장음표시 사용
31쪽
aeterno coginouit, quid facere vellet, ac possct itemque ab aeterno potuit velle creare. Ergo cur ab aeterno non potuit esse creatio R. ad a. tam facile quidem esse Deo, ut sactat hue ieri possunt debent, quam ut ea cognoscat& velit aliter negatur illa maior nam reuera limul videt Deus omnes partes temporis at potestne propterea sacere, ut simul omnes illae partes temporis exitiant Quare ad i. consequenter dicendum est, quod Deus ab aeterno cognouit quid faciendum esset in tempore, oc decreuit quod ipse erat facturus in tempore, sed non potuit velle facere ab e terno, id quod ab aeterno fieri non poterat: sicut non potest Deus velle facere montem sine clivo neque corpus vivum sine anima. Ita nulla in Deo notatur impersectio. Wri c. . Si Deus foret agens riaturale sue necessarium, id semper fecisset, quod ficere potuisset Ergo etiam creassct ab e terno sicut si solabe terno fuisset, etiam ab terno eluxisset: at non minus est ad agendum ellicax dum agit libere. Q lare si ab terno mundum non condidit, non hoc inde petendum est quod mundus fieri ab terno non potuit, sed quia solum Deus noluit. R. Concedendo sequelam antecedentis, negando consequentiam quia si Deus ex necessitate ageret, Libeium non ellet primum agens, neque actus purus ' ideo per se creare non. 4, i se j xuissα- ζd quidquid sit, ex uno impossibili, aliud impossibile inser ipso semo tua, quod non eitcontra nos. Neque etiam negamus, quod ideo muti. uet, Se pri dus non fuerit ab terno, quia Deus noluit Poterat enim ab ternom liberu, syncategor ematice ieri: nec ulla potest reddi ratio cur pon prius, aut Zis..ὸ ' postortu concitus uerit, nisi quod Deus ita voluit. diri ''
Veterum ea de re citantur opiniones.
ELεBER RiMA haec semper fuit auaestio, mundus animatus D ct quid, vel qu.itis anima eiussit a tamobrem primis notandum est vulgatissimum fuisse hoc apud veteres Philosophor dorma, quod mundussit animatus mente atque intemgentia praeditus. Id Chaldai primἀm, deinde Graec asseruerunt, patrocinantibu stoicis Academicis imo Peripateticis Hinc Zeno, Grysippus, ApoDrri l. de si dom/,Possidonius ali', mundum vocabant animal intelligens, immortale, et i morbo c. ad quos alludens Plutarchus, uniuerso accommodat ea quae cuilibet an/: mali naturo . Ut Stellei, nouit, scut oculi lucentesin iacie viri uertior m
32쪽
oimem suum peragunt sol vi cordis praeditus, ut hoc sanguinem , delpiritum, sic dit fundit ex se vegetantem calorem, .lucem Iers. δίmali mundus utitur, ut animal ventre, de vesica luna inter selem claterram, ut inter cor claventrem, vel iectar, aut aliud mIlle vis seu de respirationes illinc ccoctione aliqua,&purgatione attenuans dii fundita AEgypti,suo maximo Deo scilice mundo hec carmina attribuunt. Ex aet,. Coeli adcinii aput est, ventrem dico mare magnum , bio Li s
Terra pedes aures ponuntur in aethere puro h
Longe splendentes oculos dic lampada solis Is , c. '
Haec eridicula. Sed quid Aristoteles, quid Plato e Aristoteles coelum scole. duntaxat animari asserat it constat ex Plutarcho in I. a. de Placitu Philosvni ipse in e de Coela c. o. ait, cum definieci onus tales potentias inesse iis, quae principium motus habentara Coelum sit animatum , atque principium habeat notus , c c. Plato vero totum mundum praeditum esse anima est mentesic declarat in Timaeo intelligens igitur Deus inuenit nihil eorum quae secundum naturam cerni polli ni, si sit expers intelligentiae , fore intelligente alio. totum siue toro pulchrius intellectum vero alicui sine anima dari nota posse. Hac ratione mentem quidem animae, animam vero corpori dedit totumque ita mundum constituit, ut pulcherrimum natura opus, optimumque foret. Quocirca licui ratio nobis haec probabilis perluadet, dicendum est, hunc mundum animal elle, idque intelligens, reuera diuina prouidentia constitutum. Et in 'momide Impossibile et terram, coelum, stellasque omnes, Se quae ex his constant ni oles, inlianima singulis aut adsit, aut insit adeo exquisita ratione annis, mensibus , diebusque circumuolui, nobisque omnia bomi facere, lac. QVAERI Tu, modin, quidper animam illam intellexerint. inque reperis
