장음표시 사용
291쪽
quia classsicum canit imperatore praesente . vel cum in milite capitaliter animaduertitur. Hoc enim ex imperialibus legibus fieri necesse est.biue ergo ad vigili as vel angarias iaciendas Iue ad opus aliquod, vel ad cursionem campi exeunt
milites, ubicine vocante operantur. Rutius tuba cine admonente cessant. Cum
aut e Inouentur signa,aut iam mora figenda sunt, cornicines canui. Quod ideo an omnibus exercitiis S processibus custoditur, ut in ipsa pugna facilius obte perent milites siue eos pugnare, siue stare, siue sequi, vel redire praecipiut duces Siquidem ratio manifesta est,semper in acie debere fieri quod necessarib facie dum videtur in praelio. De singulis centuriis quaterni equites & quaterni pedites excubatum nocte faciunt. Et quia impossitiite videbatur In speculis vigilantes singulos permanere, ideo inquatuor partes ad desidem sunt diuisa: vigiliae, ut non amplius quam tribus hor1s nocturnis necessarium sit vigilare A tubicine omnes vigiliae comittuntur,& finitis horis a cornicine reuocantur. Constructa acie peditum, equites ponuntur In cornibus, Ita ut lora cati omnes & conte-
citi iuncti sint peditibus Sagittarii autem, vel qui loricas n5 liabent, longius euagenturia fortioribus nas equitibus peditum protege da sunt latera,& a Veloci oribus atque expeditis hostium cornua semper fundenda ais turbanda. Scire debet dux contra cuneos, hoc est globos hostiu,quot equites oporteat poni. Nanescio qua occulta ratione imo pene diurna, alii contra alios dimicant melius: S qui fortiores vicerant, ab inferioribus saepe vincuntur. Quod si equites impares fuerint, moi e veterum, velocissimi cum scutis leuibus pedites ad hoc ipsum exercitati iisdem ntiscendi lunt,quos expeditos quasi volitantes, velites nominabant. Quo facto, quamuis fortissimi equites hostici ei tenerint, tamen aduer sus mixtum agmen pares esse non possunt. Vnu hoc remediu omnes duces v tereS Inuener UL ut assuefacerent iuuenes currentes egregie, & inter binos equites singulos e X his p edites collocarent cum leuioribus scut1s, gladiis, atque missilibus Elephanti in praeliis magnitudine corporu,barritus horrore, formae 1psius nouitate, homines equosque conturbant. Hos contra Romanum exercitum primus in Lucania rex Pyrrhus eduxit Postea Hannibal in Aphrica, rex Antiochus in Oriente. Iugurtha in Numidia copiosos habueriat, aduersus quos diuersa excogitarunt genera armorum Nam Centurio In Lucania gladio manu, quam promuscidem vocant, uni ab1cidit: & bini cataphracti equi iungebantur
ad currum,quibus infidentes clibanarii, farisias hoc est, longissimos contos, in elephantos diligebant.
Alii cotra elephantos catapliractos milites Immiterunt, ita ut in brachiis eoru, vel in castidibus vel humeris, aculei ingentes poneretur ex ferro, ne elephas bellatorem contra se veniente posset apprehendere. Praecipue tatnen antiqui veli tes aduersus elephantes ordinauertunt. Velites autem erat iuuenes levi armatura corpore alacri, qui ex equis optime inimilia dirigebant: hi equis precurrentibus, aὸ latiores lanceas vel maiora sipicula beluas occidebant. Sed crescente audacia. postea collecti plures milites . pariter pila id est,missilia in elephantes congerebant eosq; vulneribus elidebant. Illud additum est ut fundatores eum fustia balis & fundis rotrudis lapidibus destinatis, in illos per quos regebatur elepha
292쪽
stea venientibus beluis, quasi irrup11sent aciem, spactu milites dabant: quae c imin agmen medium peruenissent,circum uilis undis armatorum globis, a magistris militum absis vulneribus capiebantur illaesi.bed optima ratio est,& ad victoriam plurimum conseri,ut lectissimos de peditibus equitibus , cum vicariis comitibus, tribunisq; vacatibus habeat dux post aciem in subsidus prςparatos, alios circa cornua, alios circa mediu ut sicubi hostis vehementer insistit, ne rupatur acies, prouolent subit b,&suppleant loca, additaq; virtute,inimicorum au daciam frangant. Huius cautela primi Lacones inuenerunt, imitati Charta, Fnenses. Alteram post haec ubis seruartant: hac dispositione nulla inelior inue- ω , nitiir Nam directa acies hoc solii agere debet,petere ut hostem repellat,aut su- i. dat. Si cuneus sit agendus, aut forfex superfluos si abere aebebit, de quibus cuneum forficemq; faciens ducenda sit. Gnauiter ex abundantibus ducitur. Nam si de loco suo ordinatum militem transferre coeperis, uniueisa turbabis. Quod si bellatorum copia tibi non ab udat, melius est habere aciem bretriorem, dumo do in iubsidiis colloces plurimos Cum explorator hostium latenter oberrat in castris omnes ad tentorium suum per diem redire iubeantur statim depreheditur explorator.Cum consilium tuum cognoueris aduersariis proditum, dispositionem mutare te conuenit. Rarb enim manet absconditum quod ad notitiam
multitudinis iam peruenit. Fieri quid debeat tractato cum multis: quid vero facturus sis,cum paucissimis ac fidelissimis, vel potius ipse tecu. Haec Martii operis praecepta per diuersos autorum libros dispersa, Imperator Inui et mediocritatem meam abbreuiare iussisti, ne vel fastidita nasceretur ex plurimis, vel ple nitudo fidei deesset in paruis. Nes eni degeneratiit in hominibus Martius calor, nec defectς siit terrae,quae Lacedaemones,quae Atheni esses, quae Marsosquς Samnites,qtiae Pelignos quae ipsos progenuere Romanos. Nonne Epiri armis plurimum aliquando valueriines Nonne Macedones ac Thesiali superatis Pe
sis,usq; ad Indiam bellando penetrarunt Dacos autem & Mysos de Traces inter bellicosos semper fuisse manifestum est, ut ipsum Martem fabulae apud eos
natum esse confirment. L ongum est si uniuersarum prouinciarum Vires enum e Morix rare contendam, cum omnes in Romani imperii ditione consistant. Sed longa
securitas pacis homines partim ad detestationem ocii, partim ad ciuilia traduxit officia: ita cura exercitii militaris primo negligetius agi, postea distimulari ad postremum olim in obliuionem perducta cognoscitur. FINIS.