DN. Ludouici Mercati, medici Hispani, &c. Opera omnia, medica & chirurgica, in quinque tomos diuisa. Quorum 1. 1. De constitutione corporis humani, 2. De sanitatis conseruatione ac praecautione, 3. De morbis, eorum signis, causis, symptomatibus, diff

발행: 1620년

분량: 379페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

696 De Sterilium &Ρraegnantium Assection.

- exercitiis si uenti bus de balneo inendum est, ut paritura futuros parius dolores sonitet serie possit,& ipsi minores exsistant Reliquis vero mensibus exercitium sit leue moderatum,an te cibum. saltum, iebam, maxime coxen heum 697 A Nutri omnino fugiant, nee non&gestationem in cultur praetet id graue Onus minime eleuent,om; in duro solio vel sede quiescant. Quas sane omnia geniturae vincula ita premunt vitii olimὰ tinguis plostiat,ae ex consequenti fretus abo isti Coitua, periclitetur. Coitus ite primis mensib vitandus est potissimum sine mina ex salacibus fuerit, sua peristationis pr cauendae gratiarnam competimus haud raro, vel molas hinc generati, vel so tum . qui abOrsus vel laboriosi, aereticulos rat- tu, sit caussa. Ultimis vero mensibus copiosiori

utatur coitu.dum vir suis innitat ut brachiis ita ut ventrem non grauet: sanguinis item fluxio siue e: e - natibus , siue ex haemorrhoidibus. aut alio quo- Lb. cunq; loco in pragnantibus prodactit, periculuAnimi pa- ipsis accei sit. Animi quoq; pathemata, vitanda themata. omnino sunt: nam haec subito de inopinato casu sanguine intropellunt, a quo suetus suffocari perielitatur,vel vasi distenta rumpuntiiWquod ple- somnua. timq; in ira vel grandi moerore cotingit. somno B utant ut largiori, a quo lente de paulatim,aut sua venti. To sponte excitentur. Praemunire item grauidas in i .- vetitorum vehementia, tonitrii, de ab aliis, quae terrore incutiunt,oportet &in iis, quae vitari nopossunt, hilari animo & bona spe alere distrahe-ie,&consolati opus est: piaesertim eas neminas, qua delicatiores sunt ,& facile expauescunt, ut nec subito terrore corripiantur nec sine prsitantioris vel dilecti viti patrocinio sint. niseulo Quod si mox a conceptu conqueratur,maleq; Pragna Miu se haseat, impatiensq; labolis exilitetit, ventriculo prouidendum est iis, quae ipsum roborent.& modice calefaciam: nam cum uterus ad se maiorem caloris copiam trahat, facile teliquae pariates calore Aspiritu inopes ex iistunt: quo si, ut cruditates flatus de acidi ructus plerunq; succi es ant. Vetum in hoc opere nec plurimum calefaciendum est, nec immodice ad uitiisendii, sed vitumque moderate praestandum : oualia vero huie usui proficua sint,supetitis ab uncὰ diximus. Inunctio. Et prouidebis ventriculo inunctione olei abs η- Coastua this nardi .nia chis, auic do uorum, parsi pultieri-C nidianhodonis, corticis itaris, Iunia oti, O car)o h horum.Cre autem sumaton servam rostram cum modico puluere tigni aloes, O carro tirum : νιIra-ι stas ex Leribi macis, cur pueroram, o cui diic raram prisparati,cinnamema, accharo. Praestat item ventii adhibere . quod recipit masti. g. ii re arsis,

3 ii pulueris anguismaraonis, series, obeli Arnum,

una s litam stuhmoc doniorum lotorum .aquauce tosis Oplantagantiana parum cum modus picti Iuda ni,hat ceratum. Sed omnibus proseuum est ex

Avicennae decreto muros. eum tertio quoq: die ingestum.& exterius abs omtruria Olonicum pulseribus corari, rosartim , diani hodonu, ct similium. Coissi mr- Sie eotai prouidendum est siccis epithematis exmphum ori se ulu rinjdiambra iam cicum Olis Ophi,ta's . t ' ia minoitim. Mihi me vel iacculum conscies ex '' insta ripis pulti rili , vel unguento uteris naphae: T poli es& tabellas ex clisua od geremti, aut aliquo laetificantibus , vel confectionem Genti.

lis, quae recipit margaritarum 3. i. g. acinthis s. D

auricta rent .anu . sati hari albi n. i. di pitia hi in 3 nicii a rosarum de fiam tabellae. Cuiuieetiliis esse creditur alia, quae recipit uici moram da ii

ij. siani ag. x res ci3.j fiat secundum arte confectio quae gustui grata sit. Ex hoc aut puluere ad- Cotis sudito puluere ro arti. m. autitiae, uri drai uiti puluia. bou Armeno, adacio,teri rubina, ocera, emplastrui se corroborans fixtum, terum & partes vicinas, conficere poteras. Cunas etiam ei sociae a- Eliud conseies. quod recipit tonsura ex panno coccinco - .iis vibreti,galanga, cinnamoms, cubebarum,

vj. an liti utili re uni bina quantuin sussi crat, visat

emplastium. Aes scelus lente aegreque mouea tur, una bilico adhibenda sunt . quae robur illi pomum mpiae stent, velut est pomam odoriferum assum cum cuia diaris eium. op ta palumbus rosarum, corali. O cinnamonit: ν Icariis rusum cum ei dem pultieribus. νel strums ricu n ctim oleo minorum , napha, opulatribubsupradictu, in medicor no odor cio: quod etiam praesidiu in cordi adhibeti potest. Imbecilles autem foeminae sacculum rumhilico adhibeant, ex lana aut serica tela , ex ambra. mciso, corales, rosis,car saeolai Hyrta, marga tu,sim ne angelica, Omaoche: his et iam praebebis vinum ex friuitiis , rarisbere, cam'at D.ocinnamomo. Si tame aluus suppressati e-tit,obantestini recti angustiam ab utero illatam. Fquod ultimis grauidationis mensibus accidere solet edulia exhibeantur subducedo veniti apia, velut est hortii sic victim cin momo, tua,luctuca

prudentia res Omnes moderaberas, qua securrusine mina ad pallus potium peruenite pollit. Assuetas vero abollire , antequam strauidae sant, curare studebis. νι rictum eli cap. de aborsu. humidas per sudorem: cacOchyinas, expurga suetae, qua' tione:&tandem eas, quibus sanguis abundat. -- a sanguine mitto. Postea veto utendum est his, quae viscera roborant, ut aurea Alexandrina, th naca, mithi dura, o aliti natura huius, iuxta cuiuisque indigentiam. Pletaeque ex his , quae abortula: sunt , i t duximus, Octauo mense ab Ortiunt, quibus subueniendum ante, quam concipiant:

quod ii id seri non possit, a primo mente vi

quod ex biseinplastra . quae roborare, &dis m-tere, aut calefacete diximus, dorsb iuxta os socrum,& in lateribus ventris adhibere opus erit, id lite singuhs mensibus mutare,&octauomen se . quo maxime abortire assuescunt, xta oporte- cbit tabellis ex am .puluere rici purpurei, O g. i. ambra alba cum modica aqua napha: item vino II - cras appellato ante cibum. Praeterea summo mane adhibere conuenit Dis titvmbilico cataplasma confectum ex nitia panis Io

manu aucticae, strici, granorum mariam, sana nu

252쪽

Liber Tertius. 697

A draconi , anisi corario rosarum, quo viarat iacens in lecto usq; ad meridiem , vel donec refrigescat. Quoi iblato parti eidem adhibeat saeculum ex eisdem puluetibus. Quibus cotiledonei laxi de

humentes exsiccentur permeet a: subinde facilius ealot ad sti tum, ovo melius alatur, vegetiorq; sat, ac satus dissoluantur: quippe hae solent esse potissmae causae ab orsus de glacilitatis mammarum. sic etiam affectis ferunt prodesse g.iij iambra labis in hebdomada sumta. quod censeo nulla alia ratione sieti, nisi quia utetus ad odorata sursum reuellitur.

CApvet XXII. De praegnantibus morbo acuto

corrcpus. Aiti. O A T TA vetet inter pleraque gliscilla ars medicaeae grauissi II, num hoe, tanquam grauissimum aedissi-isi istici ἡ ' citimum Onu ,,ut neq; rerum abditissimatata inori Q. ea cognitio, neq; retia medendi ratio, neq; pa ticularium notitia & in eis sem sussciens expetin mentum, de usus qua sane lent ad morbos omnes μι dentis id ma spe ) sussicere in aliquibus essectionibus pollitu. Non quide, quod liaec omnia eisdem propitis vilibus noti sui sciant, sed quod corpori ita disposito adiungatu ut neq; adhiberi possint. neque adhibita citra periculum operireri ames rentur. Quod proculdubio ned cum δεραι soaevio mox finibus o peculiari quodam periculo utero geren- is, si iis, libus accidere fieque nis me comperimus. Nam g tia . ' cum morbo aliquo acuto coriipiuntur omni se- .ie auxilio destitui videntur. Hi nequissent per iaculi inagnitudo id anxie expetit, emporis status

mille rationibus renuit, ita ut non magis contingat vi morbi periclitati, quam ex auxiliis . vel perperam, vel importune adhibitis. Quamotarem multa in praegnantium acutis affectionibus expendere oportet. vi in re dubia de anxia.

