장음표시 사용
11쪽
quit, haec est relatio mensurati ad mensuram scotus hoc impugnat. Nominales nullam relationem realem nullum. ve modum dillinctum in creatione excogitant: quod qui possit intelligi
dicetur infra Conch i. CONCLusio in ii A , Creatio non est proprie mutatior ita S: Thomas Etenim, ut id vocabuli soleta Philosophis usurpari solum sonat unius in aliud alier nationem in eodem subleues ut cum ex ligno fit. ignis materia utrique substernitur,cla accedente uno,perit alterum,ideo
quod mutatur nunc aliter se habet quam prius. At Creationi nihil prae- existens, nullumque subiectum presupponitur, e Sunt: alia multa discit mina, sed hoc susscit.
CONCL. r. Creatio ex parte Dei nihil aliud est, quam actus diuinqvoluntatis, prout terminatur ad hoc ut eius solius emcacitate creatura
tali, vel tali mordento incipiat esse secundum se totam. Qind enim aIiud in Deo possiet aduenire, quod non esset aliquiditqter Deum, atque adeo accidens a parte creaturae veto formaliter nihil est aliud quam ipsa
creatura quatenus duo haec connotat, primum , vivi solius actus diuinae voluntatis sic subsistat secundum, ut immediate ante neque ipsa tota, neque pars vll.i ipsius, neque lemen. aut quodvis aliud inchoamentum praeextiterit Etenim id solum sufficit caetera superuacanea sunt , ac
nihil praeter spinosas argutias, vel inextricabiles ilisficultates suppedi
Dices: cum creatura non semper creata velli, neque per se creetur, seque indit Terens, ut vel creatione, vel generatione prodeat, eget aliquo a se realiter dillincto, quo determinetur ut nunc potius, qua antri
vel creatione potius quam generationetroduci valeat. R. Ad hoc se ficere actum diuinae voluntatis, quia ex te ipse talem inceptionem inseri, ut scilicet tali Ioeo, tali momento, vel se solo, vel coagente alia causa praeordinata res fiat: ideo ille sufficit ad omnes instantias eleuandas. CONCL. s. Creatio passiua, qua res incipit eis vi solius actus diuinae voluntatis importat necessario realem relationem dependentiae ad Deum. Ita D. Thomas: Si quidem ex eo quod creatura fiat existens virtute actus diuinae voluntatis, non minus realiter pendet a Creatore, quam filius pendet a Patre, ex quo virtute actionis illius genitus est; aut quam scientia ascibili, ex quo ipsius influxu est comparata merito ergo realis relatio inest itide D. Thomas creationem non explicat, nisi per relationem realem dependenti ad Deum, ut ad principium sui esse, ct cum nouitate essendi,aitque eam dici polle creatam ut quo, quia est id quo creatura dicitur crearici quare hoc quod est creari, non est aliud quam dependere Deo inesse cum inceptione. Haec porro relatio considerari potest duobus modis i. Secundum esse, inquit S. Th prout sebareisubiecto, cest accideri,sιbiectosuo natura posterim,siret non causturexprincipiissubiecti. a. prout ex amone agentis innascitur i. rati
ne principi j seu fundamenti. si est quodammodo prior subiecto sicuti, Huina actio, qua est eius causa proximan
12쪽
ve Creatione secundum se II. 3
obiicit Scotus, Primo, omne accidens separari potest a substantia irelatio dependentiae separari non potest. Ergo non eli accidens. 5 cuma, quod omni rei, ac sub qu ocumque gradu per se competit. nbia est accidens, saltem prςdicamentale atqui relatio dependentio Creatore per se omni rei, atque sub quocumque gradu reali conuenit. Ergo. Terti , ex . Met substantia est prior accidente natura .definitione, tempore hoc est non repugnat substantiae, ut tempote prscedat quodcumque accidens. At repugnat ut ulla substantia creata tempore praecedat relationem dependentiet creatiuae. Eigo hqcnon est accidens. Resp. Nihil horum quidquam ess cerer adprimum enim Dico eius. modi relationem e re accidens, non Physicum quidem, sed Metaphysicum, ut diximus in Logica c. 28. Inde negamus omne tale accidens posse a substantia separari an enim potest ab homine risibilitas, dea numeris diuelli proportio ad secundum esp. Negandam esset M a. nisi velis relationem eis aestus ad causam non esse accideris, idque predit camentales: conuenit enim omni enti creato quomodo vero distinguatur relatio transcendens apte,dicamentali diximus in Log. c. 3i S. I. A tertium Resp. Perperam ita explicari Aristotelem solum enim vult quociimque accidente priorem esse aliquam substanciam , etia: n
GRAvis admodum ista quςstio est Lan solus Deus creare queat: dc quidem duobus modis intelligi potest, a. an creatura possit este
causa cincipalis creationis: χ. an saltem possit elle causa instrumentalia.
