장음표시 사용
11쪽
ad Petrum Bembum Cardinalem Carmen . BAEM N E decui Venetum, cui circum roscida cultae Aonidum ars est , unde aeternum ducis honorem;
auid quaeso hoc sis quid' Multos ego multa per a nos Congessi e scriptis Veterum, multa otia rupi,
Mentibus ut Iuvenum per me labor omnis abesset,
Si possem, atque ausis uina his ritumina adessent,
se rebus, Verbis, Arte, Artubus, Articulisq;. At genus est hominum vulgo, quod sustulit ante Assensium nobis, m didia admouit acerbata, uam lustraret opus siense, quo sepe tenaa mens, Buumgestum ratione videt quid, cum ordine gestano , Consentiresolet, quoniam dat vera fidem res. Fac elementa, quibus paucis variata figuris Innumeris legimus quam multa volumina uariis, gorare homines, librosique extare per orbem, Atque ex ignaris tandem unum existere; qui. Spondeat Lec paruum, quae non finita videntur Aeturum in numerum; quis Bembe huic crederet uni Inq; notas unquam quis Icripta putaret easissim Recidere assidue t sunt inuidiosa reperta:
Te cultrix nemorun tesor ; te penniger Hermes ;Te Venus; atque uno qui cernis lumine cuncta a
Te bus; te citi Rex; tefalcis aduncae, In quorum septem haec moles tam daedala Mundi Numine tota sita est , ut oes mea Assachina tota est; Vos
12쪽
Vos certa Mundi versatis munia lege; Vos certa nostiri regitis loca picta Theatri: Nam si quod sub ,supraq; est, circum; videmus , uicquid in amplexu est vestro, Natura creatris
Praefuit, non 6t Naturae a lege remotum, Me finem rebus, verbis, arti; pararo: Haec quoniam quemcunque locum tria iuncta tendunt, Drurtiae cassi Sermonis, Materies, Ars ;Verba etenim ipsas res signant, quas vestrapotestas Continet, extra quas alijssent aut a claustra ;Et quamuis prima su cepti luce latoris Et Res, es Verba,m minima horum,oem ima quaesIn promptu poterunt Hudiosis omnibus esse ; D lectus tamen horum obscurus, Iudiciumq; In tenebris, nisilux, quae semper in arte magistra ,
Et media ect inter res, m rerum inter amIctus, Scriptorum mentes caecis arceret ab umbris.
Buin etiam ars alia est illi, qui verba solutis Contexit numeris, Populo, aut stetitante Senatu , In anoue foro, via nunc tu qualia Bemle AEternae manda amae ,μ. q;futuris, fuci ta describens Venetum toV m tuorum ;Atque illi, qui plena Deo ,sacroq;furore Adraucum fontis murmur, laticisi; perennis
Aut cinctus paphya, aut Tiftrici tempora fonde,
Serpentiue hedera circum ludentitus auris Inter odoratos flores canit, inter oe Tmbras,
13쪽
2uorum, qui malar, tu, qui aemula, dignas Theti Bembefacis, melius'teris quandoq; referre.
Hoc ego, res nunquam medorum luce niter , Luminis in puras ni certa ars duceret oraN. Materiemq; aliter mentispernicitas alis
Attollisecumsapiens, quifrma relinquit Primasolo vestigia, deinde potitus aperta Planitie socios iam cur μι praeterit omne ;ox animo exustans Diuumsublimia tentat Atque Plata ,superum qui oculos in P cuminemus, HA; inhians diuinam ingenti pediore curam Concipit, ad terrasi; docens defiendit ab alto reAtque aliter sacrumsului os auri, aurea lingua ,
Virtutem aequare Ingenio, eloquioue Uerto O leti incerus casis mea vinceret aetas:
Cunctasimul tandem digesta inside paterent, Dicta μι uerant quae iam distersa per omnes a ' Sic eadem sedespraeberet cuiata legenti, Diffidium tandem Hlinguae,'cordis abesset.
