Annotationes super Cantico canticorum Salomonis, s.d.n. Paulo quinto, p.o.m. dicatae. Auctore Tuccio Tuccio patritio Lucensi, protonot. apost. ... Cum quadruplici indice, cantici, Psalmorum, ac aliorum sacra scriptura locorum, quos interpretatur ..

11쪽

es it Aicte procedet ilicontinent & sans delay contre cevae queti aroartiendra,& qui potir ce seront a contraindre par les peines que des lus, nonobstant oppositions ou appellations quelconques, & sensi preiudice .l'icellus,pour tesquelles ne uoulons estre aucunement dis- liare : & quelconqnes Edicts,or nnances, tandemens, Clameur de Haro chartre Normande, les ences & lettres a ce cotraires, a quelles Nous auolas defrogύ & defrogeons par ces presentes:car tet est nostreplai sit. Donne a Paris te i s. iour de Iulii, lande grace inii Dc cenisiis. Et de nostre regiae te dixsepti sine.

DE L A FON- cultas R. D. D. Antonij Emmanuelis Chusi huius libri imprimendi.

NTONIVs EMMAN VEL C MALO Mus in Praen-ctura Lugdunensi Consiliarius Reetius,in primatu Franciae I dex,&in Archiepiseopatu Lugdunensi Vicarius Generalis. Nostra licentia praedictae Annotationes Doctoris Theologi iudicio Catholica synceraque doctrina illustres,in lucem mittantur. Lugdum 28. Maij i6o6. Chalom Vicar. Generalis Lugd.

notationes & Lucubrationes in Canticum Canticorum salomonis,authore Dauccio Tuccio,Patritio Lucensi, I. V.C. R Prothonotario Apostolico, atque trilinguis eloquentiae peritia cla rissimo, Sanctiss. D.N. Paulo v. P. Opt.Max. dicatae,fidei Catholici Apostolicae & Romanae consentaneae sint, singulasque de syncera doctrina illustres,multaque sacrae Scripturae obscurissima soca noua perfundunt luce.Quamoorem inosse sis decurri pede,& magno Rerupublicae Christianae fructu, typis mandari possunt. Quod ego Frao Comes Doctor Theologus in alma Parisiensi facultate sorbonae, attest Lugduni apud S.Augustinum die a 3.Mensis Maij, ni i coo.

R. Ioannes Comes Jrouincialis prouinciam . ii Narbonensis , Prior Monasterij S. A gustini ciuitati uvlimensis.

12쪽

Mnsat eram pennae sdera celsa tuae. sisere te Solis, unaeque volumina Tucci, Sisere te mundi machina tota nequit, Tentani Solem,penetrinque minora polorum Lumina, necscriptis meta, vel ingenio: sed volat, aeterno que animus concepit amores Connuby caui canaque verba refert.

2uid tibi meta Deus pendet Tucci, hoc tibi pendet Vrsit meta animae, qui fuit ingenio.

13쪽

N Lucae lucem das TucciZ vel tibi Luca Clarior illim luce'vel iri tua3 tua lux Lucae fit maior: at addita luci, Lucidior luci es addita Luca tuae.

Menium, pistin, virtus facundia sensus, Gutrum quantum in te dictio tersa ruitur Si decorat quidquam mortalem hunc raritorbem Si quid celsa colunt λάque olus habes. Tu Latio doctas coniungere doctus Athenas, Doctus se Hebraeis flargere Graeca sonis. Nulti unquam audiuit meliorem curia linguam, Tam docta nunquam pulpita racta manu. olim sellato lucentia fdera mundo ultiplicis Lunae cornua dicta tibi. citius aethereis nunc mens subuecta quadrigis Diuinoque refert lingua recepta u. Libera nil mirum si permeat aethera penna, Patria nimirum libera Luca tibi es.

Ratione Cupido carens, quos reddis amantes, Protinus amentes impius ardor agit: Iuno tuae non haec connubia credita curae, Hoc hymen hae rhaedae numina cam volunt.

