장음표시 사용
111쪽
dc exitum, per quam rationem potamus intelligere, de quo impeti. to sit text. intelligendus, de eo. L qui legere & scribere ignorat.
In s. Item si propter cum si sient.
DEcimo excusantur quoque tutores ratione inimicitiarum,quod bifariam contingere potest: Primo si probatum fuerit testato. rem aliquem in tutorem dedisse, ut de praecedentibus inimicitijs se vendicet,prout ultra teX. nostrum est contex. ini. Atletae S. dat. H. eod. Secundo excusant inimicitiae, si inter patrem pupilli, & ipium tutorem processit a liqua inimicitia capitalis, & adhuc non est facta reconciliatio, & quae dicatur inimicitia capitalis , & quomodo possint inimici capitales inter se reconciliarutradunt scrib. per illum temin l. 3. g. fin. aede adim. legat. ex quo colligunt nostrates. quod is, qui filii inimicus patris. censetur esse inimicus filii, & cuiuslibet de parentela, usque ad quartum gradum, ut in l. lex cornelia,ubi tradi. tur .sside iniurijs. xi. excusantur tutores si probauerint passos suisse a patre pupilli quondam, status controuersiamr aduertendo quod ille dicitur controuersiam status pati, qui vel in seruitutem reuocatur
cum sit in quasi possiesiione libertatis, vel si reuocaretur, cum sit in quasi possessione ingenuitatis de qua materia late per scrib. ius. Pro iudicialas infra de act.. In g. Item maior cum Iesu. D decimus est modus exeusandi ratione aetatis,qui ergo probare potest se maiore esse septuaginta annis tutela, siue cura immunitatem habebit, licet a cςteris personalibus muneribus posset quis
excusari, cum habeat quinquagintaquinque annos, iuxta teXt. I. I. C. de his qui art.se excuslib. Ia.tamen a munere tutelae requirutur septuaginta iam completi, & hoc fauore pupillorum, ut plures possint inueniri tutores. ex quo textu notatur,senectutem esse priuilegialams& in ciuitate Romana semper venerandam,ut in I. semper. H. de iur. immun. & inter caetera priuilegia, quae retinet, habet priuilegium, rialtiori loco sedeat, quam iuuenis, terminis tamen paribus,tux is eas
quae tradunt scrib. in I.cum quidas si cert.pet.& maior fides est adhibenda
112쪽
IN PRIMUM IB. INSTIT. C VIL. . res
henda seni, quam Iuveni. l. fin4 ff. de fide instrum. dc eum minor sit
quis xxv. annis, impropriὸ dicitur excusari, ex eo, quia nec volens admitteretur ad tutelam,ratione de qua in textu,ubi pariter dieitur ratione militiae improprie excusari militem, cum nec volens admittatur. decimo tertio. excusantur tutoreS rationeexercitij, ideo legentes grammaticam, rethoricam, medicinam atque philosephiam excusaritionem merentur 3 duobuS tamen concurrentibus. Primo vel quod has artes exerceam Romae siue in patria, & insuper quod sint intra numerum, dc numerus statuitur in l. si duas S. I. H. eod. non connumerantur itu a interpretantes, quia lex propter eius excellentiam
non potest ubique legi, nisi in urbe Romana, siue in alia, ex lpeciali
Post enarratas causas legitimas excusationis tam a tutela*vam a curatione: declarat Iust. hoc in loco modum proponendi excusationes: aduertit tamen primo,quod si qua do quis plur es habet excusationes, & unam allegauit, si in illius probatione defecit, non Prohibetur alias proponere excusationes, & probare, dummodo infra tempora statuta hoc faciat, prout ultra tex. nostrum est conteX. in I. Propter M. eod.nec pariter impediretur ad alias, ut diximus confugere, seb praetextu, quod omnes excusationes non proposuerit: dc ideo poterit iterum proponere, & probare, ut glossi communiter recepta hic concluditi per textum in d. l. propter . S. I. E. eod. dc talis conclusionis estforsan ratio, quia, qui duobus nititur iuribus. Vn Proposito, non censetur alteri renunciasse, ut in l. quoties quis .ssida regul. iur. de inde potest insurgere regula,quod in dubio nemo praesumitur renunciare iuri suo, ut in l. mater .ff. de inossic. testam. est i men Verum , quod si quando quis habet plures excusationes impersectas,ex pluribus imperfectis non potest facere unam persectam, est .n. regula, quod singula quae no possunt, nec collecta iuuant. Aduertit hic et Iust. quod dum aliquis datur tutor, siue curator, non debet aliquo pacto a tali datione appellare, & cur a tutelae, siue curationis da tione non appelletur, docet hic Aldob. sed datus tutor, siue curator, infra tempus praefatum se debet excusiare, quod tempus licet contis. E F I o nuum
