Statutorum magnificae civitatis Belluni libri quatuor. Quibus nunc primum accessère decreta, partes, ac terminationes pro bono regimine civitatis numquam ante hac impressæ. Unà cum indicibus locupletissimis

발행: 1747년

분량: 701페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

451쪽

pARΤES, ET DECRETA. 4υ

liberationem Nostram observetis, & facietis inviolabiliter observar7, praecipendoque eam in locis selitis vestri Regiminis publice proela. mali, ac etiam significando Rectoribus, sive Officialibus , & mea. eio illius Territorii nostri, ut omnibus nota sit; & demum volumus, quod partem ipsam in illa Cancellaria, & aliis locis ubi opus erit, ad sinurorum memoriam registrari faciatis.

Datae in Nestio Ducali Palatioci die 3. Μensis Februarii Ind.

Quod Arumalia Boiana a laboreris νε- -cipiantur pro piguore.

i Die a. Decembris. I 58. ν

SEoatut in civitatibus, terris, & locis nostris partium terrestrium quaedam consuetudo, quae est inhumana, & tandem ob eam multi , & infiniti subditi nostri , & districtuales ipsarum civitatum , 3c

locorum nostrorum ad extremam miseriam deducuntur, & territoria nostra coguntur deserere , & vagari per alienas terras cum pauperculis familiis suis : nam est certissimum , quod principale fundamentum , & vita ipibrum districtualium exercentium a3riculturam conis sistit in animalibus suis a laborerio, quibus cum privantur, privan tur propria vita, quando laborare non possunt possessiones, α subsequenter non recolligunt, & non possunt solvere datias nostras, &alia debita sua; Sequitur etiam, quod possessiones efficiuntur incultae, & vigrae cum maximo damno illorum , quorum sunt quae inconvenientia sequuntur, quia, si aliquis dictorum districtualium est debitor pro debito publico, aut privato, pignorantur, & accipiuntur ipsa animalia a laborerio , quae. ponuntur in hospitiis cum maxima expensa , & venduntur cum eius totali consumptione ; &. cum sit res pia, & humana super his providere: ide γVadit Pars, quod de caetero pro aliquo debito publico , vel privato non possnt accipi pro pignore animalia a laborerio bovina modo aliquo, vel ingenio, neque tangi, neque vendi: sed executiones debiti ipsorum districtualium fieri possint contra personas debitorum dc alia quaelibet bona sua tam mobilia , quam immobilia sine aliqua dilatione. Declarando, quod, si isti districtuales, & subditi is nerent, aut haberent plura auimalia bovina a laborando, quae essent innecessaria pro possestionibus, quas laborant, hoc committatur Rectoribus nostris, ut intelligant, & examinent, &, si plura animalia bovina habebunt, quae non sint eis necessaria, illa plura accipi possint pro debitis antedictis persolvendis. Declaratur etiam, quod , si aliqua ex civitatibus, terris , & locis nostris haberet privilegium . F sf & com-

452쪽

& eommissionem a nostro Dominio , Quod pro debitis aliquis per senaliter retineri non possit , propter noc non intelligatur eleemprivilegio esse derogatum, sed serventur illis ea, quae concessimus :& hoc scribatur , & mandetur omnibus Rectoribus civitatum.

Quod pro aliquo debis publico, ves 'λατο aea. pinni inaremisit, neque pro pignore accipi, Boves, o mus , Vomeres, o aliavimnia Inseram o 'Pernnemria acu Agris in m. Ior. 2o. Octob is . In Rogatis.

A Lias et 38. die II. Decembris pro evidenti utilitate Subdit

rum , & districtus Terrarum . & locorum nostrorum a parte terrae , in isto Consilio captum fuit : Quod pro aliquo debito p blico , ves privato non possint accipi pro pignore Animalia Boviana a laboretio modo aliquo , vel ingenio , neque tangi , vel vendi , sta executio debiti ipsorum districtualium fieri possit contra peritinas debitorum, di alia quaelibet bona sua tam mobilia , quam immobilia , quae Pars utilissima sitit , prout clarissime compertum est e Verum ab aliquo tempore citra coeptum est, dictis si itis districtualibus nostris accipi pro pignore Currus , vomeres , satices , & alia instrumenta pertinentia ad Agriculturam , quibus privati coguntur deserere terras , & loca nostra . & per alia vasare cum pauperculis famulis suis , 3c etiam sit humanum super hoc providere: maxime, quia in ali uibus ex terris nostris per Statuta ipsarum prohibitum est , smilia latamenta accipere pro pi

gnore .

