DN. Ludouici Mercati, medici Hispani, &c. Opera omnia, medica & chirurgica, in quinque tomos diuisa. Quorum 1. 1. De constitutione corporis humani, 2. De sanitatis conseruatione ac praecautione, 3. De morbis, eorum signis, causis, symptomatibus, diff

발행: 1620년

분량: 379페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

i 6 De Puerperarum S Nutricum Assection.

re Quippe ex quouis externo casu qui violentiam inferat, pinsnantem ab Ortiri non raro com-747 A petimus in sint enim Hipp.liki de morbu.c enim, verbi si a Iutarit qua gravida ei haut euaserie in sim tor, utit vi onus qtiod ni se luteri . aut percus a Iuerit ast saltauerit, aut prorsiti se a ciba conti irat ut animo I serit. Accidat & ut cibo liberaliori amnimis parco, aut ii metuerat, etianam; pavore co siet nata fuerit, aut quidem vociferata. aut alias denique lese gesserit intera peranter. Est etenim cibus , ut & potio liberalior saepe coitus tionis fretus causa di sie & dum foemina acre aut ama iiiiii quid biberit non ut sertur,quia Iustus il Io loto iura ventrem plurimumturbat: quippe certum cst. de ex euacuatione, & ex turbatione, ac insuret ex xicinia uteri cum intestanis fretum imbecillitari ab actione praedictorum alimentoriam, aut medicamur torum. Quibus etiam cautis accessii uteri aut stricta constructura, quae vel pu-r: arones capere nequeat, de ex copioso semineia atorcs. quam continere queat, gignat, aut adminia, si ex altera patie illictior tan innas tuteius mancum ea pa: : eae desectuosum sis at 1 2- a iiiii, QD9 i cia ei capaciorst,mirum non est, ii sint ii, gratiator sat, quam vel sustineri queat, vel sc siit libere exire, aut alite tempus Alconetur. Dimitto hae in pane dolotes lumborum divent qui bis pleri mana abortiun . scolis rinuo aut corro os anguine plenis it m. d. bibo i iii, in 'istabun aestiam uitii non ea ro vel

sanguinem ci tutum tu ibans ibo sum parat,aut

alcet, citatioti facta foetum quoque lacessit dicet

rei aluum expurgati tutius sit si citici bleuia sat. lotistiat etiam ab rium nut fretus laborem e moibum Nammarum plenitudo iuxta septinium vel octauum grauidationis mensem, quae protiniis c D cadit graciles ruammas reddit. I et c. ut tiam, quibus periclitari fretum ab Oi se n pc iamus ae etiam foeminam suffocari ne ii. est . quam his vel bis recensuerat Hippocilate,s: br. i. demoth Imul. etsis inpr M. η-i stes ta at ii versari dot pol imum, ii aedis confiit mulier labore inediaque . per ex. 1- C ffari, o res imm deratum a uisi textos. Ode

dilia mala a c. boisum, ni citissime alimentis sub- 't ueniatur. Quam qui leni sentcntiam constito nitente considerat da in fore, quia maximi est

.s , h. momenti in his suffocationibus cognoscendi

i muties. 6e praecauendis, quae graui sis sucoeleere ait

leni hysteri accidentibus sinitimc am apud

vulgus creditiar, utero gerentes immune sese ab hystericis assectionibus , quod hie auctor negat expresse: nam refert ab media, a labore, a pituita, puero ad iurar ci se tum iecurrente sucei ore. tu omni igitur ab ciis is causa praecauenda hoc tibi piimum expeti acndum aio it tot , nimirum praecauendi rationem variam sole ob variam fre-Dtus aetatem: quippe gra dio tutus aluei prae cara bis, lus nimirum, quae minus turbent magisque ioboierit, ac parum euacuent reliquosve Oiobolantibus quidem , sed evacuantibus etiam an actus si copiam sanguinis causam prista

ruit aditur prima aborsus causa. humorum ni- η .iarmia moles, quibus fretus veluti suffocati vide- 'tur , & ut eius pondere nimio premi. Contin- εe quatit et

sit itaque iuueneulis, de botii ae dens sabitu,

foenunis tanto sanguine abundate , ut supprei in semel menstrua purgatione , neque nacta struus, neque bimestris,aut trimestiis fistus eam copiam conterere possit, subindeque eorruptis uti4culis ob plenitudinem ab istis oeystimetiat. Quod sane malum praecis ne i ; sis in is aeci dere conspicimus, quibus aliqua sataguiniscis c uatio, vel per nares, vel per hae in oris i es gratii dationis tempore limprimitur aesertim sa E accesserit cibuq a suo largitit L mul ciliis ecus prodeat, acetabula vulvae ori len, & li amenta laxans .pi terea ex hac causa abollium fes . . cosnosces, quia citra .anifestam occasionem euenit : venae etiam totius coi potis plurimum in ea turgent, & veluti vatices in cruribus ali-

irando sunt: respiratio diis ili, primis mensibus accidit, capitis dolor & Oculorum cuilipta ilitate. dorsum 3 in uina dolent: manam ei lucimum turg ni prosilit sanguis enatibus vel per os tu si aut vomitu reiicitur : ae nonnunquam per colli uteri vehas oldinate, vel citra o dinem pio luit. Quibus proculdubio me deberis sanguine Aboim ex. misso bia aut ter ante conceptum, vel statim ni m0's hvmo

mirum secundo, tertio, quartove ad lummum i ii, ense: nam grandiores tatus cauere oportet,vi muti Nippocrat. consulit: quippe praeceptum aliud, quo

refert a 4. ad . subaudiendum censeo de put gatione , idque si morbi alicuius necessitas ut geat: ceterum parcius & per interitalia. Fiet et iam id victu parciori & modico exercitio dixelim diutius facto, sed lente & sensita. Hae quie-pe causa praesente , nulla alia commodior exsi- Filii praecauendi ab orsum ratio & via, quam veta Vent stata tia scissa ex brachio , ut dii tim et ij ae si nulliei multum sanguinis reiicere per menstrua consueuerit, plus I aiidacius ob id detrahere opo tebit. dummodo neque subito, neque semel exti alias, sed interpositis decem aut viginti diebus. aut mense uno vel duobus, laque potissmum ad quartum mensem, nisi post id tempus ab ortire assueuerit: nam tune non erit ab re hacn

testitate vigente , quinto, de sexto sanguinem ii, itiere, sed prudenter & cum praesagio. Tandem parum ante id tempus facies, in quo fumina abortite assuescit. Verum neque adhuc his considerationibus factis, temere & quouis tempore sanguis mittendus est, sed animo diligenter evolites, an foemina monstrosum, & informem sietum abortierit, vel molam, an vitalem:

quod si primum , mox a prima mensum sui ries a ne sanguinem detrahes, suta eii identissi

linum est prae copia sanguinis, feminis faculi, retra fretum estot mare non potuisse: quod is vi- ctales abortiat saetos, mittendus languis est, sed post tertium mensem, quia coniectabile est tantum sati uinis fretum paruulum non posse conterete. Quod facies sex aut odio diebus ante id tempus, quo foemina menstruare solebat, ne iii . victo colligat ut i l ira copia .Quo sane pi sidio: foeminas, quae frequentet abortiunt, plutes au

272쪽

Liber Quartus

stratiram patiendi tempus incolumes deduxi - momenti in liac re esse icto , vel sulphurrab. Jhea. iis.Nos tamen expetimento comperimus non Aesi mulier his factis concepςrint, ventri I dot - Furi, siluit, ad ii tentionem fretu sed etiam in iis quq so adhibebis emplasinam,ca. r. tonsura anni com- A dissicile pari otii angit in mittere, si imme vii- nti J. s. terebinthinae abutuo me an. s. i. f.pulueruli simiam suille. Nam cum si tus abundat multo ita u, ei abera, cur ophyrorum o myrtillorum an. alimentoreum eo no indiseat, vel suis catur,vel non conscit cicori una pitu vel in magnam nise Venim an mulier uterum habeat paruum ae Abo sua ratem cresiit, si ipsum commutare possit, maxime densum & constractum, ita ut non facile dilatariis fremitia uterum habeat ampliorem, ex quo possit ad satus incrementum,&ob id ipsumex-s hi&xii postea ob magnitudinem exire non pollit: quo pellat, cognosces quidem ex priuatione signo- ratio.