Quoad primum paucissimi sunt, qui audeant hoc priuilegium supremo conditori suffurari. Durandus tamen asserit ad creandum non exigi virtutem inlini tam , ideoque polle creationem a creatura prιncipaliter elici Ariaga idem serme tutatus est, athimans, id esse probabilius, nec posse contrarium ulla ratione comprobari. Verum ceteri ser- me omnes cum Philosophi, tum Theologi contrarium asserunt; sed in assignandis rationibus dissident. D. Thomas argumenta depromit ex ipsius , quod primarium per se obiectum est creationis, nobilitatearque uniuersalitate ex infinita distant in inter ens, quod secundum se totum fit, donihilum ex quo fit, intercedente: ex proportione actionis
modi agendi ad terminum qui fit subsistens, c. Ide improbat Scotus alia subrogat quis militer alij eleuant, ut noui aliquid vidς ω h. Litur excogitasse Gabriel aliam sibi finxit distinctionem: ait enim creatu ram constitui posse in duplici statu: nempe insupernaturali donaturali in primo posse neri causam principalem in a. nequidem instrumenta' uti in L. ta, thicri τὰ
quoad causam ver,instrumentalem Thomist et communiter negatas iij
13쪽
ex aliis quidam a Timant quidam negant: quid vero sentiam, sic pau- eis altero. Cos eius o prima Nulla creatura potest esse causa pesncipalis Creationis. Haec propositio videtur esse una ex his quas saepe diximus, Deo immediate mentibus humanis sub luce ideati manifestari, esseque inter primas animi anticipationes quia vix ullum habemus Philosophum, cuiratio nori dictauerit id quod est atiquid ex nihilo facere per senisti ae ni virtutis limitate posse competere. Ideo veteres vel omnitio iregauere possie ciuidquam ex nihilo heri ut Aristoteles, Democri tus:&c vel tectius boli Deo id concessere, ut Plato, qui solum Deum sicit minorum Deorum. i. Angelorum inhorem, eosque deinde Dei
quasi milii stros in rebus corporeis moderandis, atque exornandis comsti uitavi dicemus inferius. Ex SS. vero Patribus nullum inuenies, qui constantissime id non asseveret. S. Basilius, alij qui Arianos impu-Datu it. ex eo maxime conuincunt verbum diuinum esse Deum , quod1 maut Creatoris vere munus exerceat. S. C rist. Inaccesse natu sunt ea, a
propria suntsolius. Omnium summae sub lautiae diuorum num esse dic
mus Oaciterproducereposse ut Creatorem , producere res, qua aliquan- s. de Gen d non erant. S. Aug. Creare aliquam naturam, tam nulluspotest Angelus, c. I. l. . quam necfegsum. Et de Cum loquens de causis animalium Deo subor - dinatis, ait, tam non dicimm eos Crea res animalium quam nec a ricolaι frugum, c. Ita communiter reliqui, unde non dubito, qui tum m temeritatis sit velle contrarium amrmare.
