Mensa Romana siue Vrbana victus ratio. Ioan. Manelphi Eretani Sabini, ... Ad ... Innocentium 10. pont. opt. max

발행: 1650년

분량: 277페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Vc tamen splendidum nihila minus Principem, quam Pontificem Urbs sentiat Innocentium sacrarum AEdium cultui

ampliss1 mi fori, & immortalis Capitolij

grandia ornamenta coniun it., Praestitit enimuero

Vt loca spectaculis olim ac triumphis subinde actis illustria aeternum ipsa iam essent nobilioris. magnificentiae spectaculum ac triumphus. Dum denique sanctiori anno Sanctissimis legibus 5: exemplis celebrato caelestis aeque ac terrestris aerarij opibuς mundum aduenam largissime cumulauid ,. plane essecidui non tam secularem annuata quam vere aureum vel in anno seculum experiretur pietas populorui , .

12쪽

Perillustri di Excellentissimo Phrsire

IOANNI MANELPHO

IN ROMANO ARCHIGYMNAsio

Medicinae Practicae Protessori

Dominicus Pana lus Romanus in eodem Lyceo , Simplicium Prosessor Sia

S A ROMANA tanquam in Arelline libaminatu sisse. Hic eruditionis lepores Ibie Phass ae maiestatem ; hic factim iae charisei in 'o' Me lautissima omnibus numerisas Iuca, omnibus delici se referta Lingua corpus spropter sanitatem 2 ct animus sequissimo nectare vescuntiar. Taceat fama amantis Cleopatrae conuiuium, margarisamque. Immensistet0 Latιno amatori oblatam. Fuit n insitammati cordis im nia anpotius ambitios farius excessus Completa mensa evanuere omnia. Hic perennis est daps ; non stam nor,sed poseri etiam, cum magua μι nominis gloria, opiparὰ coena-h,1V. Mosi ις vur IV quo II conuauium stra cauer 9

canendum censeo. Die 2 . Iunt . Vale ri

13쪽

Ioannis Baptistie Pacini Pistoriensis ,

Medici & Philosophi

In laudem Auctoris p santissimi fui

Praeceptoris.

EPIGRA M MAQVas aer volucres; donat quae munera tellus', - Quos nobis pisces aequora vasta serunt; Largiris quae dona Ceres quos Bacche liquores, Vitali nitidus lumine Apollo parit. Qui similes hic praebet opes, cunctisque parauit Hanc Mensam; dicas, alter Apollo fuit.

1 FImprimatur. Si videbitur Reuerendissi P. Magistro sac. Palatii. Apost. A. Gualdus Vicia r. Imprimatur. . , i P. Raymundus Capisuccus Magisseti& Socius Reuerendiet P. F. Vincentij candidi S. Pal. Apost. Magist.

INDEX

14쪽

QUAE IN MENSA ROMANA

continentur.

DE Aere. Caput L pagina L.

De potu urbanorum in communi. Cap. II. 4. An calidus, vel frigidus debeat esse potus. Cap. III. 7. De potu urbanorum in particulari. Et primum de aqua Caput IV. 13 Vtrum aquae potus sit vino Jalubrior. Cap. V. 18. De aquis ut bonae sunt, vel malae. CV. G. I 9. Da aquis urbanis, di primum de Aqua Trima. Caput VILDe Aqua Felice ν fonticuli apud templum Sancti Spia

49. ritus existentis . Caput VIII. De Aqua Paulina. Cap. IX.

De Aqua Tyberina. Cap. X. De Aqua Vaticani Montis. Cap. XLDe Ono in eo uni. Cap. XI I. De disserentiis vim in uniuersali. Cap. XIII. De disserenti se vim in particulari. Cap. XIV. De vinis suburbanis, di aliis ab urbe distantibus. Caput XV. De cereuimo Cap. XVI. De cibis urbanorum in communi. Cap. X V LA

De pane, di placentis, Cap. XVIII.

15쪽

. INDEX

De earnibus in communi. Cap. XIX. 67. De carnibus in particulari, di primum de ficedula.

De turdo, 6st merula. Cap. XXL 7 3. Desturno, alauda, coturnice, hortulano, CP alijs auiculis. Cap. XXII. 76. ve phasiano. Caput XXII L 8o. De perdice, starna, Κν attagena. Cap. XXIV. gr.

