장음표시 사용
11쪽
Insinitatio nis ct principii disse
AD HERENNI v Mitem si negabimus nos de aduersari s , aut de adlua re
dicturos,s tamen occulte dicemus interiectione uerborirum. ipersuasius auditor fuerit,id est,si oratio aduersaeriorum auditoribus fidem feceriti neque enim nou faciali scire poterimus,quoniam non fumus nescij, quibus reri
bus fides fieri soleat. ξαρ isdem facta putabimus, bis
rebus nos in bividimus ad cur saris de eo quod aduersa xij firmissimum sibi adiumentum putauerint,primum nos icturos pollicesimur: aut ab aduersarij dicto exordierimur,et ab eo maxime,quod ille nuperrime dixerit: aut dubitatione utemur,quid potissimum dicamus aut cui Ioaco primim re pondeamus,cu admiratione. Si des ι erue seudo,ab aliqua re,quae risium mouere psit, exordie nur,ab apologo,a fabula uerisimili,imitatione, cprauuatione inuisone,abiectione,uri guosuspicione, in mancoliatilia,exuperatione collocatione iternis mutatio G:praetereu expectatione in litudine nouit fessustoria, versu aut ab alicuius interpessatione,aut irrisione cT A promiserimus aliter,ac parali fuerimus, nos esse dimaras,nos non eodem modo,ut ceteri soleant uerba fuctuaros:quid alijsoleant,quid nos Iacturi simus, breuiter exaeponemus. intcransinuationem Cr principiti hoc interest, quod principium butu modi debet esse, ut statim apertis
rationibus,quas praescripsimus,aut beneuolum,aut atteatum,aut docilem faciamus auditorem: ut in nuatio eiusmodi debet esse,ut occulte per disiimulationem,eadem ibia omnia conficiamus, ut ad eundem commoditatem is dicendi opere uenire posimus. Verum hae tres utilitatestumcisi in tota oratione junt comparauiae Ioc est, ut duditores sese perpetuo nobis attentos,dociles , benevolos praebcant: tumen id per exorsum cause maxime coma parandari
12쪽
parandum est. Naer sieguando uitiosio exordio litamur, quae uitia lilianda sunt,docebo. In exordienda causa feristiandum est,ut linis sit sermo, Cy usitata uerborum conrefucturo, vi non apparata oratio ese videatur. Vitiore Vitios aevisum exordium est , quod vi plures causas potest accomis '' modari, quod uulgaere dicitur . Item vitiosum est, quo nihilo minus adlici sarius potest uti,quod commune appellaturalim istud,quo aduersarius poterit uti ex contrara moest utitiosium est,quod nimium apparatis vcris coopsisum eji,aut nimis longum est QT quod uo ex ipse causa natum uideatur,ut proprie cohaereat cum narratione: Cy quod neque beneuolum,neque docilem, neque attentu facit auditorem. De excitato sutis dictum est deinceps ad narrationem transeamus. NARRATIONvΜ tria sunt genera . Vnum γρexponimus vcm gestam. unzmPodq; trabimus ad uti*htatem no h um vincendi causa quod pertinet ad ens cuti fas de quibας iudicium futurum est. Alta aemis narrationis est,quod intercurrit nonnunquam,aut licti,aut criminationis,aut transitionis, aut alicuius a parationis ues laudationis cures. Teresim genus cst liquod a causa cia vlli remotu es: in quo tamen exerceri conuenit,quo ccmmodivi illus superiores narrationes in causis tractare possimus. Eiu Ru rationis duo sunt genera,linum quod in Re
goujs alters quod in personis pol tum ei. id quod in neo
gotiorum exposiitione postitum essarias habet parteis,faubritam liuortiam argumentum. Fabula est quae neque licrarus,neque veri miles continet res ut bae, quae tragoedi struditae sim:.ΗUloria. cst res gesta , sed ab aetatis non memoria remota. Argumentumasi licta res , quae tamen
feri potuit,helat argumenta comoediarum. Illud gen 1
14쪽
NIS DE I&VENTIONE Ex oscina apud vina
15쪽
16쪽
T s 1 negotin familiaribus impediti, ι uix suis otium studio suppeditare pos fumus, Cr id ipsisu, quod datur oti libentios in philosophia musiumere corr
aeuimus : tamen tua nos c. Hemini Moluntas commouit , ut de ratione dicendi conscribererimus : rie aut tua causa nes ιisse nos, aut fugisse laborem putares. Et eo studiosius hoc negotium suscepimus, quod te non sine causa utile cognoscere Rhetoricum intelligeribamus. Non enim parum habet in festuctivi copia scenadi,Cr commoditis orationis, si recta intiastentia Cy deis ' finita moderatione animi gubernetur. Q nis ob res illa, que Graeci scriptores inanis arrogantiae causasibi assumpserunt,reliquimus. Nam illi,ne parum multa scribe uis derentzr,ea con siuerunt,quae nihil attinebant, ut ars dissicilior cognitu putaretur: nos autem ea, quae videin bantuΥ ad rationem dicens pertinere , fumpsim s. Non enim spe quaestas, aut gloria commoti uenimus ad scriubedum, quea modum caeteri . sed ut industria nostra tua. 'marem gerarias voluntati. Nunc, ne nimium longa sua matur oratio, de re dicere incipiem M. Sed si te unum istud monuerimus aere QZ usit uitute dicendi noumultum mare: ut intcstigas banc rationem praeceptisηnis accommotiri ad exercitati em oportcre De meis o M. ro a i a dycium est , ct his retas posse dic rii ossicio.
