장음표시 사용
91쪽
95쪽
FLAVII VEGETII Finis Secundi libit.
96쪽
Thenienses de Lacedaemonioς ac Macedonas rerum potitos, prisci testantur annales. Verum apud Athenienses, nosolum rei bellicae sed etiam diuersarum artium viguit industria: Lacedaemon ijs autem praecipua suit cura bellorum. Primi nanque experimenta pugnarum de euentibus colligentes,artem pretii orii scriptis te firmantur usque eo,ut rem militarem, qriae virtute sola, vel certe seli citate creditur contineri, ad disci plinam peritiaeque studia reuocarent: ac magistros armorum quoS r κω appellaverun t iuuentutem suam usum varietatemque pugnandi praeciperent edocere.Oviros summa admiratione laudandos, qui eam praecipue artem ediscere voluerunt,sine qua aliae artes esse non possunt. Horum sequentes instituta Romani, Marti j operis pr certa,& usu retinuerunt,& literis,p-diderunt. Quς per d: uersos autores librosque dispersa, Imperator inuicte, mediocritatem meam abbreuiare iussisti, ne vel fastidium nasceretur ex plurimis,vel plenitudo fidei deesset in paruis. Quantum autem in pretiijs Lace cimoniorum disciplina profuerit ut omittam citeros Xanthippi declaratur exemplo,qui Attilium Regulum, Romanumque exercitum sepe victore,cum Carthaginesibus,no .1rtute sed artis solo fere auxilio,prostratis exercitibus, cepit ac domuit, unoque congressu triumphans, bellum omne con- secit.Nec minus Hannibal petiturus Italiam Laced montu doctoremquς- suit armorum: cuius monitis tot Consules,tantasque legiones,in serior numero ac viribus,interemit Ergo qui desiderat pacem, pr paret bellum. Qui victoria cupit, milite imbuat diligenter. Qui secundos optat euentus, dimicet art non casu.Nemo prouocare, nemo audet offendere, quem Intelligit
superiorem fore, fi pugnet. Qui modus debeat esse exercitus. Cap. I. Rimus liber tyronum delectum exercitiumque deprompsit, se - quens legionis institutionem disciplinamque edocuit militarem, hic autem tertius classicum sonat. Ideo enim illa prςmissa sunt,ut haec in quibus peritia certaminum &victori fiumina consistit, disciplinae ordine custodit mi elligerentur celerius,& amplius adiuuarent. Exercitus dicitur ani legio niarn,q etiam auxiliorum,nec no etiam eqUitum Exeratus. ad gerendum bellum multitudo collecta. Huius modus a maFistris quetritur armorum Nam cum Xerxis & Darj & M ithridatis cςterorumque regum, qm innumerabiles ,rmaUerant populos exempla leguntur,euidenter appare Imium copiosos exercitus, magis propria multituditae, si hostium virtute depressos.Nam pluribus casibus Iubiacet amplior multitudo. In itineri bus
rei militu ris perstas Hamibai
97쪽
bus pro mole sua semper est tardior.In longiore autem agmine ,etia a paucis superuentu assolet pati. In locis aute asperis vel stuminibus transeundis, propter impedimentorum moras saepe decipitur. Preterea ingenti labore numerosis animalibus equisque pabula colliguntur. Rei quoque frumentarit difficultas,quae in omni est expeditione vitada,citb maiores fatigat exercitus. Na quatolibet studio pr paretur annona, lato maturi' defit, quato pluribus erogatur. Ipsa quoq; aqua nimiet multitudini aliquado vix sufficit. Q Id si casu acies verterit tergu,necesse est multos cadere de multis,& illos qui effugerint, ut semel territos, postea formidare cossictu. Veteres aute,qui remedia dissicultatu experimentas didicerat,nota numerosos geruditos armis habe, re exercitus volueriit.Itaqi in leuioribus bellis una legionem,mixtis auxilijs, hoc est decem millia peditu,& duo millia equitu, crediderut posse lassicere, qua manum Pretiores velut minores duces,ad expeditionem set pe ducebant. ὁd si magnae hostiu copiae dicerentur,coiularis potestas cu. xx.millib' peditu,&quatuor equitu, tangcomes maior mittebatur. 1ὁdssi infinita multatitudo de gentibFortissimis rebellasset,lunc nimia necessitate cogente,duo duces de duo mittebatur exercitus,cum eiusmodi praecepto , Ut proUiderent ne quid respub detrimeti capiat. Costules ambo. Deniq; cu in diuersis regio nibus cotra diuersos hostes a Pop. Rom annis pene omnib'pugnaretur ideo sufficiebant militum copiae,quὀd utilius iudicabat no ta grades exercit' habere,quam armis instructos.Illa tamen ratione seruata ne unquam amplior multitudo sociorum auxiliarium esset in castris,quam ciuiu Romanorum. emadmodum sanitas gubernetur exercitus. Cap. q.