Primo rei unt qui velint eam esse formam informantem a Deo rei adistinctam σderiuatam, quae uniuersis muni partib- insit, sicut animans , nostro inest corpori. Haec videtur esse communior Platona ruem inter-
At, piacet eam esse filo inreligentiam motricem primi Caeli ita o
At eam esse spiritum istum vivificum, quem nomine naturae uniuersia- ω descripsimus in PhUO e. ι . . a. ia Themistim. Alusea- nihilaliud esse, quam analogiam siue proportionem Q miratilem istam mmetraam, qua uniuerse mundi fabrica partes omnes mutuo secum cohaerent, nitatemque diuini exemplaris, quod Plato ἀυκῶσιν mo-cat harmonica concivilitate repraesentat. Ita Serranus in Timaeum. - denique utitur e- etiam secundum mentem Platonis,esse Deum ipsum prout immensam hanc mundi machinam intus agitat fouet, arcundat, est regit. Ita Platonem interpretatur Cicero in L de Nat Deor. Et in Ac.titim. .rat. Madem elle mentem, sapientiamque perfectam, quam
Deum appellant, omniumque rerum, quae sunt ei subiectie, quasi ru-TOmus Quartus. E
33쪽
dentiam quandam procurantem , coelestia maxime, deinde in terris ea
quae pertinent ad homines, quam interdum necessitatem appellat, quia nihil aliter possit, atque ab ea constitutum sit, inter quasi fatalem, cimmutabilem continuationem ordinis sempiterni,&c Hoc sum secutus est Sebastian Foxuι a. tque si Proesum staru vel mm animantem annundum vocar , quateum naso est illius exemplar - ἀ- , 3πod perse totum vita est Pammatum vero sis, quoniam animam ei praesidentem, quai um administret, habe.it rauare tam animal a Platone dicitur Mndimne intelligas ingens quoddam animal, qualiasunt hae nostra, ut inepte quidam putant solum voluiimundum a Deo interim regi, ab eoque motionum suarum omnium, generationumque prama exordia, vimque omnem Eeralemo vivificam obtinere. Vnde Procim in Tim an uota mundum pro pter suarum partium consensionem, siue numθειαν, dici ammal, propter internum vero motusprincipium, animatum idemquepropter ordinem. quo est compositm, ' Huiue mouetur ratis cursibm, uredigens nominars. Huc re exit Virgi cum cecinit. Deum namque ire per omnes, Terrasque tractusque maris, coelumque profundum. Altius Pstionis mentem extoll/m plures anm Patres, asserentes eum
se ymbolo animae muAd quodammodo personam Spirit in Sauct adumbra L abc re τὸ use, Hinc Theodρ tui ait, Vocat Plato ipsum bonum quem nosia c ieeau dicimus Patrem: Mςnxem Veid, intelles tum quem nos Filium, et-,fi ci bumque; potentiam veso quae animet onmia, di vim licet, animam no minat, eam ipsam videlicet, quam Spiritum Sanctum Sacra L iterae appetunt. In quibus omnibus Plato multa quidem diuinitus, sed ua,tin illis Deum quidςm somniaret, non cognoscereοῦ. S.C iam Porphyrius isouit, opinionem Platonis explicans, ait substantiam usque ad tres hypostases procedere esse ver supremum Deum optimum, post ipsum N alterum Cleatorem, opificem, tertium uota mundi animam ad animam enim usque Diinnitatem extendi Idvier Porphyrius er it ex Epist. a. ubi Plato ait Circa Regem omnia sunt, illius causa omnia, illud causa omnium pulchrorum:
secundu circa secunda i ta teritu circa tertia a uasi tres rerum ordinιs agnoscere voLisset,diuinum, intelligibilem, naturalem, O apex diu m esset ιρ-- - intestsibi , - 1i,Muratu anima. Tuamquam ahq ι, H dud explicant, ut Dem MAX. Opt,emmum causa sit, o concurrat cum
ominbin, ac prιmo e Molocosua, , diuina; secundo, secunda, a intellectua a prertio, tertia i naturalia oriretur, visit elut causas eanda cum se crundis, tertia cum tertiu, c.