Vadit Pars, quod de caetero pro aliquo debito publico , vel pruvato non possint intromitti, & accipi pro pignore Boves, Currus, falces , vomeres , & alia omnia instramenta periinentia ad Agricotituram ; sed possint pro debitis ipsi Subditi , & districtuales pignorari in personis , & eorum quaelibet bona tam mobilia, quam immobilia vendi. Et scribatur , 3c mandetur omnibus Rectoribus nostris Civit tum, & locorum nostrorum, quod hanc Partem observare debeant,& inviolabiliter observari siciant , sub Nna Ducat. Ioo. in suis propriis bonis , & eam publicari facere in locis consuetis suorum Regiminum, & in actis ibi registrari. Quod Di tiroci by Corale

453쪽

PARTES, ET DECRETA.

Quia eredaris passo damnum in suis posse uiriu, qua ad sum

mam hisarum quinque parvorum cum juramento . .

Ex lib. I. Provisionum sel. 377. Is I. as. Augusti. Pars Consilii Maseris Citaratis Beliari. DIe vigesimoquinto Augusti Inr. In Sala Palatii Civitatis Belo

luni, convocatum suit Consilium Μajus dictae Civitatis mandato &c. In quo interfuerunt Consiliarii n. 35. Et inter cariera , cum Μagnificus D. Potestas , & Capitaneus audivisset quamplures Mrsenas conqueri , eorum possessiones devastari , & seuehus ex diariis possessionibus sine eorum licentia arripi : & bonum esset super his providere: propterea posuit partem infrascriptam. Vid. Quod addendo Statuto super hoc disponente, de caetero , quando aliquis passus fuerit damnum in aliqua sua vinea , Horto , Clausura, vel possessione , & datorem damni per testes probare non pos, set , tunc credatur ipsi pata damnum utque ad summam librarum quinque parvorum , ipso tamen jurante , se tantum damnum pastum fuisse , remanentibus etiam firmis omnibus , & quibuscumque aliis provisionibus super hoc factis : Unde facto paritio ad bussulos , cum ballotis , quod qui volunt , & quibus placet , quod suprascripta Pars capiatur, prout iacet, ponant eorum ballotas in bustulo rubeo inmativo , praemisso partito bussuli albi negati vi : in quo nulIa ballois reperta fuit . Cum interpositione Decreti ingni. D. Rectoris. . Quod appellari non possis a sentemesis latis ad pullicum arrengum - - Criminalibus , nequa a sententiis latis a libris vigiuia quinque infra.

Ex Regesto Durali C. BL I 23. t. Μ ENICO D. G. Dux Venetiariun die. Nobb. & Sapp. Viris Peratio inrierim de suo mandato Potestati, & Capit eo Civitatis , Si Districtus Beliani , dc Dominico Μaurocmo , &Sociis Sindicis nostris a pane Terrae succetaribus dic. suis &α

P Rudens Vir , & Orator istius fidelissime Communitatis nostrae

Bari holomeus Persicinus nobis exposuit , quod sententiae latae ad publicum arremum in Criminalibus , tam ex sorma Privilmiorum, & Statutorum suor , quam ex quadam vetere consuetud ne

454쪽

sint inappellabiles : Item , quod a sententiis latis istie a libri, infra , nemo appellari possit . Quae, quamvis ira sint , & quamvis& multi ordines nostri sint capti ad confirmationem rerum suprascriptarum , tamen in dies his ordinibus contrafit , & vos Sindici, vel Auditores assumitis Vobis multas caussas , quas appellabiles

facitis contra duo praedicta contenta in Privilegiis, & Statutis istius Nostra fidelissimae Communitatis , & promissionibus Nostris , &quia honestum est , & volumus , ut Privilegia , & Statuta ipsius Communitatis , & Provisiones , quas sibi fecimus , sibi ad unguem observentur , propterea vobis Sindicis mandamus , ut in sententiis latis istic in Criminalibus ad publicum arrengum , & in his etiam a libris vigintiquinque infra nullo modo vos impedire dιbeatis , quia nolumus debere contrafieri Privilegiis, & Statutis istius Com. munitatis, & Provisionibus, quas sibi iecimus: Dicentes Vobis P testati, & Capitaneo, si supralcripti Sindici aliquid ad vos scripserint contra praedicta duo omnino observanda , nulla ratione ipsis, vel eorum litteris parere debeatis ς has autem Nostras ad succin

rum memoriam registrari facite ; & registratas presentanti restitui. Datum in Nostro Ducali Palatio die ultimo octobris Ind. xv.