De columbis, palumbis, turture, gallinagine. Caput XXV. 8 I. Defulica, pauoncesso, anare, ansere. Cap. XX VI. 89. De gallina, gallo, pullo, capo. CV. XXV I. 93. De animalibus quadrupedibus sylvestribus, lepore, apro, capreolo, biice, glire, cxniculo, vulpe . Caput XXVIII. 99. De quadrupedibus domesticis, siue, vitulo, tauro, boue , vacca. Caput XXIX. IO7. De alijs quadrupedibus domesticis, oue, agno, vervece ariete, capra, haedo. Cap. XXX. a II. De partibus animalium. Cap. XXXI. m. De ouis. Caput XXXII. a De lacte. Caput XXXIII. 139. De la ticinis. Caput XXXIV. ἔ 7. De messe, saccharo,sere, pipere, croco, anseo, Cinnamomo, cumino. Cap. XXXV. I II. De oleo, aceto,sapa. Cap. XXXVI. 16 I. De pscibus in communi. Cap. XX XVII. ro .

De piscibus in particulari , s primo de surione, fre

.. , Umbrina. Cap. XXXVIII. 168. De

16쪽

Dest oti, cephalo, triglia. Cap. XXXIX. r7

De Orata, linguata, laccia, capone. Cap. X L. I 73.

Caput XLIV. r 81 De mollibus psibus, polypo, sepia , Lligine,siue calamaro. Caput XLV. is De trutta, δ' carpione. Cap. XLV L 186- De animatibus testaceis, atque crustatis, nempe ostreis , locustis, cancris, gammaris, testinis, te dinibus, cochleis. Caput XLV II. I 88-

De leguminibus, nempe faba, lente, pse, cicere, phaseolo,

cicercula. Caput XLV III. I92. De tritico, hordeo , farre, oriza, milio, lupino .

put X LIX. 197. De oleribus, nempe brasiis beta' rumice, siue lapatho, lactiaca, cichoris, seoncho ,portulaca, acetosa, boragine, melissa, pimpinella. Caput L- ΣΟΙ, De a s oleribus, nempe apio,pulegio solam, anetho, sir-pillo, Umbriosiue cannea,saluta, mentha, maiora na, mentastro, erusa, nasturtio , hyssopo, organ', ymo, thymo, casaleporσ, lupulo, feniculo, Ufa-rago. Caput LI. Σούω De albo, caepa, Ucalonia, bulbo , porro. Cap. LI L 2I I De radicibus in communi, ἐν in particulari, nempe ra-

17쪽

INDEX CAPITUM.

H no, armoracia, rapa, carduo, caraota ,pastinaca. Caput LIII. 2I .

Defungis, atque tuberibus. Caput LIV- 2I7. De furitibus, Urprimo de cappare, ob a, ambala , nuce, meolo, auellana. Cap. L V. 2I'. α moris, siue o caminis, freta, prunis, oris, malis.

De perficis,Wpraecocijs. Caput LV II. 22s.

De sepone, melopepone, melone, lucume, cucumer cucum

bita. Caput LVIII. 228. De punico, Idonio, atarolis, messilis, sorbis, comis, castaneis. Caput L I X. 23O. D. scis, caricis, uuis, uuis pasiis. Cap. LX. 233. De citrio, limone, O aurantis. Caput LXL χ36.

18쪽

MENSA ROMANA

SIVE

RATIO.

IO. MANELPHI ERETANI SA- bini in almo Urbis Gymn. primarij Is dicina practica Professoris. De Aere. Caput. I. Tm V A N QV A M victus ratio gene

richloquendo sub se contineat omnia vitae instituta ex Galen. pluribus

q. & alibi. nihilominus hic ae aere, potu & cibo nos agemus. Atque ab . - . aere exordia sumentes Hipp. lib.deflatibus sic loquitur: Mortat bus autem virete, & morborum aegrotis solus aer est auctor, tantaque omnibus cor poribus spiritus neccistas est, ut siqvicem omnibus aliis abstmat nomo,neque cibum sumat, neque potum, posse tamen dies duos vel tres Sc plures ducere,si cui vero spiritus in corpus viae intercipiantur, in breui parte unius

diei intercat, ut vel binc quaato usui spiritus corpori sit Λ liceat

19쪽

Iiceat aestimare.Quibus similia alloquens GHq. meth. cap. 34. Amb ens vero inest, sine quo nhc tolli morbus, neque