34쪽
sentaneumsit Platonino hic distulo Ceria talem distisitio ipse apreia neque eruit, neque eleuauit. Duntaxat unicum esse Deum saepi ij arm est vitia aepe ostendimus, quibm hoc unum addam ex Critori. ubi sententiam hoc vere Cedredignam retuli iustis, iniustis, deciue dionestis ac turpibus,dcc Vtrum multorum hominum sententia nobis
consectanda est, ac timenda, an V Mas potius qui audit omnia, quem quem caeteris timete ac reuereri oportet, eo mox, haud itaque prorsus curandum est 5 vir optime, quid multi de nobis autument, acioquantur, sed quid ille qui&iustos audit,&iniustos, Qv xs v NusET ips A EMTA I. Altiundemidetur certe Verbum etia Deum et st-uisse erim id ceto sicem, causam Regemque niuersi alii ue diem stitutis ornet, quinatis aperte diuinitarem manifestant ut iam spe HH-mm quibus eat Mideas in Deo imo Deum ipsum esse semper sit ηrbi Eo traim. At certoe eeundum Platonem in proprie in mente, ct e. i. λον Dei esse idemque cum in penitus. Vide qua iam ea de re dixi s e. is,
ini danimam, quoniam videtur hic esse loeses proprisu , de paulo Iosia decus ista tractare sed breuitatu a r haec suum permittit
Prim in Philuo ait, sic stras anima ab anima mundi essendere, es atre sev ignishic nosterab igni ideali procreatur. In Phaedo autem te satur animum noltrum, si purus hinc decesserit, ad D Psv u. unde vellerat reuersurum V, Hserae animam uia clare voeari Deum inquusem immutabilim,eteram de, Secundointo. Hlegi demenstratura Deum esse, omnem rimanstratio rem eo terminat, quoddetur animu mente diuina praealtus qui optimam totius niveo euram, ae prouidentiam serat. Idcirco fun-it amnem formalem intima in eo esse sto, visit primum per seprincipium omnis motus uenerarismis Litio eo nomine .ntelligentiss Omnes motriora ac ritus qui corporibus moderandis praesunt,intelligit Hinc δε- animas . est, Gogenera tali spirituum apsescitu alterum quodmente atque o ni virtute*praditum : alterum secus quod his careat iliud benesicum , istud
contra malescum appetat quod menteposset inde cognosci d bere, quod o innatissima, umformique ratione regat, ac moderetur omnia, eademque eodem modo, in eodem, circa eadem, ad eadem, una ratione, oris dine uno moueat summiam ea est motus intellectualis, qui ei utaris dicitur notae vidixrmus in Moralibus c. 7.* 3. - vera i rdis te ct -- constanter mouet mente destitutum esse rum pubdis nefas elle dicere. quid coelum aliterquam ab anima omni virtute reserta circumducatur.
Singulisporro astris, Missiqueprae pMe mundi corporibus singulineius di animaspraficiputauit, tamentum secundum i m ea quaeparticipat,3-nesint tacta re ei nisuum debeant,quodsi uniuersale quidpi o primς. cpcrse tale omniIq. participationissos sterima eprincipiuoluo pro inde in guliueneribu est unum. Ideoprater plures animas particulare . unam a noscit uniuersalem, em parricipatam.eterream, immensem, o
35쪽
e.imnue βιbfmbolo amma solis detineana concluae tandem, Deum esse eam sateri nos omnes oportere: c. mox quoviam Ni MA, d animae omnibus virtutibus praeditae, horum omnium caulae demonstrata sunt, Deos et se illas a stiri bimus cum dicit anima , uniuersam intririge icam animae, Participatas: κ.3 Deus vocat, annuens videlicet superstiti soni is quia 'it ex iis, qui cum De em cognouissent, non uti Deumglorificauerun1 Ergo mundi animam Dcumfacit, eundemque cum prima mea re orcum summo bono. Moaci mo n vero quo unitur corpori μώ-oi se tres modos enumerat, primum quo anima informe corpus; secundum, quo a statsolum extrinsecus , est corpore quodamai re vellene amicta, eodem corpore catera corpora moueat tertium, quo nuda ipsa corpore, tamen vires sup ta modum admirabiles habeat , quibus facile moueat. Primum moduis animis nostris; secundum daemonibus, tertium, Deo communiter Platonici ad rabunt.