Sed modo me maneant, quae ultro Rex maxrmus olim Munera promisit, tantis dignissima carptis: Forte ego multorum auxilio, duroq; labore Praeripiam Mor ii immortales primus honores. Haec volui scires, dum res, habitumq; pararem , Distentus,totiel; Italis reuocatus ab oris, Ne de me incertus rumor, variusis feratur Nilus: Haescriptis committo, caetera coram.
14쪽
et ID soc quaeso viri Galgi, quod
cum aut eorum opinionem in Galgia perviceram, qui mihi imbecilgius assientiebantur. aut certe consecutusfuerim, ut 8,a quorum auribus mussit ta Hudiorum meorum ratio ab horrobat , ad reditu es lineant: nunc etiam antequam Italia cedam, calumniarum nebulas discutere necesse labeas quas indignis modis quidam nostrarium Dei optimi maximi clarissimis in me bene Pijs obducere conantur . Vos ego appelli Galli,vos inquam,quos habui veritatis spectatores Vel meae candidi simae testes misi aliquo tempore istopem tulistis,qui nul2s uos meritis devinxerunt ; qui nihil, quod in rem vesti am est,fecerunt a quibus nulti commoda in vos proficisci poterant; nunc acerrimo, grauis Lmoque testimonio Testro etiam ab Italia remoti; etiam lon
15쪽
go locorum interuallo disiuncti,ut utpotestismihi clam ii adsitis. deritis enim illi qui ut Regi vestro omnium virtutumstudiosi mo, qui ut vobis, cum Rex Dolet , τι etiamfclasse js ipsis, qui nec bene,nec pulce linguam fruarunt,quos potuit labores, quas potuit ludiorum vigi
bas allevaret, omnem curam , omnemque opera in js,quae
in ad sapientiam,m ad eloquentiam pertinerent, diuentissime colli mi. aderitis illi, contra quem obtrefiatores dicere nonpossunt sine nominis vestrisapientissimi iudici Regis , Dei Fummisiummς potestatis calumnia. aderitis
tandem illi, quise ipsum, qui rem iustissima laudis. qui vos, qui eams 'existis; Regem, qui ut praestantissimam
praedicatione astendore decorauit; Deum, a quo emanauit, hac oratione as dicere quoad poterit,a tot, tantisque obtrectationibus vindicare conabitur. Affinime igitummu um,sivos quampossum magno, effuseque clamore ap
pello . etenim nouum inauditum erςter omnium gentium
consuetudinem, mihi iudicium video subeundum: eos ipsos iudices habeo, qui mihi aduersari, fiunt: ago iniuriam cum estis, qui iudicessedent; nec aliter feri potest,sicupio vincere sicausa volo essesuperior: quam optimis cometturisfirmabo, cum re ipsa sine Regis nuru nonpossim. Cum enim causa potismum ex sublata assensione orta sit, non putabo me eam obtinuisse : nisi iudicium eorum, qui nuLiam mihi fidem habent, qui me contumeliose iaserunt, tandem persticuis ipsius veritatis notis adductum si mentevti volent 4 concesserit, crediderit, atque adeo de re sentent Iam tulerat. Verum angor animo, quod eam etiam
16쪽
Oratio. 3 diligentiam, quam rei quaedam noua munitudopostulare videtur, adhibere nequeam . quoniam cum primum in Italiam veni, usi ad aures meas istorti ermunculi aduolarunt, caepisticitari ad reditum: quo Ν,τι cura redi tus orationi, oratio reditui tempus corripiat. Rapropter equo, in quem pene ascend ex manibus tam lora, stimulumve tenentibus oratio haec quasi subita euesetur. Ea tamen claritatis voce: quae perpetuum sonum in eorum auribus testim mei osscst, meaeq ue erga illos pietatis relinquat . Eo enim magis misericordem animum in illis ostendere debeo quo majore mentis morbosinsensi tentantur. am aequum est, cum sim pars ei sim corporis, cuius caput Christus est; cuius etiam i partes sunt minus besse habentes: ut, etiamsi ex contactu non delabor in idem nus morbis laborantium tamen partium, quae in ualetudinem non Ientrunt,vicem magnopere doleam. Forsitan quςretiΥ, quς mentis icta inualetudo sit ' qua correpti homines nihύρπtermittunt quantum facere,enitque