IVnc quod vel maxime prouidendum es quemadmodu sanitas custo
1 Ndiatur exercitus,admonebo:hoc est,ticis aquis,t temperi medIcina, cxercitio.Locis, ne in pestilenti regione iuxta morbosas paludes, ne aridis resine opacitate arboru capis,aut collibus,ne sine tentorijs cstate milites c5morentur ne tardius egressi,& calore solis, Gatigatione itineris cotrahat morbu, sed potius in aestate ante lucem ad loca, coepto itinere destinatapueniant. Ne qua hyeme iter enita es ac pruinas noctibus faciat,aut lignoru patiantur inopia,aut minor illis vestiu suppetat copia Nec sanitati eni, nec expeditioni idoneus miles est,qui algere c6pellitur Necyniciosis,nec palustri,aquis utatur exercitus Na malς aquq potus,veneno similis, pestilentia bibentibus generat. Ia vero ut hoc casu aegri colubernales oportunis cibis reficiantur, ac medicoru arte curetur,Principu Tribunoruq; & ipsius Comitis, si maiorem sustinet potestate iugis quςretur diligentia.Male eni cultis agitur,quib'necessitas & belli incubit & morbi Sed rei militaris periti, plus quotidiana armorum exercitia ad sanitate militum putauerunt prodesse,gmedicos.Itaq;
pedites sine intermissione iuribus vel niuibus sub tecto,reliquis die exerceri in capo voluerunt. Similiter equites no solum in planis,sea etiam in abruptis, defossarum hiatu dissicillimis semitis, seq; & equos suos asii due exercere iustiunt , ut nihil ijs in necessitate praeli, accidere posset incognitum.
98쪽
Ex quo intelligitur,quato studiosius armorum artem docendus sit semp exercitus,cum ei & laboris cosiuetudo in castris sanitatem, & in costidia posuit praestare victoria. Si autumnali aestiuoq; tempore diutius in ij dem locis militum multitudo cossistat, ex contagione aquarum & odore ipsius foeditatis vitiatis haustibus & aere corrupto perniciosissimus nasci Ur morbus,qui P hiberi non potest aliter,nisi frequenti mutatione castrorum. Quanta cura prouidenda sint atq; seruada pabula&frumenta. Cap. iij.
ORdo postula ut de comeatu pabuli frumentiq; dicatur. S pius enim penuria, g pugnac6sumit exercitu,&ferro seuior fames est. Deinde reliquis casibus potest in tepore subueniri, at pabulatio & annonai necessitate
remediu non habent, nisi ante condatur. In omni expeditione unu &maxi-
muconsiliu est ut tibi sufficiat victus,hostes fragat inopia. Ante igitur quam inchoetur bellum de cophs expensisq; solers debet esse tractatus, ut pabula,frument caeter ψ annonariae species,quas a prouincialibus consuetudo Anno is deposcit, maturius exigatur,& in opportunis ad rem gerenda ac munitissimis locis amplior semper modus si sufficit aggregetur. QIod si tributa deficiun P,pr rogato auro coparanda sunt omnia Neque enim diuitiara secura possessio est nisi armoruaesensione seruetur. Frequenter aute necessitas geminatur, & obsidio *pe fit longior quam putatur, cu aduersarij etia ipsi esurientes circusidere non desinant, quos fame sperant esse vincendos .Praeterea
quicquid in pecore, vel quacuque fruge vinoque hostis inserens bellu ad victu suu poterit occupare,non solum admonitis per edicta possesseribus, sed
etiam coactis persectos per crutatores ad castella idonea dc armatorum fi mala praesidi js,vel ad tutissimas e6sexendii est ciuitates,urgediq; prouinciales,ut ante irruptionem seq3 & suam enibus codat. Reparatio enim murorum tormentoriaq; omnium ante cura da est. Na si semel hos es praeueniunt occupatos, metu uniuersa turbatur .Et quς ex alijs urbib'petenda sunt,interclusis itineribus denegatur. Sed fidelis seruatorii custodia, & erogatio moderata,consueuit sufficere pro copia. maxime si ab initio procuretur. Cetterus era parsimonia est,tu seruare cu deficit. In arduis expeditionibusi capita magis milituῆ per