ivvltimis inentibus foeminam quiescere iube- rum aliarum causarum. Cui utilissimamentantere est opus. ne nimio pondere sintus vinci ita di- conceptum balnea laxantia adhibete, fotus & li- rumpat diabor sum moliatur. Neq; erit ab re te- nimenta, quae utero sicco prodessequoque dixinum regionem elorurn extra aliquo inungere, Irriis. Ceteruna grauida iam Lacta huiusmodi i- quo sanguinis seruorem compescere possis. here, caute iis crat utendum, ne aborsus facilius Aboicis et Quod si ex laxitate ligamentorum. Ob inue- sub qua ure verum octauo die a defectu meni u h eotes, vel quamuis aliam humiditatem redun- struorum fotibus utendi ina est,oleis re unguen .sis 4. .' dantem sumina foetum retinere non possit: id iis, quae emolliendi essicaciam habeatit quali tes. . Hal a cognosces suinto principio a signis. quae Hippoc

reno velata ventre desertur . o non morder, in mem

in ρη quam se ruine purgari deserit per duos aut

tres diri mucci ex uteris pro eunt, o horror tenet, o calor non acutus,vertim non descit. Quae verba libr. nar. mul ad verbum scribit addetis: hunc assectisu sitiunda res tertio amen e certitis euenire. Quas abunde dicta sunt cap. extero sicco. Qii fine pro-scua iunt si addideias ex ioborantibus aliquid. E

nentur, vel aliunde in is miti estius: Vitioia tarta.

a ta mordacia, siue medicamentum purgans in eum in sit, siue humor acris&erodens, aut viti sum ali- sueti lux quod alimentum aliter prouidendum est.&m - a l. et euxima cum diligentia. Nam his de causis loqueri, ν' Hippocr. Ibr. i. demorb. uti haec rescit vel bar D rim Mis sint a sit Dones eae experimpti amentis, Oet, qua corruit sarum, o et, quae peperit in hiucorruperit satum, o quae corrEmpti t. m pi ich- autem patres per acetabnia seu coryledone i- tunsuri Corruptiones enim grauiores fiant. quam ceat intelligere,non satis constat apud auctores: partus: non enim seri potest.vt citra violentiam

purgatio. Philaria.

foetus corrumpatur, aut pharmaco, aut potu,

aut subdititiis medicamentis, aut aliqua aliare:violentia vero malum. In huiusmodi ei itin periculum est, ne victi exulcerentur, aut insani

mentur: hoc autem petientum est Quod sane

non minux suboritur ex qua uis alloe, quae grauare aut irritare vietum ponit ita ut ipsum excitet, Sante tempus lacestat ut de mola de duri, fium otibus dictum est. Medicamentum lane cognosces ex relatione, cuius damnum abali nato

ego tamen omnia uteri vasa&cauitat intelle-

xille Hippocr. censeo. Quibus medebetis facta

ante conceptum frequenter purgatio trepitata de Hera Galen. in μι- , cum aromasti, addito On

b re os i si meo item p PD ex ri barbaro cum a rica Oma uti, aut pilatis ex unco. Pessariis etiam utendum est, maxime pituitam trahentibus &sussu migra. post menstruam purgationem. Suillantagia quoque de emplastra adhibebis, qualia ad uterum humidum sit perius scripta sunt. Pellariis quoque

vietis. tuae recipiunt ex nuri uri a contrara mit - inceptum praecavebis iis, quae cuiusque vim sedati O mali. D. ril aetheriaca Omelle osti c. mer- acrimoniam retundant, velut est are sum. aqua C ιιrialis sus pio imbutti . utatur tamen siemina Olida potui suinta. 'rupis violarum . de portula in

Nesae post conceptum pilulis , quae recipiunt thar, qua Miari , rasacchari O census si ras . Hug.j. carabe, dira ferri, acacis,ina B. f. pulueriren- mores porro acies &mordaces causam praestaretur de eum nulla cidoniorum forment ut pilu- cognosces, ex doloribus lumborian. , inguinum lae. Praestat & ductisum timere sum O plenum o - & pudenda cum erosionis vel exuleerationis momo, thure, curati, m it Pu, O alti, talis ni senili, de ex reliquis senis, quae praedominium ora. Praestat etiam praeter communis& peculia- humoris monstrare habent. Hos quidem ante in uteri materiae eductionem retea auxilia quae conceptum pulsabis, de cibis boni sue eo reficio, ii per diximiis &omnia quae siccent quoque& Repei es autem inter scina inas non paucas quarioborent tam intus ri titiones tigno aiaco cum sanae ante grauidationem deserint, ipso t ruitio su aloe, icoolo. aut morum pres curam men gestationis momento, Ocyssime valetudi- extra iii ita dorsum ventiem id munus exse- naiia S morbosae vivunt ratio quidem est, qui qui cuius eis caciae est oleum ordinem, motibι- cum habitum liabeant hiliosum, aut ut ii uexum, ii ruinam, o Lan rem, de abute,de angelica, morbidum, satim a conceptu ,ex menstruola O cinnamem . aut an , relin ru. Praestant etiam presso, de ex ea humo in portione, quae in v te voluisti eundem usum unguentum Montagna e conii, tum foetus xlatia eotiquit, praue in utero scha, si

hisca axearunt mmi r uentum minati a Pan a- hent,& mille symptomatum generibus corripi-xati in t . Eiusdem vises sunt cerata&emplo Mntur, a quibus nisi petuacitationem alui spon- sisti . stra ι x pia liciis eleu cum palumbus se alti, Ua- te aut medicamerito factam non liberabis. Qui, rum. M tiam nil ιὰ Oroanu, iactorion cum ar- bus nae grauid, soni, tempus praeuenies, Pra D Iaritu , teret inllana O t uia aut ladano. Sed nater uum habuit m in meliotem commutando, ia-Deeocta. omnia auxilia utili in nulla vi sunt semper su- aliqua sanguim, detractione de purg rione

data es ex decoctione aditu uia, quas magni in humori, redui dantisideam. Quυ quiden

273쪽

secto, praeea nionis S puigarionis gratia. ha: & supprimete deinceps minime poteris . nee licet,

teliquas huius census per epici asini expurgabis, cuius sene ratione abolliis protinus sequitur.e,hinito ditata diluto singulis diebus aut i - Dixerat quidem Hippoclis ot eri nonnun- Eapenac. tio die, quod si humores adusti fuerint, id facies quam accidete .ut ante pt finitum tempus iuptis, , A d octo ociorum naeis: sir , resonoratum res a pelliculis ob aliquam violentiam, pueri nascan his , hi Matim. h cumrbabarbaro. Postquam vero compet- tur: peiinde accum morbis, A .iliis undecunque gliuidatis risuis, tum firmi mulierem factam esse grauidam, ab illatis noxis coriipi solent. Sic t inpar i. abor- e

expuigationibus abstinendum est. Verum si prς- tiant mali oci inquit GaI ιιm rchemeni flumini.

dictos siccos plurimum abundare sit certum, ut aut uito horrendum sustuaratim certivi Octim ex δε- i l .ici tum perdere constet , i uri modumn cum lore. vel ex in giu cruditate. ex medicato viam ci- .hesum est solatio rescies porriges,aut mali, tu ut sangui- ιο, rei puri potione, avit med iumenti. in quo irat alι- t ν et ne ab spurcitia liberes ac partes in teinae 3 vis e- qu da rimum Iam etiam propter a ti num iremis,

raroborentur,tamen qu es omnino imperatida. G sun inti ex valnere prolusis, ast ex minia hamor-Abollum Atqui si tumor duriti a borsui causam praesta- rim equis abortium. Nova piosis o quas ais, e v v x Zψ' terit , alite quan grauida sat mulier, curanda est ea ratia ceraue profuse fetuine, prunanto iam gras,ta Iz iis, quae cap. ac xteri sit', dicta sunt. Si autem p. tam tulerunt.. titiae. re stolam idemcere vitum si, pari lege id praecaue- Pati quoq; ratione 3.arh. ex niimo alui fluxu cuiatio. bis eo modo, quo dictum est cap. d. moti. Prius scribitur plurimas aboluim fecisse. In quibus Etamen nosse curabis, tumor ne iit, an h)drops, praecauendi ratio duplex in genere est quasi gil

