DN. Ludouici Mercati, medici Hispani, &c. Opera omnia, medica & chirurgica, in quinque tomos diuisa. Quorum 1. 1. De constitutione corporis humani, 2. De sanitatis conseruatione ac praecautione, 3. De morbis, eorum signis, causis, symptomatibus, diff

발행: 1620년

분량: 379페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

r6 De Puerperarum Nutricum Assection.

subsiliationibus infamis coniicies tunc demum posthabita matriis cura, eius tantum habendacii Piliae pio igitur conuenit morientis Os,5 se-nualia patentia adseruate , ut per ea vitalem spi-A r ritum N anhelitum recipere pollit. Deinde l.

Indi via, poebondrium sinistrum iectione intrant uerit imitem u incidituus dextrum quidem latus non ita liberum propter subiectum hepat,ingress imm-Hii h Λ- cidenti praebet. Ceterum leuiter tantii, nec pro- . . funde incitio lice ducenda est,ita ut peraton quin non penetret, ne ab intestinis actio praepediatur. Sed facto primo foramine, petitonaeum leui foramine aperire oportet raemissis sinistrae manus digitis, tensim totam manum immittemus ad v-teiu,& intestina paulatim attollente, tunc leuis ealpello.& leuiori s eis ura uterum abrumpere opus ei ite nam aliter peiiciatu esset, ne penetratis vidit tutescis, infans scalpelli cuspide laederetur. Potio ubi iam eximendi tempus prospeximus,ita cxcipiemus. ut eius spina toti palmae nostrae incumbat : cauendum tamen est, ne aut pedibus, aut brachiis . aut thorace aut capite aut ventie

comprehcnda inus:id enim sine petieulo vix seri potest. Quod si geminos portet, eade diligentia

utendu est, ac ii alter moi tuus esset Irimo vivum ea trabes.ni mortuus in ostiolo Sag manum sie-

v iit. Sic nati Caesares dicuntur, ut Publius Scipio.

STtidens natura scirium in lucem edere. minoiati quo possit labore ipsum ante pariu a vestimentis illis se ii inuoluciis, quae ipsam illi praestitisse melioris gratiaci mea diximus maxima da ligem a exu.re curat ut solus ti omnino nudus in lucem prodeat. nisi aliquando tunicula qua3am coope itum emittat, a risios . . durum Η. Excusso igitur inuolucio id intus manere necessum est: quod i me non minores laboles ae dolores tapeticula inseire habet, quam foetus ipse, nisi conatu ci diligentia piaeueniatur, ne diutius in v te secunda io maneat. Poetu porro excusso, frequenter acci- εὶuox nio dit i secunda in utero simiter adhaerescat, pen- V ' citis ue ab da puer per umbilicate vas: quoa ub c ueniet, tunc inici dumos uteri apertum, interduelauium repetitur, secuti linaque ipsa tion nunc quam uteri stando adhuc convine a , nonnun- secunda qua se in laetitistit. Est itaq; secunda membrana quaedam ex iis, quae foetum inuoluunt , quae, luti radieatio multorum vasolum est: quamia reatione piis ci auctores cs0on nuncii patient. Quod i me nil aliud est. luam vasorum multitudo membrana tenui connexorum, quae haud ficile numerare oueas. GaIoctore i s. dev sparta. Secunda Quod etiam aliis nominibus insignitu reperies, anan* Vii, Mi comm hor. 91b. 1 de ex Paulo quoq; lib. si rue .Latini quidem secundam.& sicundasn Vtid dicti. minate solent, quod velut secundum do intelliuae receptaculum iit,& fortus indumentum, Vt inquit. Quae membrana quoniam ex umbilico pueri pendet, & umbilicus postremus ab uteri; exit quippe prior exiret,non accideret per ipsin . pueri ntirrimentum propterea foetu cui , foras secunda rη- prodite necesse ea in naturali partu. Sed qui

is ius, niam contingit iterum sortia in luce edito, ipsam

iri.&qui. praeter natui am detineri: si ut in eius retentiolihili et educa- uteius quodammodo assciatur morbo innumero ab ea succrescente. Verum cum detine- Dtur, vel lungo uteri adhue connexa est, aut licet seiuncta fuelit, tamen circa aliquam uteri partem instar palae, conuoluta exsistit,atque si Oxi teti diductu infuerit,& secunda, quae inibi relicta est, alicui parti uteri orbiculatim conuoluta

inhaeserit, facile educitur manu sinistici, calida panguiq; aliqua illita substantia, insundumque

immilla. Si autem fundo vieta sit connexa demissa simili modo manu trahenda est: non tamen in rectum, ne uterus p cidat, neq; violen ter admodum, sed lenitet ae placide, ptimum in umbili eum diducemus huc atque illuc circuma gentes, deinde paulo validius attrahemus: hoc enim pacto soluentur 5: a connexo traiiciatur.

Quod si uuluae osculum Hausium sue t. pei in-tionibus utendum est & i uetitis actu cali. 1: postmodum digitis sinistiae mani fleriter aperire, ac paulatim dilatare est conandum. Cettium si ne ius quidem prolabi contisciri, di rem uu periculum puero di notii minaii cc in sellati. iis, minime umbilicum te scole os ottet. ne P . adissicilior sat sicundae exitus, scd tuli eicientio- Enis causa inquitenda est.

Verum ii quis iem hanc diligentius poster. s e i api reter has omnes iecundaei eiciniones reperiet potissimam causam huic nialopiaesim, quod i Ea Hippocrates lib. i. de W b. intilior sci haec vel badixerat: Si mulieri itinta in Protii lilias iri scis conti it: si ν a m. raptu, stierit xmbit citi. tabe, j. o D viab hie ..r per D petitiam re 'm, qtia riclicit

1. Hi let. O i teri fui sum retrahunt si vitam, P potelibili. m odissem O in scipsi, Armini. Praeter hane canon paucas reperies,inter quas pC-tissimum obtinent locum animae pathcniat ariti re dola inciria naribus admotae vel ii uteius oc si me a pallii claudatui potus aquamgidae:

at coitque Omnia, qua subrio casu puerperae acciderint.

Quam vero graue 5 periculosum sit secun- Fδ.ura non pictinus exire, Hippocrat ipse retulit labr. . L morb. mul diccns: Si reti hora; cunda, ilia a Derit .s non ampli surrint ultra, purgum ita minus. tiam oportu iis ruit, ct irinio Arubst, ac n: minosa uiuia, o dolor po totum Dipti, O ventrisma x xie paritim tum, qua est in imbii ctim op uas sit in reoti, o tor en restit Iarvi infit. O c rata, s .hndum bretia euci putius iam, O sana evadis. prae ter qua projicio at uia. non rura M. At Iamreti iastis,ssitatis. o ex ptis risumene ris ιἷm , τὸ I grum alia quod multim o june succrescit. Cuius etiam moli memineiat quoque Hippocrat. lib. I v text. is. de conatis v x te v ciba faciens, cur sicut danae rates in utero ielicta fuit, quae si argutiam pisennouerat. Velum quia frequentassin a in icten- set Amtionis huius causam vitabilici inicitis istiuam resectionem esse protulat Hippocrates. c. b id pavea quidam hoc in loco de umbilici sectione res los ram. Verum ne suis deceptus Pauli & Aetii decreto, qui statuit, ielictam secundam antra pauco, di 1 sine periculo puties actam excerni , ex penes cndum est. piorinus non exite, summe esse G raue Speii culos lenum, nisi breui ex iratur, siue piat te facta siue secus,&protinus acciden-

ita & sebiis cessant. Est quidem,ut ferunt, apud Getin assimi siti ames

282쪽

L . a iras mos, statim umbilicum tele te medica Gisiatur. mentis secundas conari educere:edoctae fortasse

a Medicis quos deceperat Atiau b. Ah in m.

