장음표시 사용
51쪽
ricarius praefectι pratoris deputabars a principe c. s. q.9 νη. 43. st. 363Vicarius praefecti pratorio habet det u
iue alia realiter non distinguamur a rebus singulis cap. Io. quor. I. u. a.
52쪽
aaatbitram arbitrati Isdescriminis diset sminia
as iubeatur iubeantur Isas litigatorium litigatorum
sunt stitaras maiorem maiorum ag IE. turila. s de Iura Q. 3 ahotibus honoribus
se minor si minor 34as Pronuntiae prouintiae 43
monte mentersas eicicitur dieitur agintellianus intellius musaci
Asiudicandi iudicandis sa sdibantur dicebantur sashuie hinc
I 3 gerrabuntur creabantur I slle aliter specialiteras a24 nominatam nominatimas
aeeipiendus 4 intelligendum intelligendus Ir
Iproquitur attinet secundam prosequitur attinet ad secundam
assar loquimur loquimul enim ara
princi8um etiam liberos prineipium etiam in liberos ascia potest
53쪽
quam magistratuum iurisdictione
pleri' transferuntur ideo Irocedunt ibera appellari in eum quam quod finiuntur delegantis
54쪽
Et in Parmensi Academia Vspertini Iuris Ciuilis
Interpretis primaris De mandata Iurisdictione.
stratus , qui iuridicundo praesunt. vel per semeti P
siusdicere, vespartes, & vices suas alteri c5mittere, 'uod, cum agunt, mandare dictitur iurisdictio nem. De hac re tam lateamis est in iure ciuili disputatio, ut rem studi sis gratam me facturum putarim, si, quae breuibus olim scriptis, de compendiaria quodammodo traditione protuli, sub amplae nune disputationis nomine promulgauero; Quod, s dederit Deus,ut cum utilitate studiosorum ossiciam, non erunt ingrati labores, nec a maioribus, suae iam iam absolutae sunt, iuris ciuilis disputationibus in lucem proserendis deterrebor. Universam autem hanc Idisputationem in decem capita distribuam: Quaeram enim, Quid sit mandare iurisdustione, & Quo iure, di Qua ratione iurisdictio mandari possit, Qust sint eorum genera, quibus iurisdictio demandatur, A Qui-hus.& Quibus.& Quomodo,&Qus mandari possint, Qui sint mandatae iurisdictionis effectus , & Qvjbus modis huiusmodi mandatu finiatur.
Quid sit mandare iurisdictionem
Caput Primum. sVM MARIUM.1 Iurifrictio mandatur exemplo aliarsi causerum. a Procurator neu petest alium procuratorem substituere. 3 Imfrictionem mandare quid. . Iurisdictionem dare. s Iuri ictionem transferre. Iurisdictionem mandans resinet pro prietatem.
Mandare iura ictionem qualiter dicantur magistratus Quaestio Prima. Andare autem iurisdictionem dicuntur magistratus exemplo aliarum causaru
55쪽
admodum in priuatis negotiis, qui iusta de causa rebus suis adesse non potest,uel non vult, solet alique procuratorem, quasiq; vicarium constituere, qui vice sua negotia gerat,vel res administret L i. procurata.dei n publicis causis, idest in ossicio i ris dicundi, qui per te non vult, vel non potest, iurisdictionem exercere solet eam alicui demandare, idest c5 mittere, ut vice sua ius dicat, & partibus suis in iuredicundo sungatur Lρω νμ ff. de iuri . L si praetor. 3. Ed aTeius, unde quemadmodum
Procurator non proprium dicitur, sed alienum gerere negotium di. r. det ori nec proprio quicquam nomine, sed alieno tantum , idest,madantis agere, ut scribitur tu primrit .Inst. de se, per quoi q. ps. ita, deis, cui mandata est iurisdictio, non die itur habere, aut exercere propriam iurisdictionem, sed alienam L r. 6.qui Undaram,o G. espraetor 3. Uri .etur, nec proprio nomine ius dicer sed nomine tantum magistratus, qui iurisdictione demandavit d. L prator, Et, qnemadmodu pr curator negotium sibi commissum regulariter alteri mandare,sibiq; pro a curatorem substituere non potest tL procuratorem. δG. si quis manda. uerit T. Biandat L ab executore. o. g. vo. Danelli quod quis i. F.C.de procuroe. t .f. Erat deprocur. in s. ita, nec potest is, cui mandata est iurindictio Lia in prin.Tde . et . -- s iuri . Deniq:, ut procur toris ossicium soluitur reuocatione.
vel morte mandantis .c si ven maremunerandi rari.si mandauera Cimandri.νecte Inst. eod. ita etia poenitentia, vel morte magistratus extin-puitur iurisdicundi ossi cium demandatum t. ct quia s.ff. de iuri . Mandare igitur iurisdictione nihil aliud est,quam vices, de partes suas in iures dicundo eommitteretae olet. rσ.SG iuri .di. orsi ρrator 3. . de ossi ius, Orscribui Corasad rub. ff. deoE.