17쪽
re, quaeret adusium ciuilent moribus ac legibus conditi t6unt,cum a ensione auditorum , quoad eius fieri poα terit. Tria sunt genera causarum , quae recipere debet orator: demonstrativum, deliberatruum iudiciale , De monstrativum est, quod tribuitur in alicuius certae perasonae laudem uel uituperationem. Deliberativum est,
quod tu consultatione positum, habet in se suasionem σd suasionem. Iudiciale est, quod positum in controuerrisia babet accusationcm, aut potitioncm cum defensione.
Partes off/- Nunc quas res oratorem tabere oporteat, docebimus: cii OrMorii quomodo bas causas tractari conueniat, ostea tu mus. Oportet igitur tu oratore esse inuentionem, ' sitionem elocutionem senemoriam , CT protinutiationem. Inuentio esὶ excogitatio rerum utrarum, aut veri in
tam,quae causam probabilem reddarit. Dispositio est oraedo π distributio rerum, quae demonstrat quid quibus ialacis sit collocandum. Elocutio,est idoneorum utri orum σβententiarum ad iuuentionem accommodatio. I moraria, est firma animi roram a nobora di positionis piraceptio. Pronuntiatio,ol uocis, s uultus a gestur Mo deratio cum uenustate. IIaec omnia tribus modis asse i
tio est qua impellimur cum diligenti ratione, ut aliquotarum similes in dicendo uelimus esse . Ex citatio,est usa iduus usus consuetudois dicendi. Quoniam igitur deam tb atm eii quas causis oratorem rccipere, quassres babere coerrueniret, nunc quemadmodum ad oratiorinem possint oratoris Q icta accommodari dicendum uiridetur. iN VENTIO Iasex partes orationis cosiuinitum. ordium , narratiouem , euasionem, confirmatio rem, di confutationem
18쪽
e fulationem, conclusionem. Exordium,est principiuriorationis, per quod animus auditoris aut iudicis consti rebotuitur,vel apparatur ad audiendum. Narratis,es irarum gestaerum, alit perinde ut gestarum expositio. Pissio est per quam aperis 3 quid conueniat, Cr quid in colit α η . a. Mesa sit, Cy per Pum exponimus quibus de rebuι si Umus dictura . Confirmatio est nostrorum argumentorum . LA Dexpositio cum asseveratione. Coefutatio, est contrariovi . rum loco rum di solutio. Conclusio est artificiosin termianus Gurionis . Nunc quoniam lina cum oratoris o sic s, quo res cogustu facilior esset,productisumvi ut de ordotionis partibus loqueremur, Cy eus ad mentionis rati nem accommodaremin, de exordio prim&m scendum videtur.causa posita, o commodius exordiri pol iis, i ς. ηδ genus cause Ut considerandum . oenera causarum salit bus e saris quatuor ronesum urpe,dubium bllhille. Ηρursum cauaesae genu s putatur,cum aut id defendimus,quod ab omniabus defendendum uidetur: t id oppuguamM, Pod ab omnibus uidetur oppugnari debere t ut pro uiro foret cotra parricidam. me genus cause intelligitur, quum aut bonesta res oppugnatur,aut defenditur turpis . Dum fui genus est,cum habet in se cassu Cr honestatis Cr rurpitudinis intem.Humile gentis est, clim contempta resufertur. Quum haec ita sint,conueniet exorsorum rautionem ad omne genus cause accommodari. nxonoronvbi duosunt gencra. Prisciplu, quod De exor
Graece Wζοοίμιον appellatur: Cr insinuatis,quae ἐιο ae dii nominatur. Principium, est quum statim audito: ris animum nobis idoneum reddimu3 ad audiendum . Id ita sumitur,ut attentos ut docilis, ut beneuolas audito res habere posimus. Si unus cause dubium babebimus, a iij a beneuo
19쪽
re, maeres ad usὰm ciuilem moribus ac legibus eoissitutae sunt rem a flensione auditorum Munta eius fieri poα
terit. T ria sunt genera causarum , quae recipere debet orator: demonstrativum, deliberatiuum adiciale, monstrativium cst, quod tribuitur ut alicuius certae perasotis laudem uel uituperationem. Deliberativum est, quod tu consultatioue positum , habet in se suasionem cres suasionem. Iudiciale est , quod positum in controueraesta babet accusationcm, aut potitioncm cum deserisione.
