Iulij Guastavinij patricij Genuensis, ... Commentarij in priores decem Aristotelis problematum sectiones numquam antehac visi, ..

1쪽

Ex Bibliotheca majori Coll. Bona. Societ. Iesu Diuiti Coosli

4쪽

GVASTAVINII

PATRICII GENVENSIS

ET MEDICINAM, QUAM

PRIMO LOCO IN PISAXO Gymnasio profitentis,

COMMENTARII

nquinantehac si, nec in lucem dati, adiecto insuper IN DI C E iam rerum, quam Uerborum copios. o.

6쪽

AD SERENISSIMUM

PRINCIPEM COSMUMM, GNI DUCIS ETRURIAE

FERDINANDI FILIUM

SAU V. Pro Tu Ne factum est, Serenis lime Princeps, ut quo tempore publicum in Pisino Gymnasio Medi cinam docendi munus principi loco a Serenissimo Parente tuo in me est collatiana, mei hi in Aristotelis problematum scetioncs decem priores commentarij cxcuderentur. Nam cum grati animi de

benefici, memoris pro illo honorificentissimo de me

iudicio in totam istam Serenissimam domum extare cuper in monimentum, & quantum in me esset aeterinima nulla alia

me asseqα meliori ratione putaui, quam si eum librum ad vos mitterem. Te autem ut aphcllarem p'tissmum Serenissime Princeps alia etiam caussa fuit. dam, cum & pro iis quae a Patre accepi, silio ctiam debere magnopere De haud ignorarem, tum vero de gratulationis caussa extitit maxima. Nesri cum ex illo publico docendi munere in vestro Gymnasio sim scepto , in clientelam & familiaritatem istius Serenissimae domus adscitus viderer, non solum gaudia eius omnia gaudenda, sed de corum signa quaedam perpetua inibi imprimenda visa sunt; Quem vero ex tuis serenissime Princeps, amplissimum hoc matrimonium, quo nuper cum gloriosissima gente Aus T. IACA, tanta astinitate iunctus es , summo gaudio de incomparabili hilaritate non compleuiti Ad te igitur, quem omnium proxime illa res attingit, testem sinami gaudii, de hilaritatis meae mitto hunc librum Sermissime Princeps. Cur autem si de grati animi, de laetitiae sertargumenta non sperem libcnter sore recipiendum Z Cum pr. xscrtim de literarius testis ad cum veniat, a quo literae, dc disciplinae omnes, carum lucstudiosi summe coluntur de fouentur ξ Nam cum tu Serenissime Adoleiscens ad tot urbium, tot populiarum, tam laicque patentis ditionis guber nacula natus sis, de ad maximas res destinatus, ita tamen literarum studia colis, ut sit minam dc pulcherrimam postestionem eam existimes: monitis nimirum , de praeceptis prudentissimorum parentum, qui dc pietate , det moribus C ristianis quae principem locum obtinent, te imbuendum curarunt, de curant, ac exemplo docent, ciuilibusque praeceptis, quae ad ma

ligna quaeq; serant, subinde crudiunt, ita quae ad easdem res magnoperdi valere haud ignorant, disciplinarum omni genere exornari volunt. Laetitiae α igi ur

7쪽

igitur meae, & illius quod debeo testem , sume hur librum Amplis limel Princeps, qui tuae tutelae subiectias, lain etiam eo libeatius in lucem prodit,

quod me ipso, a quo ille est, tanto honore a vobis asscsto, non sine bono re se apud vos moraturum arbitratur. Viue diu Serciissime Princeps: . & quod de te, ac faustissimo matrimonio brenissimi . Parento exoptant, illud vobis largite

concedat D Evs.

8쪽

IVLIVS GVASTAVINIVS

AD LECTOREM.

R . ErA RI aliqua ante Ibri expositionem, qui ty ul opus a greditur, j consuetudine receptum est,e, uti hiat is r Mio postulat. Sed cum Hir plura, nos quatuor tantum in praesentia arte gemus il Hau forem, inscriptionem, bicritan .es docendi rationem. Mulctorem praesert tirum Aristotelim et sane problematum Eros ab eosuisse conscriptosin 'paret tum ex Lacrtio in elui Philosophi mi auum ex mi tu au forum te timori', qui eos citarunt, ac etiam ex eodem ε HEotele qui in Ap hbris problemata a se consim a septies adducit: quae loca ne sua laud audentur,col x t Frami fi Satricius Dis sonum Peripateticarum tomi l. lib. .sent autem haec. δε libro dei Somno Uigiba: ne cap. 1. δι- τα - ε Arrii αμυλ μον i. γέλωτες, δῖ μ ν κ κλοῦ co ν, no. , hoc est e Cur autem somnia quidem meminerunt expergefacti, actiones vero in vigilia factas non meminerunt, in problematicis. Libro de Iuventute de Senectute cap.r. α αδ μίαλαι--1ς, - πι-l αίαν συμta νει --s o γε μω me o G, P, Ms Acii H O ς me λήμαο ν, hoc est Sed de causa hac, quod contrarium accidat ab-l scondito, & suffocato igni hoc enim extinguitur, illud vero plus temporis manet) dictum est in problematis. Libro secundo de genera, ne Animal. cap. to.