C sed limo scire oportet, non semper aequalies .i ι- peiaculo grauidas ex morbo acuto abortire. Nares aeq istis qua rationea ad 7.tutius quam ceteris tempo-ν- tilo ei lib. medicati sic affectaspraecepit Hir pati pio motb aeu, susceniendum est,noeae par perieulum. Quod vi abortiat, ipse monstrauerat s A. a lan. 3. in historia inu lietis. auae decumbebat in littore , quae eum tri-ttimes iis esset i . die sudauit, & liberata est: α

tii mei rem corrupit sietum & laberata est. Cum hoc tamen factum abor sum, eum iudicauimus matri salubriorem, qui minorem proiecit infantem Hipse testatur lib. a pupari. .tex. l . Inquat 1 .so inradi rami ma Morruptas in detentis s. partias ab . Quo et loco iubatidire oportet, sce- mellas non pati secutitate eis se diebus corium pi, quia in totum.&partus de corruptiones habet grauiores, licet securiores; nam quae firmellas

conceperunt, morbis ex retentione excremento

tu qua multa in hustinet obnoxiae magis exsistunti&ob hane familiaritatem securiusti an leunt bos affectus, uam quae mares conceperunt. quia sis D non sunt hi affectus aeque familiares: quare quae, has paliunt, in lethales morbos magis incidui, pistrii ies sed Paequalibus magis liberantur.

ah curii . . Primo quidem ex omniuna fere antiquorum xlio med. - decreto constit,vieto gerentem ab omni auxilio eo ab t , medico maxime abbotiere: quo probato, con

stabit , quantum periculi inserat, utero gerentes acutis affectionibus corripi. Quippe purgati

nem interdicit Hippocr in utero gerentibus, nismateria turgeat .aphoris i. venae sectionem v ros aptari 3 o. dicens: Mulio xtera gerens sanguiuem j. rena abortit. Vehementem quoque inediam. alioqui morbis acutis proficuam, Galen.

peihorrescit commento nuper citata sententiae. Externa ite metita medicamenta nihil prodesse constat. ut ex Hippocr. colligitur euadenter i.Mphor. dicente :Extremu mortu quarti acuti sunt -- trema ea te remedia optimabam. Item cum du- Moibareriplex sit morbotum natura in quidam vis ira du- ex stant: quidam θι conium iam habent) dupleae pio xvi

quoq; peraculum grauidis hac ratione exacutas morbis succrescit. Primum ex iis, qui sine febre Esunt,qualis attonitus est.&epiles ita ae his peti; miles periclitatur quide saetus, ted magis de primo mater: cum non solum morbi acuti sint, sed valde aetati, is lis iaphoris asseco et Sed Harius ex Hippocaelicitur dicente : Solsere morbum, quem a se iam roiani seriem xii imposilia: Atili h i, is radionis facit . Item de distenso ne se loquituti lusue scit. tire quea distisone corripiuntur, in quaruor A bis periunt: Osia phori . i. r. conuulsionem exitialem existimat, idq; ex causae ratione , nimirum ex e laboro , ex nimio sanguinis a vultiete fluxu super qua purgatione , ebrietate, aut se . Ob i liquos vero affectus, qui cum febre i int, pericli tat ut scelus magis de protinus, & flamina ab orsu. idque uel oucaloiem, vel ob humorem potridum i vitinio tainen ob necessitatem dctia-hendi sanguinem, ex cara ridictum. abortire

foemina cogitur. Quibus etiam accedit vleio gerentes ex status illius natura imbecillas esse,

de deterioris habitus quod probat Hipp. tui. i. dimorb. mul. dicens cum mulier in ventra hare. ιιαμ rcum virore Darda, quoniam purus in se uus nuper quotidie ex corporede istat, o insatam dis redii. O augmentum i accirit. Et cum pati in ipse sequi, incoinror nec se lapsam es Doridam semper; alienos

cibos appetere.er ungulara in Pen rem intrare. cydesse

si .r'.quomam inuti minuitur. Neq; Obstet Hi dixisse tib de nar amin. vleio scientes pinguroresserit nam quae tales sunt, imbecillioles sulit in partibus externis, licet primo accessu vadeanturi obustiores esse factae: inii pet de so tum habent

languidissimum. Praeterea constat, praegnantem praegna

morbis acutis premi multi, poste mod si primo mutui in quod sere omnia auxilia tenuat: sciun y, quia ob' mois , ut noxia est aborius peticulo,& auxiliis de vi morbis es, εο α metio, quia deterioris si habitus pallida enim de decolor protinus apparet, de ob id vehementi preniatur: quarta velo. quia imbecillibus constat

viribu e quam sane imbecillitatem auget peti tuai ptiatio ius magnitudo acceleruas. itaque Neviares aeutatione abstinere. peraculo non vacat in utero gerentibus uocirca eum auxilio

destit si non liceat. moderata in his auxilia opus est, sumta ad id indicatione ab statu Lemmae. G&aba sectioius naturavi periculo. Quid vel agendum iit in purgatione, de sanguilus missi

Deciam monstrare aggregior

Ceterum in purgatione duo pulcra Se necessa- ων, testia peti n8it oudimo nostro. Hippocrates. Ptimuiti quidem id tempus ad eam eligetndu fore, se etiam in quo vinculum cum malis stinum obtineat .

253쪽

698 De Sterilium bt praegnantium Assection.

puer: a quarto nimirum grauidationis mense us que ad septimum. Nam eo tempore purgandas ο99 A ei in censemus, quae victo gerunt, quo maximus itus haeret matri. ne facile medicamenti commotione dirumpat vincula discedatque. Expendendum praeterea est. minus este septimo mense purgandas, quam antea, iuxta verbum illud Hippocratis: Et in ad septimum. Primis et in trabimmissibiu. ac Δοbtis xhia siluero Laoo nono, mod i. Doenia durensnpossumus citra dens o maximam perii ulla si pruna quidem nive nconsenum magu veniar in aquarto ad Arrian recla re visertur. De primisieseit s. pop. historiam de uxore Antimachi cuicuesset piaegnans secundi mensis, exhibito catapotio mortua est. In octauo verbeum peliculosissimus sit ab orsus plerum cl; mater moritur,tuati obsortus magnitudinem, tum vero ob metalis conditionem. Cuius rei exemplum est p. p. uxoris Olympiada quae octimestras erat de cum ex castrabortisset.mortua est quo sit,ut verenda st summopere in his mens b.purgatio: nam inter menses purgationi ineptos pessimus est Octauus interv priores autem minime periculosus est tertius de aboliti, sed de vita primus : inedius autem inter virosq; qui ad aborsum, & vitam matris, secundus. Dissicultas tamen no parua de nono viget: nam cum sit mensis partui oportunus,videtur esse secutissimus: qua in re considerandum est ex ea p.ri te qua potest parere uualem, secutissimum esse verum si non peperat vitalem, periculos lG-

inuexi uete propieitutus ni agnitudine .Quam ob rem cauendum etiam est eo tempore a medicamentis purgantibus: iam ii fretus intercal, uendum quoq; est,ne mattem interimat. Quod

si qui, dixerit, eadem latione periculosiorem essse quarto sextum:dicemus plus beneficii pristate

vinculorum robur quam eam foetus magnitudinem ob id magis minusve praedictis temporibus pharmaco esse utendum, quod citra ipsi inagrauior seret affectio: nam semper medicari icet aquarto ad sextum mensem satis tuto : in septi-nti, non adeo tutor a septimo vltra de ante quat- tum niaximo cum periculo. Itaque purgare o- C poliet utero gerentes , Quin f tus maxime adialiaetet nistri. Ceterum in mensium natura collatio ei acta a spericulum, non paruam ingerit

Dubium. dubitationem, quod Hippocrates lib. I. v. u.

