장음표시 사용
421쪽
rem opinionem asterat Hippocrates lib. de aere, aquis&locis, quod si facit intus accepta, multo magis facere debet ejus
vapor cxtrinsecus illatus in corpus. Est praeterea de quacunque natatione animad Vertendum, paucos diuturno morbos
reperiri, in quibus ulla persecte apta sit, ob id perraro, aesolum aestate adhibenda erit natatio, quando gracilem reddere, per halitum evocare, firmare, calefacere, attenuare, hominemque tandem injuriae minus obnoxium facere potest. Aa Plinio scriptum est luxata hominum corpora, quadrupedum a Lib.3 i. e Gnatando in Umlibet generis aqvafacillime in arim redire Natatio calida emollire indurata, calefacere refrigerata credita est,&ob id a Caelio Aureliano in curandis arthriticis commendata, ab tio ex mente Galeni in iis, qui cutem corporis densatam habent at ab ea caput offendi, vires quodam pacto
enerVari, nemo negaret quam alio etiam non carere vitio
dixit Caelius, videlicet humores fundere, nec ipso resolVere Frigida quod intus calorem nativum repellens ipsum validiorem emciat ciborum Optimamin citam concoctionem praestat : exuberantes humores dissipat, intus refrigeratas partes calcfacit unde jure etiam ipsam in arthriticis laudavit Aurelianus, ea ratione motus, qua Hippocrates frigidam tetano affectis large affusam remedium esse dixit, sicut, celsus pro regio morbo laborantibus in aestate,& Herodotus apud tum ad evitandum aestum frigidam natationem commendavit. X- perientia tamen constat, si quis ea frequenter utatur nerVOS laedi, interdum surditatem contrahi, quod Agathinus apud boribasium confessus est. Atque haec omnia a nobis dicta ac si Lib med, cipiantur de illis natationibus, quae ad gymnasticam quidem r 'dmedicam pertinebant, sed minime semper in gymnasiis exercebantur illae vero, quas in gymnasiis ipsis fieri consuevisse in II libro probavimus, sive in piscinis , sive in amplissimis labris agerentur duos praecipuos fines secundum opinionem nostram habuerunt, alterum ut motu illo blando, quo natantes agitantur, aqua magis corpora permearet, sicque membra copiosius humectarentur salterum ut majore voluptate in movendo sese fruerentur quandoquidem aqua mota, praeser
tim balneorum suavi illa attrectatione singularem quandam
422쪽
3s HIERONYMI MERCURIALIs delectationem affert. De piscatoria exercitatione quam dixi-- deletiri mus ex llatonis sententia nec animo, nec corpori prodesse. proinde ab illo optari, ne Iuvenes huic Incumbant, pauca erba faciam, tum quia fere ubnaVigationem reducitur, ut edidem repetere non sit opus tum quia a medicis prope nullis lib. i. sed eam in usu habitam esse constat : nisi quod Avicenna inter debiles exercitationeS adnumeraVit, quando quis In navicula piscatoria moveatur, , hoc piscationem nudam calorem
Γ nativum augere credendum est, cum Aristoteles scripserit, piscatores marinos, ideo rufo colore existere, quoniam intus strigent, extra vero quasi aduruntur e habent enim qui in mari piscantur hanc praecipuam commoditatem, quod eorum corpora valde exiccantur, propterea minime omnium corruptionibus subjiciuntur : quin si putredo aliqua intus lateat, protinus exugitur, consumiturque ut magna cum ratione l. de sim; scripserit malenu piscatorum habitus duros, acsiccos esse, eo-eomp. med. rumque ulcera perinde exiccata continuo apparere, ac se salita s-
iii, i, Au IO Ver scripsit Suetonius Augusum interdum hamot Rc p i piscari consuevisse, id potius animi laxandi causa, quam valetudinis gratia ab eo agebatur. T XIII. De Venationis conditionibus.
V Enationis exercitationem comparans ludo parvae pilaes Galenus illud solum inter ipsas discrimen posuisse vi-
ludo ' detur, quod alter modico apparatu indigeret, is id cuivis exercitatu facilis esset altera vero pluribus instramentis opus haberet, neque ab omnibus sed ab ingenuis dumtaxat atque divitibus exerceri posset hoc autem licet Galeni forsan tempestate, atque etiam in aliqua venationis specie temporibus nostris verum foret, nihilominus in majore ejus parte secus rem sese habere compertum est, quando saepenumero uno, vel duobus canibus, aut paullo pluribus instrum emtis rusticos atque pauperes venandi cxercitationem frequentare conspicimus ut hac ratione ipsa minores laudes pilae ludo non mereazur, neque paucioribus verbis ejus facultates a nobis
423쪽
DE ARTE GYMNAsTICA Lib. V I. sue
bis explicari debeant. Cum enim Calenus Venationem inter o a.de tuem . ea, quae pie exercitationeς opera nuncupaVIt, recen lucrit:
cumque illius perspecta natura manifeste monstret, non absque vehementia, magnitudine, atque celeritate ipsiam effici, nimirum in qua multae alia exercitationes, cursiis videlicet, ambulationes, saltus, jaculatio, vociferatio,in aliae necessariorequirantur, rationi consequens est eam his facultatibus praeditam esse, quod corpora Vehementer calefaciat, excrementa distipet, carnes, succos exuberantes minuat, somnos profundos generet, iroinde concoquendis cibis, crudisve humoribus magnopere conferat : quodque ait Xenophon, --ditum ac sum acuat , simulque senectutem retardet Ob quas egregias facultates illud esse verum existimare debemus, quod ρ Rages Arabs auctor gravissimus ex ς Galeni sententia me si In . om. moriae mandavit, videlicet in quadampes contigisse, ut omnes e Lil de pue- fere perierint , es soli venatores ob assiduam exercitationem inco ebis is lumes eminerint. Ceterum quod vehementibus exercitationibus a medicis attributum reperitur, neque venandi labor carere videtur, ut scilicet caput Offendendi vi polleat, maxime si importune essiciatur, quemadmodum in V. de acutorum