talibus generari ex mollibus dura veluti stanno admistum aes , dicens, neque de aere, & stanno causam recte; dictum ver0 de his est in problematis. Lib. .

luidem sed minus: causam verό ex nunc didiis conspiciat quis: diffviri vcrde his est in problematis. Cap. os muri. - 2: L; siviri ,ύρητ' Tu e et sem,i est: De passionis quidem causa dictum est in problematis. Insine teri i

ipsoru in possitione,&qui aduersi quibus, de quos simul stare contingat,&j quos non: praeterea qui de quos existunt, dc ad naec de aliis passionibus,quo cunque accidit non esse considerata in problematis particularibus nunc di

camus. autem citarim haec oblemata Muctores,sent ilutarchus, Athenaeus A Lbus, Macrobitu, gy abi. Laertius autem in Ani Zotelu ita, Problematum diuincta, et sparata et o na, suoq; titulo, adducit tria haec, lam es μ των GS, hoc est,

9쪽

vico enunt , Inspectoriana problematum libri duo. hoc est, Encycliorum duo. τ', ω πια, α, ε, hoc est, Problem. ata ex Democrito, duo. Traeter haec alutem tmi volumina, aliud etiam propomi, triginta in OEZobhis di tinctuminon sane problemarum titulo, sed hoc modo: Pinu ν έ- ν eo, mili Physicorum secundum elementa triginta octo; ibi probi matum vox, aut titulus, nisi ex subsequentibus repetatur, non legi apparet. Haud vero mihi sic e prsuadeat qui I iam , eos ese triginta istas octo fictiones, quin nos habemus: cum eas ab oristotele o quidem ordine aut numero uis e cc ocatas, non sit, puto, qui 'mare audeat, quae potius conj2sio, quam ordo est: Διm pro marietate exemplarium, alia lalibi plura, alibi pauciora: , ala alibi priora, alibi posteriora exiint. Vt omittam quae li

epius iterantur,tum in eadem, tum in mari' sectionibus: a Iument ordinem itam, ae

numeru non esse ab ori Horeb. odetia dicituri: Di 1ῖον, secundum elemeta, lno video quomodo hic locu habeat, aut quam rem in eus Bonibus velit ea sic re. quod elementis bierarum Ibri denotentur d cum reliquis omni uino iam libris, l quaecunque numerantur commune itas est: hic enim Graecorum mos. I diculum autem existimare Laistimueam rem significost. Non igitur haec sunt; quod existimat idem l . Patricuo bba. tam. . Nam cum in dicatur Plysica bis no omnia Pysica sent: cum , Mathematica aliqua, oe sibica illas uti orta: Sa autem in re, Ut ipsi ac de Gentior, ita lquod adeo pro certo habet lib. . m. t. haec problemata Aristotelis non es, velim euodentiori probari a umento. Dcam quod drcitur,nusium ex locis superita citatu, legi in his problematis,nil aliud ostendat, quam haec non es omnia, quae ab Aristotele snt constripta Et ero usum, qui ita putem. At σὰ quae citantur ab Athenaeo, Plutarcho, Age io, acrobio Hc reperiuntur; quodi, nos locu sius admonuimus in Commentari'. Sedo idem Patri tu ex loco, quem exsecudo libro . Ueteororum postremum adducit, in quo -

goteles dementis se in Problematis egisse tradit, is de lentusictionem Aristotelis es l

icit. Eat vero Francisii Uicomercatus in commentariis ad librum secundum Meteororem,ea,quae de Nentu in Problematis tradit Aristoteles, Aristotelis non ese, sed Theophrasti potius existimat s eo argumeto quod quae de tempore Orionis sideris exortio a Theophrasto in libro de mentis proponuntur quae Hs eqsi contendit vicomercatus P eadem in problematis legantur; sicuti etiam aba pleraque omnia, quae de mentu in riserem problematis liguntur, babentur similiter in eo Theophrasii libro. Vnde subdit Uicomercario, Probi

mala liga ab aliquo ex In phata es Aristotelsi libris esse consarcinata, quod et f. econcessirim sicuti etiam aliqua esse hiis sectiombiu immissa, tuae nec in Theophrastum re in Aristotele 't conserenda; quippe utilei displutiones, uibi se si indignas, quae

contio ant f ita horum causa reliqua omnia condonare, impium exii timem. Sane quae exi est brasi sent, Ega Peripatetica sent dispuli doctrina, magis i doctrinae consimianea. Aristotelica autem es haec, o dicam omnia , s ab Aristotele auctore prosim, testesset, quos sperii in m 'aui Plutarchus, Athenaeus, A tau, ero ius, , alij. . odenim quae amotbo consit trientia illis, suae alibi ab M M e traduntur, non impediat

quod dicimus, quando non haec omnia An telis esse δ' s. Nec tamen eadem de re, marie in vario librorsigenere,ad vario que auitores' pro pro ei resit veta serdum, vel apud eundem ori Iotelem nouum. Fiti em etiam Aristotelis testimonium haec pro fisa semis, non omnino desit, quando post emo sectionis decimae problemate ea citet, quae, qu ipsem extant, it in commentam lilius loci ostendimus. Haec Ae auctore. Libri nimius, in omnibus excusis exemplari us est, et O μ G, Problemata, nec di militer ea ave auri locis ad Tii Arstoteles. Vno tantum qui e cun o Meteororram, addi bens dest, in problematis particularibus,aut

secundum partem, serta si ab ameon bbhorum distin ionem sed eo

titulo

10쪽

AD LECTOREM.