Scire cupis Sponsum, Deus es, Ecclesia Coniux, Coniugis quaeris quis suis auctor, Amor.

Omnia pura, tortu purus, mens nescia culpae,

Mi nisi cum volunt,nil n scam placent.

Diuinum Tucci dumsic exponis Amorem, P erba tibi illius pandit ameris Amor.

14쪽

I. V.

CENSIS

IN EI US ANNOTATIONES

Super

CANTICO CANTI CORVM

Ad Lectorem Praestio.

ANTICVM RE cis SALOMONIS AT QV. EiP R o PH E T Α E, ad gloriam summi Sponsi Domini nostri Iesu Christi, & ad utilitatem Sanctae matris Ecclesiae eius Sponsae de quorum exuperantia amorum, poemate dramatico canitur) Latine &Graecε prosa oratione, a nobis conuersum, editurus: cum Annotationibus disparium versionum, a caeteris: facturus operae pretium existimavi, si paucula quaedam, istius modi ratione, breuiter proponam. Non id in verssionibus, spectatum a me quas soluta oratione, Graeca dc Latina locutione scripsi: vi verbum E verbo exprimens, Hebraei sermonis structurae, omni ex parte rationem haberem. Id enim,ad vertentem, te lin- sua in aliam,pertinere non arbitror propter linguarum proprie-

is in a tales,

15쪽

PRAEFATIO

tates, quas Graeci vocant. Quoniam nec partium quidem orationis accidentia spraeter propter alia multa eadem semper diuersis linguis conueniunt: nec quae, una periodo vel incisione, in Hebraeorum verborum ordine & compositione, sunt cociata mysteria, totidem in aliam linguam, verbis translatis,manerc eadem profecto possunt. Non sollim ob vocabulorum

, classistiteria quantitatem,dum breuia Hebraeis, longiuscula Lati- .nis, Graecis sexquipedalia placent : sed ob ipsorum etiam ele

mentorum, diuersaru in linguarum, ex quibus voces, & arithmeticae notae nascuntur, disparitatem. Quin potius, ut Hebrae rum verborum vim, varietatem,numerum,& usquequaque Vm-υersam sententiam concipererriri conceptamque Graece & Latine, ad Hebraicam veritatem,pari secultate verborum, copia, 5 disserentia, emendate verterem, diligenter aduerti. Hoc enim ad neccssariana scripturarum intelligentiam, enodandam, Cnucleandamque, plurimum conducit. Quemadmodum in eo ipso

multum desudatum a me & elaboratum est,in ea etiam sane di ficili versione, luam primam superum significationi parens,anno a Virginis partu I 93. dum Veientum essem gubernator, orsus: Romae postero anno, meam post reuersionem absolui. Cum

ad diuini numinis monitum, nutumque conuersus: cantum Hebraeum, numque vocum emulatus: Thuscis primum omnium

Canticum versibus fudi. Sic Regi j operis imitatus exemplar : ut quoti in poesi; quique essent Hebraea, totidem tales Hetruseis hendecasyllabis redderem. Secundum nostram in Sancto Poemate institutam rationem: ut carmina carminibus apposith demensa, paria responderent. Has autem ternas Cantici transationes,& quae in eiusdem Cantici Annotationibus, exquisitius de Cantico & Psalmis, & aliis Sanctis priscis libris, a nobis Grae

ce & Latine conuersis, Cantici occasione prodere molimur, non quasi decisionis causa edere: neque ut vulgatae editioni,vel D. Hieronymi, vel LXXII. vel aliorum, quot quot ante vertCrunt , vitio demus. Deus enim mentem meliorem mihi. Latin rum enim, neque Graecorum, vel Iudaeorum, aut Chaldaeorum, cuius vis extent editionibus, nec fragmentis, ne minimum quidem detrahimus. Tametsi cum ita multi sint,qui in hoc operectaborauerunt, ut vel nomina eorum, qui ad nostras manus per

uenerunt,

16쪽

AD LECTOREM.

