua sponte ad id muneris aptiorem iudicauit, B: elegit. erat videlicet Michael cum alijs ampli Isimis Patribus egregie probatus, & carus; tum in primis ipsi Ca- rasae, atque Carpensi. qui eum familiarissime & accipiebant, & complectebantur ; &, quo ipse incenses erat, studio religionis illecti, simplici
aperto. ac minime secato hominis ingenio delectati, conserendis cum eo sermonibus animos explere suos haud laus posse vidcbantur. propterea
28쪽
Car. si ministris mandarat suis, ne illum aduentantem, ut si, adesse prae- Λnunciarent, aut prohiberent ingressit; sed in eius intima cubicula statim ingredi libere permitterent. Itaque sepius , remotis arbitris, secedentes, inter se quam diutissime colloquebantur. Quod ut commodius fieret, palatij sui, quam incoleret, ei partem assignauit. Familiaribusq. suis, atque alijs dicebat interdum, Michaelem lane maximum Dei famulum esse, summisq. & honoribus, N. dignitatum gradibus dignum. Dum igiatur hoc ipse fungeretur officio, ut alias ubique, peregi cgiam, ac strenuam tum Catholicae tuendae fidei, tum haereticorum erroribus conuellendis, pertinacibus plectendis, resipiscentibusq. clementer habendis, operam impendit. Quos enim vel priuatis colloqui js ad timora consilia reuocas set, vel publice eiuratis erroribus, legitimis poenis affectos, vere poen, atentes, & ad meliorem frugem conuersos agnouisset, eos perhumaniter acceptos consolabatur, pie fouebat, & ad mensam sibi conuiuas excipiebat . qtia etiam in eos humanitate postea factus Cardinalis utebatur. Ceterum cum ab omnibus auaritiae sordibus longissime se abesse semper
ostendit tum vero magnam temperantiae, magnam beneficentiae, ac piae
liberalitatis laudem tulit. suis namque stipendijs, & oblatis eleemosynis, quamquam sibi minime superuacuis, non quoslibet, aut indignos, sed egenos, viduas, ac pupillos, quorum ipse parens vere dicebatur, virtute praeditos homines benigne sustentabat. eratq. ad conserenda, quam ad accipienda beneficia promptior; & quoties de aliis licebat sibi bene mer ri , uimmopere latabatur.
Nepesinus, ac Sutrinus Episcopus legitur. Cap. IV.
N T E R E A vero X. Kal. Aprilis,anni M. D. LV.
migrauit e vita Iulius Pont x,sebinde . Marcellus II. ei subrogatus. qui duos & viginti dies vixit in
Pontificatu. Cui X. Kal. Iun. eiusdem anni, suffictus est Io. Petrus Carsa, Caes. Neapolitanas,
Paulus IV. appellatus. Per hoste comitiales dies lacra: Inquisitionis Cardinales absolutam grauis, Dsimarum rerum cognitionem, atque iudicium, secta ei libera,& am. pla potestate spaucis nonnullis atrocioribus caussis exceptis in persedecidendi quisiones fidei, caussas definiendi, reosque vel absoluendi, vel condemnandi praeter ordinem Micliaeli detulerunt. Quae potestas par deinceps ex huiusmodi occasione nemini data. Paulus vero non silum in eius muneris administratione Michaelem confirmauit, sed eum
etiam Nepetae, Sutri j l. dixit Episcopum. Quae quidem Ecclesiae duae
tenuis reditus inter se modico locorum interuallo dillantes, via Fla- minia
29쪽
minia XXV .serme ab urbe lapide, iamdiu ab uno reguntur Antistite. Hanc ergo Episcopalem prouinciam sponte deferente, atque adeo ma dante Pontifice, inuitus quidem suscepit, anno MD. L UI. mense Septembri; sed susceptam egregie deinceps triennium, & amplius admi-m litauit. At vero quod ab eiusmodi onerum periculis perpetuo cauendum sibi esse statuisset, eam dignitatem sebire initio recusanti, ac potius ad monasticam quietem tedire flagitanti Paulus minus indulgens ;Ijs, inquit, te compedibus illigabimus, ut ad coenobilicam vitam iam amplius reuerti non possis. quibus ille verbis innuere volebat, se illum inter amplissimos Romanae Ecclesiae patres relaturum. Itaque creatione pro-cima eum Pontifex in fratris iiiij cubiculum accersivit, quem ipso die mane legeret in Senatum; quod tamen tunc non euenit. In quo MLchael nihilo secius, ac si magnum periculum euasisset, confestim Senatu dimisso, laetus ; effigimus, inquit, effugimus. mox cum ipso Pontisce,&cum alijs colloqui coepit animo pacatissimo, ad omniaq bene parato. quae res fuit a multis obseruata diligenter. alijs, quod desponsae dignitatis expers inde regrederetur, digito eum indicantibus, ac Per iocum compellato pudorem inij cere conantibus,aliis vero constantiam eius,oc quam ipse vultu prae se ferebat, moderationem animi demirantibus.