3. in historia mulieris, quae in littore habitabat, cum trimet rem fretum gestasset, ipsam a moriabo acuto de prauas accident abus liberam dixit.

incula, sententiae commentar. Galenus inquit: Iasu lilia quoque meminisse consenis, factam tritim res quatuor mensitim Matii maxime resis te: quod non ignotans Hippocrat dixit: Vitro remes par re

niat ira turget, quatit me res O que ad septi iu

porter. Et parum insta inquit: Ob hu irim sui O

amine res prae tam is errantur. Cum tainen' in aphoris . praedidio ire, primos menses excludat Sties postremos: tunc sic insero rationem si tri me res siciuanta ima , . tolerabunt etiam fac Iulsolutio. absitie ah β purgationem. In qua dubitationer aetermittis vatii, & multis, quae in illius seu

tentiae expolitione auctistes allerunt , ego naD sentio. nimirum ex his otia, quam Hippocrates

re uo adduxamus, videlicet. iobuo primis gra

uidationis mensibus, & tribus ultimis non esse itutas purinationes: nam ea parte euidenter con- 'stat, non loquutum stili sede purgatione. Em a nat tamen maius dubium ex Galeni verbis, qiii tertium 3e quartum mensem aliis praeseit. & ratione euidenti videtur piobate: si quidem ad se- .rendos morbos acutos.eos praeferendos esse haeratione arbitratur. Nam morbi aetiti aboliti masserunt ob id quod febres continuas sere habet adiunctas , a quibus utero gerentes reticlitati

constat ob auctum calorem de alimenti desectu: quae sine mala trimesties & quatrimesties faci- .lius ferunt, cum adeo magni non sint se tus, ut

ea lore &angustia loci suis centur, aut ob ala menti inopiam desciant velut magni. Quo sit, ut melius quam maiores seruati pollini meliusquam minores: nam Ob tenerrimam eorum sub- stami D, qui ante tertium mensem sunt. ἱ febri Ebus&alimenti inopia citiissime dissoluunt ui S

pereunt. Cum hoc tamen licet trimestres minus

alii, molestentur a sebi ibus de alimenti inopia,

motionibus quidem de laboribus minus ref stunt, quam qui sunt aquarto ad septimui mollitudo etenim, Se substantia sci ius in minoribus. &in maioribus frauitas maior. & alimentorum inopia cum febris vehementia abo istis caussa exsistunt xl recenset Aippo rurej aphor m. t. Qua ratione ex illa sententia nititur Galen .suum axioma de trimestribus probare: quippe ob dictas caussas non serunt sciditus commotionem, quam insciunt purgantia medicamenta, quibus trimestres non resistunt, neq; commotionem ferunt : ob tertiam tamen δe quartam caussam ti

mestre, magi, aliis seruantur, iiquidem maiorem inediam ferunt, qua minores , qui dissoluuntur facilitis. ii t de febrium vehementiam. Quamobrem eum scitus ita pi linis mensibus ob mollitudinem. & in postremis ob magnitudinem de

grauitatem, non serunt medicamentorum pii

gantium commotiones: necessatio etiam te qui Flut trimestres& litati inaesties, cum militis molles sint minoribus, ira imis dis lolui a se bribus acu tis,& minus suffocari, quam maloies, S minus

etiam laedi ab alimenti inopia. idni, quia ex auxiliorum adhibitione in As Minoibis acutis. qui utero serentibi saccidunt,no quali, me

solii veteri oportet ab orsum propter sci tum, qDi D, erui. ierit, verum etiam propter maricii , quae peta cu- um no contemnendum subit. ii viro mente ma- - -

sis. quam alio abolliat: ob id ex arte mefecille talia i arbitrabor, ii exposuero, qualis mensis sit abor i i sti tui perieulos or, Ze qualis matri magis, &iu. t is qualis vitiq; graius exsistat. Inter Omnes itaq; menses minus abortii peraclitantur in quinio S sexti initio: secundo loco sequitur quartus de se xii suis: tertio velo septimus: mox tertius 'deinde iecundust tandem primus: A vicinio nonus:& iuisus post ipsum Octauus. qui citra com- parationem est lethali,. sae piosecto to minas abortiat piumomen seminus periclitatur, magis secundo tetrao deinde magis: in quinto pati pe- ciu&in sexto : in septimo veto & nono, ii sortiis vitales non exeant periculosissimum est alioqui iecuri imittitin. Tandem omnium pessimus octa-ims. Sicsenei aliter ii foemina abortiat, sibi&scrtui mititis peti . losus est sinuit quartiis, deinde quimas , post seatus: de quarto loco piimus:

254쪽

Liber Tertius.

neptimo deterior secundus deinceps tici timita ab eo: deinde nonus: tandem

stertius:& -: tandem deterior omnib. est octauus: Quod ii aliquando contra-ν. . A risi accisere tepetias, non ob id existimandu est,

hanc consideratione ei se a ratione aliena, sed ali quam alia cau llam interfuisse, cuius ratione aut melius aut detelius quani pronunciatum est, id euenerit. Interim in ad maiora auxilia praegnan, tibiis adhibenda, hanc rationem adseruabis. pit antea secundum, quod Hippocr.proponit circa ex. - u put- purgans medicamentum praegnantibus propi D i nandum est,eas esse pharmaco medicandas, qui

. '' bii, materia turget. Nam triplex ex materia tu genti insulsit in utero gerentibus ad expuigati dum commoditas & indicatio: periculi scilicet mamitudo, materiet caliditas,& facilitas purga, di ob humoris motum. Prima quidem natum indicationum cogit Medicum purpatione uti, ruantumuis suspectum sit opus: satius enim est ubium periculum aggredi exhibito pharmaco, quam non exhibito in certa desperatione v eis it: quippe promittit expurgans medicamentum,s s recte eesserit , matrem superstitem euasuram, desertasse puerum Secunia sane indicatio de pue to de matri prouidet: nihil enim certaus & cuius puerum interficere valet, ae ingens calor,actis &morda Y, qui materiae sublieitur mobili. Quamobrem licet eY pharmaco ipsum prolabi aliqua do conspiciamus, cum certius iit, ni cito praeueniatur, solo calore perire, multo rectius exilii

manius pharmacum sub dubio periculo propi

nare, qua quod no adhibito status certo pereat. rotia uero re ultima indicatio facilitatenes,urga tionis promittit: ex quo prodit mitius med ea mentum sust cere.& profuturum esse: quod sane abori is periculii quodammodo interdicit: mota enim materiam vel leuissimo pharmaco adminis latis natura facili mὰ pellit. At sicut de mat ita tu gente dictum est . eadem rationbintellige dum venit de ea,quq iuxta alvu extistit, ut in centriculo.meieraeo S intestinis: quippe haec ratio ne loci vieto ct foetui vicini ipsu in promtissime perdere nata est :& gratia viarum communium, iuxta quas huiusmodi materia immoratur, vel leuissimo medicamento excernes, quod secu- C tiorem essicit purgationem. Ex his omnibus,quq

rise nnb. hue usq; dicta sunt, di quae Hipp. praecedenti lo-

co prolitetur,optima ratione elicitur.in utero ge-tio, qui rentibus longe deteriorem esse morbum a tum humore qui ex humo te quiescente, qua ex humore turgen- - qua te excitatum. Quippe cum auxilio stetioni, ve-- g nu ni destituatut , rimoaeprobaues, ac rursus no liceat

illi ministrati exquisitum de tenue victum, quod longior sit eo, qui turget, ac purgati non possit,nis cocta materia, de paulo validiotibus pharmacis, quod niatem no ita promte cedat, ut tu rens ideo proculdubio lethali ore scitur. E co-tiano tamen, qui ex materia turgente prodit, secutior videtur, quia breuior, & quia purgationem protinus admittit.Cum hoc tameneutilenta ratione constat, & experimentis frequentissimis probamus, non minus conuenire coctas hu- motibus de quietis purgationem, quam turgen tibus. Nihil enim vetat iii iebribus aut aliis morbis, ubi humor coctus fuerit, ipsum medica mento ducere, cum moibus iam minoi sit in s-