sanitas conseruari potest. Et a. de sanit. tuenda,eorumia, quae extrinsecus incidunt, unum certe est, quod separari

ab eo non potest, quanqua illi perpetuo,& ut ita dicam)veluti connatum adhaeret, aer ipse ambiens, alia nec necessario & incertis temporibus nobis accedunt, ille nempe qui circum funditur, aer nos laedit vel quod calidus immodice, vel quod fit idus, vel quod siccus, vel quod bumidus esscitur. A mplius Homerus 4. odisis Magnum, ait, momentum ad valetudinem esse in aeris habitu, atq; natu ra. Particulariter vero magis loquendo Gal. i. de sanit. ingenio, optimum aerem esse censeo, qui prorsus sit purus, eiusmodi vero fuerit, qui nec stagni, nec paludis halitu sit insectus, nec ex profundo specu pestilentem auram spiret, nec qui ex cloacis, quae urbem , aut numerosum exercitum purgent, vitium contraxit, nec qui ex anima lium, olerum, aut leguminum putredine, aut fimo coinquinatur, nec qui ob stagnum, vel flumen vicinum nebulosus est, nec qui editis undique montibus in cauo loco clausus nullum recipit perflatu,suffocans enim,putrisque

est, similis ei, qui in domibus quibusdam est inclusus, in quibus ob putredinem, & perflatus desectum plurimus

aceruatur litus; huiusmodi ergo aer omni plane aetati est noxius, sicuti e diuerso qui purus omnino est nulli non , aetati est utilis. Si autem aer perpendatur ut medicamentum, & in ordine ad illos, qui optima non fruuntur valetudine, audiatis quae idem Galen. ibidem docet: sed coororibus quae optimo temperamento sunt, etiam optimus atq; temperatus aer est saluberrimus, in quibus vero ali qua exuperans qualitas dominatur, iis utilissimus: aer est, qui ei qualitati maxime en aciuersus,irizans calidae, cali

diis se idae, & sic de reliquis. . . Verum Romanum aerem nunc praesertim discutientes, hic in totum calidus, ct humidus est, & magis etiam

20쪽

Mensa Romana . 3

humidus, qu m calidus. Quae igitur domus eligendae nia. is sunt,qu ret aliquis Cui' inter o attoni sententia mea

satisfecit Plin. lib. I 8. cap. 6 eunt di x.t, villam neq; iuxta paludes ponendam esse, neque aduerso amne, cum ex Homero e flumine antelucanae horae in sal ubres sint. Spectare vero in aestuosis locis Septentrionem debet, merid emin frigidis, in temperatis exortum aequinoctialem. Sed licest, ut dicebatur, quod Romanus aer cal dus est & hirini,dus, propterea illae domus salubriores etiam sunt, quae Septentrionem magis respiciunt, siue etiam exolvi in t quinoctialem; insalubres vcro e contra, quae Merid em yersus aedificatet sunt. Hac eadem ratione propterea quod in montibus, atque ipcis domorum altioribus aer magis siccus est, atq; Septentrioni consim ij si in mont bus ergo habitare melius etiam est,siue domorum altioribus, ct praesertim tempore hyemis in quo aer humidior viget, magisque frigidus. Praeterea ex Gal. superius aer conclusus corrumpitur. quisquis ille sit, quare & domus illae pariter laudantur in quibus aer maxime persatur. Meminime legisse apud Varronem , Corciris a quadam domo profligatam fuisse valetudinem , clausis senestris , quae

ventum insalubrem recipiebant, nec non ianua ad eundem mutata. Nempe senestrae, atq. ianuae domorum Vrbis Boream spectare debent seu exortum aequinoctialem. Natutinum, vespertinumque frixus hic Romae cum Celso

cauere oportet itemque auras fluminum,atq; ilagnorum, minimeque nubilo coelo Soli aperienti se committere, ut modo calor, modo frigus moueat. At non sitatim post nubilum coelii Soli se n5 cdmittere debent homines in hac urbe, verum ullo nunquam in tempore. sicuti de Glauiano Imperatore legitur , qui etiam tempore hyemii Solis radios aulatiebat; obest nim multum Sol urbuius tanquam in stibiecto crassiore existens,& perconsequens maioris activitatis , ut enim experientia patct qui saepe PQr pontes transietat, Vaticinum adeunt, di viam Subur-

SEARCH

MENU NAVIGATION