Die II. Iunii I 96. In Conmo Decem cum additione . Sint in hae urbe nostra jamdiu oratores fidelissimarum civitatum nostrarum Paduae, Veronae, Tamisi, & Fortulit , omnes conquerentes verbis plenis amaritudine, & dolore de quibusdam contascationibus contra eos factis , & circa hoc adducentes plurima noutabilia inconvenientia, & dis ordines secutos, M secuturos, nisi convenienter provideatur . Idcirco cum nihil si , atque odiosum , &scandalosum ex rationibus notissimis unicuique hujus Consilii, quam huiusmodi materia confiscationum, sitque in primis, & ante omnia reicindenda radix, quae paνit tam mais fructus , removendaque s cilitas a nostris ministris deveniendi ad tales actus , sine expressis , & evidentissimis rationibus , ut sebditii nostri potius sentiam benignitatem, & liberalitatem status nostri, quam timere habeant severitatem, & rigorem alicujus nostri Representantis. Vadit Pars, quod primum confirmatis, salvis, & reservatis, ae in suo robore , & vigore permanentibus omnibus, 3c singulis Pa ibus, ordinibus, & legibus , in hac materia deliberatis tam per hoc, quam per eonsilium Rogatorum , & maxime, ae potissim n. illis , Diuili do by Corale

455쪽

PARTES, ET DECRETA. 4 3

illis, quae volunt , ac statuunt non posse confiscari, nee etiam aliis

quo modo inquiri , aut procedi super possessionibus, & bonis quia bulcumque Dominii nostri pacifice possessis per annos triginta di quae

quidem Partes , & leges cum omni Plenitudine debeant eum omnia suis capitulis, & conditionibus in eis appositis, & declaratis, non solum ad Paduanos , Ueronenses , Brixienses, Ravennates, ac Fortulientes, sed etiam ad omnes alios fideles subditos nostros indisserenter pertinere , adeoque super praedissis per 3 o. annos pacificepsssessis non lbium fieri non possit aliqua confiscatio , sed nec acceptari aliqua denuntia , aut conicientia , . quae porrigeretur alicui Μagistratui nostro. Captum preterea , & firmissime statutum, additum, ordinatum sit de caetero authoritate hujus Consilii eum additione quantum ad bona nostri Dominii uiurpata, & possessa citra annos 3 o. quod in talibus caussis per nullum Rectorem , aut ori. cialem nostrum cujuscunque generis tam intus, quam extra hanc ei vitatem nostram procedi aliquo modo possit, nisi servato ordine i Dascripto, videlicet, quandocunque fiet denuntia, manifestatio, aut propalatio aliqua bonorum nostri Dominii ab aliquo usurpatorum adicto: tempore annorum 3 o. citra, tunc Rector, si ve Officialis, sive alius, cui talis denuntia facta suerit, teneatur illam praesentare, aut praesentari facere Capitibus hujus Consilii cum omnibus aliis scripturis, quae simul cum denuntia praesentatae suissent , aut allegatae,3c in hoc casu ipsi Capita videre , & examinare debeant diligenter ipsain denuntiam , & scripturas eis praesentatas : & si eis videbitur