D ne status , aut in ipsa declinatione , quod lus temporibui naturam sabeamus adminiculaniatem, ut ininori etiam pharmaco exhibito, misenus turbetur, Je magis expellat. Cuiua medi- eamenti v sim, neque lose denegasset Hippocrates humotibus coctis, de quibus Galenus reseri, non egere, nis veluti manu ducente, de perducente ad locum vacuationisi quo sit, , t bis tu tius aetatilius uti possimus. De medicamentis vero, quibus id opuι seii li Hibi eccat, cum legem dc methodum generalem tua su Mς me 'gere non sit opus satius duxi t rones monere de :. .hos incumbenti periculo ab eoiu exhibitione. Qua tib odori. in re utilitatem, necessitatem & noxam petilitate prius necessum esse arbitror, sitibus conitabit euidentius, quale medicamentum a bibere δε-

portet. Drima autem n Oeta est quod agitant viii- gantiam uetium corpus, de vomitum mouent: quorum mea cainta motuum occas ne aborrire freminam non lato toruin prae

contingit. Secunda, quod moti nidololea. μ' tiavero, quod fel, es succei duinta aut praee xii- Eliente exacerbant quia pulsantia omnia suapte natura calid i eet liliunt. Nec desiliat; qui amara quoq; medieamenta, velut alsor orbab . 'barim .pi opinare interdicant, quod puerum amarore intersci aibitrentur vetuin ne qui praedictis malis petieriit ut dii pitieisilavsu venerit. purgaritia pharmaca ex toto tenuat. ph aea

diligenter expendat, ea esse in triplici da se n- I tia Ham enim valida sunt, Atia debiliora, &vltima quaedam inediocria exsilunt. Valida qui- Compos adem sunt, velut e cibo , Iu vita, turpetum, ac reliqua, quoium compositionem hie eadem iti Q ictavo grediuntur, licet inposta simplicibus intinoia 'deratiora, omnium tamen conditio grauidis est aduersissima: nam haec sunt p. oculdubio quibus corpux conturbatur, vomitu mouentur,&tibotius facili me sunt,&plerumque matrem vel dysentetia . vel syncope interficiunt , vi l lippoe. accidisse refert Ib. ue pepui. va ori Antimachi, ques eadem die ab elate ii, sumto, mortua est. sunt

etiam inter imbecilla pharmaca, ' Ledam huic usui probatiora velut niani a Via citiis initi sex insufio latus roseram rabrarum, Mactum foliorum sola, oepit mi: quibus tutius uti conceditur, ut quae parum aut nihil corpus perturbent. Cum hoc tamen vereri oportet, ne cum pleraque exlii, laxiora sint. & mollii lima, ob iri fretus ligamenti, laxioribus factis, lieet tu ibationem non

inserant, abortium tamen promoueant. Quibus ratione huius prouidentiae admis re oportet, quae roborandi ac si mandi vias de vires habeant m. velut sunt ni robatim omne, , o a. unius odorat mores tua iis tura. Mediae autem sunt eiqeacia de conditionis pharinia. velut est haharba, tim a garicus, cath uon. to coiis Mamreh siue ciuinansmo. colo tith de . ac ιι i. o. qua prassiciorum vires non ex venat. Neque cie tenduna est eo, quod ex . . his aliqua lant amata, protinus amatorem ad -- dieam ematum peruenire: neque, ii perueniat, posses e. vinam piritum interimere, cum medicanaen tu sit ea quan 'x' pol

titate exhibitum, quam nobis licet utero geron g tabus pol gere. i aeter id, quod ante, quam foetus degusta. e insum possit, mille allii rebit, iti Gcorpi te admiscetur, de ars ob id consulit semper admiscendae se praedictis, quae gustui lint gra tissima, de natu .ae amica ac iamiliaria. Ego ta mensu utero scientibus, vel non grandi moibo .ita uisectis,

255쪽

oo De Sterilium& P gnata lium Assection.

affectis dura purgate si venit, non recuso νει- quin potius eam omnino expressis verbis inter barbartim porrigere, verum ut securius & cautius, dixit aphori 3 o. licens: Mali errtera gerens sauri sat viro e duobus modis ipsum praeparo nam in x misso ex vera aberrit ore magis satus imior. 6joi A grumnis urgentiacon ulla, rhabarbara audacter ut ) teio enim seientes cum incidunt in morbos MCiati iis uno quadem facto ex eodem thabat baro hae le- eutos a sanguine otios millione quidem sangui-ptopiasn. -gecidonia O: excipe cotonea ab rubis vis D terra- nis egent eam tamen set recitia aboti s periculux hv x repurgata Oinpartes diu a versiti stiliati non posthiat, quoniam fretus sanguine detracto ocure unima quae valde es e rara in aqua domi tu- prauatui necessario alimento, non si lii iura san buerint,ioquisolo raperi nictim colata, ac xies νιψ guis minuitur, sed malio auertatur sanguis, luim res excernantur, O cum optimas . Draco unum vietum astruele solebat Quamobrein censeo lib. qu hiarimo, ad rites Alb . hujus conditura j. i. rha- Ana sat Hippoe dixisse, tutum impelli ad otii barbari, cum l. ti. porrigere optime potiris. ex alimenti desectit, siue desectus ut naturalis, Veiumcido tua tum aliud, quod absq; molestia qualis nono incise accidit, siue ex aliqua Occ si Osi auus tacui cacois vacuet, hac sorma parare po- ne sanguine misso, aut quavis alia vacuatione. telis: laudatur cidonium Osublatis siminibus cum L Verum, licet ab Hippo.di etiam sit sanguine extra

i cutis impleantur partium cauitat Ἱpuluere urimi ita- Πο protintissimi iam abortire, non ob id credenduticulis impiiuntur partium cauitat spuluere optimi rha

os Donecidoniura aperiatur , o abi cuti medicamentuti: terno pulpa mandri. tar: quod procul abro med ia

B ν odia omnia roborabat. ri, ri rite, Cum boc tamen praegnantes purgare caute eaute pur antediendum est, is ea, quidem solum . quarumnax, di filiis in dubio exsistit aut eas, quibus . licet lanaec videantur aliquod tinpendet periculu. Praeterea, butio a ii morbus pristium ruapte natura lethalis tu , Nqi binitii-cx his, qua re edicamentis cedere nequeunt, tu-nuosorteat litis ei; exiuinio eas non piligare , ne nostio ex

toti ino ibi peirculum adscribatur : nisi ab oviis gratia id sal, lul, ita vita matris desperatione Eo pratanus stimest, id auxilium ex toto interdicere. Sed hae in parte eius sententiam intelligendam esse aibi tror eo modo, quo alias, quae ad praesagandi r*tionem attinent, ipse protulerat. Dixerat enim s. Eaphor. 1i. 3mireremptos gerensem capi ab aliquo moria isto lethale. Non tamen ob id et edendum est, omnes piotinus morituras, sed magna ex parte id

accidete. Pari quoq; prorsus ratione ediistimabi mus sanguine misso.neq; omnes ab Oisum puluias , sed magna ex parte. In line tamen re ego proculdubio sentio praegnantes aes sanguinis det tactionem similem sco' isticis puna praestare ea, aut ab atate desumitur: nam α' mitiis ras non tenuit suapte natura sanguinis detractio-tia nem .sed ob certas ipsas conditio laes,o tramitatemuleratur. Qima obrem ingrauidis duplicita tione vadetur sanguinis detractionem modelati

item eas quoque a purgatione ablegandas esse oportere. Prima, ne vires fremitis: sorte ita deii, existimo , quibus salutis spes ei fulget, ac certa ciant,ut ipsi futui & morbo suiscere non possit. Secunda, uia periclitatur, sanguine detraJo, ab-oi sumam si primis mensibus mittatur. tenerrima

admodum ii, ni foetus vincula, & a quouis leui moto dirumpuntur: praeterqua quod dissoluun- plut non pavea spiritus in ipso olpere, quoium desectu aeterius se habet infans. Verum ii auctior nimis exsistat fretus sanguine misso, facilius co rumpitur ob alimenti desectu . Quibiit se stan- promittitur. Qua ratione Hippociai. dixisse

cates sint praeter naturam, adeo ut etiam ab infantibus medicamenta arceantvi .c... iam aut ab . orsi peries tantur, aut imbecilles sciperiunt, ita

ut paulo post intereant. Reliquis velo non pol habi in omnino minitiis noxa sed aliquid ipsi do C tiati do, si periculum vitae matri impendeat, pro- tibus rei ratio consulit, viriqueese subuetuen-pinanda sunt puigantia medicamenta. ne uterq; dum: morbo quidem s inguine mi ilb: sint uiue

simul vi mo ibi peieati iiii aliter, verendum est. to minor levis copia extracta. Doce ludicrota