cap. io dicens: Cum utilem ti uolui tu non sui inim

prouidentia nos usos esse censebimus, si sedulo Procutauerimus, quo modo sine inuolueris fortus neutiquam emerserit: quod vi fiat eomino dius,non iunt abrum bilieo secanda,interea dum intus perseuerant sed potius conandu est,quem admodum perpetua sint. desne tui maneant con iuncta. Quam satie doctrinam adduxerat Hipp. Ibis versaturione dicens: Ceterum si tingina haud sivi exciderint ,'indusint. maxime adfartum appen Are : curan k I potius ditari ν ol alia xta trahantur patituram, tum aliis modi . tum maxime si illarentii exonerando do tinata ferire stibiatur quopendem se tuusrauitate sua sciandis exui aserat. Atque vi hocitat, senstin ventrem subiici si uote parum calido plenum imperat, silperq; foetum locat ideinceps Vero punctus venter mucrone tenuissimo, cunctanter admodum concidit in seipsum,ac v-na sci tum de quς ab eo pendebant inuolucra deorsum trahit. Quam quoq; siisse Hipp. sententiam lib. i. de inor. mal. demonstratur his vel bis MB mulieristianda relicti suerint, hoc si aut per vim raptorribilica , t per imperiurum ab ob irrue resecta, quae ius incidis νmbilicum, quam secunda ει ureris exierint. Haud quaquam igitur arbitror expedire, ut m bilicus dissecetur a secundis. antequam illa prodierint: quin potius utcunq; factam te sectionem, potis limam censet causam permansionis secundarum in v tero.Quamobrem prς diistis auxiliis conandum est secundas extrahere, quod sitosuisse non videantur, ad maiora peruenienum est, de quorum sorte, ut ex Hipp.constat sternutamentum est Cuius naturam & eis caelam simul ac tussis in propellendis secundis nonnulla hie sitibere aequum esse duxi, si prius dixero,

' quanto tempore ad summum immotandum est, antequam umbilicum resecemus: nam si diutius differamus, pueriericlitabitur aut morbosus o-uadet ac rursus ii cito abscindimus praedictu iri, sti periculum malit aduenire sperandii. Ob id qui Gisia ει dem tentati siem ii ii nisil competiam ut ps

seotido suisse, umbilicum rei care opus erit,& ipsus cau- dieem semori parturientis vehementer alligare

aut ili una, quae ad secundarum propulsonem

plurimum valere coti perimus, num porto siet nutatio est, ut millies ex elimento facili moeo- υstinari eo stat. Est sane stet nutatio instituta ad p- pellendam causam molestiae, quae Iercipitur in ventriculis antelio ib. cerebri, viri cunq; molestia illa prodeat, seu ex naribus, seu palato, seu capite ipso: quan de ab oculis quoq; contingat:

inde solem inspiciendo sternutamentum exciti mus. Eodem et omnino modo. insis ad elicien dam causam. quae in pulmone praeter naturam inest, conducit. Coueniat autem in hoc ambae acta nes,l prius extendunt ut celebri ventriculi ante sternutamentum pulmo vero ante tu sinuitem quod in utraq; membra aere ad se trahunt

quo si vi neq; iustis, neq; stet nuta metitum sectroistit, nisi post inspirationcm.Praeterea conue-iuunt, quod in vitaque post actis attractionem ii, i isti,

membrum celeritet ac vehementer constringi- eoue ruantitur item quod eiiciaturex ea cotta bone aer per canalem,&quicquid intermedium est prostiter& cum sono. Qi bus etenim pia mi si s uidendii Meil qua hutione riticiis secundo ei nutaria orti pra- risit inti sed videndum prius erit in quo hi duo motus dissetant. Differunt maxime tuti a& sternutatio,quod in hac aettrahat ut bifariam ad cerebrum, extetius nimirum ab ambiente per nares ,& intus rei palatum ex pulmone tussis auiatem ex sola aspera arteria aerem saucit. parit ei in

extrudendo idem est distrimen rei iussi metiim solum per aspera in arte am ii iiitus effertur &materia: at in sternutatione materia solum per naresapitatus autem & per palatum.& per narest licet multa quae motis partibus stitit ratione vi cini motus per eam partem quoque impctu pellat. Causa huius est, quod qui desertur per palatum minore cum impetu exit quia locus apertior est, nee retinetur: at per nares eliditur vehementer ob angustiam meatuum, unde etiam ingens ille sonus exauditur. Di sita iusti, quod inue mutatione nares ei cutiuntur in imo, pectus valde parum: in tussi autem pectus, nares autem minimum,aut nihil. Hactenus de modo, quo hi duo motus sunt: nunc veto uomodo, quae in

telo sunt, propellant videndum. Ptimo quia dem praemittendum est, quod in ste utatione smediae partes corpo is compum untur, α exire sic ut mae exprimuntur. Sic enim insternutamento ex

assatim sertur, de media , Ictu se quo minus sugere, ac in fundum comine epos- medio corpore spiritus a re sint secundae i spatium autem ad summum si corrotis pars affatim compti initur: hinc euenit curiori quatuor aut quitiq; holatum .verum s .mbilici vasa muccore plena apparuerant orarerquam quod fuerum sortisse piri Isari, aut ino basium sore monia tanto citius iesecare umbilicum Oportebit. &ίcciora medicamenta apio te , qui oeyssimet cecent quod pituitosum A: stifidum tu illi

saltibus supererit. . se undate. Primo considerandum est,aa iniuria oblitauiora quest, x ratia .. a si itin tu intrus receperit an abuterra NH si Maea tiati alitu tias a.Tunc quidem ante aliud auxilium . sinistram manum oleo si iuram a borari ast libra illi man profundum vieti obstetrix in mattat,& captam secundam leuiter alliboati quod si in eius extractione plurimum sanguinis fuat, laudat ut carabe lae Mati g.s .in vino, quod utinas moueat, secundas pellat, &sangui item suentem silai. Platerea denuineio eorum profecto, ut ea, quaein itismis pallibus insident, posaut sui inis, vitaque vehementer explimantur. μὴ 'etiam ea, iuri nutissima sunt, se expurgant uti ob id eigo mitandum non est, ouod ad secutidas expellendis vehementer conducat. Compendio autem id faciet, s quis prius nares de os consilingat: nam quo spicitus diutius & angustius

concluditur, eo vehementiva erumpit. Qua

etiam de causi pueri experientia docti, si quido liti iti deest, id ipsum protinus excernunt, nares& os quoque prius comprehendentes. palam enim est. ore &natibus prehensis protii di totum aciem per palatum,qui ex palato dese ii potest ad gulam &intestina pei veniticulum. quo etiam intestina de uterum comptimente, certum est summo te iuuare. At dum trudititi Gaetin sternutitione ad pulmones ,rceius pere

283쪽

7z8 Depuerperarum 4 Nutricum Affection.'

nisti bronchia & septu in transuersum allidit, . terit. vltorius remediis progredi, tanquam contrahuntur interni iri quisque ex ritur inst) in iis , quae maximam praerequirit diligentiam

musculi longi ventiis.&septum traitiei sum col- qua in te sic loquitur Hippocrat.hb. i. vie motb.li lii intestina compressa, iam iacto bieuiori ven- in L Cum restire peris. O a secundu non Derat Ibe- Π

ire:illa vero cum sint si aper utero e resione illum rura , pia at dare ea , a quibus maxime purgantur προ-- coneutiunt, stq; non solum propulsio hoc mo- ιtrii ρurgamenta a Baiocta aut a via r xs c oleo inmao, quod parum esset sed ii emulus ille motus, sepiola siver pruna. t M. Castor eram ri: σquo etiam ex arboribus Ductus decidunt, atque aut nardum bibi te bibat etiam raram n ν nigra duos V1, A ita laxantur vincula secundarum a placentula & ci milia , ι ηι par vera vinum neu strat Alce. fretus descendit quas in lubrico. Aer praeterea M. iii, iis ines admisi ι. Faut etiam hia tum eri umqui sub septo transuersis est, concutit etiam ute- . in rufa ct in Histuli, O u se isti uea Hers c rum , atque ex hoc tremuro ictu contingit et- modi m bibat. Ae subdit 4dem auctor eodemaam, ut materiae quam aspera arteria sunt melius libr. λι sambuit phari cocto prius fore. itum a quatra set tuism euellantur ab illa: ita ut non- honiis otia 9od aetantharidest a nomis. Sed planuali , cum non positiat plene evellere in sarcia, eent magi litiae ad puerpetrum ea parte recen- 'isternutatione cum tuis concitata, compotes vo- set quippe cintharides partem exulcerant acti ficti sint licet id ex eventi ste utationi ac- ei odiit. avi si te fert ne ampr. 3aretra rus olacidat, ut nuper dixeram. Quamobrem in praesenti diras exhibitam item m)rta bacca, his LM opto dies ectu expetimentum sepe docuit id remedium quates, obium in pum. res serraru i radicem rino, elle praestantissimia, maxime cum opus si breui - .ho O melli seruefatiam c- epotam. item paulo inter iemediis uti, ne mulieres interim putrefactis setius ad te iaciam iligore emortuam, haec rei si dis febres,deliris,capitis dolotes tremores, fert G prasito etiam hirps an in bruat qua hy-& animi deliquia patiantur, ut Hippo rate, Npfit. λγ.mel ii deto a tum ovis Ore riuri re e vittasM 'O : Pi incipium itaque curationis auspicabetis ab moti t. Quae sane omnia sim l cum iure porri. EG litorii, Odi Iibus f Ttidas, naribus 5 ore inspiratas qua& aut allii uiti non si tum has educunt cil&goirtinet, tum uterum de Oisum sugant,&ile utainent amo- mosum sanguinem fundunt ac liquant. Idem a quibu si tient. Sic cosistim spiritus detineatur,ae nares & quoque in v tioque casu praestat ex Hipp. mentem μὴ μ' b o obdurentur,maxime si imbecillae mulieres iasi lib., is mi, bis reti e dc direm ira, o die a- fuerint A cum circa pectine dolores &pondus miti, hoc hoe rei cassus Vol ortim irti . Clim arerientiuntur, exclamare staminain illi,c , ali- frigore ii otiis cata compumierit, bivent si ruando spiti tum cohibere inlatius comprimen- gus sueti t. cro. M l iter ritum et . . n. ii tira o.ac sternutando &sibi et venirem manu vehe- prouini indito,& plurimum tempus i nito ix euter posita. vietum in setius ducito. Si tamen Ad idem etiam ct sanguinem terentum codein umbilicum reserare ob ingentem nectilitatem, loco, sust umigium Moli stati probat. Plato es ne scelus pereat. cogatis,ab excitione scini et ea tib. se nat r. mulier. sic ad eandem allectione, uno pede retro saliedo incedat scemina oportet. refert. Si fritindae decedere non 'o Dat conreiam tritam verum si hi, adhue factis, secundae non cedant. tirat, tum pomos.sed plura Alia adducit ad pelverendum est. ne uteio alligatae s upersint: id sane lendas secunda & si tum moltuum eodem lo-aepiehendes, quod ante tempus puer emissus eo dicens Viola o utila a meniosi inrito Oaι se timis uetit .idq; citra agnos it olores.Na cruciatus de militia. O irino albo reter relati/ ο rate, a l mouini