uenerunt, libros implerent . quid tamen quaeso unquam, adeo scite de literate compositum suit: adeo bene factum & elucubratum industria: quod etiam notationibus, atque animaduersioni-l f ex quibus artes gignuntur & propagantur) cumulatiusia perficeretur,& limaretur politius t Hoc igitur in nostris Salomonis Cantici & Psalmorum,& aliorum sacrorum volumina versionibus, Deo propitio peractum est. Cum Hebraeae uae dialectum , tum ipserum Hebraicorum verborum, ecsensus literali 3 rationem,& ut Graeci dicunt, οἰ ολοιαν, dc an. maduerterimus δc notauerimus. Sicut alios etiam, qui superioribus temporibus, licet dissimiliter ut fit) ob dispares animorum

voluntarios motus, variis de causis, conuerterunt: animaduertisse credimus denotauisse. Velut priscos illos L x x i i. Hebraeos, omnium antiquiores interpretes et ut pote qui antei M M. anno xum,Graech vetus xestamen Vm ire diderunt. Et Ionathan, qui Chaldaice x L. annis ante Domini aduentum ex prellit. Et

Aquilam, de Theodosium, & Symmachum, qui Graece post, in-

a Virginis partu Latine vertit. Et autorem vulgatae editionis: cuiui vetustum in Ecclesia usum, Concilium Tridentinum com-l probauit, praecepitque in disputationibus ac decisionibus i & generaliter quotiescunque res in contrQuersiam, aut disceptatio- vocatur. Sess. . Lx recentioribus autem Sancum Pagninum conciuem ordinis Praedicatorum : virum sanὸ illustrem, ob excellentiam praedicationis vςrbi Dei: at enim uero, ob linguarum peritiam,qua praestitit, mulxo illustriorem. Ad quorum versiones iam receptas, & uniuersorum qonsensione susceptas, tanquam ad communem opinionem, sic omnium accommoda-l 1 tur consensus,ut omnes approbent,omnes csellaudent, probeque omnes de illis sentiant. Praesertim vero Lx XI l. Hebraeos,quos,

ex omni tribu sex selectos, docim & intulligentes, non linguas ignorasse: sedivino poti ic'elami studio, ne gentibus idolorum delubra colentibus, sanctissimi e rel/gionis sacra iniit ma- nifesta facerent: secus pleraque ac sentiebant, opera consultas conuertisse credimus. Hoc etenim veteri consuetudine, institu-t ire maiorum prisci omnes, omnium gentium, quicunque sa-

17쪽

PRAEFATIo

marum scientiarum,&disciplinarum opifices, summE tradidis sent & posuissent praecepta,quibus viam, usarum cognitionem adipiscendi aperuissent: magna laus de immortalis gloria debiretur. At plusquam certe homini homines praestare, vix fax est: nimirum diuinos honores,illis tribuendos,qui magnarum rerum causas,quae occultis in artibus versantur, quaeque coelari oportuit i longe caeteris praestantiores artifices, inuolucris, quantum potuisset, abdendo obsepissent. Cum enim naturae formas, sicut pictores fictoresque faciunt, quisque ad imitandum sibi proponat: caeterarum quidem rerum facies, qui cognitionem & doctrinarum cunabula omnium sensibus , sinectu suggessissent, aspersisse & adumbrasse, aestimati sunt. minis vero figuram, qui omnium, quae in hoc templo compici-mtis, ne dum reliquorum animantium sormam vincit: qui rationes scrutati, secretiora Philosophiae, ut perpauculis admodum Lingenio praecellentibus, iudicio grauissimis,nota inent, abstru- siuent, pinxiisse, atque finxisse sunt habiti. Nec immerito. Ipsius, namque omnia cientis,uim,quae auri argentaque venas, latentes re penitus reconditas habet i qui magnarum artium & doctrin, rum,rationes tradentes,latebras obscuritati3 adhibuerunt,doc menta sequuti sunt. Atque ex hac primum enim uerb exquisita ratione antiquissimi e doctis, apud Graeos Poetae,natura ipsa valentes,& mentis spiritu excitati di per fabularum integumenta egraui is seriisque rebus cecinerunt. Ex hac seposita causa Pythagorici, & qui usque ad Pythagorae aetatem, sapientes nominantur : obscurioribus verbis,ut pote quantitatibus,muscis vocibus & modis, coelestibusque motibus, turales quaestiones, suo arbitratu exponebant. Hoc more & instituto maiorum impulsus Plato, cum pleraque multis obstruxit difficultatibus: tum suo numero, eius, quod diuinitus genitum est, circuitum explicauit. Hac iam opinione, antiqua institutione comprobata, Peripateticorum princeps ad eas disciplinas, quas in Lycio diluculo auscul- tatorias tradebat, neminem admittere coiisuescebat: nisi cuius ante ingenii indolem, specimen virtutis,ec in perdiscendo studia probasset. ob eandem Alexander Macedoniae Rex ,: Aristoteli liratus: qui contemplatium scientiae, libros nonniillos ediderat, scripsis. Non eum rectε secissee quod eas disciplinas, quibus ipse