RAT io potio ea mihi videtur optima, quae sub indicatur 1S SP ti bus, quod scilicet nec elle sit admittere actum aliquem dari,qui it ita proprius diutinae omnipotentiae, ut non valeat ulli potentie create imitatae competere, quoniam si inter creatas potentias superior habet aliquos actus quos elicere non potest institor, quomodo id quod diximus audebimus omnipotentiae recusare Atquemnam alium actum
ibi poterit rectius ac conuenientius vindicare omnipotentia,nisi creationem Conficinatur hoc argumenti S. Thomae; quoniam sant optima. Primum desumitur ex nobilitate i ii esse quod fusius examinatum vide in
Phus. c. o. Mi ci 2 ubi demonstratu suit, quomodo causae secundς nequeant esse conferre rebus a se genitis, niti quatenus sunt instrumenta Creatoris. Ergo a fortiori dicendum est eas non pollia causas esse principales creationis. Si quidem creatio per se,atque essentialiter id ipsum si seeundum sem absolute communicandum tendit&dirigitur. At que in desoluuntur omnes instantia que solent contras. omam adduci. Dicunt enim eius aduersarij vim huius argumentationis perinde cadere in omnem generationem; quia ea confertur esse genito. Sed respondetur generationem non tendere ad ipsum esse secundum se impa tiendum ae 1 solum ad esse unius inserendunt ex esse alterius ignis olim ut generans ignem quid facit iis formae ignis quodammodo extra.
Diti esse ligni liquo inchoata, virtualiter aisponciue imo: se mina-
14쪽
De Creatiot: ecundum . Cap. II. is
liter prellatitabat: insuperquela'tiliu illud iovi esse quod adiicit, non ut caula principalis, ac vi propria scit ut instrumentu, ac a Creatoris operatur. Neque dicimus creationem terminati per se ad esse abstra- etiam in uniuersali, ut obiiciunt aliqui sed solum dicimus creationem per se ad ipsum esse participabile terminari. Sicut visionem ad ipsum coloratum cita ut collatio ipsius esse sit proprius actus creationis Sticut prima &principalis energia visionis, cadit in coloratum. . . 'ia lGU aut istis in omne obiectum coloratum erri potest lie creatorii romite en participabile vim creandi extendit: unde eam et iani extenderet in seipsunt, siquidem ipsum esset en participabile sicut intellectis etiam eipsum iitelligit ex eo quod intelligat omne verum:
Haec suit ratiociliatio S. Auguttini licentis, creare aliquam naturam Omnonpotest ange a murescinum laeim s. Thomae i. p.q. io . Quod vero dicit Gasi iri de iratu Mupernaturali, Diuolum est:ex quo enim quid eleuat supra inituram ad operoidam etiacmim supra natu. ratem,certe noli principalia, sed mistrumentalis causi est tim
o m L, s.cori. Probabilius quoque videtur neque posse errarii Lea Deo irtutem concedi, qua instrumentaliter aliquid creet tia Si Thom contra Magistrum sent in I. rationes ac duci risi q dc pol. a. . ex quibus unam solam repetit in Npὶήν s. rim is Minisplicetur supponi debet a. ex eodecti DP ris LM . p. q. isse is acti nem aliquam non p*sie, vel inflaumenet terrais aliqua causa procritnisii victute qua eam proderi, quaecauta sitintrinseca. 2. Virtra min. finitam non posse latrinsecevlliinesse creaturae. Tum sic arguit, Crea iatio est actus poten:iae infinite ergo prodire non potest acrexura Antu . sic probat: ruina urm requiriturma bremotaab actu et r-mta spat vini ira, milvirm rex nulla praesupposita potentia passiva sic ouatia me sto suta nita anu proportio e in imparentia ad aliauari PMeutra , am
prasupponit vi Mentu naturaeu,si utκ creatura habesimpliciterpotentiam infinitam
Lupra probatumest, retinsuitur Quod nulla creatum pollio eare Priste hanc. aliam lucorpore artie alias ere quae rimatur et id naria ratione instriamenti, ela est ei uim as si nonparticipatactionem causaesuperioro, nisi in uantum per adlauid primprium istositive opes eretsecun mi dum Nec oporteret esse determina instrum iter inatarum actio
15쪽