113쪽
nuum sit, ut hic, tamen non currit; nisi a die sitientiae . de qua Hateiria ultra teg. nostrum hic, est contextus ubi scrib. in L scire.ffeod. Ad uertendo, quod licet a datione tutelae non appelletur,tamen si iudex non admi iteret excusationem, a rati decreto licitum erit appellare, ut in l. cum in una .F. tutor. s. de appeti. &praedicta propositio procedit in quovis tutore , intelligendo,quando illi, qui dantur tutores,' vel sunt praesentes, Vel cum absentes sint, sunt tamen ab eo loco in fra centesimum lapidem, sin autem absunt ab eo loco ultra cente. mum lapidem, erit facienda computatios auctoritate Scevolae) vepro singulis viginti miliaribus detur unus dies , & insuper triginta dies, dummodo habitantes ultra centum lapides, non minus haheata quam triginta dies, & hoc ne inde sequatur absurdum,stilicet absentes magis breuius tempus habere ad excusationem proponendam. Et tempus quinquaginta dierum datur a lege ad proponendam excusationem , ad illam vero probandam , datur spatium quatuor me-sium d. l. iure, ubi traditur. Aduertit insuper tex. in vers datus quod dum quis simpliciter datur tutor, licet pupillus spatiosum, α magnum habeat patrimonium . talis tutor censetur datus ad uniue lsum patrimonium, & idem probat tex. in l. propter .f. licet af eodo Aduertit insuper Princeps in X. qui tutelam,quod inter alios modos quibuS curator a curatione se excusare potest, est, si eiusdem pupilli
tutelam gessit, ut est etiam context. in I. curator. C. eod. CX quo no tandum est, non esse amicos in multis grauandos. l. curator. C. de. negoti gest. Aduertit praeterea tex. quod si maritus ad uxoris Curationem vocaretur, tunc improprie diceretur excusari, quia nec v
lens admitteretur; tandem concludit Caesar, quod quando quis se excusat falsis allegationibus , non est ab onere tutelae liberatus , & Per hoc,etiam damnum pupillo reficere tenetur, quod passus suit pupil' lusa die dationis, prout probatur apertissimis verbis hic in fine , in L 1. C. si tui. vel curat. Dic alleg.
114쪽
Nter alias conuenientias,quas tradidimus supra integit tutores, dc curatores, est, quod illis ex causis,quibus tutores iudicantur suspecti, &i tanquam suspecti' a tutela remoueri possunt,ex ijsdem quoque causis possunt iudicari suspecti euratores, & remoueri, meri. to de ambobus suspectis,rubricatum fuit. Ad cuius tituli facilem , & breuem declarationem , sequendo ordinem Iustimani, videbimus primo unde descendat crimen suspecti tutoris. Se-εundo , qui tutores , quiuEcuratores possint, ut suspecti postulari. 1 Tertio, quae persenae possint accusare de crimine talis suspitionis
Quarto.quis dicatur suspectus . Quinto, quot modis possit conuin .ci suspitio. Postremo, quaesie poena suspecti tutoris. Ad primum respondet Imperator hic in principio , post I. C. in l. r. ff. eod. quod crimen suspecti tutoris a lege xij. tab. descendit, intelligendo hoc. prout intelligi debere animaduertit Aldobr. non scilicet. quod lex. permittat crimen praedictum, sed quod per legem tale crimen cingnoscitur , in tantum enim cognoscimus crimina esse crimina, imquantum a lege prohibentur, dc puniuntur, & ideo dicebat Paulus, nesciuisse concupiscentiam peccatum esse, si lex non dixisset, non concupisces cap. nam concupiscentiam extrio cmstit. Aduertendo. prout rex. aduertit in principio, quod ius remotionis tutoris sis
oti, Romae Praetor habebat s in prouinci js vero Praesides, siue legati proconsulis,cuius criminis cognitio indelegabilis est, ut docet Bar. in l. i. S. suspecti .ssi ad Senati consul. Tertuli. dc late hic aduertit
T Enit in hoe s. explicanda secunda quaestio superius proposita ii V di ad illam respondens rex. nostet post I. C. in l. 1. F. ostendis mus. s. d.& ait, omnes tutores, ut suspectos posse postulari,inte, ligendo in tali propositionecomprehendi genera singulorum tutoria, non autem singularia generum, idest non intelligendo omnes test mentarios, omnes legitimos, atque omnes dativos posse, ut suspectos pqstulari,sed illos testametarios,siue legitimos, siue dativos,quio a fiauis i
115쪽
1os D. IOANNES BAPTISTA s CVRo
fraudulenter gerunt. Amplians propositionem iam dictam est,tenetiam patronum posse, ut suspectum postulari, non inteIligendo a li-herto , sed a quolibet alio,& in consequentiam remoueri, dummo do famae eiusdem patroni parcatur , & est sensus , quod verba rem tionis debent moderari, ut scilicet remoueatur dominus no laquam
infidelis , sed ut pa rum diligens. In s. consequens. Docet hoc in loco Princeps, quae nam personae, possint tutores ut suspectos postulare, & ait, accusationem hanc esse quasi publicam ,& ideo omnes de populo debent admitti ad accusandum t tores suspectos, intelligendo dictam generalitatem de per nis habilibus, argumaeniti l ut grauati A. sed si lege.E de muner. &honor. Est verum, quod licet foeminae alias inhabiles sint ad ac cusandum, iuxta tex. in l. qui accusere .st. de accusat. tamen odio tutoris s specti) habilitantur ad accusandos suspectos tutores, dummodo pietate . & non leuitate muliebri moueantur ad accusandum. Dicitur
crimen hoc suspecti tutoris publicum, ex eo, quia ad illius prosecutionem unusquisq; de populo admittitur, includendo etiam puberes , intelligendo, ut hic admonet tex. intelligendo tale crimen esse publicum in materia de qua agimus, sed propriE quot modis crimendicatur publicum , docet Bari in l. t. nume. vij. E de puta. iud. Ad quartam quaest. respondet Iust. hic in S. suspectus, eum diei suspectu, qui non ex fide tutelam gerit, quorum verborum sensus est, quod ille dicitur suspectus, qui fraudulenter administrat, est enim regula, quod ubi bona fides deest, ibi dolus adest, ut in t .si dolonde rescind.
vend. bona fides enim, & dolus incompatibilia sunt. Dum tex. de scribens suspectum tutorem ait, eum esse,qui non ex fide tutelam ge rit, videtur implicare, dum postea dicit, posse tutorem tamquam suspectum remoueri antequam incipiat tutelam gerere, non enim potest quis suspectus postulari, nisi post fusteptam administrationem sad quam implicationem euitandam, poterimus fingere talem ab alia tutela remotum filisse tamquam suspisim, merito in ista etiam 1idi spectus iudicabitur ante administrationem; est enim regula, quod si meI malus, semper Praesumitur malus in eodem genere mali cap. se
116쪽
Tatuit hie Cesar poenam sitspecti tutoris, & inquit ob dolam
o motum,fieri infamem ob culpam Vero non aeque, quae verba vede facili percipiantur a iunioribus, sciendum erit conficierari in iure famam, & infamiam,fama tamen semper capitur in bonam partem,& est illesie dignitatis status, moribus, & legibus comprobatust infamia vero est lesiae dignitatis status, legibus, di moribus reprobatus, ut dicunt scrib. in l. I .ffide his qui uot.iniam.& haec infamia duplex est. una quae dicitur iuris, & altera facti, prout ibi scrib. declaranis infamia iuris dicitur illa,qua infamatur quis ex eo crimin ex quo per Iogis declarationem sequitur infamia,ut in I infamem ubi scrib. ff. de pubi .iud. infamia vero facti est, quando opinio alicuius est grauata apud bonos viros, ut in l. honori. E. de obsequ. dum ergo tutor a tintela remouetur tanquam dolosiis, efficitur infamis infamia iuris, α facti, de taliter infamis ad dignitatem aspirare non potest cap inia mibus de reg. iur. in ub& insuper repelli tura testimonio I. I .ubi Batare. de senati di traditur etiam in dcl. i. ff. de his, qui nota infam. Dum
texta ait si ob culpam non aeque potest se san bifariam intelligi ,