vel mola: nam tum otes ex dolore Eeta facile latim distinguere eii in animo. percipies: molam vem, eo quod fere toto prae- Vna quitim est . quae ceu lis in teinis debetur. Ab .i ex tiatio ius rempore vel sanguis. Hi vitulentum pugnans aduersiis unam quaniq; , visis; ovi dixι- aliquid per vicium instillat: impedit enim fixe mis: quibus adiicere oportet, quae cordi viscera quo minus Optime os vieii claudi pollit. Praeter- roborare ac firmare habent. xclut ii in t pulsem pio u B quam quod cum venas non habeat mola. quibus .eritas ea luet spiritus reficere possunt Altera Mu- a vasis vicia carere alimentum commode possit. veto, quae cautis extet nisi ita ut plurimum in o- facile ob id ipsum prolabi contingit. quia solum ptima mod ratione & tutela continetur, praeca- alimoniam susceptat rei adfinium de coniisti i- uen diligenter uter agerentem ab iis . lux subitolai m qii cum osculis vel rarii obtinet suo & inopinato Occurrere poluunt, velut sunt si vitie ui imili mei inguis in xierit . . ostillet, omnia, quae urinam & meitici mouent,& alia qui vel ocysime procidat, vel ibidem detentus quae cap. de situ mortuo recensebo. vitietur, Spostmodum purgamentorum forma velitin si ex causa aliqua praegressa aliquod Abdi ea exeat, aut , tum perdat. Vteri hydropcii cau- malum statui vel matri illatum cognoue inius, e si pia i in huic malo praestate cognosces ex lignis. quae eruperit ne sanguis , vel quod uis aliud malum nega qua Hipp. serabat lib. .le iat. Intil. per h.ecveiba: Si aqua eonspicuum subsequutum iit, praeuidendum re rictu gignatur, mensi auctores sunt, Odestriamia est. Nam si sanguis profluxerit nullo alio ait,iope lingius icit m .priguameus iupopcrduos men- lio, quam quiete,& Optima victus ratione, eas. aut putilo amplius. Gm olim hoc tempta a lucra- que quodammodo comprimente & roboranterit, o comi pii. Oaθιa multa in ipsa initur. Et viendum est, ne si sanguinem pro sum com- paulo in citi, eodem loeo s. bdit: pleranque vero prelletis, corruptionem subeat ipse, vel fretum Ἀηte hoc cor mint . op aborrum extrudituric ν- su nocet, aut si libere suete permateris, maiori os ovistim manant. Mac aiatem pati tit 1 uti ma- sat profusio eius, quam pes sit. Celetum ii sis- psis .ae L re, sum utito: hoc autem cognosci ex digiti tum diuulsum non esse, neq: ligamenta dirupta se ita. D. C - et tim ipsiorum Priati . cognouetis, eo quod sanauis nullus, aut quamc ob iurarunt m Flere M sso iurate. Si viso nisa .im traicissimus instillauem, sed solum imbecillum initia. dum iam mouetur ortini contini rara. & delectum, aut aliter praeter propriam natus suci αν. tum G venter imm nrtume tit. Oadio tra- rani commotum, quod mater sit petierrita do. lum des t velut pliere promta rus ara . Od. m- sella dolens, percutia, vulneiata, aut alio suo Dum fremitru corripit. Ea dolorem habet altith MO sto uis damno assecta r prouidendum est foetui , in em circa pudenda o imum v ntrem olamios per corioborantia auxilia umbilico & dorsi, aDO Lroum moi uti inem . M i radios. c) io citam fixa qualia duximia tib iace enim ιά pleris sui nopatre curandi i tionem scribit piciumque ii iti- ali critis, quiete, animi tranquillitate &omni satoriam. Ceterum altiscios iis libr. i. de Da, b. bus, quae vires robotare, ac spiratus reficere ha-mM Nam etiam cap. de prori hydripe, curatiotiis beant: velut est consectio ali homo est uarism d. methodum & medicamenta huic affectioni hia bim .digonmti , margariton, ιardiata herba apta abunde docuimus. . scitaro condita. terra Aurata, boliti ammenin , amy-λbbiti, kb quod i quentissime abolium proinouere I m. & reliqua huius naturae.Iuuat &emplas tu, rit inis conspicimus, proculdubio est cxternatum cau- q.Oonsura expanno eo tinnis 3 iiii. rangiberti,galam usu quali- siti, in vis &eis cucia quod i me malu ut varium avicini Monu. cubebaram an. g. ij.sanguinu draconu

est, ita dissiculteri raecauei potest. Ceterum Α- g.sinu is. ii . missi hu3. g. re,. q.s.siatern plus uic lauissime causarum omnium externarii me- Sed plerisque probatum reperio puluerem qui c

diosi, legenda relinquo. Quippe sitie casti li- tit ouo soniti, cui O coralla, O margaritartim munia. quis sit , siue stibita alte talio , habent hoe pio- hi oranti . ινι te i. Prosunt & pleraque alia. tua D prium omnes causae ex te ae ii abolium facturae ca de V. modo diximus. & modo manu scii ps-

unt,ut prius vincula d. inuolucra sisti: fabrum- mus, maxime pestiti reci iubes Aniaduoam au

pant quo facto instillat Ocyil me sanguis,quem , sed inihi placet magis ex turila. i. d. tiarat

274쪽

Liber Quartus. 7l9

5 ed limenta pauca, pauci nutiimenti S a ii ,

i riam columbaram carnes agapi beantur. Ven-ν ui uiti etiam ioborate oportet, ac status ab eota viaio discutere, qui non raro abollui solent xo A si illa: e causam idq; iacies Modestua ii Onurtim,

de A i. he, cum palumbra a arrhodon , aromattii νο- sati, Multi rubet, raser. O catinis aromatur cumg usa dorsi ei mosii. Vteri vero flatus antea discutere docui- ub nitus nimirum huius operissecando. Appones au-

ς ieri Umbili eo micam panis leuiter tot res acti viano i rotatam , superipariis puluerabas meranoram tu . orum, coralis, cinitii numi, o aliorum quae superam nIulimus. Pixi at pomum odori prunia sum

dira vina ct pulti ribu, instersum sunt carni semι- alsa si tim campiadi lupuluisculu. Sic prosunt in unctiones , cerata & emplastra , velut est illud quod scribitur a Montastiana de costi busta L-nia. Vel aliud a Vatignana probatum, Comitistappellatum: item alia, quae consciantur ex prae Instillatio dictis. & oleis odoriseris cum vino , o aqua cin momi, O alti,. quae sci tui calorem, robur & spiritum quodammodo addere videant ut, qualis

ctione ali hermes, electoar. de minu sine steιubus, Opulambis νο artim Acuram madescitiae rhabuera B tu. Sed non est mihi in animo hac in parte huius modi topiet auxilia speciatim recensere, quia praeductis cup ea abunde doeuimus. Sat enim est ea, scut praedictos assectu s, exempli cau sa adduxisse, ut ad pensum eorum, ite in similibus prouidentia utaris smili.

C A P v T III. De partu naturali, ac de dii scili & la borioso.

. NMula DE dissicile quidem est, ea quae a natura exsi- aliena diri L nunt nos e& rimari quin prius ea, tu secun tibi, ' dum naturam sunt cognouerimus rectum enim rιserint omne, iudex est si i&obliqui. Ob id licet c. iis p.rrtu n ituras, quae potiora sunt . seripserim, placuit tamen in hune locum quaedam adseruare, quae iis, quae dixero, maiorem lucem a serie possint:& sic prima huius capit .paneina a C nimo est ea disse rete. Si eut in fluctibus ac reliqui quae ope nanira in persectionem veniunt, se gerere ipsam conspicinius, quae primo ad integritatem & maturita tem perducit, qua in lucem producat, ita prot-sti, in hominis & aliorum animal tu productione peragit. Qitirpe puero efformato, ad persectionemque deducto, es uberius alimentum exposcente, ipsum ad calcitrandum di membranas dirumpendas stianulat donec ab inuolucro liber

Membrana exitum quaerere nitatur. Dictuna quidem aliteas 'us pii ' este, Hipp. mente Iib Mirat puer. membranas di-

iψη iiiiiipi. Pilitia quide ac exitio quod fasciae mo- ' do puelum iEuoluat, nos quidem undequaque, sed pei mediam legionem ab ilium elatissima se de ad ensi imis ossis mucronatam cartilagine, spleni ipsi si liniam, quantum attinet ad nigredinem . itiabilem substantiam stingosamque,&quatenus sequentissam a vasorum sei te implica

Membrana tur. Haec velo solas xenas Si alterias recipit uinu si mercia ab hysterio derivata u. to γοη vel secunditia D appellata. Secunda vero membrana suetum cist cumquaq; tegens, nulli bi utero a ahaerescit. piaeterquana ea pacie. qua iam praedictae cotis uicit cumspicitur, per venulas illas a pi4nio in umbilicum penetrantes. Tertia tenuissima petie coit statis, filium inuoluit. Exemplo itaque spicanam si tabia, comprobauit Hipp. hanc violentam velamen- . in saluatorum diruptionem. Nam sicut illae,s militei& ia ρtio

mala granata. amygdalaque dehiscunt faei u li- r

gneo illo cottice implo obmolis intus in xiccn' ἐώ m. itis violentum impetum, sic quoq; , quae cooperi tibo. te foetum dicta sun inuoluci a. Ex quibus cui denter constabit, quos cruciatus, quosve dolores mulieres persentiscant pari ritionis tempore at ii non solum in lepa: atione foetus ab utero, .& diruptione velamento tum , verum in exitus cetus per tam angustas vias & meatus, quantuni Hipp. de Gal. ac reliqui auctores depinxerunt. Α- peritur itaq; in hoc opere os uteri tantum, quantum sussiciat emblii, iacile praebere exitum:qua liter autem hoc sat . nescimii , neq; aliud rit

Ieri Galen. quam admirati rosa amus. Sed nati ni Ehaec & alia omnia circa parturitionc animalis machinatur eximia 1 pnisu ita commenta.