meque irtute propria neque instrumentaliter, siue per ministerium, Sce Haec illequae vere et scacissime probant, stando in ordine quem xit Deus in rebus; ex quo sane praecipuas debemus eruere .demonstrationes, velle autem prosundius iecreta diuinet omnipotentiae perscrutari periculouissimum est,scutatore Maiestatis opprimetur Meamm .pbrem ex iis omnibus quae vel aliquando extiterunt, vel esse polle iudi . cantur secundum legem quam Deus omnipotentiae suae praestituit,aper-rdoreque infertur nullum instrumentum eis debere, ves poste,quod aetatas conditiones non habeat, locnobis senicere debet. An veto Deus absoluta sua omnipotentia contrarium possit et Mere alias quid sentiremus expressimus Annimirum essentialis ratio instrumentiexi . at ut actione aliqua propria quidpiam operetur, quod sit dispositio ad effectum principalem. Thomistae id afferunciatque inde optime infe- cuntii olutissolute contradictionem, ut creatura possit instat instrumenta suam ancteatim bri stare operam: larte verum dicunt: ita ut non potat causa dici agere instrmentarie, nisi operatio caulae princap lis applicetur inediante operatione propria instrumenti Tamen non Dinie adcobi num est, ut sorte contrarium non sit verum diu enim
M ro recti stentas Domini s Obis ergo susticiat in oriane, quem vi
devia lueo in inlisubseruatiam id esse verissurium Soliti 1ddid
almiprOoa itamn nost aerila Druimus p Mentiae iis pelioris Udinis non pontari quideminstrumental , et elici potentiis inferioris ordinis. Neque enim intellectio potest etiam instrumentaliter elici 1 visu neque visio a vinultitiua, lec. Equum ergo est marim: ut nobilissimus inusdivinaeomnipotentiae nequcas etlaci lata Mientaliter a virtute vita creata e limitata exercerit talis autem est creatio,in inde optime potiumus concIndere illam per
se ictum esse solius virtutis infinitae.
C. 'matur id maxime ex eo quod creatio sit emanatio sedam imm i ta tis se esse creaturae at ente uniuersali, i a Deo, ut inquit D. horna r. p. 7, I. . . . ad . Nam tum primum imago participabilis tota ex terno, suo exemplari Iolo acta diuinae voluntatis emergiti, inealitquae notium eis pareticipatum fluensque ac derivatum ex tonte illo interminabili omnis esse fulcipere. attr
Odi ieii, oris . fulto assumimus ad creandum saltem in
strumetitatie opus esse virtute inlinita etenim non maior ad hoc requiritu virtus quam ad patranda miracula essed hoc potest efficere Bannes i. p. creatura. Ergo illud. R. a negari a pluribus Thomistis ideo non posum s. a. se reatu ne vi mimprimi quae instrumentarie creet,qubd haec vis debeat
μ laicisti siti scisses possit crearum quidquam actione pro
16쪽
De CreationeIecundum se Cap. II. 1
pria effectui principali praemittere Verum hi II. Thoma desciscunia
R. i. admod ri videri probabile quod ob eminentiam actus creandio non possit hic nisi , virtute infinita . . omnipotenti cuius ei proprius, ullo modo prodire: quemadmodum actus intelligendi elici nequit. nisi a potentia spirituali quia ob eminentiam suam superat omnem potentiae corporeae proportionem. Hoc autem negandum erit de miraculis: quia haec aliquod habent fundamentum in natura neque immediatam exerimunt eni1nationem toti esse rerum ab ente uniuersati ides nil in quantum creationem includunt: eo casu ad illa in non concurrit
Obiic. h. instrumentum potest agere sine influxu virtutis propriae: ergo eleuari potest ad creandum Antec probatur quia res corporea potest assumi a Deo ad operandum instrumentaliter circa subiectunt spirituale, ut dum factamenta producunt gratiam in anima. Atqui res corporea nequit ullam in spiritum actionem exercere. Ergo R. I. Nega consequentiam, quia haec non et unica ratio conclusionisci vim enim praecipuam in eo facimus 'ubd creatio sit proprius actus omnipotentiae. R. a. polle negari alite c. Et ad probationem R. insti umento sum. cere si actio causae cincipalis realem habeat connexionem cum actione propria instrumenti siue sit eadem, siue diuersa dummodo illa per hane censeatur fluere in subiectum: istaque nemne instrumetitalis necessarib prius uatura exeratur cuin respectu ad effectum principalem ad hoc
autem susticit, si fiat circa subiectum quod habeat eonnexionem aliquam cum subiecto principalis effectus scive P0s m, ut corpus, in
quod terminatur actio aquae, coniungitur cum anima, in quam Deus
per illius ablutionem transfundit gratiam: vel proportionatim . et si Deus eleuet intellectum meum ad patrandum miraculum in subiecto externo remoto quod posse fieri Deo docet . . Thom. Iunci, i , enim intellectio mea eum illis subiectis, ex intentione Dei proportio a i. a. 'riem aliquam , nexumque occultae cuiusdam dispositionis a Deo praere quisitae habebit Deusque tunc contactum quantitatiuum supplebit.