Partes offi- Nunc quas res oratorem tabere oporteat, docebimaucii OrMQNi delude quomodo bus causis tractari conueniat, ostenderamus. Oportet igitur tu oratore esse inuentionem, i liori sitionem locutionem, nemoriam , Cr pronunt rationera Inuentio est excogitatio rerum uerarum, aut veris iasium,quae causam probabilem reddarit. D1positis est oraedo Cr disὶributio rerum, quae demonstrat quid quibus ialacis sit collocandam. Elocutio,est idoneorum uer orum Cr sententiarum ad inuentionem accommodatio. Memoraria, est firma animi rerum cI ncrbam dispo itionis piraee io. Pronuntiatiobesi vocis, cp nactus Cy gestar nio deratio cum uenustate. IIo uoribus modis asse etipoterimIs,ate mltu ἰ0'ae,excrcἰtarum. Ars,cl praemceptio quae dat certam uiam ratiotiens dicendi. Imitatatio est qua impellimur cum diligenti ratione , ut aliquotarum similes iu dicendo uelimus esse . Ex citatio Nil usis siduus usus consuetudoi, dicendi. Quoniam igitur deis monstratum est quas causu oratorem recipere, quassres habere conueniret, nunc quemadmodum ad oratiorinem possint oratoris osticia accommodari,scendum viridetur. i N v E N T I o ια sex partes orationis cosiumitur. exorsam, narrati cra, sulsionem, conlismati em, i ri confutationem
20쪽
eonfutationem, conclusionem. Exordium,est principii hi orationis, per quod animus auditoris aut iudicis constiae tuitur,vel apparatur ad audiendum. Samatis,est a crum gestarum aut perinde ut gestarum expositio. - 'est per quam aperimus quid conueniat, Cy quid in collimra a.
Versia sit, G per Pam exponimus quibus de rebus si
mus dicturi. confirmatu es nostrorum argumentorum . LA Io positio cum asseveratione. Cossutatio, est contrariois . rum locorum di solutio. Conclusio est artificiosul termianus orationis . Nunc quoniam una cum aratoris ossiciis, quo res cogustu facilior esset,producti fumus,ut de ordotionis pretibus loqueremum, Cy eas ad inuentioniε rati nem accommodaremin, de exordio primum escendum videtur.causa posita,quo commodius exordiri poseuus. Dς ''i' genus cassae sit con iderandum . oenera causamni seu bus hausarii quatuor ronesum,turpe,dubium illi, Ele. Ηρ sum cauae se genus putatur,cisin aut id defendimus,quod ab omniabus defendendum uidetur: t id oppugetamus, g od ab omnibus uidetur oppugnari debere : ut pro uiro foret cotra parricidam. Urpe genu s causae intelligitur, quum aut bonesta res oppugnatur,aut defenditur turpis . Dum hu genus est,cum habet in se cassu Cr honestatis Cy rurpitudinis Partem. Humlle genus est, crem contempta res pertur. Quum haec ita sint,conueniet exorsorum rautionem ad omne genus cause accommodari. Exono Ionvba duosiuntgencra. Prisciplu, quod De Exor Grece ποοίμιον appellatur : Cr insinuatis,quae ἐ soae dii nominatur. Principium, est qxum statim audito: ris animum nobis idoneum reddistia ad avsendum. Id ita sumitur,ut attentos ut dociles, ut beneuolas avdit
res habere possinus. Si unus carise dubium babebimus, . , a iij a beneuo