X trin. Triossi eius. de transferri tιν. S. qui maditam versverius, ct vers. Paulus Tri ossiems L nemo potea I r.
Tri remisiasis 6 pris. T deos. Hoc Cr M. non quidem priuatiun quia magistratus retinet ipsius iuri nε citctionis proprietatem t ae t. r. S qui mandatam fide off eius, ct scriba
56쪽
s V M M A R I U M. a Iuri ictionem mandare, o dare iridiem nF disserunt,sed contra nu. r. a Mandare, o delegare non disserunt. 3 Iudex di citur, qu situs duriss. Declaratur tit. 1.de .eius, cur mad.
s Delegare est vicessos committere. 6 Declaratur Luit. C. ubi se apod γε, s Iurisdictio mandatur generaliter M. dex ver. dasar specialiter. Sed conis
s Iudex oecialis dicitur, qui datur ad
unam speciem. ao Declarantur olet I 6.cti praeror I
aa I rifae monis mandata, or iud is da. ii crimen in quo consi M. An differant mandare iurisdictionem di dare,siue delegare iudicem. Quaestio Secunda. Vne autem: cui mandatur iurisdictio. veteres passim iudicem delegatum appellant, idemq; putat esse madare iurisdictionem, de dare, seud x legare iudieem,t uti videre es apud II in rub. T deo . eius, o bi Earc
O as. Quae sententia videtur hisce iundamentis posse comprobari, &Primo vi nominum: Quid enim Dliud est mandare,quam dare Θώ.estiso Ilio. . inprin. vers. eum propriamsi de ossi eias,or nos diximus.in sep
ad Rab. Esi quis is . no obtemp. nu. et 1. Quo posito ita argumentor Ma-
dare, siue delegare iurisdictionem dicitur is, qui constituit iusdicentem Idest eum,qui vice sua ius dicat o si praetor. 3. st eoTeius.Sed horagit, qui dat iudicem,scilicet, quia iudex nihil aliud est,quam iusdicens. Ergo rui dat iudicem,mandat siue dat, di elegat iurisdictionem. Secundo videtur id ipsum c eptione titulorum comprobari: nam titulus,qui De ossicio eius,cui mandrita es iώνfrictio, concipitur in Pamdectis, inscribitur, De uis O pote sate iudieis delegati n deeret ali bus, o & tamen ijdem sunt tituli, t τι posso in Erub. Ede affinius. Earcibi Alex.
vers. hoc pacto caeteriq; frequentius censuerunt . Non differunt igitur iudex delegatus, di is, cui mandata est iurisdictio. Tertio probare videtur hae eransententiam id ipsum, quod asiturinam, ut is, qui mandat iurisdictione, vices suas alteri committit. praetor 3.sside offrius, ita & is, qui de
s legat iudicem et cap. pro debiluate.
iud. delet in s. cu delegare nihil aliis ud sit, quam vices suas committere Ldelegare. II. .de novas. se scribus a A a Alcia.
57쪽
lata. in dora. OIde oggeius su. q. est MV. . ra. Et, quemadmodumis, i mandata est iurisdictio, dicitur iungi viee madantis M. M.t 6.
eius, ita de iudex detestatus gerit vices detestantis capsane i I. de O . oro ad.Leleg Quartovidetur eadε esse potestas: ram,ut mandatam sibi iurisdictione alteri mandare nemo potest L vis. is primmis o eius. ita nec iudex d legatus alium iudicem dare potest L
Quinto sortissimu huius opinionis argumentum haud dubie praebet Lu QvH,ct apud em, ubi Iustinia 6 nus ait i licere iudicibus vel a se. vel a magistratu delegatis de in i
tegrum restitutione cognoscere, Me specialix eis faexu mandatum c quod se vereribas nonfuras inco-
integrum restituere non solum eos posse, quibus hoc ius specialiter ma- datum est a magistratu. quod de mlim obtinebat,sed etiam eos, quibus generalis mandata fuit iurisdictio. quod olim erat e trouersum, vis nos Luias senisses st. μ' q. 1. νη-t.ct y. unde, cum hos iudices
datos appellet, intelligimus eum, eui generalis mandata est iurisdiactio, fine dubio iudicem datum esse.