At inquies: si non est opus, ut instrumentum suam exerat actionem circa subiectum operationis piincipalis cur Angelo non poterit Deus concedere, ut exercendo actum volitionis in se, influxu subinde ministeriali Donem extra coelum, in spatiis imaginariis creet ad hoc ceriste non video quid pro S. Thoma responderi possit solidius .nili quod effectus creandus postulet immediate ab ente niuersatioueris emanarer ideo repugnet ut pendeat ab ulla re alia, quaecumque ipsa sit,&quocumque modo concurrat verum prior solutio superius explicata mihi multo videtur esse probabilior. Obiic. . multa fiunt quotiὀie ministerio ereaturae, quae vel creationem continent, vel sunt creatione nobiliora ut cum creatur anima
rationalis ut cum Sacramentorum producitur gratia, quam in anima creari multi pronunciant: cum Corpus Domini nostri reproducitur sub speciebus cum quantitas panis conseruatur sine subiecto denique cum
17쪽
ranis annihilatur substantia. Ergo non repugnat creari aliquid admi- meu & ministerio creaturae. Respondeo l. In his omnibus si sit aliquid merae creationis, id solum a Deo efficiesreliqua vero posse inst.rumentalitera creatura prodire, nimirum quaecumque cum actione propria creaturae connexionem habere possunt aut quae non immediate abente uniuersali progrediuntur. Quamobrem non ipsa termini producti nobilitate, sed genere,ac nobilitate actionis, qua fit, repugnantia induciam imamus. Notandum praeterea hic est,quod ait S.Th. q. . de pol .cἀρ δ. . ad T. ereation optimateriam tollat dupliciter aliquid creara: nam quaedam creantur nulla materiapraesupposita, nec ex quas nec in quas sicut Angelii, incorpora caelestia Grad horum creationem natura nihil operari potest ἀ- spositive. 2Dedam vero creantur, etsinonpraesupposita materia ex quasint, praesupposita tamen materia in quastat ut anima humanae Exparte ergo illa, qua habent materiam in qua natu potest dispositiu operari, non tamen quod ex ipsa adsubstantiam creati, natura aftiose extendat.' d. to tum id quod in his est mera creationis, esse quoque merum opus creatoris, dispositionem verb, squa possit in subiecto vel materia termini,
ereabilis praemitti pollia quidem a creatura induci sic soluit instantias de anima rationali de gratiam aliis eiusmodi. His ergo sic postis. Resp. a. Ad singula sic homo concurrit ad informationem , non ad
creationem animae i. facit, non caninis primum simpliciter sit, sed ut sit in hac materia, eamque informet. Sacramenta sorte non producunt gratiam Physicὸ sed moraliter: quid si gratia non creetur sed ex potentia obedientiali subiecti educatur Sed esto creetur: sacramenta concurrant Physice Respondebitur ut prius Deus simpliciter creat: a vi operationis sacramenti creatur in tali anima , in tali gradu,&c. Sic vi verborum Corpus Chtisti Domini, non primit nec simpliciter fit, ed ponitur sub speciebus vel Deus per se illud reproducit vi, vero verborum re producit tale, taliter.
Ex eo autem quod Corpus Christi Domini sit hoc medo sub specie
bus .consequenter Deus anni hilat substantiam panis, cessando videlicet conseruare totum eme totius panis , quamquam non vere anni hilatio id, sed conuersio sit, ut tutius docetur in Theologiari similiter etiana inde sequitur ut Deus conseruet quantitatem panis sine subiectes an verb& quomodo in eius manulentionem influat Corpus Domini, ipsumque panis influxum subiectivum suppleat, viderint Theologi tra
18쪽
Auaerea misit Mundus gwquando.