Mirabilius est quod ait Trism istus Mens, inquit, ambisexus ex L Poeaiad stens, vita dc lumen , ut author verbo peperit alteram mentem opificem quae Deuε ignis, spiritus cum sit construxit dispensatores septem in orbibus complectentes mundum sentibilem q. d. Deus qui ducitur Pater, o Mens, ipse suo verbo, quod dicitur filius, produxit tertiam mentem se a Deus est, ignis, o spiritus, sic animam munis appellat,st
quae continet r. Ipiritus, nimirum . Planetarum motores,es c.
Mirum ergo est quodHilosophi diuinasiae orbari, quamquam a longe
umbratiliter, tamen tam sublimiter de profundissimis Diuinitatis arcanis disseruerint. Sed reuera Plato multa ex Phaenicibus, Chaldaeis, IDbraeis daecit, quia premigenia luce veritatisper Masere mortalibus olim inMusta fuere. Praeterea mirari quoque inde nos derat diuinam Prouidentiam, quod etiam ipsis idololatris ararnasu lucis radios non denegauerit qua potuissent ad a1nimonem ver=tatis venire,sidocentem intus Deum auaere, nec
CONO Lusio in im x. In mundo praeter formas,anrmasque particulares singulorumseversuic inanis essetis forma ne anima informans Ita hic diptime Arist. teles Ratio est, quia sensi sunt per plura,
quapossunt'riperpaucis . a. Nulla in m do apparet animae informan- νιs operatio, qMa pendeat ab anima mundi, ab animi spartium distinita. Em g non datur communis anima munus informans Ant patet, quia mundus necsentit, nec atitur, necistelligit, nec appetit, e nis ration Iartium in quibus inest anima sentiens, vegetans,intesigens. T c. CoNc LV sio . Praeter forma particulares informantes datur in xi,primum quoddampranesium Uri, emo-πI, es a quoprimoprin-
36쪽
craliter o immediate mouentur caetera. Probaturprimo, quia inmundo seu muri motus qui nequeunt ab zza formaparticulariprouenire. Ergo necesse est,rat ab ulteriorerquodam priu- optoprodeant. Antec patet, quia multi sunt contra inclinationem, praeter ordinemformarum particularium, ut dum in euitatione vacusgrauia conscendunt, descendunt leuia os c. multi sunt supra Earum vires ut organiciatio viventium ari' sine ussis foramis extantibus, ut prolificati vi
ventium ex putri materia. Er .
Secunaeo, omne quo sparticipatioue tale endet ab aliquo primo, quodsit perse tale. Atqui omnes causa particulares mouentur, velfe mouent participatim alterius. Alioquin essent primum agens Ergo in actum reduci δε- seniper aliquid, quodprimo, 'perse, atque independenter ab alio m ea ruri imo quod si primum se movens. Confirmatu hos, quia omnis matus qui sit ab aliopendet ab eo qui per se it, et ni videmus in omnibus motibus manifestis, talem subesse sub orditiatione,
ut se a inanimatus odem ab Aquo vitali pendeat, ut in omnibus art/ i ii covstat motus instrumentorem derivatur a motu vitali manus arti scii, sic a motu mentali animi, ore. Item omne quod applicatur ad mo
uendum debet is ali vpticarici et aseipso Meo vltimo vemendum emta aliquid , quodprim ct nipendenter ab alio sese applicet, quia erit
primum vivens, primumgenerans, primum oriunans, σοHoc deae esse unicum, quia quoties iuersaseorsim agentia niformi W-diue, o consensione in unum finem recte ct inconfuse collineant, necesse est, via aliqua,noprincipio aerigantur Debet esse ntimum, quia quo princ
λι-m aliquodperfectim agit, eos magis intimum: sed primum hoc princi piumρeiectu e operatur: Ergo maximiaon um est cum cooperante. It propriMm estprincipi viventu intime penetrarerem motam Ergo esto Hin deberetiam esse immensem: et si in omnibus,quae vegetantur,ac commutaue tur in natura. Denique deberus immniabae s quia quid uid mobiliter contingenter se moueni, reduci debet ad aliqmd quodsit bibiter. sentia Liter, O n-AriabιAterse emouens, alioquin ipsum esset in potentia ad recipiendum morum, ideoque deberetper aliud ad alius in actum reduci si in ca autem huiusmodi est, immutabile est, adeoque aeternum. Hae actissuretptu ribusprosequ , ni breuitatis classicum caneretur. Dices lx fieri potest, et taliquidse immutabiliter moveat' ant visemper
sese admouenaeum applicet, cymotus solum in m instriis ab isto prodeat Resp. viiciter prinab, secundum Platonicos qui duplices motus agno in A' ' scunt cum Platone ii deleg quosdam primos iecundum quos ani 'φ' mae mentesque seipsas mouent, alios secundos, qui corporibus naturalibus sunt proprij quales autem sint primi, sic explicata ac Carpen tarrus, ut sit quidam motus substantilicus, nulli subiecto mancipatus, cum nullo corpore cominunicans, sed ab agente principio solum pendens, quem rectius dixeris substantiam esse actumque animae vi hanc moucra se nihil aliud se quam eandem in sua essentia ex se vigere. rare neque talis motus ab animo statum excludit, im,si vere iudiea -- velimur, perennis minus hic idem substantificus in illa status erit,
37쪽
cc constans clientia Resp. 2 motum quo primum motumo me et non esse naturalem, qui imul cum actione asinali or externa coniunctus esse0 lumintentionat m at alis est vesteo intestigere, hicpotest esse ab aterno σί-lum inferae aflualem operationem ad extra, ut aiunt, in determinato momento vel tempore. Siquidem potuit esse semper volen ac semper Acernens foras erumpere inpra fluctionem huius anima hodie in hoc momento. Deniqua quodρersuum esse immutabiliterse determinat,sesu applicat, ctactu agici semperse immutabdue mouet , icet motio externa independens sis in tempo
Ex his inserori Euod hο principium iure anima pessit appetari: pruria
enim anima otio ea est, ut sit primum principium ἀπιο υνηροως motionis in- rimae per quam es vi aua caetera motionessent in corpore vigeneratio,ve etatio . colligatio partium HetorePenearum, die.
m. . e. i. quier. lacundo male principium esse Drum Uium , si quidem Hydrum
fecit L competunt omnes conditimes supra relata. Vide Patrem Dor uinum in Exam Phil.
Insero tertio , Posse ea, quae diximus peculiariter appopriari Spiritu, sancto. Nimirum sicut diximus in P sica, Verbo a terno speciali quadam appropriatione rerum exemplar accommodari , sic dicimus per erris dam si cialem appropriationem attribui stiraminancta visit motor, ac vivifica. to iniuersi. Ita S. Tinsmi Creare, inqnit, non est proprium alicui per-sbiue, sed commune toti Trinitati, scd tamen diuitiae personae secundum rationem stia processionis habent causalitatem respectu creationis rerum ut enim supra ostensum est, cum de Dei scientia, clavoluntate ageretur Deus eii causa rerum per suum intellectum d voluntatem; sicut artifex rerum artificiatarum Artifex autem per verbum in intellectu conceptum, per amorem suae voluntatis ad aliquid relatum. operatur.Vnde de Deus Pater operatus est creaturam per iuum Verbu, quod est filius: ier suum amorem qui est Spiritus .Hactus Deinde in rcf. a era indum, Spiritui sancto, qui babet eandem virtutem ab utrique attribuitur, quod dominando gubernet, o vivificet quae sunt creata a Patre per filium. Item Spiritui sancto appropriatur bonitas, ad quam pertinet gubernatio deducens res in debitos fines, Muiuificatio. Nam vita in interiori quodam motu consistit. Primum autem mouens est finis&bonitas. Huc accedit. i. N ait Henriciti Gand quod tametsi amor festatus in triabus diuinis personis, nihilominus se ec Alem quandam in Spiritu san lo rationem habeat ut uimirum sit speetativus, quasi impulsuus ad opus sed hae relinquo Theolgu. Sotaim hi quadam Iarenicis addam. Tria fune quae primae animae ab istu adscribuntur.