possunt quin verbis rem honestis am,atque rectis amiab fadtent: est pro fetito , ne inusiae macula notentur falso qu damprauaq;opinio,quapleri; ducuntur Ut de rebus etiam uon cognitis sepe contendant , . iudicen eaq; posse feri negent, quae ad eorum potestatem late patere non invident. 2Lare vera mihi videtur Platonis semetia, dum animi nostri iligantur vinculis corpus ipsum tantis ossu'sis tenebris ut cimiliam ad perspicienda ea, quς recta, quae pulchra,quae bona sent,nobis reliqua infecisse . LVos,ut opinIo caeca ac temeraria silentiae imitatra aepe exiv i stat:
17쪽
stat : quae iniquum pro ςquo, turpe pro pulchro, maluno pro bono probare si umma ope contendat. Neque enim ad verum accederepossumus,nisi multis laboribus f Deo etiamonente adid siremus.Tu tamen pertInaciter vis aliquid rectum,aut pulchrum,aut bonum esse. Ille contra idem iniquum, aut turpe, auiprauum a seuerat. Atque cum opiniones tuae cum alienis non consientiunt: inde animorum alienationes e indesepe inimicitiae inde etiam pisrunque bella sunt. Dicam ego;postquam Rex iam V ruit , quod meus caeteris diu clausitpudor; dicam me hanc nouam ratione videndi induxisse, stes instituisse expeditam,solutam, liberam, nulla re implicatam. Isi non modo negabunt inuentam, sed quod ipsi, aut alij ante nos non inuenerint, omnino nonposse inueniri dicent. Ego rationem a Deo ligustratam quaerendi,atq; inueniendi initium mihi attulisse; remque maximis laboribus expolitam enituisse confirmabo. Isti Deum a mente eripere, negationibusque quidquid dixero euertere conabuntur. Euς nam obsecro erit icta contentio ' iuvabit ne etiam csi Dijsplacet J a contentione ad iurgia,a iugist ad inimicitias, a que ad odia progredi temere es quorum omnium causeam unam instientiam, undesepepraua oritur opinio, P latomidit. Hic ne animorum langor me ab eorum beneuolentia disiunget, cum quibus Dei imaginem coniundiissime possidere debeo Sed cum a veritate rationis nostrς vis quasiprolist quibusdam,s' captionibus corporis depellatur e cui putatis eam magis 4sepe 'icvam et ne, quem Deus in illam impulerit,m quiplurimum in re negoti, ha
18쪽
Oratio. Ibuerit au istis, qui in ea non elaborauerint f Adsit existi
mator picturarum quanta in umbris, quanta In emrnem ijs, quanta etiam in colorum varietate videbit, quae meorum oculorum aciem fugerent f Is simul ac oculos in pidturam intenderet , multa aut in monocromatis Michaelis Angeli : aut in simulachris Portus Naonis,qu.e ea lumine, quodpennicilli mirabiliter adumbra- resolet,exstire videntur aut in colorum lenocinist Raphaelis etrbinatis persticeret, atque ostenderet; quae ego ne Auspicarer quidem. Deberemne igitur ego res; quae astensiuetiam eorum, qui siunt paulis perexperti, percipiuntur: quoniam a meo aspectus iudicio remota siunt; etiam aiudicio exercitati hominis importuna quadam pertinacia
remouere Alsiij, qui consuetudinem adhibentpisturis tantum iudicandis , praestant rudibus iudicio: quid dic mus de artificibus es quanta mihi Angelus Utinensis, stes in Architectura cuius facultas in eo Fumma e: et inperspi, cuis ostendit, quae ego antea non videbam ξ tantam vim habet experientia, tantam alicuius rei magnum , ardensque fiudium, tantam alicuius artis occupatio. neque TE. svirtutibus magis quam ijs rem a re distinguimus, his unis rationis splendor , quς vitς lux est,ex circunfusis Tniq;. tenebris erumpit. his unis ibi dormiuimus, edoi m mus. Neque id mihi semo,ut me; cui etiam viri mediocri δε- firmaprsanscientiarum, eloquentisque cognitione;rerum , verborumque peritum audeam dicere : aduersarios vero ignaros; qui doctissimi, atque omni pene laude virtutum clari Fimisunt. Quid ergo est nouum me in rebus,