PHixoso pii veteres multum in hac quaestione haesit ruere In
primis enim indubitatum et Democritum , Epicurum Malios eiusdem farinae Philosophos nullain agnouisse creatione cente-bant enim omnia semper fortuito concursu in hanc quam videmus harmoniam colu ille. Id impugnauit Aristoteles, sed certe mundum amrmauit esse improductum, tametsi nonnulli aut hores orthodoxi eius impense cultores, eum quoque tentaverint reddere orthodoxum. At de Platone non potest dubitati, quin mundum creatum sui si e , a scita Deo genitum senserit; sed controuertitur solum .putaueritne ab aeterrin eum, an In tempore fuisse creatum. Fides vero id euidenter definiuit, ut dicemus ins a sed antea non erit abs re contra Deliri Democriti, maliorum cum Lactantio dicere, Nonne prodigio fimici est, auenatum esse hominem, qui haec diceret, ut Leucippum aut ex itisse qui crederet, ut Democritum, qui eius auditorfuit vel Epicurum.1n auem,an somnis de Leucippifonte profluxit. At egregie idem sic refellit Cic. . de . S mundum, inquit , usicerepotest concursuiatomorum I curporticum, cur *-si templum, cur domum, cur urbem non potest, qua sunt minus operosa et multo quidemfaciliora ' Item cur non idem putet, si innumerabiles unius est vigintiforma literarum vel aurea, vel qualeslibet aliqu coniiciantur. posse ex his in terram excussis Annales Ennis, ut deinceps legi possint, efficia quod nescio an ne in uno quidem versu possit tantam valere fortuna. CON eLVs Io. Mundus initio temporum creatus et t. Id manifeste colligitur ex illo Gen. I. Inprincipis creauit Deus Coelumo Terram. In Timaeeidce. Idem Plato etiam euidenter expressit Inoperis, inquit, huius exo d, Deus ignem primo , id est, coelumis terram creauit Et rursus dierum
noctis, π mensium, inanxorum, VI NON ERANT ANTEQUAM COELUM FI ERET, tunc omnino, cum tempus constitueret, originem
molitur. Praeterea clare docuit non potui II e mundo genito durationem dari aeternitati comparem Fieri, inquit, non potuit, ut ea aeternitatis exemplaris praerogatim mundo genito accomodaretur, Denique in Euty- demo id quoque confirmat, dicens ; S modo semper sis , ct antequam nascereris , ante caeli, terraque ortum sciuerim omnia atque ita Platonem intellexerunt Plutarchus de Plat. φνias Atticus, Seuerus,
19쪽
Laertius, Plethon&Philoponus aduersus Proetum quin e Philoni de mundi aetern ait eos Sopnistice Platonein interpretari qui dicunt ab eo mundumgenitum , non quod habuerit generationis initium sed auod semper ingeneratιonefuerit Fateor aliter Platonem de intelligentiis, &humanis mentibus fuisse opinatum, quas forte, ut immortales , sic ternas fuisse censuit. Ratio porro ista reddi potest Dormae finitum dimitatum, finitam quoque exi stentiam habeat necesse est atqui mundus est quidpiam ianitum, D limitatum. Ergo finitam quoque debet habere durationem. . Vide PhIs. c. o. . . g. 2.
AD ut st sus hanc conclusionem obiici possent multa, quibus
veterestentarunt mundiariernitatem statuere. Sed quae ut plurimum his altis principiis innituntur primδ,quod nihil sit possibise, nisi
ratiotre materiae primae formam,quam non habet, appetentis: secundb. quod nihil noui heri possit, nisi permutationem Physicam, quae mo. tum localem supponit: tertio,'ubd Deus agat necessitate naturae, i. statim atque potest, e quantum potest quarto, quod nihil possit noui
producere, nisi dependenter a tempore , o cum mutatione, qua nuno aliter se haberet operans, quam antequam operaretur quae omnia copiose ac profund c dis urit s. Thomas I p. q. 16. a. l. okq. 3. de pol. Vt tamen clarius haec intelligantur, praecipua hic subdi oportuit. Primum, Si Mundus cum omnibus, quae continet aliquando incc rit, materia .coelum, intelligentiae, tempus, de alia similiter fuissene antequam essent: at hoc est impossibile. Ergo sequela patet quia a tequam fuissent, non erant cχ tamen poterant esse, quod autem non est,