laboles, qui praecedunt partum sunt proculdu

bio. dum rumpuntur venae & arteriae cotyled

nibus uteri alligatae: ob id quidem si dolor non

praecessem coniectandum est,sactam tantumiitisse secundam ci vicio adli rescentem remanere Qiis tempore manu comprehendenda et ,

aut vinculo,& leuiter in obliquum hae&illae

auerientes trahenda, ne in partes disiecetur,ma-C Si me quidem in diutius ierenta fuerit. Quod secunda ' si ita tenaciter adlineat, quod unguibiis extrahi ... non possit, immitti medicamenta siti putantia equidem lo. ovileiaque alia tepeties auxilia non ιuppui titi auctores iubent, ut eisdem putrefacta sentim ex- solum potii sumenda , sed per si abductionem bus aede, pellatur a natura. Fieri enim potest v linea parte quale est illud quod conscitu rex oliti montinu- h- stitiestat, &sentim excernatur, quod magis esse ia pusulti sorma adhibit imitem arrenti O trita rei m

ιγi Vteii illii sies .fi sim capistipisci, aliti etiam. Me curiali, sulta Osimio in pano latina nubeto. Quo itutum aibitror. Verum ii id sors tuleiit caute fa- silento rosei es a Mixta. satura praetcrca ho tensi des,&subuide necesse ei it per interualla iniicere bibita v. I supposita uterum purgat S secundas salo, FN ea, quae vim habeant detergendi quod putres a- a partu te orantes educit. nec non cunctantestium est. Cui malo ex viii et it unguentum n f. iis excludit idem beneficium praestit succus P . ii 'ibu in nititia oles Iohortim vel amutaturum dulitam heirarisu. sirorum o puro initum vino Piloleo a- .utida, ridis olutum. ν l in A. octa quia rei ipsi ruditum malua migdalarum dithitim. inaxime si addideris suilitum ain O Holur m o. g. ij. adacti an clua lauta , ex cornibu ruehibus apr/. Item decoctu in .

hae suo. a. de in eo dissolue unguentum basili- decocto selibrum O radicum eiusdem litae pia terracon, ril modicum vn enti AtDptiae s. iris p s. aut en D r. admota. Sed facilius parabis Oroitet in supcr, ii sternutamentis rei non arsam radicem νηί unto albo subactam ex Hippocr. Gilecte

284쪽

Liber Quartus. 729

decreto. & paronia Triticem cum eodem unguen si undi, to, Praeter haec autem Hippocrat. praesidia,ego pellendis etiam referam , quat mihi vitai utiliora & multis Hed calve' probata videntur: cuius census ei potio quaero

bb. s. d. otii nu adde vim albi s. iiij. cinnamom g. ij. de s citia inbiem sit laborans, modicum sumat: item in praedicta decoction dillo luantur 95j. trochi oram de mirrha. Valet etiam dilollum rit aqua salarum insigura, res aqua sorum croci, 18 A quam credimus esse maximi usus. Item panacissi

men vino. volum. postumque tam melle: sic&eius Dictamni radices appositae secundas extrahunt. Polemoma

vires inmoti ex vino epota tentaurii murorti radix derasa &e

ia's, rota:cui quoq; opeii praecipua vis inest dictamno,

t.buid si ut mortuos di transuersos etiam partus ac secuti

ei adii. das deiiciat: bibit ut ex aqua soliorum obolus, nee potu tantum . sed illi tu & sussi tu prodest. A-

Dotii hiis trium longa radix cruri apposita,vel epota te ista radix, radix eryn , t ora coagulum illitum quoque cum porri 'ria o croto. Praestat desuectis aut mi is bibitus, vel lucetis pol Irti ha marrabat, Opulca puluis quoque lambricorum terr 'tion: tandem conserunt Omnia quae menses Cuent, si maximus fuerit sanguinis fluxus. Arabes autem antiquiores probarunt plurimum piaeli diu q.r . abina .uri otii his, acori partes aquam, fiteata melle excipito, quantita: esto .ex lupi

notum O mentastra decocto. Aliud item parabis

q.r. vvunacti .galbam pyti bestiana 3 i. castorei . detur cum praedicto decocto, si maximo in perin culo exuit titi limina. Item prodest In noram, Suffumit, salinae an. 3 . Myrrhi, opopanacisura g.g. castoreig.x. in minutis lamum puluerem redacta potui dato g. s. cum brasitia 2 ptiligit decocto. Conserunt quoque hi te usita suffumigia ex mo Rus arido, co- limbretim. t aquila, vel ex sim ne n urticamμου, atria, pini res , elleboro albo aristolochia ni sta. aut expi dictis sic iustum ignam coniicito recipertitum .praficiis, o abrotanum simul conquassata cum

olea liliorum, quae bulliant palum simul. ac postea si per ignem posita, suis umigium excipe. Ex usu

Iussit M. quo l. est sussitus aromatum velut en cassa nar- diu. οι iuvit odorati, arrem a. fabana dictamnum pularitim o huiusmodi alia , ex quibus iunium parturiens undiq; cooperta susceptet,de obstetrix manu contendat secundas eo tempore educere.

Quod si non profuerit, pessi s concinnato xussio thalis, lasere, balsamo .seriore actipitris, galbano

iis litim. quae excipienda sunt sicco artem iliae. Vel se pes sarium consce: excipe arbulae bis utriusque binis, nasturcii parte, aquas, trita in pollinem fellebouise excipe in pessi s. Si vero neque sceducta fuerit.. eadem dilaceranda non est, neque rei turbari oportet: intra paucos enim dies putrefacta&insaniem di issoluta excidet: praecauere tamen perieulum quod ex supputatione impendet, ut antea dictuis is opoli et si tamen his non cesserit malum enchatismatis utendum est ex decocto arum i litis . abicia palegar. calaminita, sinistitim.vtvteri iculo. ae partibus etiam vicinis intillio ibi ι facti .ieliquis auxiliis,&secundisipisssaeici ii ii lius cedat uterus: Gratia autem praecauendi ea .entii tilo put ventriculum ci reliqua viscera. quae expu- in secunda tredine secundes ini non raro assiciuntur, iii situm te n tabiti utendum est ex turdamomo. cu pinqui

de sugures, ungue odorato. de reliquis, quae cum hoc, quod odorata sunt, Se praedictis malis adueis antur, secundam quo lite subducunt. Quod si res eo desperationis deuenerit ut suffocati laborantem videamus ad pessaria deueniendum est quae enicae tota sunt, de consciuntur ex decoctoc ι- merus Destrui cum olea trans, aut succo his dem cucu- Diserti Opuluere aristolochia, phide ria, e laboro niagro,ct colorynthiae uti portionibus additos lis tu iri modico. Secundis extractis, antequam umbili , re pumi Ll

siccetur, puero praedictis laboribus labefactato 'prouidendum est: curandumque primo, tuo rei' uidetitia. iiii spiratus eius exhaletur, tractato infantis vin-bilico calidi, digitis, modi eumque complesiis. Se omni calorisco bene scio. Atqui non solum si hac sorte nascatur, sed viculique imbecillus es ne ploratu 3: cum leui spiritu exeat. Quippe eo

tempore seruefacere secundinam vino eas do oportet, antequam umbilicus abscindatur. do nec calorem & spiritum suscipiat: postea viuidio ti facto puero ipsam secato. Item eandem secun dinam cineribus , aut calidis pannis calciacere Oportet,vel iii peluem calidum imponere,donec suis eienter puerulus inolescat. Sed praecipue inter palaesi ecenter coctos calidisti mortes lia. Ede aqua naphs iit oratos apponere in s..ntem Opus est, atque spiritu de halitu calido fouere eius ici

minae, quaecum uti m. cinnamomum, an tim, aut vinum ore detinuerit.