Metu his non obstantibus a vel rum opinione recesserunt sere omisnes recentiores , apud quos est in
consesso longe aliud esse mandaro iurisdictionem, aliud dare, seu dele. gare iudicem. ' Da em , post vel μι quos , quas referri o uis
numquam a me fuis laudatus in aeci quem adbuc adauscens, ct nonra Lamrea decoratus edidit quaestionum tib Ilo,q. Io.uum. I σ. ct 1 o. ob. I Hr est demente Men.deprasum. tib. 6 8 s. I αππ.s. Quoru stat entia,non solii esse vel 1, seselii indubitatam puto, si de ordinarijs iudicijs, quibus veteres utebantur,& eo iure, quod a co- pilatoribus ex antiquis Iurisconsulistorum libris translatu est in Pande istas, loquamuri nam eo iure, quemadmodu aliud est ius dicere,aliud iudicare, uti latἰus in Me cap. f. 6. 6.
dare iurisdictionem, aliud dare iudicem,uti larius Uendemus is q. s.
Sed differentiansi in eo consisti quod iurisdictio steneraliter, & non ad certam litem demandetur, iudex vero ad unam tantum causam dei 3 getur, t Euamari sunt obitrati Alc.
58쪽
ugra I lib. I .quia licet veru sit, iudicem ad unam tantum speciem, sue litem delegari. Quamobrem iudex speetalis, quasi ad unam species datus appellatur t cvo.=de gra
rne verum est ad speciem unam n posse iurisdictionem demandari,wε conssat ex Lsolet. 16. ct L prasor ι FG Iuri . or nos etiam Hermus in
Nec est,quod respodeas specie ibi decerto genere iurisdictionis acci-i,veluti de danda bonorum possenone, vel de mittendo in possessio
'ao fessior de . eius, i uomodo sunt
arbitram plerique quos referemur in eod.7. GP. q.a. - . 9uia praeter id,
quod speciem cum dicimus in hac materia, certam litem intelligimus;. unde & specialis iudex appellatus est tisupra diximur.constat etiam, ex Esemet Uraiors e Iari domi Vlpianum de iurisdictione,quae madatur in una tantum causa: na, Prie rorunquit cui uniuersa iuris monem mandare abi pus, ita or in certas personar,vel de v specie potes. maxime . cum iusta causam suscepta
ante magistratum Maocationis alte
i rius partis has erit. Advocatio. n. in singulis causis .&litibus suscipi tur,& ideo tunc dicitur legitima iurisdictionis de una specie manda dae causa, cum praetor ante suscepta Magi stratum in ea lite de causa fuit alterius partis aduocatus, quo casu, quia mandatur iurisdictio,intelligi inmus etiam ad certam litem, & ca
sam posse iurisdictionem demadari. ia i ta mobrem supradicta opinio non
Xa .num. II. ct aliffs improbata.
Disserentia igitur consistit in eo ἰxa i quia qui mandat iurisdictionem, committit officium iurisdicsidi, qui
vero dat iudicem, iniunsit munus iudicandi,quae, quoniam In ordinis narijs iudicijs multum inter se di-l stant,ratio postulat,ut omnem antia quorum iudiciorum ritum, Scordi in nem diligeter exponamus: ita enim facile erit intelligere, quid esset inter eos, quibus mandata erat, iuri L dictio, de iudices delegitos destri. minis. SVM MARIV M.
ae Inius vocare quid. a In ius vocatiosebat a parte. 3 In ius vocatus Iratim sequi δε is
Iis ius vocatus,nistatim esse rapip terat, or trabi. s Magi aius maior non potuis in ius vocari, ct cur. Pater no posuis inius vocari s ne v nia, ut nec patronus, ct cur. FHius debet reueremiam patri, est ἁ-bertus patrono. In ius vocari de domo sua nemo po tritior curas Extrahi de domo sua nemo debet. aci Domus tutissimum cuique refugium. ar Ante basur acta prius, quam ra peret in ius. at In ius rapieri mos unde presuxeris.
as Interrogabatur reo iar Interrogasoria amo
as Interrogatio fiebat in tare. as Interrogatio fiebat coram pratore. Ir Edebatur actio. Ir Edunar in umenta futura sitis. as Editio cur ferisoleret.
59쪽
a a Magistratus olim non solebam iud eare,sied dabant iudices. a 3 Iudex dabatur eam formula a Formularum vestigia. as Iudicium dare, senuma .as Actionem dare. ar Stipulationes interponebatur e/ram pratore,cteius iussu,senum. a so stipulationes praetoras γα. st Denuntiabat i inuicem lustriores.s a Contestatio litis unde dicta. 33 Comessatur sis, cu iudex incipit causam audire. 3 Iudiciam incipis a litis contesatione. as Editio adprobandumst possitis con- restationem. 3σ Stipulationes iudiciales interponebatur coram iussire.