Nam Vbi moibus suopte natura salubris exsistit, stro Celsus veram illius Hippocratis sententa e . ,

ii ii licet Medico Christiano aliquod molui O- liuei pietationem lib.1 cap. i .hςcteterens verba: rus quo aboi supericlitetur insans. In morituris si fidem ἡmiquiprimamritimumque Mutem mira velo. ii quando licet, iis est ab orsus gratia, ne ma- non post hoc auximonia rudi abant, per uastonius ite vim ibi iniciei ita, sint usquoq; citia Bapti- bi .mtil tri grauidam, qualia curata ses ibo sitime se

sinatis faciamentulit cinctum intereat. At inte- sfacturam. Podare orsus Uinrit nihil ex is r- liquis minus damnum est, dum indubao res ver- ρ tutim, alia Inso Oreb obseruatione adhiberi est, satur, pharmacum exhibere , quam posthabito ad quas diris curamis constitim debeat. 1 meres inimmoibo fretu & matrem moti permittere. Quod Mon qua ara D, ηιque quid istis rei peregeraris , stasi fretum esse mortuum cognouerimus, purga- pari sint confidoari. Ex quo loco inscio, quoil ρ mutationeaudaeius praeuenire oportebit, extrahendi si mulier utero gerens acuto, magnove morbo

fretus & humoris peccantis gialia. cor piatur, & vires ipsus constiterint, ae nihil a ,. . Trini et reliqua auxilia quibus tuti ut d citius a- si erit aliud, quod obstet, sanguinis detractio-st,tii. La, i. m. cuto morbo correptis opitulamur, unum, idque nem citia euadens abotida petieulum opitu

oti ys, praeci ouum est sanguinis detractio, ut ab Hippo- tolerate poterit. Quod tamen intelligendum

beati

nti ferale dictum esse constat: Ictitu Marius uinem est, dum vitae pes sum impendet, atque cum M. i esuri hi ' Alia . Qua profecto ratione morbos acutos hoc tanto minus est extrahendum, quanto G- solutio grauidis elle lethales ipse dixerat, quia sanguinis tussuerit auctior, quod eo tempore ad Gius a- CD det iactionem expostulant: deos id . apiari . limoniam&lactis stentiationem, multo sanaui- Obitato iacta mentione de expurganti medicanti'to, nee nest opus sest,cibum ullum sanguinis detractionis protulit,.. sed videtur quodammodo sui e sententi et aduersati Atilio t. qui .Larn.animae.8 saecies eri

256쪽

Liber Tertius.

solutio.

ttactionem. Sea nos sane seruantes moderationem , audaciores tuto etimus, maxime si mox

uinoibi piincipio id studeamus eis cere , ante quidem , quam febrilis affectio sanguinem in utero adseruatum, vel in secunda retentum cale faciat putrescatver quippe eo tempore. vel grauior efficitur affectus , qui praefuerat, vel donuo grauissimus alter succrescit, ut multis, qui timore ab orsus petierriti , praeterita principii occasione , misere continet t. Itaqu8a quatio ad septimum sanguinem detrahes ab ea copia, quam affectus exposcere videatur , tantum re mittens, quantum s tus ad sui custodiam postulauetit. Primis vero ac vitimis mentibus, id opus nonaggie dieris, nis maiore & urgenti O- P gnitis, te exsistente necessitate : idque moderatius sa- sitis uitiis cies quod fixtus tenuior si ae facile dissolua tuo diu

tui & discedat: vel quod standior ex listat, α ilia. i. 'parietantum mi in git foetus ab initio sui, primis plurimo quoque indigeat alimento . Tandem ea . mensibus patum accipere: licet enim plurimum noetibi semper in memoria sit, in nullo mente Eaugeantur pro quantitatis suae ratione,id totum, sanguinis missionem periculo vacare. Est tamen in hac re aliud, quod oraeterire non fide eet, nimirum in iuuenculis & boni habitus sol ti . . , sis minit citra moibum aliquem, sed eo , quod tite iuuen- abortita frequentissime assuescant. ieceia i messe tulis,

plerianque languinem detrahere. xt tittiti sum an

probatura, cap. aborsu. Nam foeminae , quibus plura iniim sanguinis abundat, dum uterogei ut, ob id abortiunt equent illinae,quia a primis ita lationis mensibus nequit fretus tantum alimenti consumerecideoq; iii uocatur; vel piae nimia copia vincula dirumpuntur. Quamobre in habitum illuna. quantumuis bonum , stati ira soluere expedit, nedum cum itio ibo aliquo acuto corripitur : quo tempore duplex an surgit nece litas mittendi sanguinem: pinna ab effectu: secunda a copioso corporis apparatu: quibus satisfactum

ei A tui luseriremeetistiperent, mansura in absumitur, d-quedulcius est cum non bene trahatur, quod bene iactur sit: non enim insuper ad altis formatisnem con urnatur, fida lintrementum m diocre, quas iam furtis con eradepta In satim. Qua sententia minus alimenti assiimere & eonterete futum maiorem S coimiarmatum quam eum,qui conformationem adhuc agit, euidenter constare videtur: ob idque optime ducta ratione, iuxta huius auctoris mentem,nianus nocebit eo tempore sanguinis detractio. Neque eo sibi erit contra ius Aristoteles,

qui libae duap. s. reddens rationem, quare puro 'rint sub Dama turbat onem parrantur, da xit: Principio potiati, cum concipiunt perturbam solent magna ex parte, conceptus enam purgationem impedit. o prastia exigui tute absumere coelum excrementi inter Duria non poteti: quampou b iam unus ab seu nerei erit, leuat. Qua

quod in eo augmento absumitur,quam paucis li-B mum est, sed cap. 8. dixerat, parum ab timereati Ment faetiti tim maiore sunt. aiiod intelligendum esse censo,aci dixeris, si immiti ad risonem corporu, quam ruet crinit quatrior , quinque aut sex me sum: si lim hu men ita serim cons cir ,ac partus omnebant rantvir, luet anteis conformationem habeant: ιtim ha tamin ridictum e fi ιυ meremti integrantur, postea ro. consor nutus confectu, minori augmento Omin i alimenta ad portionem indiget t. Ex quibus

verbis prodii dissicultatis ratioraiam si vetum est, quod Aristoteles dixit, minus alimentii ad pot-tioncm suae molis capere fistus, quo grandiores sunt, non ita facile corrumpuntur sanguine mis. Responso. Q. Cui dubitationi dicendum est , Aristotelem eo loco tantum disquirere caussam,quare laevi timis mensibus generari incipiat , de ipsam rete erit sanguine misso. cisse in copiam sanguinis, qui iam ex utero ad Veium in omnibus sanguinis detractionibu , Fniaminas regurgitate incipit copiosus: quod ve- tum est, sed non eo , quod minus sanguinis saetus absumat, quod maior exsistit. Atqui, licet aliqui existiment. plus abundare, quoniam plu- C libus mensibus singuis retentus est: ego tamen censeo potissi inam ratione esse,quam antea diximus, nimirum, quia fretus eo tempore plurimu attrahit alimeti, quod plurimo egeat, a quo plus partis butyrosae & pinguose ad lactis consectione separara est aequit. Nam coniectabile videtur. ex malois alimenti copia maiorem quoq; porti

nem pinguosae sublimitiae furere 3b, quam ex mi noti & ob id ultimis mensibus plus lictis es, quia plus ti alvi fretus, & plus ob id ad mammas

transmittiti Quod censeo intellexis, Aristotelem, cum dixit : Stacumsatus magum si e per- atur , plus excrementi superest: ex quo copiosus lac abundare est aequia in t quod nomine excre menti antellexit Aristoteles. Quo sic, ut dum v su venerit. de affectus grau: sex laterit. non tantum sormidare oporteat ultimis mentibus ian guinis detractionem .sed eam non nis i limitium expostente malo administrare oportet. Constat Pre nantib igitur , Ob id sequentillime seliciter accidere, ii graui satiam morbis sanguinem detraxeris, istis diu re re tamen oc moderate e quam moderatio- beati nem veteres non obser uunt. Quo st, ut mi-

Dium non lit, ii tantum vetuerint sanguinis doquae grauidis prositurae sant eam venam eligere conuenit, quae maxime ab v teli veni, dii deat, ita ut quam minimam cum eas communionem b ii habeat:qualis est vena humeraria,vel vigeti malo,communis: a reli ius vero abstine dum,quippe quae facile alimentum adimunt. In quoiane N QTA. opere id unum in periculosissimis arseo onibus

obseruare Oportet, ut sanguis non mittatur, nisin praedictis, vel dum experimento da dicetis,

eam mulierem avenae sectione, dum ute: ager ret,& foetus esset latitus quantus eo telopi iecit,

nihil passam suille tatq; etiam in praedici sacti milibu Ladseruabis . ne aduersu, vel praestantis alicuius viti sentetiam, vel fidissimi auctoris decretum, sanguinem mittas, vel aliquod scalae opus esciendum aggrediatis. Graiae profecto est, &timore plenum contra Hippociatis mentem in nauidis audacter sanguinem mitterea cum hoc tanis cum nratti certu periculum impendet, manu, malum est siti, dubio orsus sanguine mi

tete, quam ipso non extracto matrem Spuerum smul necellario perdete In quoetiam opere mctimestres cauere oportet: nam tarum est, fumis Gnam octi notarem morbo acuco correptam , desuperstitem esse H eriam Aristotelis refert aeae L M. an m p. . Qua proiecto ratione manu admodum consilio, S aereisto aliquo ea praestantisti, mis Medici, id opus tentare ostimum scit et duxi.