ela potest esse,mutabile est non esse ad esses estqiae aliquid potentiale at radix mutabilitatis Physicari ipsaque potentialitas est materia prima. Ergo haec suitat antequam ellet. Secundum, quod non est e potest esse, habet prius e posterius ergo habet tempus at ante mundum non o terat esse tempus, tamen misset emius, quia fuisset prius in quo non suisset, posterius in quo incepisset. Ergo Tertium, non potest fieri transitus a priori ad posterius sine motu clamotus non potest ellesine mobili, e sinemotore. Ergo priusquam fuisset mundus, debuisset esse coelum, quod est primum mobile, a quo pendet tempus, de caelori motus item debuissent esse intelligentiae motrices, &c , reum nullum agenspotest ex non operante in actu primo poni in i dictu primo operandi in aliqua mutatione sui quia quod manet idem, arit semper idem: at Deus Vtpote aeternus, ela per se omnino immutabilis mutari non potest Ergo debuit esse semper in actu primo producendi' ac consequenter semper debuille Producere ciuintum, in aeternis idem
20쪽
De Creatione Mundi Cap. II I. M
est posse ac velle. Ergo si ab aeterno Deus potuisset mundum condere ab aeterno voluisset: si nuc sit , ergo ab aeterno condidisset. Sextum, quod per se in ingenerabileri incorruptibile, necessarium, nunquam potuit aliter, aliter se habere, aut esse mutabile a non esse ad esse, sicut neque contra ab esse ad non esse. Sed coeli, de intelligentiae sunt substantiae per se incorruptibiles, c. Resp. Haecin similia procedere ex dictis fit sis principiis, quare paucis singula sic Colui oportet. Prim d neganda ei prima sequela ad G-mam eius probationem di eo, id quod a non cite ad esse mutabile solum est per generationem esse quid potentiale e constare materia, quae Woinde solum eiusmodi mutabilitatis est radix; quod Verbisutab: le est per Creationem solum esse possibile, ac purum nihil extra Deum , ut patet ex Log c. 7. . . Adsci am, Nego conseq. Quia solum prius
de posterius in motu est tempus ante mundi ver b inceptionem, solum fuit plius cla posterius inter non ensin inceptionem entis: meus per suam aeternitatem filis ante mundum, .non per tempus. Ad tertfam,
Nego ab huiusmodi priori non posse fieri transitum ad posterius, nili
per motum; fit enim per creationem sideo ne antur caetera Ad quam tam Concedo totum Deus enim ab aeterno tuit in actu primo, ut crearet,iunc quando praede finierat, sed non sequitur ergo a aterno debuisset creare; sed solum, ergo tune creare debuit, quando instans praedes jesm aduenit quia ab aeterno solum sese determinauerat ad creadum in tal instanti. Si autem quaesieris per quod ponatur in actu primo R. per deeretum suae voluntatis, quod ab aeterno Irabuit. Ad quintam R. in aeternis posset velle idem esse quoad potentiam, etiam quoad actum, quia omnipotentia, voluntas, de volitio sunt idem cum diuinae sentia: sed nego idem esse quoad effectus consequutionem 'uasi essectus semper a potentia oriatur. Sed solum oritur in instanti, in quo Deus prae definiuit eum sequuturum. Adsiextam, R id quod et pei se ingenerabile,&c posse transire a non elle ad elle per creationem, non Verole: genecationem, ut militer ab esse ad non esse per anniti. lationem, non per corruptionem: hoc modo omne en participatum est
At continuo hic lese ingerit sutilis illa, insana Epicureorum apud
Ciceronem interrogatio, cur tandiu ante mundi originem Deus quieuerit' dc quid eum tandem post multa faecula ad tanti operis fabricam N- 'excitarit Ad haec ita D. Aug. Respondeo non ι d, quod quidam re οπά se perhibetur ioculariter eludens quaestionis violentiam Asta, inquit, , at, Cons. 'rutantibus, gehenni parabat adiud est videre, aliud riuere. Hac non .ri, respondeo Libentius enim responderim, nescio , quod nescio. S. Athanas
vi his loquens qui ista interrogant furiosorum, inquit,est Via audacia. Ora , ,ς 'Vesanam ista in audaciam misere impegit Origenes dum ait Otiosam 'μ' enim durere Dei naturam, otiosumsimul reabsurdum Luelputare auod bo nuitas aliauando non fecerat,' omnipotentia aliquando non egent potenta i 'tum, propterea ipse tum docet ante hunc munduin alios successione