talem manifestationem esse rationabilem , & non contravenire legi

bus , & ordinibus in hac materia disponentibus , tunc venire poLsint, & ponere huic Consilio, interveniente Collegio, de dando facultatem, & libertatem Rectoribus, aut ossicialibus, quibus res denuntiatae fuissent, procedendi per Iustitiam, & juxta eorum conscis tias, ad illos actus , prolationes, & sententias, quae ipsis videbu tur. Factis autem sententiis, & processibus, si ab ipsis sententiis a parte sententiata provocatum, & appellatum fuerit, denuo ipsi prociniis, & sententiae praesentari debeant Capitibus antedims, qui torreantur illas deducere ad Consilium , interveniente Collegio, & si ex serma processus, & scripturarum praesentatarum post denuntiam,& ambabus partibus productarum constiterit non fuisse contrasactum Partibus , 3c ordinibus supraditas, Zc maxime circa praescription annorum 3o. in eo casu per idem Consilium dari. & detu ari debeat illud, vel illa Constia , vel collegia auditura, vel determinatura super appellatione dictarum sententiarum , dc actuum , sicut conveniens ruerit judicatum juxta quantitatem, dc cimportantiam rerum, & aliarum circumstantiarum intervenientium , debeatque hie modus inviolabilirer observari . Et demum, ut eis modis in conm

456쪽

se, ionibus procedatur eum omni consideratione, & matustate, ea. pium quoque, di statutum sit , quod nullus ossicialis strae hujuj I eivitatis facere possit per te solum aliquo modo , serma, vel ingenio aliquam sententiam pertinentem confiscationibus : sed fieri pocsint, & debeant ipsi actus pro majori parte illius magistratus , aut ossicialium , cui denuntia facta fuerit, aut manifestatio: servato tamen ordine suprascripto, cui nullo pacto liceat contrafieri . in Offis spectantibus foro seculari non impetremur Judires Ecclesia'ici . Die as. Iunii Is II. In Coinlio Rogatorum. E' stato in reni tempo provisto per li progenitori nostri, secon. do te esigenetie, e per leggi quanto si convien alia giustitia , e alia dignita det Stato nostro; E non si ritrovando leEe alcuna, che proveda ad uno pemigiosissimo inconveniente, che non solamem te h dannoso alla rason delli privati , ma offende etiam la dignita det Stato nostro, che li citiadini, e li sedditi nostri sano de tanta temerita, che li basti l'animo de impetrar Giudici Ecclesiastici nelle cause civili, la cognizion delle quali aspelta at solo, e Giudice secular, e con tal meeti indiretii citar in corte di Roma li suoi contraversarii , over davanti altri Ecclesiastici Giudici impetradi, impediendo etiam it giudicio delli nostri Giudici laici ordinarii, a cois noster sopra tal cause: dat che molle querele at cosseditio delia Sig. N. e delli Avogadori di Commun si sentono , non E da supportar per aliun modo, ehe tali temerarii vadino impuniti, ma E da provisu er di opportuno rimedio, pero

Uandara Parte, che non sia alcuno zentit' uomo, o citiadino misstro, o altre persone, sia di che qualitii, e condietion si voglia, cheardisca, ovver presuma per alcun modo, serma, ovor ingegno mSὶ, OVver per altri, directe, vel indirecte, ottenir, nε impetrar in corte di Roma , .nh da alcis' altro Prelato, per via di Breve , -- er Saltra concessione, aloeno Giudice Ecclesiastico in causa alc na spetiante at foro secular, ehe vertisca, Ooero vertir potesse d

vant1 li Giudiei nostri Iaiei di questa Cirta , Rettori di suora , o

altri nostri jurisdicenti, alli quali apparienesse tal causa, ovuer cam se conoscer, e giudicar , nec aliquo modo impedir il sero seculare nesse cause a taI sero spetianti, nε li contraversarii in corte di Roma, nε davanti altri Giudici Ecclesiastici citar, nὶ at soro Ecclesiasti eo dedur: solis pena alli contrafacienti di effer immediate ca-duti da tuite, e cadaune ratan, che in tal causa, ooer cause ines. λο, ο aver potessino , e de estio perpetuo di Veneetia, e dei de

strerm

457쪽

PAR T E S, E T DECRETA is

stretio, ovver di quelle terre, e lurahi , e destretti, delle quali liimpetranti sossero citiadini, e abitanti : di pagar per cadauno eo trafaeiente ducati acio. Γ oro alti Avogadori muri di continun , alli quali sta commessa la esecutiori della presente Parte, da esser per loro e radam di loro scossa sema altro Consegito. Appreta It pr Otti Avogadofi nostri, e li Rettori nostie di mora abbino la me.

desina auctorita per si citrudini , o altri festo la giurisdisicia sita 3bitanti. me si Muriali dubam pagar si Da 2 per u inluviis, Me tam