Item qualiter statu, in decenti s uia ipli collo

teli propinquet, de aequaliter Exeat non vulnerata aliqua particula non par iram monstrat prouidentiam inquit et enim Aunec n. libr. . Pen. r. pes ut sis

necessarium eiu ri separentur qua fiam icintil. 1 t, Os sententur ad titoris Dei te po titini pie seri lam ν 2 hι is pro iis Oaa. Otr inuationem nursialem, o eu ope, alio illa de operati Oh4bu sortibus Mathi tis. Quibus Auicem verbi, modum parturitionis &do totis acti bitatem euidenter moniliat. Atq; licet Calen. asserat, non vulnerata aliqua particu la sci tum educi,& Avicen conciarium videatur adstruere' albitrantur cum hibeambo iuncturas laxati,nec lainen exalticulari : solui quidem iure

dici possunt, quod summa illa distenso, specie

quaedam solutae continuitatis esse videatui :& ob id dololes acerbi. & eruciatus prope os pubis & psactum proculdubio percipiuntur. Sed sitie etiaoperi non exiguam opem praestare abdomini, musculos, retuleiat Calen. libr. 3. 2 suis e natur. t .isi Ob idq; censeo ipsum dixisse phu si ad partit, ybia bonum partuna duorum eoi potum vigoie esse 'ς tu sis. Opus,stauidae mulieris nimii um 5 inlianti, si itigit ut hi praim uJ partiis naturalis qualido ex butiti, iii naturae modo huiusmodi actio perscinii dati leni seri csitingit, eum eoti indem siti tuum con summatorum ac periectorum naturalem emis sonem molitur natural idque debitis ac statuite temporibus. Quibux euidenter constat disseren tia inter naturalem ae legitimum patium&ab- patio hacoisum:ille quidem est naturae actus: sic vero vi ,-turalis te alentet sit,&praeternat uiae institutum. Cui operi necessaria hae sunt sitio perfectio,icmpii fla: hihη , 8 AElatii, imati, o i vi Iotiti Ohatim, O nixus Oxhino certae bita. r. in ex ii postilia. Quam salae antequam

exponam , partu, iustahiis sigio breuiter rese iam , ne incaui, & uti hi otii da obstetrix . ante uten pus oportiitium pati iii mulierem exponat: antea eteniin quitii bi aso itisset, irritus labol

ust, qui a nixti ii iii. suseipitur, & ipsa palluitenq

*dςo vano labi, E eoi tabescit, ut cum post ealia b Qxanduin iii libisti noti sui sciat, vel rursus o

275쪽

rro De Puerperarum S Nutricum A section.

casio pzetcreat, ac fretum subtiade inopinato iei quae vita proculdubio non possent, s vitio si prolapsum perdat, aut matri, t palest,mon pro- aliquo infans aliteri puta inventiem,inlatus,in- uideat. que pedes exitum aitectaret. Quia seri profecto: ii A Si igitur ragestabile sat fortus onus, ae sub non potest , ut infans pedes manus , ita coniun

paraus na- umbilico grauitas appareat &in lumbis inguini- gat,&reliquo corpori applicet, ut nusqua vel in v ' bul eontinuus ciliciatus sentia tui 1si ventris ca- hanc,vel 4n illam partem didit cammeam ob cau-ῶ'μ' sidit .s genitalis natiliati reat is locelli hume- sam,qui se prodeunt dissici limum esciunt par-ctentur ii urinaest incontanentia si vieni solui tum & matri ingentes craiciatus excitant, aciei atque laxari sentiatur, parturiginis indubitatae psos in maxima pericula consciunt: licet non signa extitistit. Clauidas autem si tormiPa -- omnino pedibus antea emissis, disseilem mo-xant oc)ssime patere certum est dissiculter cam ueant patium. Quamobreiic natos Latini agri .lumbi dolent. At cum an stat iam patrii titionis tui oppellarunt, licet alii a dis scili partu nomento pus, superiores partes graciliores sunt, re inditum esse fateantur. His vero omnibus petieet tenduntur loca si per pedi nem Singuina ina- culis vetat, qui naturali modo nascitur in quoi initoque digito ad magnitudinem oui quid in eaput ptimo te exerens, minore cum doloremoti scio inuenitur. Humor vero qui esses r.pri- matricis, totumque ipsus collum aperit,ac dilamo lentus cst , 5 postmodum plurimus, ac de- tu,& viam reliquo corpori parat faciliorem.

sum cingitis, is que uos iis, ii formina nascitu, Laboriosum quidem & dissicilem partum Ela est aut ruber A puru ,s masculus. aufererit m euntisse existimo qui viri e quatuor conditioni- Pamula signa pucium se iam ad viem vertisse common- bes insignitur: Minon tino , quod debitum tempus s. ant. apparet etiam eo tempore in si gnanti, anteuertat qua potius abre ius, qtiam parsim dicit tiro .

bus pletisque stomachus uteri, & propior ei sci- Secunda quod deprauata situs exeat s gura Toxit r. rtex Galens in denti collat libr. t satus smo tri cum grauissimis accidentibus :& est uia cum tum. Iracipiunt tunc dc lores vexare coistit m ie- m nutis aut copiosotibus purgationibus: iiii Emora, turii bos ventrem'; apsum: in hoc tame bus addes, ii diu pallus labores protrahantui isneq; pilus in ta lapatiendo idonea locanda est enim es parius, qui cum foetus vel matiis peri- utero sei iis, quam vieti osculum hians digitis culo SD utissimis accidentibus sit. Estque sym-

occula crit,& promiti uelit . ac praedictatum lau- ploma sub genere conterotum immodice coim Drauitatum cifluxus comparuerit ri A M.' . de prehensium : si quidem iretus non sunt uteros hist a uin .. s. s. o aetrus de pariti distic la coni clunt. lentium partes, sed proportione ic spondentias, Ii Galeno credas i dex pari. a facti na- quae ad nascuntur Linuitarium inquam. Quem tu .os victi peti,etu directum instantepat tuui' admodum otia S: fiucius a natura ad genetis patet. licui dem conceptu: quare quo tempte te- propagationem creati, ut ex GaI.testi nonio licitur te festinat sim da, aerem apparere os victi M. p. sic de partus: Obad, dum prater modum oportes t an qnquantis etenim partus eur- ει natiux militutum detinentur, symploma hoc

den, exsistit signum. Aadit etiam Hippoc. alia escitur: non tum ea ratione, seu quia cum Paris a tigna th. 1.demoibi ut quibus venali licet patius grauissimis accidentibus excernitur, longe gra-

nopi int8t Hii. ivit enim dilutio pomi m- uioribus S diuersis ab iis, quae sit opte motu na- uanius sim se rapa ruit uerit. requentems ritum tuta mouere solet. Vnum tamen habet peculiare. Aia e 1 tuere . Iris v pn ratio tithtula Duiliar,rm- fgnum difficilis partus, quod diebus aliquot ante r plenim est, tali reen mirur actum crebro re - te parum copiosa profluat ab utero aqua: nam ut o Am. ριιψ mtim quando partu, instat: . trianique partus te pote , cum nihil profluat, eo quod Fis r. m. mu au itis ii ruberum dolore, canis uidem iam pio fluxerit, Ob siccitatem prolabi nequito lux . . Duflic Ir rante se Io. Irqueor tot - tus : itaque nihil instillare tempore partus,

C c. r. r.. lixus. s L ne iratum cIi retitim hiat. luuio - mum quatuor causarum, vel duabus aut omnit, cilia m

rensen do ita omittat lan im ortu .... isa; eius. Partum igitur efficit labotiosi, in tua , - ὶ him prats ,ri hiatione I a. Cognito his partus ma causa innumsumam aeris praesens constitutio:r iuuanti ei loque esse naturalem soli nnura. siquide Aquilonia dissicilem parit. Austitas aci- ipitiis patio senti diligent ac viribus commit- lem seca ne tum, ta mulieris corpus exsiccandolendum est. ilion naturalem esse, inici dictas dissicilem sicut & nimi, calida, vite. exsolucri-hςe a ratio ition strat sciscet in caput infra item do. ae sigida, palles conti hendo a timido vero nasci. tuus ea optimamc iam videtur Hirpo- ad partum faciliolem omnium aptissima est &cratem ili rite, partium quidcm, quae sunt supra ouae modice calida exsistit ob id prosccio viden vae bilicum grvilitatem: Dari .inacii non opor- dum est ne in cubili exsitat aer seisidior aut pluitet tantam cuc putare, t latas ea per se si ea in- aequo calidus. Dixerat enim ii: procrat his de r. te uein o. um solium: tum toto, quo utero geritur scio, aqua. O c. r. eas fur anas di: ii alter pater c, sit uti tem et . sci tum in caput propendiae oportet, qua regiones habitant f i9.Ls, ob id. quod vitia Graii iti ii p. infantis lautiasque motus accessistet. tus exsuhrax his in locis labes elatura crudis a-DAie omni ratura pio uidit, Deo optirn. Ma .ad- quis de aere singilo: pueri ctiani debit dis sitiit esari ii cui iuuante v t. ari epitimum m ans prodis et, ii ci os reii ac pudemi iunia lici re adurictum quae nisin et tris, scii si i Puci 'cia. ivble -- cina aimpcdamento nuit ratius facilitati. DiH- . ria. fi

clem

276쪽

Liber Quartus.