titulo nominauit in etiam Agestius libra ιρ. nos Atticanum cap. c. Athenaei autem lib. t.

adducetu problema secundum secundas Donis, appenuit me mis, hoc e

Prob lematarnatui radia, quot italo etiam usus Macrobitu lib. . Salu alium. Idem autem e ectius lib.ao. cap. . appellami υκύκλια, et iis. Problemata Encyclia: in et ero ad lucit Age problema, quod in nostris extat decimum tricesimaesectionis. Vtrum autem uerint binaturalium,et encychorum problematum alijdi distincti libri, an potiris iidem, non est Ac ed ceres Nec etiam virum ab Aristotele,an ab at s sint hae diuersae inscriptiones. Sane eundem librum lio, ac alio titulosius e appelgarum, satis constare potest ex ali eius em αδ otelis moluminibus: Nam libri de Physica a uisatione, tum de Trincipii in deprimis caussis,tum etiam de natura, , de motu appetiati suntnon flum ab interpretibus, sistati se Philosophis sed ab eodem Aristotele: nimirum, quod putem,

prout hunc meli am voluminui partem adducebant, in qua proximius de hac 'Del de ligare tractaretur. 2con ferit Asinum igitur dicere , Dariis titulis problemata Iussi ab ise, qui ea citabant, appagasae quando de variis rebus, magno co rapto problematum numero, oque voLmiue ν compraebensis, eo titulo appetias turpars ista ui pro ratione se tecti materiae de magis conueniret; non iussi liter ac apud Latinos in Corne Cey, Gris artis diuo Dolumine compraebensis fritam esse videmus: aliquando autem uniue sali titulo eos iussi appestatos. Titulus Eney borum non lum est apud MIedium , etiam apud Diogenem Laertium ,sicuti propositimus: qui tamen duos tantum fib hoc nomine problemacum bisos proponit. Variatum autem esse bonum librorum problematum ordinem, csidem perturbatam exiitimare me , superius dixi. P si sane aut nat ruta , quo titulo apud Athenaeum, Ggiarum, Choacrobium citantur, non stat omnia, quando it diximus, i, Mathematica , m Moralia pleraque sint: Sectio sane decima, Ptisicorum Epitome in bitur, titulos ipsa ianmutato,ut exi limo, quae tota de animalibus est. Denique Ptifica quae dicuntur, quae Enyclia, puro eadem esse r sed vario titulo appenta, sicuti alijs libras eueni se ostendimψ, ob rationem propositis, aut etiam fretasse ob aliau. id autem Encycliorum nomin inficetur,non disquira luribua. Nec enim mihi asserenda huc, quae super eo . Grammaticis prunum, tum a Franc Patricio, indisquisitionibus Tempateticu asiata sunt, in pontremum doctissime, ac subri sime ab Octauiano Ferrario Mediolanensi, in libro de discipbna Encyclio primum, tum in libro de

Sermonibus exoterim, in ocromaticu, inde enim ad satietatem Dolenti liceat sitim

explere sie problematesimiliter, quid vox ea significet, ' quomodo problema, a The

remate disserat, quid buc ea importune congeram, quae vel ab antiquis Philosophis, vel a recentiori lus etiam Grammaticis ast erunturi Areuiter: Problema est quod proponitur ad soluendum ,seu, iugis cuius caussa proponitur inusitanda, inde multi Latine conuerterunt, qua tionem subiecta autem res horum problematum non una est: quare nec butus libri nascientia, ius enim scientiae, Una est res ubiecta,cuius principia s assectiones considerat: Hic autem multiplex se ijciturmateriae naturales enim,morales in Mathematicae resproponuntur. o autem, O et a docendi re quaelibet ex caussis, perso

per accidens, ab afais, a signi: Denique nullum refigit probandi seu rem ostendendi genus Non enim exquisit ius, O μι ilius haec ad paucos scribuntur: sed pinguiori minerua, atque in nradiorum,di muli etiaU Vatiam: Haec habuiquae praefarer quibus pauca quaedam de meis hisce laboribus ubiicien . Nactus eram problematum exemplar saris bonum, quod uerat olexandri Iumniani Gq Medici, in Patrior Genuensis eis libererat ex editione Basiliensi sed a curus oram, miril e erud rissimus, ex manuscriptis codicibus multas a scripserat lectionium varietares, O cailigationes; in quas cum accurate injicerem, Theodoriquesimul eorum problematum tralationem, illa occasione considera rema anc permultu lociis non Melem, e is autem lectiones saepius meliorci, quam Volgatas,

dignoscere