LE ARDUS LAUREDANUS D. G. Diuc Venetiarum &c. Nobia & Sapp. Viris Chri soro in oceno de sito mandato P testati, & Capitanio Civitatis Miluni , & successoribus suis fide. libus dilectis, Salutem, & dilectionis assectum. Significamus vobis, quod hodie in Consilio Nostro X. Interveniem te Collegio capta fuit pars tenoris infracripti. Vid. Che attento te scripture, & raseni hora aldite , si per la fideli. sima Communita Nostra di Cividat de Bellun , come per ii Padi

tecipi, & intervenienti nelle minere d'Agore circa lo articulo, se inlinerali per te Vitiualie, ehe i conducono per usi delii lavoratori in decte minere sieno exempti dei Datii , delli quali h la contis. Versia , an non e & aldido , evisto in primis it Privilegio di essa Communita concessest in prima aquisaine det I 2o. Nec non Vistole lettere, Capitoli minerali, ruae, e Processi, e tutis attrescripture pertinente a tal materia minerale , sa per auctoriinde de questo Conse, dichiarito, ehe per conservatione delle promesse, e conces- soni facte a dicta Communita in prima aquistione , ut praesertur det I ao. Li minerali debbino pagare ii Daetii per te Uictualie iconducono per uso dei lavoranti predicti , come sanno desse attre Robbe e & hoe non obstante qualunque altra cossa in contrarium disponente: Quare aucthoritate dicti Consilii Nostri io. vobis mandamus , ut dictam Partem exequi diligentissimE , & eum omni integritate debeatis , registrantes praesentes Nostras in ista Cancellaria

Vestra ad suturorum memoriam.

Datum in Nostro Palatio die Io. Aprilis Ind. xx. Is 2I.

458쪽

Quod Datia Disantur , . Observentur concessi es facta per Excelsum Consilium X. ANDREAS GRI' D. G. Dux Venetiarum Sce. Nobes & SappPi Utris Dominio Μichaeli de suo mandato Potestatis, & Cap. Cla, vitatis Bellunt , & successeribus suis fidelibus dilectis , Salutem ' & dilemonis affectum.

CUm lettere vostre credentiat det 28. des mese preterito , sono comparsi alli Capi det Consigito Nostro di Dieci ii D. Oratoridi questa Pedelissima Communita, e si hanno dolum di alcune pate ii falle cum ii Capi dei prederio Consigito 1 certi mercadanti, che

conducono Animali per te Beccarie nolire , ii quali ricusano pagarit Daetio delli Animali predicii , che per transito conducono da Mella Citta, e Territorio: Asserendo questo effer contra la Huma delli loro Privileggi , e delia parte presa in dicto Consilio alli I 5. zo I 87. Onde, se ben tenimo, che ditia Comunita, per la sede, e divozion sua , verso la Signoria Nostra non sia per far dificulta alii mercadanti nostri, de accomodarii dei transito per si Animali, chetrareno de lochi alieni pes questa Citta : Nientedimeno , intenetion nostra E, che li Privileggi della predetta fidelissima Communita fiano integramente observati: e pero vi commetremo cum ii Capi dei Cons. Nostro di Dieci, che noninante te predette patenti nostre dob-biate observar te se ad ille lettere scritte eum et Cons. Nostro di X. Sotio de ves Μarao I 487., che ditia sedetissima Communita possi, e debba seuoder ii Daeti consueti di tulte quelle eose, che sono subiecte a Daetior Il che avete ad siequir per effer tale la mente N stra, e dei prefato Consglio.

Has autem Nostras ad successorum memoriam in actis Caneellariae vestrae registrari sacite. Datum in Nostro Dueali Palatio die vi. Novembris Ind. xv. Quod eoudemnationes fant cum interventu , er coissensu Consu N.AD opni abundante cautela; non che sia atto necessario ; NolMicniel Persicino, e Tuanbattista Dadelli et lunesi provari n- tendemo l' infratcritii Capitoli in la causa della condemnatione im