olim quotlὴ pinum incit ira, ubi liparturiente 3- --i piutini uni eleuetit, ita Letot pia, aut sis mina

ptimariola fuerit timorec verecudia,aut quaevis alia animi passio, ii adeo creuerit, ut potenti posivia di illa here ab incesto pollit. sic vehemens dolor partus dissiciles reddet.& grati odores, qui sur- a A sum utorum euocant. Simili quoque ratione Nexperimento didicimus. multum conferre, quo situ locetur patitura nam si sedeat impeditur dilatatio caudae, si recta siet, in longum extendit ut terus,& utraq; postula dissiculterae laboriosep et 'monstrabo autem paulo inferius, qualis posituta partui iit commodior. rati radicti- ΕΣ parte vero ipsius parturienti, plutcs com petimus succrescere posse dissicilis partus causas. Quippe aut imbecillis admodum est mulier.itavi enixu seipsam iuuare non possit ex morbo

contracta impotentia, vel ex natiuas bri iuuenili aetate, vel ex labore aliquo praecedenteraut di fias iter spirat & anhelosa est, ita ut non valeat spiritum cohibere, opus alio aut summopere ad panum necessarium t quoniam huiusnodi expulso si te tento spiritu quod anhelotae circa lusi catione efficere nequeunt,velii nimis do Mat,affectu aliquo caput grauante vel ob id vigilandi impotentiam. item ob doloria in priua-a tionem vel mansuetudinem, aut m sensibilatate,

nec non & animi perturbati nec, quae sane omnia graue periculum minantur. Accedit etiam

his tanqua ira causa, si ipsi puerpetractasia obesa que sit &vteri exigui doloribus impedita. aut timidiuscula vel nimis extenuata, in quib. musculose diligamentosae partes durae extensaeq; exs-stunt,mhilque partui cedunt. poterea id malum quoque affert mulem victi, aut mala vicinarum partium constitutio.velut est vieti magna distentio,& otis si luctura. di colli ipsius longitudo: quibus fit, ut abutero dissiculter egrediatur G-tus: nam in collo pluomum immorabatur. de per augustum otis foramen non libere exibit. Idem malum ess cit nimia omenti de vicinatum partiu esitas nam qua ratione conceptum impedit, quod os vieti comprimat eadem partum efficiet laboriosam, sic & tumentes haemorrhoides. Cui etiam 'rato alui excrementa ditia, & vi ina diu retenta plurimum addunt : scut dum ante tem pus parius mulier milam nationem ali uam

perpessi est in locis genua ibus aut parte ali itia

C eis vicina. Potes . vi dii . cultas patiendi latin- sere si ossa pubis nimium conicita hierint,vise tur : ego tamen existimo ossa illa palum aut L hildilatari cetiares Maiian semunt o- tam illam dilatationem rei tintie ad caudam ipsam sue ad os sacrum, aut ut recti tili Lar iacis, ficti cum cui da armi aliunci sani mos facitam in caudam δesiti t. ito clam eo alti cuia

latitur sua ipsus csa inter i , vi restrii soli tcauda in pnte mcxictio: cm quo et, riminimcnciuga eo reddatur lat:us multo facta es autem cauda potiis ivum ad sui in tondum iecti m intelli num .es musculosa nisi mandos. v l tis,t.n ut ad alui dura excrementa vi expellcn da. t acuaque cauda in partu ita exigat ut in exteriola, ut sucile id opus conspicuum vidctis cis: & xulua sacratione potius in panc in i cs icti it n. exienditur, Z a iustior eis ciciar eo quod cauda cedat, quam in pariem antes olem, inqua os pubis minime Odere potest, licet aliquibus tanquam ve- tum de vulgatum habeatur.

Dissicilis quoq; si partus, s secunda vel pro- Dpter crassitiem non abrumpatur, aut propter te nuitatem antequam oportet, diuellatur imul parie mesae, cum aliis membranis foetu ambientibus: quippe bio m. hac oceatone humore ei lacuato parius ob ii itatem dissicilior redditur, quod per collum uterascetiis discutiere labatur. Refert quidem Gai lib. s.flei lusint. ι . iiii ius modi humore sumin I ere prodeste viis omnibus lubia candis, ac faci-iotibus ad dilatationem efferemti a praedicto namque humore collum humectatum mollius redditur dilataturq; facilius. Ob id , quae multis ante diebus muccotem vel aquam sentim expulsant , difficulter pariunt i dilabitur citam Ocyus per madidas S lublicas partis scutus, quam pctsi eos. Contingit etiam patruin item laboriosum.

cum nyon membrana ante frangitur, v puctin utero volvatur. ita ut in maximo verseturpetieulo ob lotii molestiam qua totus a scitur de ne aliquid eius per os ingrediatui: nam a stilocatione illum tuetur respiratio perdiri ei talia,quaein umbilico est. Et ob id labo te, in partu di innu- Emeta alia incommoda, quae lib. de irinnus p. 0.annumerat Hipp. debilitant fretum a sco, ut non

nunquam ante cxmam . multi in e mi, multo

plures paulo post A maxime inti a die in alia iiiii aieptem dies, tandem intra quadia sinum intereant. Accedit nimia ante partum cinati in is, aut aquae profusio, quae et aam partu piae iacitnt ex Letitare laboriosiam. Cui etiam causarum seneti reduce- cere oportet vieti imbecillam facultatem excretricem, aut vehementem retent icem: nam xt latere ictνiis illatim tu, mater abdominis musculis, puer propriis vitibus,& uteius otiante retentrice,&expultrice irritata ne operante parium sacilem lsarant. Idem quoque accidere cotilpicimus,s onge disseilius . ii vel mortuus, vel sydelatus pueri uelit, ut res,t Iit ibese in nidi .ristus ii maior sit, quam prosis minae consti- p, iis assututione & pestiunis uia opim est, dimici limum it a, ex& petieulo sitiri i bi matri parat partum. Pati

prorsis rarione, si monstrosus si, vel magni - Fritis, vel nimis paruus. aut pa; ut poti decisi tum quia ieipsim non praestat adminiculantem,tum ero quia ipsi non apte adaequatur terus. items vel numeros in sit littus vel informem aliquam carnem si cum afferater terra. simbecillus ex- sinat, ita vi tr que vincula di in peres Oist, iisque ad exitum vehementer inniti . disses quoque infert patium. Sed longe diis ciliorem; cum deprauata aliqua ligura exire nititur. Nascuntur quispe pueri aut in caput,aut in pede . aut peti o liqui 3c contorti, vel iniae .lli ad pia si ij iis aissecti. Sic enim lib. se Luptier. Hippi c. scriptum reliquit: Porro diruptu pillusis sphera motu tum in caput hutinauerit, reditur sicili paris . . . t i Olli sus, ast in pedes proi soli contingit enim hoc saepe, si paululum liue inclinati rat, sue vietolum spatiositate sues mater in i bolistis rarius piimum non quieuerit θ offitioinserit molier digiti ter tiret. M uitae avic in ipsae petieiori . vel puer, vel simul ambo: se qui bus uitius lux dentili res Hippocratris i tilia osur c in aut . Si vero restiora in i intre habitati timpru partu, iam Quirit, O dolor parris tertierit, ag

277쪽

7ra De Puerperarum S Nutricum A flection.

put proii Ioe . seu tiru uo capessent, distullti hua fiatio. Sisat enim quum os olearum angi resti nu- . letini imMiserit. non pisil se discite e tim extraheret f. citam mali rigraui a sui. est, ubi satus fuerit obliqua . cruste irem eus inpiae, Dulmus ni . osae

arit notus meum, aut putri. aut ambo. Eu autem via

A 723 Ina cansa. ut nau scire exeat mortuus aut deras M. aut dupluarus fuerit. Paulo autem inferius eodem libio lic setita uti cunis vero utiplicat Momplicantur, o m et uti x tuo in mumbunt, resseriti fuerint,