Dei coetu mortuo. HVmana si agilitas de miseria eo deuenire m lita est.vidi in utero matris labores quoque experiamur & inortem quod si accidetit. non o- : i,.

sum sci tui calamitas succrescit, sed de matri. Gu a, m di. Quamobrem cognoscere protinus id in aluino e sortet, ne cotrupto foetu matri quoq; ii repata 'ile sat damnum. Docuit quidem antiquitas fortum ab uteiis educere ante tempus multis de causis: nam eum puella. aut adulta sed parua, concipiebat, eminente ex fretus magnitudine periculo mortis , gestationis S partus tempus anticipabant remediis abortum mouentibus: Fquod sane vetitum est in sancta religione nostra. Mortuum vero sortum conandum ess arte, Foetus qui quam celerrime educere. Sed moritur si eius inuleio ob alimenti defectum, alit cius malitia . tabit M. vel plet horiam, ob qtiam sanguine impletur so tu. 5e suffocatur: aut solutis acetabuli; saltu, ictu, tuis, aut sternutamento vel humiditate ni inia laxatis. Item ex bibito medicamento,quod valide menses prouocet, vel ex potu amarorum, aut nimia inedia pi cedente sanguinis missione, aui purgatione: etiam ex morbo aliquo actitissimo, aestuosissimo, de magno . ae ultimo ob partus dissicultatem. qu bd optime aduertit Auic:

Furius quidem mortui ligna sunt priuatio de Fretus moi defectus motus ipsus insantis cum alioqui mo xui quα si ueri assuevisset. Refrigescit item imus venter matris, dolor grauis adest iuxta umbilicum iaciei &labiorum color liuidus atque serrugineus adest, . Oculi & nasti, obstupescunt&horient. Item de- G

285쪽

73o De puerperarum &Nutricum Assection

cumbente semina in latus, in id deuoluitur aedecidit puer : grauat etiam plus quam ante mortem S mammae extenuanturiaut altera,s e duobus Atrei mortuus sit atq; eundem abortiet. Hu- musitates insiper ab utero manant,corpus praegnantis languet, & albicat, ac mollescit, de ipsa segnis efficitur. Caput etiam dolet, bras foetor sequitur palpebraruam insatio, visus tenebrosias,

ciborum in appetentia,& iam putrescente tietui choles emanant ab utero, tempora pultant,malae rubent, bi cs cxcitantur, & horrores,i lis,at

si A que turbulenta in 'unnia. ventris tum demum

frigiditas adest dolorque iuxtin umbilicuitu tandem omnia succrescunt, quae ex secunda reli tas timinis aecidere dixi mus. Docet id quoque cognoscere Hipp.lib. i demor niti dicens: Si re osortiuin il a non circa iris M, ediani bimesris, ιe run itur. t si si latur,tunc ct irenter mitti intumescit. ct ad con tallum an et rei ita Lerepraesente Osibri, magna psam ut dens iam sternimus corripit, O dolor acutus o τι he- ω em pagenda se imum rentrem o lambos, O ut rara Mod tudinem ct coxas. verum ne frustra auxiliates manus ei adhibeamus mulieri, quae nullum susceptura est beneficium, id pranao cognoscere docuerunt Paul. Fretiis tuet. de Act Nam quae petitura est inexpugnabili dol-ti '. miendi necessitate corripitur, resoluta est, ct vix s W qnv potest excitati, ae ii excitetur, debiliter responiaci, de , S iurius grauisopotest cinitur ob humidi tates de vapores coi ruptos a tixtu elatos; a ipsa inseriti, latius seges. V erum quae superstites futui essent, haec omnia in contrarium proferunt. B In hoc satie malo. ua fieri pollit breuitate, cu ratus moi- randum est foetum mortuit pellere, ne mala quae tui quam mox retulimus,accidere permittamus. Quippe, Lepc prii ' ., petimento confirmatu habeo,etiam si Ocyssiime extrahatur, tanta superest vietus labe insectas ut vix ad antiquum statum multo temporei duci possit. Cu enim fretus motitur, intensames gratiae in si igiditatem uterus contrahit, quae mille deinceps accidentia concitat. si vero tamdiu moleturivi putredinc in subeat, mala quae retulimus, procul do bio iveo scutit. Quam obiem eden ii i ai io in L cmalo quatrui lex eis: Vna quae vicium diluet lotibus & stinum istis: Alia quae foetum euocet ii, quae vires habent irritandi uterianua letia vcro rei ea fit quae tire ii: m ta iα-ium exi Alere nata ex iis urit: Quarta per ea, quae terius adhibitacundem usuio piestant. 'crum

, t haee probe heri possint, vinore alimenti, atq; odoramentis teli re parturientem Olortet. uomolius labori polliti unicere. Implent quade nu-

. iusmodi indicationes, qua prςc dentic diximus C Vierum polle dilatate, fomenta,&inscctionc .,acroetum teliqua sed fretum expellunt omnia. quae abo

re uum suti moueti alii ea astit suetas ossint aliis L. Me 'μ libo est e re vel in ut eos milia aut uirita. can- , igitur ad rapitum s intus cum lupari radiciis , ra institu aras, O in Marso patui gatu Hipp. tisi oditum est. P. Odest de re ex cae radix ex aqua

etiam S di amni Cretens usus tu hac remigui est momenti, que potui dentur, sine subii ci Mur, siue tui litu adlubeat auri ilia Iam etiam r. a. o ct in ita admixtum potui datum escaci ismum est. Idem quoq; galbanum olis cedi noad milium, si ibditum mite prodest. velum si iii-gotis externi vi tatus perierit, ferunt prodesse remedium quod recipit croca triti g.j.quam adipe

anserino exceptam in uterum immittes, vel a luid, quod ii t ex toni .motha. -sse Oronas si Diritu maxime si odoratum vinum sis ei biberit. Quod si fretus mortuus iam intumuerit, prae stat medicamentum, quod recipit sucii maii tibiio apti ana g. it. linteolo percolemur. qu)bm adde ros res s. viis. adipis an crina g. iij. H a g. ii. quorum medietatena intinum ni heras infunde. praestat idem benescium parietaria ex vino trita: a temoliud quod te capit a mini, scis ti S. . veram nigri 3. s. quae simul trita vinia iusso excipienda sunt intra victum: si etiam cataplasina acceptis ti- anio odorato es intraron is timeri isti.' si in udipe, ac rintili. O appositu. stidis etiam radix epota in puluerem vel in uterum i inmissa, vel medic mentum haemaso ira Nicolai. Ex usu quoque est id medicamentum liuod iecipit tinnianum,

subina xii cinnamon spoinge et . . Pro iccrcio habetur praebcre 9. io . Derti re hi tili an equi, cum modico vino. idem quoque beneficium praestat medicamentum quod recipit thiriata ratessaron f . . Eaqua νkra inpiasari tigrini j iiij. iis aridus 1 mers ait. eruam Sci . coquantur. ct colatura suine et ii .Prode ii de aqua di ioci tanti L. M.; uni. Quod si nac piodo de non videant iis, purgantibus pharmacis utenduin est, maxime Dieque mi die laborans sum iecit hoc praesidium. quod iecipat 1 ianarissi, i innamomi, xtitissim urtim Aj. -υria f. s.ctim modii Omo sub ni deco. o. aut in larguori copia ea

duo. o rubia prabito g. i. Prodest puluis qui recipit sabina, agari, myrrha . ngularem s. f. curus pom

rei sistitus cum lapite sui lina se ita, aut lapides Mus. Si tamen chica cause sicci e voles, excipe m rha cinnamom .sesbam. ι urer Ingulorumvirali ι ngo s. i. ex vincias sede consce, O usumiga. Os etifim , teli intingere Oportet otio juino, an thim, a,arii otii hil Oroloc)m hi tu .l Deterea l-ιam ct Liavim rinos se a. in oleo innotiquemur, in quo sciliis mades eat. Conscies autem alium ex succo ιιι moti . 9 m o mella itim luna succida. Alium etiam facies enicaciorem, qui recipit eti- Florarim tim phisis. Num ristolochiam uJparac lotini hidi, O an oniatim. Piaestat S filius extitis uicida, animo muto . o sede taurino. Refert etiam Hippocrates birer .demor mulio. prope sinetia prodeste Iarbantim ad magnitu immotiuae. timeo ob-tiotarum rium is in otio teri no a terr ivlo admotum. Quo etiam loco plura alia repeties non patui momenti ab eodem auctoie si ammopere com

mendata.