Vel, quia obculpam non posset remoueri, & haec verior videtur intelligentia, eo praecipue,quia dum lex nominat culpam,semper de Ietri est inrelligenda,is probat notabilis text. iuncta glossin S.Praeterea irasr.quitam . re contrah.oblig. & declarat Decius in d.l. cotractussec Per leuemnon potest tutor remoueri, licet de leui teneatur. .quic*quid. arbitr.tur. Vel,quod si ob culpam,scilicet latam fuerit rem tm tutor,non efficitur aeque infamis, intelligendo de infamia iuris , sed bene essiceretur infamis infamia facti.quia ex remotione eius Crinio apud bonos viros grauatur, & sic in materia de qua agimuε,laxa vulpa dolo non aequiparatur, de cui articuli veritate late habetur ser Bare: in i quod Nerua num.M. ff.depos Admonet etiam Imp. in
rc si quis autem) quod si quando inquiritur tutor tanquam suspectus,non debet idem tutor,cognitione pendente administrare,& hoc fauore pupilli, ne scilieet irritatus tutor peius administret, ' ut etia meonfirmat text. in l. eum quem. Q eod. Aduerti t insuper te t. quoas cognitione pendente contingerit tutorem mori, extinguitur MimG
117쪽
& in consequentiam cognitio suspecti,est enim regula, omnia crimina morte extingui, excepto crimine lesie maiestatis, propter illius enormitatem,ut in g.interdum ubi dicemus infr.de haeredit. quae abinis test.def& an,& quando mortuo leo, possit Iudex facere puniri cadauer, tradunt scrib. in l.a. C. qui testam. fac. POss i
Ι'Nter alios modos, quibus possunt tutores, siue curatores iudicari susipecti, est iste, quem habemus intextu . scilicet quando tutor post tutelam delatam non comparet. ut alimenta pupillo decernam tur , secundum quantitatem patrimoni, eiusdem pupilli, & quod ex hoc praesumatur tutor suspectus , vltra textum nostrum hic, probavcontext. in I.impuberibus s. praeterea. ffeod. unde potest colligi,esse alimenta statuenda a Iudice secundum facultatem quantitatis,ita,ut semper ex reditibus aliquid supersit ut in I. tertia g. i. ff. ubi pupill. iuuar. deb. Praeterea potest tutor ut suspectus iudicari, quando pra sens per mendacium ait,alimenta pupillo decerni non posse,& etiam
fur iudicabitur, ut ultra text. nostrum,probat context. in I. a. & 3. E. eod. unde mendacium,& maxime dolosum punitur in iure, qua materiam late declarant scrib. in I.fin.C.comm .de leg. aduertendo quod iste tutor mendax non solum punitur psna remoti nis,uerum etiam alia poena arbitraria. Praeterea causa suspitionis est,quando tutor Pecunia redemit tutelam, suspitio enim est in ementibus officia,& ideo incidunt in poenam criminis legis Ambitus, de qua materia loco su dicemus Beato Dionysio meo protectore intercedente incta inmn.de pubi. ivd.& vltra poenam remotionis,punitur etiam tutor PQ na corporali, si libertus fuerit, qui filii patroni tutelam fraudulenter gerit. Admonet tandem textus, suspitionem non ex facultatibus, sed ex moribus praesiamendam esse, unde est,quod non ex eo, quod PauΑper silvitor iudicabitur suspeetias,sed ita demum,si moribus taliter re Peritur,& taliter repertus,licet satisdationem praestiterit,adhuc repellendus est, ex eo, quia satisdatio non remouet malevolum proposi tum, & melius est ab initio occurrere, quam ex post facto vendicarοι ut in I.fin. C. in quibus caus restit. in integr. non est necessi &haec in Nomine IESU, &laudem suae Sanctissimae Matris, omnium. Sanctorum pro fine tituli, de libri explicasse suificiat. . A
118쪽
Et paragraphorum huius primi libri.
nomine Dominita I Imperatoriam.
s. in plurimis. i . s. M s illud
s. livssam. s. si ab hostibus.
3 a Tit. qui testam. tui. dar. poss: θ. Femur cum sequ. φρ. ad certum tempus
119쪽
s.furiosi, re seqv. Tit. de satis d. tui vel cur. s. sed se ex testamento, σβqn.
. AD IUSTINIANUM I M P E A AT O RE M. OTA CANAs TIBI PARTA SALVs tibi pectoris ARA
Arte noua splendet, mente redito. Vigor VOTA CANAS TIBI PARTA SALUS, medicamine SCVRI. Formatus membris limina nostra subi Ergo Canas mihi Parta Salus sera semina morbi Ad stigyas S C V R O fulmine trusiit aquas.