dignitates ab antiquiςpbebatur an non ,ita ut post necessitate eis de a rep. redderetur. Hyeme signoru & pabuli, aestate aqua tu vilada est difficultas .Frumenti vero,vini & aceti,nec non etia falis omni tepore neces.stas declina lxita ut urbes atq; castella ab ijs militibus, qui minus propti in ueniuntur in acie,armis, sagittis .sus ibatis,fundis etia de saxis, onagris bali stisque defendatur.praecipueque cauendum videtur,ne aduersariorum dolo atque periurijs decipiatur Puincialiu incauta simplicitas Frequetius emconuentionum pacissique simulatio credulis earma nocuerui. ua ratione fame collecti patiuntur hostes di si vero crebris superuentibus facile vincuturi Quemadmodum oporteat puidere ne milites seditione faciat. Cap. iiij. INterdu mouet tumultu ex diuersis locis collech exercit :& cu pugnare nolit,irasci se simula.t,ut no ducatur ad bellum: quod ij pr cipue faciut qui ita H sedibus
99쪽
bus ociose delicateq; vixerunt. Naasperitate insoliti laboris offensi,quem in expeditione necesse est sustinere .pterea metuentes pilum,qui armorum exercitia declina ad ejusmodi pcipitantur audacia. Cui vulneri multiplex medicina cosueuit opponi,vt dii adhuc separati sun t in sedibus suis,tribunoru vel vicarioria,nec noetia principuad omnem disciplina arctissima seueritate te ne antur,nihilq; aliud,nisi deuotione moderation 1 custodiat,nullis c6meatibus vacent. Ad nomen, ad signa obseruare no desinant.Capi cursionem ut
ipsi appellat) inspectionemq, armoru assidue faciant. Ad sagittas iaciendas, ad missilia dirigenda ad iactandos lapides vel landa,vel manu. Ad armatu-rs gestum,ad vectes iactados:pro similitudine glad1oru,punctim c simq; seriendo, multo die usq; ad sudore sunt frequentissime detinendi.Cursu etiam& saltu adi transmittendas fossas nihilominus imbuendi, si mare vel fluuius
vicinus est sedibus. Aestiuo tempore ad natandu cogendi stant omnes. Praeterea sylva cςdere,itery dumosa & abrupta facere, materiem dolare, aperire fossam occupare alique locu & ne a contubernalibus detrudantur,in scutis inuicem obuiantibus niti. Ita exercitati atq, eruditi in sedibus milites Rhomani siue legionars,siue auxiliares,siue equites suerint,cu ad expeditionem ex diuersis conuenerint locis, mulatione virtutis, pr lium magis necesse habeant optare per ocium Nemo cogitat de tumultu, qui fiducia de arte vel viribus gerit. Dux autem esse debet attentus,ut in omnibus legionibus siue auxilijs,vel vexillationibus,atribunis,uicarijs principibus vi si qui turbuleti vel sedatiosi fuerint milites, non pro inuidia fiaggerentiu,sea pro reru veritate cognoscat, e5sq, prudeliori costio segregatos castris ad agendu alio quod ipsis prope videatur optabile: aut ad castella Vrbes'; deputet muniendas at- qi seruandas,tanta subtilitate vi cu abhciuntur, videantur electi.Nun gehim ad contumacia pari consensu multitudo prorupit, sed incitatur a paucis qui vitioru sceleruq, impunitate sperant peccare cuplurimis. IJd si fieri medicinam necessitas extremapsuaserit, rectius est more maioru in autores criminii vidicari: ad omnes metus ad paucos poena perueniat. Laudabiliores tameduces sim quorum exercitus ad modestiam labor & usus ins ituit quam illi quorum milites ad obedientiamsuppliciorum formido compell1t Signorum militarium quot sint genera. Cap. U. MVlta quidem sunt ediscenda atq; obseruanda pugnatibus: siquide nulla fit negligeti et venis ubi de salute certatur. Sed inter reliqua nihil magis ad victoriam proficit g monitis obtemperare signorum Na cu voce sola inter plioria tumultus regi multitudo non possit, &cu pro necessitate reruptura ex tempore iubenda atq; facie la sint, antiquus omnisi gentiu usus i uenit quoni odo quod solus dux vide iudicasset,p signa tot'agnosceret & se queretur exercitus. Tria itaq; genera costat esse signoru,vocalia,semivocalia muta. Quorum vocal1 a & semivocalia percipiritur auribus: Muta vero reseruntur ad oculos Vocalia dicu tur quς voce humana pronuciatur, sicut in vigilius vel in prςlio P signo dicit ur ut puta victoria, palma virtus,deus nobi cubtrivpkus Imperatoris,& alia quςcunque voluerint dare ij qui in exercitu
100쪽
habent maxima potestate. Sciendu tamen est ista vocabula quotidie debere variari, ne ex usu hostes signit agnoscat,& exploratores inter nostros versen I. ρῖ
tur impune. Semivocalia sunt quae per tuba,aut cornua, aut buccina dantur. Moraliti
Tuba quq directa est,appellatur Buccina quς in semetipsam reo circulo se
istitur Cornu quod ex uris agrestibus,argento nexu,temperatu arte,& spirit C. tu,que canentis satus emittit,auditur.Na indubitatis per l, csonis agnoscit exercituS,Vtrum stare aut Pgredi,an certe regredi oporteat: utrum loge persequi fugietes an receptui canere. Muta signa sunt aquilς,dracones,Vexilla, si muri
famulet rusς pinnς QIocunq; enim hetcserri iusserit ductor eJ necesse est signu suu comitates milites pergat. Sut de alia muta signa,quae dux belli in e quis, aut indumentis, re etiam ipsis armis, ut dignoscatur hostis praecipit custodiri. Praeterea manu aliquid, vel flagello,more barbarico, vel certe mota qua utitur veste significat. ae oaa in sedib= itinerib in omni exercitatione casti est,uniuersi milites & sequi, dc intelligere cosia escar. Cotinae enim usus necessari' videtv r in pace eius rei,quae in pretiij colasione seruada sit.Ite mutu& comune signia est,quotiens proficiscente turba excitatus puluis ad similitudinem nubili surgit hostiumq; prodit aduentum similitersi diuis sintsco. piae per noctem stam per diem fumus significat sociis quod aliter nunciari non potest. Aliquado in castellorum aut urbium turribus appendunt trabes equibus aliquando erectis,aliquando depositis indicant quae geruntur. Iata sit seruada cautela cum vicinis hostib' mouetur exercit Cap. VI.
Virem militarem studiosius didicerunt, aserunt plura in itineribus, qin ipsa acie pericula solere contingerς.Na in conflictu armati sunt om nes milites & hostem cominus vident, Z ad oppugnandum animo veniunt parati. In itinere autem minus armatus minusq; attentus est miles, & super uentus impetu vel fraude repente turbatur Ideo omni cura,omniq; diligentia prouidere dux debet. ne proficisces patiatur incursum vel si non facile, at sne damno repellat illatum. Primum itineraria omnium regionu,in quibus bellum geritur, enissime debet habere perscripta: ita ut locorum interuat la no solam passuum numero, sed etiam viarum qualitates perdistaticopen dia. diuerticula,montes,sumina, ad fidem descripta confideret: usque eo, ut solertiores duces itineraria prouinciarum, in quibus necessitaS geritur, non tantum adnotata, sed etiam pj cta habuisse firmentur, ut non solum constro mentis,uerum aspectu oculorum viam profecturis eligerent. Ad haec a prudentioribus & honoratis locorumque gnaris,separatim debet uniuersa per, quirere,& veritatem colligere de pluribus .Praeterea sub periculo eligendaris Viarum,duces idoneos scientesque percipere, eosque custod1ς macipare; ad dita poenae contestatione vel praemh. Erunt enim utiles,cum intelligerie nec
fugiendi sibi copiam superesse, & fidei praemium, perfidiae parata lapplicia.
Prouidendum quoque ut sapientes exercitatique quςrantur, ne duorum auxtrium error disertaien pariat uniuersis. Interdum autem imperita rusti citat
plura promittit, & credit se scire quae nescit. Sed cautelae caput est, ut ad quae loca vel quibus itineribus sit profecturus exercitus,ignoretur. Tutissimum