Verum si ne haec quidem omnia prodesse vi Fremi mo

286쪽

Liber Quartus. 73 i

tur. Itaque collisi: utex cius vel bis eam petituram, quae inter pariendum animo Ape linquat, es obliuiosa sit, vixque soli Ino excitari possit, cum pulsi pallio , languido & inordinato: vel

langueat, aut lassa membra aegre attollat,&mo ueat,ac frequenter conuellaturi vel altis quat te tulimus, correpta lit malis. Si aut in miliorum adsit bono esto animo pulso enim partu saluam

illam fore spes esti eum hoc tamen dissicilima res exsitit, de quam aggredi citra maximam c siderationem & con: ilium non licet. Sed quid Hippocrates in hac re volit, audiendum quoque

est: inquit enim hἷr. i. de morb. mali . cuicun4M Hro Iurius montis, aliti rus aut manus foras protendunt,

os optimam quid suris in id eripe fit. intro retrudere, O umbas parto in caput verrere: vero Moeri non poterat. versan D: iure i id cur hoc modo. Dis B trum per sca carnu caput cum contusorio instrumento, ri ne in iis ut a ndatur, contundito , o ossa per os iumlolsellam, aut tructorium in istimentum luxta ι aut catim immissum , prout habu i , extrahiro, non muliuortii, stat titi exemtis. ut 1 soci ablatti,ttirandum tamen antulam caput fora pesiit extrahere, alite, Indere. Cum vero haec sora, extraxeris, Otii ipsis hum os fueris , ambas mainti in articuli, cum hin ham fis sciato , O via D. extraxeris quidem stri poteratit exeat. etiam sui I res qua extrahuso recto non ole-diunt. totum peritis r sese ad iugulum sndito. Vertim carito ne in venirem seces. O aliquid de iiij res Antides. exit enim reur re, o sina, o serim; si peio horum qsid exit ut, maior ti negotii res iam si leniundiato uatim costas, O scapulas contrahito, cristi ntiquam satus procedet, ni iam rentum tamidum M. baerit. Si exim tute quid stierit, melius eii rent, iusse-ια liniter perforare: latus enim solum a rentre exit, Oft situ pro Hu Haec proculdubio stitit, quae

Hippocratem in irae leprccepisse constat: ualiter autem lieti oporteat expendendum nunc est. c Conuenit enim ante omnia, ut Aetius consulit, Toetui mol- restipitiam mulierem transiet sci lecto se locare, tuo qu-i iti vi si iii inibus eius, ipsius ilia coptimantur: quo

22 j iiiiii, venieriti conspectu chirurgi &ob

moue uda. steti cis sit.& intutis ad os veteri compellatur. Hae igitur viii, occasione artifex manum olus amnis ast Illuc e re nititia ne inunget, ac inuae manus digitum indicem primum immittet deliadescii sim alios, donee tota esse intus inanias possit,v-timq; autem uate deben t petitae robustae so mi r .que illam manibus fortitet tetineant.ne vi illata inscctus extractione commoueatur. Ac par

tutienti tres bucchllae panis in vino imbutς oise uantur ad aicendum aninii deliquium.&in ipsi, pete eius facies a si due viso aspergatur. Maniis

igitui in vici uni inimiis mortuum puerum venetur, qui si capite uteri os contingat, unco in stitamen to apprehendendus est, atque attrahendus instrumento cauitatibus oculorum, aut aurium aflixod nem in directum latum huc ducenda manus est sed etiam huc atq; illuc agitanda in obliquum. Quod si caput extendatur aquolbaa D liquo humo te, talis apertione scapello facta minuendus est ac ii ipsum mole grande stico nimii gere forcipe, aut manibus oportet. Sic reliqua corpori, particulae, si maiores sint quam ut cornia mode educi possint avellendae abscindendaeque

sint. Si vero clunibus aut altero pede,aut brachio vulvae immineat, ante eductionem ea leni

hie facienda. iii iti laborioso partu pr cepimus.

Trahere igitur dextra manus via culti insitu mettiatum, lanistia autem intus infantem, ii imitque is stim diligere debet, donec ex toto euc llat ut is autem post ita in protractus est, una astantibus tradatut , isque eum sit pinas ti ambus sustineat, ct uisus deinde citi ilia manu leniter umbilicum trahat, ita ut minime abrumpat dextraque manu eum sequatur usque ad sccundas, hi u leomnibus a piehensis venulas membrana uecimnes eade ratione manu ducat ab viei. Qis, Js forte iecundae subii qui recusent his ut in alii, si

partubus labolio iis , ieeundis teliciis , flumpto in te habebis. artes tumq; iubito umbilicum deligate, motibusque annectere opus est Poti quam autem secunda . sue statim ab esucto io tu , siue postea edueta stetit, neq; quicquam sit peruacuum in vieto relictum, criira componan tur . ut parte; diu tactae conueniant. Quo ficto quoniam valde deiectae vitibus & pti,ini prostratae mulieres tremanete solent, ex ratione post saeti m mihi videtur, ut potionibus de aviculis, ac vino

prouideas: temper frigus praecauendo. quo nihil iamia. nocentius in eo casia puerperae accidere potest. Quamobrem post educi iura infantem; mox li

heis pannis calidis fouere locos oportet.& si hae-inori hagia subsequatur quod si h liter a sedit

decocto sitim ab =hthi johorsm misit c a tenui scindoctis vino omnit, loci Duendi sunt postea vero di i uento Omisis inseripto inutiges. Potionem item parare conuenit ex pus ei ediamur n- pronusti di, r. iactor ille simu e a. rea bustisa Oxitio albo deuorandam. Quod si ulcuscula . aut thagadia ex vi illata cooriantur,ex vino dein urtis equi cti, O centri Odia itim Fuio metiro sto ablatis ro,aemoavnguentoseum holiu illito. Sic superirememta mala eurabis iuxta cuiusque natu iam &conditionem. Quippe frequentius contingere competimus urinam & aluum post eductum infantem inuoluntarie fluere. Quo castectus curabis. velut partium illatum parat, iis cu

iau desdeiat, demissa labolante post puerperii

purgationem integram in oleum calens, in quo solia latiri, beroesia. altila. libanstigo, dirigani ule itum erilis chamanili. torti marini , tribados de serbuerint mox : ab insessionibus ex .les lumbri corum, iliacio O pulpino in quo catellus hinsuis ad diis tutionem carnis ab Oil bus deserbuetit. pressione facta unguentum parabis, additaor.