Die mortui. rvise retro orti ses vertere oporter quodsi-cundum natarum in caput exeant,manibus ad virumque

simur extensu. Cui proxima figura est ii in pedes

procedant, ceterae vero omnes nil hac admodum tutae praeter naturam Spericulosae ex iisti intra velut dum caput in dextiam vieti partem vel s- stram inclinat, aut altera, aut utraq; manus tesodias a uiro I exeritur, aut crura intus inter sese diducuntur. Fortus vero qui altero pede pro' rumpunt, altero intus detento, aut duplicati alicui patii vulvae innituntur, periculosissimumcfficiunt partum, sicut ii qui manus expensas habeant. Qui vero obliqui prodeunt, ii ipliciter id faciunt,aut enim in altei utium latus, aut in ventrem prodeunt: sed tuti in est iii latus progredi: ita cluni Obstetrici. manibus locus superest vi in

caput aut in pede, nascentem di scit. Triplici: ery olei lo- aucem, inquit Aettici, duplicari iolent nutu, nam tetit. vel capite de cilicibus . vel ventie, vel coxarum v uenubiis utero inc imbunt. Atq; hae sunt omncs deprauatae iis rae , quas an temporis prellura quacitiis me cognoicere i rorici. de mutare, ne veliti nocetur, vel morbi us supellit sectus aut ma- te: pereat. Praeter quas Omnes causas reperi apud

Hipp. variis epidentiorum locis eos partus este dilucilii ies qui stias ieiunt. de maxime qui plu-ie . Quod mille historiis testatum teperies, in ' quibus i ai ci prospere lent quere purgationes,

cx quo mille acc: unt mala: nam 5 venteriti tumorem attollitur, de cruor ab ulcere erumpit. edi dile, te spirationes, de alia, v; expresse retulit Hirroci ab ea d. ionilia, sed clatius lib. r o p. r. r. i. adducitis si istoriam eius, quae sitas semellas puci tat. riatu, libo. variaquidem sunt& omnino milesia, quae Loiu dedis partum iacilitate possunt. Cui sine opeii hi miis scuta quai ' leti da quidam sunt, quae omn)bus dim ulter xi pati lii, si ficu aeseco ni iii 'us: deinc s - ' i. rio luim, ut natura&varietate ait alia quo-l C que adi cibam. Principio etenim inulter admonenda est,ut in aedificio perlucido aerem calidiusculi in habente habitet laetamque&placidam vitam antea desar. ac somnus vigilia longio i stii inguibus etiam carnibus&mollientibus tui cuialis ae oletibus viatur: vina neq; generosa admodum, neq; diluti Ora. alba . praedulcia potui dentur. sese item mulier deaminitatione deleni cursu exerceat ceterum hanc exercitationem faciet iecta magis, quam sexuosa,&subumina, non

uidem intra patietes, aut in pratis de viii darii seni, si cum modica lassitudine, qua de salisa

tionem non attingat: deponat item alui extrementa balano pilus,& vrinam . pro rela enixuras cotean pote quo partus instat, non esse multa alimetu tum copia si .mandas consum rei ratior

neq; per id tempus varia alimentati crebra sunt adhibenda dist talietur enini eator ad consectione alimenti, & manus intendet opeti parturitio Dis.ltem parturientes non protinus in sella loca. Ddae cuit, sed obstetrices pilus os vetera tangere de

bent & cum paulo apertum non inueniunt, mox l. eas ectandum est,ae tune visurgat mulier iube- tb re debent, moueaturq; parum, ac iterum in loco

sibi apto sedeat rectos sed di istos habens pedes,

donec constet puerum sese in os tu inclinasse. Facilior item reddetur partus ex optimo pat- i. turientis situ i quinimo maxime ad partu titioni conicite experimento comprobatum est : nam cum ri iam diximus,ad partum faciliorem necelle est vi vulva dilatetur, idq; a parte anteriore, qua

pauci stimum fieri possit, superest, ut caudaeos ad posticam partem ex tedatur. Quo si, ut ii sedeat,

cius dilatatio omnino impediatur. I aq; si nati bus innitatur. cu non pollit retrocedete cauda partus i inpeditui:s vero stent, On satis ad enitu viribus pollent, quanqua is litus conuenientior sit modo in anteriora se lices. t. Quare manibus contra lectum aut mensam. aut alium quodvis

innitatur oportet.ita vitii sust ciens spatium pro Eobstetrice hisce tuo puerum e pari uiae . vero sustineat iii a vilis sortio ibus, i in mitius decumbat . sed dotio tantia ac cruribus innitatur in par te quidem paulo sublinuore positas de apertas.rtavi manibus pedibus & doiso velle menter innutatur. Cui sane te nixui aliam plutimum prodest respirationis coli bitio, dummodo non iecine tui in partibus superioribus. ed propulsio&i

nixus nat ad anum de viei in velut ii ficiunt,qui alii uiti exone te Driuntur, aut calai nos ansarit:

de haec eli commitam distic lis partus pialit via; aliae necessariae sunt pro infantis nascentis situ.

Alia est communis Hosarandi partum ratio, quae medicamentis , di petita ac diligenti obste- itide pei scit uir in cuius octicio haud quaquam permittendum est,ut violenter parturientium v-terum dilatarent, sed leniter placideq; ipsius pat-tes tiaciare coniti luo, auola cuius grandiori i-- tui cedere possit, ac magis citra dolorem dilata-ii. inuncta parte Osciali de ossi, facii otii 2, F

iηm altho, o sinunti Jans .j. 2 l . sat lini i/M mentiam. His quidem pio uicia obstetrix, uteii ostium, quod iam dehiscit, perting.M. sensimque premedo minimum digitum immittat, se binde iani pasurim tamen θ magis os dilatet: quod fati-sccie perpendens, linamento de in ira inruem dictavieiicet uice in , ut lubrica reddatur, quo facilius partus exsiliat, uberrime illiniati nee non & Mi tim sacram, de totam cavida regionem, quo facilius ea eunti puero cederes ouit. Quibus facti iterum grauidam in sede commodius locare oportet: atque ut promte infantem pellei e tentet, eidem blandis vel bis persi adere, ri Ga ulti ius. Old rises, satur. tr. 3. Ipsa autem obsteti ix ledeatis suini si i lioli loco, ut ita facilime immittere pollit, aeexsuperiotibus partibus infantem ad diicere Quod si haec prodeste non videantur, foribus eat in potui. palles lenire oportet, vita calor est odico &le

278쪽

Liber Quartus.

nitate maiori partes promitus aperiantur. Hoc sine praesidium conficies et Iori chamaemei . O mi ori eae oribis multiadium, bi malua O violarum ex semine cotone oram, lani, Osa Pris, ac ra dicibiti l l oram alborum quae omnia cum ex aqua

. . i. teri as dei obuerint, suscepto vapore exinta abdominis imam partem & caudam utilitet ea aqua spongia fouebis. Sed in iis, quae diis cultet parere assuescunt, tutum &utilissimum mihi videt ut Hip.consilium, quo iubet sanguinem mit-.7 4 4 tere prope partum: inquit enim libr. i. de morimul. Savero praegnans multo t. mpore cohibeatur, oparere non r .sed dubiis pluribus ea partu, dolor ilia laboret, si autem istius in rigore , o multo unguine roserta secure oportet remtim macrotis, Osanguinem δε- Dulare ramiam relati habito. on ea calida lauri cor- turbas cocli, lutiato. vituti autems m n O dictamnumere lux, vir tinur pari portionem rima alba aut aquabi-

Tnoibisna b., d, in duro. Quo facto, per aliquot ante partum dies, opus est etia encatismate uti, quod iecipiat

basematia cum radicibus in iis mitia, cantomidae,meralo

is, quana mamp.is. oliorum latiram .s.seminis lini oc donis remana liba, sat decoctum, in quos emina ante prandium insideat. Verum in harum insessionum viii, censeo satis esse per dies aliquot ante partum uti, quam in ipso parturientis tempore , ne delevi ae calore vites minus partui suisciant, ni plui imii necessitas vigeat. Pai tus quoq; tama. disseultatem mulcet eclegma, quod habet δε- tortim:.itis macci asinu 2 ι os inti 0ismortim B ana j.8 seminu petonia cinnam omi an .s.l .casus ne ιreciana 3 5 pulueri, peucedani obola. , de corde ceruig. .his contritis acchati albi ilum ex aerias ibi dissoluti, quantum satis est ad ea mollienda ai- NOTA. que cogenda ,adiiciatur. Ego autem in horum trium auxiliorum adhibitione suum balnea, quas que auctore pracipiam.non probo semper obseruo, ut Iebus singulis ad partus usq; diem viatim adhibeatur, ne omnibus modis puerum turbemus, ac totius foemina: humores exagitent ut . in

omni etiam partu citra caulae respectura si diis- culter fiat, utilissimum experimur dextro crurialligate coratam apti uatiati bracem oriandrum viride siti pol em radicem. Referunt quoque non contemnendi auctores prode se a. tipitio Iuli nu reconis g. i. cum τι alia aut aqua capiesrtim pe-xerti : vel tantundem cinnamomi seu cassis. Proficuus item misi me censetut puluis, qui recipit ii ι ii patrati g.3.cinnamoma,sa Mara g.vii, croci g. ii .mis auditur, O .um pasco vano albo, ves irrumal rum, radianti extileta. Interim tamen si diisei-lior fiat patius corsrei 33. cinnamomis. iiij. propia