257쪽

oi De Sterilium o praegnantium Assection.

ibo postulauerit, o illine: in aliis et noran- bootti ia

Nam quibus aluus fluit, cum id malum ut quae M

affectio p

sippocrates res it sapher. 3 grauidis sit reticulo sim,ac periculum pio ficiscatur, non solum rt M'. Galenus rei η rij ex defectu alimenti, si titi sati-

guinis detractione, sed ex aliis caussis, quae eam diligentiam in altisce requirunt: eo cunctandunon est: nam pituita redundans faciet ad uterum demista citius e siluere scutum vinculis laxatis,&bilis amara ipsum occidet no secus ac venenum. significat enim magnam caullam, in prςgnan duxi. Quod si vites non constiterint,aut praemi

sa sanguinis detractioue, si plenitudini sati, iactutioni: . stequentioribus uti oportebit cueurbi- o 3 A itilli, de aliquando cum scarificatione : nam a

Cucurbitu ventre calorem sebtilem distrahe te natae sunt. laru& hitu d g auidi, proscuum exsistit. Poteris quo- hi bis, que hiludinibus brachiis astixis vli: nam minoi istic sanguinis & corporis turbati ne ipsum educunt . cura id, quod sceminae expauescant, aut animi deliquio corripiantur. pi, iiihi , Qui plurimi in verentur singuinem mittete o o laetito mot- in grauidis , uniuersum sere curationis negotium tes plurimo opus sit abundare alimento. Quibi soco i p victu, pars moniae in totum committunt, existi- accedit periculi alia ratio, quae nos adproperan- , - , is mantes, minus este rericulum abortus ex tenui dum cogit, quod fluxum ocris me sequitur ie-d Manti victu,quam ex ven sectione aut purgatione de- ne sinus, promtissima quidem ab orsus eatissa, νιcepti md eis nastu fucata& apparenti qtiada ratione: quippe existiniat, plerasq; ex utero gerentibus faei lime inedia ferre posse, quod cita fastidium citra noxam diutissime patiantur: &ob id morbo acuto correptis tenuillima instituunt vi-s ctus iationem credentes id quoq; poste citra ab- orsus periculum perferre. Ex qua etia fallaci ratione inseriit,in grauidis minus esse perieulcis imB acutum morbum, quam diuturias, quod victusi face, qui litus non ita facile abortium excitet paucismo iborum acutorum diebus. verum rei uetitas euidenter monstrat,non minus esse peticillo sum aeutum affectum irae ratione, quin imo glauius:

ham quantitas cibi nulla lese vi par est, institui in morbis acutis matti & infanti proscua potest nam ii eibu eligas copi sum. matrem interimes, Hippocratι placuis .aphoi m. a . Quamobrem credendum est. liente iam desectu alimenti ab-εorsum minati, reliquos velo sin ut aliis de eatissitis: in quibus sane purgare Oemine opus est . Scin lientelia mox cratisti ingere: inquit enim Hipp. lib. ius moib mulo. Concludere autem statim atque constringite oportet. In reliquis vero ais ectionibus, ut natui am tabemtius adminiculantem. 5e mitiori si opus medicamento, coctio nem exspectandam cile consulit rei ratior qua

exspectua scire abit puigandi nece istas. Muum pii, secto est, quantam requirat gentiam in sansuine detrahendo uterus erysipelate affectus: liquidem aphorism. i. explesse esui quam docet Hippocrates letliale esset quod non vide. requitat cla

P tur minus mirandum, quam cito praeuenien-

quod moibi latione victum expostulet tenue ira: dum, etiamsi erysipelassu .ipte natura affectio le- quod si pateum tenuemve exhibeas, quale ita or- thalis non sit. Deque uterus membrum princeps.bu, a ius exposcit, si tus alimenti defectu re' si utilem Auic. testatus est riu 2. r. cap. a G. se tibi t. Neq; valet ratio eorum,qui existimant, eo, vidisse totum vi erum sunsitus excidere, dei de

quod sana&fastidiens cibum auersetur scemina, minam cum hoc superuix ille : quibus accedit, ideo in aeutis idem perferre innoxie posse. Fert nauidationem otioque allectum esse secundum quissem natura no raro simplicem affectum, cui straturam. Cum hoc tamen haec malimul iunctati alium superaddas, citra periculum tolerare ne- lethalem eis reai sectum experimento consi quit. In morbo igitur acuto ubi tot sunt, qui sce- matur,&Hipp.decretoli . Anib.midi . ubi sic tum perdere pollunt,s victu simul priues, nil mi- loquitur: Ery pila, Di i te rotat. morientiessa sad iram si oeyssime in te iselas. Consulit itaq; in re sit. subditi atronem lib. 2Aemorbo ut e diceim: ecia, ib., tam dubia medendi ratio, viriq; esse pro itiden - Inusacer in i terti flat.tum ei iunt uatili in a pe- l .halis dum tali victus latione instituta . quae nulli corii dilui exors ν , ad . iura torvo ad lumbo . Quanta C manifeste noceat. Quod si fieri nequeat, quin rei tempus ampli progressumiserar, etiam per impe audinatet pereat cibi copia, aut scelus inopia, sa- cipito intum sit, totate frigeratur,os. υ habestiti seminatii prouidete: quippe sortasse infans magna. Et D ritima parte textis si abdit: tium ibi. ea ratione a periculo euadet,quod mortua matre spra antin Dis erit, occissit. Cuius caussam dilenequibit. In qua re euin victum institues, qui scimus, tuo dabo i sim facit ob vehemens incen-

mulierem mori. In qua iane a flectione. licet Happoc. ocu nuper citatu aliam sci ibat curandi rationem ego taliae ire adem minii ne auderem vii. ni

ii sanguine iussi eienter prius misso.& pronunNato aborsus & moltis peliculo uandem vero Dollibus ae telligerantibus Hysteribus rem ominem agerem. adhibiti, etiam ii uinctionibus do iso de

inguinibus, iuxta Hippinai. carandi rationem loco per citato adduciavi.

Est tamen non minus graue sebcibus alii gra- Guidam coriipi. dum ab his extenuati contingat, modo leniae sint. inodo vehemetes, ut iacile col- iliges ex Hippocrate s. hor. . Quacvn. Aliqvit)..utero unitis. ibu captu rar, o lde extenuant absimanis suo. uni. Afficile pariunt, o cum ris Io otabor inscientes, pocilitantur. Itaq; duobus aeviori . runt, utendum est expurganti medicamento, si modis extenuantui sceminae, invalidis quidem sebii

copiosae lit alimoniae & substantiae in pattamen copia. Puero etiam prouidendus paruistiman copia. Puero etiam prouiciendum per ea, quae umbilico esse apponenda antea diximus, non quidem, quod ea parte puer alatur, sed ioborandarum virium gratia. Haec quidem sunt, quae in communi omnibus vleio gerentibus moibo acuto correptis , pscua sunt. At in reliqui; auxiliis par in aut nihil euariat curandi ratio ab iis, quae reliquis corporibus sunt oficua sue angina, siue pleuritis, sue phre

nilis, aut soporosa auectiost:nam in particuraribus nihil habent quo dii seire rosint, praeterqua

aturae arte

quod in phte nitide & reliquis huius naturae ctionibus, neq; acribus clysteribus, aut suppositor rus utendum est niti dum usu venerit ex nimia D nece ista te ab Oisum prouocare. praeerii, Pi aeterea in litibusdam ex iis . quae utero ge-

ri . . medita c

258쪽

ii et malum . si abibisus ex praesidiosequatur, corpore sebi tente, S prae nimio labore ac febre lati suido & extenuato. rem tum plerae lite taminae, quibus ex intemperato habitu, aut ex prauis humoribus ante conceptum, aut post genitis, freque millime se- febribui ob vehementiam, indebilibus vero, Obdurati. nem: quibus itas minas extenuati con-t o A tingit ut neq; parere, neq; partus aut a partu labo: es ta vacuationes ferte citra mammum peti- praegnanto culum postitit. ln qua sine re expendendum ei hic i, nia iuro iudicio, quid agere oporteat non enim, iri ... . . sicut in acutis, uti possumus languinis detractio- bribus corripiuntur, a quibus iactae imbecille ne aut pulsatione, nisi ex vehementibus fuerit vel abortiunt, vel male se habet toti grauidatio- a febris. in quibus melius est anceps expetiti auxi- nis tempore, vel septimestae sequelitius edunt lium, quam secte citra auxiliares manus praesens parius. Quod quidem ante conceptum cuiat interitum. At in longis contianum est quod gra- dum est praecauere purgatione, balneis. sudoii-uius iit, temeratium aggredi iemedium. eo quod bus leuibus Noptima victus es vitae institutio- tempus & naturam in diuturnis assectionibus ne pr emissa, quae corpus ab huiusmodi spurcitii randis praeualere nobis constet. Quamobrem proba victu, institutione , leuissimis mediea mentis & aliis his similibus corpus moderati O portet, ii nec partus tempus instet.Nam glauius ante conceptum liberent. Quae omnia ob id hae in parte icripsi, ut quisq; debita prouidentia cuique harum affectionsi consiliat, ne ii eas apiti cipio neglexciit, poti modum curate non possiti

DE PUERPERARUM ET

NUTRICUM A FI ECTI J-

De Partu.

rON imminerito Hippocratem dia ille

copetimus ab de genittira omnia leges M., Est autem lex ccxta lii dam ratio & modus, quo ex natui a se tolent omni de natui ae quaeda ira an statutio, sccundum quam cuncta agit.

Quoppe scui aliqua est inquams te efformanda peculia iis & prostia ratio genetalioni proscua

ipsim rationem S imodum in foetus conceptu, e eepiti, motu, ac tempore existimandum procul- molis ae dubio est. Maxime cum stabilita habeat propitaramas te opera ipsa natura , & cenas periodis ae legibus i cii cum scripta, se conceptum, sol mationem, motum , integratatem , vitam , & in lucem productionem leu parium , ac post in mammis alimentum tanta si lenia metitur&perscit, ut sui occasione statutam operandi lati ne nun- uam eua alle comperiamus : mis sone quid praeter naturam illi accidat. cuius vi S est cacia cogatura constatuta lege desecti. Quae sane duo invium genera id nimirum,quod puel peris,&pr stat,pi statutum deinceps insantis rationem, 'Ex quibus constat, decuiste naturae maiestati&ministerio hae tempora, hos in Otus de labore movete, topciis sui pellectionem iuxta institurum consequatur. Nam cum naturalem quandas melicem de homogenealia uiuit, mirum non est. si vilica motus sorte, vilico tantum tempore, una soli ii operi innitens ipsius peisectionciti dipiscatur citra ullam varietatem. Velum cum plium aliquam ex variis diue aeq; iraturae a. ii inutimpe stationis diuti iubres caere studet, nec eis sum proculdubio est, tot tempora.tot laboles aemulatione, instituere & moliti, quoi sunt opcra, quae ipsam assecturam speramus. Cum hoc ra- roris, i semen constat non unicum ei leto male ac scenaura ti, iii maieformationis tempus: de qua re praemitti, valli, ina antiquoium Opinionibus, mediamini di omne, u

selisimus, auq magis Hippocratico dogmati adhaesere videtur. Exsurgit quidem puerperii formationis lon- roimai; missimus teritiinus numero quati aginta quinque ni n alculi dierum constans, qua hac lege auctore, parimn Q 'ς

super . I : libuentes: quatuor lineationi: octo linea ironis lepletioni. qua tuo: decim camiscationi: ti edecim efformationi : ex quibus quati ginta quinq; dienam numerua constat.Numerus Minimis autem minimus t ginta dieium spatio adimpleia 3 .die. ura, id quod nutricibus accidere potest, quarto lice lvolumine complecti fuit in animo, initio sinuto rei ui: quoniain Soles sex spumificationi, duo ii r a scitus sol matione di partu. neationis . . quatuor lineationis repletionis: noro ditio. Dicium est mi Anti l lis quatuor tempori- uum carnis cationis: totalemque est otiationis Gni suiu bus palmiam esse uniuertam formai di statum proculdubio fiant. Quos iane terminos de ma- pq qu persectionem , quorum 1rimini sept in dieiuni puerperio subaudiret alitum oportet nam politi ire stratio citcumscribitur. hi tiram appellatam eis tamella aliter fatuendum est. quod longio- saemina visi gens:s cuiatira cainis Nolleae si bilantiae mo- temporum interuallem praepalans esse cunctat, licet integiam deli- iis adsolitatur decem quidem dierum spatium

Deationem ante triginta dies non adipiscatur: plerant . ruisti quin9. duram tractu. te

259쪽

7o De Puerperarum 6 Num cum Affectioni

os A pe anet, sed ocyssine plane dissoluitu contra

ma, si in aquain stisadam diffundatur,in mi m-branula cogitur cotitistitque. Neque nos tcriete cerom debet quod ex antiquis multi H Straton per ate

Le,obi t. cana per septenos dies obseruatione dispensant, uita abaa. Platonicae septenatiorum male lui alludentes:

oqui vi hebdomadae prima genituris intra incoandi hominis rationem locatis, genitivum humori solliculum artifex natura primum circumdet S ι dia crebras extimam conceptabulis supers-cie ira cruoris guttas passim se stare putant. Tertia hebdomada de foris miror sit in verti eas, deme sique. Quarta humorem ipsum ita coagulati ut inter conem S sanguinem iuuida ads ue soliditate concreta D neq; coueniat. Quinta partu mense

septimo maturaturo figuram integram contingi. At Ii nono a conceptu mense absolutio fitura sit, ii quidem foemina fabii cationi accedii. sexta hebdomada membra diuidi: sin masculus, septima proculdubio arbitrantur Ex quibus constat, ii non longe a nostra velitate deuiale antiquos,s- quidem iligesimo quoia; Sole hominis enodi11ationem vel paulo plus heri censent. Haec itaque est Omnis coni gurationis ratio, quam multis de causis sic natura sabielecit:prinio namque aedificat tibi domicilium te simitu ditiem,qua subiiciatur natura vegetabilis dirigaturque in actum in quo , luit in arce propria inunia persciens ad altiorariosi editur, non solum contenta plantam e sanxisse intia uteium, sed sensui canae m&ceteras paries disponens, de conlisutationem fabricatis sua naturam it in sui editur. Qii' facto, maiorem in corpusculo illo apparatum aisn-tetis , allimae lationali dolitum praepa at, cuius imperio tot facultates tot instruimenta mira quidem varietate conferet subiicit. Decuit autem ea omnia sic seri: nam cum quaedam violiti cor pori membra habeant latione ruptincipii, quaedam vero rationem organi,de iusdam rationem siti, necessim profecto iuit, aliquo ordine naturum se gelete diuidentem v niuei sum sotinationis tali pus inquatuor partes, quibus utetige-C statio persccietur. Vt quis parturitionis teri piis ad amussim exllere pollit, motus & labores infantis in uteio ex- ,hi, te satis prius opOitet, quod ii ixta praedicta,e dio,. mutationes metiri quoq; tempus patius opu sit. Expiellerat quidem haec omnia Hippocratc b.

m M absoluitur. Qua sententia videtur comples usiuste duo tantum patiendi statuta tempora, Dimicum septimum & nonum mentem: nam qui septuaginta dic bus moliemur. septimo mense in lucem prodeunt: qui vero nonaginta, nono. Eande in quoque ici :entiam scripsit idem Hipp. ad nem ι .d ali mihi addens id quod sumni pere ad piaedictum dogma existimabat nece sitim sole: nam postituam de ea re varias opiniones iccensi ilici coiciem te mamos statuent in fi- D ne iti uti. Euctiun em vi aperte loceret, ita certa

Notus in .

fantis in via telo patria itionis te, fiat.

circa tertium diem ura qui saginta. exturasti ac nrtim. menstruales secuiaso quarto, γου oportet nosse ad sepimi rem, quo ri Gur ιon ara. 8tim scis indicam paratim labori in mense in preste inliso ut m n secundi. quos complos qui a inra tres dies, os quarto mense, qui constat lo 6. diebus: qui sanetet mini longe videntur diuersi ab his, quos libr. docuerat: arbitror quidem non esse omnino in tegram & Hippocrat. dignum locum a. lib. aut eo voluiste idem intelligere de masculis ii qui bas mirum non est, aliquot dies ante septuag smum moueri,& labores praestate athli. 6 si spicor genet alius praefluisse praeceptum. Quapio-rtet credendum est .eadem parte scripssi e vallos

labores &motus ad patium terminos, licen Ninti iis autem tempus labores 7.θ9. mense 1 .8. qua ex parata tabula conmeranda censeo tamen

certius locutum fuisse lib. 6.quam in reliquis locis. Sed duo circa primum oraculum Hippocra- Etit expendisse oportet: qtiales sint ternum metu insulti in vitro, ex illis ad paritim praedicere linc ut 3 seeundum,ans it tantum bt ius parienda tirmi- ni3 Ad primum igitur aceedendo e illimo. Hippociratem volui ue di te, tetminum partus ei e Motus : in dasandum ex principio motus infanti . ita ut uni qui septia aginta mouetur, ,et nonaginta,triplicato numelo absoluatur, quia potissima ratio & quid hae patiendi de tempus ex labore ac molestia moti- tulibus infantis illata pellicitur. instar reliquarum naturae actro nunc Nunquam enim ipsa expul- sionem anteditur eius, quod consscit,donec ex toto petie cecit. Irae tiro minimum subit natura laborem in coniectione humorum , donec in persectione consistat S sese ad expulsonem propalete exemplo est cratis in mortus, quam antea motus & labores quidam designarunt. Sic pro secto in infamis exortu labores de dolores petet leuitus sunt, puero ipso, mediante motu designante sui exitus terminuntinam hi sunt labores, quos licet ex Hippocratis mente intelligete.& shi sunt motus, nimirum cum insans primo se poste mouera percipit, & facto motu laborem de dolorem in seit, praesagium quidem suturi exortus. Ex quo quidem tempore computationis initium ad patium sumit Hippocr. quem etiam doctiores in sequuntur.

Subit autem in examen hae in parte uiuium Dubium: 'tempus formarioni artis conliseri Nippocrates dixit a summam qua raginta ct Δοbus diibus, quo timcomputationis principium ad partum a septuas moi epit- me bus partubus, cta non sina re n vini hibius matὶ quidem a quatra smo sicut δε ad summums

que natura ne IIuratis ν quam ab operui seni Usmitem totum a Pud tempus a quartagesimo secundis die ad septori fimum utit nonagesimum otiosi pergit ipsarta ut Iam pr/st computanda notam,ntis retim Mim e - iis iam; Cui sane dubitationi, quam maximi Geile momenti scio, unico verbo uti,faciam, in soluit a memoriam reuocans, naturam in morbis triplex ad sua munia exsequenda obtinere tempus: una EIIC LI. MI Igcstili ius,formationu& parius et quidem, in quo aliquod indicat aggredi opii,

'' atii. seu illa duo esse potissima plus initiusve liud, in quo monstrat perscere ineptum: reli

tem us iitratum.

260쪽

prenorum auri mea in ex Qua sententia costat, tenda est Auleemue sententia in hac dubitati ex temporibus quaedam nil manifestum enicere, ne. Nam inquit: Si tempore, quo sortitur antra scitis τού a licet omnino natu a ab opere non iubiista: qu - accipit, ueti tantandem temporuari diris , ut apum dam indicate: quaedam vero iudicate. Qui d pati rubis . Quamobrem si mas traginta diebus, hoe se eratione in so tu ea iniandoae piopellen- est.mense viro efformatus suciat, mouebitur vim do,naturam Obseruare competimus. Nam vita- sue diebus sexaginta rost trigesimum, hoe est, terra esse fretum quatiagesimo secundo die indi- die nonagesimo mense sol triti similiter cumcat, septuagesimo motum editurum untei medio fremina diaetit diebus raefformari plures dii-

autem tempore saetum perscat natui a vi motui plodies his accedant, hoc est alii octoginta qii stituto tempore dei gnato susticiat. Non enim tuor trunci emouere foemina incipiet, quattoni

mox, ut vivit, mouere seipsum valet. s ille vi do- milumen sede diebus sex. Sed imiten loco nuper pinus legu

lores de labores inserie possit Pi aeterquam quod citato hos sex dies omisit Hippocrates, ut optime motus in fretu duplex cognoscitiit: alter vitae ad eam Gomus. quoniam non tam certo prael manifestativus qui quatraginta de duobus dieb. plus iit hie dierum numerus, quan aliquando effulget: alter vero praesagias ta index partus, euarietivi sonant verba,AI, non .ii Sed licet si quem septuaginta aut nonaginta diebus euenite esum sit, duos esse solum legitima partus termi

I. i. Ieseri Hippocrates p dicta lententia. Qua pro- nos, septimum videt.& nouum mensem, doctiis

, luti mota piet parium couderamus, veluti quendaminose simorum virorum decreta, quae alateriemi evio hua. isque bum, eumq; lonsissimum, ex io ite nimirum eo- dentur, nos cogunt id litigentius expendes e,de rogissimus. ium. in dirium hebdomadarum,& mensium cuiusque rationes examinare, ut constet, pro Dr-

numero iudicantur. Pro cuius rei probatione senii mei viribu, de partus tempore vini se stilo Eexpressum est Hippocratis te limomulidi i b d se tium autem sumam E partu naturali. B primestri pa tu, quo haec refert vel ba: astilieriba, Parius igitur eii actio patri in ut udem uteri, Pan fur rutim conceptus O abortis c pa1rm eodem modo partim vero ipsius fretus: vieta quavera quoniam q-iud cantur, quo O moibro auitas o mori caricio ho- ille offensus statvitate fiscus iam multu vadati moribus. Sed omniam florum alia quid in diebiti ta, ct ex clementorum redundantia, , t propriamen baa : Aia duram quar auena cibaria vero annus expultrice sis tum in lucem via tus veto tum 1 ratis euenire videntur. Cum ergo saltu; moibus quod auctior fatis alimenti a malle non capiat, sit longissimu ceae in eius tempore des mendo tum quod rarationis tempote plus calidi nataui eandem sequi oportebit computandi rationem, habes, magis quoq; instigerati poli ulat. Quamquam in alii, morbis longis duetum,hebdorna- obterni cum non si iliciat aer, qvcm illa re a tedarum,&mensium numelo obieritamus. Itaq; Nas subminastiat, ad exitum concitatui: idque quemadmodum quartum diem tepilati indi- non certo statoq; tempoici: t pati s inserim qui rucem esse Hippocrates testatur undecimum deci- monstra o comitis e icimus. Iit itaque parius pin m mi quarti .decimum tertimum vigesimi tirapioi- tum in in e una puero alimenti inopia oeloci do fiat αsus in partu quatragesimum nonages mi, me- angustia oppi cito motus validus accidit, quo

simum de vigesimum centes mi octuagesimi , manibus pedibusq; calcitrante pellicula quan- ducentesim uiri ducentei mi quinquagei mi in- dam intei nam iumpi contingat . rupta aurem v- dicem itidem esse ore timento deprehendimus. na aliς ob id debiliorem vim labent&rumpun-Habent enim iretei se si numeri quandam simili- tui: si in uua quidem illae contiguae de cohaeren-

tudinis analogiam, ita ut quam rationem habet tes. postea extremae. Cona aut cra ruptae uerint quartus ad eptimum, eandem habet quattage- pesticulae, tunc fretusa vinculis ex solii itur, Sa-

simus ad nonagesimum. Quare seuti decimitu gitatus foras pro it. Atq; hae sunt Hipp.verba pquutus dies ex duplicato scptenario consurgit, tib . de tura puto. Constat igitur naturalis parius Pa. Odi dimidium elicuitus lunaris eir leto iocente- triplices esse causas: rram, cui a Lil cordis adeo sinus octuagesimus dies ex duplicato nonago creuit, ut ampliust ne ventilatione 5 iesiiserio s-- simo consurgit, eumq; centesimus de vi stiuus inspirato aere infuis vivere non pollici alteram, ita indicat, ut undecimis decimum quaris. De- quoniam alimentum, quod a in atre sumit, non petior .is. niq; vixigesimus dies sirem sele faciti seu pat- eaiatia facit. sed cogitur, quod deest, alii iide - 1, 9 i sestitum lunatis circuitus, eumque indicat decimus 'iurere, de auctore Hippocrate luco xv Grato. septimus: ita dueentesimus quatragesimus, qui calcitiat, de acetabula dirumpat.& matia patienterminus est patrius naturalis, quam legitimus, di initium aiscri: toria vero causa est, quuniam piridis . hisnisque est de terminus trium partium anni. uterus ipsum iam grandimem factum non capiti ictiliai V pi eum proculdubio indicat ducentes n.us. Qui Quas sane causas in pulloium inuolum, cui i modi iane icimini limi omnes , quibus sutum dela- denter conspicies: nam ubi oua inania videntur, antem sui exortus tempus in vicio moueri volucer rostro putamen sciit, olfaciens quidem sium di iii competimus: det minaeis scapertissime eos ob- desdeitiam scirius ad exit una, bi descit alimen um 3 alativisivan: edo et laboribus de doloribus quosper tum. Inquit enim H)ppocratestico ituris: puta, in ροῖς in clitos quos lain cueuatus sibi signatos pellen- non talem raro rade riuat. fortiter motitiar in Niniis iis .idini. Sic apud ipsis vulgaliter scitur,d Oiores il- cua a serim es nisus in quartiis, opta oti titii radis tu, ibi . los scit, quia est piincipium mensis: nos autem re pantxr,ac rbi mater sentit pultam xen menter, Otiose. cossi in esse motus partuum dci gnatores. Ex tum putamen scalpens , ipsam exedit. Id quod pul- cmotu s r quibus euidenter constat, naturam in s tua sose cris verbis conuat Aetivindixisse tiara. . Nir. . lib. sti , n inuae pastu proportionem αν - M. in tuata oratione ab Hippocrat. l. - .- in tis iarii suram se inscia tua re dammodo aliande non inepo persa ratione. Inquit enim: Talibus ut emptios auge

SEARCH

MENU NAVIGATION