287쪽

732 Depuerperarum&Nutricum Assection.

licta

s es maneati si vero plures, erumpit ipsi per pudendum sanguis multus ac carnosus, de s nocinoderate sat seruatur , sin minus,aisuxu cor repta petit. Quae omnia expendisse oportebit, ACcidit non raro, ut post insantis editum, vi praedicere di praecauere quae futura sunt, posssecunda etia proiecta, adhuc superstin ute- sinu . Dio mola sel ipsi vieto adhaerescens, vel separata Curationem hule assectui non temere de vies vasanx qua postea parvasuirat θ simul cum eunque agerediendam esse arbitior: nam, ut ex

expurgatione excernitur: aut si forte ibidem im uino γ tonitur Il.nuper citara, non licet statim mo-A 733 moietur glandioris mali causa exsistit. In quo u cognita, eius curationem tentare: quippe dei' - quidem auectu mox ab eius cognitione squam grandiori haec retulisse legimus. Ilunc igitur max b chi Nin rc erum) expendere Oportet, an molae plures me quidem ne curato, aut certe cum praua, fione. Quam es, aetati iliat paruae,& non adhaetentes, vel una grandis sentetitiam ego de mola. quae citi alliciis com- Moladu Me adhaetens, aut ab utero separata. Quod ii plures mercium gerieratur intelligetem: nam credibile. - sint & paruae, periculi nihil asserunt praesertim non est. ipsum velle loqui de ivola quae superest i ''

cum adhaerescentes non exsistunt, ut quae cum in Hero post insaniis exolium : haec enim nisi sanguine menstruo citra naaximanitu ibationem oc is me excernatur ne cum hol quidem J graue paulatim N innoxie excernantur. Verum cum morti, discrimen impendet. Quamobrem illam grandi, est perieulum non leue affert, texHip eurare rato studebis, hane vero protinus. Incu- poci. cui lenter coii fiat liuer dest 5bm in cuiuse' iu, curatione tria obserualle Hipp. legimus pria ductione. sicut in fretu mortuo,vel secunda plu- iij, a quidem, uteri & pudendarum partium timuiti insudare Opoiret, antequam aut caro illa mollitionern & apertionem sicutiatim.ventris initis imis vitio aliquo conspurcetur, aut alaud serioti; purgationem vero de ultimum, malum essiciat. iv vleium infundit quae ipsum iri itant A ad ex-

Molami, st Sid nosse oportet, quando a partu superest in- dietionem lacessunt. Cui ore ii rei cucurbitas Muta po Dimi, aliqua super oriatio, rquaciti iti me tu tincipium motus quoque piaestat: inquit enim is his excietionem curemus. id quidem cognosces ex loco citato: Et primum quidem totum corpus sueto, satis, dire ioto si avidationis teporerquippe setauiores soli' d. κdi tres dem cli iram adhibeto, quo an uti multus Ei ii. io exiistunt eo tcmporei minae, dolet viei iit' res input lexistimat quidem simul cum copiosos sio niuersa de inguina dolent, de omnia deniq; sanguine eommodius posse educi sertasti enimii sua, quae cap. de mola adduximus apparent, quod isti ai timess.commoueri, igqso critis eis putri Quod ii sica tectis partus lepus aecesserit, disi' iu=.mtili re aptantiaco concul Iactu. Sed πνtero colla culter patiunt. de a partu nihil aut parum leuan- ta. qu. sanguinem educaι mantis,siti,dit rati utatur ἡiui.dolores circa umbilicus persint,& in dorso , risi O dictumnum o tutim in rono libat inmiae inguinibus t grumosus item profuit languis n. ia orti i s. m. O retra otii tirbitam ipsi ad luterum multus. carnosus. niger, cum torminit, .dc anxiem molliis liη.mal Ilio . O,lurimum sanguinim detrahi ate. & ab excietione nullum sequitui leuamen; to at 'hoc maxime coniectura virium ιλ iis M. Quanausea vomitus & inquietudo,& anxietas sub sententia videtur expressisse uniuersam extra- se uuio euter in tumore per interualla cleua- hendi molam rationem. At mihi in hoc capit. iiii. quasi nitente natura sacta contractione e - titilla alia medicamenta recensere est in animo, pellete doloris per interia alia succrescunt. Acii inuam ea qitae c.ip. praecedenti retulimus: nam &inoia grandiς sit, post ite mel ad imas partes de ' Detus mortuus & mola quae a partu superest, istenile iit sursum iterum te aertetur unaturane' continulem habent eductionis rationem de ei Lque iam grandem molem expellere, nec uteri dem phaimaeis perficitur.

d bilis di sebiis subsequitur: urina qu)bus dam non red latur, aliis prati uim excernitur tandem I e cnixa prouidentia. Ferenia Die sequunt ut frittomata, quae foetu IIT quotidiano euentu competimus, heri a soles itu exsistente mortuo accidere liximus. At ii molae ' patius aerumnis & laboribus infante in tu rei est,.qM olute, lint de sarii re per interualla post partum cena iam edito secundis proiectis, enixa im- eleernetittit luceret eis ibus excretionis tepore munis videatur, cure hoc tamen alios minores,c solum doloribu . Quae sanescemin : ex Hipp: neque manus graues ac periculosos expetiti fie-M- , .... decreto constat nius me in pratis nam sanitatem quentissime conspicimus, quibus infanti, in luci, inqui restituuntur:iscutisse, quibus grandior est mola, cena editi gaudium interdicitur. Accid sit sane hi Eriti, o Leaula, oe1ssime pereunt. inquit enim Hire de liburi labores M peracula haec tribus Oeensionibus, ni- mo ρ M.ti porro concepitis causa hMes i. quum m isti menses mirum, ratione ipsius partus. aut uteri,& men- modicum o ruenssum men conceperint, ne g. satus re- ctu, si, o ventio planus rit velat pragrantis in hilau

tem in ventremo e tur . neque luc in mammi generatur:

Mamma avit m tuu dastini,hri stas Oada manuus, ne etiam ire sic habet. Quam sentetitiam sub uti eui peie proculdubio Oportet de molae concentu, uae fit citra fretus generationem dum videlicet solum mola generatur: quam postea cura graue uitii etiam sanguinis, qui expuigandus superest,

aut alteraus causae lateruentia, quae a fi ctum aliquem euocat, marinae cum menstruam purgationem interturbat.

Si e quidem ex partu multa supersunt vitia villi ἐquae emendare oportet: nam vel rugae in ventre patia telli emanent, uterorum osculis itas, exulceratio, hemorrhoides, teri ipsius procidentia. aut quoi periculum natura nequit expellere. Et sit bdit vi singuinis, teri strangulatio nam uterus eo tem-i Udimuad fenium redeam. Et siquidem a calore sat, pore tanquam sera sylvestiis propter subitam Gmuliei petit neque enito seri potu si xt super- euacuationem, quasi vagando hue de illiae de esinat

288쪽

Liber Quartus. 7Jj

linat, unde & suffocationes,& doloresfrauissimi non stilum in utero succrescunt,&dorso,ae reliquis vicinis partibus velum & in capite.ieco-3 visa sin- te, entriculo de aliis partibus. Prodit quoq; obi, n' eonii ctionem. quod sanguis supprimatur, &grauiores eisciat cruciatus ae peliculosa accidentiae vel uni ex parte sanguinis, qui aliquando

grumosus 1 actus, lauatio traductus,mox a patetude tot mina de alia pene innumera mala concitate. 734 A habet. Ex iis autem quae aliis occasonibus suc- .s, ... oti unx, non minus pericla tantur enixae, quam ti bis, a. ex irio rarius, uteri uult inguinis nam & alui .. i. ' fluxus A suppressio de pedum tumor malus cor potis habitus, disti cultas respuadi, pleuritis, an gina,febris ardes,&reliqui morbi acuti, acutio-ies de grauiores enixis fiunt, quam celetis. Piae terea sunt inter enixas aluiuae, quibus plerunque profluit puerperium ita scelidum & sordidum .videterius videatur quovis alio motbo.Quod sane enixis acvidere constat inultis de causis, praeter

humorum ex febre corruptorum abundantiam Item puerpens succrescit, vel ex frigore aut qua- uis alia occasione utei iam intumescere. insati, acvlexi tum, veluti tumores contrahere, quos iubet I lipp.M. p i morb.mtituri vino aniso clauco,cumino & illa, i Ei, milibus discutere' Sed cum hi tumores in utero fiunt, quod in partu mulier sicca fuerit, nihilque

cum puero loeniorum ex conitur: verendia tune

est, ne sanguinis sat recursus ad intima vasa & ψ- leti substantiam : quod tanquam grauillimum t damnauerant Hipp.&Galen.in omnibus tumoribus iuxta principes partes. Quippe incurret an magnum morbum puerpera, quae non vacuat ut perlochialem purgationem, imo vitae salus stim me periclitabitur, nisi quis conuementem pro curet expurgationem: nam tumores & grauiora mala solet ex cohibita hae vacuatione perpeti natura Qua occasone si tumores dicti suboriatitur, non icyellendi, nec ut cutiq; discutiendoed praemissa suppressorum lochiotum vacuatione: quo tempore discutientia,&mollientia adhibebis,vel quae Hippoc.vel alia non pauca. Prima est putres actio alicuius substantiae intus relictae. vi mola aut tunicarum aliqua vel languis. qui in involucris repetitur: altera causa est purgamento

rem suppressio ob laciam incipiens & tiens: quost ut detentus putrescat: Hi ima vero ii in infanti,

edii tu aliquid est diuulsum de ob id sis putatum.