Cardinalis creatur, ac summus Inquisitor . Cap. V.
N N O denique post Christum natum M. D. L VII.
Idibus Marti js, in amplisiimum collegium cooptatur. Cardinalis Alexandrinus appellatus, accepto nomine ab urbe Alexandria, quae, ut ostendimus, parum abest aBoscho patria sua; Tituli primum quiadem S Mariae supra Mineruam, quae insignis Pr, dicatorum fratrum aedes tunc primum eius caussa dari coepit in iitulum Cardinalibus; deinde S. Sabinae eiusdem ordinis; demum rebus ita ferentibus, ad prioris Ecclesiae titulum reuocatus est. Ceterum Paulus cum religionis cultum, ac morum disciplinam valde collapsam restituere, fibiq. ad tam gravem reru molem sustinendam poς- ter ordinarios adiutores, quempiam in violatae fidei iudicio intimum administrum adsciscere statuisset, nouo munere sapienter instituto, id Al xandrino deruiit, eumq. summum, ac perpetuum in uniuersia Christiana republica inquisitorem in amplissimo Cardinalium coetu magna caerimonia declarauit. quem ceteri omnes seu delegati, seu ordinarij iudices, etiam Episcopi, in eiusmodi caussis agnoscerent superiorem. atque ut id Cardinalibus tantum in posterum mandaretur, instituit: eis, & administris certum stipendium constituturus. decreuitq. ne facti interregni tem-
30쪽
pore vacaret, instar offici j summi Poenitentiarij . Sed ut ante, ita post Aipsum Michaelem, supremum Inquisitorem fieri, vel appellari, nemini
datum esse constat. Pontificibus id sibi reseruantibus, inquilitionilq. rerum cura certis, qui ex instituto Pauli III. ad hanc rem eligi selent, Cardinalibus , ut antea delegata. Hoc igitur munere lic est ipIe perfunctus, ut cum praecellenti dignitate parem quoque integritatem ac diligentiam coniungeret, de industriam omnino consentaneam grauillimi Pontificis voluntati. Qui sicuti rebus optime ordinandis dare operam coepit, ita praeclare coepta optatus finis esset consecutus, ni ardens in Italia bellum
cogitationes eius pnruertisset.
In amplissimo ordine Michael ita se gessit, ut ea dignitas probitatis,
ac virtutis suae index, splendorq. potius extiterit, quam ut illius animus Binde fuerit ullam in partem vel leuiter immutatus. Quin selitam Eumulitatem suam, modestaeq. vitae cultum diligenter ita prael litit, usuq. retinuit , ut praeterquam in publicis actionibus monasticos habitus deponer numquatri voluerit. Sed quae mens, qiu mores illi fuerint, in tam sublimi gradu collocato, quid Pontificem ad eum promouendum impulerit, quid inde propinquos agere, vel sentire praescriberet, denique quam castus , & intefer in rebus ccclesiasticis cui q. etiam amicis, de affinibus co serendis exstiterit, vel ex una,quam ad Paulinam sororis tuae filiam manu sua scripsit, epistola, velut ex ungue leonem licet agnoscere. Quae quidem epistola quoniam ad harum rerum veritatem magis illustrandam pertinet, Opera pretium fore visum est, eam a me ex ipso exemplari latine Cconuersam hoc loco subiungere. Hodie titteras tuaι iij. Kalend. Mariij datas accepi . ea quibus miti
periucundum fuit intelligere, rati cum marito tuo, probo Ῥιro, optime con
uenire: ambo . vii pios Cbristianos decet, de quo minime dubitabam, in
Rom. s. t more, in amore Dei νitam ιnstituere . In quo si, vii speramus , perseuera--rιtir, diuina istius maiestati erit cura de vobis , deq. rebus Nectris. qu niam timentibus Deum omma cooperantur in bonum: beatiq.sunt illi, quorum consitia omma ad unum Deum diriguntur: eum'. spectant νnum, quieunotis mundi thesauris longe praeserendus es, ac pluris, quam mille mundi, Flor essent, aestimandus. 9ura namque νniuersa, nisi ad Deum referam
niter gloriari, te filiam esse sororis clardinatis. illud potius debes animo
Hligenter aduertere, ιndes hummo, cy' omnipotenti Deo immortales grativi agere, quod vel hinc te ad colendam virtutem alliciat, ac moneat, Ncauevi, ne ab his exiguis degeneres virtutibus, quibus auunculum tuum Deus pro immensa misericordia sua munire dignatus est . quibu . permotus eius in terris Vicamus, nullo maiorum splendore, nullis humanis opibus, aut artibus, nullis demque Frincipum commendationibus, aut f pr I