victu apud illum auctorem legitur. Quantum Vero ad particularium venationis specierum qualitates attinet, de duabus solum verba faciam , tamquam in his solis tota venandi ad sanitatem, aut aegritudinem pertinens facultas consis at illae sunt, equestris , ac pedestris e nam sciunt omnes, quamlibet venationem, sive canibus silve retibus, sive avibus, sive arcubus, sive aliis instrumentis exerceatur , ab hominibus agi, qui aut pedibus propriis eant, aut equis insideant. Equestrem igitur ita liceat mihi appellare venationem exercenteS, cum modo currentibus equis, modo gradientibus agantur, modo vociferare, modo quiescere cogantur, omnibus partibus laborare videntur, ciccirco multi hac exercitatione crediderunt corroborari pectus , stomachum , intestina , dorsum, atque crura ego ero eam evitare illis praecipio, quibus caput faciliter offenditur quibus fractionis venarum in pectore periculum imminet, quibus lapilli in renibus aggregantur,
quibus peritonaeum debile, aut ulla herniae suspicio est, quibus
424쪽
386 HIERONYMI MERCvRIALI squibus tandem universu corporis habitus calorem plusquam mediocrem obtinuit siquidem multos videre licet venatoreS, quos parum ob clamores, partim ob motus violentiam similes morbi occuparunt, quandoque ad interitum dcdu ce- a Libro a runt qua de re prudenter Martialis Prisco , ne veredo erat ''- equus velociter currens in venatu uteretur, consuluit l)jscς versibus Parcius utaris, noneo, rapiente veredo Prisce, nec in lepores tam violentus eas.
Sepe Fatisfecit praedae venator, se acri Decidit excussus , nec rediturus equo. Insidia o campus habet, nec fossa, nec agger,
Nec sint saxa licet, algere plana solent.
Non deerunt, qui tanta tibi lectaculapraestent: Insidia fatista leviore cadant. Seste delectant animosa pericula Tuscis, Tutior est mistus hinsidiemur apris. . id testen juvant temerari, sepius illis, Prisce, datum es equitem rumpere, quam leporcm.
Porro venati pedestris eadem fere commoda incommodalia equestri reperta continet, nisii quod dum cursiibus, ac saltibusseras insectatur venator, per montes, per Valles, per deVia per iuvas, per saltus, minori certe periculo, quam in equestri, subjicitur majori labore afficitur, magis incalescit, magis pedes,in crura corroborat praeter haec libidinis stimulos, coercet, quando si Hippolytum studio virginitatis hoc venationis
genus Xercuisse ferunt. Excitat quoque venatio appetitum,
sicut coquus ille Dionysio dapes aversanti respondit, ipsi defuisse laborem venatu, qui appetitum generastet. Neutra tamen , quod vehementior existat, senibus, aut debilibus accommodata invenitur, sed illis tantum,qui robustas omnes corporis partes sortiti sint, quique optime valeant ut non abSque tib i. c. i. judicio summo ς Cornelius Celsus dixerit, sanum hom mem, od Epis. 6 li benebalentem modo navigare, modo venari debere. Quod si linius nepos sanitatem tuam Venationi, quam ruri In ulcis Obibat, aliquando acceptam retulisse videtur, judicandum cst, aut illa
425쪽
, DE ARΤE GYMNASTICA Lib. I. illa moderatissime usum fuisse, aut potius corpore robusto, ac sano ita valuisse, ut nullo pacto a tanti laboris vehementia laederetur. Erit itaque omnibu laanc exercitationem inire cupientibus duo necessarium diligenter considerare, primum ancorporis robore polleant, inculpataque sanitate fruantur secus, ne gravissima pericula sust ineant, jure dubitandum videtur' secundum, numquid modestia quadam ωjucunditate, aut potius citra delectum ullum, casu quodam, ut plerumque fit, venationi Operam naVent. Quicumque enim suarum virium , aeris, temporis, quantitatis loci, modi rationem aliquam habere volunt, multa profecto eorum malorum vitare possunt,quibus ceteri, casu sese exercentes, subjiciuntur Deo magis, quod venatio illud praecipuum in se habet, tuo nulla alia exercitatio in eum modum obtinuisse apparet, ut scilicet totum fere diem non raro sibi requirat unde aut venatores inter exercendum cibum capere, ci cibo magno labores aggredi coguntur, quo valetudini nihil perniciosius esse potest aut tota die jejunant, quod tametsi fortasse minus offendat, neque tamen ipsum noxa penitus caret, quando praeter consuetudinem illud efficitur, nec non postea usque adeo prae fame exaturantur, ut ventriculum in concoquendo mirum in modum laseligent, sicque truditatis,4 alia innumera mala subeant.
426쪽
quorum fide de testimonio hi libri de arte Gymnastica
427쪽
428쪽
Heliodorm. 37 Hermippus apud Athenaeum. 196 Herodianus. O . ZZHerodotus medicin Σ ΙΙZ. 22 . 226. 23O. 31. 32. 23 1 266 383. Hesiodin. Hei chim. OO
Liber Hester. 81 Iudith. a. Regum. a. 8 - Tobia. 8a
Marcitius Ficinus. a. 79Martialis I9. o. 22 28 32. 36