Quorum omnium meminisse oportebit A cuique prouidentiam ci curat sonem iuxta eius ii C tutatia de t emina patia ira ad Libere. Foemini u Craue quidem & molestum est flamina, . iii- ministian. bus eurae est,enixam moderati, Dei serie. Nisi e - i. nim Epuli, de vino liberalitet indulgeant e nihil boni&utile enixae praestare existi iant. Habent insupet nescio quas leges quςve statuta miserculis ita nocua.ut maloii ex parte grauiola& imai ta mala inde orati conspiciamus. luam ex ipsi iis

sarius laboribus. Quamobrem his posthabitis, prudens de generosus Medicus eam aggredi prouidentiam tenetur quam enix fore utilem iuxta opera tiliusq; indisentiam cognouetit. Itaq; post pat-su luet tum ne pudenda nimio madore dc nuitiorum corruptione exulcerentur, ipsa extergere linteis

D ' mundi , aut spongia iis est: mox repon edaci in lecto, obscuro exsistenta cubiculo, de ab aeteac stigore piam itu. Stet insuper modice ratentibus pedibus, ut quicquid ex ea solas exile coepit, non impediatur: pannis loca ipsa contegantur, ac mutemur eo tempore, quo minime contrahant sistimem. Expedii etiam oleo commu- Um cum medico a res talido ventrem inungere: si vero partus laborios is p xiii erit,etio an 'dularum stic tim cultiso. latera A ventrem soluebis quietem imperabis, ire vocibus iurbulentis de nimia loquela humores ad partes supernas efferantur,raepediatur i, ob id ne talia purgatio. victum is instituet e oportet tenuem & optinii nut, menti, qualis i qui cx risis o ta n lis palatur ; & eo in tui cum croco ct cice e M: cauentes ab eoi iam . ibis ex toto a tum tinensi Verum ex cara abiri parum pimus diebus num stra bis sequentibus v2ro plus. Aqua sit ex cinnamon decocta, vel ex ι- ο - Diri. aut ex adiantia vel vanum portage, si ci iii mina assueta Decit. Vtatur etiam consei uis, quae vires habeant m ense, ino uere, ni stili cienter pi assu, eri t.Et iter a somnus Imperetur, A omni animi tranquillitate fruatur. ne turbatione aut animi pathemate aliquo. ad cot de reliqua viscera sanguis constigiat. Profecto statu distium iudicaui quod Athenis otii 4brufica in cibo parabatur puer cras. a mulcti cuiusdam vice. xt auito eIi Atheno . praetcrca vestitum illi immutabis ad minus transactis a paria alia quinque diebus,cauens usque ad undecimum diem enixae eodem modo. aedictum est. studen purgatione euocare, donec vigesima dies trans.

acta sit quod ii ad quadragesimum usque se extenderit purgatio, dum sita sponte lit, utilius fore censeo in aliter, sat est ad vigesimum usque diem praesidiis ipsam excitare. Si autem his re optime se gesserit, nil aliud agendum est sin aliter iuxta superuenientis matru conditionem plς- sdium adhibebas.

CAPUT V II ILDe torminibus a partu.

Ormina seu ventris inscii oris dolorem se- Nimio,cunt primipalis non accidere: quod i ta qua sabulosum aut non omnino vetuin ablegan cui dum censeo : nam & iiii arparis , de reliquis, dummodo causa eadem praesit, idem quoq; malum accidere necessum est. sunt isti ut tormina, Fdolores', qui post palium in ventie insitiore de a Toimitia renibus in laterum mollitudine, es inguinibus p raciis succi escunt, duorum aut tritim die q- i alio per interualla exaderbati Fiunt igitur tormina pὐst patrum Oblangui- Tot min; his qui expurgatur, conoetion m&militieini quibuit. nam cum vens per quas nati ira ipsu in exruigare nititur .assi etae huic operi noli sint.& sanguis, utpote otia icte nitis, concretii, Eiussus uestes i- culentus exsistat, ni cille probuldubio est. do lotes deo iactatus maximos sicii, dum eum Datuta per angi ista loca trudere studet. Q ood eui-ὰFiet pio bali potest, quia per interualla dolores diei uetatus sunt, parum videlicet, ante sanguinis excietionem, & ipso excreto satim cessatit,

donec iterum natura plus expellere nitatur. l io

sol rui aliquando idem malu ex acri ie r motida ce sanguine , quod comi exies ex tenuitare eius, qui excernitur. Quibus accedit futuo a Usubstantia, quae facta plus iusto vieta tensione, grauissimos pleiunque cxcitat dolores: quod

289쪽

73 De Puerperarum S Nutricum Assection.

seri censemiis eo amota crassa materia ad motum quae ex re huius nodi satus essundit. Pieiu-que itiam tormina succreiciant, quod uterus ex

labora alii partu in aliqua ni ventris patrem irruai:vel etiam ex iii cepto a partu imgore in uta sistente enixa aut obstetricis negligentia. Cuius es ectionis inem inisse Hippocratem constat

libri de Orar. m. Ieram, per haec verba: Si puerpera A 733 uteri in coxa uincti oriat, aut ad latero mollitu onem,

ad iovi coram oleum s 'prium ullam, aut bacaram x , trem apponere volt t. ct in Anam totum d curabat. Qua sententia &ailectum & praelidium retulisse constat. Tormis Quibit, cognitis curandi ratio tria prosectopha cum Dine es mi utilius est. Inter,mnia ta tu galli e men auxilia, quae 3 sui magis proscua comperi. est, mox a pat tu ius galli ritera porrigere. idque Uptimis tribus diebus summo mane est cere: addes tamen modicum cinnamomi oculi. Verum hane S praecedentem intentionem implent inunctiones ex otis anellano calido ctim luna sititi, xii olis liciorum: sed quod utilium exhibi. oliti in aesemine rina cum modus traca est. Hi leum i sim de croco ιum oleo nupta ut oes ini. Vale item via et guentum hoc, quod recipit adipis atti . bur recent sani sicci sumpsticha virc. i. oh. myrrha g. s.

eis citidi ta. dum eausdem attemperamentiam, cui reducenda fert etiam ea taplasma quod recipit fanio Ioram μὴ Lotiem. est saluum dissipatio: toto vi vero, arum apex' .hama meti san raeci seminu lim, Iauarsm, i minitionem & laxitate, quo facilius ituat, quod cras .an. l. butyri retendis a qu lassina an. i. ii. cum otiosum eii. si e iuxta primam indicationem consul ' sambticino sat cataplasma. PLeitat quoque aliis nuim est, ii fit minaeognouerimus biliosam esse tenuibus :& acribus humoribus abundare, duas vel tres uncias okι amussulatum da iura νιμι ent facti . . divisio haurit strvo moturam eιprabere. sitii pus. Praestat quoq; i, lupus factus ex mi ιιιlaginecido niar uu extracta de octo x olurtini: quibus innitendum plurimum noti est, sed bis terve die ea tantum exhibebis o interiin tamen hausitim aquae orira rei vel uessos uoitiges. Sunt etiam interia seminas quaedam adeo audaces, ut mox a partur ium frigidae porrigere audeant,& aliquando non citra felicem euentum. Quod sane praesidiuias, quibus acrimonia di caloie tormina fiunt, proscitum esse expetimento comperimus: Ob id quaacm non omnibus, sed praedictis tantum adhibendum, idque cum praemeditatione. sed res ure. studendum magis est sanguinem extenuate, quo facilius fluere possit cui ethnun opeii proficuume, petimui decoctum, vel sera pium ad anti aut cinnamom : sed elaeacius exsistit. quod recipit

s. hin, anisi una pals lurtim ne grami 7.ui. ii antpallula, tiat puluis, qui exhibitu boli, aut citra past

luet ei. ino albo est carastinati est. praestant&pulueti aia.)minis. s. a. thuri 3 v mul cum rore , vel aqua cinnamoma scireti: ex usu quoque est simi duuii 3. l. ctim actua adiunt .s Hippocipi. in uter tibi. i. de

rii purgamenta in gramos fuerint coacta dolor iii iras ventre at porrum cocism o quacunqtie lusi MG horren a olera dato , verum omnra pingatu saliro. C Cui usui prosunt puluetes nucti muscara, cinnamomi , an ocentium casis i Luna .i. cum dupla saechati portione sui ei bibito modico vino, aut si febris non adiit, praestabit potus unciae v-nius Ilippocri. sin aliter, puluetes cum iure pul-2olus. lae & croco admisce tur. Ceterum si cum animi deliquio tornima eueniant. praedactis auxiliis