l crudi

18쪽

AD LECTOREM.

eruditus foret,libris editis invulgasset. Ac ob eam ipsam causam,

Regi se purgans,& in eo,de quo accusabatur,culpa vacare, contendens omnes neruos Aristoteles: Regi rescripsit. Libros, quos editos quereretur, perinde ac non editos putaret iis enim solum,

Ognobiles futuros,qui ipsum audissent. Atque ob id ipsum, multi alij scriptorcs,authoritate graues,obscura locutione usii sunt. Sicut D. Dionysus, in omnibus suis libris. Quem iccirco id fecisse, D. Thomas inquit: ut sacra&diuina dogmata occultaret: ut non ab infidelibus irriderentur. Sed multa sunt eiusmodi, quae prosequi longum esset,non selum ab iis, qui praecepta, decreta, institutiones, mores, ritusque sapientum, posteris tradiderunt, literis consignata:sed ab iis etiam, qui temporum, hominum, locorum, qui rerum gestarum, qui denique promiscue vetustatis exempla reliquerunt, Graecis praesertim mandata monimentis. Quibus haud leuibus,ut semper visum est,argumentis. ego etiam in eam sententiam, superioribus annis, sum adductus. Nam cum de ea

philoisphiae parte naturali, quae genethliaca considerat, libres, septem edere statuissem: in quibus undequinqua3inta quaestio-

nes, partim adhuc non penitus perspectas, pleneque cognitas: partim usque ad nostram aetatem, a nemine tactas, ut alios iuuat rem, me promere decreueram:sparsas res plures, comptu seu - .lis latituras, paululum pigmentorum, colore immutato, inserre destinaueram. Veluti libro primo,anno M. D. LXXX Iv. Lugduni Galliae primum impressis, cui DE PARTE HORos Cop ANTE est in seriptio, a nobis est factitatum:cum septem primas, eX propositis quaestionibus, praeceptiones tradidimus. In quo interdu, postquam literas in loro,circum surculum, complicato, per trans- uersas iuncturarum oras, inscripsimus: losum reuoluimus. Vt caratione, & iis, qui nostro surculo comparem habent,& quibus modis operta taluantur, callent, incolumen clandestinam significationem,integramque seruarem: & eam vulgus coniectari non

quiret. Quod etiam in secundo libro, in quo, quas in primo polliciti sumus, quaestiones, & alias, usque ad septenas secundum t nostrum in uno quoque septem librorum, institutum tractaui- mus, a me est elaboratum. In eo namque secundo, quem illo tempore, quo primus sub prelo liber erat, exarauimus: nodos etiam quosdam, ex numeris dc modis carum disti plinarum . tuas