459쪽

PARTES, ET DECRETA. 417

ro Atta per il Μagnifico m. Alvisse Μudatio Podesti, e Capitaneo di Belluno seneta lo consenso delii Consoli. Primo: Che Ii Statuti , che fanno menzione , Ogni a luzione , ovem condemazione , che se ha a fare in quella Citiade septaogni delitto: che 'l Μaguifico Rettor, ovem suo Vicario possa expedir con expreta tamen consensu de ii Consoli, quali sono quat-tro, ovem la maggior parte de loro , e non altrimente , sono st. inviolabile osservanZa, cussi sotio it Μagnifico immediate Precessor, come solio ii Regimento delli altri precedenti. Item, che li Rettori in la commissione loro, e eos, jurano dὰς

servae si Statuti di quella fidelissum Communitati Bellunese , resegendo quella Citrade in Civile, e Criminale, secondo si detii Sta

inti.

admissa die Is. Septemb. Is 3 Die Is. Septemb. Is 34. Vir Nobilis D. Hieronymus Contareno q. D. Thadaei, qui suit

testas, & Capitaneus Civitatis Bellunt, constitutus in ossicio fuit . mandato Μagnifici D. Petri Μauroceno hon. Advocatoris Communis, examinatus super ultroscriptis Capitulis, & primo super primo incipiente: primo , che ti Statuti c. respondit Mer vero , che per virtu det Statuto di Cividat , ii Rettor , ovem Vicario nelle Signature Criminali di h intrauegnir con la magsior parte de' Consolidi detio loco , e questo sem pre net mio Reggimento in deite ea u. se ho osservato giusta Ia forma delia mi a commission , che commanda .la osserva a di Statuti delia Terra.

Et sic juravit. Resp.

Is 34. 22. Septemb.

Suprascriptus D. Hieronymus. Contareno dixit ad praesentiam Μagnifiei D. Petri Μauroceno Adv. Com. resormando ejus dictum, ubi dicit cum la maggior parte di Consoli , di h intrauegnir non manco della meta di Consoli: Quae nota iacta fuit mandato sup Die II Septemb. IS 3 Vir Nob. D. Thomas Donato q. D. Nicolai, qui suit Potestas,& Capitaneus Civitatis Bellunt Testis. Super primo Capitulo , respondit verum esse , che net tempo , ch' io era Reitor li sempremat , che Paccadesto ser fgnature Cru

460쪽

minal Io ho satio te signature de consentu Consulum, vel per m jorem partem eorum, juxta la forma det Statuto, e de la tniaco mission : mai ho fatio signatura ut supra serim et consenso di Consoli.

Super secundo Respondit dixisse superius, quantum scit. D se Iurisis Resp. Αlo ius Balbi Not. Advoc. exe . . . & Eg. V. Sp. vestra intuebitur quantum Decretum fuerit,e Cons. XL Criminale die instanti, litteris Ducalibus diei praeseristis circa eundemnationem latam contra L Μichaelem, & s. Jo. Baptistam de Persicinis fratres : 8c propterea , ut omnia servatis sedivandis, & cum satisfactione justitiae procedant, has nostras ad ipsam Sp. V. destinare Statuimus, requirentes itum ex officio nostro , ut pro debita executione deliberationis praedictae debeat accipere defensiones per Procuratorem.' quibus quidem acceptis, cum interventu , & consensu Consulum Civitatis istius , secundum Statutorum formam, jus, 3c justitiam ministrare habeat . Has autem registratas praesentanti risituite

Die 1 . Octobris I sqq.

Petrus Μaurocenus Advoe. Com. Uenet.

Sp. D. Aloysio Μudatio Potestati, & cipitaneo civitatis Bel luni, & succetaribus. Cbe per Ia Vena dei ferre per semisis δετ Arseual , che si conduria, deva petas σι dario, mer Muda alia Conmunita. Dat Registro Ducal C. sol. 22. t. ANDREAS GRIHI D. G. Dux Venet. &e. Nobb. & Sapp. Uiris Hieronymo Contareno de suo mandato Potestati , & Capitaneo Civitatis Bellunt fidelibus dilectis salutem , & dilectionis assectum E' Stato pili volte alla preseneta Nostra , e delii Capi det Consi-glio Nostro di X. rorator di quella Sp. Communita , modestamente dolendosi di uno mercato fatio per rArs enal nostro conPiero Monsandino , de vena de ferri per far te Balloite, con condietionDisitigod by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION