장음표시 사용
131쪽
i 2έ Cornelii Nepotis Per Teges , nomine magis , quam impex;o i , ex duabus familiis Procli, et Eurysthenis a ; qui primcipes ex progenie Herculis 3 Spartae reges fuerunt. Harum ex altera in alterius familiae locum fieri
non licebat. Itaque uterque suum retinebat ordinem. Primum ratio habebatur , qui maximus natu esset ex liberis rius, qui regnans excessisset: sin is viri
Iem sexum non reliquisset , tum deligebatur , qui Proximus esset Propinquitate. Mortuus erat Agis rex , frater Agesilai. Filium reliquerat Leotychidem , cpiem ille vivens non agnorat b): cundem moriens suum esse dixerat 6). Is de honore regni cum Agesilao suo patruo contendit : neque id quod petivit, consecutus est. Nam Lysandro sussi agante 7 , homine , ut ostendimus supra , factioso , et his temporibus potente , Agesilaus antelatus est. II. Hic simulatque imperii politus est , persuasit Lacedaemoniis , ut exercitum emitterent in Asiam , bel- χὶ Quam im erio . Quippe quod summa imperii
apud Ephoros erat. a Procli, et Eurγsthenis . Plures Spartae fuerunt Heraclidarum familiae . sed ceterae omnes Praeter duas Procli, et En sthenis regni erant exortes . S) Progenio m uias. Priina scilicet, quam Iongo ordine a Leonida ejusque majoribus enumerat Herod tus ; Musa VI I.
mrum eae altera. Scilicet qui erat ex familia Frocia non poterat rex fieri in locum ejus, qui ex illa esset Eurysthenia. 5) Non agnorat. Nam vulgo Alcibiadis putabatu. filius . 6) Essa di rat . Quibus lacrymis ex Agidis morientis ors id struxerit Leotychides , docet Pausanias . sandro sti raganis Lysander enitu a PueTO, si Plutarcho credimus , Agesilaum umaVerat. Diuiti Corale
132쪽
κgesilaus. Idis Bellum o vos sacerent: docens , satIus esse In Asia , quam in Europa dimicare. Namque sama exierat, Artaxerxem comparare ClasSem, pedeStresque exercitus ,
quos in Graeciam mitteret . Data potestate , tantae celeritate usus est I) , ut prius in Asiam cum c piis perveuiret , quam regii satrapae eum scirent prosectum. Quo factum est , ut omnes imparatos imprudentesque ossenderet . Id ut cognovit Tiss Phernes , qui summum imperium tum inter praesertos habebat regios, inducias a Lacone petivit et ,
simulans se dare operam, ut Lacedaemoniis cum P se conveniret : re aut in vera , ad copias comparandas: easque impetravit trimestres. Juravit autem uterque , se sine dolo itiducias Conservaturum. In
. qua pactione summa fide mansit Agesilaus : contra via Tissaphernes nihil aliud , quam bellum Compa-xavit. Id etsi sentiebat Laco , tamen jusjurandum Servabat , multumque in eo se consequi dicebat , quod Tissaphernes periurio suo et homines suis rebus abalienaret, et deos sibi iratos redderet: se autem servata religione 3 confirmare exercitum, quumnnimadverteret deorum numen sacere secum , hominesque sibi conciliari amiciores , quod his stud Te Consuessent , quos conseoare fidem viderent. III. Posquam induciarum praeteriit dies, barba-
a) I uoias a Lacon patiost. Inducias sunt belli feriae ad tempus , quae ab utroque duce initae iureiurando firmari solent. Eae autem trium mensium fue-
133쪽
I Q - Cornelii Nepotisaeus non dubilans , quod ipsius erant pInrima d intellia i) in Caria, et ea regio liis temporibus multo pulabatur locuplotissima , eo potissimum hostos impetum stacturos , Omiles Suas copias EO Contra xPrat.
At Agosilaus in Plirigiam se coii vertit, eamque Prius depopulatus est, quum Tis Phernes usqus in m voret. Magna praeda militibus locupletatis , Ephosum hi malum exercitum roduxit h) : tiique ibi ollicitiis armorum iii, titulis, magna industria bellum appa-xavit : Et is io studiosius ornaurentur , insigniusque ornaretatur, Uraemia Ρroposuit, quibus doriarentur, quorum ν gorgia in ea re suisset industria . Fecitidem in Pxercitationum generibus , ut, qui ceteris praestitissoni , eos magnis assiceret mulieribus . His igitur robus os secit , ut et Ornulissimum liabor et exercitum. Hinc quum tria Pus osset visum , Copias extrahore ex bibernuculis : Vidit, Ni , quo esset iter facturus , palam Pronuntiasset , hostes non croditu- Tos , aliisue, Pie regiones praesidiis occupisturos . nec dubitaturos aliud esse facturum vc pronuntiasSci . Itaque quum ille Samis iturum se uix sseι , Tiss phser nos eaudum Cariam defendondam putavit. Iuquo qua a Q. .a opinio letellisset , victumque se vidisset consilio, Sero suis praesidio proscclus est s . I, amsi) Plu ima domioiIM . In his hi rii amoenissimi ,
instructi urboribus undique Inagno sumptu Conquisitis, Celer sque rebus ad voluptatem , et delicius summu arte
a) Hi malum exercuum . Mos erat Validis civitatibus , quulis suit Ephesus , hiberna sumere ad exerce
dus potissim iam arm ;rum ossicinas .
S) Priassidio ρ foctus est. Quarto nimiruin post die , quam Agesilaus Lydium ingressus ac populatus
134쪽
Agesilaus. t 'TNam mi in illo venisset, iam Agesilaus, muItis Io.
Cis expugnatis , magna erat praeda potitus . Laco autem quum vid'ret hostes equitatu superare, nunquam in campo sui fecit potest' toni , et his locis manum conseruit, quibus Pliis pedostr 's copiae valerent. Populit ergo, quotiescumque Congrossus est, multo majores adversario viam copias 1 ot sic in Asia Versatus est, ut omnium opinione victor duceretur.
IV. Hic quum jam animo modi laretur proficisci in Persas, et ipsum regem adoriri, nuntius i) ei domo venit ephorum jussu , bellum Athenienses et Boootios indixisse h) Lacedaemoniis : quare venire non dubitaret. In hoc non minus ejus Pietas suspi- Cienda est , quam virtus bellica : qui quum victori Pracesset exercitui, maximamque. haberet fiduciam. Tegni Persarum potiundi, tanta modestia dicto audiens fuit iussis absontium magistratuum , ut si Privatus in comitio 3) esset Spartae. Cujus exemplum utina in imperatorses nostri i) sequi voluissent i Sed illuc redeamus. A g silaus opulentissimo regno Pra Iosuit bonam existimationem , multoque gloriosius uxit, si iustitutis patriae paruisset, quam si bello superasset Asiam. Hac igitur mente Hellespontum copias
i) Nuntius. Epicludides . a) Indixisse . Consilio Conon Is . Cuius belli principia meminit Inςtin. Primi Fh sebiani , auxiliantibus Ath ni Qxihus, herium L e δι moniti intulere. Sin se comitio . Comititim singulari numero Iocum significat , ubi liabebantur comitia : Livius 1 Iihri in comitio , i e G oictimariis fracto , ira conmectu ρο- tili oremuti sunt. i) Im' ratores nostri. Haec aperte in Caesarem vidρntur dici . qui invito Senatu diutius , quam lege licebat exarcitum relinuit.
135쪽
rdis conneliἱ Nepotis pias traiecit, laniaque usus est celcritate , ut Uoc iter Xerxes anno vertente i consecerat, hic transierit triginta diebus . Quum jam haud ita longe ab*sset a Peloponneso, obsistere ei conati sunt Α- lienienses , et Boeotii, ceterique eorum socii sa) , apud Coroneam s): quos omnes gravi praelio vicit. Hujus victoriae vel maxima fuit laus , quod quum plerique ex fuga se in templum Minervae ) conjecissent , quaerereturque ab eo, quid his fieri vellet ; etsi aliquot vulnera acceperat eo praelio , et iratus videbatur omnibus , qui adversus arma tuleaeant ; tamen antetulit irae religionem , et eos vetuit violari. Neque vero hoc solum in Graecia secit, ut templa deorum sancta haberet: sed etiam apud hambaros summa religione Omnia simulacra , arasque Conservavit. Itaque praedicabat , mirari , se , non Sacrilegorum numero haberi, qui supplicibus eorum nocuissent : aut non gravioribus poenis assici , qui Teligionem minuerent, quam qui sana spoliarent. V. Post hoc praelium, collatum est omne bellum circa Corinthum , ideoque Corinthium est appella tum. Hic quum una pugna decem millia hostium Agesilao duce cecidissent, eoque opes adversariorum debilitatae viderentur : tantum absuit ab insolentia gloriae , ut commiseratus sit fortunam Graeciae , quod tam multi a se victi vitio adversariorum con
λ) Aureo Osreenis . Idest anni spatio . mresns hio Gunus Passivam habet vim , uti apud Virgilium illa r
νOloentibus ianuis e potu ntia plaustra . Est Vero Mamictus annus Ciceroni anuus magnus sive mundanus .
a Ceterisus eorum socii. Argivi, Corinthii, Aenianae . Euboeenses , et utrique LoCri.
S) suae Coroneam. Boeotiae Urbem. 4 templum Minerstus. Cognomento THOnias o
136쪽
Agesilaus. 129 eidissent: namque illa multitudine, si sana mens es set Graeciae, supplicium Persas dare potuisse. Idem quum adversarios intra moenia compulisset, et, ut Corinthum oppugnaret, multi hortarentur, negavit id suae virtuti convenire : se enim eum esse dixit , qui ad officium peccantes redire cogeret , nori qui urbes n=ilissimas expugnaret Graeciae . Nam si , inqui . eos extinguere voluerimus, qui nobiscum adversus barbaros steterunt, nosmet ipsi HOS EXPugnAverimus , illis quiescentibus : quo facto , Sine negotio , quum Voluerint , nos oppriment.
VI. Interim accidit illa calamitas si apud Leu
ctra Lacedaemoniis : quo ne proficisceretur , quum a plerisque ad exeundum premeretur, ut si de exitu divinaret , exire noluit . Idem quum Epaminondas Spartam oppugnaret , essetque sine muris ΟΡΡidum et , talem se imperatorem praebuit , ut eo tempore omnibus apparuerit, nisi ille fuisset, Spartam suturam non fuisse. In quo quidem discrimine celeritas ejus consilii saluti fuit universis. Nam quum quidam adolescentuli , hostium adventu perterriti , ad Thebanos transfugere vellent , et locum extra urbem editum cepissent, Agesilaus, qui perniciosissimum sore videret , si animadVerSum esset , quenquam ad hostes transfugere Couari, cum SutS EO Venit , atque , ut si bono animo secissent, laudavit
Lacedaemone enim cives murus erant. Senec. Non est
Syarta la idibus circumdatu : ubi seiros hab-t, ibi
murΟS non habet . . . muri nostri arma dunt. Hino
immunitam dixit Spartam Ovidius . Quam Urbem ad octingentesimum annum nulla habuisse moenia testatur Livius .
137쪽
Consilium eorum, quod eum locum occupassent, et se id quoque sieri debere animadvertisse . Sic adolescentulos simulata laudatione recuperavit , et ad-juuctis de suis comitibus locum tutum reliquit. Namque illi , aucto numero eorum , qui expertes erant Consilii, commovero se non sunt ausi, eoque liben ius , quod latere arbitrabantur , quae cogitarant.
VII. Sine dubio post Leuctricam pugnam Lac
daemonii se nunquam resecerunt , neque Pristinum imperium recuperarunt: quum interim Agesilaus non
destitit, quibuscunque rebus posset, patriam juvare. Nam quum praecipue Lacedaemonii indigerent pecunia , ille omnibus , qui a rege defecerant , praesidio suit . A quibus magna donatus pecunia , Patriam sublevavit . Atque in hoc illud imprimis suit admirabile , quum maxima munera ei ab regibus , et dynastis i), civitatibusque conserventur, nihil umquam in domum suam contulit, nihil de victu, nihil de vestitu Laconum mutavit. Domo eadem fuit Contentus , qua Eurysthenes , progenitor majorum suorum fuerat usus. Quam qui intraret , nullum signum libidinis , nullum luxuriae videre poterat econtra plurima patientiae atque abstinentiae . Sic enim orat instructa , ut nulla in re disserret a cujusvis inopis , atque privati. VIII. Atque hic tantus vir, ut naturam fautriacem habuerat in tribuendis animi virtutibus , sic maleficam nactus est et in corpore fingendo. Nam
et i) RUibus, et θnastis. Tacho in primis , et Μausolo. a) Mal scam nactus est. Quam Noster masescam naturam, haud invenuste di licium dixit Ovidius rSi mi , i in ollis formam natura negapit ἰIvonio formae damna rePendo meae . Distii ou by GOost
138쪽
Agesilaus. 131 et statura fuit humili , et corpore exiguo , et clamdus altero pede . Quae res etiam nonnullam asserebat deformitatem: atque ignoti , faciem ejus quum intuerentur, contemnebant: qui autem virtutem no VErant , non poterant admirari satis. Quod ei usu- eoit, quum auuorum octoginta subsidio Thaco in Aegyptum ivisset, et in acta si cum suis accubuis set , sine ullo tecto ; stratumque haberet tale , ut terra tecta esset stramentis , neque huc amplius , quam pellis esset injecta , eodemque comites Omnes accubuissent , vestitu humili , atque obsoleto , ut
eorum ornatus non modo in his regem neminem
significaret ; sed hominis non beatissimi suspicionem Praeberet. Hujus de adventu fama quum ad regios esset perlata , celeriter munera eo cujusque generis sunt allata . His quaerentibus Agesilaum, vix fides facta eSt, unum esse ex his, qui tum accubabant . Qui quum regis verbis , quae attulerant, dedissent,
ille Ρraeter vitulina a) , et hujusmodi genera ob
sonii , quae praesens tempus desiderabat, nihil ac Cepit : unguenta , coronas 3), Secundamque menSam servis dispertiit: cetera res cui jussit. Quo secto eum barbari magis ctiam contemserunt, quod eum igno-
. At Procul in sola secretas Troades actu Anehisen flebant :Graeci enitri litus ἀκρον V Cant. a) Praeter pietilina . Ex Plutarcho habemus mune xibus allatis adductisque , farinam , Vitulos , anseres accepisse , bellaria , unguenta repulisSe. S) Coronas . Quae praetexebantur e quodam gra mine et quod βυβλον Vocant Graeci : Purarum com riam Plinius appellat.