Sie & inunctio pubis, vel sub umbili eo facta

d x an olochia , tu lamini, pudendi ori cio, ast Iem mi attigata. Valet etiam hoc medicamentum,

quod iecipit radicis r mi, o troiani a J.jMine-wisa, ne re ana p. s. seminis unis, os uiuit, ama5. i. fiat decoctum, cuius accipe adde tim

Verum ii haee omnia a stiue prodesse non vi- pM ea quia deantur,vereri eo tempore oportet,ne causae alicuius ex iis, quas retulimus.interuentu de eis ca- ti m eia diis itas l. boriatur Quippe tunc temporis ictuti

aduersus ipsam pugnandum primo ei te consulit Drei ratio.in qua curandi latione aduertisse oscit tet, ea omnia auxilia, quae hucusque retulimus communiter omnibus rartubus esse proscua: quae vero propria cui 3; sunt, iam referam, mitiosumto astigore si malo causato praestiterit. Multis compertum elle legimus , grauidas iussi mulieres. quae salutam manducarunt , prospere ita ex peperisse: se iadunt te nas eam quςiere dc inanducare ad partus sacilitate. sed xteriore constri-ici

lii, et asso sit doq; prode ire icimus soliis. qui

conficiunt ut hac io ima excipe malus, bo malua a

inungito lini isto quod recipit Mai. inissaenti grati siminti timana j. . extrahatur cum mus esse,

tius letulimus, arebo Oa tio exoleti tu .uti Musa artem seu urna graci &similibus pines dilatare a que calefacere opius est. inlini si spere tui foetus emi ilici, abstineat omnino cibo foemina: iin ali tet, ait mat parum vini diluti aqua a remisia, Hiari lochia rotunal rhi meditum pano inti ili in Piso Hippocras appelluto. Incredibili etiam esseacia iuuat aqua cinnamoma cum modica aqua a trica rhoca diactaut m O. tum cinnamomaeis sim tum modico ri-no,adoletim machiniectis tribus guttulis in tochi a ιH-ν, : benefacit etiam aram rar v Iotim. Sed cum iterum dolores creuerint, ac puer apparere incepetit, tunc retent O lpiritu conet ui expelle re, ae innitatur capite S manibus, donec infans oriatur. Et ii haec prodesse non videantur inungere iterum pudendaspartes, pectinem de os sacrum oportebit eleοβαινι no rei ra minoram, de sumat eo tempore decoctum, quod iecipiat in filam τι moue ι υ .3.s.ιinnamoma et croci 9. his Matremi uis de sat potio lepida. P. aestat et- piam es dem vi una petrarium, 'Mod recipit spuradicti sitit origum, lanuntiana s. rei intinis d.

conquassentur,& sat cum lana pellitium. Simile bene seium praestat sus utiligi inti exApite cau-hum,myrrha os tiron. Verum si ob immodicum calorem, qui vires partus di exsoluat, patiendi dissicultas oriatur,oirandum in caestoria: atii vire . . t scere,&spiritus praecauere,

ouo mitius dissolutione pereant. Os id qui- .isu rua dem cibis di potionibus optimi ec facilis nutri- luet tolla menti vires rescere oportebit Oea maxime odor

mentis, qua exa eratu orant: nam alia xto su Ismeuocant dum eorum omnium quantitas modicist ἰ admixtis semper quae vires habeat robo randi de adstringendi. ut ii donis, mala punicis, Sereliquis quae si male vites possint, bc quodam do ii ida sui.& dicta ita, tuom aquia clerus dein cinnamomi otitiis fit. limium torcumia v

279쪽

7z De Puerperarum S utri cum Affection

alii eiuntur in aere parum s gidiori degant, qua-ium facies spargenda est a ua id acta figida, &, cadem aqua de ita uellatione aer temperandus est. Timidis autem ae puellis mentis iob ut addendum , quemadmo sum eis qua dolorum inc, miles sunt: rursus cxhortandae, vivalidissimessiimam comprimant, & ad inguina pellant. Quod ii imbecilles ex morbo sint cibi, boni su δε 7 3 ci, ac potibus resciendae sint. de alendae bona partus spe, semotis animi assectionibus, quae vibiis ab incepto munere distrahere nata sunt. ra tus Osi Inflammationem. vleus tumorem laxum, vel hii ἡ oliud teri vitium, ii causam diis ei li, pari utilio

& . Dueoi- itis pra flare compellas, curandum omni arte esti' i. 'niis partes ita lenitet&blande tractate ut citra maxi- Ous, qua, mam dolorum exacerbationem partui cedant:

i 'i. quod facies unguentis . fotibus de pinguedinibus quae id nata sunt est cere, qualia stipe ius diximus. verum s ob lumbonim cauam ad inteliora luxationem, aut nimiam pinguedinem patiendi disti cultas contigetit , potissima facilitandi partus ratio stat in consilio pallutientis stu.

Ob id puerpera in sella prona flexis genibus collocetur, seu in lecto, vi vietus delabens ceruicem icctam extendat, atq; idem e airecto ostioli h beatur. Deinde cet alis.oleis ac pinguedine linire oportet, & sensim digitis aperire: tandem enixus siccurandus est sexi, senibus.&prona ex listens te qua' patit. Ciu conii milem curationem ad hi l cliis si os ite .vclceruix stes admodum suerint: tunc enim alui excrementa primitus mollienda rellenda in sunt blandis cyctelibus ex oleo an Iala Dd, is no rare. Caudam item inui gere oportet praedi iis unguentis S litii mentis, quo facilius sies: ut edere possit. r,tiis assi, Si causa merebra natum dissi eultet sit minaeustas ei vi pariat eo ni derabis, an ob crassitem & solidita- iem socianda . quaerii iura nequit. disticultas sub o M.ties. citatur. Tunc etenim Aetii consilio abrumpere uitii. ipsam oportet aut obsteti icis unguibus aut scalyclio: litie sane res caute agenda est, ne sci tui aut matri piaue aliquod malum subsequatur. Velum si tunicabum tenuitate nimia in qu bub hamor con-m i. dissicilis fiat pallus, quod humoi in me

bianis contentus ante debitum te repuscfluxe- iit, ita vi uteri superlint reiiccati, cis albumina otiorum cum a ratis uis agraeo a collo tristito,

vel cum pii ara cremore tepido infundantur Ceuisdem Aetii deereto , vel pudendum de uteri cervicem inunges olivi aut i, inuentis praedicti, . quo mollior re humidior fiat locus. Item inuniages eo quod recipit malua tu i in iis ιι Ius m. j. ait in subitu una mi semini, im , senagrat una biiij. curis iram S. g. fiat decoctio, cuius accipe uariam unam, cles de seminerim j l .m his i. Zei titilae in collum vi eclo quod etiam inunges un- suento q. r. bur a suit sale aqua ait is loli 3. ii. merca uisse ita , ali haeis, in Extructa aqua jub alan. i. f. sathnimemum. Porriges&puluerem cin ramomi Orticu si uti rara mitiam in deiecta Iunus racior seminutini. paliua a I sit euncti partubus disseilioris ii quo saetus praua aliqua afectus iisura prorumpere tentat. O . 4,' in quo sane casu multa heti de considerared ei

reclinatae molle quoad ira sub coxa, sustinere o potiet, de sub lecti pedes, quo altiores sint hi, a pedib. semper aliquid apponete ea codiae altiores capite sint,&vinultu ceruical sub capite iit, prouideto. Cum vero retrorsus sterii tirtus. δ: hinc atq; hine euoluitur,ta secundum natu iam

constituatur, quicquid sub lecti pedes supposuisti, ac lapides. & q, sub coxas subdi is i subtiabito. Quicunque vero situs vivi manum aut crus

soras praeniniunt aut etiam 'trabo eas op rictruam celerrime ubi exitum significauerint .prae- icto modo intro rettudere.& in caput veli re, de ad viam reducere: &quicunq; sin iis complicat ut ad lateris mollitudinem, aut coxam patria prolaps, eos dirigere Oportet ac volt e, in a-qνam calidam dod irascere dono mill 1ν ι z. r.

H e quidem volui ad hune locum ac ruct re, Evi admonuisse videartum Medicos ipsos, quoi u intei est maxime obsterii cum impetitiam quanium datur, aperire, & eas disciplina cori istae: ac ij. , ut moneam etiam,quanta diligentia opus iii, ut ii ii de disseilem pari uin praedicantiis, s c, desinuatas retus figura sat. Quamobrem conliderandum est, qua diligentia orias si ad extia Oronena io - ius, de quibus medicamentis ac ing finiis id seii expediat. Primum igitur, ii i t piet cepi auaramssuram palius dissicilis sat ii ibi somnii orno di, ipsum prae uere oportet. sitit mretirem rariuilentis de infamis: I. indo medicati in iis, falce turn utcunq; sit expellunt tertio vel , de ultimo laeta aliqua conti titii solutione vel opetratione manuali, ne uterque pereat itaque spia ieciss-gnis partum esse dissolem comperiami s. pa tu licias competeme in lecto locarda est, vi altum

habeat corpus ac si in priorem partem ab oris ovi eri scelus ins xtis est, lupina es cci loc inda ires in si istium, vi dextrum cub. t. si velo matris pos iura infantis situm corrigore non possis tune diligenter unguibus insciuis, de oleo munctis,ac Fiti virum conductis digitis sinistia manus in oti- seium uteri immitti debet, introque paulatim ac sensiti futum pellere opus est, di s caput proximum est,ipsum componat de adducat. si vero ambae manus apparuerint, duobus humeris eius manus suas exuriaque parte in spinu, retroisum eum reuocet, ri veri elum eis. manibus ad

latera compositis N apprehensi, capite adductoque soras paulatim & leuiter. Verum si insens

caput intelius habuerit, tantum ne duas manus eiecerit, oportet obstetricem prius immissa manu caput ad otiscium allicere ,&comprehensis manibus infiniis coronari oportet ne caput eius oriscium uteri obduret sed iniicto uteri osculo, quo facilius, qua manus exibant, totum corpus

prorumpat. Quod si ne his quidem illum acce-

petit c5 uenientem, tunc pedibus mulieris com-

,rehensis, ipsam concutito vehementer, & rauatim hypochondria componito, donee a ianites laesentare s iam comperias. Idem quoque praeceptum obseruandum est, si altera manus existit. verum s supinus prodeat puer, inani bus iuper collum extentis, tunc quidem mani- Gbus oportet puerum euoluere paulatim: quo facto, vel iterum intro infante propulso tespiratione cohibita, &xtero praedactis inuncto, ipsam

280쪽

Liber Quartus.

innitia luminini iube. Obieruandum insuper inrt actis reductionibus est, ne manus, aut brachia pueri plurimum tractemus . ne sorte ex arti culari contingat sed innitentes super humeros pueri, intio pe flete ipsum oportet. Sic quidem, si A alterum aut v trianique pedem immisciit, manibus obstem os inguinibus pueri aflixis ipsam intro reducere opus est. At ii ad coxas usque foras mitisse competiamus, sternutamentum mouere conuenit.& ipsam verbis ex Eortali, ut plurimum innitariat sin aliter si s Itinuis intio pellere.&vieti osculum inungere, ae so mentis emollite,& pellarium ex myrta apponere : quo facio, compicita respiratione, de manibus compresso etiam ventre, ipsam inniti plui maum iubeto. Cui cons milem diligentiam adb bebis, si super genua , latus aut quamuis aliam partem procubuetit, vel complicatus exietit petii bus capiti adiuncias. Omnis itaque cura habenda est, riti poιν. constiti: tib L morb.m lier. de reducendo sit tu ad partem internam mam proprio S natiuo exeundi conatu contingit non raro, sua sponte Opti

mam nancisca liguram.

Palma quae Quod ii haec satis esse non videantur, medicarior tant mentis curandum est partum iuuare sunt autem

ii haec vati nam qu quam ex vi prolata a partus pro pellunt , quaedam vero ex Occulta proprietate. Sic emolivis primo partibus pudendis& ventie,

dum resin periculo ei L&alus ait, iliis partiam sa-

rha, Iracti. abina. regulo tim g. x. ex melle utiliter lingitur, absorpta ini et ait cinnamomi. Prodest de singuli, horis abibibete croci g. x cum modico vino albo : item a sitim senecta lambis alligata decoctiim adiam in hydrome ire ιtim oldo sumisii nodia iurandi ablutus a uacalida ct ipsa aqua exhi- quantitate uti. 3. sussum grum item ει ungulanisti. Consciunt quoque pitulae quae recapiunt cinna sint, casia lignes.c mini ,ari Nothra m rha,

cutiana g.liust acu GD una g uasa rasai. o s. opti g. viis. fiant patulae, cuius quantitas iit S. g. c idem proculdubio praestat benescium medicamentum , quod conficitur ex myrrha. opopanace,

galbano napsa r.3. . simo se confice bolos cum aquartitae, O porge B. s. cum aqua de oti tanti ducta tirum: idem valet decoctum duct)lorum cum croco Osu nurui Ο sic de eortex O aut rusura eborticum rino. Sic pse stat non parum illud medicamentum, a r. ibina 3.iii. rura 3 ii. cicuta 3.j. sopi,cinna no , a bia tinctorum an g til. sant patulae, quarum portigere poteris S. l. t g.s.ctimarisahabi M. valet item suffumigium .ae stercore raccae e de pessarium et ran ebori nigra vve cv essu tauri lar m aequales, terant ut & sant pessalia longiuscula Plura autem alia lepezies cap. duriti mortua is de secunda relictu : inter quae non sunt minoris in menti emplastra eccera: a. & cueuibi in ossi saeto No et A. adhibita. in omni tamen partu cauendum est ab his, quae vel maximam is feriint violentia, vel v-teiu nimis sit pellere poli ini, maxime si mulierialis sit, quod leui occasoue uteius extra laxari;

aut prominere possit. Cu i quidem consuendum Dest vi pariat decumbens in lecto, ac supina: quod infortunium piaecauebis , ad anum imposito panno,in modum pitulae oblong ,quem soluteti vi uolibet conatu obstetrix comprimat. Sed serunt a proprietate prodesse. s arietes a pro brachio ad femur irati feratur: item hae ira radiiιm .si semoti sinistio alliges. Puligium quoque, Gi. o artemisiam tritam, de super ventiem positam: 'se i 'idem stiistio cruri alligatura , smaragdum,

dum plantis alligatum: tadices ei iam an olochia utriusque praesertim longae, multas prodesse creditur, de anas ridem etiam semoti ad hibitam: sed omnibus prodesse comperio haustum stera n g- flatirum tali itim. Pulpam item creti ourhinc in μι-

co ista emplastra meas in uniuersa ventos rigione applicitam rarium accelerare scit Aul .cuius la- , ne census alia reperies capisti fatu mortuo. Eveium licet fi ec omnia Diodesse non videan- Puer matris

tui, ad crudele illud de inhumanum chirurgiae cluani. Opi s. quo 'mus iiiiec uri ver δε iuprofecto horti, duni coniugiendum nunquam cst etiamsi ca inritidis. Alite. Aetii, & Moschionis conii lio, fieri polle

constet quod non liceat Chiistiano vnum inte scete , vitae alte ius gratia. Praeterquam quod ulti citra Omnem exspectori nem talia antur. Sed implo lata Domini nollia Iesiae litaui maleticordia intei cessioneq; Beatissimae Virginis Maiiae, & omnium sanctorum, dictisq; Euangeliis, ct politis sanctorum reliquiis es Agnus Dei, iteria ira ad tutiora foetui &matri auxilia redeundum csse arbitror. iter urna tentanda. quae antea dixtimus, vel alia denuo expeti unda, cuius census est,q.r corticum cassa sicilis j .iii. bulliant in vino albo

tenui ad medietatem, cuius evathu in unum cum

iure ciceram ct 9.j. cinnamomi porriges. Praestat & .s vota semi in Viso tepido sitim: a lici t non desiit, qui sterilitatem in posterum ex hoc intd cairae' to vereantur. Quibus sitas bibat parturiens L- F umo , is has braciatia tompescendi acrimo- sit it ras estniam pix liciorum medicamentorum : interim tamen in uterum, ut conlutis Ati c. lubris utitia& 'ceiotaria si ibi ilia & mi icilagines infundes, cor rati ut e .. adipes liquefactas GaIbtin Enotii. v iit time. . Vie ilum ιm mur etram sequenti clusmate, per symni gain aut a

Canam insus . Excipe lactis rascae scilii piis idolis poti ira i. s. maci mu lim, ora tia altha an S.is. s. Quibus factis tentet iteium diligens obste-wx aut petitos chirurgus dexteritate & vi illata, pudium euellite, niiens & on i ci te studens puerum extrahere viuum, licet si cum peti loaliquo dei imitatis, vel quod ancus i ipetiit, imbecillii , aut vica inq; laesus.cauetis diligenter, ne voti ota e ipsi iii intei sciat, nam si malum aliquod illi hac ratione succrescat,ieii ius est.Curandum tamen primo , ut sacti Baptismatis a- uam puerulus recipiat, &postea, citra vitae eui

ens eliculum. ipsum extrahere tentabis tum manaDus tum vero medicamentis de aliis auxiliis. Interim autem vire: parturientis omni attere scire oportet, de pueri umbiliciani non resecare, donec vel mingat,vel ploret,aut aliquo mo-

do ex labores artu, reficiatur: quod Hippo di uerat hue desup rsat. . si sorte contigerit matrem in pati uicticlitaris tu intus vivo subdistite, quod ex motibus

SEARCH

MENU NAVIGATION