3I Sententia executio non spectabat aditissicem, sed a magis rum. 3 δ IudexVostea quam iudicaui unctus
De vetere ritu, & ordine iudiciorum. Quaestio Tertia. Et ere igitur iudiciorum ria tu,& ordine,qui cum alio de re priuata disceptaturus erat, primum omniuaduersarium suum in ius vocabat, idest vocabat ad eum, qui iurisdictioni praeerat, puta praetorem, auta alium magistratu t L si quis ex aliona. 1 .de Iudic Iacintran . si quis
per apparitorem, sed per semetidi
Vnde Plautus in Trucul. Act. . Sc. 3.
In ius, inquit, D. quidvis inius me ire ' rues praetor mihi. Et Terent. in Phorm. Act. .S MIn ius eamus 'in ius hue, si quid. labet. Martis.lib. I. spigr. I 4. In ius, o fallax,atque insciator eamus. Debebatq; vocatus statim sequi vos eantem, tui scribunt caro Suon aelib. t. de Iudic. cap. Ir. Eri .d.tib. deformulio. o. Rauarcadae leges
Vnde Plaut. in Pers. Act. 3. Scivitavie, ambula in ius leno D. quid me inius vocas ξ
Sum fardus, ambula, sequere hac. Etl Cic.pro Quinct. debere tibi dicis, uinctium,procurator negat, vada ri vis,promittit, in ius vocas, sequntur, iudicium postulas, non recusat. Cceterum, si protinus, & sine mora secutus non esset, poterat actor in eum manus ini jcere, & eum rapere, inuitumque trahere in ius, i uti coastat ex vero sA-vit. quifatisd. cos. L sauis instruatur a 3. g. vlt de haereae inst. cst ex tit. .ne quis eu , i in ius vae.eu vi nim. ct ex GAL.F3.Nst I. Attιc. cap.rs.ctscrabue rel. Sigo. d. lib. r. a Iudic.cap. in
60쪽
Ego hunc scelestum is ius rapiam ex temAge, ambula inius Deinde sequitur In iure causam disita . Me verbum
Sequere L A. obsecro te subueni mi armides Rapior obtorto colis Idem in Penui.
Sed quid ego dubito fugere hine in malum crucem Prius . quam obtorto colu ad praetorem trahor.
Terent.in Phorm. Aia. F. Sc. 8. In Lus eamus P.in ius hues quid lubet D. Assequere , ac retine, dum huc ego feruos euoco C.At enim nequeo solus Accurre hue , P. a iniuria si eum C.lege agito ergo P.altera es t cum Chreme D. Rape hunc P.itane agitis. Et in Eunu. Act. q. Sc. 6.
Si vim sariet in ius ducito hominem Hinc factum est, ut neq; maior may gistratus in ius vocari posset i L a. B. dein ius vae. t. nec magistratibus sa=de iniurased orsi per praetorem a6. S. hae clausula F. ex quib. caus
6 tronus sine praetoris venia; t L quiaque ψ. g. prator ait Τ. dein ius vocit. nequaquam a J.de exemtut.d sede per pratorem ac S. haec clausula
gistratus,si non isset in ius,salua main testate imperij sui trahi poterat, is
ait Gest. d. lib. ra. cap. I3. o scribis Eret.d. cap. a a. neq; Parens, ut patronus salua reuerentia, quam ei fi-
lius, vel libertus exhibere debet it
parentes. s. l. generaliter. δ .F.de inius voc. l. r. . de obseq. alib.vellis. Par.or patr. prasi. Orscribunt Dor. Hlib. I. disp. ann.cap. I. Bret. d. cap. a a. de red. iudie. Eadem ratione factum est,ne quis de domo sua in ius 8 vocari posset lerique rae. F. dein ius voci L qui in dom-. a I. Lde iniuri or scribunt Carol. Sigo. d.
illa in ius ducendi,tametsi iusta, noiure inferri videtur et,qui est in propria domo: nemo enim de domos sua extrahi debeti V desis arss.
de in ius ioc. L nemo de domo Ios . . de reg. .quippe cum domus tutinsimu unicuiq; debeat esse refugiu , Io atq; receptaculum ' d. t. pleriq; I P. Viae in ius ioc. ct declarant Duar.d.
Maioris pugna es I, inquit, ex Fritio ducere, quoi scriptum non est itali patrem occidit,culeo insuatar, matrem occidit. Ex domo in ius educere ne liceat, tabernaculis eduxit. Et C ic. in Vatino Miserasq; viatorem, inquit, qui M. Bιbulum domo vi extraheret,
ut quod in priori emper est seruatum , id te tribuno plebis consulibus domus exilium esse non poset.Et pro domo sua. Edrid est factius, quid omni religione munitius, quam domus niuscui se civium. Hic arasunt Alefm,hie M penates, hi acra religionis ceremoniae continentur. Hoc perfugium es ita sanctum omnibus, ut inde abripi neminem fas sit. Prius tamen , quam obtorto collo raperet actor in ius vocatum, debebat anteis stari, idest,rogare astites, ut P be-