19쪽

PRAEFATIO 'μ. μ α μ Graeci vocant,compactos suntlcrarnus. Vt non ita propalam omnia sub aspectum subij cerenturivi passim a quouis conspici quirent. Pro ut etiam in caeteris libris, yrosequi sancitum erat. In quibus non ex stricturis chalybum, auri ve metallo sed ex curtibus orbium, conuersionibusque, rudem adhuc & inestigia tam materiam . modo validis super incudem, dum tenaci forcipe versarem, ictibus quatiendo: modo aequis iustisque ponderibus,

quousque neutra lanx propenderet,librando. usque eo,dum nulla parie imperfecta, tota naturae parilis maneret, informaret ueram. Si opem nostris lucubrationibus ij tulissent, qui maximam ferre debebant. At multo aliter,de magno dc dissicili operia in quo itudia,e reconditis fontibus hausta,tractanda susceperam i

quam propositium fuerat, contigit euenire. Sed redeo ad xxxii Si ea, quae pertinent ad naturalem philosophiae partem, cuius latent ex se causae, tenebris,caecisque nubibus inuolutae naturae molam vestibulo, non in limine, sed intus semota & seiugata habuere,qui rerum naturas & causas norunt: latebris etiam obscuritatis adhibitis, ut eadem res, in alias res accommodari posse viderentur. Quid mirum videri posset , si Iudaeorum nationis, populi Dei electi, Theologi Ieritissimi rerum diuinarum: quorum est remotior quaedam subtiliorque doctrina, ad ipsius Dei essentiae considerationes contemptat ionesque pertinens:ad quas par omnibus gentibus aditus esse non debet,aut idem infidelibus cum credetibus,diuina Graeco Regi coelare studuissent Quando superba illa Iudaea natio, gentilium quenquam, ad cognitionem legis admittere despiciebat. Sicut D. Gregorius summus Ecclesiae Pontifex & Doctor scriptum reliquit. Luc. I 8. Quando nimia arrogantia elata illa Iudaea natio,ne fidei sacramenta perspicue ethnicis traderetmon sanctum canibus,non porcis margaritas dandas,dicere consuescebat. Vt D. Hieronymui ait,in Praefatione Isaiae. Acquando eius nationis magistri, legisque Doctores,suis etiam nisi probis. bene moratis, ac bonis viris, iamque aetate prouectis, pleraque diuinitatis non pandebant. Quemad- lmodum habetur in epistola Neumiae fili j Hac ne, ad Haccanam filium: quae appellatur, epistola secretorum. Iunctis notatis per Rab. Mosse Aegyptium in lib. Directionis nutantium, lib. I. cap. 61. De duobus nominibus, quibus praeter caetera Hebraei. Deum

20쪽

AD LECTOREM.

Deum nuncupant sui certum quiddam, id breuis exempli causa ponamus.) Alterum duodecim literarum.

H Ben ve tuata haccoris. Id est, Latine & Graece de Hebraeo exprimendo.

Pater, Abin se Spiritin sanctus. Alterum quadraginta duarum literarum.

es in uno, unus in tribus.

Et aduerte Lector, quoniam pars secunda huius nominis qua- draginta duarum literarum, quae est

Tres in uno, unus in tribus.

Primae partis, rationis redditio est. Si quis enim, vel eius nomi- .nis authorem: vel eruditos illos Hebraeorum magistros, legisve Doctores,interrogaret. Quomodo Pater Dij, Filius Dij, Spiritus sanchqs Dij Z Cum sicut una fides Catholica tenet,& tam Latina, Ram Graeca schola docet: non tres ed unus sit Deusmon tres iomini sed unus si Dominus Z Vtique res mderent.Q inaniam sanE, in Patre est Filius & Spiritus sanctus: in pilio est Pater dc Spiritus sanctus: in Spiritu sancto est Pater& Filiu&. Quoniam quidem Pater α Filius sunt in Spiritu sancto: Filius Spiritus

sanctus