Primum quodprocedat a primo Bono, a prima Mentea a bono enimprocedere omnia quasvnt,praesertimque inina contestantur ipsum namque bonum utprimum fonta e principium ceterorum omnium bonorum, ac velut primam radicem graduum atque attributorum diuinorum considerant amente vero emanar ceu lumen ex luce tis restatur mytinus Ani tu , --
38쪽
aurit, lumen luoddam est ex mente Prodactum, circa mentem menti Enno. . . Connexum in iv.f. s. c. a. llum ccmeitem venerem, quam ex satiuno, '
id est, intellectu genitam dicunt, necesse est esse animam diuinissimam proxime ab ipso intellectu inuiolabili inuiolabilem natam qu flavi multo magis, quam lumen soli circumfusum, perpetu ex ipso intellectis Verbosci aeterno prodeate reserat ut in ipsum Vide qua supra ex Trom isto retulimus. Secundum , Duod apyrim bono, ct a prima mente non per efficientiam
proprie, ictam oriatur,sed serum pici emanatione. Suod non per verum festionem indeprobant quod, qua vera essectione a Deoprodeunt eu riparticipata est consequenter a Deo, opsce , atque a limitationem id rumflant: prima vero animasit ens in gradu animae marticipatum, nequesuperiorem habeatidea' quini usiit velut caterarum idea, G prι- mor talep 'pium. Tertium, quod uniuersa quae in coelo sunt, quae in terra. quae in mari, In io de omnis suis motibus. qui sunt velle, considerare, curare C c. gubernet, ac tegat, quodque prima anima optimam Totius mundi curam niabeat.
Hac Plato Ese. Atqui hac omnia Spiritu Sauctus peculiari sua procesinom rvrietati sibi vendicat. Procedit a Patre. Filioque nan es Pitur Iea plicii r cedit DeMiqu etsi visura ex D Thina patuit,proprie ratio gubern/tioni
adscribitur. Cauendum tamen hic moneo a Platonicis, quoη.am hi distinguunt Virta: Usum bonum ceu Patrem, mentem ceu Pιlium , s primam nim muris tressubstantias, quarum secunda gradu inferiori descendat a primo, o tortia similiter prima per secundam hac quoque inferior me hare licum est. At neque id clare inuem apud Platonem: potostforte ex illo colli si Erraui enim inpluribus, quidni enim Z artame, grauius ipso ei errosse discipulos arbitror Sed hoc quid ad nos
Exhι sommbus ciage ἀκι nam artem canaetoris om-ibus conuersionibu es mutationi simistilare, ut debitι temporibus, Deis, gradibus, omer βρο mensurissant ad perennaniam eo ruum ordinem uiues: vrq cd hic O, nctant AE par aqua 1 Otparte vaporis aut aeris. σrursus tot ac AE es separes resoluantur in aquam, ex quo ome recuperent quod e mucrμης, pWrennesquefundant eruptiones disimilia illa Dei ars, illud , inquam, ni 'mum principium, τοπινοον ordinat distenil acfacit,sc
ARO TOT Liris egit Aeliis dine lentiis politionum 1. de Coel O . . ideo nos hie aliquid delibare debuimus i positionum dissi rem psum certae quaedam denominationes desumptae a situ corporum, pro iri ac diuersitas latus oppositionem habet, se dextruinistrum, a te, Nimi
39쪽
sursem deors miliis aliquiqu1sdam addunt, alij detrahunt; sed praelatus numerus communitet approbatur ut bonus. adseritur, quibus hae conueniant f Respondet Aristotcles solis animatis. Dieci eas Coelo competere, quod sit animatum. Itaque positi ne illae solis perfectis viventibus omnes imperfectis, aliquae rebus in animis proprie nullae dicuntur congruere, nisi vel ob similitudinem eum animalibus, quemadmodum in statua hominis, notamus partem dextram uti P. stram,&c vel incomparatione ad animalia, ut quod retapondet capiti nostro. sursum dicimus: dc sic de caeteris Caeterum plantis duas concedit Aristoteles se sumst deorsum animalibus imperfectis, insectis : quatuor se. Iursum, deorsum,ante, retro perfectis denique omnes Sursum desumitur ab ea part qua primo ingeritur alia men nim , cuiusmodi eli caput ic animalibus. radix in plantis Dextrum est, unde incipitreotus localis Ante unde incipit ea motio, quae