Vibinas. Angelu Vtinensis. Magna vix expe
19쪽
nouum in verbis ministrandis artificem, etiamsi pudorinem id dicam, me retrahat, esse tamen confiteor. Cuius ars, quae ex Dei munere nunc primum profertur, est quaedam
ad omnes nostras cogitationes,prompta rerum,uerborumque ministratrix. Scio equidem hςc eadem in multis viari umma esse,verum ipsis tantum utilia; nequeposse*ri,ut π eris ns temporis diuturnitate, magnis ue laboribus Usciantur communia. Verum utcunque in me sint, ςquis, bonisque relinquo iudicanda s ea tamen i a, quae sunt, uno die cuilibet parata, perinde ac mihi es possunt. TNec mirum est quod in ea ipsa re, in qua mihi uiri letitis Una rade simi anteceltant, ego me ipsis antecellere dixerim.quoniam νὴ subsit sepe una, eadem lue re ubplureis arteis diuersis quidem 4 .. si , rationibu Iubjci potest. Ego igitur, qui rebus,qui etiam ion bux verbiotatim inueniendis udicandis, dissonendispermultest./'' tos annos me non mediocriter uersatum esse non in icior alitem agito cum viris, qui earundem rerum, eorundeminque uerborum usu, hac nostra aetate maxime florent. ad quorum docta veniendum est, ut apertius restonsionum mearum rationesper 'icuae fant. Isti dictitant id, quod ego Regi bonarum literarum cupidissimo proposui, tantum abesse, Titansientaneusit; vino oKimsit salendum incredibile sed etiam quod rerum natura no patiatur. Proposivi aut e casia ligam m incorrupta dicendi faculta7em,
. quae florentissimis reporibus uiguit, ita ad manus; ut quid quidposthac siensi, aut cogitatione comprehendet; isdem septentis is consilijs, ijsdem verbis illustribus , quibus ornatissimi scriptores usi Aunt, sine magno negotio, cum
20쪽
Oratio. 7 volet, enuntiare possit. Aiunt enim, silootuisseiferi quod aliquis non defuisset, qui acumine ingeni praeditus
tantum honorem mihistraeripuisset Fumma quidem cura, ardentique studio id antea me coqustum ratione animi, laborabusque comparatum , ου tandem in lucem prolatu fuisset. Hocprςterea a me requirunt, cur tandIu in tene-ιris delitueram 8 quave modestia rem tam incred bilim Regi proponere potuerim ' At quoniam ego vereor,ne ar Arrogan-
rogantis sit tam mirabiliasipiuspoisceri lapsim crimen ἱ ' Σα: nostentis tacere; non fidelis, prius ais omnia quam issi p*k ςην Regi essedisse: danda est mihi quadam ratione, moderationeque opera,vi, summa rei omissa, Rex cognostat me fidem seruasse; vos ex rebus indicandis, quer existimandae
veritatis amplissimam copiam dabunt, me ab errore alienum cum omnia Deo deferam , nihilque dicam ad me pertinere prςter vigilias , nulti esse arrogantia postutum. quibus de causis restonsionem meam in quinque parteis omnino duidam. Primum enim ostendam iuuer a m p- ς
dona nobis diuinitus, non omnibus eadem, neque singuis orario s.
ς tatibus omnia contingere ut IFIe Iactum putent, om- homini. nem culpam in Deum conferant ; qui potius mihi, atque ilibu di huic aetati, quam ipsis, aut alto tempore donum so uerit ' impertitus: causamque,qua, ne cessatione torperem, Regι ς n est . maximo, oe cum ri colhbuerit, bono pubico ex communι ignorationisomno experrectussim . Deinde doci bo rem
ηοηflumpotu siferi sed etiam non ahenam a natu a neque a consilio Ciceronis fuisse. Tum ut recte intestga tur , quς mihi ab aduersiar,s obiecta sunt, cum de 'lium