eoidialia pharmaea admiscebis, quale est quod recipit gramargaritenti frigidi, aromatici rositi. O

bos i. quorum aliquem cum vino sumat laborans. Sed ut partes patentiores sani. mox a partuso min petit hausi uiuoli pr beic sol ni.quod ego probatem magis ex avi ILLA L. m. vel lo

co eius aquum calidam itim i nnamomo,ad anto lat

urbiniuri 1 ac si iti mina pituita, a fuerit.& stinguis crassus ex pituita, haut uti. a ua - ιιvo r. Nec inuandum cs Hippociat.pomum dixis liud , quod recipit lutea suorum . sola o dura

n . vi. curuans pulti metiata iis . itim oleo liliorum

mum multorum decreto,s c. a in rino vir aqua Ciepa e parum coquatur, deinde ex pluriatur. Sin oleo a communi irigatur, ac vi ero imponatur. Atque Eliaee sunt, quae inter alia pleraque usui probatio

ra reperio. M

ptarium. QVantitatem certam ac legitimam purga- purgatio εtionis ararim metiri& rimari, tam eiici 4 ,- a p- tr

cile quam cile Medicunt: ameoniectui viti. ilia tio' id venali auctores studentidissicilein omnino c l Meu i se cotii lat. Reserunt quidem purgaraonis tempus

in masculo puerperio finiri triginta d ebus, in

stamin ρ autem suadi aginta. Vctum ut res ita ac cidat, sciri inae habitum. alimcntiam. vitae studium.& teliqua in unu in colle tenentur,si cedere cx voto computationem velis. Et cum haee

omnia raro sic iunctarc pei ne liceat, obi diiscite est ex foetu tempus incini S purgationis quantitatem: licet a posteriori non leui ratione certiore, se possin .us. Hippocrat ...utem hir de Fnuttir sartis, volens ostendore purgationis tempus, lac ictabit. P .r moaer ν ιν ii ra obivi, familia re quadraginta et actu, agitar paei per . . urin totidem diibtis. Er sare ira in iit bd ianto marti sutus eii mare , tanto magi ii hi: i-

cum mino num trah tur de sangu ne . plesiam ni su pererit: igitur in ps gatione a primipis magna unt tri sanguinis .c praeservabit in rea uti ad ausi ruinta . in sam na ad Oadraginta die, per Itio man endo num mn a itiligore arrexe qua re hsae in v die hu, in terra tir, cum partim natura Mutat ad ricram, riser at om nonst ire dimentora, iothra a M. quod super sau, totidem diebus per edittim insantis in lutem excernit natura, nimirum triginta qsinque . c pari ratione in foemina formatione . quae quatra tu qui que diebus nitur. etiam ei dim numero di bas IH

bitur psa partum , quod ab illo temp.re si mola re C

290쪽

Liber Quartus. Js

ditisse 31. diebus seri formationem masculi 3e

r. seminae .loco praecitator nam in vetustioribus simitus & quae saepius pepererunt ad 43.vel

3 r.extendi contingit:nam, ut ipse inquit, paulo plus, aut minus vique ad pr edictum tempus ex

τ ι , A tendi potest: sic proiiacto , quae saltus corrupe

Purgatio a iunt ante debitum tempus, paucioribus diebus L ., .h expurgant i ,&quo sint ii qui corrumpitur,fue- datur. Di grandior, eo pluribus diebus purget mulier oportet: nam adducta lex solum d egitinus partubus venit intelligenda. Ceter is haecde moniliatio solum docet durationem purgationis non quidem quantitatem: namq; non ostendit copiolam diminuta nave esse . sed quantum Pistratio . durare pollit. Quapropter alia opus est conie- partia quan- istura, quae doceat quantumst purgandum os dra esu de- tanquam immedicum o in ter naruram habendum.

D Quod ii i lippoei mensuram sequi velimus lib.

. nur ar. non minus errare nobis continget, quam

ex praecedente dogmate. Inquit enim inpuella ad ιν iginta libri quanti tonso ne accedere, in masculor roud rcisti quisne sanguis concretus erit, oin stula prora it. Atque eum cxt dii sui iam eiu

omnes uno modo, unaue uiuendi ratione instituere vitam nequeant,stficile,ut certa lex δ re

gula in omnibus haberi non possit. Scribit au-B iem Moichio certam quandam conrecturam, qua ipse nititur iusti inquantitatem ac debitum purgationis tempus venali inquit enim: rate alas ei, Eoa angati xloramus fuit primur si tinguit. tenim Opaticus, ..holane rarent m. E x qua quo iubsententia non nunus ad quantitatem metien- . dam,quam ex reliquis deceptionem prodirected initis. Sed iteruru Hipp. lib.de morb.MIIo.rursus ad priream coniecturam, scd clarius reddat, da-cens : pro tint avitim puerperii purgamenta sane mu- si rei sigillanter: pri Ini sesquihomini mensura , aut asti plura p6rra adhuc pauciora iuxta hanc rationem, M. ι is x t. prodrint autem resti an is arili ima sua. x Itit duxi, intilica scierit. O sana futtira est o cito congelamur ac purguntare opoli pariam plerun ses-na nisi ιιι iontingit , ut poli puerti partam in qsa raginta O tiuobus diibus diurnino me purgatio fiat. Ε tra perutilum aut m tu, etiam si ruit ιι quinque diebus pinger,i: poli masculi vero partam priuatio diuiarici st in tristria diebus: ixtra periculam eriletium, quae iaC viginta diobtii coniungit. Et in us, quae fortas cervumpunt . iungam harum mulierum rationem paruatis contingat, o su tumoribus qua corrupertint . paucio-νi b d .s uuii senior bus autem pluribus. Qua in re ego communem illam Hippocrat de conferentia & tolerantia conieetiriam, certiorem este aliabitror . adhibito in considerationem sciminae

habitu, vitae instituto, de reliquis, quae his si liab, si stunt.

Migitio a Qua fictaeon ieetiara, cum vacuationem sae-raim vi- nninae vites excedere comperiamus, tria inprimis pio Hilipo edulicere oportet: primum equidem qua titateius uetitispiugationis posse esse vel Copi i cisse , sam vel Immodo a , velim in odicissimam pri-hauia 4 i mam naturalε existi ramus iuxta Moschionis decie tum , quod iii ex scppresti sanguinis rationefa ct a: reliquas vero praeter naturam. Quaru priO- rem immoderatam censemus, quod vires rro

si reat tesolutis spiritibus. ae in minuto calor et cuius signum est pullus debilis &fiequens ina- rotetitia,& cibi fastidiuiti,visus tenebiolita, aut

sese omnino ιοnsonchit aut ipseMn xen ionficior . ti busdam rere es altim o resia multum i tisattir , in s. exhorre tint illae nraati. Qtia: sane mala vel ex impotentia facilitatis, vel ex sanguini, Ob vehementem motum tu ibatione succrescere e uidentiissimum est, at sorsan aliquando ex vitios, humoribus intus relictis de com in Oras, ti bus ci-iain aluus tui batur. PCb ea. quae diximus mala, m x a partir puer- purgat o aperii purgatione consactive oportet, conse: par: a iiD-tiam Stoletontiani quoq;. Qua sanee, hi si bis i in 'ica quata teliquis vita actionibus intueri poteris. Quod asi immodi ean se vacuationem confici .ra Oiri 6-pesco, ut in reliquis corporibus, neq: piorinus,ti eis: e i dem auxiliis sed moderati opus est victu, potu iis, quae quodammodo si male habent laxas vicii partes. Cuius census e. t iantactoqu-xionis impelli si vites labi coici peti.ii xus y pus . de ros sucis itim aqua, in qua i iiis auium sit exum cium 1 leuis etiam brachiorum frictio cibus

ex care ta is, ex . myti O Hli diis. Quae t n oderata esse libr. tartis viris primo retulimus ita ut non ex toto cohibeati it fluxus, qui, secundia naturam

si de in in oderantia tantum peccet. Quippe

eum ex toto cohibete, erit pelas, tumores vel alia pinter natu tam vieto sucoelecte essicit, de laborali etiam dissicilcinaccersit respirationem, suffocationem, ac non lato morte ni Quod et- Giam vetitus fuit Auic. For. 1i. 3 trau. 2 c. 33. Cerclusi his expendille potici,an mox apaltu sanguinis pinsulto acciderit: tiam eii dena si argumen tum ex vasotu apertione maiora principium sor

titi vel ex in ictu, qui incepto semel fluxu cohibeti

SEARCH

MENU NAVIGATION