139쪽
xantia bonarum rerum illa potissimum sumsisse arbitrabantur . Hic quum ex Aegypto reVerteretur , donatus a rege Nectanebe ducentis viginti talentis, quae ille muneri populo suo daret: venissetque iuportum, qui Menelai vocatur. jacens inter Cyrenas,
et Aegyptum , in morbum implicitus decossit. Ibi eum amici , quo Spartam facilius perferre possent , quod meΙ non habebant i) , cera circumfuderunt, atque ita domum retulerunt sa).
Eumenes Cardianus. Huius si virtuti par data esset fortuna, non illo quidem major, sed multo illustrior, atque etiam honoratior: quod magnos homines virtute metimur, non fortuna. Nam quum aetas ejus incidisset in ea tempora , quibus Macedones norerent 3) , multum ei detraxit inter eos viventi , quod alienae erat civitatis . Neque aliud huic defuit, quam generosa stirps : etsi ille domestico summo genere erat . Tamen Macedones eum
sibi aliquando anteponi indigne serebant : neque tamen non patiebantur. Vincebat enim omnes cura, vigilantia , patientia, calliditate , et celeritate ingenii.
1 Mel non haδehant. Melle enim Cadavera, qua asservari Vellent , veteres condiebant e cera vero Cir-eumlinere Persarum fuisse refert Cicero I. Tusc. a) Retulertine. Legibus enim obstringebantur LaCedaemonii , reges tantum suos , sicubi extra patriam mortui essent , humandos domum reducere .
S) Macedones florerent. Propter Philippum Amyntae filium , et Alaxandrum Μagnum , qui rus omnium Macedonum maximas gessexunt,
140쪽
nii. Hie peradolesceutulus sa) ad amicitiam accessit α) Philippi Amyntae silii brevique tempore in
intimam pervenit familiaritatem. Fulgebat enim jam in adolescentuIo indoles virtutis. Itaque eum habuit ad manum scribae loco sa): quod multo apud Grajos
honorificentius est, quam apud Romanos. Nam apud nos revera , Sicut Sunt , mercenarii scribae existi
mantur : at apud illos contrario nemo ad id officium admittitur , nisi honesto loco , et fide et
industria cognita , quod necesse est omnium consi- Iiorum eum esse participem. Hunc locum tenuit amicitiae apud Philippum annos septem. Illo intessecto 53, eodem gradu fuit apud Alexandrum annos tredecim. Novissimo tempore praesuit etiam alteri equitum alae, quae Hetaerice appellabatur 6). Utrique autem consilio Semper adsuit, et omnium rerum habitus est particeps.
II. Alexandro Babylone mortuo 7) guum regnat 3 sim.
1) Η eradolescentulus. Annorum sere trium et viginti . a) Aia amicitiam accessit. In qua Septem mansit annos apud Philippum , quo mortuo tredecim eodem gradu fuit apud Alexandrum . S) Sormias loco. Plutarchus iam evrae V Cat Scria Barum Arinci em, quem Regis in Consiliis adfuisse , . eundemque locum, quem hodia Cancellarii tenent, obtinuisse scriptum reliquit. 4) Scribas Mistimantiar. Nepos loquitur de scribis, qui hodie a secretis sunt Consiliorum regis . 5J Illo interfeceo. A Pausania. Illud vero contigit Olymp. CXΙ. Bri. I. 6) Ηstafrios appellabatur. Nempe Socialis: id enim
vox ἐταιρικη Sonat et eo donata cognomine ab unanimi quadam ac singulari militum in hostes voluntate .