fit sensu praesertim visu. Rarsus sursum est principium longitudinis; dextrum latitudinis pote profunditatis. Ex Ariit. Dextrum af stii, virtute solum distinguitur. Quid ergo, dum quis sinistra loco dextrae utitur R. sinistram manere sinistram natura, euadere tamen dextram dispositione sed sunt ne in mundes an dolia Coelo, cla quomodo ac D pondet Bodinus, secundum Empedoclem , Cleomedem, Lucanum. . . linum e Philonem Alextram plagam Aquiloni, sitisti am Aultro tribui. Idque ipse inde confirmat, quod olim Summus Pontifex, dum sacra faceret occasum spectare iuberetur. Addit congruentiam, qubd inde moneamur moram uniuersitatis sequi nare videtur Deus ipse tali lege partem dextram assigna ilia Aquiloni, quippe quam Pontifex hunc
maiiudextra indicaret: at quam leuis coniectura: quam multa sunt,ue
quam muli sublimiora huius legis significata Aristoteles contrissimul
cum Platone, Pythagora, Homero Maliis Te omnibus dextrum mundi latus in Oriente conitituerea partem anteriorem in meridie, cui linea mediae noctis posteriorem opponit sursumque denique in vertice Australi,&c Id quod tamen dedet intellis per ordinem ad motu diurnum nam si cosideretur motus proprius Pl.inetarum, quo ab Occidente reuoluuntur ab Orientem, contraria prorsus erit naec positionum constitutio nam tunc vertex Borealis dicetur sursum; occidens, dςC : trum; Meridies A, te Ita Arist. Ratio eius est quoniam ex una parte,id unde incipit morus vocatur dextrum; at hoc est, Oriens in motu diurno De alia, sursum est Irincipium altitudinis ante, latitudinis;at in mundo altitudo debet humi ab uno polo ad alterum latitudo verbi ab extremis aequatoris. At cur Australis vertex dicitur potius furtum. quam Borealis. R. Quia si intelligentia mouens coelum fingeretur inua hominis: debetet fingi sic sub polo illo Australi collocata visaciem versus meridi qm cemanum dextram versus Orientem conuerteret, ut scilicet dextra posset Coelum ab Oriente per circulum meridianum conuoluere in occasum. Ideo Hemisphaerium nostrum ab Aristotele vocatur biferum, ciuinistris partibus situm secus opposi
40쪽
stum quod est sub Antarctico dicitur superum, in dextris. Contra-aeium fiet si habeatur ratio motus propri Planetarum. CONc Lusio. Huiusmodi positiones non sunt reuera o pro-pue in Mundo, neque in Coelo sed blum accommodate clatana ice: prima pars patet,quia neque Mundus animatus est, neque Coelum: ad dein figura Sphaerica uniuersi hasce differentias non post discerni, neque aptari. Secunda pars patet ex Analogia, quam immediate supra retulimus: itemque ex eo quod cum aliquod vere fuerit principium diurna conuersionis: Eanc rum iure desumi valeat, ela consequenter sinistrum erit latus oppossitum smiliter pa illa eruas quam mouetur Coelum, eritanterior, opposita, posterior, dcc.
Idem videtur sentire Plato: nam in Timaeo: absurdum est, inquit esse
duo quaedam loca natura a se mu/cem longo interuasio, mitio unum quidem deorsum vocarr, alterum vero sursum, ad quem, omnia mineantur. Tum rationem subdit,Cum emm Cortum omne omndum sit, quacumque a medio aeque distantia extremafactasunt,similiter esse oportet extrema medium quoque aqualibus lineis ab extremis undique distans,eregione aeque omnia respicit, c. Ergo quod in medio medium sollim est non deorsum Genim inferius ellet uno extremo, deberet opposito altero esse superius. Neque quod extremum est sursum est quia eius oppositum esset inserius:&tamen utrumquere falsum. At nihilominus in Timaeo vocat partem Coeli Orientalem ae trami Occideutalem si-rii bam, secutus Homerum. eu dextra Eoas Phoebo surgentis adorar,
Sive finistra petant, atris bimergitur undis. Sed hac interim distinctione usus, ut exteriore virisermis conuersio. diuina videlicet a dextra perfnistrum latus ad dextram sinterio vero i propria Planetarum mili intra extimum Coelum vagantur, secus
sinistra per dextrum ad sinistram id est ab occasu per Orientem ado casum fiat, quod .supra exposuimuS. Tomus inartus.